- ලියන ගමගේ නන්දිකා හේමාලි – කුරුණෑගල
සැන්දෑ කළුවර මුළු වත්තටම පාළු පෙනුමක් අරන් ඇවිත්. ඉස්කෝලේ මහත්තයට මේ පාළු පාට දැන් හොඳට පුරුදුයි. හැමදාම හැන්දෑවට හාන්සි පුටුවට වෙලා ඉන්න එක දවසේ අනිවාර්ය පුරුද්දක් වෙලා. හාමිනේ කුස්සියේ තේ හදන පුංචි පුංචි සද්ද ඉස්තෝප්පුවට යන්තමට ඇහෙනවා. හාමිනේ තව ටිකකින් ඉඟුරු දාලා තේ එකකුත් අරගෙන එනවා කියලා ඉස්කෝලේ මහත්තයා දන්නවා. ඒත් එක්කම හාමිනේ තේ කෝප්පයක් අරන් ඉස්තෝප්පුවට ආවා. හාමිනේ තේ කෝප්පය ඉස්කෝලේ මහත්තයට දීලා ළඟින් වාඩි වුණා. හාමිනේගේ මූණ දිහා බැලුව ඉස්කෝලේ මහත්තයට තේරුණා හාමිනේගේ හිතේ කියන්න ගොඩක් දේවල් තියෙනවා කියලා. ඒකට අවසර දෙන්න වගේ ඉස්කෝලේ මහත්තය ප්රශ්නාර්ථය හඟවන බැල්මෙන් හාමිනේගේ මුණ බැලුවා.
“කොච්චර දරුවෝ හිටියත් අපි දෙන්නා අන්තිමට මේ පාළු ගෙදර තනි වුණා”
හාමිනේගේ කටහඩේ තිබුණේ කලකිරුණු බවක්.
මෑතක් වෙනකම්ම හාමිනේගේ මූණේ තිබුණ හිනාව, කතාව හොරු ගෙනිහින් වගේ කියලා ඉස්කෝලේ මහත්තයට හිතුණා.
“දවල් පොඩි පුතා කතා කළා” හාමිනේ කිව්වේ අහක බලාගෙන.
වෙනදා පොඩි පුතා කතා කළාම හාමිනේගේ මූණ පුරා විසිරෙන හිනාව ඉස්කෝලේ මහත්තයට මතක් වුණා.
“ඇයි ඒ හදිසියෙම”
ඉස්කෝලේ මහත්තය ඇහුවේ පුදුමයෙන් වගේ. කවදාවත් මුනුපුරාගේ උපන් දිනයක්, ඉඳුල් කටගාන දවසක්, අකුරු කියවන උත්සවයක් නිකමටවත් මතක් කරන්න පොඩි පුතාට වගක් වත් තිබුණේ නෑ. ඒත් ඉස්කෝලේ මහත්තයා ඒවට තරහ ගත්තේ නෑ. ඔය කොළඹ උත්සව අපට පෑහෙන්නේ නෑ හාමිනේ කියලා කියනවා.
“ගොඩක් වෙලා කතා කළා. බැංකුවට සල්ලි දැම්මා කිව්වා. ඉස්කෝලේ මහත්තයට වෙලාවට බෙහෙත් ටික ගන්න කිව්වා. මේ දවස්වල වැඩ කරන තැන ගොඩක් වැඩ වැඩියි කිව්වා. ගෙදර වැඩට කවුරුවත් තාම හොයා ගන්න බැරි වුණා, දරුවා දාලා යන්න විශ්වාසවන්ත කවුරුවත් නෑ කියලා මට එන්න පුළුවන්ද කියලා ඇහුවා”
ඉස්කෝලේ මහත්තයා කල්පනාවට වැටුණා. මේ වයසක ගෑනි කොහොම ද කොළඹ යන්නේ, ගියත් ඉන්නේ කොහොම ද?, පුතාගේ නෝනත් ටිකක් එක විදියක්නේ. මේ ගෑනිට වෙනස්කමක් වත් කරයිද? නැතත් මේ ලෙඩ ගෑනි කොහොමද දරුවෙක් ආන්බාන් කරන්නේ
“මම කිව්වා තාත්තත් දැන් ලෙඩ ගානේ වතුර ටිකක් වත් රත් කරලා දෙන්න මම ඉන්න ඕන කියලා”
“ඉතින්?” ඉස්කෝලේ මහත්තයා හාමිනේගේ මූණ බැලුවා.
“මම එහේ ගිහින් කවුද ඉස්කෝලේ මහත්තයට කන්න බොන්න හදලා දෙන්නේ. අනෙක දැන් නිතරම ඉස්කෝලේ මහත්තයට පපුවේ අමාරුව. හදිසියේ අසනීපයක් හැදුණා - කාට කියන්න ද?”
ඉස්කෝලේ මහත්තයට දුක හිතුණේ තමන් ගැන නෙමේ. හාමිනේ ගැන. තමන්ගේ අමාරුකම්වලට වඩා හාමිනේ ළතවෙන්නේ මම ගැන නේදැයි හිතුණා. ඒත් ඉස්කෝලේ මහත්තයා මුකුත් අඟවන්න ගියේ නෑ.
“බත් ටිකක් නම් මට රත් කර ගන්න බැරියැ. ඒත් මං කල්පනා කළේ හාමිනේට පුරුදුයැ ඔය කොළඹ ගෙවල්වල ඉන්න. අනෙක ඔය අසනීපත් එක්ක පුළුවන් ද පොඩි දරුවෙක් එක්ක ඔට්ටු වෙන්න”
ඉස්කෝලේ මහත්තයා කිව්වේ හැබෑම කරුණාවෙන්. ඒත් එක්කම වගේ ඉස්කෝලේ මහත්තයට මුනුපුරා මතක් වුණා. හුරතල් කොල්ලා, දඟ මල්ල. ඉස්කෝලේ මහත්තයට හීන් හිනාවක් ඇඳුණා.
“හැබෑට හාමිනේ ගිය සිංහල අවුරුද්දට දැක්කට පස්සේ පොඩි එකාව දැක්කෙත් නෑ. දැන් ටිකක් ලොකු ඇති නේද?”
ඕන් හාමිනේගේ මූණටත් ලස්සන හිනාවක් ආවා
“ඔව් දැන් ලොකුයි. අපේ පුතා වගේමලු” ආයිත් මූණ කළු වුණා
“කොහෙද ඉතින් ළඟ පාතකවත් හිටිය නම්. දරුවව බලාගෙන ඉන්න තිබුණා අපි දෙන්නට” හාමිනේ කිව්වේ සාංකාවෙන් වගේ.
හාමිනේගේ හිතට හරි නෑ. ඉස්කෝලේ මහත්තයා තනිපංගලමේ මේ පාළු ගෙදර දාලා යන්නත් බෑ. ඉස්කෝලේ මහත්තයා කොළඹ යන්නත් කැමති නෑ කියලා හාමිනේ දන්නවා. දරුවගේ ඉල්ලීම අහක දාන්නත් බෑ. මොනවා කරන්න ද මන්දා. මේ ගෙවන පාළු ජීවිතය දැන් දෙන්නටම පුරුදු වෙලා. පාළුව තනිකම සාංකාව මුළු ගෙදරම රජ කළත් දෙන්නා දෙමහල්ලෝ බණක් භාවනාවක් කරමින් නිදහසේ ජීවත් වුණා. හවසට තමන් ගැන දරුවෝ ගැන, දහම් කරුණු ගැන දෙන්නා කතා වුණා.
“දැන් බණ පටන් ගන්නත් වෙලාව හරි නේද?” ඉස්කෝලේ මහත්තයා කිව්වේ ඔය කතාව දැන් ඇති කියන්න වගේ දෙන්නම සාලේ වාඩි වෙලා බණට සවන් දුන්නා. බණ අහලා රෑට කෑම ගත්තා. හාමිනේ රෑට හදලා තිබුණේ ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ ප්රියතම කෑම වට්ටෝරුව. තිබ්බොටු මැල්ලුම් හදලා පතෝල කිරට උයලා තිබුණා.
“සිදාදියේ ජීවත් වෙන්න හරි අමාරුයි. දෙන්නම මහ ලොකු ගාණක් ගන්නේ නෑනේ” හාමිනේ කියවනවා.
“හ්ම්” ඉස්කෝලේ මහත්තයත් හුමිටි දෙනවා
“දැන් ඔය වැඩට ඉන්න ගෑනුත් මහ ගණන් ඉල්ලනවනේ. අනෙක පිට අය ළඟ දරුවා දාලා යන එකත් අද කාලේ හරි භයානකයිනේ. මට යන්න නම් පුළුවන්. ඒත් ඉස්කෝලේ මහත්තයත් දැන් ලෙඩ ගාණේනේ ඉන්නේ. හදිසියක් වුණොත් කාට කියන්න ද?”
“හාමිනේගේ කැමැත්තක් කරන්න. දරුවෝ දෙයක් කියද්දි කොහොම ද අහක බලන් ඉන්නේ”
එළිය වැටීගෙන එද්දි පුරුද්දට වගේ හාමිනේට ඇහැරෙනවා. එතකොටත් ඉස්කෝලේ මහත්තයා රේඩියෝ එකේ පිරිත් දාලා. හාමිනේ උදේම දවල්ටත් එක්ක බත් ටිකක් උයා ගන්නවා. ඊට පස්සේ වත්ත පිටියේ පොඩි පොඩි වැඩ කරනවා. ඒ වැඩ ඉවර වුණාම නාලා කියලා බණ පොතක් බලලා නිවී සැනසිල්ලේ දවස ගෙවා ගන්නවා.
දවල්ට කාලා ඉස්කෝලේ මහත්තයා හාන්සි පුටුවෙම ටිකක් ඇල වෙනවා. කම්මැළි කමටත් එක්ක හවසට පන්සලට ගිහින් හාමුදුරුවොත් එක්ක දහම් ගැටලු ටිකක් සාකච්ඡා කරනවා. නැත්නම් වෙද මහත්තයා එක්ක ටිකක් කතා කර කර ඉන්නවා. කොහොම වුණත් ඇඳිරි වැටෙන්න කලින් ගෙදරට එනවා. ඉස්කෝලේ මහත්තයත් එක්ක තේ ටිකක් බිබී දවසේ විස්තර කතා කරන්න හාමිනේ බලන් ඉන්නේ ඒ වෙලාවට.
“පුතා අදත් කතා කළා. ටිකක් තරහින් වගේ”
හාමිනේ කිවුවේ දුක්මුසු කටහඬකින්. ඉස්කෝලේ මහත්තයට පපුව දාලා ගියා වගේ. ඒත් මුකුත් කිව්වේ නෑ.
“පොඩි පුතා දොස් කිව්වත් එක්ක, හැමදාම උදවු ඉල්ලන්නෙත් නෑනේ. මෙහෙම වෙලාවක උදවුවක් නැත්නම් වැඩකුත් නෑ කිව්වා.”
ඉස්කෝලේ මහත්තයට මුකුත් කියන්න වචන හොයා ගන්න බැරි වුණා.
“එයාලා එහෙම කියන එක වැරදියිනේ ඉස්කෝලේ මහත්තයා, අපි ඒ කාලේ ඉඳලම දුක් වින්දා. මහන්සියෙන් දරුවෝ ලොකු මහත් කළා, තියෙන හැම සතේම වියදම් කරලා ඉගැන්නුවා. ගුණ ධර්ම කියලා දුන්නා. තියෙන හැම දේපළක්ම ලියලා දුන්නා. මේ බැරි කාලේ අපට පිනක් දහමක් කරගෙන නිදහසේ ඉන්න දෙන්න එපැයි”
“මට යන්න පුළුවන්. ඔය පුංචි පැටියව බලා ගන්න මේ අත් දෙකේ තාම වාරු තියෙනවා. ඒත්……..” හාමිනේ කතාව ඉවර කළෙත් නැතුව කතාව වෙන පැත්තකට හැරෙව්වා.
“දැන් අතේ කැක්කුම අඩුයි ද ඉස්කෝලේ මහත්තයා?”
ඇඳට වෙලා කල්පනා කරමින් හිටිය ඉස්කෝලේ මහත්තයාගෙන් හාමිනේ ඇහුවා.
“ටිකක් විතර කැක්කුම අඩුයි දැන්”
“ඒක හොඳ තෙලක් ඉස්කෝලේ මහත්තයා. මෙහෙන් වාඩි වුණා නම් අදත් බෙහෙත් තෙල් ටිකක් ගාන්න”
හාමිනේ බෙහෙත් තෙල් ටිකක් ගාලා හොඳට අත ගෑවා.
“අනේ මන්දා ඉස්කෝලේ මහත්තයා මට යන්නම වෙයි වගේ. දැන් දවස් දෙකක්ම දුව වැඩට ගියේ නැතිලු. පුතාව දාලා යන්න විදියක් නැතුව”
හාමිනේ කිව්වේ හරි දුකින්.
“දැං ඇති හාමිනේ. මොනවා කරන්න ද? ඔන්න ඔහේ ගිහින් එන්න”
හැමදාම පුරුද්දට වගේ හාමිනේට උදෙන්ම ඇහැරෙනවා. එතකොටත් ඉස්කෝලේ මහත්තයා රේඩියෝ එකේ පිරිත් දාලා. තේ එකක් බීලා දෙන්නම පිරිත් අහනවා.
එදා සෙනසුරාදා දවසක්. ටිකෙන් ටික ළා හිරු එළිය ලෝබ නැතිව මුළු වත්තම එළිය කළා. වත්තේ කොනේ දාස් ගස්වල මල් පිරිලා. මුළු පළාත ම කහ පාටයි. අඹ ගහේ ගෙඩි පිරිලා. ලේන්නු, කුරුල්ලෝ රණ්ඩු වෙවී හරි සතුටෙන් එහාට මෙහාට දුවනවා. වෙනදා වගේ කෑ ගහන සත්තු එළවන්න හාමිනේට හිතුණේ නෑ. පුංචි උන්ට අඹ ගෙඩියක් යවා ගන්න තිබුණා නම්. හාමිනේට නිතරම හිතුණා.
ලොකු දුව ඒවි කියලා මේ දවස් ටිකේ ම හාමිනේට හිතුණා. අද නම් කොහොම හරි ඒවි. පුංචි පැටව් දෙන්නට අඹ ටිකක් කඩලා තියන්න ඕන කියලා හිතුව හාමිනේ අමාරුවෙන් ටිකක් ලොකු උණ ගහක් අරගෙන අඹ ටිකක් කඩන්න බැලුවා.
“හා හා හාමිනේ ඔය මොකද කරන්නේ”
ඉස්කෝලේ මහත්තයා ඉක්මනට හාමිනේ ළඟට ආවා.
“අද ලොකු දුව එයි මගේ හිතේ. පොඩිවුන්ට ගෙඩි ටිකක් කඩලා තියන්න කියලා හැදුවේ”
“හාමිනේ ඉන්නකෝ ටිකක්. දැන් ඔය කොන්දේ කැක්කුමත් වැඩි කර ගන්නවා”
ඉස්කෝලේ මහත්තයා උණ ගහට කෙක්කක් බැඳලා ගෙඩි ටිකක් කඩා ගත්තා.
“මේ ටික අරන් තියන්නම්. පොඩි උන්ට දෙන්න”
හාමිනේ ඇවිත් අඹ ගෙඩි ටික උරයකට දැම්මා.
“මම ඉස්කෝලේ මහත්තයට සුදු ලූණු, උළුහාල් ටිකක් තැම්බුවා. පපුවේ අමාරුව ඇරිලා යාවි. ටිකක් බීලා ඉන්න”
දවල් වෙන කොට ලොකු දුව සුවිනිතා දරුවෝ දෙන්නත් එක්ක ගෙදර ආවා. හාමිනේගේ මුණ පුරා සතුට දෝරේ ගලනවා. ඉස්කෝලේ මහත්තයටත් එහෙමමයි. පොඩි උන්ටත් හරි සතුටුයි.
හිනා වෙවී ආසාවෙන් දරුවෝ දිහා බලා හිටිය ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ හිත අතීතයට දිව ගියේ විදුලි වේගයෙන්. ඉස්කෝලේ මහත්තයා කාලයේ වෙනසත් එක්ක ළමා වියේ වෙනස්කම් හිතින් මැන බැලුවේ පොඩි උන් ගැන අනුකම්පාවෙන් හිතන ගමන්.
වත්ත පහළ කොටයක් ළඟ හරි ලස්සනට බිම්මල් පිපිලා තිබුණා. සුවිනීතා හරි කැමතියි හතු මාළුවට. එයා බිම්මල් ටිකක් පරිස්සමට කඩා ගත්තා. පොළේ තියෙන්නේ වස විස පිරුණු කොළ එළවළු බව දන්න සුවිනීතා ගොටුකොළ, මුකුණුවැන්න කොළ ජාති වගේ ම උයන්න පිහන්න ගොඩක් දේවල් එකතු කර ගත්තා. අජිත් අඹ ගෙඩි ටිකක් කඩා ගත්තේ අඹ මාළුවක් කන්න ආසාවට.
සුවිනීතා හාමිනේව ගෙදර එක්කන් යන්න හුඟක් මහන්සි ගත්තා. අම්මා ආවොත් ළමයින්ගේ ආරක්ෂාවටත් හොඳයි. සුවිනීතට හිතුණා.
සුවිනීතා ඉස්කෝලේ මහත්තයට බෙහෙත් අරන් දෙන්න කියලා හාමිනේට සල්ලි දුන්නා. දරුවෝ දුක් විඳලා හම්බ කළ සල්ලි ගන්න හාමිනේට දුකයි. ඒත් දුවගේ හිත නරක් වෙයි කියලා හාමිනේ සල්ලි ටික අතේ ගුළි කර ගත්තා.
“ටික දවසක් ඉන්න යමු කිව්වට අම්මා එන්නේ නෑනේ” සුවිනීතා නෝක්කාඩු කිව්වා
————–
රෑ නිදා ගන්න ඔන්න මෙන්න දුරකතනය නාද වුණා.
හාමිනේ නැඟිටලා ගියා. ඒත් ආවේ නම් එච්චර සතුටකින් නොවේ.
“පොඩි පුතා, හෙට එක්කන් යන්න එන්න ද අහනවා. දුවට සඳුදාටවත් වැඩට යන්න තිබුණොත් හොඳයි කියලා”
දෙන්නගේ හිතේ තිබුණ සතුට හොරු අරන් ගියා වගේ. දෙන්නම කල්පනාව
“මම ගිහින් එන්නම් ඉස්කෝලේ මහත්තයා. මම එහා ගෙදර කමලා දුවට වත් කියන්නම් ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ කෑම බීම ටික බලන්න කියලා. වෙන මොනවා කරන්න ද? ඒ දරුවටත් වෙන කරන්න දෙයක් නැතුව ඇති”
හාමිනේ අහක බලාගෙන ම අන්තිමට කිව්වේ වෙන කරන්න ම දෙයක් නැති කමට.
හෙට ඉඳන් ඉස්කෝලේ මහත්තයා කන්නේ මොනවද? ලෙඩක් දුකක් හැදුණම මොකද කරන්නේ? හැන්දැවට තේ ටිකක් වත් වක්කර ගෙන බොයිද? හැන්දෑවට තට්ට තනියම මේ ගෙදර ඉන්නේ කොහොමද? දුක් මහන්සි වෙලා දරුවෝ හදලා දීග තල දුන්නට පස්සෙත් නිදහසක් නෑ නේද කියලා හාමිනේට හිතුණා.
ඉස්තෝප්පුවේ පුටුවට වෙලා හිටිය ඉස්කෝලේ මහත්තයා ඈත කළුවර දිහා බලාගෙන ඔහේ හිටියා. ජීවිතය පුරාම හෙවණැල්ලක් වගේ ළඟින් හිටිය හාමිනේ අද රැයෙන් පස්සේ මේ පාළු ගෙදර නෑ කියලා දැනුණම හදවත ඇතුළේ ගුළි ගැහුණ දුක, සෝකය පුපුරු ගහනවා වගේ ඉස්කෝලේ මහත්තයට දැනුණා. පපුවත් තද කරනවා වගේ ඉස්කෝලේ මහත්තයට දැනුණා. හාන්සි වෙලා ඉන්න අතරේම වමතින් ටිකක් පපුව අත ගා ගත්තා. ඉස්කෝලේ මහත්තයා හාමිනේ කියලා කතා කරන්න හැදුවත් වචනයක් වත් පිට වුණේ නෑ. ඒත් එක්කම ලොකු හුස්මක් ගත්තා.
හාමිනේ ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ බෙහෙත් ටික තෝර ගන්න පහසු විදියට සුදානම් කළා. ඊට පස්සේ ඇඳුම් දෙක තුනක් ලෑස්ති කර ගත්තා. ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ ඇඳුම් ටිකත් එක තැනකට කළා.
හාමිනේට ඉස්තෝප්පුව පැත්තෙන් නුහුරු හඬක් ඇහුණා. ඒ හඬට ඇහුම්කන් දුන්න හාමිනේට වෙනසක් දැනුණා. ඇඳුම් ටික එහෙම්මම දාලා හාමිනේ ඉස්තෝප්පුවට දුවගෙන ආවා.
අනේ ……………… බුදු මහත්තයෝ………………….
හාමිනේගේ විලාප හඬට එහා ගෙදර කමලා දුවගෙන එනකොට හාමිනේත් ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ දෙපා මුල වැටිලා හිටියා.
"අපේ සර් නං නියම ම නළුවෙක් වගේ!"
මේ පරණ කතාව සේනකට තවමත් ඇසෙන්නේ අද ඊයේ වගේ ය. එහෙත්… ඒ කාලයේදී නම් එය ඇසුණේ කනට ය; දැන් එය හෙණයක් මෙන් කඩාපාත් වන්නේ සිතට ය.
නළුවකුට සමාන නහයක්, ඊතල මෙන් හදවතටම කිඳා බහින ඇස්දෙකක් මෙන් ම රැලි කොණ්ඩයක් ද පිහිටා තිබුණේ පන්තියේ ගණිත ගුරුවරයා වූ නිමල් මාස්ටර්ට ය. නිමල් මාස්ටර් කියන්නේ සේනකගේ තාත්තා ය. තාත්තාගේ කඩවසම් පෙනුම ගැන එදා වැඩියෙම්ම ආඩම්බර වූයේ සේනක ය. ඒ කඩවසම් භාවය මේ වන විට හොරුගෙන ගියාක් වැනි ය.
සේනක හිඳ සිටින සැටියට කෙළින්ම පෙනෙන්නේ දොර උළුවස්ස යට නැංගුරම් ලා ඇති රෝද පුටුව ය. එහි පැත්ත වැටී ඉන්නේ ඒ තාත්තාම යැයි සිතා ගැනීම ලේසි නැත. කළු ලපවලින් මෙන් ම රැවුළු කොටවලින් ද හැඩි වූ ඒ මුහුණ අජූත ය; සිත කලකිරවනසුලු ය. මේ තමාගේම තාත්තා නේදැයි සිතා, කලකිරීම මැඬගැනීමට උත්සාහ කළ ද තමාට තමා අවනත නොවන අවස්ථා බොහෝ ය. තාත්තාට ද තාත්තා වෙනුවෙන් යමක් කරකියා ගන්නට හැකි වූයේ නම් මේ රෝද පුටුව අද මෙතැන තිබෙන්න බැරි ය.
ජීවිතය කියන්නේ මොනතරම් අලාමුළාවකට දැයි සේනකට සිතිණ. කොතෙකුත් සිත තුළ විදුලි කොටමින් පවතින්නේ වේදනාව මුසු සියුම් කෝපයකි. දුක් නොවී, කෝප නොවී සිටිය හැකිවන්නේ කෙසේ ද? සැනසීම රැඳී ඇත්තේ කොතැන ද? නිම්වළල්ලෙන් එහා හෝ එවැනි තැනක් ඇත්තේ ද? ‘සර් හරියට නළුවෙක් වගේ’ කිව්ව පන්ති සගයෙක් අද මෙතැනට පැමිණියේ නම්…
‘පිස්සු හැදෙයි’ සේනක තමාටම කියාගත්තේ ය.
‘මිනිහා කීයටවත් විශ්වාස කරන්නේ නෑ මේ නිමල් මාස්ටර් කියලා’
‘පුතේ… පොඩි පුතේ…’
‘ඒ පාර අම්මා’ යි සේනකට සිතුණේ අලුත් වුණ කෝපය ද සමඟිනි.
අම්මා ළඟටම පැමිණ සිටී. සැවැන්දරා සුවඳක් නික්මෙන්නේ අම්මාගේ සිල්රෙද්දෙනි. ‘බැරි සිල්’ යි සේනකට සිතෙයි; කෝපය ද අලුත් වෙයි.
‘මොක ද අම්මේ, අද පාළොස්වක ද?’
‘නැතුව? උඹ කන්තෝරු නොගියේ පෝය හන්දා නෙවෙයි නං වෙන අහවල් කාරණේකට ද?’
