خوشبختي چيست و چگونه ميتوانيم آن را بيشتر کنيم. براي ساليان متمادي دانشمندان
در تلاش بودهاند تا خوشحالي و حس خوب خوش بختي را تعريف کنند، دريابند که انسانها
چگونه آن را تجربه ميکنند و چطور ميتوان به آنها کمک کرد به خوش بختي بيشتري در
زندگي خود برسند.
پژوهشها تا امروز نشان داده است که خوش بختي
مسري است. وقتي دوستان خوشبخت داري شانس اينکه خوشبخت باشيم بيشتر خواهد
بود و همه ما خوب ميدانيم که پول مهم است. براي زندگي کردن به پول نياز
داريم و داشتن پول از بيپولي ما را خوشبختتر ميکند؛ اما بعد از يک نقطه مشخص،
پول بيشتر ديگر فرق زيادي براي ما نخواهد داشت.پژوهشي در نشريه علم
روانشناختي نشان ميدهد که پول بيشتر با عمل سروکار دارد تا خريد چيزهاي مختلف.
مشخصاً تجربهاي مثل تعطيلات يا پرش از هواپيما خوشحالي بيشتري با خود به همراه
دارد تا خريد کردن.
تلاشهاي زيادي انجامشده است تا سطح خوش بختي کشورهاي مختلف
را باهم مقايسه کنند و حتي برخي اظهار دارند که سطح خوش بختي از شاخص اقتصادي توليد
ناخالص داخلي هم براي تعريف پيشرفت يک کشور مهمتر است. رتبهبندي خوش بختي در
جهان بر اساس مقياسهاي مختلفي ازجمله اميد به زندگي، حمايت اجتماعي، آزادي براي
داشتن انتخاب و بخشندگي جمعيت عمومي آن تعريف ميشود.حالا محققان با
استفاده از دادههاي اخذشده از يک مطالعه کلان مشخص کردهاند که خوش بختي به اين
بستگي دارد که آيا مسائل زندگي از حد انتظار بهتر هستند يا بدتر. در آخرين
پژوهشها دانشمندان به رابطه بين پاداشها و خوش بختي نگاه کردهاند.
آنها بر
اين اساس يک معادله رياضي را ساختهاند که پيشبيني ميکند که خوش بختي
خودگزارش
شده تا چه حد به اتفاقات گذشته وابسته است؛ يعني خوش بختي به اين بستگي ندارد که
اوضاع چطور پيش ميرود، بلکه به اينکه آيا امور زندگي بهتر يا بدتر از حد انتظار
اتفاق ميافتد بستگي دارد. براي علاقهمندان رياضي، تصوير زير فرمولي را نشان
ميدهد که دانشمندان براي خوش بختي تدوين کردهاند (فايل پيوست).
خلاصه فرمول بهصورت زير
است:
خوش بختي به انتخابهاي مطمئن (يک سري پاداش مشخص، CR)، انتظارات مرتبط با
انتخابهاي مخاطرهآميز (ميزان مورد انتظار، EV) و اينکه آيا نتيجه انتخابهاي
مخاطرهآميز بهتر يا بدتر از حد انتظار بودهاند، بستگي دارد. آخرين متغير، خطاي
پيشبيني پاداش (RPE) نام دارد که مبين تفاوت بين نتيجه تجربهشده و انتظار فرد
است.
درمجموع يعني اينکه خوشحالي شما وقتي انتظار ديدن يک دوست را مي کشيد،
بيشتر ميشود.
اگر شما بتوانيد در يک رستوران شناختهشده به تعبير امروزي در
دقيقه 90 جا رزرو کنيد، خوشحالي شما حتي ميتواند بيشتر هم بشود.
اگر غذا
خوشمزه باشد اما در حد انتظار نباشد، خوشحالي شما در حقيقت بايد کاهش پيدا
کند.
اين مطالعه اهميت انتظارات را به ما نشان ميدهد اما بدين معنا نيست که
انتظارات پايين
ملاک خوش بختي است.