SÜMERBANK ve ŞEKER FABRİKALARI
H62 ders BELGELİĞİ
Erzincan'da fabrika olmalarının ötesinde bir okul, bir eğitim kurumu olan SÜMERBANK ve ŞEKER FABRİKASI.
Anadolu'da fabrikalar kurulurken sadece bir üretim alanı olarak düşünülmedi fabrika olmasının ötesinde bir okul, bir eğitim kurumuydu. Cumhuriyet öğretilerinin yaşama geçirildiği bir alan olmuştu. Eğitim alanı, kültür alanlarıydı. Çok amaçlı salonlar yapıldı; burada sinema, tiyatro ve derneklerin yardım amaçlı çay günlerinin, kermeslerin yapıldığı yerlerdi. Çoğu ücretsiz düzenlemelerdi.
"Yerli malı kalkınmanın anahtarıdır. Kalkınan ülkenin dış borcu olmaz ve böylece bağımlı olmaz. Ülke özgür olur, daha özgür hareket edilir"... Böyle denirdi Yerli Malı Haftası'nda. Yerli Malı Haftası, sessiz sedasız önce okullardan, sonra hayatımızdan çıkarıldı. Tutumlu olmak, israftan kaçınmak da Yerli Malı Haftası'nın temel vurgularından biriydi o günlerde. Aslında haftanın tam adı da, "Tutum, Yerli Malı Kullanma ve Artırma Hatfası" idi. Kötü günler için tutumlu olmayı anlatırdı öğretmen, "Atma onar, tamir et, kullan. Yerli malı kullan" derlerdi.
Sümerbank'ın özel bir yeri vardı, Yerli Malı Haftası kutlamalarında. Öğretmenler, üretimin devlet eliyle yapıldığı Sümerbank'ı da "kalkınma"nın anahtarlarından biri olarak anlatırdı öğrencilerine...
Sümerbank'ın kapatılmasına halkı hazırlamak için söylenen söz "Devlet don gömlek mi satarmış" gibi ciddiyetsiz sözler eşliğinde özelleştirildi, kazanılmış değerleri yok edildi.
Erzincan Sümerbank İplik fabrikası tüm değerleriyle yok edildi.
Şimdi şeker fabrikaları satılıyor...
Erzincan Şeker Fabrikası bulunduğu bölge insanının üretim alanına daha fazla katkı verdi, örgütlenme bilincini geliştirdi. Fabrikanın faaliyete geçmesiyle birlikte fabrika işçilerinin sosyal güvenlik ve özlük haklarının korumasına yönelik teşebbüslerde bulunulmuştur. Bu bağlamda Erzincan Şeker Fabrikası Sanayii İşçileri Sendikası da kurulmuştur. Erzincan ve Civarı Pancar Ekicileri Kooperatifi’nin hızlı bir şekilde genişlediği ve kooperatif sermayesinin 3,5 milyon liraya, fiilen tahsil edilen miktarın da 1 milyon liraya yakın bir büyüklüğe ulaşmıştır. Adı gecen Kooperatifin 1957 yılında üye sayısı 6.791 çiftçiden oluşmaktaydı. Kurulduğu dönemde fabrika bünyesinde sağlık hizmetleri de sunulmaktaydı. Revirin kuruluşundan kısa bir süre sonra çalışanlarına ve şehir halkına hizmet vermeye başlamıştır. Örneğin 1972 yılında fabrikadaki revirde 1207’si ayakta 6’sı ise poliklinikte yatılı olmak üzere 1213 hasta tedavi edilmiştir. Bunun yanında eğitim hizmetleri kapsamında yine şeker fabrikasının katkılarıyla 1958 yılında yapımına başlanan Şeker İlkokulu 1959-1960 yılında 5 sınıflı olarak eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlamıştır.
Ve şimdi şeker fabrikaları satılıyor... yaratılan değerler yok ediliyor.
ERZİNCAN BELGELİĞİ
>>>> www.avnioztopcu.com/ERZiNCAN/degerler