Birden Fazla İş Yerinde Çalışanların Beyanname Verme Zorunluluğu

[Faik YILDIZ]

Birden Fazla İş Yerinde Çalışanların Beyanname Verme Zorunluluğu

Son zamanlarda Muhtasar beyannamesi ve SGK bildirgelerinin birleştirilmesine ilişkin çalışmalarda Hazine ve Maliye Bakanlığının SGK’ dan aldığı ücret bilgilerine göre birden fazla iş yerinde çalışanlar için gelir vergisi beyannamesi vermesi için yazılar gönderilmekte. Yıl içinde birden fazla iş yerinde çalışanların ya da iş yeri değiştirenlerin beyanname verme zorunluluğu ile ilgili konuya açıklık getirildi.

Bilindiği gibi,  işverenler yapmış oldukları ücret ödemelerinin vergilendirilmesini, çalışanların ücret gelirlerini kanunda yer alan tarifeye göre gelir vergisini hesaplayarak çalışanın ücretinden keserek vergi sorumlusu sıfatıyla çalışan adına vergi dairesine muhtasar beyannamesi ile beyan ederek ödenmekte.

İşveren tarafından tevkif suretiyle yapılan vergilendirmeye gerçek usulde vergilendirme denilmekte.

Ücret gelirini 3 temel unsur oluşturur;

1. – Bir işverene tabi olma,
2. – Belli bir iş yerine bağlı olma,
3. – Hizmetin karşılığı olarak bir ödemenin yapılması,

Bir ödemenin Gelir Vergisi açısından ücret ya da başka bir gelir unsuru olarak vergilendirilip vergilendirilemeyeceği, sayılan üç unsura göre tespit edilir.

Bu üç unsur birlikte varsa, elde edilen gelir ücret olarak vergilendirilir. Aksi takdirde ücretten söz etmek mümkün olamaz.

Vergi, gelirin gerçek ve safi tutarı üzerinden alınıyor.

Ücretin safi tutarı;

İşveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan yararlar toplamından (yani ücretin gayrisafi tutarından) belli indirimlerin yapılmasından sonra kalan miktar.

Ücretten  yapılan  bu İndirimler:
a)Emekli aidatı ve sosyal sigorta primleri,
b)OYAK ve benzeri kamu kurumlarınca yapılan yasal kesintiler,
c)Sosyal güvenlik destekleme primi,
d)Şahıs sigorta primleri,
e)Bireysel emeklilik katkı payları,
f)Sendikalara ödenen aidatlar (işçi ve memur sendikaları),
g)Sakatlık indirimi

Aynı iş yerinde çalışanların bu ücretlere ait vergileri işveren tarafından stopaj yoluyla vergilendirildiği için çalışanın ayrıca beyanname vermesine gerek kalmıyor.

Ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin bazı konularla ilgili, yeni firmada işe giriş yapan personelin, daha önceki çalışmış olduğu firmadan elde ettiği kümülatif ücret matrahının yeni firmada çalışacağı süre içerisinde elde edeceği ücret matrahı ile ilişkilendirilmemesi gerektiği yönünde İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının özelgeler 61, 94 ve 103 maddeleri ile şu şekilde açıklanıyor:

Gelir Vergisi Kanunu’na göre Kümülatif Gelir Vergisinin Taşınması;

• Aynı işverene ait farklı şube ya da iş yeri değişikliğinde ya da nakillerde kümülatif gelir vergisi matrahı kaldığı yerden devam eder.

(İşveren değişmediği için kümülatif gelir vergisi matrahı kaldığı yerden devam ettirilmesi gerekmektedir.)

• İşçi bir iş yerinden ayrılıp farklı işverene ait bir firmada işe girmesi halinde kümülatif gelir vergisi matrahı yeni iş yerine taşınmaz. Gelir vergisi Kanunu’nun 103’üncü maddesinde yer alan vergi tarifesine göre vergilendirilmesi gerekmektedir.

(Ayrı işverenler tarafından ödendiği için ayrı ayrı vergilendirilmesi gerekir. Yani ilk vergi diliminden (sıfırdan) hesaplanmalıdır.)

Aynı yıl içerisinde birden fazla işverenden alınan ücretliler ile ilgili olarak;

160 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, “…Buna göre, bir hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde, her bir işverenin ödediği ücretler, ayrı ayrı vergilendirilmektedir. Dolayısıyla vergi tarifesi, her bir işverenin ödediği ücrete, diğer işveren veya işverenlerin ödediği ücretle ilgilendirilmeksizin ayrı ayrı uygulanmaktadır. Ancak, söz konusu ücretlerin gayrisafi tutarları toplamının, Gelir Vergisi Kanununun 86. maddesinde belirtilen haddi aşması halinde, bu ücretlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.” açıklamalarına yer veriliyor.

-Birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanununda yazılı tarifenin ikinci vergi diliminde yer alan tutarı 2018 yılı gelir vergisi tarifesini 34.000 TL’yi aşmıyorsa ve 34.000 TL stopaj yoluyla vergilendirildi ise beyanname vermeye gerek yoktur.

İkinci işverenden alınan ücretin toplamı 34.000 TL’yi aşması durumunda gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gerekiyor.

Yani özetle: Aynı iş yerinde çalışan ve başka bir geliri olmayanların beyanname vermesine gerek yok. İki işverenden alınan ücret varsa ve her iki ücrette 34.000 TL’nin (2018 yılı için) üstünde vergi matrahı olan çalışanların gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekecektir.