Илимден бир тамчы - Көңүлдү карайткан иштер
islamdini kg
Көңүлдү карайткан иштер
Суроо: Калб (көңүл) менен жүрөк бир эле нерселерби? Калбды тазартуу үчүн эмне кылуу зарыл? ЖООП: Калб – көкүрөгүбүздүн сол жагындагы бир бөлүк эт эмес. Бул жүрөк деп аталат. Жүрөк жаныбарларда да бар. Калб – жүрөктө болгон бир кубат. Көз менен көрүүгө болбойт. Бул электр лампочкасындагы ток сыяктуу. Биз буга жүрөк же көңүл деп айтабыз. Көңүл адамдарда болот. Жаныбарларда болбойт. Денедеги бүт органдар көңүлдүн буйругунда. Сезүү органдарыбыз сезген бардык маалыматтар көңүлдө топтолот. Адамдын ишенүү, сүйүү, коркуусу көңүлүндө. Ыйман келтирген да жана капыр болгон да бул - көңүл. Көркөм, жакшы ахлактын жана жаман мүнөздөрдүн орду көңүлдө. Көңүлдү тазартуу үчүн риязат жана мужахада керек. Риязат – напсинин каалоолорун орундабоо. Напсибиз динибиз тыюу салган арамдарды, макрухтарды каалайт. Булардан сактануу керек. Мужахада – напси каалабаган нерселерди кылуу. Напсибиз жакшылык жана ибадат кылгысы келбейт. Жакшылык жана ибадат кылып көңүлдү тазартуу керек! Аллаху таала диндерди, пайгамбарларды көңүлдү тазартуу үчүн жиберген. Көңүлү таза адам динибиздин буйруктарына баш ийет, тыюу салган нерселерден качат. Күнөө кылгандардын көңүлү таза болбойт. Күнөө көңүлдү карайтат. Намаз окубоо - эң чоң күнөөлөрдүн бири. Намаз окубаган, ичкилик ичкен адамдын көңүлү абдан карайып кеткен болот. Момундардын көңүлү таза. Фасыктардын көңүлү булганган, кара. Капырлардын көңүлү болсо капкара. Хадиси шарифтерде айтылат: "Момундардын таза көңүлүндө жаркыраган бир нур бар. Капырдын көңүлү капкара.” [Табарани] "Күнөө кылган адамдын көңүлүндө кара бир чекит пайда болот. Эгер тообо кылса ал так өчөт. Эгер тообо кылбастан кайра күнөө кылса, ал так чоңоёт жана көңүлдү каптап алат, көңүл капкара болуп калат.” [Хараити] "Күнөө кылууну уланткан адамдын убакыт өтүп көңүлү мөөрлөнөт, ал эми сооп иш кыла албай калат.” [Беззар] Имам Раббани хазреттери мындай дейт: Аллаху тааланын буйруктарын аткарбоо көңүлдүн бузук болушунан. Көңүлдүн бузук болушу – динге толук ишенбөө. Ыймандын белгиси – диндин буйруктарын чын көңүлдөн кубанып аткаруу. Көңүл – сүйүүнүн орду. Сүйүү жок болгон көңүл өлгөн дегендик. Көңүлдө же дүнүйөгө карата сүйүү же болбосо Аллахка карата сүйүү болот. Аллаху тааланы эстеп, ибадат кылып, көңүлдөн дүнүйөгө болгон сүйүү чыгарылганда көңүл таза болот. Бул таза көңүлгө Аллахка карата сүйүү өзүнөн-өзү толот. Күнөө кылганда көңүл караят, ооруга чалдыгат, дүнүйөгө карата сүйүү орношот жана Аллахка карата сүйүү кетет. Көңүлдүн бул абалы бир шише идишке окшош. Суу толтурулганда абасы чыгат. Суу бошотулганда аба өзүнөн-өзү толот. Бир чөйчөктөгү аба чыкмайынча ичине суу кирбейт. Ичине суу куйганда болсо бул сууну төгүп салбай туруп башка нерсе салынбайт. Көңүл дагы чөйчөк сыяктуу. Көңүлдү Аллахка карата сүйүүгө толтуруу үчүн башка бардык нерсени, бардык сүйүүнү жүрөктөн тазалоо керек. Ар бир оору анын тескериси менен дарыланат. Күнөөдөн улам карайган көңүл жакшылыктын нуру менен тазарат. Жашоо муктаждыгынан келип чыккан ар бир кыйынчылык мусулмандын көңүлүн дүнүйөдөн суутат жана жек көрсөтөт. Хадиси шарифте мындай деп айтылат: "Ушундай күнөөлөр бар болуп, аларды жашоого байланыштуу тартылган кыйынчылыктар гана жок кылат.” [Хатиб] Андай болсо адалдан табуу үчүн, жашоо үчүн тартылган кыйынчылыктарга чыдоо немат болот. |
| www.islamdini.kg Диний сурооңуздар үчүн: |