Konferenco pri la estonteco de Eŭropo : Komerco
Henri Masson
Président de l’Assemblée des présidents de Chambres de commerce
de France et d'Algérie, André Baudet eut la lourde tâche de
traiter les relations tendues entre la France (et l'Europe) par
rapport aux États-Unis à l'époque de la crise de 1929, alors que
les EUA appliquaient un protectionnisme drastique et très
agressif. André Baudet avait fait une conférence remarquable et
convaincante en février 1931 devant l'assemblée des présidents de
Chambres de Commerce de France et d'Algérie. Elle mérite d'être
lue encore aujourd'hui : "L'espéranto dans le commerce (pdf : http://www.formation-radio.com/pdf/Baudet_Eo-Komerco.pdf
)
"Si les hommes continuent à élever des barrières entre les
différents pays, s'ils en arrivent à se préoccuper seulement
d'eux-mêmes et non de leurs voisins, s’ils laissent s'abaisser
le niveau moral de leurs relations, s’ils n’ont plus de respect
des contrats, que sera le commerce dans cent ans ? C’est bien
simple, il n’existera plus. La civilisation aura fait place à un
état de nouvelle barbarie perfectionnée, où tous les moyens
seront multipliés pour s’approprier par la force le bien
d’autrui.
Si, au contraire, les hommes comprennent qu’embarqués sur un
même navire dont ils ignorent le destin, ils sont égaux devant
ce destin et doivent s’entraider fraternellement pour tâcher
d'arriver au port, alors le sort de l’humanité apparaît comme
pouvant être glorieux et tous les espoirs lui sont permis."
EO :
Prezidanto de la Asembleo de Prezidantoj de Komercaj Ĉambroj de Francio kaj Alĝerio, André Baudet havis la malfacilan taskon trakti la streĉajn rilatojn inter Francio (kaj Eŭropo) rilate al Usono en la tempo de la krizo de 1929, kiam la Usono aplikis drastan kaj tre agreseman protektismon. André Baudet faris rimarkindan kaj konvinkan konferencon en februaro 1931 antaŭ la asembleo de prezidantoj de komercaj ĉambroj de Francio kaj Alĝerio. Ĝi meritas esti legata eĉ hodiaŭ: "Esperanto en komerco" :---
Eltiraĵo
de artikolo de André Baudet publikigita en la revuo "Le
Chasseur français" ! (La franca ĉasisto) en marto 1933.
Iuj pensoj meritas atenton, precipe la konkludon:
"Se homoj daŭre starigas barojn inter diversaj landoj,
se ili okupiĝas nur pri si mem kaj ne pri siaj najbaroj,
se ili permesas malaltigi la moralan nivelon de siaj
rilatoj, se ili ne plu respektas kontraktojn, kia estos
komerco post cent jaroj? Estas sufiĉe simpla, ĝi ne plu
ekzistos. La civilizo cedos lokon al nova stato de
perfektigita barbareco, kie ĉiuj rimedoj estos
multobligitaj por alproprigi perforte la posedaĵojn de
aliaj.
Se male homoj komprenas, ke ili enŝipiĝis sur la
saman ŝipon, kies sorton ili ne konas, ili estas egalaj
antaŭ ĉi tiu destino kaj devas helpi unu la alian frate
provi atingi havenon, tiam la sorto de la homaro aperas
kiel eble glora kaj ĉiuj esperoj estas permesitaj. "
---
Kaj fakte tiel okazas nuntempe...
Henri