Тафаккур деген эмне? (1)
islamdini kg
islamd...@gmail.com |
Тафаккур деген эмне? (1)
Суроо: Тафаккурдун диндеги орду кандай? ЖООП: Тафаккур динибизде маанилүү ибадаттардын бири. Тафаккур – күнөөлөрү, макулуктар жана өзү тууралуу ойлоонуу, ой жүгүртүү, Аллаху таала жараткан нерселерден ибрет (сабак) алуу. Курани каримде жакшылар макталганда мындай деп айтылат: "Алар турганда, отурганда, жамбаштап жаткан абалында да дайыма Аллахты эстешет, асмандардын жана жердин жаратылуусу жөнүндө терең ой жүгүртүшөт. Алар: "Оо, биздин Раббибиз, Сен буларды жөн жараткан жоксуң. Сен [бекер, маанисиз нерселерди жаратуудан] муназзахсың (аруусуң). Бизди Тозок азабынан сактай көр”, - дешет.” [Аал-и Имран, 191] Хадиси шарифтерде дагы мындайча айтылат: "Аллаху тааланын улуулугу, Бейиш жана Тозок жөнүндө бир көз ирмем тафаккур кылуу (ой жүгүртүү) түндү ихйа кылгандан (тирилткенден) жакшыраак.” [Абушшейх] "Тафаккур – ибадаттын жартысы.” [И. Газали] "Тафаккур сыяктуу баалуу ибадат жок.” [Ибни Хиббан] "Бираз тафаккур бир жылдык [нафил] ибадаттан баалуураак.” [К. Саадат] ("Асмандар менен жердин жаралышында, түн менен күндүн алмашып турушунда [узарып, кыскарышында] акылдуу адамдар үчүн албетте ибрет берүүчү далилдер бар” [А. Имран, 190] аяты бар кезде мен кантип ыйлабайын? Бул аятты окуп туруп тафаккур кылбаган адамга убалдар болсун!) [И. Хиббан] "Аллаху тааланын жараткандары тууралуу ойлонгула, Анын заты тууралуу ойлонбогула!” [Байхаки] "Унчукпоосу тафаккур, кароосу ибрет болуп, көп истигфар кылган адам кутулат.” [Дайлами] Аалымдар айтышат: Тафаккур – адамды билимдүү кылат. Билимдүү болгон адам болсо амал кылат. (Вахб бин Мунаббих) Тафаккур - жакшылык менен жамандыгыңды көрсөтүүчү күзгү. (Фудайл бин Ияд) Аллаху тааланын улуулугун ойлогон адам Ага каршы чыга албайт. (Бишр-и Хафи) Тафаккур зээнди ачат. (Имам-и Шафии) Дүнүйөнү ойлонуу акыретке парда. Акыретти ойлонуу гафлеттен куткарып, хикметти (даанышмандыкты) сүйлөтөт. (Абу Сулайман Дарани)
(Уландысы бар...) |
www.islamdini.kg |