සේනක ඉවත බලාගත්තේ ය. ඉඩ ලැබෙන සෑම අවස්ථාවකදීම අම්මා දුවන්නේ පන්සලට ය. ඒ ගෙදර යම යුද්ධයෙන් බේරී, පුංචි නිදහසක් ලබන්නට ය. බණ මඩුවේදී අම්මා සිහින් හඬින් ගොරවනු සේනකට කිසියම් දිනෙක ඇසී තිබේ. අඩනින්දේ ගැලී සිටි අම්මා වරක් සාධු සාධු යි හඬ නඟා කීවේ දේශකයාණන් වහන්සේ ‘අපායෙන් ගිනිදැල් පැන නැඟිලා චිංචි මානවිකාව ඇදගෙන ගියා’ යි දෙසූ මොහොතේ ය. උපාසිකාවන් සිනාව තදකරගත් හඬින් මතුව නැඟුණේ බැලුම් පිපිරෙන හඬකි.
‘නිදාගන්න නං අම්මා මොකට ද පන්සල් යන්නේ?’
සේනකගේ ඒ ප්රශ්නයට අම්මා නිහඬ වන්නට ඇත්තේ ඊට සැපයිය යුතු උත්තරයක් ඇය පවා නොදැන සිටි නිසා විය යුතු ය. එහෙත් අම්මා තවමත් පන්සල් යයි. ඒ හැර යන්නට ඇති වෙන තැනක් ගැන අම්මා නොදනී.
‘මං යනවා. මේසෙ උඩ ඔන්න ඉදිආප්පයි සම්බෝලයි ඇති.’
සේනක නිහඬව සිටියේ දෑස ද පියාගෙන ය. එහෙත් පුතාගේ හොර නින්ද ගැන හොඳින්ම දැන සිටින්නේ අම්මා ය.
‘පරක්කු වෙන්නේ නැතුව තාත්තට කන්න දීපං. පිඟානටම බෙදලා නුදුන්නොත් තාත්තගේ අතින් පිඟන් දීසි බිඳිල යාවි. ඒ හින්දයි උඹට ඒක කරන්න කියන්නේ.’
‘බොරු කියන්න එපා අම්මේ’ යි කියවෙන්නට ගිය ද සේනකගෙන් ‘හ්ම්’ සද්දයක් පිටවුණේ නැත. අම්මාගේ කතාවේ යටි අරුත් ඔහු හඳුනයි. තාත්තාගේ අපවිත්ර දෑත්වලින් ආහාර බඳුන් ස්පර්ශ වීම අම්මාට හිසරදයකි. එහෙත් ඒ බව වචනයෙන් කියාපෑමට ඇගේ සිත ඉඩ නොදෙන්නේ තාත්තාගේ පුරුෂභාවය, ඒ ස්වාමි පුරුෂ පදවිය, ගරු කටයුත්තකියි ඇයට උගන්වා ඇති හෙයිනි. මනුෂ්යත්වයට මිනිසුන් විසින්ම කොතරම් නම් විලංගු ලා ඇත්තේ ද?
කුඩා කල තමාගේ වේලාපත්කඩය රැගෙන තාත්තා පන්සලට ගිය අවස්ථාවක ලොකු හාමුදුරුවන් පළ කළ අනාවැකිය සේනකට සිහිවිණ. ‘මහණකම’ පිළිබඳ සිතට ලැබුණ මුල්ම උත්තේජනය වන්නට ඇත්තේ එයයි.
‘මේ දරුවාට තියෙන්නේ බොහොම අසාමාන්ය හදහනක්. බලගතු ග්රහයෝ හරිම තැන්වල තමයි පිහිටල තියෙන්නේ. බොහොම පින්වන්ත දරුවෙක්. ඉස්සර නං මේ වගේ දරුවෝ භාර කළේ සාසනේට. මොකෝ ඉතිං? හත්මුතු පරම්පරාවක් නිවන් මඟට ගෙනියන උතුම් පුණ්ය කර්මයක් නේ?’
කුඩා සේනක බලා සිටියේ ලොකු හාමුදුරුවන්ගේ දිලිසෙන සුලු කහ සිවුර දෙස ය. සිවුර ගත දැවටී ඇති ආකාරය අපූරු ය. සේනක සිවුර සසඳා බැලුවේ වට දෙක තුනක් කරකවමින් අම්මා අඳින සාරියට ය. කුඩා සේනක සාරි අඳින්නට කැමැති ය. චීවරය දරන ගැසී ඇත්තේ සාරියට අනුරූපවම නොවෙතත්, එහි ද රැළේ වැටී තිබේ. ඒ, අමුතුම කලාවකට ය. සැණෙකින් මතකයට නැඟුණේ බුබුලේ නාමින්, ජල ක්රීඩා කරමින් විනෝද වන සාමණේරයන් වහන්සේලාගේ චීවර වතුරේ පාවී යන අයුරු ය; චීවරය රඳවා ගන්නට ඔවුන් තතනන්නේ හඬනඟා සිනාසෙමිනි. වැදගත්ම දේ නම් සාමණේරයන් පාසලට නොපැමිණීම ය. ඔවුහු පාඩම් නොකරති; විභාග වෙනුවෙන් නිදි නොවරති. ලේසිය… පහසුව… සැහැල්ලුව… නිදහස…
නිදහස ගැන කවුරු කවුරුත් මොන විදිහේ සුරංගනා කතා කීවත්, නිදහස යැයි සිතා සිටින තැන්වල කාටවත් නොපෙනන හිරවීම්, බන්ධන, ගැටලු පවතින බව සේනකට සාක්ෂාත් වූයේ සුමන පොඩි හාමුදුරුවන් බවට පත්ව සිටි කෙටි කාලය තුළ ය. මහණකම සේනක උපයා සපයා ගත්තේ ලේසියෙන් පහසුවෙන් ද නොවේ. අම්මා හා තාත්තාට ඒ වෙනුවෙන් කළ ඇවිටිලි, ගතුකීම්, හඬා වැටීම් බොහෝ ය. ඔහුට තදින්ම ඕනෑවී තිබුණේ පන්සලේ නිදහස අත්විඳින්නට ය. එහෙත්…
තාත්තාත් අම්මාත් සුමන පොඩිසාදු බලන්නට, හා හා පුරා කියා ආවේ පෙට්ටියක් පිරවූ රසකැවිලි දානයක් ද රැගෙන ය. අම්මා රසකැවිලි පෙට්ටිය මේසය මත තබා කඳුළු පිරි දෑසින් බලා සිටියදී සුමන පොඩි සාදු කඳුළක් හෙළුවේ දොරමුල්ලට ගුළි වෙමිනි. ඒ ලොකු හාමුදුරුවන්ට නොපෙනෙන පරිදි ය. පොඩි හාමුදුරුවන් පසු වුණේ රසකැවිලිවලින් සතුටු කළ හැකි මනෝභාවයක නොවේ. ලොකු හාමුදුරුවන් පිටව යන තුරු හොරගල් අහුලමින් හුන් පොඩි සාදු අම්මා වැලඳ හඬා වැටුණේ වැහිවලාවක් මෙනි.
‘අනේ අම්මේ, මාව ගෙදර එක්කං යන්න.’
‘පිස්සු කතා කරන්න එපා දරුවෝ’
අම්මාට එසේ කියවුණේ පුතුගේ පැවිදි භාවය අමතක කරවීමට තරම් ඒ ඉල්ලීම සාහසික වූ නිසා ය. එහෙත් අම්මාගේත් තාත්තාගේත් ඒ දැඩි සිත් මෙලෙක් කරන ලද්දේ ද කාලය විසිනි.
යළිත් වරක් සේනක බවට පත්වන්නට ඉඩ ලැබීම සිතට හැඟුණේ යුද ජයග්රහණයක් ලෙස ය. සේනක පුරුදු පරිදි පාසල් ගියේ ය. පාඩම් කළේ ය. විභාගයට ලිව්වේ ය. විභාග සමත් වී සහතික දිනා රැකියාවකට ද බැඳුණේ ය. ආදරය කළ සුමාලි සරණපාවා ගත්තේ ය. පවතින ක්රමයේ පොදු ඉලක්ක ගණනාවක් ඒ වන විට ඔහු තරණය කර තිබිණ.
එහෙත්… ජයගත්තේ මොන ඉලක්කය දැයි සිතෙන්නේ සිහිකල්පනාවෙන් යුතු පසුවිපරමක යෙදෙන විට ය. ඔහු සුමාලිට පෙම් කළේ ය. එසේ යැයි ඔහු සිතා සිටියේ ය. සුමාලි ද ඔහුට පෙම් කළා ය. ඇය සිතා සිටින්නට ඇත්තේ ද එසේ ය. එහෙත්…? ප්රේමය යැයි කියන්නේ කුමකට ද? ප්රේමයට දැන් කුමක් සිදුවී ඇත්තේ ද? සුමාලිගේ ප්රේමය දැන් දරුණු කෝපයකට පරිවර්තනය වී ඇත්තේ කෙසේ ද?
‘නොණ්ඩියව මෙහේ තියාගෙන මක්කරන්න ද?’ යි අද උදේ ඇය ඇසුවේ කෝපයෙනි.
‘නොණ්ඩියා?’
‘නැතුව? ඔය කපාපු කකුලට කෘත්රිම කකුලක් දාගන්න කියන්න, නිකං අපට පව් නොදී. එහෙම දෙයක් ලේසියෙන්ම කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ ඉන්ග්ලන්ඩ්වල. කියන්නකෝ ඔයාගේ අයියල දෙන්නට. දෙන්නම ලන්ඩන්වලට වෙලා ජොලි කරනව. අපි මෙහේ නිකං පරිප්පු කනවා.’
මේ අසික්කිත කතාව හිත හාරාගෙන ගිය මොහොතේ ඔහු කේන්තිය පිට කළේ තේ කෝප්පයෙනි. එහෙත්… ද්වේශ සහගතව කීව ද එහි ඇත්තක් නැත්තේ ද නැත. ඒ ගැන වැඩිදුරටත් සිතා බලන්නට ඉස්පාසුවක් ලැබී ඇත්තේ දැන් ය. තාත්තා මෙතරම්ම විඳවන්නේ අසුවල් කාරණාවකට දැයි තමාට පවා සිතුණු අවස්ථා විරල නැති බව සැබෑවකි. එහෙත්…. තාත්තා තමාගේ ය. වේදනාවට හේතුව ඒ තමාගේකම ද? තාත්තාට ඇති ආදරය ද?
මහණකමේ රැඳී සිටියා නම් මේ දුක් වේදනා නැහැ නොවේ දැයි සිතූ සැණින් සේනකගේ සිතට යළි වැඩියේ සුමන පොඩිහාමුදුරුවෝ ය. යෝනි සෝමනසිකාරයෙන් යුතුව සේනක දැන් බලා සිටින්නේ සුමන නම් වූ ඒ නව යොවුන් යතිවරයාණන් දෙස ය.
සුමන හිමියෝ බණමඩුවේ ධර්මාසනයේ වැඩ සිටිති. වැඩිහිටි උපාසක උපාසිකාවන් මෙන් ම තරුණ තරුණියෝ ද උන්වහන්සේ වෙත පැමිණෙති. පසඟ පිහිටුවා වැඳ වැටෙති. ‘සුවපත් වේවා!’ යි මුවින් මුමුනන සුමන හිමියන්ගේ හදවතෙහිත් ඒ සුවය පවතින්නේ ද? ආකර්ෂණීය ගැහැනුන්, සුන්දර බිරින්දෑවරුන්, ඔවුන් කැටුව එන ස්වාමිපුරුෂයන් දෙස දයානුකම්පාවෙන්, මෛත්රී කරුණාවෙන් බලන්නට සුමන හිමියන් සමත් වන්නේ ද? ඒ හැම මුහුණක්ම රැගෙන එන්නේ තමාට අහිමි වූ කිසිවක් පිළිබඳ වේදනාවක්, හිස්බවක් බව සුමන හාමුදුරුවන්ට නොසිතෙන්නේ ද?
සේනකට සුසුමක් හෙළුණේ ය. මිනිස් හැඟීම් වර්ධනය වන්නේ මර්දනය කරන තරමට ය. රස පහස අත්නොවිඳි කිසිවකුට ඒ පිළිබඳ කුහුල මෙන් ම ආශාව ද ජයගත නොහැකි ය. ඒ බව සාක්ෂාත් කරගැනීම සඳහා මනුෂ්යයාට අවකාශයක් සලසා දෙන්නේ ආරාම පරිශ්රය නොව ගිහිගෙයයි. ගිහිගෙය ගිනි ගෙයක් බව තමාට අවබෝධ වූ මොහොත වන්නේ ද මෙයයි.
https://www.silumina.lk/2024/08/17/news-features/23555/%E0%B6%85%E0%B7%80%E0%B6%B6%E0%B7%9D%E0%B6%B0%E0%B6%BA/29
හැන්දෑ යාමයේ වත්තේ වැඩ නිම වූ සැණින් කැලෑව අයිනේ කන්දට ගොස් එළුවන්ට කොළ කපාගෙන ආ පච්චමුත්තු ඒවා කුඩා මිටිවලට බැඳ එළු මඩුවේ වහලේ එල්ලමින් සිටියේය.
“කොන්දොස්තර මහත්තයා ඔයාව එක්කරගෙන එන්න කීවා…” කොන්දොස්තරගේ ගෙදර වැඩකාර කොළුවා එළු පට්ටියට පිටතින් සිටගෙන සිටිමින්, කෑ ගසා කී පණිවිඩයට කීකරු වී, යෙදී සිටි කාරිය හණි හණිකට නිමා කොට, පච්චමුත්තු කොලුවා පසුපසින් බංගලාව බලා පිටත්විය.
මහත්තයා තමා කැටුව එන්නට යැයි කියා කෙනෙකු එවීම පච්චමුත්තුට පමණක් නොව ඔහුගේ බිරියට ද ඉමහත් සතුටකි. ඒ බව ඇයගේ කටහඬින් ද ධ්වනිත වේ.
මහත්තයා දොරකඩට වී තමාව බලාපොරොත්තුවෙන් සිටිනා ආකාරය දැක හිසෙහි බැඳ තිබූ ජටාව ලිහා වම් උරහිසෙහි ලාගෙන අයිනෙන් අයිනෙන් ගොස් පසෙකින් සිටගත්තේය.
“අඩේ! ඇයි ඔතන හිටගෙන, පච්චමුත්තු ටිකක් ඇතුළට වරෙන් අප්පා…” අතින් අල්ලා නොඇද්දා විතර ය. මහත්තයා නිහතමානී ලෙස හැසිරීම ඔහුට නිකම් මොකක්දෝ වාගේය.
“මම මෙහෙම්ම ඉන්නම්” ඔහු තවමත් දෑත් බැඳගෙන දෙකට තුනට නැමීගෙන ය.
මහත්තයා ඔහුගේ අතින් අල්ලා ඇදගෙන බංගලාවේ ඇතුළු දොරටුව හරහා මුළුතැන්ගෙට එක්කරගෙන ගියේය.
ඉස්සරහා දොරෙහි එළිපත්තට ගොඩ වුණත් “ටිකක් පස්සට වෙලා ඉඳපන්” කියලා ගොරවන කොන්දොස්තර මහත්තයා, මාව බංගලාවේ ඇතුළු දොරෙන්ම එක්කරගෙන ගියා නේ…” මේ සැලකිල්ල කුමක් සඳහා ද යන්න ඔහුට ප්රහේලිකාවකි.
“ලැජ්ජා වෙන්නෙ නැතුව ඔහොම වාඩි වෙනවා. අඩේ… බිමින් නෙවෙයි ඔය බංකු කොටේ උඩින් වාඩි වෙනවා.”
කොන්දොස්තර බිරිය පොල්කටුවකට තේ කහට ටිකක් ද, කඩදාසි කැබැල්ලකට සීනි ටිකක්ද, ගෙනවිත් පච්චමුත්තු ඉදිරියෙහි තැබුවාය.
“වාඩි වෙලා තේ කහට ටික බොන්න. අපි පස්සෙ කතා කරමු.” මහත්තයා ඔහුව බංකු කොටය මත වාඩි කරවීය.
ඔහු වම් අත්ලෙහි සීනි ටික හලාගෙන දකුණු අතට පොල්කටුව ගෙන තේ බොමින් සිටින විට කොන්දොස්තර තැන කතාව ආරම්භ කළේය.
“මෙහෙ බලනවා පච්චමුත්තු, මහාමේරුව වගේ උඹ මට විශ්වාසයි.” බොහොම වැදගත් කාරණයක් කියන්නයි අඬ ගැහුවේ. තව සතියකින් අපේ ලොකු දුවගෙ මංගල්ලෙ. ඊයේ තමයි නැකැත් තුලා තීරණය වුණේ. ඉතුරු වෙලා තියෙන හයදොහ හැරෙන්නවත් මදි. දුවලගෙ අම්මට මංගල්ලේ මහ ඉහළින්ම ගන්න ඕනයි කියන්නේ….”
පච්චමුත්තු කටින් පිඹ පිඹ, තේ කහට ටික බිබී හිටියේ කොන්දොස්තර මහතාගේ කතාව කෙරෙහි මුළු අවධානයම යොමු කරගෙනය.
“බොහොම ඉහළින් ගන්න ඕන කියලා තමයි මගෙත් හිත. කොච්චර සල්ලි ගියත් කමක් නෑ. මට ලොකු තොරණක් ගහලා ලස්සනට සරසන්නට ඕන…”
පච්චමුත්තු කිසිත් නොකියාම ඔහුගේ කතාවට සවන් දීගෙන සිටියේය.
“ඔයා මල් සැරසිලි වැඩ හොඳින් දන්නවා නේ. කඩදාසි මල් ටික ඔක්කොම කපනවාද….?”
ගිරා මලිත්තන්, පියාඹන සිංහයන්, අශ්ව රථය, ගජසිංහ රූප, ඕන දෙයක් ඕන විදිහකට කපලා සරසන්නම්, මහත්තයාගේ පින නේ!”
ඔහුගේ සිත ධෛර්යවත් විය. කඩදාසි මල් සැරසිලි කීවොත් ඔහුට ඊට වඩා දෙයක් නැත.
“ඔව් පච්චමුත්තු, මම උඹ ම තමයි විශ්වාස කරගෙන ඉන්නේ, ඔන්න වැඩේ බාර දුන්නා. අමතර අත්උදව්වට තව දෙන්නෙක් කතාකර ගන්න. තව දවස් පහක්වත් නෑ. තොරණෙ වැඩේ නීට් එකටම තියෙන්නට ඕන. හැමදාම වත්තේ වැඩ ඉවරවුණ ගමන් හැන්දෑවට හැන්දෑවට ඇවිත් වැඩ කළාම ඇති.”
“අනිවාර්යයෙන්ම ඇවිත් ‘ටොප් එකටම’ වැඩේ කරලා දෙන්නම්.”
හිතේ සන්තෝසෙත් එක්කම ගිනි පෙනෙල්ලේ ගිනි පුපුරු විසිරී යන සේ වන වනා අඩියට දෙකට විත් ගෙදරට පා තැබුවේය.
ගෙදර පැමිණි ස්වාමිපුරුෂයා කී දේ ඇසූ බිරියගේ ද සන්තෝෂය ඉහ වහා ගියේය.
“මොන වැඩේ ඇරුණත් කමක් නෑ මහත්තයාගේ වැඩේ ඉහළින්ම කරන්නට ඕන…” දෙන්නා දෙමාල්ලන්ගේ එකම තීරණය එය විය.
වත්තේ තවත් හතර පස් දෙනෙක් අත්උදව්වට ගෙන තොරණෙහි වැඩේ ආරම්භ කළේය. දවල් දවසේ වැඩ නිමකර ගෙදර ආ පයින්ම බංගලාවට ආව ද තොරණෙහි වැඩ නිම කර ආපසු ගියේ රෑ එකොළහ ද පහුවෙලාය.
“මංගල තොරණ හැදුවාම සුරපුරය වගේ බැබළෙන හැටි බලතෑකි. මහත්තයා මෝටරයක් ගෙන්නලා ලයිටුත් දානවා කියලා කීවා. ඕනෑ කියූ හැම පැටන්නෙකෙන්ම සැරසිලි ටික කරලා දෙනවා….”
මංගල්ලයට තව ඇත්තේ දින දෙකක් පමණි.
තොරණ මුහුණතෙන් තුන්කාලක්ම මේ වනවිට සකසා අවසන්ය. මිනිස් උසට, මල්දම් කටින් ගත් ගජසිංහ රූප දෙකක් ද සැකසීමෙන් තොරණ බොහොම ලස්සන වේ යයි ඔහු සිතුවේය.
මෙවැනි පියාඹන අශ්ව රූප සහිත දේව රථයක් මාතලේ තේරු උත්සවයෙහි බොහොම අපූරුවට වීථි සංචාරය වූ හැටි ඔහුට හොඳින් මතකය.
ගජසිංහ රූප දෙකක් නොවරදවාම සැකසිය යුතුය යන ආශාවෙන්, නැවත දෙන පොරොන්දුව මත රූපයෙහි බ්ලොක් එක, කල් ඇතිවම අළහන්ගෙන් ඉල්ලාගෙන ඇවිත් තිබුණි. නිදාගන්නා විට බිමට එළන පඩංගු කැබැල්ල පිලෙහි බිම අතුරා, ඒ මත කාඩ්බෝඩ් කැබලි තබා, ආදර්ශ අච්චු එම කාඩ්බෝඩ් මත කොපි කරගෙන බොහොම සීරුවට රූපය කපාගත්තේය.
රෑ කෑම සඳහා ණයට පාන් ගෙන එන්නට ගිය බිරිය, හිස් අතින් ආපසු හැරී ආවාය.
“බණ්ඩා මුදලාලි පාන් ණයට දෙන්න බෑ කිව්වා.”
මෙය ඇසූ පච්චමුත්තු පුදුමයට පත්විය.
කරමින් සිටි වැඩේ එලෙසම දමා එවේලේම කඩයට දිව ගියේය.
බණ්ඩා මුදලාලිගේ තේ කඩයට දර සැපයීමේ කොන්තරාත්තුව බාරගෙන තිබුණේ මොහුය. දිනපතා හවස වැඩ ඇරුණ ගමන් දරමිටිය බැගින් ගෙනවිත් දමයි. පච්චමුත්තුට සිල්ලර බඩු ටික ණයට දෙන බණ්ඩා මුදලාලි දර සඳහා මාසයකට රුපියල් පහ බැගින් ඔහුගේ ණය ගිණුමෙන් අඩු කරයි. මොන දෙයක් ණයට ඉල්ලුව ද නෑ බෑ නොකියා දීමට මුදලාලි පුරුදුව සිටියේය.
“බණ්ඩා මුදලාලි ඇයි ණය දෙන්න බෑ කිවුවේ” යන සිතුවිල්ලෙන් යුතුව පච්චමුත්තු කඩය දෙසට දිව ගියේය.
මුදලාලි සිහිවූ විට පච්චමුත්තුගේ සිත පිරී ඉතිරී යයි. කඩයට ළඟා විය.
“ඇයි මුදලාලි අපේ උන්දෑට ණයට පාන් දෙන්න බෑ කීවේ…”
කඩේ කැෂියරය ළඟ වාඩි වී අත්දෙක බැඳන් සිටි මුදලාලි පච්චමුත්තුගේ පැනයෙන් විපිළිසරව නළල රැලිකර ගත්තේය.
“ඔව්… උඹ අපේ නෝනට දවස ගානෙ දර කපලා ගෙනත් දෙනවා කියලා පොරොන්දු වෙලා හිටියනේ. දැන් දවස් පහකින් කඩේ පැත්තේ ආවේ නෑ. අපි දර නැතුව මොන තරම් කරදර වුණාද….”
මුදලාලි තරහෙන් පුපුරන කාරණය ඔහුට අවබෝධ විය.
“තව දවස් දෙකක් ඉවසන්න මුදලාලි. සෙල්වරාසා මහත්තෙලෑ දෝනියැන්දගේ කටයුත්ත ඉවරවුණ හැටියේ දවස ගානේ ම දර ගෙනත් දාන්නම්…”
“අපිට කඩේ වැට දර නෑ. හෙටම ගෙනත් දාන්න බැරි ද?”
“හෙට මඟුල් ගෙදර කප්පරක් වැඩ. ඒක නිසා මම එතන නොවරදවාම ඉන්න ඕන…”
මුදලාලිගේ කේන්තිය ඉහවහා ගියේය. “මීට පස්සෙ කඩේ හතරමායිමේ එන්න එපා.” තර්ජනාත්මකව කියා සිටියේය.
මිට පස්සේ ණයට බඩු ලැබෙන්නේ නැත. අවුරුදු ගණනක් කරගෙන ආ ‘පාට් ටයිම්’ වැඩ ද මින්මතු නොලැබී යනු ඇත.
“සෙල්වරාසා මහත්තයාගේ ගෙදර මංගල්ලෙට වඩා මෙයාට දර ගෙනත් දමන එක ලොකු වෙන්නේ කෙහොමද?” පළවෙනි තැන දිය යුතු කාරණය තීරණය කළේය.
මම නැතුව කවුද මඟුල් තොරණ ගහන්නෙ…? ”බංගලාව සැරසුවේ කවුද?” කියලා එන එන කෙනා අහ අහා යාවි.
ඊයේ මහත්තයා ගෙදර ඇවිත් සිටියේය. සැරසිල්ල දැක ඔහු විමතියට පත් වූවාක් සේ සිටිවනම සිටගෙන සිටියේය. ඔහුගේ මුහුණ සතුටින් පිරී ගොස්ය. ඇස් දෙක ඉවතට ගන්නට තරම් හිතක් නැතුවාක් මෙනි. කීයක් ඕන දැයි ඇසුවේය. මෙපමණක් දෙන්නට යයි කියන්නට කට ඇරියේ නැත. ඔහු කිසිවක් නොවිමසාම රුපියල් පහක් පච්චමුත්තුගේ අතේ තැබුවේය. “පස්සේ බලලා තව ටිකක් දෙන්නම්” කියා ද පැවසීය.
වෙන කොහේ හරි මේ සැරසිල්ල කළා නම් මම රුපියල් පනහක් හැටක් ගන්නවාමයි” පච්චමුත්තු තමාටම කියා ගත්තේය.
රුපියල් පහේ කොළය බිරිය වෙත දික් කළේය.
“මොකේ… රුපියල් පහ ද දුන්නේ….? සුමානයක් තිස්සෙ කඹුරලා මදෑ හම්බවෙච්ච සොච්චම….”
“මම ඒ වැඩේ කළේ නිකන් බන්… මනුස්සයො ද සල්ලි ද වටින්නෙ? මඟුල්දාට බලපන් මහත්තයා මට සලකන විදිහ…”
බිරිය සමඟ බොහොම ආශාවෙන් මේ විස්තර කියද්දී තමාට හොඳ වෙට්ටියකුයි කමිසයකුයි නැති බව ඔහුට මතක් වුණේය.
කතා අතරමඟ නතර කළ ඔහු හණි හණිකට ඉහළ ලැයිම බලා දිව ගියේය. හදිසි ගමනකදී වෙට්ටියක් කමිසයක් ඕනෑ වූ විට එය පිරිමසා ගත්තේ ඉහළ ලැයිමේ සන්නාසිගෙන්ය.
සන්නාසි ළඟ අලුත් පෙනුම ඇති ටෙර්ලින් කමිස හතරක් පහක් ද වෙට්ටියක් ද සුරක්ෂිතව තබාගෙන තිබිණි.
සන්නාසිට දත නියවා මහත්තෙයාගේ ගෙදර මඟුලට යන්නට වෙට්ටියක් සහ බැනියමක් ලැහැස්ති කර ගත් පච්චමුත්තු ලහි ලහියේ මහත්තයාගේ බංගලාව බලා දිව ගියේය.
දවාලෙම ගොක් අතු ටික කපා දමන්නට ඕනෑ යයි ඔහු සිතා සිටියේය. වැඩ අධික නිසාම ඔහුට එය අමතක විය.
කල්පනා කර කර ඉඳීමෙන් පලක් නැත. මහත්තයා සම්පූර්ණ වගකීම පවරා තිබුණේ ඔහු වෙතය. රෑ කියා බල බලා ඉන්නේ කොහොමද?
ටෝච් එළියන් පොල් ගහට නැග්ගේය. ගොක්අතු කපා දමා ලහි ලහියේ පහළට රූටමින් සිටි අතර, බිමට අඩි පහ හයක් තිබියදී අල්ලාගෙන සිටි අත ලිස්සා ගියේය.
බිම ඇද වැටෙද්දී වාසනාවකට මෙන් වම් කකුල හරිහැටි පොළොවට වැදුණ නිසා දකුණු දණහිස ගලෙහි වැදී සුන්බුන් වී යාමට තිබුණු අවස්ථාව වැලකුණි. තුවාලවලින් ලේ වැගිරෙන්නට විය.
වේදනාව ගණනකට නොගෙන වැඩෙහි නිරතව සිටි ඔහු ගෙදර එනවිට මැදියම ද පසු වී තිබිණි.
විවාහ මංගල්යය අදයි. දහවල් කාලයේ නැකත යෙදී ඇත. මංගල උත්සවය මාතලේ කෝවිලෙහි ද පිළිගැනීම් සංග්රහ ආදිය සෙල්වරාසා නිෙවසෙහි ද සිදු කිරීමට කටයුතු යෙදී ඇත. හැමදෙනාම පාන්දරින්ම කෝවිලට පිටත්ව ගියහ.
තවත් සුළු වැඩ කොටසක් ඉතිරිව තිබූ හෙයින් පච්චමුත්තුට කෝවිලට යා නොහැකිය. වැඩ නිමකර ගෙදර පැමිණි පච්චමුත්තු හණි පනිකට නා ගෙන, සන්නාසිගෙන් ඉල්ලාගත් ඇඳුමෙන් සැරසී, බිරිය ද සමඟ මඟුල් ගෙදරට ආවේ සවස හතර පමණ වන විටය.
තොරණෙහි අපූරුව දැක සතුටට පත් සෙල්වරාසා මහත්තයා, එය එපමණ වෙහෙසකින් යුතුව සැකසූ තමාට කිරීමට යන ප්රත්යොපකාර ගැන සිහින දකිමින් සතුටින් ගමන් කළේය.
විදුලි බුබුළුවලින් නිකුත් වන වර්ණ ජාලාවන්ගෙන් යුත් තොරණ සාඩම්බර පෙනුමකින් යුතුව දසුන් දෙයි. නයිලෝන්, ටෙට්රෝන්, ටෙරිලින්, නයිලෙක්ස් හා පට සළු ආදියෙන් නිම වූ අගනා ඇඳුම්වලින් ද ටුවිට් ඇඳුම් සහ කෝට්වලින් ද මඟුල් ගෙදර තව තවත් විසිතුරුව ඇත.
පච්චමුත්තු තම බිරිය ද සමඟ තොරණෙහි ද්වාරය තුළින් ඇතුළු විය. ඇතුළත සතුටු සාමීචියෙහි යෙදෙන්නන්… සිනහව… කතාබහ…
පසෙක වූ පටු තීරයක කෙළවර දෙදෙනා හිඳගත්හ. විනාඩි කිහිපයක් ගත වන්නට ඇත.
“අන්න මහත්තයා ඇතුළේ ඉඳලා එනවා. අපි දැකලා තමයි ඔය එන්නේ… ඇතුළට එක්කරගෙන යන්න වෙන්ටෑ…”
ඔවුන් අසලට ආ මහත්තයා පච්චමුත්තුගේ අත තදින් අල්ලා එළියේ පසෙක වූ හුදෙකලා තැනකට ඇදගෙන ගියේය.
“ඇයි පච්චමුත්තු අද මෙහේ ආවේ… කුලීකාරයින්ට මම ඉන්විටේෂන් දුන්නේ නෑනේ. ලොකු ලොකු මහත්තුරු, වැදගත් නිලධාරිවරු, ඒ පවුල්වල අය විතරයි අද මෙහෙට එන්නේ. හෙට හැන්දෑවට ඇවිත් මොනවාහරි ටිකක් කාලා යනවා. දැන් මොනවත් කරන්න බෑ…”
මහත්තයා නිවේදනය නිකුත් කර කවුදෝ උත්තමයකු පිළිගැනීමට ගෙතුළට ගියේය.
අනපේක්ෂිත ප්රතිචාරයෙන් ගල් ගැසී ගිය ඔහු තොරණ දෙස බලාගෙනම හුනස්නෙන් නැඟී සිටියේය.
සෙව්වන්දි ආපහු සැරයක් මුළුතැන්ගෙට ගියේ වළං ඇරලා බලන්න. කහ බතක්, අල කිරට, පරිප්පු, කජු මාළුවක් උයලා පොඩ්ඩෝ ආස විදියට මාළු බැදලා තියන හින්දා කුස්සියම පුදුමාකාර සුවඳක්. කට්ලට් එකකුත් බදින්න සෙව්වන්දිට හිතක් පහළ වුණා. ෆෝන් එක රින්ග් වෙනකන්ම කට්ලට් මිශ්රණය සකසපු සෙව්වන්දි ලිපේ ගින්දර දිහා බලාගෙන දුරකථනයට පිළිතුරු දුන්නා.
“මොකද කරන්නේ මැණික?”
චාමරගේ කටහඬ ඇවිල්ලා වදින්නේ කන්වල නෙවෙයි.හදවත පතුලේ. සෙව්වන්දි හුස්මක් පහළට දාලා උයන බව කිව්වේ හීන් හඬකින්.
“අද ඉව්වද? රොහාන් එක්ක අල්ලපු රණ්ඩුවේ හැටියට ඔයාට තිබ්බේ කඩෙන් මොනවහරි ගේන්න කියන්න..”
පහුගිය මාස හතරපහ තිස්සෙම චාමරගේ තිර රචනා රඟ දක්වපු බව ඇත්ත. ඒත් අන්තිම විනාඩි කිහිපය එහෙම කරන්න සෙව්වන්දිට හිතක් නෑ. සෙව්වන්දි මොකුත් නොකියා ලිපේ ගින්දර අඩු කළා.
“කමක් නෑ.. උයන්න. ඔය රොහානුයි උගෙ ළමයිනුයි ඔයාගෙ කෑම කන අන්තිම දවස අදනෙ.”
ගෑස් ලිපේ ගින්දර නිල් පාටටවත් කහ පාටටවත් නෙවෙයි. රතු පාටට ඇහේ හැපෙනවා සෙව්වන්දිට දැනෙනවා. ඒත් අනිත් අයට වගේ ගෑස් පුපුරයි කියලා බයක් හිතුණේ නෑ. හිත පුපුරන්න ළඟ බව විතරක් හිතුණා.
“බබාලා ආයේ බලන්න බෑ? චාමර ඔයා මට එහෙම දෙයක් කිව්වේ නෑනෙ?”
හැමදෙයක්ම කතා කරලා ඉවර බව හිතාගෙන හිටියත් වැදගත්ම කාරණා සාකච්ඡා වෙලා නෑ කියලා සෙව්වන්දිට හිතුණේ හදිසියේ. චාමර මොකුත් නොකියා තත්පර ගාණක් හිටියා. ඒ කාලයත් සෙව්වන්දිට කල්පයක් වගේ.
“ඔයා හිතනවද හෙට උදේ ඔයා මාත් එක්ක ආවට පස්සෙ රොහාන් කාරයා ආයේ ඔයාට බබාලා බලන්න දෙයි කියලා..?”
ලොකූට දහයයි. තව අවුරුද්දකින් විතර කෙල්ල දැනමුතු වෙයි කියලා අම්මා නම් නිතරම කියනවා. සුදු දූට අටයි. පොඩි පුතාට තුනයි. මේ හුරතල් මුහුණු තුන ආයේ කවදාවත්ම දකින්න නොලැබෙන බව එච්චර ලේසියෙන් චාමර කියන්නේ කොහොමද?
“ඩිවෝස් නඩුවෙන් පස්සෙ මං බබාලා ඉල්ලනවා..”
තාම දික්කසාදයකට අඩියක්වත් නොතියා සෙව්වන්දි එහෙම කියන්න පටන් ගත්තා. කොහොමටත් හැමදෙයක්ම ලියපු ලියුමක් සෙව්වන්දි ගාව තියෙනවා. හෙට ඒක අතට ගත්තට පස්සේ ද්වේෂ සහගත ලෙස හැර යාම, අනියම් සම්බන්ධ වගේ කීයක් කාරණාවලට රොහාන්ට නඩු දාන්න පුලුවන්ද?
“ඒ ළමයි තුන්දෙනාම මං බාර ගත්තම මං ළමයි හදන් නැද්ද?"
චාමරගේ හඬ වෙනදා තරම් ආදරණීය නැහැ. ඔයා මගේ හැමදෙයක්ම බව කීවට චාමර ආදරේ කරන්නේ සෙව්වන්දිට විතරයි කියන හැඟීම සෙව්වන්දිගේ හිත රිදවන්න පටන් ගත්තා. චාමර ෆෝන් එක තියලත් ඉවරයි.
හැමදෙයක්ම සිද්ධ වෙන්න පටන් අරන් මොනතරම් කෙටි කාලයක් ද කියලා සෙව්වන්දි ආයේ ආයේ හිතන්න ගත්තා. රොහාන්ගේ කිසිම වරදක් නැතුව තමන් චාමරට බැඳෙන්න පටන් ගත්තේ ඇයි? රොහාන් බේබද්දෙක් නම්, අම්මලා අක්කලා කියන කියන තාලෙට සෙව්වන්දිගේ වැරදි හෙව්වානම්, රුපියල් අතට දෙන්න කලිනුත් ලක්ෂෙක ආඩපාලි කිව්වානම්, ළමයි හදලා ගේ අස්සට වෙලා නාකි වෙන්න කිව්වානම්, ඔෆිස් එකේ වෙන ආදරවන්තියක් හොයා ගත්තානම් සෙව්වන්දිටත් හේතු තියනවා.
ඒත් එහෙම මොකුත් නෑ!
ඒත් රොහාන්ට දෙන්න කිසිම ආදරයක් නැති බවත් රොහාන් දැන් අවුරුදු හතලිහට ළං වෙමින් ඉන්න වයසක මනුස්සයෙක් බවත් සෙව්වන්දිට හිතෙන්න ගත්තේ ලොකූගේ ඉස්කෝලේ වැඩවලට ප්රින්ට් අවුට් ගන්නම හන්දියේ කමියුනිකේෂන් එකට ගියාට පස්සේ. චාමර හරි දඟකාරයි. තිස්සෙම හිනා වෙනවා. කාටහරි විහිලු කරනවා. ඇවිදිනකොට පළාතම සුවඳයි. වචනයක් දෙකක් කතා කරද්දී චාමර තමන්ට වඩා අවුරුදු දහයක් විතර ළාබාල බව සෙව්වන්දි අමතක කරලා ඉවරයි.
“ආදරෙයි”
චාමර එහෙම කියනකොට තමන්ට ආදරයක් අත්යවශ්යම වෙලා තිබුණු බව සෙව්වන්දිට හිතෙන්න ගත්තේ බොහොම තදට. රොහාන් කරපු ආදරයක් නෑ. ඇල්මැරුණු පවුල් ජීවිතයක් අරන් ගියා විතරයි. දැන් සෙව්වන්දි ඉන්නේ ඒ තීරණයේ තදින් එල්බගෙන.
“මාත් එක්ක යං..”
ආදරය කියන්නේ අන්ධවීමට කියලා සෙව්වන්දිට තේරුණේ චාමරගේ ඒ යෝජනාව නිසා. දෙපාරක් තියා එකපාරක්වත් නොහිතා සෙව්වන්දි ඒ යෝජනාව ස්ථිර කරා. චාමර කියනවානම් මේ හැමදෙයක්ම දාලා යන්න සෙව්වන්දි ලෑස්ති. නමුත්, දරුවන් අත් හැරීම හිතන තරමට ලේසි නැහැ කියලා සෙව්වන්දිට ආයේ ආයේ හිතෙන්නේ ආයේ කවදාවත් දරුවන්ව බලන්න වෙන්නේ නැති බව චාමර කියද්දී.
“අන්තිමට උයපු දේ රහට ඉව්ව එක හොඳයි.”
අම්මා කෙනෙකුට දරුවන්ට එහෙම අන්තිම භෝජන සංග්රහයක් හදන්න පහසු නෑ. මෙතනින් එහාට දරුවෝ අම්මා කියන්නේ කාටද?
“චාමර, මං ඩිවෝස් නඩුවක් දාන්නං. ඊයෙත් මං මහ ලොකු රණ්ඩුවක් ඇද ගත්තේ මං චූටිව හෝදන්නේ නැතුව ෆෝන් එක ඔබනවා කියලා රොහාන් පොඩ්ඩක් කෑගැහුවටනෙ. ඇත්තටම ඉතින් රණ්ඩු කරන්න තරම් වරදක් එයාගේ නෑ. වෙන් වෙන්න තරම් වරදකුත් එයාගේ නෑ. ඒ වුණාට මං ඔයාට ආදරේ බව කියලා මං වැදගත් විදියට අයින් වෙන්නම්..”
සෙව්වන්දි ආයේ දඩිබිඩියේ චාමර ඇමතුවේ ඒක කියන්න.
“දුවලා දෙන්නෙක් ඉන්න අම්මෙක් මම. මං දික්කසාද වෙලා ආයේ කසාද බඳින එක එයාලගෙ අනාගතේට බලපාන්නේ නෑ. දැන් ලෝකේ මිනිස්සු හිතන හැටි දියුණුයි. ඒ වුණාට මං හිටිහැටියේ ඔයා එක්ක යන එක එයාලට මානසිකවත් බලපායි. මම රොහාන්ගෙන් කැමැත්තෙන් වෙන් වුණාට එයාලට අම්මවත් තාත්තවත් නැති වෙන්න බෑනෙ..”
ඒත් චාමර ඒ කිසිදෙයක් පිළිගත්තේ නෑ. ඒ වෙනුවට ඇහුවේ බොහොම අමුතු කතාවක්.
“මං රොහාන් වගේ සල්ලි නැති මිනිහෙක් හින්දද ඔහොම කියන්නේ? මං සල්ලි අරන් එන්නං?”
චාමර ඇමතුම විසන්ධි කරලත් ඉවරයි. නිස්කලංක ජීවිතයකට කුණාටුවක් අරන් ආවේ තමන්ම බව හිතමින් සෙව්වන්දි එහෙමෙහෙ ඇවිදින්න පටන් ගත්තා. ඇත්තටම මේ දුවන්න හදන ගමන මොකක්ද? ඇයි එහෙම යන්නේ? තමන් චාමරට ආදරේ බව කියනකොට රොහාන් මොනවගේ ප්රතිචාරයක් දෙයිද?
ඒ හැම සිතුවිල්ලම බිඳුණේ රොහාන්ගේ මෝටර් රථය මිදුලේ නතර වෙනකොට. රොහාන් පුරුදු හිනාවෙන්ම ගෙට ඇවිත් සෙව්වන්දි ළඟ නැවතුණා.
“පොඩ්ඩක් පරක්කු වුණා සෙව්.. හන්දියෙ කලබලයක්..”
සෙව්වන්දි රොහාන් දිහා බැලුවේ විමසිල්ලෙන්. වටපිටාවේ වෙන හැමදෙයක්ම සෙව්වන්දිට තත්පරෙන් තත්පරේ කියන චාමරට අනතුරක් කලබලයක් මග හැරීම අමුතු දෙයක්. තරහ වෙන්න ඇති.
“අර ගාමිණීලගෙ කමියුනිකේෂන් එකෙ වැඩට ආපු සුදු කෙට්ටු කොල්ලා. මිනිහා සල්ලි වගයක් හොරකන් කරලා. ගාමිණි ගහන්නත් ගිහින්. ෆුඩ් කෝනර් එකේ කොල්ලො ටික යන්තම් බේරගෙන. පොලිසි ගියා වෙන්න ඇති. එතන පාරත් හරස් කරගෙන වලිය..”
රොහාන් තව මොනමොනවද කිව්වත් සෙව්වන්දි හිටියේ එකතැන ගල් වෙලා. ජීවත් වීම මේ තරම් සුළු කරලා හිතෙන තරුණයෙක්ගේ අත් උඩින් තමන්ගේ ජීවිතේ තියන්න හදපු එක මොනතරම් වරදක් ද?
“රොහාන්..”
නාගෙන ආපු රොහාන් සෙව්වන්දි දිහා බැලුවේ පුදුමයකින්.
“මට මේ දවස්වල තරහ යනව වැඩී. ඊයේ ඔයාටත් රණ්ඩු කරා. අද සුදූටත් කෑගැහුවා. හෙට නිවාඩුවක් දාලා මාත් එක්ක ඩොක්ට මෙත්මිණිව මුණ ගැහෙමුද?”
රොහාන් හිනාවකින් සෙව්වන්දි දිහා බැලුවා. අම්මා අද රහම රහට උයලා කියලා පණිවිඩය අරන් ආපු පුංචිත්තො ටික තාත්තාගේ ඇඟ උඩට පනින හැටි සෙව්වන්දි බලාගෙන තමන් එක්කම තරහින්.
හෙට ඩොක්ට මෙත්මිණිට හැම මෝඩකමක්ම කියන්න ඕන!
--
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/indraka/CAFRcW-Kd5LjJmj_-bpGQpR45chqrdGnuF3QrP4se5Wc9nwR%2Bsw%40mail.gmail.com.
පෙර දින නිදාගෙන ඇත්තේ ජනේලය නොවසාම බව මට සිහි විය. දවස පටන් ගන්නට හිත එකලාසයක් තවම නැත. පසෙකින් සරත්ට තුරුලු වී දුව දිනායා තවමත් සුව නින්දකය. අලසකර ගත වෑයමින් පිබිදුණු මම හෙමින් සීරුවේ කුස්සියට ඇදුණෙමි. කුස්සිය දුටු විට හෝන්දු මාන්දු ගතිය තවත් වැඩිය. හෝදන ලද වළං පිඟන් හැම තැනය. කුස්සිය අස්කිරීම පසෙකින් තැබූ මම කුස්සිය පැත්තෙන් මිදුලට බැස ගතිමි.
වේළුණු ගොක් කොළ මිදුලේ තැනින් තැනය. මිදුල පුරා තැන තැන විසිර තිබූ පුටු එක් තැනකට ගොඩ ගැසුවෙමි. වෙනදා මිදුල අතු ගාන්නේ තාත්තාය. තාත්තා මිදුල අතුගානු මට මැවී පෙනුණි. දෙනෙතට ඉනූ කඳුළු ටිකින් ටික එකතු වී කඩා හැලෙන්නට විය. පිටි අල්ලෙන් කඳුළු කැට පිස දමමින් යන්තමට මිදුල අතු ගා ඉවර කළෙමි. වෙනදා වැඩ කරන පිළිවෙළට නොව අද පාන්දරින්ම නා ගන්නට සිතුණි. නාන කාමරයට වැදුණු මා ඇඳ සිටි ඇඳුම් පිටින්ම වතුර මල යට සිටගෙන ඔහේ සිටියෙමි. හිසේ සිට ඇඟ පුරා වතුර ගලා යනු දැනේ. ගලා හැලෙන ජලයෙන් සියලු දුක් සංකා හේදි යතැයි මම හිත රවටා ගතිමි.
කෙසේ හෝ නෑමෙන් පසු ගතට සිතට තරමක සැහැල්ලුවක් දැනුණි. හිත එකලාසයක් කරගෙන නිවෙස තුළ ටික ටික අස් කරන්නට පටන් ගතිමි. ඊයේ පෙරේදා වන තුරු නිවෙස පුරා සිටි නෑ පිරිස සියල්ලෝම නිවෙස් කරා ගොස්ය. නිවෙස තුළ වූයේ පාළු මූසල පාටකි.
දිනායා අවදිව සරත් සමඟ කුස්සියට ආවාය. වෙනදා නම් දිනායා ඇහැරී ඇඳේ සිටම කිරි එක ඉල්ලා කෑගසයි. ඇයව ඇඳෙන් වඩාගෙන කුස්සියට රැගෙන එන්නේ තාත්තාය. මම ඇය වඩා ගෙන මුහුණ සිඹ කුස්සියේ පුටුව මත තැබුවෙමි.
තේ බීමෙන් අනතුරුව මම නිවෙස අස්කරන්නට පටන් ගතිමි. බිත්ති අල්මාරිය තුළ තාත්තා ලද සමරු ඵලක හා පදක්කම් දෙස බලා සිටියෙමි. ඉන් කිහිපයක් තාත්තාගේ මරණයෙන් අනතුරුව ලද ඒවාය. තාත්තා මිය යාමට මාසයකට පමණ පෙර කුරුණෑගල පොලිසියේදි පැවැත්වූ උපහාර උත්සවයකට අපි ද සහභාගි වුණෙමු. ආරක්ෂක ඇමැතිතුමා මෙන්ම පොලිස්පතිතුමා ද විශේෂ කතා පැවැත්වූ අතර තාත්තාගේ සේවය ඉතා ඉහළින් ඇගැයීය.
“තාත්තා ගෙනා ආයුෂ ඉවරයි දිනූ. එයා දැන් හොඳ තැනක ඇති”
සරත් මා ළඟට විත් පැවසීය.
මම යන්තමට සිනාසීමි.
දුරකතනය නාද වන්නට වූයෙන් මම දුරකතනය අසලට ගියෙමි.
“හෙලෝ”
“මේ දිනූෂා නේද?”
“ඔව්. කවුද මේ කතා කරන්නේ?”
“දිනූ, මම හංසි, අඳුරගන්න පුළුවන්ද?
සිහින් හඬකින් ඇය කීවාය. මගේ හිත වේගයෙන් අතීතයට දිව යන්නට විය. ඇය මගේ පාසල් සමයේ හොඳම යෙහෙළිය විය. මේ කතා කළේ වසර දහයකින් පමණ පසුවය.
“ගෙදර නම්බර් එක අමාරුවෙන් හොයා ගත්තේ. හැමදේම ආරංචි වුණා දිනූ”
ඇය කීවාය.
