Belgisch-Nederlandse
Expertgroep ‘Sport & Leefstijl’: 2014-2015
Conceptversie 09 juni 2014.
.
Bedoeling van deze groep
We willen met wetenschappers en coördinatoren op het gebied van ‘Sport en
Leefstijl’ in België en Nederland via
internet ideeën uitwisselen – brainstormen - discussiëren over (de
ontwikkeling van) Sport en Leefstijl bij verschillende doelgroepen en in
verschillende levensfasen of generaties. Bijvoorbeeld: 35-55-jarigen, 55-75
jarigen en 75 jaar en ouder. De leeftijdgrenzen mogen ‘rafelig’ of arbitrair
zijn. Het gaat om het verscherpen van ons persoonlijk en/of gezamenlijk
perspectief op “beleven, leren en ontwikkelen bij Sport & Leefstijl”. Het
streven is een theoretische en praktische verdieping te realiseren.
Een eerste koersbepaling
De groep is in september 2013 van start gegaan. Een kapstok voor ons, mede op
basis van beroepservaringen en ontwikkelingsonderzoeken, is de visie en missie
van OLDACTION.
Het concept c.q. de praktijktheorie van ‘Actief leven, leren en ontwikkelen’ is
zowel geschikt voor jongeren van 12 tot 20 jaar als voor 55-plussers. Het is op
het gebied van Sport & Leefstijl zowel in theorie als praktijk toegepast,
onderzocht en verder ontwikkeld. Een fysiek en mentaal actieve, gezonde en
zinvolle leefstijl kan iedereen op vele verschillende manieren nastreven. De
twee pijlers van deze leefstijl zijn: ‘zelfstandig beleven, leren en
ontwikkelen’ en ‘zelf en samen op maat en optimaal bewegen en sporten’. De
ervaring die bijvoorbeeld de nieuwe generatie senioren met maatschappelijke (en
onder andere sport)ontwikkelingen heeft, maakt, dat zij ‘anders’ wil gaan
leven, ouder worden en sporten. In
Nederland verschuift de aandacht voor werk, zorg, ontspanning en ontwikkeling
(Baars, 2007) per levensfase. Maar steeds gaat het ook om vorming van lokale
clubs, netwerken, leefgemeenschappen. De vraag is: aan welke specifieke
kenmerken moeten die clubs voldoen om voldoende aansprekend te zijn. Zie daarvoor:
www.oldaction.nl.
We zoeken naar kenmerken van leefstijlen per levensfase en richten ons daarbij
op verschillende doel- en/of leeftijdsgroepen, zoals: jeugd, volwassenen,
mannen of vrouwen en gezonde 55 tot 75-plussers. In het eerste jaar ligt het
accent in de expertgroep bij ‘50-55+ Sport en Leefstijl(ontwikkeling)’. Het thema
voor de periode september 2014 tot en met juni 2015 is: vergelijking
Sport & Leefstijl(ontwikkeling) van 35-55 met 55-75-jarigen en/of van deze
laatste generatie met die van de 75-plussers van nu.
In Nederland
heeft het Sociaal Cultureel Planbureau generatieontwikkelingen onderzocht en is
de sportsituatie onder 55-plussers beschreven: Sociaal Cultureel Planbureau
(2006), Rapportage ouderen.
Veranderingen in de leefsituatie en levensloop van ouderen. SCP
(2006), Investeren in
vermogen. Sociaal en cultureel rapport 2006. SCP (2010). Rapportage sport 2010. Sport: een
leven lang. SCP (2010). Wisseling
van de wacht: generaties in Nederland.
In België kunnen we kennis nemen van ’55 plussers in beweging’ (2008) te
vinden op de site http://www.vlaamse-
Werkwijze en bijdragen
De start van ons project verliep moeizaam. Een groep van aanvankelijk geïnteresseerden haakte in de loop van dit seizoen om verschillende redenen af. We proberen dat aantal voor het volgende seizoen te vergroten. Een deel van de groep levert een bijdrage in de vorm van een artikel of opinie en een deel wilde dat alleen volgen. We verzoeken die laatste groep vanaf september a.s. meer commentaar op bijdragen te geven. Dat mag best alleen ‘instemmend’ zijn en je kunt ook als clubje van twee of drie personen commentaar geven. We krijgen hierdoor meer zicht op opvattingen van elkaar. Reacties op bijdragen is nog erg beperkt gebleven. Wellicht dat de maandelijkse frequentie te veel van het goede was. Ons voorstel is daarom nu: een bijdrage om de twee maanden, aangeleverd in de eerste week van een tweemaandelijkse periode. |
Op persoonlijke titel wisselen we ideeën uit en geven we elkaar commentaar. In de eerste week van elke twee maanden volgt een bijdrage van een of meer leden van de expertgroep.
Een bijdrage bestaat uit:
een artikel met zo mogelijk een afsluitende vraag of stelling. Met een stelling wordt geprobeerd discussie uit te lukken
Een opiniestuk.
Het is plezierig wanneer in een artikel wordt verwezen naar – een beperkt
aantal - deskundigen, artikelen of boeken.
In de loop van de daarop volgende weken (2e t/m 6e week
van die tweemaandelijkse periode) is er gelegenheid voor het leveren van
commentaar. Dat kan een ‘ik ben-het-met-je-eens’ zijn of een beargumenteerde
afwijzing.
Als daartoe aanleiding is reageert de auteur van een bijdrage – in de 7e
of 8e week van een tweemaandelijkse periode - op die
commentaren.
