විවාහයෙන් පසුව ගෙවී යන පළමු සතිය අවසානයේදී , අලුත් නවාතැනකට යන්නට අපි තීරණය කළෙමු. අපි දෙදෙනාම ඉහළ රැකියා කරමින් සාධාරණ වැටුප් ඉපැයූ නිසා නගරයේ 27 වැනි කොටසේ , නිස්කලංක පෙදෙසක , අලුතින් ඉදිවුණු ගොඩනැගිල්ලක , තුන්වැනි මහලේ වර්ග මීටර 80 ක මනරම් තට්ටු නිවාසයක පදිංචි වන්නට අපිට හැකියාව ලැබුණි. ඒ අපේ ජීවිතවල සුන්දරතම අවදිය යැයි දැන් මට සිතේ.
මේ අලුත් තට්ටු නිවාසයේ කිසිදු ගෘහ භාණ්ඩයක් තිබුණේ නැත. ඉතාම අවශ්ය දේ පමණක් මිලට ගෙන , කාලයාගේ අවෑමෙන් , හෙමින් සීරුවේ නිවස ලස්සන කර ගත යුතු බව අමලි , මගේ බිරිඳගේ අදහස විය. මසක් ගෙවී ගිය තැන , සති අන්තය ගත කරන්නට කිලෝ මීටර සියයක් පමණ දුරකට ගොස් ගිමන් නිවන්නට වාහනය ගාල් කළ මොහොතේ අපි ඉදිරියේ වූයේ විශාල ලී බඩු වෙළඳ සැලකි. "ආදරයේ අල්මාරිය" අපට හමු වූයේ එහිදීය.
එය වනාහි "පොප්ලියේ" ලීයෙන් සාදා ළා දුඹුරු පැහැයක් ගත් විශාල අල්මාරියකි. මීටර හතරක් පමණ දිගය. මීටර දෙකක් පමණ උසය. ඇතුළත තට්ටු බර ගණනකි. ලාච්චු අටකි. ඇඳුම් එල්ලා තබන්නට තවත් කොටසකි. සත්ය වශයෙන්ම එය වනාහි අල්මාරියක් නොව අල්මාරි රජෙකි.
"මොනවටද මේ තරම් ලොකු අල්මාරියක්..අපි දෙන්නා විතරයි නේ.." මම ඇසුවත් අමලි අනාගත සැලසුමක් සකස් කර තිබුණි . යට ඇඳුමේ , මේස් කුට්ටමේ සිට ශීත කබාය දක්වා වන අපි දෙන්නාගේ සියලුම ඇඳුම් පැලඳුම් පමණක් නොව , ඇඳ ඇතිරිලි , තුවා ,අත් පිස්නා මෙන්ම මේ මොහොතේ නොමැති , එහෙත් අපේ හදවත් වල දුව පැන නටනා දරුවන් ගේ ඇඳුම් පැලඳුම් පවා මේ අල්මාරි රාජනියගේ සෙවණට එක් කළ හැකි බව ඇය කීවාය.
මිලෙන් අධික ඒ අල්මාරිය සේවකයන් පස් දෙනෙක් විසින් රැගෙන විත් නිදන කාමරයේ දිගු බිත්තියට සමාන්තරව සවි කළ විට මට හැඟුණේ නාඳුනන යෝධයෙක් පැමිණ මාර්ගය වසා ගත්තාක් වැනි හැඟීමකි. අපේ නිදහස් යුග දිවියට ඇතුල් වුණු නැන්දම්මා කෙනෙක් වැනිය ඒ අල්මාරිය. අනෙක් අතට අල්මාරිය හරි මැද සවි වී තිබුණු විශාල කැඩපත තුළින් නිතර දකින අපි දෙන්නාගේ දසුනට මම ප්රිය නොකළෙමි. සවස් යාමයක කරන්නට දෙයක් නැති නිසාම සිදුවන ප්රේම ආලිංගනය මැදදී මගේම මුහුණ කැඩපත තුළින් දැකීම මා බියට පත් කරවන්නට සමත් විය.