“තාත්තා අපිව දාලා ගියා කෙල්ලේ”
මම යන්තමින් කියා ගතිමි.
“අඬන්නෙපා කෙල්ලේ. මම මේ නුවර ඉඳන් කතා කරන්නේ. දැන් එන්න ලෑස්ති වෙලා ඉන්නේ. පැය දෙක තුනකිත් එන්නම්.”
ඇගේ විස්තර අසා දැනගන්නට මට සිහියක් නොවීය. මට ඉබේටම ඉකිගසා හැඬෙන්නට විය. සරත් මගේ අතින් රිසීවරය ගෙන නිවෙසට එන පාර කියනු මට යන්තමට ඇසුණි.
“අඬන්න එපා අම්මේ. චන්දන මාමා කිව්වා අපේ සීයා වීරයෙක් කියලා. වීරයෙක් මැරුණම අඬන්න හොඳ නෑ.”
මා අසලට පැමිණි දිනායා මහ ගැහැනියක මෙන් කීවාය. මම ඇගේ මුහුණ බලාගෙන කඳුළු අතරින් සිනාසීමී.
ඇය කියනවා සේම තාත්තා වීරයෙකි. පසුගිය සතියේ සෑම පත්තරයකම පාහේ පිටුවක් දෙකක් තාත්තා වෙනුවෙන් වෙන් කර තිබුණි. කුරුණෑගල පොලිසියේ වසර ගණනක් සේවය කළ තාත්තා විශ්රාම යන්නට තිබුණේ තව වසර දෙකක් පමණි. පාතාල කණ්ඩායමක නායකයෙකු වූ රතු අමිල කුරුණෑගලට පැමිණ ඇතැයි ලැබුණු තොරතුරකට අනුව තාත්තා ඇතුළු තවත් කිහිපදෙනෙක් ඔහු අත්අඩංගුවට ගැනීමට ගිය අවස්ථාවේ රතු අමිලගේ ගිනි අවිය තාත්තාගේ ජීවිතය උදුරාගෙන තිබුණි. රතු අමිල ඇතුළු ඔහුගේ සගයන් තුන්දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට පත් වූ අතර පොලිසියේ කිහිපදෙනෙකු තුවාල ලබා රෝහල්ගත කර තිබුණි.
“දවල්ට උයන්න ඕනේ නෑ දිනූ, මං කඩෙන් ගේන්නම්”
තිදෙනාටම උදේ කෑම සිහියක් නොවූ නිසාදෝ සරත් පැවසීය.
“මගේ යාළුවත් එන නිසා මං උයන්නම්. දරුවටත් කවන්න ඕනනේ"
“කමක් නෑ අදටත් ඔන්න ඔහේ කඩෙන් කමු”
සරත්ද තාත්තාගේ මරණින් පසු බොහෝ සෙයින් නිහඬ පුද්ගලයෙකුව සිටියි. තාත්තාද, සරත්ද ඉතා සමඟියෙන් සහයෝගයෙන් ජීවත් වූ දෙදෙනෙකි. තාත්තාගේ මරණය ඔහුටද මහත් සන්තාපයක් ගෙන දුන් බව ඔහුගේ හැසිරීමෙන්ම පෙනේ.
වසර ගණනකින් හමු වී නොතිබුණද හංසි මාගේ මතකයන් අතර නිරතුරුව රැඳි චරිතයකි. උසස් පෙළ විභාගයෙන් පසු තාත්තාගේ ස්ථාන මාරුව හේතුවෙන් අපි ගාල්ලේ සිට කුරුණෑගල පදිංචියට පැමිණි අතර වසර දෙක තුනකින් දෙමාපියන්ගේ අකමැත්ත මැද හංසි “අපේ අමී” සමඟ විවාහ වී නිවෙස හැර ගොස් තිබුණි. පසුව ඇය විදේශගත වූ බව අසන්නට ලැබුණි.
හංසි පවුලේ එකම දරුවාය. ඇගේ ආදර කතාව ආරම්භ වී තිබුණේ සාමාන්ය පෙළින් අනතුරුවය. සාමාන්ය පෙළින් පසු උසස් පෙළ පන්ති පටන් ගත්ත දිනවල ඇය ඇගේ ආදරය ගැන පසුවූයේ උමතුවෙනි. ඇය නිතරම ඔහු ගැන දෙඩෙව්වාය. ඇගේ කටින් වචන පහක් පිට වූවොත් වචන හතරක් “අපේ අමී’’ ගැනය.
“අපේ අමී අද උදෙන්ම කතා කළා”
“අපේ අමී නේවි එකට යන්න හදන්නේ”
“අපේ අමී පරිප්පු තමයි කන්න ආසම”
ඔහු දැක නොතිබුණද ඔහුව ඇමතුවේ අපේ අමී නමිනි. විටෙක ඇයට උමතුවක් වත් හැදීගෙන එනවාදැයි මට සිතිණි. ඇය එතරම්ම ඔහුට ආදරය කරනු මට දැනිණි.
සමහර විට මම ඇයට සරදම් කළෙමි.
“අපේ කියන්නේ කාගේ කාගෙද? ඔන්න අපේ නම් නෙමේ.”
ඒත් ඇයගේ කතාවේ වෙනසක් නොවීය. සුපුරුදු පරිදි ඇය ඔහුව අපට හඳුන්වා දුන්නේ ඒ නමිනි.
දෙමාපියන් “අපේ අමී’’ ට අකැමැති බවත් එහෙත් කවදාවත් ඔහුව අමතක නොකරන බවත් ඇය මට පවසා තිබුණි. දිනක් උසස් පෙළ විභාග දිනවල “අපේ අමී’’ දැක්කා මතකය. ඔහු හංසිට ගැළපෙනවා යැයි දුටු විටම මට සිතුණි. ඔහුගේ ලස්සන දුටු මට හංසි ඔහුට මෙතරම් උමතු වීම පුදුම නොවේ යැයි සිතිණි. පැහැපත් සුදු පැහැ සමකින් යුක්ත වූ ඔහු කඩවසම්ය. මා සමඟද සුහදව සිනාසුණ ඔහු හංසි සමඟ යන්තමට කතා කර හංසිගේ මවුපියන් පැමිණීමට පෙර වහා අතුරුදන් විය.
දහවල් 11.00ට පමණ ගේට්ටුව සෙලවෙන හඬින් මම නිවෙස ඉදිරියට ආවෙමි. සරත්ද දිනායාද මා පිටුපසම ඉදිරියට පැමිණියහ. ලොකු බඩක් ඔසවා ගත් අසරණ පෙනුමකින් යුක්ත ගැහැනිය හංසි බව හඳුනාගැනීමට මට පහසු නොවීය. බොහෝ දුක් ගැහැට විඳි පෙනුමක් ඇගේ මුහුණෙහි විය. මුහුණ දුර්වර්ණ පැහැයක් ගෙන තිබුණි. පාසල් සමයේ සිටි සරල කෙළිලොල් හංසිමද යැයි මට නිකමට සිතුණි.
ඇය අඬාගෙනම මාගේ දෑතේ එල්ලුණාය. සරත්ගේද දිනායාගේද මුහුණු කුහුලෙන් බරව තිබුණි. හංසි ඒ දිනවලද තාත්තා සමඟ බොහෝ සෙයින් මිතුරුය. සමහර දිනෙක තාත්තා බයිසිකලයෙන් අප දෙදෙනාම පන්ති රැගෙන යන්නේය. හංසි බොහෝ වෙහෙසට පත්ව සිටින බවක් පෙනුණි. ඇගේ කකුල් බෙර කොටන් මෙන් ඉදිමී තිබුණි. පෙර නියපොතු ලස්සනට වවා ඇඳුමේ පැහැයෙන් හැඩ කර තිබූ කකුලේ නිය දුර්වර්ණව තිබුණි. ඇය සිටිනා තත්ත්වය අනුව මෙලෙස දුර ගමන් තනිව නොආ යුතුව තිබුණි.
පැමිණි විගස ඒ බව පැවසීම නුසුදුසු නිසාවෙන් ඒ බව පැවසීම මම පසුවට කල් තැබුවෙමි.
“පත්තරෙන් ඔක්කොම විස්තර දැනගත්තා කෙල්ලේ ”ඇය හතිලමින් කිවුවාය.
“එදා උදෙත් දුවව වඩන් ඉඳලා මොන්ටිසෝරියටත් ඇරලලා වැඩට ගියේ. දවල්ට දුවව මට ගන්න කිවුවා. ලොකු වැඩකට යන්නේ, එන වෙලාවක් කියන්න බැරි වෙයි කියලා. බෝධිසත්වයා වගේ හිටිය මනුස්සයට ඒ කාලකණ්ණියා කොහොම වෙඩි තිවුවද මන්දා” ගලා එන කඳුළු පිසදමමින් මම කිවුවෙමි.
“දෝණිට සාංකාව වගේ. දුව එක්කමයි තාත්තා හිටියේ”
සරත්ද දිනායාගේ ඔළුව අතගාන අතරතුරේ කීවේය.
“තාත්තා කොහොමත් ළමයින්ට එකතුනේ. අපටත් කොච්චර ආදරේද?”
හංසි හඬමින් කීවාය.
වසර දහයකට පමණ පසුව පැමිණ හඬන ගැහැනිය දෙස සරත් විමතියෙන් බලා සිටියේය. නමුත් හංසිව මට තේරුම් ගත හැකිය. තාත්තාද හංසිට බෙහෙවින් ආදරය කළා මට මතකය. හංසිගේ දෙමාපියන්ද මට එසේමය.
“දිනූ මොනවා හරි බොන්න හදන් එන්න”
ඇත්තටම මට එය පවා අමතක විය. ඇය ඉන්නේ බොහෝ වෙහෙසකරවය. හංසි කෘතඥ පූර්වකව සරත් දෙස බැලුවාය. මම ඉක්මනට සිසිල් බීම වීදුරුවක් පිළියෙල කර සාලයට පැමිණියෙමි. මම එනවිට හංසි තාත්තාගේ රාමු කළ ඡායාරූපය දෙස හඬමින් බලා සිටියාය.
“අපේ අමී කෝ” මම ඇසුවෙමි.
ඇය ඊට උත්තර නොදුන්නාය.
“දැන් මාස කීයද?”
මම ඇයගේ කුස දෙස බලා විමසුවෙමි.
“දැන් මාස හතත් ඉවරයි”
ඇය අසරණව කීවාය.
කතා කර ගැනීමට අපහසු හෙයින්දෝ ඇය දිනායාට අතින් කතා කළාය. දිනායා හෙමින් හෙමින් හංසි ළඟට ආවාය.
“මගේ දූත් මේ වයසේ. මේ දෙවැනියා.”
ඇය තවමත් ඉකි ගසනවාය. සරත්ද විමතියෙන් බලා සිටියි. දිනායාද තැතිගත් මුවින් සිටියි.
“කෝ දැන් දුව”
“අම්මත් එක්ක ගෙදර. අපි දැන් ඉන්නේ නුවර”
“ඇයි හංසි ඔයා තනියම මෙච්චර දුර ගමනක් ආවේ, අමී කෝ”
මම ඇයගෙන් නැවතත් ඇසුවෙමි. ඇය අසරණව සිනාසුනාය.
“අමී මැරුණා කෙල්ලේ”
ඇය සුසුමක් හෙළා කීවාය.
“මොකක්”
මම පුදුමයෙන් හංසි ළඟට ආවෙමි.
“ඔව් දිනූ, ඒ දවස්වල අම්මලා කියන දේවල් ගණන් ගත්තේ නෑ. අමි නේවි එකෙන් අයින් වුණා. අවුරුද්දක් හිරෙත් හිටියා. එහෙදි තමයි ඔය අපරාධකාරයෝ අඳුරගෙන පාතාලෙට එකතු වෙලා තියෙන්නේ. හැමදේම තේරෙන කොට පරක්කු වැඩියි. මටත් බැඳ ගත්ත බෙරේ ගහන්නම වුණා.”
ඇය හයියෙන් හුස්මක් ගත්තාය. ඒත් මට ඉහළට ගත් හුස්ම පහළට හෙළන්නට අමතක විය.
“පොලිසියෙන් හොයද්දි අන්තිමට අපි රට ගියා. ළඟදී ආවේ. නුවර ගෙයක් අරන් හැංගිලා හිටියේ, ඇවිත් මාස හතරයි තාම”
මට හංසි ගැන දුක සිතුණි.
“අමී මැරුණට පස්සේ තමයි සේරම ආරංචි වුණේ. හැමතැනම ගෑනු ඉඳලා. හොරකම් කරලා, මිනී මරලා ඒ ගෑනු නඩත්තු කරලා. අන්තිමට මට හැමදේම නැති වුණා. මේ නොදරුවන්ගේ ජීවිතත් කාලකණ්ණි වුණා”
“අනේ..”
මම දුකින් ඇගේ හිස අත ගෑවෙමි
“මට අමී ගැන දුකක් නෑ දිනු”
ඇය කීවාය.
“මට දුක අන්කල් ගැන”
ඇය හුන් තැනින් අමාරුවෙන් නැඟිටිමින් කීවාය.
“මට සමාවෙන්න දිනූ”
හංසි මා බදාගෙන ඉකි බිඳින්නට විය
මම පුදුමයෙන් ඇය දෙස බැලුවෙමි.
“අමී තමයි අන්කල්ට වෙඩි තියලා තියෙන්නේ ”
“මොකා…ක් !”
මම ඇයව ඈත් කර විමසුවෙමි.
“එතකොට රතු අමිල කියන්නේ ……………..”
ඇය ඔළුව වනමින් හඬාවැටෙද්දි අවට සියලු දේ වේගයෙන් කැරකෙනවා මෙන් මට පෙනුණි. සරත් ද දිනායා ද මා ළඟට දුව ගෙන එනු යන්තමට මතකය. මම සරත්ගේද දිනායාගේද උදවුවෙන් අසල පුටුවට බර වුණෙමි.
හයේ කණුවෙ ඉඩම…….
- බදුර්නිශා අබ්දුල් අසීස්
(දිනමිණ පත්තරෙන්)
තූරල්වෙමින් තිබූ වැස්සෙම අක්කා ගෙට ගොඩවුණේ ටිමියට බැණගෙන.
“පලයන් යන්න මෙතන ලැගල ඉන්නැතුව…. පර බල්ලා”
කියපු දේවල් නම් ඇත්ත. ටිමිය මෙහේ ලැග්ගට උගෙ අයිතිය තිබ්බෙ එහා ගෙදර අයට. ඒත් ඉතින් සත්තුන්ට තේරෙනවයැ ඔය අයිතිවාසිකම්.
කොස් ඇට අග්ගලාවෙ ලුණු මදිපාඩු කියමින් අග්ගලා දෙකතුනකට වගකියන ගමන් අක්කා පටන් ගත්තෙ සුපුරුදු මාතෘකාව. ”මං යනව අද හෙටම අරකි හම්බෙන්න… ගිහින් ඉල්ලනව මගේ කොටහ"
“අරකි කිව්වෙ?” මං ඇහුවෙ නොදන්න ගානට
“ඇයි තාත්තව හූරන් කාපු එකී”
දැන්නම් මේ කතාවෙන් ලිස්සල යනව බොරු.
“කන්න අඳින්න අඩුවකුත් නැතුව මොනාට හොයන් යනවද ඔය මනුස්සයාගෙ වගතුග, ඉන්න තැනක පාඩුවෙ ඉන්න දෙනව මිසක, ඔයින් අර මැරිච්ච තාත්තටත් පව් රැස් වෙනවා.”
“අනේ උඹට එපා නං හිටහං”
කිව්වත් වගේ මං කටවහගත්තා. කියන ගානට උත්තර බඳින්න ගියොත් ඔය කතා බහ ඉවර නොවෙන වග මං අත්දැකීමෙන් දැනන් හිටියා.
අක්කා ඔය හොයන් යන්න හදන්නේ තාත්තාගෙ සම්බන්ධයක් තිබුණා කියන ගෑනු කෙනෙක්. ඒ සම්බන්ධතාවය මොනවගේ පදනමකද කියන්න තරම් මට වැටහීමක් නොතිබුණත්, ඒ ගැහැනු කෙනා ගැන මගේ හිතේ තිබුණෙ අප්රසාදයක්. මට හිතුනෙම අපේ ආදරේ කොටසක් හොරාගන්න ආපු හැතිරියක් විදිහට.
අම්මා නිතරම ඒ ගැන ආඩපාලි කියන්න ගත්තම තාත්ත නෙවෙයි වචනයක්වත් කිව්වෙ. මොකුත්ම නොකියද්දි අම්ම තවත් කේන්ති ගත්ත මට මතකයි. එහෙම දවසක තමයි තාත්තා ගෙදරින් එළියට බැහැල ගියේ.
ගමේ අය අහන දේවල්වලට උත්තර දෙන්න වෙන හින්දා ඉන් පස්සෙ අම්මා ගෙදරින් එළියට යන ගමන් අඩුවුණා. බෙහෙතක් හේතක් ගන්න මිසක අම්මා ගෙයින් එළියට ගියේම නැති තරම්.
ඒත්, අපෙන්, ඒ කිව්වෙ අක්කගෙන් සහ මගෙන් වටින් ගොඩින් තාත්තා ගැන අහපු, අපි නැති තැන තම රස පදමට ලුණු ඇඹුල් ඇතිව කතා ගොතපු ඈයො ඕන තරම් හිටිය.
කාලයත් එක්ක ඕවට හුරුවුණා වගේම ඒ කතා කියන අය ගැන බොහොම ඇල්මැරුණු ප්රතිචාර දක්වන්නත් මං පුරුදු වුණා. “අනේ කියන එකෙක් ඕන දෙයක් කියා ගත්තාවෙ” කියලයි මගේ හිත මට කිව්වෙ. අනික ඕව ගැන හිත හිත හගිස්සනවට වඩා මට මගේ මානසික නිදහස වැදගත් වුණා.
ඒත් අක්කා ඒ ගැන දැරුවෙ බොහොම ආවේගශීලී අදහසක්, කොහොමත් අපි දෙන්නගෙ සිතුම් පැතුම් පරස්පරයි. කතා කියන අය එක්ක රණ්ඩු වෙන්න වගේම ඒ ගෙවල්වලට ගිහින් බැණල එන්නත් අක්කා දෙපාරක් හිතුවෙ නෑ. එහෙම දවසක තාත්තට වගේම අම්මටත් අක්කා දොස් කිව්වෙ තාත්තට බුරුල දුන්නා වැඩියි කියලා. ඒත් අම්මා නෙවෙයි ඒ කිසි දේකට උත්තර දුන්නෙ. එයා සුපුරුදු නිහඬ ව්රතයෙම හිටියා.
ඔය අතරෙ දවසක ආරංචියක් ආව තාත්තා හදිසියේ අසනීප වෙලා මහ ඉස්පිරිතාලේ නවත්තලා කියලා. මොන වැරදි අඩුපාඩු තිබුණත් ඒ වෙලාවෙ අපි කාටත් වුවමනා වුණේ පුළුවන් ඉක්මනින් තාත්තා ළඟට යන්න. ඒ පණිවුඩය ලැබුණෙ දවල් කෑම වෙලාවට වගේ මට මතක අක්කයි මමයි කතා වුණේ හවස ලෙඩ්ඩු බලන වෙලාවට තාත්තා බලන්න යන්න.
උණුවතුර බෝතලේට තේකකුත් දාගෙන අපි දෙන්න ඉස්පිරිතාලෙට ගියා නෙවෙයි දිව්ව.
අපිව දැක්කම තාත්ත ළඟ මොනවද කිය කිය හිටපු අර ගෑනි කරන්ට් වැදිච්ච ගානට අයින් වුණා. තාත්තාගෙ එක කකුලක් දණිස්ස ගාවටම බැන්ඩේජ් කරල. ඒත් මූණෙ තිබුණෙ වේදනාවක් නම් නෙවෙයි, මට හිතුනෙ ඒක අසරණ කම එක්ක මුහුවෙච්ච ලැජ්ජාවක් කියලයි.
“පුතේ….” තාත්තා කතා කළේ අමාරුවෙන්. කොහොමත් තාත්ත පොඩි අක්කට දුවේ කියල කතා කරන්නෑ පුතා කියනව මිසක්. වචනයක් කතා නොකරත් අක්ක තාත්තට කවන පොවන දේ පවා කළා. ඒ හැම වතාවකම අර ගෑනු කෙනා ඈතට වෙලා බලන් හිටියා.
අපි නොගිය හැමදාමත් එයා තාත්තට සාත්තු සප්පායම් කරපු බව අවට ඇඳන්වල කට්ටිය මට කිව්ව. මට ඒ ගෑනු කෙනා (නම සමදරා බව තාත්තා වරක් කිව්ව) ගැන තිබුණු නොරිස්සුම ටිකින් ටික අඩුවෙලා යනව වගේ දැනුණා. මාසයකට ආසන්න කාලයක් තාත්තට ඉස්පිරිතාලේ ඉන්න වුණා. ඒත් අපිට හැමදාම බලන්න යන්න නම් බැරි වුණා.
තාත්තා සනීපවුණාට පස්සෙ අපේ ගෙදර එයි කියල මං හිතාගෙන හිටියත් තාත්ත ආයෙමත් ගියේ අර ගෑනු කෙනා ගාවටමයි. සමහර විට තාත්තට එතන සැනසීමක් තියෙන්න ඇති.
මට සතුට සැනසීම කියල දැනුනෙ හොඳ පරිවර්තන පොතක් එක්ක ලොකු කැෂූ නට් එකක් රස බලන එක නැත්තං මගේ යාළුවෝ සෙට් එකත් එක්ක ට්රිප් එකක් එක එහෙමත් නැත්තං මගේ හොඳම යාළුවත් එක්ක වැහි වැටෙන හැන්දෑවක කෝපි එකක් බොන එක වගේ දෙයක් සමහර වෙලාවට සැනසීම කියල මං හිතන දේ ඇත්තම සැනසීම නොවෙන්න ඇති. මං පුරුදු වෙලා ඉන්නෙ පුංචිම දේවල්වලින් සතුටු වෙන්න. හැබැයි ඒ වගේම පුංචිම දේවල්වලින් හිතට දුක පුරවගන්නත් මං හරිම දක්ෂයි. තාත්තට වුණත් එයාගෙ සතුට සැනසීම තිබුණෙ අපි අතරෙ නොවෙන්න ඇති. පුංචි කාලෙ ඉඳලම තාත්ත ගැන මගේ හිතේ තිබුණෙ ලොකු ගෞරවයක් මුසුවුණ ආදරයක් ඒක ඇතුළෙ බය කියන වචනෙට ඉඩක් තිබුණෙම නැහැ.
මට මතකයි ඉස්කෝලෙදි වෙන සමහර සිදුවීම් මං කිව්වෙ තාත්තා එක්ක අම්ම එක්ක කිසි දෙයක් කියන්න බෑ අම්මා ඉක්මනින් කලබල වෙන හදිසි තීරණ ගන්න කෙනෙක්. උසස් පෙළ පන්තිවලදි මට පිරිමි ළමයෙක් ලියුමක් දුන්න කියල අම්මා නටපු තොවිලෙ මට තාම මතකයි. ඒකට වැඩිපුරම පොහොර දැම්මෙ පොඩි අක්කා එයාට කොහොමත් මගෙත් එක්ක ලොකු තරඟයක් තිබ්බා. එයාට නොලැබුණ යමක් මට ලැබෙනවාට එයා කොහොමටවත් කැමති වුණේ නෑ. සමහර වෙලාවට මගේ හිත තේරුම්ගත්ත එකම හිතෛෂිවන්තයා තාත්තා වෙන්න ඇති කියල මට දැන් හිතෙනවා. තාත්ත ගෙදරින් නොගිය නම් අදටත් මගේ හොඳම යාළුවා තාත්තා. ඒකටත් එක්ක අර සමදරා කියන ගෑනි තාත්තව රවට්ටගත්තෙ නැත්තං අදටත් අපි කොච්චර ලස්සන පවුලක්ද ?
මං කල්පනා ලෝකෙන් බිමට වැටුණෙ දොරේ බෙල් එක වදින හඬින්.
“පොඩ්ඩි බලනවා කවුද කියලා..”
“හරි හරි මං බලන්නම්” අක්කටත් ගස්සගෙන මං සාලෙ දිහාට ගියේ මේ වෙලාවෙ කවුද එන්නෙ කියල හිතෙන් මුමුනන ගමන්.
ඇවිත් හිටියෙ කුරියර් සර්විස් එකකින් මගේ නමට තිබුණ ලොකු ලියුම් කවරයක් භාර දීලා අත්සන් අරන් ඒ මනුස්සයා ගියාට පස්සෙ මං ලියුම් කවරය විවෘත කළේ ලොකු කුතුහලයකින්.
