इतिहासः??

[विश्वासो वासुकिजः (Vishvas Vasuki)]

इतिहासशब्देन स्कान्दं शिवरहस्यं चाप्य् अभिहितम् मन्यते चन्द्रशेखरसरस्वती। किम् अत्र प्रमाणम्?

--

--
Vishvas /विश्वासः

[विश्वासो वासुकिजः (Vishvas Vasuki)]

On Wed, 18 Jun 2025 at 15:45, लोकेश <lokeshh...@gmail.com> wrote:

शिवरहस्यं पुराणं यतः।

पुराणं च इतिहासस्य अन्तः। यथोक्तं कौटिल्येन अर्थशास्त्रे

पुराणं इतिवृत्तं आख्यायिक-उदाहरणं धर्म-शास्त्रं अर्थ-शास्त्रं चेति इतिहासः ।। ०१.५.१४ ।।

तच्छास्त्रगतपरिभाषया तत् स्यात्। 

किन्तु, "इतिहास-पुराणाभ्याम्" इत्यादि-पृथग्-गणना धर्म-शास्त्रेषु प्रमाण-विचारे च यत्र दृश्यते, तत्र पार्थक्यम् एव वक्तव्यम्।  

अधिकाक्षरस्यापि पूज्यतरस्य व्याकरणानुसारेण पूर्वनिपाते सति, 

क इतिहासः, किम् पुराणम् इति विवेके सौष्ठवम् अत्यपेक्षितम्। 

--
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "Hindu-vidyA हिन्दुविद्या" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to hindu-vidya...@googlegroups.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/hindu-vidya/CAFY6qgHmHKdHrGCxGBMcMcc9dQ2KMze8PQ9juKf%3DRJCh49V2VA%40mail.gmail.com.

[विश्वासो वासुकिजः (Vishvas Vasuki)]

On Wed, 18 Jun 2025 at 17:02, लोकेश <lokeshh...@gmail.com> wrote:

पुराणेतिहासयोः भिन्नः प्रयोगः लक्षितो यत्र तत्र विवक्षा कारणं स्यात्। पुराणावधारणे तस्य प्रयोजनं स्यात्।

तस्मिन्न् एव विशिष्टे प्रयोजने तर्ह्य् अस्मत्-तात्पर्यम्। 

सम्भवन्ति ह्य् एकस्य शब्दस्य नैके ऽर्थाः। 
तथापि, प्रसङ्गोचितो ह्य् अर्थश् चेतव्यः। 

 

दृष्टव्यं यत् कौटिल्येनापि इतिहासपुराणेति पदं प्रयुक्तं यद्यपि तस्य मते पुराणं अन्तरभाव्यम्।

इतिहासपुराणाभ्यां बोधयेदर्थशास्त्रवित् ।। ०५.६.४७।।