--
--
la vortoj, pri kiuj ni diskutas ĉi tie, estas troveblaj en la listoj ĉe:
http:// bonalingvo.info
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "la bona lingvo" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to la-bona-lingv...@googlegroups.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/803b7264-3be1-4f06-a8d1-005e7200ec83n%40googlegroups.com.
--
--
la vortoj, pri kiuj ni diskutas ĉi tie, estas troveblaj en la listoj ĉe:
http:// bonalingvo.info
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "la bona lingvo" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to la-bona-lingv...@googlegroups.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/803b7264-3be1-4f06-a8d1-005e7200ec83n%40googlegroups.com.
Flandra zoologo, profesoro Wim de Smet, okupiĝis
pri *NBN* (Nova Biologia Nomenklaturo) kun pluraj specialistoj
kaj membroj en sia asocio. https://eo.wikipedia.org/wiki/Wim_De_Smet
Ili provis kun sia teamo doni "novajn" nomojn,
bazitajn sur Esperanto, al ĉiuj vivaĵoj. Mi ankoraŭ memoras la
nomon *NBN* Delfeno flankstriata
Mi estis membro de tiu asocio. Ĉar mi mem (amatore!) okupiĝis pri plantoj, mi iam demandis lin, ĉu li vere vidas la eblon fari la saman laboron pri specifa planta genro. Li asertis al mi, ke tio eblas por ĉiuj vivaĵoj. Sed mi neniam vidis nomon de kreskaĵo laŭ *NBN*.
En la regularo de *NBN*
estis kelkaj interesaj reguloj. Interalie, ke la plantonomoj ne
estu bazitaj sur la nomo de persono (ekzemple Geranium
Robertianum - france ĝeranium de Robert - bazita sur la nomo de
botanikisto s-ro Robert), sed sur videblaj ecoj de la planto.
Cetere la nomoj estu bazitaj sur la familioj de la
vivaĵoj. Ne sur la genroj, kiel jam faris Linnaeus https://eo.wikipedia.org/wiki/Karolo_Lineo
Unu homa vivo ne sufiĉe longas por simple atente legi la difinon de ĉiu aparta vivaĵa specio.
Mi precipe okupis min pri plantoj antaŭ kvardeko da jaroj. Ĉiuj miaj tiamaj libroj estas jam malnoviĝintaj. Unu el miaj nepoj nun ankaŭ interesiĝas pri plantoscienco. Nur la "sciencaj nomoj" estas fidindaj. Kutime ili estas en la latina (kaj greka). Jen miaj konsiloj:
- Se temas pri precizeco, ĉiam uzu aŭ
almenaŭ aldonu la sciencan nomon. Kredi, ke ni sukcesus iam
refari la sciencan laboron en Esperanto, ŝajnas al mi pura
utopio. La sistemo ekzistas, estas bone kaj science bontenata.
Ni simple uzu ĝin, se ni bezonas ĝin. Tion oni faras en ĉiuj
lingvoj, miascie.
- Se temas pri oftaj aŭ gravaj plantoj, vi povus provi trovi taŭgan Esperantan nomon por la specio (aŭ speco, se paroli nescience). Tion ni jam provis fari fine de la antaŭa jarcento en PIV. Mi tiam havis la bonŝancon kaj honoron povi iom helpi al Claude Roux ĉe tiu laboro.
Amike salutas Leo
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAPTqih%2BGTjhn4C%3Dhyp2u00dTeMuN0kx-2eeoNBZXE9efgUFGXA%40mail.gmail.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/54438e68-9b2d-4072-b56d-2a7edc3d43f5%40telenet.be.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAPTqihKpMeudWoTTEOzNrt9rntYKttJ6KCpjvOBqJ-%2Bo4GG-QQ%40mail.gmail.com.
Mi bone memoras la diskuton pri volvoplantoj: ĉu
ili volvas dekstren aŭ maldekstren.
En iuj libroj mi trovis (ekzemple pri lupolo), ke difinita
specio volvas dekstren, laŭ aliaj libroj la sama specio volvas
maldekstren.
Claude traserĉis la universiatan bibliotekon kaj
trovis, ke proksimume duono de la libroj kontraŭdiris la alian
duonon....