අමලි තම දෛනික ජිවිතයෙන් සැලකිය යුතු කොටසක් අල්මාරිය වෙනුවෙන් කැප කළාය. එහි ඇඳුම් අසුරන ආකාරය , රීතිය , පිළිවෙළ බොහෝ සැලසුම් සහගතව සිතා බැලූ ඇය , ඒ රීති සම්ප්රදායන්ට එරෙහිව මා ක්රියා කරන අවස්ථාවලදී බැණ වැදුනාය. ඇගේ අදහස වූයේ යම් අයෙකුගේ ජිවිතයේ සැලසුම් සහගත බව ඇඳුම් අල්මාරිය දෙස බැලීමෙන් වටහා ගත හැකි බවයි.
"ආදරය , යුග දිවිය කියන්නේ ඇඳුම් අල්මාරියක් වගේ. හැම දේකටම නියමිත , සුදුසු තැනක් තියනවා. කිසිම දෙයක් නොසුදුසු තැන් වල තියන්න හොඳ නැහැ. සමහර දේවල් අතට අහුවෙන මායිමේ ගන්න පහසු විදිහට තියන්න ඕනා. අනවශ්ය දේවල් වලට වැඩි තැනක් දෙන්න හොඳ නැහැ. වැදගත්ම දේවල් වලින් විතරයි අල්මාරිය පුරවන්න ඕනා.." මේ ඇගේ වචනයි. ඇය ජීවිතය ආදරය දෙස බැලුවේ අල්මාරියේ ඇඳුම් අසුරන ආකාරයෙනි. අඩුම තරමින් සතියකට වරක් , සාමාන්ය පිරිසිදු කිරීමකට අල්මාරිය හසු කළ අමලි , මාසයකට වරක් සියල්ල පිටතට ගෙන , විශේෂ දියරයක් ආධාරයෙන් හැම තට්ටුවක්ම පිරිසිදු කර, පිසදා වේළා, යළි ඇසුරුවාය. එය වනාහි පැය තුන හතරක ක්රියාවලියකි.
මේ ආදර අල්මාරියේ දකුණු කොටසේ හොඳින් ඉඩ කඩ ඇති තට්ටු තුනක් හිස්ව තැබීම අමලි ගේ තීරණයයි . එම තට්ටු වෙන්කර තිබුණේ අපේ හිත් වල දඟකාරකම් කළ දරුවන් මෙලොවට පැමිණි පසු ඔවුන් වෙනුවෙන් මිලදී ගන්නා ඇඳුම් පැලඳුම් වෙනුවෙනි. හිතේ සටහන් වුණු , සිහින මැවූ සියල්ලක්ම අත්පත් කර ගනිද්දී මෙලොවට නොපැමිණියේ දරුවන් පමණි. සිත්වලම ලැඟුම් ගෙන සිටියා මිස අපේ මුහුණු බලන්නට කිසිදු ආශාවක් ඔවුන්ට නොතිබුණා විය හැකිය.
එය බොහෝ ශක්තිමත් අල්මාරියකි. මුළු ගොඩනැගිල්ලම පිපිරීමකට හසුවී පොළොවට සමතලා වුවත් අල්මාරියට කිසිදු හානියක් නොවන බව පැහැදිලිය . තම ජිවිතයේ වැදගත්ම අජීවි වස්තුව , අල්මාරියට නිසි ගෞරුවය ලබා නොදුන් සෑම අවස්ථාවකම බැණුම් අසන්නට මට සිදුවිය.
ජනෙල් රෙදි වලින් බේරී කාමරයට පැමිණි හිරු කිරණ ආධාරයෙන් අප දෙස බලා සිටි අල්මාරිය රාත්රී කාලයේ එලාම් ඔරලෝසුවේ සීතල නිල් පැහැ ආලෝකය තුළින් අප දෙස බලා සිටියේ මහා කන්දක් පරිද්දෙනි. ඒ කන්දේ රුදුරු සෙවනැල්ලෙන් අපේ ජිවිත වැසී යනු ඇතැයි වරෙක මට සිතුණි . ඒ කන්ද නාය යාමකට හසු වී අපව යට කර ගන්නා අයුරු මම හීනෙන් දුටුමි. හොල්මන් චිත්රපට වල දැක්වෙන , දහවල් කාලයේ නිදා සිට රාත්රී කාලයේදී අවදි වී ජීවිත ගිල ගන්නා අජීවී වස්තුවක් ලෙසින් අල්මාරිය මා බියටපත් කළේය .