ආදරණීය පොඩ්ඩි,
මේ ලිපිය දකිද්දි මං ඔයාලා අතර නැහැ. ඒත් මගෙ ආදරේ අඩුවක් නැහැ. මං කිසිම දෙයක් නිසා පසුතැවෙන්නෙ නැහැ. මං හැමදාමත් කළේ මට හරියි කියල හිතුන දේ. මේ සමඟ තියෙන ඔප්පුව මං ඔයාගෙ නමට ලියල තියෙන්නේ. මේකත් මට හිතුන දෙයක්. කවදහරි මං නැති දවසක මේව ඔයාගෙ අතටම ලැබෙන්න සලස්වනව කියලා මං සමදරාගෙන් පොරොන්දුවක් අරන් තියෙන්නෙ.
සතුටින් ඉන්න.
තෙරුවන් සරණයි
මීට
ආදරණීය තාත්තා
මම ඒ ලිපිය අරන් ගාට ගාට ගියේ පොඩි අක්ක ගාවට. ඇත්තටම මට හිතාගන්න බෑ එයා ඒකට මොන වගේ ප්රතිචාරයක් දක්වයි ද කියලා.
ඒ අතරෙදිත් පොඩි අක්කා බෙරිහන් දෙනව
“මොකාද බං ආවෙ”
“අක්කෙ… මේ…. මේ….”
“ තෙපරබාන්නැතූව කියහන් බං”
“කුරියර් එකක්”
“කාටද”
“මට”
“උඹට මොනවද බං කුරියර් කරල එවන්න තියෙන්නෙ… අනික මොකා එවන්නද…?"
මං මොකුත් නොකියා ලියුමයි කවරෙයි දික්කළා….
“හපොයි…., මේ කරල තියෙන්නෙ යසට…” එච්චරයි පොඩි අක්ක කිව්වෙ…
ගස්සගෙන, දොරත් හයියෙන්ම වහගෙන පොඩි අක්ක යන්න ගියා.
සිද්ධිය බලන් උන්නු අම්මා. මං දිහා බැලුවෙ “උඹ ඕව ගනන් ගන්නෙපා” කියන්න වගේ…
ඒත් එක්කම අක්කා විසිකරලා වගේ දාලා ගිය කවරෙ මං ආයෙමත් අතට ගත්තා. ඒකෙ ඇතුළෙ ඔප්පුවට අමතරව තව කොළයක් තිබුණා. මං ඉක්මනින් ඒක එළියට ගත්තෙ තාත්තගෙ අකුරු කියවන්න බලාගෙන, ඒත් ඒකෙ තිබුණෙ ගෑනු අත් අකුරු
ආදරණීය පොඩ්ඩි
මං ඔයාට පොඩ්ඩි කියන්නෙ පුරුද්දට. තාත්තා ජීවත් වෙලා ඉද්දි කියපු දේවල් අතරෙ වැඩි පුරම කිව්වෙ ඔයා ගැන.
මං ගැන හරියටම නොදැන වුණත් ඔයා මට ටිකක් හරි කරුණාවන්ත වුණා. ඒකට ගොඩක් පින්.
මටය කියලා මේ ලෝකෙ කාත් කවුරුවත් නෑ, හිටියෙ ඔයාගෙ තාත්ත නිහාල් විතරයි. මට නිහාල් ජීවත්වෙලා ඉද්දි එයාගෙ නිර්දෝෂී බව ඔප්පු කරන්න බැරි වුණාට සමාවෙන්න. ඒත් මේ මොහොතෙවත් ඒක නොකළොත් මට සැනසීමක් නැතිවෙයි.
පොඩ්ඩි, නිහාල් මගෙ හොඳම යාළුවා, ඉස්කෝලෙ කාලෙ ඉඳන්ම. මං හැදුනෙ අනාථ නිවාසෙක ඒ බව දැනගෙන පන්තියේ ළමයි මාව කොන් කරද්දී මගේ පැත්තට හිටියෙ නිහාල් විතරයි.
මං උසස් පෙළ කරල රස්සාවකට ගියේ අවුරුදු 18න් පස්සේ නිවාසෙන් අයින්වෙන්න වුණ හින්දා.
ඔය අතරෙ අඳුරගත්ත කෙනෙක් එක්ක මගේ සම්බන්ධයක් ඇතිවුණා. එයා සමන්ත. සමන්ත ඇත්තටම හොඳ කෙනෙක්. අපි කසාද බැන්දෙ සමන්තගෙ ගෙවල්වල අයගේ අකමැත්තෙන්. එයාලා කැමති වුණේ නෑ කාත් කවුරුවත් නැති මාව ඒ ගෙදරට වද්දගන්න. එතනදි මට හයියක් වුණෙත් නිහාල්. අපිට ඉන්න තැනක් හොයලා දීලා නෑදෑයා සහෝදරයා වෙනුවට නිහාල් අපිත් එක්ක හිටියා.
ඔය අතරෙ තමයි සමන්ත ලෙඩ වෙන්න ගත්තෙ. මගේම අවාසනාවකට සමන්තට තිබුණේ පිළිකාවක්. ඒක දැනගත්ත වෙලේ ඉඳන් මමයි නිහාලුයි පුදුම විදිහට මහන්සි වුණා සමන්තව සනීප කරගන්න. ඒත් අපි පැරදුනා.
වෙච්චි දේවල් දරාගන්න බැරුව මම මානසික ලෙඩෙක් වුණා. වරක් දෙවරක් මං ජීවිතේ නැති කරගන්න උත්සාහ කළා. ඒ හැම මොහොතකම නිහාල් තමයි මාව බේරගත්තේ.
පොඩ්ඩි, අපි අතරෙ කවදාවත් වැරදි සම්බන්ධයක් තිබුණෙ නැහැ. ඒත් මිනිස්සු නොයෙක් කතා හැදුවා. ඒව ඔයාලටත් ආරංචි වෙන්න ඇති. ඒත් ඔයාගෙ තාත්තා දෙවි කෙනෙක්.
ඒ වගේ මිනිස්සු මේ ලෝකෙ නෑ පොඩ්ඩි. මං අද මේ විදිහට ඉන්නේ නිහාල් හින්දා.
ලියුම දිග වැඩි වුණාට මට සමාවෙන්න. මේ දේවල් නොකියා මං මැරුණොත් මට පව් පිරෙයි .
පොඩ්ඩි, මට සමාවෙන්න. මං ඔයාගෙ තාත්තව
ඔයාලගෙන් උදුරාගත්තේ නෑ.
මීට
සමදරා.
ප. ලි. මම මෙහෙණි ආරාමයට යන්න තීරණය කළා. මගේ බැංකු ගිණුමෙ මුදල් වගයක් ඔයාගෙ ගිණුමට බැර කළා. තාත්තා ගාව ඔයාගෙ ගිණුම් තොරතුරු තිබුණ එක උදව්වක් වුණා.
“උන්නැහේ මේ කොහේද උදේ පාන්දරම යන්න හදන්නේ...?” කියා ඇසුවේ ටොම්සන් මහත්තයා ය.
“මට අද සාක්කි දෙන්න යන්න තියෙනවා..” කියා උන්නැහේ කීවේ බොහොම බරහඬකිනි. පිළිවෙළකට සරමක් හැඳ, ඒ උඩින් අලූත් කමිසයක් ද හැඳ සිටි උන්නැහේ වෙතින් පෙනුණේ වෙනදාට නැති ගරු ගාම්භීරකමකි.
“ඒ මොකක්ද? මොන නඩුවකටද? අපි දන්නෙත් නෑනේ.. උන්නැහේ මෙච්චර කාලයක් මේ වගේ සිද්ධියක් හංගාගෙන හිටපු එකනං වැරදියි... ” කියා ඇම්බන් මහත්තයා සාලයට එමින් කීවේ ය.
“මං මොනවා හංගාගෙන ඉන්නද? ඇයි ඔය පහුගිය දවස්වල පත්තර කියෙව්වේ නැද්ද? ඔය රූපවාහිනී ප්රවෘත්තිවලත් කීප සැරයක්ම කිව්වේ...” කියා උන්නැහේ කොචොක් හඬින් කීවේ හිස ජැන්ඩියට පීරන ගමන් ය.
“ඉතින් ඔහොම සරමක් ඇඳලා යනවාද උසාවියක සාක්කි දෙන්න.. නඩුකාරයා කූඩුවටදායි ඔන්න..” කියා ටොම්සන් මහත්තයා කීවේ උපදේශයක් විලසිනි.
“නෑ.. එහෙම වෙන එකක් නෑ... මේක මේ නඩු අහන උසාවියක සාක්කි දෙන්න යන එකක් නෙවෙයි... මේක මේ කොමිසමක සාක්කි දෙන්න යන එකක්...” කියා උන්නැහේ කීවේ මඳසිනහකින් යුක්තව ය.
”කොමිසමක් කියන්නේ... මට නං තේරෙන්නේ නෑ... අනික උන්නැහේට විතරක් කොහොමද එහෙම කොමිසමක සාක්කි දෙන්න කැඳවන්නේ... ” කියා ඇම්බන් මහත්තයා පුදුමයෙන් ඇසුවේ ය.
”මේක මේ සාරි සහ ගවුම් කොමිසමක්... ඉස්කෝලෙට ගැළපෙන්නේ සාරිද? ගවුම්ද? ” කියලා මහජන සාක්කි විමසන කොමිසමක්... මාත් ඒකට ලියුමක් දැම්මා මටත් සාක්කි දෙන්න අවස්ථාවක් දෙන්න කියලා.. ඒකයි...” කියා උන්නැහේ කීවේය.
ටොම්සන් මහත්තයාත්, ඇම්බන් මහත්තයාත් බක බක ගා සිනහසුණෝ ය.
“ඇයි හිනාවෙන්නේ... ? මේක මේ ආදිකාලීන යුගයක් නෙවෙයිනේ.. මේ නවීන යුගේ... අනික් එක පශ්චාත් නූතනවාදී යුගයක්... ඉතින් අම්මලා සාරි ඇන්දම මොකෝ... ගවුම් ඇන්දම මොකෝ... විදුහල්පතිවරුන්ට පුළුවන්ද ඇඳුම් ඇඳීමේ මූලික අයිතිවාසිකම් තහනම් කරන්න...” කියා උන්නැහේ ඇසුවේ දැඩිහඬකිනි.
“එහෙම එකක් වෙලා තියෙනවද?” කියා ඇම්බන් මහත්තයා ඇසුවේය.
“තියෙනවා නේන්නම්... මේකට විදුහල්පතිවරුන්ට විරුද්ධව විනයානුකූලව කටයුතු කරන්න ඕනෑ.. මං කාන්තා අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් සටන් කරන කෙනෙක්...” කියා උන්නැහේ කීවේ ලිපිගොනුවක්ද අතින් ගෙන කිහිල්ලේ ගසාගනිමිනි.
“මේවා මේ අබුද්දස්ස කාලේ කතානේ... දරුවෝ ඉන්න පාසලකට යන දෙමාපියෝ කොහොමද ඇඳලා ඉන්න ඕනෑ කියලා මෙච්චර කාලයක් කිසිම ප්රශ්නයක් තිබුණේ නෑ... දැන් කොහොමද ඒක ප්රශ්නයක් වුණේ...? මට නං තේරෙන්නේ නෑ...” කියා කියමින් ටොම්සන් මහත්තයා සාලයේ වූ හාන්සි පුටුවේ ඉඳගත්තේය.
“හරි ඉතින් ඒ කාලේ තිබුණා ද තුන්කාලේ කලිසම්.. නෑනේ... ඒ කාලේ තිබුණා දැන් ඔය අඳින මෝස්තර ඇඳුම්...” කියා උන්නැහේ තර්ක කළේය.
“මොකද නැත්තේ.. තුන්කාලේ කලිසම් ඒ කාලෙත් තිබුණා.. ඔය බන්ධනාගාරවල සිරකරුවෝ අඳගෙන හිටියේ ඒ බාච්චු කලිසම් තමයි.. දැන් ඉතින් ඒක ඔය ඩෙනිම්වලින් මහලා.. මෝස්තර කරලා එනවා... පහුගිය කාලේ ඔය ගැන කොච්චර කතාවෙලා තියෙනවාද? අත් නැති ගවුම්, අත් කොට ගවුම්, කොට ගවුම්, දිග ගවුම්.. ඉතින් ඕවා.. හැම කාලෙම තිබුණානේ. හැබැයි අපේ අම්මලා දැනගෙන හිටියා.. පන්සලට කෝවිලට පල්ලියට යන්න අඳින්නේ මොකක්ද? පාටියකට යන්න අඳින්නේ මොකක්ද? මඟුල් ගේකට යන්න අඳින්නේ මොකක්ද? රස්සාවට යනකොට අඳින්නේ මොකක්ද? කියලා.. දැන් ඉතින් මොකක්ද මේ වෙලා තියෙන්නේ...? ” කියා ටොම්සන් මහත්තයා ඇසුවේය.
“වෙලා තියෙන්නේ... ඔය ඔක්කොටම එකම ඇඳුම අඳින එකනේ.. ඒක පහසුයි. ලේසියි... සුන්දරයි... කියලානේ ඔය රූපවාහිනියෙන් වුණත් නිතරම ඇඳුම් ගැන කියන්නේ.. ඒක එහෙම තමයි... ඉස්කෝලවලට ඇතුළු වන තැන ගහලා තියෙනවානේ.. මේ ඔබේ දරුවාගේ පාසලයි කියලා.. ඉතින් ඒක කියවාගන්න තරම්වත් වෙලාවක් දැන් නෑනේ... ඔක්කොම කෙටි වැඩනේ.. කෙටි කෑම... කෙටි ගමන්, කෙටි ගවුම්, කෙටි සාරි, කෙටි කලිසම්, කෙටි කතා... ” කියා ඇම්බන් මහත්තයා කීවේය.
“කෙටි කතා ඕකට අයිති නෑනේ.. ඒක වෙනම දෙයක්නේ... ” කියා ටොම්සන් මහත්තයා කීවේය.
“ඇයි නැත්තේ.. දැන් තියෙන්නේ ඔය ජංගම දුරකථනයෙන් ඔක්කොම කෙටි කතානේ... දැන් මේ ප්රශ්නේ තියෙන්නේ... ඒකට ගැළපෙන විදිහට මේවා වෙනස් කරගන්න යන එකනේ...අර ගීතයකුත් තියෙන්නේ මේක සොඳුරු ලෝකයක් කියලා.. අම්මලා විතරක් නෙවෙයිනේ.. අපි නවීන ලෝකෙට යනවා නම්... ඒ විදිහට වෙන්න ඕනෑ.. මං දැක්කා අර කවුද දොස්තර කෙනෙක් කියලා තිබුණා... ඉස්කෝලේ ඉන්න ගැටවර ළමයින්ට කැමති විදිහට කොණ්ඩෙ පීරන්න.. මෝස්තර දාන්න නොදෙන එක ඒ අයට කරන හිංසාවක් කියලා... අන්න ඒ විදිහටයි එන්න ඕනෑ... අපි එතනින් පටන් ගනිමු.. එතකොට ඕක විසඳන්න පුළුවන්..”
“උන්නැහේ කැමති නම් ගිහිල්ලා සාක්කි දීලා එන්න.. ඒක ඉතින් තමන්ගේ අදහස් ප්රකාශ කිරීමේ අයිතිවාසිකමක්නේ... හැබැයි මට නං අහන්න තියෙන්නේ එකම ප්රශ්නයයි...” කියා ටොම්සන් මහත්තයා කීවේය.
“ඒ මොකක්ද ටොම්සන් මහත්තයා ? ” කියා ඇසුවේ උන්නැහේය.
“ඕවද මේ රටේ තියෙන අධ්යාපන ප්රශ්න...?”
දුලබ මල
- පවිත්රා අභයවර්ධන
ඔෆිස් වෑන් එක එනවා දැක්කම ශලිනි දුරකථන ඇමතුම නවත්තලා ලෑස්ති උනා.
ඩ්රයිවර්ට පිටිපස්සෙ සීට් එකේ චතුරි හිනාවෙවී බලන් ඉන්නවා. මාසෙකට දෙකකට සැරයක් ඔෆිස් නොයා මේ වගේ සයිට් යන එක තමයි රස්සාවේ තියෙන විනෝදම දේ. ඈත පැති වලට ගිහින්, කඩවල් වලින් කාලා, වැඩි දුරක නැති ලස්සන දිය ඇළි, පන්සල් බලලා රෑ වෙලා එන්නනෙ තියෙන්නෙ.
සුජාත සර් වගේ ලෝභ නැති බොස් කෙනෙක් එක්ක යනවනම් මුළු ගමනෙම වියදම් සර් ගානෙ. අන්තිමට ගෙදර ගේන්නත් ජාති අරන් දෙනවා.
අද නම් යන්නේ රංජිත්. ඌට සර් කියන්නවත් හිතෙන්නේ නෑ. සෙවලයා.
“මේ, ඇතිවෙන්න සල්ලි අරන් වරෙන්, අපිට මිස්ටර් රංජිත්ටත් එක්ක කන්න අරන් දෙන්න උනේ නැත්නම් ඇති” ඊයෙ චතුරිත් කිව්වේ ඒක.
යන ඉහළ නිලධාරියා අතට තමයි ඔෆිස් එකෙන් හැමෝගෙම මග වියදම් දෙන්නෙ ඇඩ්මින් එකෙන්. රංජිත් එක්ක යද්දි සමහර වෙලාවට දවල් බත් කන්නවත් ලැබෙන්නේ නෑ කට්ටියට. බොරු කිය කිය ඇවිත් චූන් පාන් කරත්තෙකින් බනිස් වත් අරන් දෙනවා. ලෝබයා. එහෙම සල්ලි එකතු කර කරත් පෙරේතයා වගේ කිලුටු පෙරාගෙන ඉන්නෙ.
ශලිනි නම් සත පහකට ගණං ගන්නේ නෑ. අනිත් කෙල්ලන්ට වගේ ඥුරු ඥූරු ගගා ශලිනි ළඟ දැවටෙන්න රංජිත් එන්නේ නැත්තෙ දෙතුන් පාරක් ශලිනිගෙන් අනිත් පැත්තට සැරට අහගන්නට පස්සෙ.
අනිත් අයට වගේ ඌ තරහ කරගෙන රස්සාව නැති වෙයි කියලා ශලිනිට බයකුත් නෑ. ශලිනි ඇත්තටම රස්සාවට එන්නේ සල්ලි අඩුපාඩුවකට නෙවෙයි. අම්මලා තවම වැඩ. නුවන් නැවක වැඩ. ඉතින් අද රස්සාව නැති උනත් ශලිනිට බහක් නෑ.
“අම්මෝ සුවඳ. මොකද්ද අනේ පර්ෆියුම් එක? නුවන් ගෙනාව එකක්ද?”
“හ්ම්” කෙල්ලො දෙන්නා කතාව පටන් ගත්තා.
සැරින් සැරේ රංජිත් පිටිපස්සේ සීට් එකෙන් බෙල්ල දාලා කතාවට පැන්නට ශලිනි වැඩිය ගණං ගන්නේ නැති නිසා කතාව දුර දිග ගියේ නෑ.
“පව් ශලී, වැඩිය මුකුත් හරහට කියන්න එපා” චතුරි ශලිනිට කිව්වේ උදේ කෑමට බැහැපු තැනදී.
“අපි දන්නේ නෑනෙ ඔය මිනිස්සුන්ගේ ගෙවල් වල තියෙන ප්රශ්න. රංජිත් මහත්තයාගේ නෝනා යක්සනියෙක් වගේලු. අර නාලනී මිස් එහෙම කියන්නේ මාර දුක හිතෙනවලු කියන ඒවට. ළමයි හින්දා ඉවසගෙන ඉන්නවා. නැත්නම් සුයිසයිඩ් කරගන්නවා කියලා කියනවලු”
“අනේ ඔය නාලනී මිස්ලා අහන නිසා තමයි ඕකා ඔය අඬවැඩියාව කියන්නේ” ශලිනි ගස්සල කිව්වට ටිකක් කල්පනා කරන්න ගත්තා. ඇත්තමද දන්නෙ නෑනෙ. ඇත්තටම පූරුවෙ වයිරක්කාරයො වගේ වදකාර ගෑණු ඉන්නවනෙ. කොහොමහරි ගමනෙ ඉතුරු ටිකේ ශලිනි වැඩිය රංජිත්ගේ කතාවලට කැපෙන්න මුකුත් කිව්වේ නෑ.
--------------------------
“අපේ ගෙවලුත් තියෙන්නේ මේ යන පාරේ”
“ඉතින් මිස්ටර් රංජිත් මොකටද එතනින් නගින්නේ නැතුව පාන්දර ඔෆිස් ආවෙ?”
යන්තම් හිනා උනා මිසක් රංජිත් මුකුත් කිව්වේ නෑ. ගෙදර ගිනි ගොඩක් වගේ දැනෙන මිනිහෙකුට ගෙදරින් පිටවෙලා ඉන්න පැයත් සැනසීමක්ද දන්නේ නෑනෙ. ඉතින් ශලිනිත් මුකුත් කිව්වේ නෑ.
‘අනේ එහෙනම් මගේ වැඩේ ගැන අහගන්න පුලුවන්” චතුරි පිටිපස්සට හැරුණේ විදුලිය වගේ.
“අනේ මිස්ටර් රංජිත් ඒ පැත්තේ තියෙනවද මයුර තාල කියලා පැළ ජාතියක්? අපේ අම්මගෙන් බේරිල්ලක් නෑ මම හඳුන්ගම යනවා කිව්වම ඒ පැත්තේ ඔය පැළ තියෙනවාලු. ඉස්සර අම්මගෙ යාලුවෙක් ඉඳලා අම්මා එහෙන් ගෙනත් තියනවා. දැන් ඒ පැළේ මැරිලා. වෙන කොහේවත් අම්ම දැකලා නෑලු කියලා නහින්න හදනවා මට අද බලලා ගේන්න කියලා”
“මයුර තාල? මොකද්ද අනේ ඒ? මම අහලවත් නෑ?” ඒ ශලිනි.
“මොණර පිළක් වගේලු ඒ පැළේ මල. හුළඟට හෙළවෙනකොට මොණරා පිළ විදහගෙන නටනවා වගේලු.”
“සර්ච් කරලා බලමු” ශලිනි කොයි දේ හොයන්නත් පිහිට වෙන ගූගල් තීරයේ මයුර තාල කියලා අකුරු ගැහුවේ ක්ෂණයෙන්.
“අම්මෝ ඇත්තටම ලස්සනයි තමයි” ශලිනි කිව්වේ හුළඟට ළෙළදෙන මයුරතාල මලක වීඩියෝව බලන ගමන්. “මොණරෙක් වගේමයි නේ, මේක ලංකාවෙ ඒකදේශික පැළයක්. දැන් රෙඩ් ඩේටා ලිස්ට් එකටත් වැටිලලු. මේ පැත්තේ විතරලු හැදෙන්නේ. “
“ආ මේ මොණර මල්නෙ.” රංජිත් කිව්වේ ඉස්සරහට නැවිලා ශලිනිගේ දුරකථනය දිහා බලන ගමන්. “ මේවා අපේ වත්තෙත් තියෙනවා ගාලට. අපිට නම් දැකලා දැකලම අගයක් නෑ. මම සඳුදට පැළයක් ගෙනත් දෙන්නම් චතුරි”
“අනේ මිස්ටර් රංජිත් අද ගෙනියන්න ඕන. මොකද මම මාසෙකට සැරේ නේ ගෙදර යන්නේ. මම අද මේ ගමන් ගෙදර යනවා”
“ඉතින් මම ලබන මාසෙ ඔයා ගෙදර යන දවසට ගෙනත් දෙන්නම්”
“හරි හරි ඉතින් අපි ගෙදර එනවට කැමති නෑනෙ. අපි තේ බොන්න එහෙම එන්නේ නෑ. පැළේ ගලවලා දීපු ගමන් අපි යන්නම්” චතුරි හිනා වේවී කිව්වට රංජිත්ගේ මූණ කලු වෙලා යන හැටි ශලිනිත් දැක්කා.
එයා රංජිත්ට නොපෙනෙන්න වැලමිටෙන් චතුරිගේ ඉළේට ඇන්නා. සමහර ගෑණු කැමති නෑනෙ මහත්තුරුන්ගේ ඔෆිස් වල ගෑණු අයට. ඒ හින්දද දන්නෑනෙ රංජිත් ගෙදර එනවට කැමති නැත්තේ.
“නෑ ඉතින් දන්නෙ නැද්ද. අපේ නෝනලා එහෙම ඉතින් ඔයාලා වගේ පොෂ් නෑ. බොහොම සාමාන්ය කට්ටියනෙ”
“අපෝ ඒක නම් මොකද?”
කට්ටිය වැඩ ඉවර වෙලා රංජිත්ගේ ගෙවල් හරියට එද්දි හවස් වෙලා.
‘අපේ නෝනා නං ගෙදර නැතුව ඇති. අද පුතාට පන්ති. අම්ම ඉන්නවා”
ලොකු ගෙයක් උනාට කිසි කළ එළි පාටක් නැති ගෙයි එළියේ රංජිත්ගේ අම්මා මල් කඩනවා.