Cetere la difino de "dekstruma" ankoraŭ nun estas ne la sama en diversaj fakoj; kio estas dekstrumaj ŝraŭbo, geometria helico, sukero, ...?
Nun almenaŭ Esperantisto devus senprobleme kapabli
kompari planton kun ŝraŭbo (kvankam mi dubas, leginte https://eo.wikipedia.org/wiki/Volvanta_planto
kaj rigardinte la bildojn)
Mi proponis korktirilon kiel ekzemplon de dekstruma ilo, sed Claude dubis, ĉu ne ekzistas specialaj korktiriloj por maldekstramanuloj... Tamen en elektrofako oni ĝenerale uzas ĝin por trovi la direkton de la magneta kampo.
Ĉion plej bonan!
Amike salutas Leo
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAPTqihKpMeudWoTTEOzNrt9rntYKttJ6KCpjvOBqJ-%2Bo4GG-QQ%40mail.gmail.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAFaejdU_jxzYkSsXb7A8%3DfuU1iH3xPsgpcci9kfJnX4EHsJkog%40mail.gmail.com.
Iam mi demandis profesian botanikiston, A.Zwaenepoel, ĉu li ankaŭ studis likenojn. Li respondis, ke ili en la universitato uzis la (dikegan!) libron de Clauzade & Roux: Likenoj de Nord-Okcidenta Eŭropo, en Esperanto.
"Ĉu vi do komprenas Esperanton?" - "Precipe la fakterminoj interesis nin. La ceteraj vortoj estas relative facile kompreneblaj. Sed mi ne kapablus paroli tiun lingvon."
Amike salutas Leo
Ha, Jes, Claude ROUX, en Marseille, la monda fanulo pri likenoj, kiu rifuzis tradukon en la anglan!
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAPTqihKpMeudWoTTEOzNrt9rntYKttJ6KCpjvOBqJ-%2Bo4GG-QQ%40mail.gmail.com.
Tion vi bone klarigis, Noam.
Amike salutas Leo
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAFaejdU_jxzYkSsXb7A8%3DfuU1iH3xPsgpcci9kfJnX4EHsJkog%40mail.gmail.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/2c153c88-da56-459c-aec7-488902395745%40telenet.be.
Mi vidis la diskutotan vorton "brasikaco" en la longa listo. Klarigo povas esti utila:
La "scienca lingvo" pri vivaĵoj havas sistemon,
kiu iel similas al Esperanto. La finaĵo "-ac-" estas uzata por
formi la "familion" de ĉiuj plantoj, kiuj havas la saman
florstrukturon. Ĝi estas aldonata al la "radiko" de la tipa
"genro" el tiu familio (ne al tiu de aliaj genroj el la sama
familio!) por formi la familinomon.
Se ni ne volas akcepti la botanikan postafikson
"-ac-", ni povus diri "brasik-familio".
Antaŭ kelkdek jaroj botanikistoj nomis tiujn familion "kruciferoj" precipe pro tio, ke la tuta familio havas florojn kun 4 kruce starantaj petaloj. Sed laŭ "nova" regulo, tiaj trivialaj familinomoj ne plu validas nun.
Simile ni havas rozacojn, liliacojn, asteracojn
(antaŭe "kompozitoj"), lamiacoj (antaŭe labiatoj), fabacoj
(antaŭe papiliacoj aŭ luguminozoj), ... laŭ la genroj rozo,
lilio, astero, lamio, fabo, ...
Simile ekzistas postafikso "-al-" por ordoj. Ordo
estas aro de familioj, kiuj havas kelkajn komunajn similecojn.
Ekzemplon vi povas vidi ĉe https://eo.wikipedia.org/wiki/Brokolo
Rimarku, ke la kultivata brokolo havas pli longan "propran"
nomon ol la plej multaj sovaĝaj plantoj, ekzemple lekanteto https://eo.wikipedia.org/wiki/Lekanteto
Intertempe la aferoj iĝas pli malsimplaj, ĉar nun eblas ankaŭ vidi la ecojn DNA-skale.
Amike salutas Leo
Pri tio, ni demandu botanikistojn.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/CAPTqih%2BGTjhn4C%3Dhyp2u00dTeMuN0kx-2eeoNBZXE9efgUFGXA%40mail.gmail.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/la-bona-lingvo/3c5a56cb-d368-45c0-87cf-795bc5edb876%40telenet.be.