Intelekti sht nj term i prdorur n studimet e mendjes njerzore dhe i referohet aftsis s mendjes pr t korrigjuar prfundime n lidhje me at q sht e vrtet ose e rrem, dhe se si t zgjidhen problemet. Pra intelekti sht aftsi mendore pr t arsyetuar e pr t gjykuar, forca e arsyes a e gjykimit; shkalla q ka arritur njeriu n zhvillimin mendor. Historikisht termi vjen nga terminologjia filozofike grek nous, i cili u prkthye n latinisht si intellectus (d.m.th. rrjedh nga folja Intelligere, "pr t kuptuar", nga inter, "midis" dhe legere, "pr t zgjedhur" [1] ) dhe n frngjisht dhe pastaj anglisht si intelligence (inteligjenc) (prve intelektit ). Intelekti konsiderohet n fakt si nj deg e inteligjencs.
Pr shkak t mungess s angazhimit emocional dhe t ndjeshm, intelekti ndonjher konsiderohet se kufizohet rreptsisht n fakte dhe nuk shkon prtej njohurive t paprpunuara. [2] Sidoqoft, intelekti mund t ket nj nivel t lart kompleksiteti dhe kshtu t shmang modelet logjike lineare dhe formale duke iu referuar proceseve t tilla mendore si jan, pr shembull, logjika e paqart dhe logjika dialektike . [3]
Sipas J. P. Guilford, intelekti prbhet nga tre parametra kryesor: operacionet, prmbajtjet dhe produktet. Secili parametr prmban elemente specifike, t cilat jan t pavarura dhe pr kt arsye duhet t maten individualisht dhe t konsiderohen si njsi autonome t intelektit njerzor. [4]
Operacionet prfaqsohen nga njohja, kujtesa, prodhimi divergjent dhe konvergjent dhe vlersimi. Prmbajtja mund t jet figurative, simbolike, semantike dhe e sjelljes. Produktet ndahen n njsi, klasa, marrdhnie, sisteme, shndrrime (transformime) dhe implikime. [5]
c01484d022