KOMŞULUK İLİŞKİLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Celal Çelik
Sevgilerimle...
Celâl ÇELİK
Cep telefonumdan gönderdim...
--KOMŞULUK İLİŞKİLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:
Komşuluk ilişkileriyle ilgili belli başlı hususlara, bir hâdis-i şerîfte şöyle dikkat çekilmektir:
1) Borç veya ödünç bir şey isteyince vermek,
2) Darda kaldığında yardımına koşmak,
3) Maddî sıkıntıya düşünce gözetip kollamak,
4) Mutlu günlerinde sevincine, kederli günlerinde üzüntüsüne ortak olmak,
5) Kokusu komşunun evine gidecek bir yemek yapınca ona da bir miktar ikram etmek,
6) İzni olmadan evinin önünü kapatacak şekilde bina yapmamak,
7) Hastalanınca ziyaret etmek,
8) Ölünce kabre götürüp defnetmek. (Heysemî, VIII, 165)
Hiç şüphesiz Hz. Peygamber -sallallâhu aleyhi ve sellem-’in bu tavsiyeleri komşuluk ilişkilerinde oldukça kuşatıcı bir çerçeve çizmekle birlikte komşunun komşusu üzerindeki bütün haklarını saymayı değil, belki önemli olanlarına işaret etmeyi amaçlamaktadır. Bu itibarla bir Müslümanın din ve dindarlık farkı, kültür ve bölge farkı gözetmeksizin bütün komşularıyla iyi ilişkiler içinde olması, İslâm’ın yardımlaşma, dayanışma, zarar vermeme ve küs durmama ilkeleri doğrultusunda hareket etmesi gerekir.
Ebû Hüreyre -radıyallahu anh-’den nakledildiğine göre bir adam Resûlullah -sallallâhu aleyhi ve sellem-’e:
– Ey Allah’ın Resûlü! Falan kadının nâfile olarak çok namaz kıldığından, çok sadaka verdiğinden, çok oruç tuttuğundan, ancak diliyle komşusuna eziyet ettiğinden söz ediliyor, (ne buyurursunuz) dedi.
Efendimiz -sallallâhu aleyhi ve sellem-:
“– O cehennemde olacaktır” buyurdu.
Adam tekrar dedi ki:
– Ey Allah’ın Resûlü! Bir kadının da nâfile olarak az oruç tuttuğundan, az namaz kıldığından, az sadaka verdiğinden, sadece yağsız peynir (keş) gibi şeylerden tasadduk ettiğinden, ancak diliyle komşusunu rahatsız etmediğinden söz ediliyor (bunun hakkında ne dersiniz?)
Peygamberimiz -sallallâhu aleyhi ve sellem-:
“– O da cennette olacaktır” buyurdu. (İbn-i Hanbel, II, 440)
Komşularla iyi münasebetler içinde bulunmak, söz ve davranışlarla onlara zarar vermemek îmânın bir gereğidir. Efendimiz -sallallâhu aleyhi ve sellem-:
“Allah’a ve âhiret gününe îmân eden kimse komşusuna ikramda bulunsun...” (Müslim, Îmân 74)
“Allah’a ve âhiret gününe îmân eden kimse komşusunu rahatsız etmesin...” buyuruyor. (Buhârî, Rikâk 23; Müslim, Îmân, 75)
Ebû Hüreyre -radıyallahu anh-’ın naklettiği bir hadis-i şerife göre bir gün Fahr-i Kâinât -sallallâhu aleyhi ve sellem-:
“– Vallâhi îmân etmiş olmaz. Vallâhi îmân etmiş olmaz. Vallâhi îmân etmiş olmaz” buyurmuştu.
Sahâbîler:
– Kim îmân etmiş olmaz, yâ Resûlallah, diye sordular.
