Cái quạt mo cau

[Quyen Khanhquyen]

Những tưởng khi cuộc sống đã  hiện đại,đã có điện, có những phương tiện sinh hoạt tối thiểu phục vụ cho con người thì chiếc quạt mo đã đi vào dĩ vãng , có chăng chỉ là một "chứng nhân lịc sử" mà thôi nhưng không hẳn thế !   Mấy hôm nay trời nóng nực,oi bức lại thường xuyên bị cúp điện nên tôi  muốn làm cái quạt mo " dã chiến" .Mỗi lần đi bộ thể thao trên vỉa hè của tỉnh lộ Hùng Vương, tôi  lại hay nhìn ngó mấy cây cau, xem có cái bẹ mo nào rơi, lượm về làm cái quạt tay, để khi mất  điện thì có mà phì phạch cho mát lại vừa có thể đập muỗi , và có khi còn để gãi gãi ở sống lưng nữa chứ.(Hì hì!!!).Con gái tôi đi làm ở vùng xa, còn nghèo nàn, làm gì có quạt điện,điện đóm lại thất thường  nên cũng mang theo một cái quạt mo để làm phương tiện xua đi cái nóng bức , ngột ngạt. Và... thế là...những cái quạt mo trở nên vật dụng cần thiết để giải nồng, ít nhất cũng là đối với gia đình tôi.   Mỗi lúc nhìn hay cầm cái  quạt mo trên tay,tôi không thể không hồi tưởng lại thời thơ ấu, chúng tôi  thường nhặt những chiếc mo cái ( cái nào bao bọc buồng cau thì gọi là mo cái, còn cái nào trong không có buồng gọi là mo đực ) đem về cho ông nội tôi  rồi đến bố  tôi làm quạt. Sinh thời, bố tôi là người rất cẩn thận và chu đáo.Nhà đông người nên ông làm mỗi người mỗi cái và để ở nhiều nơi để ai tiện đâu thì lấy đó. Mo cái mỏng và ruột trắng phau làm quạt  vừa nhẹ, vừa đẹp nên người ta thích dùng , nhưng cũng phải biết cách làm. Nghĩa là khi đem mo cau còn tươi , vừa mới lìa khỏi cây cau ,đem cắt bỏ tàu lá  và khéo léo gấp hai mép ở một đầu sao cho dễ  cầm còn đầu kia cắt cho đẹp để lùa gió ( nhìn quạt mo có hình dạng tương tự  như một chiếc đàn tì bà nhưng dẹt và ngắn hơn ). Sau khi đã làm xong thì ta  lấy một chồng sách, báo hay một thùng đồ vật nặng có hình khối chữ nhật bằng phẳng ở dưới đáy mặt đáy phải to hơn quạt để ép cho quạt  phẳng.Chờ ít hôm quạt khô  là có thể lấy dùng vô tư.   Khách đến nhà tôi , nhìn  cái quạt mo , không ít người đã phì cười, rồi  bảo : - Một cái quạt nan lá dừa ngoài chợ phỏng  có bao nhiêu tiền mà phải dùng quạt mo?". Hoặc có người lại nói: - Mua cái quạt giấy  cũng rẻ lại dễ  mở ra,xếp lại có phải tiện và gọn lại lịch sự hơn không?   Vâng , đúng vậy! Nhưng có ai hiểu rằng, với tôi, cái quạt làm bằng mo cau nó ẩn chứa bao nhiêu kỉ niệm của thời thơ ấu ? Nó gợi lại trong tôi hình ảnh những người thân yêu đã tần tảo chắt chiu  tiết kiệm từng đồng xu để chăm bẵm con cháu nên người, có khi chỉ vài hào bạc cũng có thể làm nên một "kì tích" ? Đấy là  chưa nói đến chiếc mo cau lại là một cái "cặp lồng" đựng cơm nắm khi mọi người đi làm hay đi chăn trâu đồng xa? Vả lại, quạt giấy kém chất lượng lại quá mỏng manh ,quạt không đằm tay, vài lần là  hỏng ...  Sâu xa hơn nữa , đó là một  nét văn hoá độc đáo mang đầy chất dân dã của vùng nông thôn vốn có  bao đời !   Từ chiếc quạt mo cau giản đơn, bình dị, mộc mạc, chân chất... tôi thường ngâm nga mấy câu ca dao " tự chế ":       Quạt mo vừa mát vừa bền, Mua chi  quạt giấy tốn tiền mau hư ?   Hay là ,  Thân em danh nghĩa mo cau Tuy là giản dị nhưng sâu nghĩa tình.   Và hôm nay đây, khi viết bài này gửi đến các bạn, tôi cũng lại ngẫu hứng vịnh vài câu gọi là góp phần thư giãn sau một tuần làm việc căng thẳng:      Quạt này từ chiếc mo cau, Chân quê mộc mạc nhưng giàu tình thương    Cho dù  xa cách quê hương Quạt mo vẫn gợi tình thương đậm đà    Mẹ ơi ! mẹ ở quê nhà. Lòng con sao nỡ nhạt nhoà ân sâu .    Cho dù con ở nơi đâu Hình ảnh chiếc quạt mo cau vẫn còn   Mẹ ơi ! có thấu lòng con Ấp iu  kỉ niệm vẹn tròn không phai ?

