මියුරු බසින් රස මවන ගාන්ධර්වයා
Dayananda Attanayake
මියුරු බසින් රස මවන ගාන්ධර්වයා
සිංහල සංගීත ඉතිහාසයේ එක්‌ යුගයක්‌ "අමරදේව යුගය" යි නම් කිරීමට තරම් පොහොනා ලක්‍ෂණ කීපයක්‌ ම අමරදේවයන්ගේ මියුරු සරින් සිංහල සංගීතයට එක්‌විණ. මේ ලක්‍ෂණ අතුරින් එකක්‌ වනුයේ, ගීතයක බස්‌වහර කෙරේ අමරදේවයන් දක්‌වා ඇති සංවේදීතාවයි. මෙකී භාෂා සංවේදීතාව සිංහල සංගීතයේ නව යුගයක්‌ උදාකිරීමට තුඩු දුන් සැටි මෙහිදී සැකෙවින් විමසා බැලේ.
භාෂාව කෙරේ සංගීත ශිල්පියා තුළ පවත්නා සංවේදීතාව, කලාව කෙරේ කලාකරුවා තුළ පවත්නා සංවේදිතාවේ ම එක්‌ අංශයක්‌ සේ සැලකිය හැකිය. කලා නිර්මාණයෙහි යෙදෙන කලාකරුවා තුළ පැවතිය යුතු සංවේදීතාව හැඳින්වීමට "වාසනා" යන පදය පැරැණි භාරතීය විචාරකයෝ යෙදූහ. පුද්ගලයකු කලාව කෙරේ යොමු කරවන මේ 'වාසනා' ගුණය පූර්ව ජන්මාන්තරගත ගුණයකැයි විචාරකයෝ පවසති. මේ ගුණයෙන් යුක්‌ත වූවෝ ඉතා සියුම්, සසල හදවත් ඇත්තෝ වෙති. එහෙයින්ම "සහෘද" යන නමද ලබති. භාෂාව මාධ්‍යය කොට ගත් නොයෙක්‌ කලාවන්හි නිරත වන කලාකරුවා භාෂාවේ ගැබ්ව පවත්නා සියුම්, සුන්දර ලක්‍ෂණ ද ඉවෙන් මෙන් හඳුනා ගැනීමට සමත් 'වාසනා' ගුණයක්‌ ඇත්තෙකි.
භාෂා සංවේදීතාව යනු භාෂාවේ ව්‍යාකරණ ලක්‍ෂණ හඳුනා ගැනීමට ඇති ශක්‌තියට වඩා බෙහෙවින් වෙනස්‌ වූවකි. භාෂාවක්‌ විග්‍රහ කොට එහි ව්‍යාකරණ ලක්‍ෂණ වෙන්කොට හඳුනා ගන්නට සමත් පුද්ගලයා තුළ පවත්නා දැනුම් වෙසෙස ළං වන්නේ විද්‍යාවට මිස කලාවට නොවේ. එහෙත් බස්‌ වහර සමස්‌තයක්‌ වශයෙන් ගෙන කලාත්මක වශයෙන් ඊට ප්‍රතිචාර දක්‌වන්නට සමත් වන්නා, අන්තර් ඥනයෙන් යම් යම් දෑ වටහා ගන්නා මුනිවරයකු වැන්න. මෙබඳු සංවේදීතාවක්‌ නැත්තෙකුට හොඳ කලාකරුවකු වෙසෙසින්ම හොඳ සංගීත ශිල්පියකු විය නොහැකිය. අමරදේවයන් වාදනයෙහි සේම ගායනයෙහිද එක සේ නිපුණයකු වීමට ඔහු තුළ පවත්නා අසාමාන්‍ය සංවේදීතාව හේතු වී ඇත.
භාෂාත්මක පක්‍ෂයෙන් බලන විට, අමරදේවයන් ගායනා කොට ඇති ගීත සියල්ල, දෙවගකට වැටෙයි. පළමුවැන්න, අමරදේවයන් විසින්ම රචනා කොට ඇති ගීත සමූහයයි. දෙවැන්න, වෙනත් නිපුණ කවියන් හා ගීත රචකයන් විසින් රචනා කොට ඇති ගීත සමූහයයි.