“– Yapacağı fenalıklardan komşusu emniyette olmayan kimse!” buyurdu. (Buhârî, Edeb, 29)
Bir başka rivayette ise Efendimiz:
“Yapacağı fenalıklardan komşusu güven içinde olmayan kimse cennete giremez” buyurmuştur. (Müslim, Îmân, 73)
Görüldüğü gibi Müslüman, îmânı gereği maddî veya manevî açıdan daima komşusuyla yardımlaşma ve dayanışma içinde bulunarak ona emniyet telkin etmelidir. Fakat günümüzde aynı apartmanda yaşadıkları hâlde, yardımlaşma ve dayanışma bir tarafa, birbirleriyle tanışmayan, selâmlaşmayan insanlar mevcuttur. Hâlbuki Müslümanların elden geldiğince komşularıyla tanışmaya gayret etmeleri lâzımdır. En azından komşuluk ilişkilerinde olumsuz tutumlardan kaçınmak mümkündür. Meselâ evde bağırarak konuşmak, televizyon, teyp vb. gibi cihazların sesini yükselterek komşuları rahatsız edecek her türlü davranıştan uzak durmak gerekir.
Gerçek Müslüman, komşusunun evine, bahçesine, malına mülküne zarar vermediği gibi onunla ilgili sırları, ayıp ve kusurları da örtmesini bilmelidir. Komşunun ırz ve namusuna göz dikmek, zaten hakiki mü’min için düşünülemeyecek bir durumdur.
Hâsılı çevresindeki insanlarla iyi komşuluk münasebetleri gerçekleştirmek her Müslümanın vazifesidir. Ancak komşularına karşı sorumsuz davranan, onları rahatsız eden kimseler de bulunabilir. Bu tür insanlara sabır ve tahammül göstermek, duruma göre münasip bir dille uyarmak, hatta onlara da iyilik yapmak ve ıslahları için dua etmek gerekir. Bu sayede umulmadık dostluklar elde edilebilir. Kendisine faziletli amellerden bahsetmesini isteyen Ukbe bin Âmir’e Efendimiz -sallallâhu aleyhi ve sellem-:
“Seninle ilgisini kesenle sen ilgini kesme! Sana vermeyene sen ver, sana kötülük edeni sen bağışla!” tavsiyesinde bulunmuştur. (İbn-i Hanbel, IV, 148)
Dipnot:
[1] Şurası da bilinmelidir ki bu nevi ihtiyaçlar ödünç alma yoluyla temin edilirken haber vermeden alınamayacağı gibi alınan şeyin mülkiyete geçirilmesi de doğru değildir. Bu hem Allah Teâlâ’nın “Mallarınızı aranızda batıl yollarla yemeyiniz.” (en-Nisâ 4/29) emrine hem de Resûlullah’ın sünnetine aykırıdır. Zira Nebi -sallallâhu aleyhi ve sellem- ödünç olarak aldığı tabağı kaybedince onu sâhibine tazmin etmiştir. (Tirmizî, Ahkâm, 23) Kırılan yahut zayi edilen bir eşyanın sahibi dilerse ödetmeyebilir. Bununla beraber âriyet olan (geri verilmek üzere alınan) şeylerin itina ile kullanılması, zamanında iade edilmesi, zayi edildiğinde ödenmesi komşuluk ilişkilerini olumlu olarak etkileyeceği gibi, aksi bir durumun da menfi tesire sebep olacağı muhakkaktır.
Kaynak: Üsve-i Hasene, Erkam Yayınları
https://www.islamveihsan.com/peygamber-efendimiz-sav-komsularina-nasil-davranirdi.html
.
İstediğiniz zaman akıllı telefonunuzdan veya bilgisayarınızdan,
http://groups.google.com/group/turkbilgi
adresine tıklayarak kaçırdığınız yahut okumayı ertelediğiniz yazıları tekrar okuyabilirsiniz...
*****
Eğer sevdiklerinizin de bu mailleri almasını isterseniz, onlara şunu yapmalarını öneriniz =
TÜRK BİLGİ E-Mail GRUBU'na abone olmak için: turkbilgi...@googlegroups.com 'a boş bir mail atınız.
.
---
Bu iletiyi Google Grupları'ndaki "Türk Bilgi E-Mail Grubu" grubuna abone olduğunuz için aldınız.
Bu grubun aboneliğinden çıkmak ve bu gruptan artık e-posta almamak için turkbilgi+...@googlegroups.com adresine e-posta gönderin.
Bu tartışmayı web'de görüntülemek için https://groups.google.com/d/msgid/turkbilgi/CAG1UzmNAzRrTfv9hHSWcsrr_aUAEsYKrDNZgU%2Bpeq2OcRsudxw%40mail.gmail.com adresini ziyaret edin.