АСХАБИ КИРАМ – 184
Islamdini.kz
|
44) БАҚИ БИЛЛАҺ: Мұхаммед Бақи биллаһ Үндістанның үлкен әулиесі еді. 971 жылы дүниеге келіп, 1013 [м.1604] жылы қайтыс болды. Делиде жерленген. Зухд пен тақуалығы және кереметтері мәшһүр. Кабулдан Самарқандқа келіп білім алды. Ол жақта Имкенк ауылында Хажеги Имкенги Ахмед Қашаниден фәйз алып, тасаууфта кемелдікке жетті. Құран кәрімді әр түні екі рет хатым ететін. «Хадарат-ул қудс» және «Бәракат» кітаптарында өмірбаяны парсы тілінде жазылған. Стамбұлда Сүлеймания кітапханасында Рашид мырза бөлімінде 474 нөмірлі «Мәнһәж-ус саликин» кітабын хижреттің 993 [м.1585] жылы Мұстафа бин Хусейн Руми Ахрари Мекке қаласында жазған. Оның ұстазы қожа Ахмед Садық Ахрари Кабили мәулана Хажеги Ахмед Қашаниден және одан кейін шәкірті қожа Мұхаммед Ислам Жуйбариден Бұхарада фәйз алды. Жуйбаридің шәкірді болды, бірақ мәулана Хажеги Қашанидің ұлы мәулана қожа Исхақ Бәлхтан Ташкентке келгенде білім мен фәйз беру міндетін Мәуланаға қалдырды. Мәулана қожа Исхақ әкесінің шәкірті болған мәулана Лутфуллаһтың шәкірті еді. Қожа Ахмед Садық мырза Мәуереннахрдан Стамбұлға келді. Үшінші сұлтан Мұрат хан оны үлкен құрметпен қарсы алды. Ол өзі мен уәзірлері қызмет етуде жарысты. Оның шәкірті болды. Кейін Хижазға жолға шықты. Мысыр әкімі Ибраһим паша теңдесі жоқ қызмет көрсетті. Меккеде сұлтанның арнайы дайындаған үлкен сарайында қонақ болды. Ол жерде екі жыл қалып, тоғыз жүз тоқсан үшінші 993 [м.1585] жылы Мәдина қаласын зиярат етті. Шам жолымен Стамбұлға келді. 144, 145, 146, 148. 45) БАЯЗИД БИСТАМИ: Есімі Тайфур. Әкесі Иса. Әулиенің ұлыларынан болып, ханафи мазһабында еді. 160 жылы Бистамда дүниеге келіп, 231 [м.846] жылы қайтыс болды. Бистамда жерленген. Бистам Каспий теңізінің оңтүстік жағалауында. Имам Жафәр Садықтың руханиятымен жетіліп тасаууфта биіктеген. Отыз жыл Шамды аралап жүз он үш ұстаздан дәріс алды. Аллаһқа деген махаббатта соншалықты ілгерілеп, ғибадаттағы кәмілдігі соншалық, намаз оқығанда Аллаһтан қорқып және исламға деген құрметінен кеудесінің сүйектері сықырлайтын. Өте үлкен ғалым, ізгілікті және ақын еді. Өлеңдері танымал (қаддәсаллаһу та'ала сиррәһул азиз). 148, 150, 327. 46) БАҒАУИ ХУСЕЙН: Әкесі Мәсуд. Мухийсуннә есімімен танымал. Хадис ғалымы. Шафи мазһабында. 436 [м.1044] жылы Хорасанда Бағ қаласында дүниеге келіп, 516 [м.1122] жылы қайтыс болды. Әйгілі «Мәсабиһ» кітабының авторы. Бұл кітапта 4719 хадис шәриф бар. Фиқһта «Кифая», тәфсирде де «Мәалимуттәнзил» және тағы көптеген құнды еңбектері бар (рахимә-һуллаһу та'ала). 106. 47) БӘҺЛУЛ ДАНА: Әкесі Омар. Куфалық дәруиш. Харун Рашидпен арасындағы әңгімелері мәшһүр. Білімі жоқ болса да, Харунға насихат беретін. 190 [м.806] жылы қайтыс болды. 87. 48) БӘРА БИН АЗИБ: Ансар сахабалардың ұлыларынан. Кіші жаста болғандықтан Бәдір соғысына апарылмады. Он төрт соғыста Расулуллаһтың көз алдында соғысты. Өте ержүрек, батыл еді. Рәй қаласы жаулап алынған кезде көп қаһармандық көрсетті. Басрада қайтыс болды (радиаллаһу та'ала анһ). 68. 241. 49) БӘШИР БИН СА’Д АНСАРИ: Асхаби кирамнан. Хазреті Әбу Бәкірге ансар сахабалардан ең алғаш биат еткен ол еді. Екінші Ақаба келісіміне және бүкіл соғыстарға қатысты. Ямама соғысынан қайтар жолда Айнуттәмәр оқиғасында шәһид болды (радиаллаһу та'ала анһ). 113. 50) БӘЙДАУИ: Абдуллаһ бин Омар қазы Бәйдауи муфәссирлердің (тәфсиршілердің) бас тәжі. Шираздың Бәйда ауылында дүниеге келіп, 685 [м.1286] жылы Тебризде қайтыс болды. Шафии мазһабының үлкен ғұламасы еді. «Әнуар-ут тәнзил» атты тәфсирі өте құнды болып, бүкіл ғалымдарға күшті дәлел болған. Кәлам, фиқһ, лұғат және нахв ілімдерінде өте құнды кітаптары бар. Тәфсирін көп адам шәрһ еткен. Олардан «Шәйхзада шәрһі» ең құндысы (рахимә-һуллаһу та'ала). 86, 88, 97, 110, 111, 125, 130, 204, 274, 390. 51) БӘЙҺАҚИ: Ахмед бин Хусейн Бәйһақи хадис ғалымы. Шафии мазһабында үлкен ғалым еді. 384 [м.994] жылы Нишапурдың Бәйһақ ауылында дүниеге келіп, 458 [м.1066] жылы Нишапурда қайтыс болды. «Сүнән-и кәбир» және «Сүнән-и сағир» хадис кітаптары мәшһүр (рахимә-һуллаһу та'ала). 129, 205, 248. (Жалғасы бар...) |
|
Сайтқа енгізілген жаңалықтарды, сұрақтарға берiлген жауаптарды және дiни мерекелерде кұттықтау хаттарды мүшелерiмiзге жiберiп тұрамыз. Дiни сұрақтар үшiн және сайтқа мүше болу үшiн мына адреске хат жолдасаңыз болады: in...@islamdini.kz Егер e-mail адресiңiз сiздiң хабарыңыз болмай бұл сайтқа тiркелген болса немесе сайттан хат алуды тоқтатқыңыз келсе, мына адреске бос хат жолдаңыз: islamdinikz...@googlegroups.com |