අමරදේවයන් මුල් අවධියෙහි ගායනා කළ 'වඳිමු සුගත සාක්‍ය සිංහ', 'සීගිරියේ සිතුවම් රමණී', 'ශාන්ත මේ රෑ යැමේ', 'සඳපානේ වැලිතලා', පීනමුකෝ කළු ගඟේ' වැනි ගීත ඔහුගේම ස්‌වාධීන නිර්මාණ සේ හැඳින්විය හැකිය. මේ ගීත අද පවා රසිකයන් කුල්මත් කිරීමට සමත් වෙයි. මීට හේතු වී ඇත්තේ එම ගීතවලින් නැගෙන ශබ්ද මාධූර්යය පමණක්‌ නොව, එම ගීතවලට පාදක වූ පද ලාලිත්‍යය ද බව සැලකිය යුතුය.
ගීත රචනයෙහි අමරදේවයන් දක්‌වා ඇති කුසලතාව, ඔහු සතු වාදන හා ගායන කෞශල්‍යය තරම්ම විශිෂ්ට යෑයි කිව හැකිය. නාද රටාවකට නැංවිය යුතු පද තෝරා බේරා ගැනීම, විවේක බුද්ධියෙන් යුතු කලාකරුවකුට පමණක්‌ කළ හැක්‌කකි. භාෂාවේ ශබ්ද මාලාවේ එන හැම ශබ්දයක්‌ම ශබ්ද මාධූර්යය ඇති කිරීමට එකසේ සමත් නොවන බැවිනි. අනික්‌ අතට, ශබ්ද මාධූර්යය වෙනුවෙන් අර්ථ මාධූර්යය කැප නොකළ හැකි බැවිනි. ඒ ඒ රංගවලට උචිත තනු ද, ඒ ඒ තනුවලට උචිත පද ද සූක්‍ෂම ලෙස හඳුනා ගැනීමේ ශක්‌තිය අමරදේවයන් තුළ පවතී.
'වඳිමු සුගත ශාක්‍ය සිංහ' නම් වූ ගීතය මෙහිලා නිදසුන් විසින් දැක්‌විය හැකිය. ගායකයා මෙහිදී අදහස්‌ කරන්නේ බුදුන් වහන්සේ මුල් කොට ගෙන අසන්නා තුළ ශාන්ත රසයක්‌ ජනනය කිරීමය. මේ ගීයෙහි ආරම්භක පදයෙහි එන 'සුගත' 'ශාක්‍ය' 'සිංහ' යන පදත් ඊළඟ පාදයේ මුලින්ම එස 'සසර' යන පදයක්‌ 'ස්‌ශබ්ද බහුල ව යොදා ගෙන ඇති බැවින් ශාන්ත රසසමාහිත හැඟීම වඩාත් තියුණු කිරීමට හේතු වෙයි. එහි ම එන 'රමණී මන්දාර කුසුම්' යන පාදය zරමණී කල්හාර කුසුම් යනුවෙන් හෝ ලියුවද කවිත්වය අතින් වෙනසක්‌ සිදු නොවෙයි. 'කල්හාර' යනුත් 'මන්දිර' සේම බුදුන් වහන්සේ පිදීමට සුදුසු කුසුම් වෙසෙසක්‌ බැවිනි. එහෙත් අමරදේවයන් 'මන්දර' යන පදයම මෙහිදී යොදාගෙන ඇත්තේ කවර හෙයින්ද? 'ම' හා 'න' යන ශබ්ද වලින් නැඟෙන මියුරු හඬ 'ක' 'ල' හා 'හ' යන ශබ්දවලින් නොනැගෙන හේතුවෙනි. අර්ථ රසය නොනසා ශබ්ද රසය තියුණු කිරීමට අවශ්‍ය භාෂා සංවේදීතාව අමරදේවයන් සතුව තිබේ.
අමරදේවයන් ගායනා කළේ තමාගේ ගීත නිර්මාණ පමණක්‌ ද නොවේ. එසේ වුවද, තමා අතට පත්වන කවරම හෝ රචනයක්‌ තනුවකට නඟා ගායනා කිරීමට අමරදේවයන් ඉක්‌මන් වූයේ නැත. ගීතයේ පද ලාලිත්‍යය ඔහුට බෙහෙවින් වැදගත් විය. එයින් මතුවන කවි කල්පනාව ඔහුට වැදගත් විය. එබැවින් කවිත්වයෙන් සේ ම භාෂා මාධූර්යයෙන් ද පොහොසත් නිර්මාණ පමණක්‌ ම ඔහු විසින් තෝරා ගන්නා ලදී. මේ ගීත අතුරෙහි, මානවසිංහ, මහගමසේකර, මඩවල රත්නායක, ඩෝaaල්ටන් අල්විස්‌ වැනි ජ්‍යෙෂ්Aඨයන්ගේ මෙන්ම, සුනිල් ආරියරත්න, සුනිල් සරත් පෙරේරා, අජන්තා රණසිංහ, ඩබ්ලිව්. ඒ. අබේසිංහ, උදේaaaසිරි පතිරණ, මොනිකා රුවන්පතිරණ වැනි තරුණ ගීත රචකයන්ගේ ද නිර්මාණ විය.