[Bang626]

Trời ơi, mấy câu ca dao của cô có duyên qúa, em chỉ nghe nói đến
cái quạt mo và thằng Bờm thôi, chưa từng thấy qua ở ngoài đời nơi.
Hôm nào cô gởi hình cho tụi em đi, hình xem trên mạng cũng có
nhưng của cô chắc tình nghĩa hơn đó
Cám ơn cô tặng nhút Thanh Chương và giờ đây là cái quạt mo , ngộ lắm
cô ơi!
tbang626

--
Subscription settings: http://groups.google.com/group/lalanhdumlarach/subscribe?hl=vi

[hoa nguyen duc]

Bang thân mến, đã vậy thì mình xin gởi tặng bạn cùng anh em trong nhóm mấy hình ảnh về cái quạt...mo chân quê. Cánh quạt này cô giáo đã có nhã ý tặng cho mình để làm kỹ niệm. Chúng ta cùng xem nhé :

 

Vào 03:23 Ngày 24 tháng 4 năm 2010, Bang626 <tban...@gmail.com> đã viết:

[Bang626]

hihi, em cám ơn hình cái mo cau của anh. Anh nói cô giáo là cô Quyên
đã làm cái quạt này? giỏi vậy cô. Cho em học nghề với, cái quạt này
hiếm lắm, chỉ có những người đi về VN đem qua để treo tường thôi và
không ai bán
cả. Mình mở tiệm bán quạt mo ở Mỹ - hihihi
tbang

[Quyen Khanhquyen]

Hi Bang, Hì hì ! gì chớ làm cái quạt mo thì đơn giản như "đang giỡn". Cô làm được mấy cái luôn. Cái mà lãng tử Hoà chụp không đẹp bằng mấy cái khác đâu nha! Nếu bên đó ai thích thì khi có người về VN , cô sẽ gửi làm quà ( đảm bảo sẽ là món quà độc nhất vô nhị trên thế giới phải không? thứ này ở VN không ai bán cả vì thuộc vào dạng "đồ cổ quý hiếm " hay  "hàng độc "mà !!!  Nếu Bang vui lòng hợp tác thì cô sẽ  SẢN XUẤT để xuất khẩu qua Mĩ, không chừng lãi cao lắm vì bên này cô có thể đi nhặt rồi về làm mà không mất tiền vốn.Cô chỉ chia 1/10 lãi  do Bang thu về  thôi nha !  Chúc vui vẻ nha ! Mến, --- Ngày Thứ 7, 24/04/10, Bang626 <tban...@gmail.com> đã viết: Từ: Bang626 <tban...@gmail.com> Chủ đề: Re: Cái quạt mo cau Đến: "Lá Lành Đùm Lá Rách" <lalanhd...@googlegroups.com> Ngày: Thứ Bảy, 24 tháng 4, 2010, 19:27

[Bang626]

hihi, mình tự bán rồi bắt mấy anh chị LLĐLR mỗi người mua
một cái cô nhá.
lần tới khi anh Đạt về, nhờ anh mua mở hàng cho công ty mới của mình
cô nhé
hihih
tbang626