“මේ අම්මෙ අපේ ඔෆිස් එකේ මිස්ලා වගයක්. අර මොණර මල් හොයනවා මම ඉතින් එක්ක ආවා”
“හ්ම්” අම්මා කිව්වේ කෙල්ලො දෙන්නගෙ ඔලුවෙ ඉඳන් දෙපතුළටම නුරුස්සන විදිහට බලලා.
“අප්පේ අම්ම නම් වස පාටයි නේද?"
වත්ත පහළ තණකොළ ගොල්ලෙ කොරවක්කො වගේ උඩින් අඩි තියල යද්දි චතුරි කිව්ව.
“හ්ම්”
පැය භාගයක් විතර හෙව්වත් මයුර තාල පැළයක්වත් හොයාගන්න බැරි උනා.
“මේ වත්ත හැම තැනම තිබ්බනෙ අප්ප. වඳ උනාද දන්නෑ.”
රංජිත් කිව්වේ වටේට කැරකි කැරකි.
“කමක් නෑ මිස්ටර් රංජිත්, රෑ වෙනවනෙ අපිටත්. තිබුණොත් මට පස්සෙ පැළයක් ගෙනත් දෙන්නකො.” ලොකු බලාපොරොත්තුවකින් ඇවිත් ඒක කඩවුණු නිසා චතුරිගෙ මූණත් කළුවෙලා.
“ඔන්න බලන්න ඉතින්. ඔච්චර වටින, ඔච්චර ලස්සන මල් පැළයක් වත්තෙ තිබිලත් මිස්ටර් රංජිත්ලා පරිස්සම් කරලා නැති හැටි” ශලිනි එන ගමන් කිව්වා.
----------------==-=======
ගෙමිදුලේ පොඩි දරුවෙක්ගෙ අතින් අල්ලගෙන හිටපු ගෑණු කෙනා හැරුණේ කට්ටිය මිදුලට ගොඩ වෙද්දි. හරිම සාමාන්ය මල් බ්ලවුස් එකකට තනි පාට සායක් ඇදලා, නාටු කොණ්ඩයක් තනි කරළට ගොතපු එයා රංජිත්ට වඩා වැඩිමල් බවක් තමයි බැලූ බැල්මට පෙනුණේ. ආලේප නැති මූණෙ බයාදු හිනාවක් ඇඳිලා.
“අද බස් පරක්කුයි. හැතැම්මක් විතර පයින් ආවා.”
අවුරුදු පහළවකට විතර කළින් මතකයක් ශලිනිගෙ හිත ඇතුළේ අකුණු ගැහුවේ ඒ හිනාව දැක්ක ගමන්.
ඒත් මේ වගේ රූපයක් නෙවෙයි.
බාලිකා වේදිකාවේ හතර කොණේ සැරිසරලා, ප්රේක්ෂකාගාරය උමතු කරපු ලේඩි මැක්බත් කෙනෙක්.
වෙස්ටර්න් බෑන්ඩ් එක ඉස්සරයින් මේස් ඒක කරකව කරකව ගිහින්, ආරාධිත අමුත්තො ඉන්න පීඨිකාව ඉස්සරදි ඒක අහසට විසි කරලා, සැලියුට් ගහලා තත්පරේට මේස් එක ආපහු අල්ලගෙන යන නොවරදින ගමනක්.
ශලිනි පියානෝ ගහද්දි වැරදෙනකොට ඇඟිලි වලට හිමින් කෝටුවකින් තට්ටු කරලා තරවටු හිනාවක් දාන අයස්කාත්න මූණක්.
බාලිකාවෙ රූප රැජින.
පොඩි කෙල්ලො දිව්යාංගනාවක් දිහා වගේ ආසාවෙන් බලා හිටපු ලස්සන රූපිකා අක්කා.
ඒ එක්කම ශලිනිට මතක් උනේ අන්තිමට රූපිකාව දැක්ක දවස. තමන් ගත්තු තීරණයට විදුහල්පතිතුමියගෙනුයි අංශ ප්රධාන මිස්ගෙනුයි හොදටම දොස් අහලා ඔෆිස් එකෙන් එළියට බහිද්දියි ඒ.
“ඇත්තට ඇයි අක්කි ඔච්චර රෑන්ක් එකක් තිබිලත් කැම්පස් යන්නේ නැත්තෙ? කොච්චර අපරාදේද?”
“සෞන්දර්ය නේ. රංජිත් අයියා කැමති නෑ නංගි යනවට”
--------===--------------
“ඇත්ත තමයි. කොච්චර ලස්සන, වටින මල් පැළයක් උනත් අගයක් නැති උනාම නැති වෙලාම යනවා”
ශලිනි තමන්ටම කියා ගත්තෙ රූපිකාට කතා කරම්දෝ නොකරම්දෝ කියලා හිතන ගමන්.
https://www.facebook.com/share/p/nvQq1iNCG6WNsQVm/?mibextid=oFDknk
සියල්ලම මේ වෙද්දී අවසන් වී ඇත.
වීරරත්න දිගු නින්දකට වැටී සිට එක් වරම ගැස්සී ඇහැරුණාක් මෙනි.
“පේනවනේ අර පාහරයගේ වැඩ… දැන් ඉතින් කොහොමද අර ගෑනියි ළමයිනුයි රට්ටුන්ට මූණ දෙන්නේ…?” වීරරත්න අන්දමන්ද වී වටපිටාව විපරම් කළේ කොහෙන්දෝ ආ කට හඬට අවධානය යොමු කරමිනි. ඒ හඬ වීරරත්නට හොඳට හුරු පුරුදුය. වීරරත්න ඒ හඬ ඇසුණ ඉසව්වට යන්නට උත්සාහ කළත් එය කොහෙත්ම කළ නොහැකි විය. තමන් කොහේ හෝ තැනක ගැට ගසා ඇත්තාක් මෙනි. එහෙත් එසැණින්ම ඔහු ගුවනට පාවෙන්නාක් සේ දැනුණේ පුදුමාකාර සැහැල්ලුවක් ද සමගිනි.
“ලෝකෙට පෙන්නන්නේ එකක්…. කරන්නේ අමන වැඩ… හරිම සුද්දවන්තයෝ… ”
කාන්දමකට අසුවුණ යකඩ කැබැල්ලක් මෙන් ඉහළට ඇදෙන වීරරත්න මහත් ආයාසයක් ගෙන මොහොතකට නැවතී හතර අත සිසාරා බැලුවේය. ඒ කිසිම දෙයක් සිතා ගැනීමට නොහැකිවය. බිරිය සාලයේ පුටුවකට වී සිටින්නීය. ඇයගේ මුහුණේත් දෑසෙත් ඇත්තේ කොහෙත්ම සිතා ගන්නට බැරි අමුතුම ස්වභාවයකි. දුකක් ද කෝපයක් ද සිතා ගත නොහැකිය. මෙතුවක් කල් සියලු කරදර විඳ දරා සිටි ඇයගේ ඉරියව්ව ඔහුට කොහෙත්ම සිතා ගත නොහැකිය. වීරරත්න සෙමින් සෙමින් බිරිය ළඟට ඇදුණේ කිසිත් සිතා ගැනීමට නොහැකිවය.
වීරරත්න ඇය ඇමතීමට උත්සාහ කළත් ඔහුගේ මුවින් වදන් පිට නොවී සිරවෙන්නාක් මෙන් දැනිණි. බැරිම තැන ඔහු කිහිපවතාවක්ම ඇයගේ උරහිසට අත තබා සොලවන්නට තැත් කළේය. එහෙත් එය ද කළ නොහැකි වූයේ මොකක්දෝ නොපෙනෙන බලවේගයකින් ඔහු සිර කරගෙන සිටින්නාක් මෙන් දැනුණ හෙයිනි.
“දැන් පේනවනේ ගෑනිටයි ළමයින්ටයි ගෙදර ඉන්නත් බැරි තැනට ඇදලා දාලා… කාලකණ්ණියා… ”
වීරරත්නගේ සිතට ප්රශ්න කිහිපයක්ම ආවත් ඒවා සිතේම රඳවාගෙනම ඔහු ගෙයින් එළියට බැස්සේය. ඇත්තෙන්ම ඔහු එළියට බැස්සා නොව ඉබේම පාවී ආවාක් මෙනි. මිදුල එහෙම පිටින්ම කසළ ගොඩක් ගානය. හිස් බීම බඳුන් මෙන්ම ප්ලාස්ටික් කෝප්ප තොගයක් ද සීසිකඩ විසිරී ඇත. වෙනදා දිනපතා අතුගාන මිදුලට බිරිය හත් අට දවසකින් පය තබලාවත් නැති ගණන්ය. බැනර් කිහිපයක් එල්ලූ ලකුණු පෙනෙන්නට ඇත. කෑලි කැපුණ ලනු සහ වයර් කැබලි කිහිපයක් මේ වගට සාක්කි දුන්නේය. මේ සියල්ලත් සමඟ වීරරත්නගේ සිතට දැනුණේ කිසියම් ගුප්ත බවකි.
“අනෙක අච්චර හොඳ ගෑනියෙක් ගෙදර ඉදිද්දී මේ මිනිහා මොන එහෙකට අනුන්ගේ ගෑනුත් එක්ක ලඟින්න ගියාද මන්දා…? ”
වීරරත්නගේ සිත කිසියම් තෝන්තුවාවකින් පෙළෙන්නට විය. ඒත් සමඟ කිසිවකු ඔහු තල්ලු කර දමන්නාක් මෙන් දැනිණි. ඔහු එක්වරම නිෙවසේ ගේට්ටුවෙන් පිටතට ඇදී ගියේය. ඔහුගේ නෙත ඇදුණේ අසල්වැසි නිවෙසේ පුටුව මත්තේ තිබූ පරණ පත්තරය දෙසටය. දෙකට නැවී තිබුණ පත්තරයේ යට කොටසේ තිබුණ පින්තූරය ඔහුගේ ඇස ගැටුණේ නිමේෂයකිනි. වීරරත්නට උතුර දකුණ මාරුවී අන්දමන්ද වී ගියේය. මේ ඇයයි. එහි ආයෙමත් දෙකක් නැත. පින්තූරයට යටින් ඇත්තේ ඇගේ නම විය යුතුයි.
නිරංගා විජේසිංහ
නිරංගා විජේසිංහ…? පුවත්පතක මුල් පිටුවක පින්තූරය යාමට තරම් ඇයට කුමක් සිදු වීද?
පිට මැද්දට වැටෙන කළුවන් දිගු කෙස් කලඹ මෙන්ම දිගටි මුහුණ එක්වරම ඔහුගේ මතකයට ආවේය.ගෙයක තාප්පයක් අසලට රොක්වුණ ගැහැනුන් කිහිපදෙනකු මොනවදෝ කුටු කුටු ගාමින් කතා කරමින් යනු ඔහුට පෙනෙයි. වීරරත්නට ඔවුන්ගේ හඬ පැහැදිලිව ඇසෙන්නට විය.
“අර අපූරුවට හිටපු මිනිහා අන්දවා ගෙන තියාගෙන…. මේකි මේ එක එකා එක්ක ලගින්න ගිහින්…”
එකයි ඔය අහුවුණේ අපි නොදන්නවට තව කී දෙනෙක් එක්ක ලැගලා ඇද්ද…? ”
තවත් ටික වේලාවක් යද්දී ඔහු මුඩුක්කු පෙළක් බදු පාරක ඇවිද ගෙන යන්නට විය.
“මට නම් ඔය ගෑනි දකිනකොටම හිතුණා හොඳ නල්ල මලේ භාණ්ඩයක් කියලා… ”
“ඒත් අර මනුස්සයා පව්… ”
ගෙවල් ගොඩක් මැද්දෙන් ඇවිද ගිය ඔහුගේ දෑස අකුණු සැරයකට අසුවූවාක් මෙන් උඩ ඉන්දුණේය. ඔහු මේ දසුන කොහෙත්ම බලාපොරොත්තු නොවීය. මේ ඇයයි. මීට කලින් දෙවතාවක් හමුවුණ ඇයයි. එහෙත් ඇය බොහෝ සේ වෙනස් වී සිටියාය. මුහුණේ වූ පියකරු බව කවුරුන් හෝ හොරා ගෙන ගොස් තිබුණාක් මෙනි. තවත් ටික වේලාවකදී ඔහුගේත් ඇයගේත් නෙත් එකට යා වූවාක් විය.
“ඔ… ඔයා…? ” ඔහු ඇයගෙන් විමසුවේ තරමක් සැලෙන හඬකිනි.
“ඔ…ඔව්… ඔයත් ආවාද…? ” ඇය විමසුවේ කිසිම හැඟීමකින් තොරවය. “මම හිතුවේ නෑ… ඔයා මෙතැනට එයි කියලා…. ”
“ආව නෙමෙයි… එවුණා…. කොහොම ආවද කියලා හිතා ගන්නවත් බෑ… ”
“ඔයාට මේ මොකද වුණේ… ”
“ඇයි මොකද වෙලා තියෙන්නේ…? ”
“නෑ …. ඔයා හිතා ගන්නත් බැරි විදියට වෙනස් වෙලා…”
“මම වෙනස් වුණේ කොතැනදිද කියලා මටවත් හිතා ගන්න බෑ… මේ ලෝකෙ ඉපදුණ මිනිහෙක් කොයි වෙලේ කොතැනකදී වෙනස් වෙනවද කියලා හිතාගන්න බෑ… එකක් බාහිරව අනික මනසින්… ප්රශ්නය තියෙන්නේ ඒ හැම වෙනස්වීමක්ම අනික් අයට කොහොම බලපානවද කියන එකයි…”
“ඔයා මොනව කියනවද කියලා මට හිතාගන්නවත් බෑ…”
“ඇත්තම කියන්න මම හිටියේ ලොකු ප්රශ්න ගොඩක… දැන් මට හිතෙනවා ඒ හැම ප්රශ්නයකින්ම නිදහස් වෙලා වගේ හැඟීමක්…”
“ඒ කොහොමද එහෙම වෙන්නේ..?”
“කොහොම වුණත් එහෙම වෙලා තියෙනවා… ඇත්තටම මම ඔයාව දැනගෙනත් දවස් දෙකයි… ඒත් ඒ දවස් දෙකට ලොකු බැඳීමක් අපි අතරේ ඇති වුණාදෝ කියලා හිතෙනවා…. ඇත්තටම අපි අතරෙ තිබුණේ නිකම්ම නිකම් ඇඳුනුම්කමක් විතරයි. අදට වගේම හෙටට ඉතුරු වෙලා තියෙන්නේත් ඉතුරු වෙන්නෙත් ඒ ඇඳුනුම්කම විතරයි.. කොටින්ම දවස් දෙක තුනක් දැකපු මතකයක් විතරයි… ඒ වගේම මීට කලින් එකම එක වතාවක් කතා කරපු මතකයක් විතරයි…”
ඇය කීවේ ඉවත බලාගෙනය. කොහෙන්දෝ කඩා පාත්වුණ සුළං රැල්ලක් ඇදී ගියේ ඇගේ මුහුණ හරහා කෙහෙ රැල්ලක් ද පා කර යවමිනි. ඒ සමඟ පිළිණු කෑම බඳුනක දුගඳක් ද නාස් පොලු හාරාගෙන ගියේය.
“පර බැල්ලි… මෙව්ව තමයි ලස්සනට ඇඳලා පැදලා කරන වැඩේ… මුංගේ මේ අලුගුත්තේරු වැඩ හින්ද දැන් මහ එකාට විතරක් නෙමෙයි… අර නොදරුවන්ටත් පාරක බැහැල යන්න බෑ…”
ඔවුන් දෙදෙනා අතරින් යමින් සිටි කතුන් දෙදෙනකුගෙන් එකියක කීවේ ඇනුම් පදයක් විලසිනි.
“කොහොම වුණත් තවමත් මට ඔයා තේරුම් ගන්න බැරි ගුප්ත චරිතයක්. හරිම අබිරහසක්. කලින් වතාවක් දෙකක් මම ඔයාව දැකලා තිබුණ මතකයට තමයි ඔයා මගේ කාර් එකට නග්ග ගත්තේ…”
“මම බොහොම ගුප්ත චරිතයක් විදියට පේන්න පුළුවන්. අනෙක එහෙම හිතන එකේ වැරැද්දකුත් නෑ. කෙනෙක් දවසක් දෙකක් දැකපු පළියට ඒ මනුස්සයා කොයි වගේ කෙනෙක් ද කියලා තේරුම් ගන්න පුළුවන්කමක් නෑ…”
“මට ඔයා කියන කිසිදෙයක් තේරුම් ගන්න බෑ…”
“ඔයාට විතරක් නෙමෙයි. කාටවත් මාව තේරුම් ගන්න බැරිවුණ කෙනෙක්…. අන්තිමේදී වුණේ මනුස්සයා දාලා ගිය දරුවකුගේ අම්මා කෙනෙක් විදියට මිනිස්සුන්ගේ නොයෙකුත් කයි කතන්දර අහගෙන තනියම රස්සාවත් කරගෙන ඉන්න වෙච්ච ගෑනියෙක් වෙන එකයි…”
“ඒ කොහොමද එහෙම වුණේ…?”
“ඒක වුණේ දැනට අවුරුදු ගානකට කලින් එක දවසක වෙච්ච සිද්ධියකට පස්සෙයි… නිළියක් වෙන්න බලාගෙන කොළඹ ආවාම අන්තිමේදී මට සුද්දෙක් එක්ක ලගින්න වුණා… චිත්රපටියක රඟපාන්න දෙනවැයි කියලා මාව රවට්ටගෙන කාමරයකට දාගෙන අන්තිමේ නිල් චිත්රපටයක කොටස්කාරියක් වෙන්න වුණා…”
“මනුස්සයෙක් වුණාම තමන්ටත් මොළයක් කියලා දෙයක් තියෙනවා කියලා තේරුම් ගන්න පුලුවන් වෙන්න එපැයි…?”
“ඒත් හුඟක් ගෑනුන්ට හුඟක් දේවල් තේරුම් යන්නෙ ටිකක් කල් ගිහින්… ”
“ඒක ගොඩක් අය වැරදුණාම කියන කතාවක්… ”
“ඒ චිත්රපටිය කවදාවත් ලංකාවේ පෙන්නන්නේ නෑ කියලා පොරොන්දු වුණත් පිටරටකදී ඒක දැකපු මගේ නෑයෙක් ලංකාවට ආව වෙලාවක ඒක මගේ තාත්තාට පෙන්නලා තිබුණා… ඒක දැක්ක තාත්තා ගෙදර එන්නත් කලින් කෝච්චියට පැනලා දිවි නහගෙන තිබුණා. අන්තිමේ ඇත්ත කතාව ආරංචි වෙලා ගමේ ඉන්නත් බැරි වුණා. අන්තිමට චිත්රපටියෙ අධ්යක්ෂකගෙ හොර ගෑනි වෙලා දරුවෙකුත් එක්ක තනි වෙන්න වුණා… කොහොම වුණත් මට මේ කතාව කියලා මගේ හිත නිදහස් කර ගන්න ලොකු ඕනෑකමක් තිබුණා… දැන් මම නිදහස්…”
“නිදහස්…? ඒ කියන්නේ දැන් ඔයා ඔයාට වෙච්ච වැරැද්දම රස්සාවක් කරගෙන ඉන්නවා කියන එකද…?”
“අපොයි නෑ… දැන් මට නැතිවෙච්ච කිසි දෙයක් මගේ ළමයාට දෙන්න බැරි හින්දා මම මුළු ලෝකෙන්ම වහන් වෙලා කාත් කවුරුවත් දන්නෙ නැති තැනක කුලී ගේක නැවතිලා පොඩි තැනක පුංචි පඩියකට රස්සාවක් කරනවා. ඒකට වෙලාවට යන්න තමයි එදා මම ඔයාගේ වාහනයට අත දැම්මේ…”
“ඒක නෙමෙයි… කෝ ඔයාගේ ඇඳුම්…? ඔන්න ඔක්කොම ගැලවිලා… නූල් පොටක්වත් නැතිව ඔයා ඉන්නේ නිරුවතින්… ”
“ඔව් මේ දැන් මම ලෝකෙටම නිරුවත් වෙලා ඉවරයි. ඒත් ඔයාට පේන්නේ නෑ… දැන් ඔයා ඉන්නෙත් ඇගේ නූල් පොටක්වත් නැතිව නිරුවතින්…”
“මම… ඒ කොහොමද…?”
“ඔයා එකම එක දවසක් ඔයාගේ මනුස්සකමට මාව කාර් එකේ එක්ක ගිය හින්දා…”
“ඒක හරිම පුදුම කතාවක්නෙ. ඔයා එකම එක දවසක් කාර් එකේ එක්ක ගිය එක ඇත්ත… අනෙක මම ඔයාව කාර් එකට නග්ග ගත්තේ ඔයා අත දාලා නවත්තපු හින්දා…”
“ඇත්තටම මම කාර් එක නැවැත්තුවෙ මම ලොකු ප්රශ්නයක පැටලිලා හින්දා… ඒ වෙද්දි මගේ එකම ළමයා හිටියේ හොඳටම අමාරු වෙලා ඉස්පිරිතාලේ… මම ඒ ළමයවත් බලාගෙන ඉක්මනට වැඩට යන්න ඕනෑ හින්දයි අත දැම්මෙ… මම ඉන්තේරුවෙන්ම දන්නවා ඔයා යන දිහාව…”
“මේ මොනවා වුණත් මටනම් මේ මෙලෝ දෙයක් තේරෙන්නේ නෑ… අද උදේ ගෙයින් එළියට එද්දී ගෙදර ගෑනි වුණත් මගේ මූණ දිහාවත් බැලුවේ නෑ… ළමයින්ගෙ වුණත් කිසිම පිරියක් තිබුණ පාටක් තිබුණෙ නෑ… මට මේ වෙලාවෙ ඔයා හම්බ වුණේ කොහොමද කියන එකත් ලොකු ප්රශ්නයක්…”
“ඔයාට තවමත් ඔයා ඉන්න තත්ත්වය තේරුම් ගන්න බැරිවෙලා… එන්න මම ඔයාට පෙන්නන්නම්…”
තවත් තත්ත්පර කීපයක් යද්දී තමන්ට කිසියම් අමුත්තක් වන බවක් ඔහුට දැනෙන්නට විය. ඇයත් සමඟ ඔහු ඔහේ පාවී ගියාක් මෙන් දැනෙන්නට විය. ඒ සමඟම ඔහු නතර වූයේ පැල්පත් ගොන්නක් අතරින් වූ කුඩා නිවහනක් ළඟය. සුදු කොඩියක් සමඟ මළ ගෙදරක බැනරයක් විය.
අනිච්චාවත සංඛාරා… නිරංගා විජේසිංහ.
මේ මෙතුවක් වේලා කතා කරමින් සිටි ඇයයි. ඇයගේ රූපය ද එහි හරි මැදින්ම වෙයි. වීරරත්න හැරී ඇගේ මුහුණ දෙස බැලුවේය. ඇයගේ මුහුණ සුදුමැලිව තිබිණි. කම්මුල් එහෙම පිටින්ම පාණ්ඩු පැහැ ගැන්වී ඇත.
“නිරංගා… ඔයා මැරිලා…”
“මම විතරක් නෙමෙයි… ඔයත් මැරිලා… ”
“මමත් මැරිලා…?
“මේ බලන්න…. රටේ ලෝකෙ මිනිස්සු හුඟක් තීන්දු තීරණ ගන්නෙ පිටින් බලලයි. මතු පිටින් පේන්න තියෙන දේවල් තම තමන්ගේ මතවාදවලට වගේම තමන්ට වාසි පැත්තට හරවා ගෙනයි…. මේවා කොච්චර වැරදිද කියලා කාට වුණත් තේරෙන්නේ තමන් ඒ අවස්ථාවට මුහුණ දුන්න වෙලාවටයි. ඒත් ඒ වෙනකොට හුඟක් දෙනෙකුට පරක්කු වැඩියි. සමහර වැරදීම් ආයෙ කොයිම දවසකවත් මොනම විදියකටවත් හරි ගස්සන්නත් බෑ…. හරි ගැස්සුවත් ගොඩක් මිනිස්සු කැමැති නෑ ඒවා පිළිගන්න. ඒ කොයික වුණත් මේ වෙද්දී ඔයාට මොකද වුණේ කියන එක ඔයාට තේරුම් ගන්න බැරිවෙලා තියෙන එක මටත් ලොකු ප්රශ්නයක්. මොනවා වුණත් ඉන්න මං ඔයාට වෙලා තියෙන දේ පෙන්වන්න… එන්න මං එක්ක යන්න.”
තවත් නිමේෂයක් ගත වෙද්දී වීරරත්න සිටියේ ඔහුගේ නිවෙස අසලය. ඔහු අඩි කිහිපයක් ඇවිද ගියේ මෙතුවක් වේලා ඔහු සමඟ රැඳී සිටි ඇය කොහේදැයි සොයා බැලීමටය. පෙනෙන මානයකවත් ඇය දක්නට නොවිණි.
“මේ මෙතැන ගෙදර මිනිහා තමයි අර පහුගිය දවස්වල ටීවී රේඩියෝවල ගිය නිවුස් එකේ මනුස්සයා…”
“මොන මිනිහද…?”