ප්‍රවීණ රචකයකුගේ රචනාවක එන කිසියම් පදයක්‌ වුව කලාතුරකින් අමරදේවයන්ගේ අතින් වෙනස්‌ නොවූයේ නොවේ. එහෙත් එසේ කරන ලද්දේ එම රචනය මගින් වඩාත් ගීතවත් නිර්මාණයක්‌ බිහි කරනු පිණිසය.
'මින්දද හීසර වැදී සැලෙන හද' යන ගීතයෙහි එන zකන්ද කපා පායන් පුන්සඳ' යන පදෙය මුල් රචනයෙහි ආවේ zකන්ද කපා පායාපන් පුන් සඳ' යනුවෙනි. අර්ථ රසය අතින් බලන විට, මේ පාද දෙකම එකසේ රස පූර්ණ වෙයි. එහෙත් 'පායාපන් පුන්සඳz යන්න 'පායන් පුන් සඳ' යනුවෙන් වෙනස්‌ කිරීම නිසා කලින් නුවූ ශබ්ද මාධූර්යයක්‌ ඊට එක්‌වෙයි. කලින් වූ 'න' ශබ්ද දෙකින් නැගෙන හඬට තවත් 'න' ශබ්දයක්‌ දැන් මුසු වන හෙයිනි. ගීත රචනයක අර්ථ රසය නොකෙළෙසා මෙබඳු වෙනස්‌කම් කළ හැක්‌කේ භාෂාව කෙරේ තියුණු සංවේදීතාවක්‌ ඇති සංගීත ශිල්පියකුට පමණි. අමරදේවයන් කෙරේ මේ සංවේදීතාව නොමඳව පවතී.
අමරදේවයන් තුළ පවත්නා මෙකී භාෂා සංවේදීතාව නිසා හුදෙක්‌ ශබ්ද රසයෙන් පමණක්‌ නොව අර්ථ රසයෙන් ද සාරවත් වූ සංගීත සම්ප්‍රදායක්‌ ගොඩනැඟීමට ඔහුට පිළිවන් විණ. ඔහුගේ මේ සම්ප්‍රදාය තවත් බොහෝ සංගීත ශිල්පීන් කෙරේ ක්‍රමයෙන් බලපාන්නට විය. සිංහල සංගීත ඉතිහාසයේ නව යුගයක්‌ උදා කළ සංගීතඥයකු වශයෙන් අමරදේවයන්ගේ නම්, සිංහල රසිකයන්ගේ උපහාරයට ලක්‌වනු ඇත.
මහාචාර්ය ඡේ. බී. දිසානායක
මෙය ආරම්භයක්‌ පමණි
අපි ජීවන මාර්ගය ඔස්‌සේ වටපිට නොබලා එක හුස්‌මට ගමන් කරමු. හදිසියේ අපි නතර වී සැතපුම් කණුවෙහි සටහන් කොට ඇති ඉලක්‌කම කියවා විස්‌මයට පත්වන්නෙමු. අපි මෙතෙක් දුර ඇවිත් සිටිමුද? අපි හැරී ආපසු බලන්නෙමු. මාර්ගය ඈතට ඇදී ගොස්‌ අපේ අක්‍ෂිපථයෙන් ඉවත්ව යයි. පෙරමග බලනවිට, ඔබ්බට යැමට තවත් තිබෙන්නේ ස්‌වල්පයක්‌ බව අපට දිස්‌වේ. ගමනේ අවසානය පෙනෙන තෙක්‌ මානයක ඇත.