We kunnen elkaar tussendoor wijzen op interessante of opvallende gebeurtenissen, ontwikkelingen of publicaties op het gebied van ‘Sport & Leefstijl’. Laten we dat beperken tot een of twee ‘informatiebulletin(s)’ per maand. Het geven van een samenvatting van en met verwijzing naar een bron is voldoende.
Guy van Damme heeft u in mei al vier ‘bronnen’ aangeleverd. Het zijn bijvoorbeeld opvallende publicaties. Het is alleen bedoeld als informatie. U hoeft er niet op te reageren. Maar uw mening erover geven mag altijd. In juni – en direct na ontvangst van dit concept - verschijnt een vijfde voorbeeld in deze serie. |
Algemeen informatieve
sites in Nederland zijn www.sportknowXL.nl.
Op de site www.mulierinstituut.nl
wordt onderzoek en ontwikkelingen op sportgebied aangegeven. Voor Sport &
Leefstijl van 55 tot 75 jarigen is de site www.oldaction.nl
aan te bevelen.
In België is http://www.sports-media.be
een interactieve portaalsite voor fysieke activiteiten, kwalitatief in al haar
vormen, voor en door experten, voor instellingen en organisaties betrokken bij
sport, fysieke- en gezondheidsactiviteiten. De mensen achter Sports Media
Vlaanderen zijn: http://www.sports-media.be/
Voor Sports Media international – http://www.sports-media.org
bij
het opstarten van een academische Journal: JTRM in Kinesiology en een
partnership met SIRC - http://www.sirc.ca/ . De
mensen achter Sports Media international zijn: http://www.sports-media.org/
Planning van bijdragen
Wilt u – als dat nog niet eerder is gebeurd - bij het leveren van een eerste
bijdrage ter kennismaking een korte CV bijleveren. Een bijdrage, een
opiniestuk, een informatiebulletin en commentaar op bijdragen is een goede
manier om elkaar beter te gaan begrijpen en om van elkaar te leren.
Per seizoen evalueren we ons proces en resultaten. De
evaluatie van Guy en mij is in deze versie opgenomen. Tegen eind juni
2014 neem ik telefonisch of per mail contact met u op. Ons voorstel is de
activiteiten van de Expertgroep in ieder geval minimaal twee jaar, tot en met
augustus 2015, te laten duren. Er is enige onderlinge ontwikkelingstijd
nodig. |
We zoeken nog wel
uitbreiding van onze expertgroep. Kent u daarvoor geschikte mensen, meld het
ons. We verzoeken de deelnemers die als ‘lezer’ zijn gestart, die rol wat te
verbreden tot het geven van commentaar. Graag verneem ik of de volgende
bijdragen in de aangegeven periodes – en in de eerste week daarvan - kunnen
worden verwacht. Dit is een nog voorlopige planning. Eventuele reacties hierop
graag voor 1 augustus 2014. Mocht u in de loop van het seizoen van
bijdragemoment willen wijzigen, wilt u dat dan s.v.p. zelf regelen met een
andere expert en mij vervolgens daarover informeren. Er zijn inmiddels ook koppels of trio’s gevormd
die als ‘club’ een gezamenlijke bijdrage leveren.
Bijdrage in september: Tinie Kardol. In november: Edwin Timmers.
In januari: Robbert Plass & Ben Halle. In maart: Dinant Roode
& Hilde van Slochteren. In mei: Agnes Elling. In juli: Frouke
Engelaer.
Communicatie
Guy van Damme
coördineert namens SPORTS MEDIA de communicatie
via ‘Googlegroups’ en zoekt naar potentiële Belgische deelnemers.
Edwin Timmers
coördineert namens OLDACTION de inhoud van onze activiteiten. Zie voor CV: www.oldaction.nl
bij ‘Advies en ontwikkelgroep’. Hij benadert potentiële Nederlandse deelnemers.
Om als buitenstaander de bijdragen en discussies te
bekijken: zie http://groups.google.com/
Deelnemers
We willen met zowel wetenschappers, opleiders als mensen uit de
praktijk/coördinatoren discussiëren en brainstormen over de ontwikkeling van
‘Sport en Leefstijl’ in België en/of Nederland. Vanaf september 2014 nemen de
volgende experts deel.
dr. Agnes Elling-Machartzki, senioronderzoeker Mulierinstituut, Utrecht en medewerker Universiteit Brussel en Tilburg. Aandachtsgebieden: sportgezondheidszorg voor Sport & Ouderen en onderzoek onder beweegleiders van 50-plussers. Ik ben betrokken bij het project De betekenis van sport in tijden van ziekte. Eerder heb ik onderzoek gedaan naar belemmeringen en stimulansen voor sport en bewegen onder ouderen.
Drs. Frouke Engelaer, Leyden Academie. Doet promotieonderzoek naar specifieke factoren die van invloed zijn op ‘gezond oud worden’. Zal na november deelnemen.
Drs. Leonie Everts is fysiotherapeut, bewegingswetenschapper en zelfstandig adviseur. Zij ontwikkelt projecten rondom gezondheid, duurzame inzetbaarheid en bewegen. Zij heeft o.a. voor ZONMW thuiszorgorganisaties ondersteund bij het werven van deelnemers voor valpreventie trainingen voor senioren. Zij vertaalt wetenschappelijk inzichten op het gebied van bewegen naar de dagelijkse praktijk (www.werkcompany.nl). Is medeorganisator van www.goldensports.nl voor 55-plussers in Amsterdam.
Edwin Timmers en Guy Van Damme