“අර හොර ගෑනියෙක් එක්ක ගිහින්. කාර් එක කෝච්චියේ හැප්පුණේ…”
“මෝඩ යක්කු…”
ඔහු තවත් පියවර කිහිපයක් ඉදිරියට යද්දී ගමට එමින් සිටි ආගන්තුකයකුට ගමේම මිනිසකු කියනු වීරරත්නට ඇසුණේය. වීරරත්නට තවමත් තමන්ගේ නිවෙස ඇතුළට යාමට ඕනෑකමක් නොවිණි. ඔහු තවත් පියවර කිහිපයක් ඇදී ගියේ අල්ලපු ගෙදර පැත්තටය. අසල්වැසි නිවසේ පත්තරය තවමත් පුටුව මත්තේම විය. එහෙත් එක් වෙනසක් පමණක් සිදුව තිබිණි. ඒ දෙකට නැවී තිබුණු පත්තරය අනෙක් පැත්ත හැරී තිබීමය. එක්වරම දුටු දෙයින් ඔහු අන්ද මන්ද වී ගියාක් වැනිය. තමන්ගේ ඡායාරූපයක් ද එහි විය. තමන්ගේ තරුණ කාලයේ වූ පින්තූරයට යටින් නම ද විය.
වීරරත්නගේ මතකයට ආවේ ඉක්මනින් වැඩට යාමට පැමිණෙද්දී අතරමගදී ගොඩ වුණ නන්නාඳුනන ඇයත් සමඟ තමන් වැඩට යාමට පදවා ගෙන ආ මෝටර් රථය කාර්මික දෝෂයකින් කොහෙත්ම නොසිතූ අයුරින් දුම්රිය පාරක් ළඟදී එක්වරම නතර වුණ බවය. එයින් පසු වූ හැම දෙයක්ම ඔහුගේ මතකයෙන් බැහැර වී තිබිණි.
මද සුළං රැල්ලට හසුව ඒ මේ අත නළියමින් තිබුණු පත්තරයේ මුල් පිටුවේ වූ සිරස්තලය ඔහුට අදහාගත නොහැකි විය.
“සීනුව නාද වෙද්දී රේල් පාරට දාලා.
දුම්රියක කාරයක් ගැටී යුවළක් මරුට
අනියම් පෙමක ආරවුලකට දෙන්නාම දිවි නසා ගත්තා දැයි සැකයක්”
රන්ජන් අමරරත්න
යූසුෆ් අලිඛාන් තම ගුදිරිය හතරට නවා පරෙස්සමට අල්මාරියේ තැන්පත් කළේය. එහි අර්ථය වන්නේ ශීත කාලය පැමිණ ඇති බවය. එවිට ගුදිරිවල, හිස්වැසුම්වල හා ලොම් කබාවල අගය කාටත් හොඳ හැටි දැනෙයි. අලිඛාන් පරණ පුකුරුවකට අත තබා තරමක් විශාල රටඉඳියක් තෝරාගෙන එය කටේ දමා ගත්තේය. පැණි බේරෙන රටඉඳිය නිසා ඔහුගේ මුඛය දෙපසින් කෙළ වැගිරෙන්නට විය. එය අප්රසන්න දර්ශනයකි. එහෙත් යූසුෆ් අලිඛාන් එවැන්නක් නොදන්නා සේ මුළුතැන්ගෙය දෙසින් නැඟෙන රොටී සුවඳට ඉව අල්ලන්නට පටන් ගත්තේය.
අලිඛාන් වනාහි දිනකට පස් වතාවක් දෙවියන් යදින නියම භක්තිවන්තයෙකි. ඔහුගේ නළල කළු පැහැති ඉරකින් සමන්විත වන්නේ ඊට සාක්ෂියක් ලෙසිනි. ඔහු දවසේ අරුණාලෝකය දකින්නේ පළමු යාඥාවත් සමඟය. එහෙත් අද ඒ සියල්ල අමතක වූ නියාවකි. හෙතෙම තමාටම ෙදාස් නඟමින් තු–! ගා රටඉඳිය ඉවත දැම්මේය. කෙණ්ඩියකින් වතුර ගෙන කට සෝදා ගත්තේය. ඉනික්බිති තෙවරක් නළල බිම ඔබා යාඥාව පටන් ගත්තේය.
යූසුෆ් අද උදෑසනම ටෙහෙරාන් සතිපොළට යා යුතුව තිබිණි. එහෙත් මේ වනතුරුද ඊට සූදානමක් නැත. පළමුව බූරුවන් දෙදෙනාට කෑම සපයා උන් තෘප්තිමත් කළ යුතුය. බූරුවන් කුසගින්නේ බර අදින්නේ නැත. දෙවනුව කරත්තය සෝදිසි කොට එහි රෝදවලට තෙල් දැමිය යුතුය. කරත්තය පදින්නේ තෙල් සාත්තුවේ තරමටය. තෙවනුව පොළට ගෙන යන බඩු-භාණ්ඩ, ලී තට්ටුව මත තබා තදින් ගැට ගැසිය යුතුය. එසේ නොවන්නට පාර පුරා බඩු හැලෙන්නට පුළුවන.
යූසුෆ් අලිඛාන් සතිපොළට රැගෙන යන්නේ දෙළුම්, ෙදාඩම්, ඇපල්, ඇප්රිකට් වැනි පලතුරු වර්ග හා ජුම්මාගේ බුමුතුරුණුය. ටෙහෙරාන් වැසියන්ට පලතුරුවලින් හිඟයක් නැත. ඒ අනුව පලතුරුවලට වැඩි ඉල්ලුමක්ද නැත. ටෙහෙරාන් සතිපොළට ඇතුළු වන ප්රධාන ෙදාරටුව ළඟ පැණි බේරෙන රටඉඳි බේසමක්ද, ෙදාඩම් යුෂ කෙණ්ඩියක්ද තබා ඇත්තේ කොයි කාටත් නොමිලේ භුක්ති විඳීම සඳහාය. යාන්තමට අලිඛාන්ගේ ජාම බේරෙන්නේ ජුම්මාගේ බුමුතුරුණු නිසාය. විදේශීය සංචාරකයෝ වැඩි කේවල් කිරීමකින් තොරව ඒවා මිලට ගනිති. ඒ හැරෙන්නට බුමුතුරුණුවල හැඩය, වර්ණය හා මෝස්තර ගැන කතා කරති. පලතුරු හා බුමුතුරුණු හැරෙන්නට කෞතුක වස්තුවක්ද දැන් අලිඛාන් සතුය. එය ජුම්මාට අහම්බෙන් හමුවූ පිළිමයකි.
එය සෙ.මී. හයක් පමණ උසින් යුතු අශ්වාරෝහකයකුගෙන් සමන්විත ප්රතාපවත් පෙනුමකින් යුතු පිළිමයකි. අශ්වාරෝහකයා ආරෝහ පරිණාහ දේහයෙන් යුතුය. ප්රභූවරයකු හෝ සෙන්පතියකු හෝ විය හැකිය. ඉණෙහි දිග කඩුවක් රැඳී ඇත. එක් අතෙක ධජයක්ද තිබේ. අලිඛාන්ට මහා ඇලෙක්සැන්ඩර් අධිරාජ්යයා සිහිපත් වෙයි. එහෙත් පිළිමය කවර යුගයකට අයත්ද? එය කුමන ලෝහයකින් නිර්මිතද යන්න ගැන නිශ්චිත වැටහීමක් ඔහුට නැත. අලිඛාන්ට ඇත්තේ පර්සියානු මහා ශිෂ්ටාචාරය පිළිබඳ ගෞරවයක් හා ආදරයක් පමණි. ජුම්මාගේ අදහසට අනුව පිළිමය තනි රත්තරන්ය. පිළිම අභ්යන්තරයෙන් දියමන්ති, මැණික් වැනි වටිනා ඛනිජ සම්පත් තැන්පත් කර තිබේ. ඒ අනුව එහි වටිනාකම ඩොලර් ලක්ෂ ගණනකි.
“අපි මේක ටෙහෙරාන් කටුගෙට භාර දෙමු! දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සහතිකයක් වුණත් දෙන්ඩ බැරිකමක් නෑ”
අලිඛාන් සිය බිරියට යෝජනා කළේය. නිරන්තරයෙන්ම තම සැමියා කෙරෙහි අඩු ලන්සුවකින් ක්රියා කරන ජුම්මා යෝජනාවෙන් බලවත් සේ කෝපයට පත් වූවාය.
“ඔහේට පිස්සුද? පිටරට සංචාරකයෝ මේවට වහ වැටිලා! ඩොලර් ලක්ෂ ගණනකට වුණත් ගන්ඩ බැරිකමක් නෑ!”
“ඕවා අපේ ජාතික වස්තු. ශිෂ්ටාචාරයේ සංකේත! ජාතික උරුමය විදේශිකයන්ට දෙන්ඩ පුළුවන්ද? ඒක අපරාධයක්!”
“ජාතික වස්තු! උරුමය! ශිෂ්ටාචාරය! ඕවා කන්ඩද මනුස්සයෝ!? අපි රොටියක් හදාගන්ඩ කොච්චර වද විඳිනවද? ඉරාක යුද්ධෙ වෙලාවේදි බැග්ඩෑඩ්වල පරණ ටින් බෙලෙක්කත් හොඳ ගණනකට දුන්නලු! රට හදන්ඩ කලින් අපි හැදෙන්ඩ ඕනෑ”
“පර්සියන් මහා ශිෂ්ටාචාරය ගැන අපි ආඩම්බර වෙන්ඩ ඕනෑ! ටෙහෙරාන් කටුගෙට ගිහින් බලනවා! ඒකෙ තියෙනවා “සෝල්ට් මෑන්” කියලා මමියක්. ඒක අවුරුදු හයදහස් ගණනක් පරණයි. එහෙම මමියක් ලෝකෙ කොතැනකවත් නෑ! තමන්ට අපේ දේවල් ගැන අගයක් නෑ! ඒක වස වැරැද්දක්!”
“මට ඔය පුරාජේරු කතාවලින් වැඩක් නෑ! පිළිමෙ මගේ! ඒක අයිති මට! ඒ ගැන තීන්දු ගන්නෙ මම! විකුණන්ඩ පුළුවන් දේවල් විකුණන්ඩ ඕනෑ! ඒක අපරාධයක් නෙවෙයි. ඔහේට බැරිනම්; පැත්තකට වෙලා ඉන්නවා! මම අදම අපේ පපාට කතා කරනවා!”
“පපාට නෙමෙයි, ජනාධිපතිට කිව්වත් මට බෑ ජාතික අපරාධවලට හවුල් වෙන්ඩ!”
“මෝඩ වෙන්න එපා! මේක දෙයියො දුන්නු තෑග්ගක්!”
“දෙයියො තෑගි දෙන්නෙ විකුණන්ඩද ගෑනියේ!?”
යූසුෆ් අලිඛාන් සිනාසෙන්නට වූ අතර ජුම්මා කේන්තියෙන් කෑගසන්නට වූවාය. ඇගේ හඬ ක්රමයෙන් තීව්ර විය. අලිඛාන් සුපුරුදු ලෙස පසු බැස්සේය. “හරි! පුළුවන් දෙයක් කරන්ඩ බලමු!” යැයි යූසුෆ් සිය බිරිය සමඟ එකඟතාවකට පැමිණියේය. ගැටුම එතෙකින් සමථයකට පත්වුවද විරසකය අළුයට ගිනි පුපුරු සේ පැවැතිණි.
යූසුෆ් උදෑසන ආහාරය නිමවා සතිපොළට පිටත්වීම සඳහා ෙදාරට බැස්සා පමණි. ඥාති පිරිසක් නිවෙසට කඩා වැදුණාහ. ඒ ජුම්මාගේ මහගෙදර ඇත්තෝය. මව – පියා ඇතුළු සියලු සහෝදර සහෝදරියෝ එතැන උන්හ. සෙනඟ කන්දරාවේ තරමට එම නිවෙස ඔරොත්තු නොදෙන තරම් විය. අලිඛාන් තමන්ගේ සියලු කටයුතු නවත්වා සිදුවන්නේ කුමක්දැයි විස්මයෙන් බලා සිටියේය. සමහරු ගෙමිදුලේ සිට හිස් අහස දෙස බලා උන්හ. තව සමහරු නිවෙසේ බිත්ති කොනහමින් කුමක් හෝ කතා කරන්නට බලා උන්හ. තවත් සමහරු මුළුතැන්ගෙට එබිකම් කරමින් ජුම්මා සොයන්නට පටන් ගත්හ. නිහඬතාව බිඳිමින් සංවාදය ආරම්භ කළේ ජුම්මාගේ පප්පාය.
“මේක බොහොම නරක කාලයක් යූසුෆ්. යක්ෂයෝ එළියට ඇවිත්! සුදු බැටළුවො හිටපු ගමන් කළු වෙනවා! හිටිහැටියේ හිම කුණාටු හමනවා! බොහෝම කල්පනාවෙන්, පරෙස්සමට වැඩ කරන්න ඕනෑ!”
“අංකල් කියන්නේ දේශපාලනේ ගැනද? ඒ ගැන වද වෙන්ඩ එපා ආර්යයන්ගේ රාජ්යයට කාටවත් අත තියන්ඩ බෑ!”
“දේශපාලනයක් නෙමෙයි පුතා! මං කියන්නෙ අපි ගැන! අපේ ජීවිත ගැන! කිසිකෙනෙක් ළඟ දියුණුවක් නෑ! සේරම පාඩුවට බිස්නස් කරන හම්පඩ වෙළෙන්ෙදා විතරයි!”
“ඔච්චර පසුගාමී වෙන්ඩ එපා අංකල්! ටිකක් පොසිටිව් විදිහට අපි දිහා බලන්ඩ!”
“ඇමරිකන්කාරයා හොඳ බේරා්කර් කෙනෙක්ලු! ඒක ඇත්ත කතාවක්! මිනිහා දෙපැත්තෙන්ම වාසි ගන්නවා! සාම සාකච්ඡාවලට උදවු කරන ගමන් යුද්දෙට ආයුධත් විකුණනවා! මිනිහට දෙපැත්තෙන්ම ලාභයි!”
“අංකල් අපට කියන්නෙ, ඇමරිකන්කාරයා වගේ වෙන්ඩ කියලද? නැත්නම් මිනිහා කොපි කරන්ඩ කියලද? ඒක නම් කවදාවත්ම සිද්ධ වෙන එකක් නෑ”
“අ-පෝ-යි! මං එහෙම කියන්නෙ නෑ! මං කියන්නෙ අපි මීට වඩා කල්පනාවෙන් අපි ගැන හිතලා මතල වැඩ කරන්ඩ ඕනෑ කියන එකයි. ලාභය ගැන හිතපල්ලා! වාසිය ගැන හිතපල්ලා! ලෝකෙත් එක්ක ඉස්සරහට යන්ඩ ඕනෑ! ඒක අමතක කරන්ඩ බෑ! අපට තනියම දියුණු වෙන්ඩ බෑ!”
“ෂ-ආ-හ්! අංකල් සෑහෙන්ඩ මොඩ් වෙලා! ඔයා ගෝලීයකරණයට අහුවෙලා! ඕකට උත්තර නෑ අංකල්! No Answer! No Solution!”
“හරි! හරි! පුතා, ඔයා රාජකාරිවලට ගොහින් එන්ඩ! අපි පස්සේ කතා කරමු!”
“ඔව් ඒක හොඳයි! කළු කෝපිවලට ඇඟ උණුසුම් වෙනවා!”
ජුම්මා සියල්ල සැලැසුම් කර ඇති බවද ඇය කෙමෙන් සිය ඉලක්කය වෙත ළංවන බවද ඉතා පැහැදිලිය. මිනිසා කොයි කොදෙව්වක ජීවත් වන්නේ වුව අරමුණු හා ඉලක්කවලින් බැහැර වන්නේ නැත. එකෙකා එම ඉලක්ක ජය ගැනීම සඳහා විවිධ උපාය මාර්ග භාවිත කරති. ඇතැම් ඉලක්ක ජයගත හැකිය. ඇතැම් ඉලක්ක ජය ගත නොහැකිය. මේ යථාර්ථයට අනුව ජුම්මාට ෙදාස් නැඟිය නොහැකිය. ඇය දෙස මධ්යස්ථ දෘෂ්ටියකින් බලන්නට අලිඛාන් හිත හදාගත්තේය.
පුරාජේරු – විච්චූර්ණ ජීවිත අලිඛාන්ට ගැළපෙන්නේ නැත. ඔහු ව්යාජ ලෝකයට වෛර කළේය. ආර්යයන්ගේ දේශය එලෙසින්ම පැවැතිය යුතුය. අලිඛාන් – අලිඛාන් ලෙසම ජීවත් විය යුතුය. ඉන් එහා ලෝකයක් යූසුෆ්ට අවශ්ය නැත.
ඔහු ගැඹුරු හුස්මක් ගෙන කරත්තය දෙසට පිය මැන්නේය. අලිඛාන් කරත්තයට ගොඩවී ගමනට සූදානම් වෙත්ම ජුම්මා සෙනඟ අතරින් ඔහු ඉදිරියට පැමිණියේ වටිනා කළාලයකින් ඔතන ලද කෞතුක වස්තුවද දෝතින් රැගෙනය. ජුම්මා මහත් ගෞරවයෙන් යුතුව එම වස්තුව අලිඛාන් වෙත පැවරුවාය.
බොහෝ කාලයකට පසුව දෙදෙනාගේ දෑස් එකිනෙකාට සම්මුඛ වී ඇත. ජුම්මාගේ නිල් පැහැති දෑසෙහි රැඳුණු තෙතමනය අලිඛාන් දුටුවේය. ඇගේ දෙතොල්හි රැඳී ඇති තාරුණ්ය හා දෙකම්මුල්වලින් එළියට පනින පිරුණු ආකර්ෂණීය ගතිය ඔහු කුල්මත් කළේය. අලිඛාන් හැබෑවටම තම බිරිය ගැන ආඩම්බර විය.
“පරෙස්සමට!” ඇය කෙඳිරුවාය.
“බය වෙන්ඩ එපා! සේරම හරියයි!” ඔහු පෙරළා උත්තර බැන්දේය.
කරත්තය පිටත් විය. එය ආරම්භයේ සිටම වේගයෙන් ඉදිරියට ඇදෙන බව දැකගත හැකිවිය. සියලු දෙනා කරත්තය දෙස බලා උන්හ. එය නොපෙනී යන තුරුම බලා උන්හ.
යූසුෆ් අලිඛාන්ට කුඩා කාලයේ සිටම එක්තරා සිහිනයක් තිබිණි. එම සිහිනයේ මධ්ය ලක්ෂ්යය වූයේ ඉරානයට උතුරු දෙසින් පිහිටි කැස්පියන් මුහුදය. ආර්මේනියාවේ සුදෝසුදු – විනිවිද පෙනෙනසුලු හිම තට්ටු තරණය කොට කැස්පියන් මුහුදු වෙරළ වෙත සේන්දු වීමේ දැඩි ආශාවක් ඔහුට තිබිණි. කැස්පියන් මුහුදේ තද නිල් පැහැති ලවණ මිශ්ර ජලස්කන්ධයට අලිඛාන් ආදරය කළේය. දූවිල්ලට සමාන සිහින් වැල්ල සහිත වෙරළ ඉමටත් ඔහු ආදරය කළේය. එම වැල්ලෙහි උඩුබැලි අතට වැතිරී වම් කකුල මත දකුණු කකුල තබා දෙපැත්තට පැද්දෙමින් නිල් අහස දෙස බලා සිටින්නට ඔහු සිහින මැව්වේය.
කරත්තය වේගයෙන් ඉදිරියට ඇදුණු අතර ඔහුගේ පරිකල්පනා ලෝකය ඊට වැඩි වේගයකින් ගමන් කළේය. කැස්පියන් මුහුදේ නිල් ජල තටාකය ඔහු දුටුවේය. එහි රළ පන්ති නඟන බොක – බොක හඬ ඔහුට ඇසුණේය. කෙතරම් ආශ්චර්යවත් මොහොතක්ද? බූරුවෝ කරත්තය ඇදගෙන යා යුතු දිශානතිය නොදත්හ. ඒ නිසා සතිපොළට ඇතුළු වන ප්රධාන ෙදාරටුව පසු විය. බූරුවන්ට හෝ අලිඛාන්ට හෝ නිශ්චිත ඉලක්කයක් තිබුණේ නැත.
පරිවර්තනය – ආචාර්ය
බී. ඵම්. සුජානි බාලසූරිය
සරලව ම ඔබ එම සංවාදයට සහභාගී නොවී එතැන වාඩි වී සිටින විට – නූතන ජීවිතයේ තිබෙන බරපතලම කුතුහලය දනවන කරුණක් බව සලකන්න. ඊයේ මම උත්තරීතර දාර්ශනික විෂයක් ගැන ගැඹුරු ලිපියක් ලියන්නේ එහෙම සංවාදයක් කාමරේ තියෙද්දි. කවුරුහරි දුරකථනයකින් කතා කරද්දි කෙනෙකුට සෑම විටම හොඳින් ලියන්න පුළුවන් බව මම දකින දෙයක්.
හොඳයි, කාරණය ආරම්භ වුණේ මෙහෙමයි. අපේ ගෙදර කෙනෙක් ඇවිත් මගෙන් ඇහුවා අපේ ගෙදර, නගරයේ මැද ඉන්න බැග්ලේ මහත්තයාගේ ගෙදරත් එක්ක සන්නිවේදනය කරලා දෙන්න කියලා. බොහෝ නගරවල, කාන්තාවන් සෑම විටම මධ්යම කාර්යාලයට අමතන්න පැකිලෙන බව මම නිරීක්ෂණය කරල තියෙනව. මම දන්නේ නැහැ ඇයි කියලා, නමුත් ඔවුන් එහෙමයි.
ඉතිං මම සීනුව ගැහැව්වට පස්සේ මේ කතාව මෙහෙම සිද්ධ වුණා:
මධ්යම කාර්යාලය – (රළු) ආයුබෝවන්!
මම: මේ මධ්යම කාර්යාලයද?
මධ්යම කාර්යාලය: ඔව් ඒක තමයි. ඔයාට ඕන මොනවද?
මම: කරුණාකරලා මාව බැග්ලේස්ලට දානවද?
මධ්යම කාර්යාලය: හරි. ටෙලිෆෝන් ලයින් එකේ ඉන්න.
එතකොට මට ඇහුණා k-look – k-look – kzlook–klook-klook-klook-look-lookæ ඊට පස්සේ භයානක දත්මිටි කෑමක්, අන්තිමට උස් ගැහැණු කටහඬක්:
ඔව්? (ක්රමයෙන් වැඩිවෙන ස්වරයෙන්) ඔයාට මට කතා කරන්න ඕන වුණාද?
පිළිතුරු නොදී ම මම දුරකථනය ඉල්ලපු කෙනාට දීල වාඩිවෙලා හිටියා. ඊට පස්සේ ඇහුණේ මේ ලෝකෙ තියෙන විකාර දේවල්වලින් හොඳම විකාර . එක කෙළවරකින් පමණක් ඇහෙන දුරකථන සංවාදයකින්. අහපු ප්රශ්න ඔබට ඇසේවි; නමුත් ඔබට පිළිතුර ඇසෙන්නේ නැහැ. කරන ලද ආරාධනා ඔබට ඇසේවි; නමුත් ආපසු ස්තුති කිරීමක් ඇසෙන්නේ නැහැ. පෙනෙන විදියටම අදාළවත් යුක්ති සහගතවත් නැති සතුට, පුදුමය, ශෝකය හෝ කලකිරීම් වගේ හැඟීම් ප්රකාශනවලට පස්සෙ ගැඹුරු නිශ්ශබ්දතාවයක් තියෙන ඇහුම්කන් දීමේ විරාමයන් තිබේවි. කම්බියේ අනිත් කෙලවරේ ඉන්න කෙනා කියන කිසිම දෙයක් ඔබට ඇසෙන්නේ නැති නිසා කතාවේ ඔළුව හෝ වලිගය හදන්න බැරිවේවි. හොඳයි, මට පහතින් පෙනෙන කැපී පෙනෙන නිරීක්ෂණ මාලාවක් දක්නට ලැබුණා. සියල්ල ම එකම පුද්ගලයාගෙන් වගේම සියල්ල ම කෑගැස්මෙන්. හේතුව, ඔබට කිසි විටෙක දුරකථනයකට මෘදු ලෙස කතා කිරීමට කාන්තාවන් පොළඹවා ගත නොහැකි නිසා:
ඔව්? ඇයි, කොහොමද එහෙම වුණේ?
නැවතීමක්.
ඔයා කිව්වෙ මොකද්ද?
නැවතීමක්.
අපොයි, මම හිතන්නේ නැහැ ඒක.
නැවතීමක්.
නෑ නෑ! අපොයි මම එහෙම හිතුවේ නෑ. මම කිව්වේ ඒක උතුරන අතරේ හරි උතුරන්ඩ කලින් හරි දාන්න කියලා.
නැවතීමක්.
මොකක්ද?
නැවතීමක්.