එහෙත් එක්‌ අතකින් බලන විට කලාකරුවකුගේ ජීවිතය පටන් ගන්නේ ඔහු පනස්‌විය ඉක්‌මවූ පසුව යෑයි කිව හැකිය. එතෙක්‌ හිස නමා ජීවිතයෙන් බැට කන්නා වූ හෙතෙම ජීවිතය දෙසට හැරී ජීවිතයේ මුහුණුවර හඳුනාගෙන ජීවිතයට අභියෝග කරන්නට පටන් ගනී. ජීවිත සටනින් ඔහු ජයග්‍රාහකයා වන්නේ එවිටය. මුහුකුරා ගිය කලා කෘති ඔහු අතින් බිහි වන්නේ එතැන් පටන්ය.
අමරදේවගේ මුවින්a නැඟෙන්නේ සිංහල ජනතාවගේ හද පතුලෙහි උපන් ගී රාවයය. සිංහල ජනතාවගේ සෝබර ගී හඬය ඒ. සෑම සිංහලයකුගේම හදවත් වෙණ තත් ඒ හඬට අනුකම්පනය වන්නේ එබැවිනි. ඒ හඬ කනෙහි වැකුණු කල සෑම සිංහලයකුගේ දැසට කඳුළු උනන්නේ එහෙයිනි.
මේ ගී හඬ දිනෙන් දින වඩ වඩා මිහිරි වේවා· සසර දුකට අඳුනක්‌ වේවා· අමරදේවගේ කීර්ති ඝෝෂාව ලෝ පුරා පැතිරේවා කියා මෙදින සෑම සිංහලයෙකුගේ පමණක්‌ නොව සෑම ලාංකිකයකුගේම මුවින් පිටවන මේ නිනාදය අතරට සැතපුම් දසදහසකට වඩා ඈත සිට යවන මගේ සුභාසිංසන සරය ද දුබල නොවී පැමිණේවා යි පතමි.
මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර
sent by Dayananda Attanayake.
Dharmapala Gunawardena
දයා
මේක ආශවෙන් කියවන්න හිතෙනව, සින්දු අහ්නවට වඩා. මහැදුරු ජේ බී ලියා ඇති පරිදි අමරදේව ගන්ධර්වයාට භශාව ගැන ඔතරම් ගඹුරු දැනුමක් තිබුණු බව මමනම් දැනගෙන හිටියේ නැහැ.
මේ මහා පුරුශයා ගැන අපි කෙතරම් ආඩම්බර වියයුතුද?
ගුනේ
--
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "INDRAKA" group.
Visit this group at http://groups.google.com/group/indraka?hl=en-US.
Nissanka Rajapaksa
Kithsiri Herath
--
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
Visit this group at http://groups.google.com/group/indraka.
For more options, visit https://groups.google.com/d/optout.
Prabhath Bandara
Dayananda Attanayake
Nissanka Rajapaksa
ගායනය : ආචාර්ය W .D. අමරදේව
සංගීතය : දර්ශන රුවන් දිසානායක
Sinhala and Tamil new year festival Music videos .Directed by Luxman Wijesekara in 1990 SINGERS
මගේ කඳුලින්... ඔබේ දෙනුවන් ... දොවාලන්නට වරම් නෑ...
පණ්ඩිත් අමරදේව සහ විශාරද දීපිකා ප්‍රියදර්ශණී
ගායනය: පණ්ඩිත් අමරදේව සහ උමාරියා සිංහවංස
තනු :අරුණ ගුණවර්ධන
මහ පිරිත වී නුඹ ඇසෙන නෑසෙන දුරින් මට සංසාර අරණේ කෙළවරක හිඳ.. මුමුනනා.....
අමරදේව
රෝහණ වීරසිංහ
සුනිල් ආර්. ගමගේ
http://www.youtube.com/watch?v=OTyGuqweyFc
තනු :අරුණ ගුණවර්ධන
Dayananda Attanayake
විමානයෙන් බසිනු මැනවි ස්වර්ණමාලියේ..