"ඔයා මටද වැඩිය ආදරේ , අල්මාරියටද...?" දිනක් මම ඇසීමි.
"අල්මාරියට.". ඇය ගත් කටටම කීවාය. " ඔයාගේ ජිවිතේ මට නැති ඉඩක් මේ අල්මාරියේ තියනවා. එයා ඕන වෙලාවක මාව භාර ගන්න ලැහැස්ති වෙලා ඉන්නේ. එයා දෑත් විහිදාගෙන ඉන්නවා මම එනකං ..." ඇය එදා කී හරුපයේ තේරුම වටහා ගන්නට උත්සාහ නොකළෙමි .
සෑම සිකුරාදාවකම, ඉක්මනින් රැකියාව නිම කර දහවල් දෙකට පමණ නිවසට පැමිණීම අමලි ගේ සිරිතයි.
මෙවැනි එක් සිකුරාදාවක ඇයට කලින් නිවසට පැමිණ, අල්මාරියේ හිස් තට්ටු ඉවත් කර, එහි සැඟවී, එකවරම දොර විවර කරගෙන පිටත පැමිණ බිය ගන්වා "සර්ප්රයිස් " එකක් දීමේ අනුවන අදහසක් මට ඇතිවිය. එය බොහෝ සරල සැලැස්මකි. ඇය දුර සිට පැමිණෙනු කවුළුවෙන් දුටු මම අල්මාරිය ඇතුළේ සැඟව ගතිමි. නිවසට ගොඩ වී, පාවහන් ගලවා, නාන කාමරයට ගොස් දෑත් සෝදා ගෙන පැමිණ යහනේ දිගා වුණු අමලි ගේ වෙහෙසකාරී මුහුණ මට කුඩා යතුරු සිදුරින් පෙනේ.
අනතුරුව ඇය දුරකථනය අතට ගත්තාය. කතා කරන්නේ කා සමඟ දැයි වැටහීමක් මට තිබුණේ නැත. "මට මේ ජීවිතේ එපා වෙලා..වෙලාවකට මැරෙන්න හිතෙනවා.." ඇය කිවේ එපමණකි.
දුරකථනය අනෙක් කෙළවරේ සිටි තැනැත්තා හෝ තැනැත්තිය කියන දේ විනාඩියකට වැඩි කාලයක් අසා ගෙන සිටි මගේ බිරිඳ අනතුරුව කාමරයෙන් පිට වූවාය . නිවසේ දොර වැසෙන හඬ කියා පෑවේ ඇය නිවසින්ද පිට ගිය බවයි.
ඇයට ජීවිතය එපා වන්නට හේතු මොනවාදැයි මම ඇගෙන් නො ඇසුවෙමි. මා අල්මාරියේ සැඟවී සිටියා යැයි පැවසීමේ වුවමනාවක් ද මට නොවිණ . අල්මාරිය සැඟවී සිටින්නට සුදුසු තැනක් නොවේ. ඇයට එය පුදසුනකි. කුමක්දෝ හඳුනාගත නොහැකි හේතුවක් නිසා ඇය මට වඩා අල්මාරියට ආදරය කරන බව කීවාය . මේ අල්මාරිය අපේ ජීවිත වලට අවාසනාව රැගෙන පැමිණි වස් කවියක්ද..? මේ අල්මාරිය අපි දෙන්නා ගේ ජිවිත දෙකඩ කරන්නට සතුරෙකු විසින් මතුරා එවන ලද ලී ගොඩක්ද ..? මේ අල්මාරිය අපේ ජිවිත වල නීරස බව දැක සිනහ වෙනවා නොවේද..? මේ යෝධ අජීවී වස්තුවේ ගුප්ත සෙවණැල්ලෙන් ගැලවෙන්නේ කෙසේද..?
විවාහයෙන් පසුව ගතවී යන තෙවන වසරේ එක දිනක සවස් යාමයේ ඇය නිවසට පැමිණියේ නැත.