මම ඒක සෙල්වේජ් දාරයේ (රෙදි කැබැල්ලක වාටිය) පිටිපස්සේ මැහුම්වලින් පෙරලුවා.
නැවතීමක්.
ඔව්, මමත් ඒ ක්රමයට කැමතියි; ඒත් මම හිතන්නේ වැලන්සීන්ස් (ලේස් වර්ගයක්) හරි බොම්බාසින් (සිල්ක් රෙදි වර්ගයක්) හරි ඒ වගේ එකක් එක්ක අල්ලලා මහන එක වඩා හොඳයි. ඒක හුළං වැදෙන්ඩත් හොඳයි, සද්දත් උරාගන්නවා.
නැවතීමක්.
ඒක හතළිස් නම වැනි බයිබල් කථාව, හැට හතර වෙනි එකේ ඉඳලා අනූහත් වෙනි එක වෙනකල් තියෙනවා. මම හිතන්නේ අපි හැමෝම ඒක නිතර කියවන්ඩ ඕනේ.
නැවතීමක්.
සමහර විට එහෙම වෙන්න පුළුවන්; මම සාමාන්යයෙන් කොණ්ඩ කටුවක් පාවිච්චි කරනවා.
නැවතීමක්.
ඔයා කිව්වෙ මොකද්ද ? (පසෙකට..) ළමයි සද්ද කරන්න එපා!
නැවතීමක්.
ඔහ්! ඇත්තටම! මම හිතුවේ ඔයා කිව්වෙ බළලා ගැන කියලා!
නැවතීමක්.
කවදා ඉඳන්ද?
නැවතීමක්.
ඇයි, මම කවදාවත් ඒ ගැන අහලා නැහැ.
නැවතීමක්.
ඔයා මාව පුදුම කරනවනේ! ඒක නම් කවදාවත් කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි!
නැවතීමක්.
කවුද කළේ?
නැවතීමක්.
දෙයියන්ට ඔප්පු වෙච්චාවේ!
නැවතීමක්.
හොඳයි, මේ ලෝකෙ කොහෙට යනවද මන්දා? පල්ලියේදී ඒක හරිද?
නැවතීමක්.
එයාගේ අම්මත් එතන හිටියද?
නැවතීමක්.
ඇයි බැග්ලේ නෝනා, මම නව නින්දාවෙන්ම මැරෙනවා! එයාල මොකද කළේ?
දිග විරාමයක්.
මගේ සටහන් මා ළඟ නැති නිසා මට සම්පූර්ණයෙන්ම විශ්වාස කිරීමට නොහැකි වුවත් මම හිතන්නේ ඒක මේ වගේ දෙයක් වෙයි: te-rolly-loll-loll, loll lolly-loll-loll, O tolly-loll-loll-lee-ly-li-I-doæ ඉන්පසු නැවත නැවතත්, ඔබ දන්නවා.
නැවතීමක්.
ඔව්, මම හිතන්නේ ඒක හරිම මිහිරියි – උදාරයි වගේම සිත්ගන්නා සුළුයි. ඔබ ඇන්ඩන්ටිනෝ (රාගයක්) සහ පියානිසිමෝ (ස්වර ඛණ්ඩයක්) හරියට කරනවා නම්.
නැවතීමක්.
Tya, gum drops, gum dropsæ (රස කැවිලි වර්ගයක්) ඒත් මම කවදාවත් එයාලට ඉරි තියෙන රස කැවිලි කන්න දෙන්නේ නැහැ. ඇත්තටම එයාලට කන්ඩත් බෑනේ දත් එනකං කොහොමටත්.
නැවතීමක්.
මොකක්ද?
නැවතීමක්.
ඔහ්, පොඩ්ඩක්වත් නෑ – හරි යන්න. එයා මෙතන ලියනවා ඒක එයාට කරදරයක් නෙවෙයි.
නැවතීමක්.
හොඳයි, මම පුළුවන් වුණොත් එන්නම්. (පසෙකට..) මේ අහන්න, මේක මෙච්චර වෙලාවක් අල්ලගෙන ඉන්න එක කෙනෙක්ගෙ අත මෙච්චර වෙහෙස කරවන්නෙ කොහොමද! මම කැමතියි එයා….
නැවතීමක්.
අපොයි, කොහෙත්ම නැහැ; මම කතා කරන්න කැමතියි – ඒත් මට හිතෙන්නේ මම ඔයාව ඔයාගෙ වැඩවලින් වළකනව ඇති කියලා.
නැවතීමක්.
අමුත්තෝ..?
නැවතීමක්.
නැහැ, අපි කවදාවත් ඒවාට බටර් පාවිච්චි කරන්නේ නැහැ.
නැවතීමක්.
ඔව්, ඒක හොඳ ක්රමයක්; ඒත් හැම සූපශාස්ත්ර පොතකම තියෙන්නේ අවාරෙදි ඒවා සෞඛ්යයට හොඳ නැති බවක්. කොහොමත් එයා ඒවට කැමතිත් නැහැ, වැඩිපුරම ටින් කළ ඒවට.
නැවතීමක්.
ඔහ්, මම හිතන්නේ ඒක එයාලට වැඩියි; අපි කවදාවත් පොකුරකට ශත පනහකට වඩා මුදලක් ගෙවලා නැහැ.
නැවතීමක්.
ඔයා යන්න ඕනද? හොඳයි එහෙනම්, ගුඩ් බායි.
නැවතීමක්.
ඔව්, මම හිතන්නේ එහෙමයි. ගුඩ් බායි.
නැවතීමක්.
හතරට, එහෙනම් මම ලෑස්ති වෙන්නම්. ගුඩ් බායි.
නැවතීමක්.
ඔයාට බොහොම ස්තුතියි. ගුඩ් බායි.
නැවතීමක්.
ඔහ්, කොහෙත්ම නැහැ! නැවුම් වගේ… මොකක්ද? ඔහ්, ඔයා ඒක කිව්ව එක ගැන මම සතුටු වෙනවා. ගුඩ් බායි. (දුරකථනය විසන්ධි කර, “ඔහ්, අත කැඩෙන්න වගේ!”) පිරිමියෙක් තනි, දරුණු “ගුඩ්-බායි” පවසයි, ඒ අවසානයයි. කාන්තාවක් සම්බන්ධයෙන් එය එසේ නොවේ – මට එය ප්රශංසාත්මකව මෙසේ කිව හැක; ඔවුන්ට හදිසි බව රුස්සන්නේ නැත.
හාත්පස තද කළු අඳුරත්, යකඩ උණුවෙන රක්ත වර්ණ පැහැයත්, හැළියේ ගොජ ගොජ ගා නැඟෙන ලෝ දිය රත්වෙන හඬත්, විලාප නඟා කෑමොර දෙන නරපණුවන්ගේ වේදනාත්මක කෑමොර දීමත්, යමපල්ලන්ගේ කඨෝර අණදීමත්, මූසල පරිසරයක නිමිති පහළ කර හමාරය. මේ මොහොතේ ද පවුකාරයෝ කටු ඉඹුල් ගහේ කටු ඇනි ඇනී ඉහළටත් පහළටත් ලේ පෙරාගෙන නඟිමින් බසිමින් සිටිති. යමපල්ලන් දෙදෙනෙක් පසෙකින් ලොකු කියතක් ගෙන පවුකාරයකුගේ ශරීරය කපා වෙන් කරති. තවත් පසක යමපල්ලෝ නරපණුවන් පෝලිම් ගස්වා ලෝ දිය බලෙන් පොව්වති. විවේකයක් නොමැතිව පවුකාරයන් නොයෙකුත් වධ බන්ධනයන්ට ලක්වන, නම ඇසූ පමණින් ලොකු කුඩා සෑම නරපණුවකුගේම ලෝම ඩැහැගැන්වෙන මාරයාගේ වාසභූමිය දැඩි කලබලකාරී බවකින් දිස්වීම සාමාන්ය සිදුවීමකි.
එතන සිට අපාය කඩි ගුලක් ඇවිස්සුණාක් මෙන් කලබලය; නොසන්සුන්ය. යමපල්ලන් ද අතොරක් නොමැතිවම තම රාජකාරි ඉටු කරමින් සිටි.
“උතුමාණෙනි, උතුමාණෙනි”
මාරයා මාරාංගනාවන්ගේ සිත්කලු නර්තනයටත්, කන්කලු ගායනයටත් සවන් දෙමින් විවේකීව මන පිනවමින් සිටිනා මොහොතේ තමා වෙත කලබලයෙන් දුවගෙන පැමිණි යමපල්ලකුගෙන් “යමපල්ල තෝ මේ ලෙස බෙරිහන් දෙන්නේ කිමදැයි?”පෙරළා ප්රශ්න කරන්නට වූයේ මහ කරදරකාරයකු දෙස බලන්නාක් මෙන් කෝපයට පත්ව රවා බලමිනි.
“අපායට අධිපති මාරදේව පුත්රයාණෙනි, ගැත්තාට අනුකම්පා කරනු මැන. ලෝක සිතියමේ අඹ ගෙඩියක් වගේ හැඩේ තියෙන රටක් දැන් දවස් ගණනක ඉඳලා තද රතු පාට වෙලා තියෙන්නේ. එහේ උන් ඔක්කෝම මෙහෙට ආවොත් අපායම උන්ගෙන් ම පිරෙනවා”
“හ්ම් හ්ම්. ඒකට කමක් නෑ. කොහොමත් මේකට එන්න ඉන්න ඈයොනේ”
“එහෙමයි උතුමාණෙනි”
“ඔය එන නරපණුවෝ සේරොම නරයන්ගේ රටේ උන් බෙදෙන හැටියටම බෙදලා විභාගයට ගන්නකම් ඒ ඒ තැන්වලට දානවා”
“හොඳමයි උතුමාණෙනි” යමපල්ලා මාරයාට ගෞරව දක්වා තම රාජකාරිය ඉටු කිරීම සඳහා ඉක්මනින් පිටත් විය. යමපල්ලන් විසින් අපායට අලුතින් පැමිණි නරපණුවන් යම රජුගේ උපදෙස් පිට දේශපාලකයන්, රජයේ සේවකයන්, වෘත්තීය සමිති නායකයන්, පූජකයන්, කලාකරුවන් ලෙස වෙන් කර අඳුරු කුටිවලට දමා උන්ගේ පවුකාරකම් සිහිපත් කරවන්නට විය.
වැඩි වෙහෙසක් නොගෙනම නරපණුවන්ගේ පැටිකිරියාව අනාවරණය කරගන්නට යමපල්ලන්ට හැකිවිය. විනිශ්ච සභාව ඉතා ඉක්මනින්ම පවත්වන්නට තීරණය කර දින හා වේලාවන් නියම විය.
නියමිත දින නියමිත වේලාවට යමරජු විනිශ්චය ශාලාවට පැමිණෙන මොහොත ආසන්න වෙත්ම යමපල්ලෝ භයානක හඬ නංවමින් ආයුධ එකට එක හප්පමින් යක්බෙර ගසමින් යමරජ්ජුරුවන් පිළිගන්නට සුදානම් වූහ. මාරයා ද මහත් තේජසින් විනිශ්චය ශාලාවට පැමිණ පාපකර්ම නිසා අපායට වැටුණු නරපණුවන් දෙස බිහිසුණු බැල්මක් හෙළා තම ආසනයෙහි වාඩි විය. වන්දිභට්ටයන්ගේ මාරාභිමාන ගී ගායනයෙන් පසුව විනිශ්චය සභාවේ කටයුතු ආරම්භ කරන ලදි.
“උතුමාණෙනි සුදු ඇඳ ගත් බඩ තඩි උන් ටික එහේ මන්ත්රීවරුලු. මේ පැත්තේ මරුමුස් පෙනුමක් තියෙන උන් වෘත්තීය සමිතිවල අයයි. කපටි මූණවල් තියෙන අය ආගමික පූජකයෝයි. අනිත් පැත්තේ ඉන්න උන් රාජ්ය සේවකයෝ. ඔය ටික ටික ඉන්නේ ගොවියොයි කම්කරුවොයි. යාන්තම් වෙළෙඳාමක් කරගෙන ජීවත් වෙච්ච උනුයි” යමපල්ලෙක් මාරයාට පවුකාරයන් හඳුන්වා දෙමින් පැවසීය.
“හොඳයි හොඳයි. ඔය මන්ත්රී නරපණුවන් පෝලිම් ගස්සලා එක්ක ආවනං. එහෙදිත් පාරක තොටක යනකොට පුදුම හදිස්සියක්ලු තියෙන්නේ. වාහන හැට හුට හමාරක් එක්ක හෝන් ගහ ගහ මුන් පාරේ යන්නේ හරියට මහජනයට මේ දැන් සේවය කරන්න වගේ. ප්රාඩෝ නැත්නම් කොන්දේ ආමාරුව හැදෙනවයි කියලනේ මුන් කියන්නේ” මාත් ඔය මන්ත්රීන්ගේ පැටිකිරියාව දැනගත්තේ මනුලෝකේ ගිහින් ඉඳපු කාලේ එහේ පත්තරයකින්. මාරයා තරමක් ආවේගයෙන් පවසා අවසාන වෙත්ම යමපල්ලෝ එතැන සිටි හිටපු මන්ත්රීවරු පෝලිම් ගස්වා මාරයා ඉදිරියට ගෙන එන ලදි. නරපණුවන් බොහෝමයක් මන්ත්රී පෝලිමේ සිටිනු දුටු මාරයාට මහත් පුදුමයක් ඇති විය.
“යමපල්ලනි නුඹලාට වැරදිලාවත් ද?
“ඇයි උතුමාණෙනි”
“මෙතෙන බාගෙකටත් වඩා ඉන්නේ මන්ත්රීවරුනේ?”
“නෑ උතුමාණෙනි මේ සේරෝම මන්ත්රීවරු. ටිකක් පාර්ලිමේන්තු බහුතරය පලාත් සභා හා ප්රාදේශීය සභා මන්ත්රීවරු. මාරයා දඬුවම් විනිශ්චයට පෙර මන්ත්රී පෝලිමේ මුලින්ම සිටි නරපණුවා දෙස හැරී තමන් මොන පක්ෂයේදැයි විමසුවේ නරලෝකයේ පක්ෂ දේශපාලනය පිළිබඳ දැනුවත්කමක් තිබූ නිසාවෙනි.
බියට පත්ව දැනටමත් සුළු දියෙන් තම ශරීරය තෙත් කර ගෙන සිටි බඩ තඩි නරපණුවා දහඩිය පිසදමා “නිල් කොළ රතු කොළ නිල් කහ කොළ නිල්”යැයි ගොත ගසමින් පවසන විට මාරයා නැවතත් පුදුමයට පත්ව යමපල්ලන් දෙස බලන්නට විය “උතුමාණෙනි, මේකා බලය තියෙන පැත්තට පැන පැන මන්ත්රී ධුරගත්ත එකෙක්. පක්ෂයක් නෑ. එක ප්රතිපත්තියක් නෑ. එ්කයි ඔය පාට ගොඩක්. මෙතන ඉන්න උන්ගෙන් සියයට අනූනවයක්ම පාට ගොඩක් තියෙන උන්” යැයි පැවසූවේ නරලෝකයේ සියලුම පුවත් තමා දන්නා බව මාරයාට අඟවමිනි. තවත් කිසිවක් නො විමසූ මාරයා දඬුවම් දීමට පෙරාතුව පවුකාරයන් කළ වැරදි මොනවාදැයි විමසූවේ නරපණුවන්ගේ පවු සොයා බැලීමට පත් කර සිටි යමපල්ලාගෙනි. “අල්ලස්, ස්ත්රී දූෂණ, හොරකම්, මැරකම්, මිනීමැරුම්, බොරුකීම්” යමපල්ලා මන්ත්රී පවුකාරයන්ගේ වැරදි ලිස්ට් එක කියවාගෙන යද්දී තම හස්ත සංඥාවෙන් එය නවත්වා දැමූ මාරයා මන්ත්රී පවුකාරයන්ට දැඩි දඬුවම් නියම කළේය.
වංචාකාරයන්ට ලෝදිය පෙවීමට නියම කෙරිණි. “උතුමාණෙනි මේ රාජ්ය සේවකයොත් වෘත්තීය සමිති නායකයොත් දේශපාලනඥයන් නිසාම තමයි මෙහේට ඇවිත් තියෙන්නේ. ගල්, වැලි, ගස් කපන්න, වතුර ගන්න හොර පර්මිට් දීලා. අත්සන් යොදලා, බියගන්වලා අපාය සහායක මිත්රයෝ ආශ්රය කරලා මේ නස්පැත්තියට මුහුණ දෙන්න රාජ්ය සේවකයන්ට සිදුවෙලා. ඔය දැන් කියන්නේ ගස් බැඳගත්තේ නෑ, බැන්දා කියලා. වෘත්තීය සමිති නායකයෝ නම් පොදු දේපළ විනාශ කරලා, රට දියුණු වෙන්න දෙන්නේ නැතිව පිකට් කරලා රට කාබාසිනිය කරපු නිසා ඒ පවටම එහෙන් මෙහේට ඇවිත්. ආයි ඉතින් මේ නරපණුවන්ට මනුස්ස ආත්මයක් ලබා ගන්නවා කියන්නේ කල්ප කාලාන්තරයකටවත් වෙන්නැති දෙයක්. අපට තමයි මේ පවු ගෙවන්න වෙන්නේ නිවාඩුවකුත් නැතිව” යමපල්ලා ඉතිරි පවුකාරයන් පිළිබඳවත් මාරයා දැනුම්වත් කරන්නට විය. මාරයා අපායේ ව්යවස්ථාව බලා පවුකාරයන් සිදු කළ වරදට ගැළපෙන දඬුවම් නියම කර විනිශ්චය සභාව අවසන් කළේය.
අපායේ දැන් දැන් යකඩ පිරිමැද්දෙන හඬ නිතර ඇසෙන්නට ලැබේ. ලෝ දිය හැළිය ද නිතර උණුවෙමින් තිබේ. අපායම නරපණුවන්ගෙන් මෙතරම් පිරී තිබූ අවස්ථාවක් යම ඉතිහාසයේ කිසිදිනක සඳහන්ව නොමැත. මෑතකදී පැමිණි පවුකාරයන් බොහෝ පවුකම් කර තිබූ නිසා විඳිය යුතු දඬුවම් වැඩි වූ අතර අධිකව අපායේ සම්පත් භාවිත කිරීම නිසා බොහෝ ඒවා අබලන් තත්ත්වයට පත්විය. සමහරක් දඬුවම්දීමට ප්රමාණවත් නොවීය. එම නිසා කටුඉඹුල් ගහ අලුත්වැඩියා කිරීමටත් අලුතින් ලෝ දිය හැළි කිහිපයක් ද මිලට ගැනීමටත් තීරණය කරන ලදි. අපායේ ඇති වූ මෙම නොසන්සුන්තාව නිසා හදිසි රැස්වීමක් කැඳවීමට මාරයාට සිදු විය. රැස්වීමට දිනයක් නියම කළ මාරයා එදිනට අපායේ සියලු කාර්යභාර නිලධාරීන්ගේ පැමිණීම අනිවාර්ය කළේය.
නියමිත දින නියමිත වේලාවට අපායේ මාරසභාව ආරම්භ විය. මාරයා පළමුව අපායේ නවතම තතු පිළිබඳ කෙටියෙන් සභාව දැනුම්වත් කර අදහස් හා යෝජනා ඇත්නම් සභාවට ඉදිරිපත් කරන ලෙස නියෝග කළේය. “උතුමාණෙනි අඹ ගෙඩියක් වගේ තියෙන රටෙන් ආපු උන්ට කොච්චර ලෝ දිය පෙව්වත් උන් ආයෙත් ලෝදිය ම ඉල්ලනවා. පස්සේ බැලින්නම් එහේදිත් උන් කසිප්පු කියලා ජාතියක් බොන්න පුරුදු වෙලා ඉඳලා තියෙනවා. ලෝ දිය බීලා උන්ගේ ඇඟ ඇතුළෙ තියෙන ඉන්ද්රියන් පිච්චුණාට උන්ට ගානක් නැහැ. මේකෙන් උනේ උන්ගේ බඩ සුද්ධ වුණු එක විතරයි. ඒ පැත්තේ නහයක් කටක් ඇරන් ඉන්න බැහැ පළාතම ගඳයි” ලෝදිය හැළි භාර යමපල්ලා තම අවනඩුව මාර සභාවට ඉදිරිපත් කළේ බැරෑරුම් ස්වරූපයකිනි.
කටුඉඹුල් ගහ හා ආයුධ භාර යමපල්ලන් ද තම අවනඩුව ඉදිරිපත් කරමින් පැවසුවේ “වෙන උන් වගේ නොවෙයි කාපු ජරාවේ තරමට උන්ගේ හම් කිඹුල්ලන්ගේ වගේ ගොරෝසුයි; හරිම තදයි” ඒක නිසා කටුඉඹුල් ගහේ උල් බොහෝමයක් කැඩී බිඳී ගොස් ඇති බවත්, බොහෝමයක් ආයුධ මොට වී ඇති නිසා නැවත මුවහත් කිරීමට සිදුව ඇති බවත් සභාවට දන්වන ලදි. සියල්ල සාවධානව අසා සිටි මාරයා අවසානයේ පැවසුවේ “ඉස්සර නම් මම මිනිස්සු පින් කරන කොට ඒවට බාධා කළා. සිල්වතුන් භාවනා කරන කොට භයානක ශබ්ද රූප මවලා කුසල ධර්ම වඩන එක නැවැත්තුවා. මම එහෙම කළේ උන් දිව්ය ලෝකෙට යන එකයි, නිවන් දකින එකයි නවත්තලා අපායට ගෙන්න ගන්න ඕන නිසා. ඒත් දැන් නරයෝ මනුලෝකෙම අපායක් කරලා. පවුකාරයෝ එහෙත් සදාචාරය, ගුණධර්ම, දේශපාලය, ආර්ථිකය, බැංකු බංකොලොත් කරලා ඇවිත් එ්ත් අවසානේ උන් මගේ අපායත් බංකොලොත් කළා එහෙනම්” මාරසභාව ද මාරයාගේ අදහස හිස් වනමින් එකහෙළා අනුමත කරන්නට විය.
අවසානයේ ගැටලුවට ගත හැකි ක්රියාමාර්ග සාකච්ඡා කොට කඩිනමින් පියවර ගැනීම සඳහාත් අපාය තවදුරටත් බංකොලොත් නොවීමට ක්රියාමාර්ග ගැනීමට කමිටුවක් පත් කිරීමට මාරසභාව තීරණය කළේය. උත්ගත වූ අනපේක්ෂිතභාවයෙන් ශක්රදේවේන්ද්රයා නරපණුවන්ගේ පැත්ත ගෙන සභාග මාරාණ්ඩුවක් පත්කරාවි යැයි හටගත් අනිසි බිය නිසාවෙනි. මාරසභාවට මෙලෙසින් අනිසි බියක් ඇති වූයේ නිකරුණේ නොවේ. අපායේ දින කැලැන්ඩරයෙන් මීට වසර දෙදාස් හතළිස් අටකට පමණ පෙර ශක්රයාගේ ඒකාධිපති බලය පැරදවීමට මාර දේවපුත්රයා ද තම ඡන්දය ලබා දී තිබුණු හෙයිනි. එම නිසා ශක්රදේවේන්ද්රයා මාරයාට කිහිපවරක් දූතයන් එවා ඉල්ලා සිටියේ දිව්යලෝකයට පැමිණ අමෘතය බී ඒ ගැන සාකච්ඡා කරන ලෙසයි. අසුරේන්ද්රයාට ද මෙලෙසින් සාකච්ඡාවට යැයි පවසා ගෙන්වා ගෙන අමෘතය පොවා ඔහුත්, ඔහුගේ රාජ්යයත් යටත් කර ගැනීම නිසා මාරයා ශක්රදේවේන්ද්රයාගේ යෝජනාවට කැමැති නොවීය. පවුකාරයන් අතර මන්ත්රී පවුකාරයන් ද සිටීම මාරයාගේ බිය තවත් වැඩි කරවන්නට හේතු විය. එම නිසා තාවකාලිකව අපාය අමෘතය තහනම් කිරීමටත් මන්ත්රී නරපණුවන් තාවකාලිකව අපායේ සේවයට බඳවා ගැනීමටත් කළුගෝණි බිලි බයක් අපාය පුරාවටම ඇති කිරීමට හා ඕනෑම සත්ත්වයකු කීතු කීතු කර බුදිනා මිනීමරු බල්ලන් සහිත කූඩුවක් ද මාරභවනේ ස්ථාපනය කිරීමට තීන්දු විය. මධ්යම රාත්රි දොළහට ආසන්න වෙත්ම මාරසභාව අවසන් කරනු ලැබූවේ මාරදිව්ය පුත්රයාගේ නිදන වේලාව ආසන්න වූ හෙයිනි. අපාය බංකොලොත් වුවත් මාරයාගේ මාර පුරුද්ද අත්නොහරින්නක් බව යමපල්ලන් හොඳාකාරවම දැන සිටියේය.