……. මේ ආකාරයෙන් මෙම මහා ස්ථූපය කරවන්නට සියළු පිරිකර සම්පූර්ණ වුණ කල්හී වෙසක් පුන් පොහෝ දිනයෙහි මහා සෑය කරවන්නට සූදානම් වී මුල් වැඩ අරඹන ලද්දේය. එහිදී මහා සෑය බිමෙහි පිහිටි එක්තරා රන්තෙළඹු ගසක් ඉවත් කළ යුතු වූයේය. එකල්හී එහි විමන් තනා සිටි ස්වර්ණමාලී නම් පිනැති දෙව් දුවක් රහතන් වහන්සේලා මුණගැසී ඇගේ දිව්යඑ විමානය පිහිටි රන් තෙළඹු ගස ඉවත් නොකරන්නැයි ඉල්ලා සිටියයා. එවිට මහ රහතන් වහන්සේලා ඒ දෙවඟනට මහා ස්ථූපයේ ආනුභාව ගැන පවසා වෙන විමානයකට යන්නට සුදුසු රුකක් පෙන්වා දුන් සේක. ස්වර්ණමාලී දෙව් දුව රහතන් වහන්සේලා ගේ ආයාචනයට සතුටු වී තෙළඹු ගසින් ඉවත්ව වෙන විමානයකට යන්නට කැමැත්ත පළකර සිටියාය. ඕතොමෝ ඉල්ලීමක් ද කරන්නී සෑයට තම නම තබන ලෙස ද රහතන් වහන්සේලාගෙන් අයැද සිටියාය. එකල්හී එයට සවන් දෙන රහතන් වහන්සේලා එනමින් සෑය බැඳීම සුදුසු යැයි දුටුගැමුණු රජතුමාට දැනුම් දුන්නාහුය.
මේ ස්වර්ණමාලිය සම්බන්ධ කතාවයි.
ස්වර්ණමාලියේ රූබර ස්වර්ණමාලියේ...
ස්වර්ණමාලියේ..
ඔබේ නමින් සෑය බඳිමි - විමානයෙන් බසිනු මැනවි...
උණා නීල වර්ණ වරල දෑලේ මල් ගැවසී ලියේ
නගා ඉන්ද්‍රචාප දෙබැම ඇසින් විදුලි මවන ලියේ
වනා ළමැද කිණිහිරි පෙති රත්නතිලක පැලදි ලියේ
සිනා සිසි විමානයෙන් බසින්න ස්වර්ණමාලියේ
අතේ ගිගිරි නාද සලඹ නුරා හඬින් හඬන ලියේ
කරේ පද්ම කැකුළු මාල හංස තුඩින් පිපෙන ලියේ
කනේ තෝඩු මිනි ඝන රන් මූණ ඔපය කරන ලියේ
පමා නොවී විමානයෙන් බසින්න ස්වර්ණමාලියේ
බාල චන්ද්‍ර පටු නලලත අලක අඳුන් අඳින ලියේ
ආල වඩන දන්ත කැකුළු කුන්ද සමන් පිපෙන ලියේ
දෑල දෑත ස්වර්ණදාම පාන හඬට සැලෙන ලියේ
කෝල නොවී විමානයෙන් බසින්න ස්වර්ණමාලියේ
ස්වර්ණමාලියේ රූබර ස්වර්ණමාලියේ....
ස්වර්ණමාලියේ...
Nissanka Rajapaksa
2. Dheere se jaana bagiyan mein Not from a film (1960)
3. Safal hogi tere aradhana Film. Aradhana (1969)
Nissanka Rajapaksa
සැරිසරා සොයන්නේ
බිඳී ගිය ස්නේහයේ
අසුන්දර සුන්බුන්ද
භ්‍රාණ වී සුසුම්ලන
ආදරේ සොහොන් කොත්
යෝධ සුදු කුළුණු මැද
පාළු වී ගිලී ඇත
යෞවනය උදා කල
ප්‍රේමයේ නාමයෙන්
ඔබේ හද ඉකි බිඳියි
ජීවිතේ ඇති තුරා
ප්‍රේමයේ නිජ බිමේ
සැරිසරා සොයන්නේ
බිඳී ගිය ස්නේහයේ
අසුන්දර සුන්බුන්ද
ගායනය - ඩබ්ලිව්.ඩී. අමරදේව
සංගීතය - නන්දා මාලිනී
ගී පද - සුනිල් ආරියරත්න
Nissanka Rajapaksa
තාලයකට ගල ගලා ගිහින්
ආලය පිළිබඳ සිත රිදවාගෙන
ඈ මා හැර වෙන අතක ගිහින්....
මේ ඉර වාගෙම මේ හඳ වාගෙම
කොපමණ ඉර හඳ බැස ගියෙදෝ
ඈ හද බැන්ඳූ ආල හැඟුම්
ඒ ඉර හඳ යට සැඟවුණිදෝ....
පැමිණෙන පිරිපත කාලය විසඳයි
කී පෙර පඬිවරු කවුරුන්දෝ
කාලය ඔබ හට ඉඩදී මා ලද
සාපය ගෙවනුයෙ කෙලෙසකදෝ....