කීප වරක්ම ඇමතූ මුත් දුරකතනයට පිළිතුරු නොදෙන විට මම කළේ අල්මාරිය විවර කර බැලීමයි. ඇය මට නොකී රහස පැවසීමට තරම් අල්මාරිය නිහතමානී විය. අල්මාරියේ තට්ටු දෙකක් පුරා පිළිවෙළට අසුරා තිබූ ඇගේ ඇඳුම් , පැලඳුම් කිසිවක් පෙනෙන්නට තිබුණේ නැත. එල්ලා තිබූ කබා කීපයක්ද අතුරුදහන්ය.
තමා නිවසින් පිටවී ගොස් , මිතුරියකගේ නිවසේ තාවකාලිකව නවාතැන් ගන්නා බවත් , සොයන්නට වෙහෙස නොවන්නැයි කියා ලියූ කුඩා ලියුමක් අල්මාරියේ ඇතුළත අලවා තිබුණි. ජීවිතය වෙනස් කර ගන්නට තමා ගත් තීරණය ඇය මට දැනුම් දුන්නේ අල්මාරියේ ආධාරයෙනි.
දික්කසාද වන්නට තීරණය කළ මොහොතේ අමලි මගෙන් කිසිවක් ඉල්ලා සිටියේ නැත .
බෙදා ගන්නට මහා ලොකු වත්කමක් අපිට නොවුණු බව සැබෑවකි. එහෙත් ඇය අල්මාරිය ඉල්ලා සිටියාය. වෙන්වීමේ වේදනාවෙන් බරිත වී සිටි මට වුවමනා වූයේ මේ මූසල අල්මාරියට ඇය මෙතරම් දැඩි කැමැත්තක් දක්වන්නේ ඇයිද යන්න දැන ගැනීමට පමණි . එහෙත් එය පිළිතුරු නැති ප්රශ්නයකි.
නාඳුනන පිරිමින් හය හත් දෙනෙක් පැමිණ, ගොඩනැගුවාටත් වඩා ප්රවේශමෙන් සුපරික්ෂාකාරී ලෙස අල්මාරිය ඇණයෙන් ඇණය , ලීයෙන් ලීය ක්රමානුකූලව ගලවන අයුරු අපි දෙදෙනා බලා සිටියෙමු. එසේ අපි දෙදෙනා ඉදිරියේ බිඳ වැටෙමින් තිබුණේ එක් කලෙක "ආදරයේ අල්මාරිය" යනුවෙන් අපි හැඳින්වූ නිධානයයි. මේ මූසල අල්මාරි රාජයා යළි ඇය ගොඩනගන්නේ කොහිද..? කාගේ ගෙදරකද..? එහි පිරවෙන්නේ කාගේ ඇඳුම් ද...? පෙර පරිදිම තට්ටු කීපයක් ඇය නොඉපදුණු දරුවන් වෙනුවෙන් වෙන කර තබයිද....?
"මේ අල්මාරිය හදපු මුල් වතාවේ වගේ හයියට තියන එකක් නැහැ දෙවැනි වතාවේ ගලවලා ආයේ හැදුවාම...ඇණ බුරුල් වෙයි. තට්ටු කඩා වැටෙයි. .." ඇය කීවාය.
හුරතල් වදන් . කෙළිලොල් හැසිරීම් වලින් දවස පුරවාගෙන සිටි මේ ගැහැනිය හදිසියේම සංකීර්ණ වදන් ගෙනහැර දක්වන්නේ කෙසේදැයි සිතා ගන්නට මට නොහැකි විය. "මේ අල්මාරිය ගෙදර ගෙනැල්ලා මුල් වතාවට එකේ දොරවල් ඇරපු වෙලාවේ මගේ හිතේ හුඟක් බලාපොරොත්තු ඇති වුණා . අල්මාරිය ගැන නෙමෙයි. අපේ ජිවිත ගැන."
"ඔයා හිතන්නේ අපි දෙන්නා වෙන් වුණේ මේ අල්මාරිය හින්දා කියලද...?" මම ඇසුවෙමි.
"නැහැ. අල්මාරියකට පුළුවන්ද දෙන්නෙක්ව වෙන් කරන්න..ඒත් මේ අල්මාරිය මට ජීවිතේ ගැන ලොකු පාඩමක් කියලා දුන්නා.."
"මොකක්ද..?"
"ජිවිතේ සමහර දේවල් කවදාවත් ලබා ගන්න බැහැයි කියලා. සමහර තට්ටු කවදාවත් පුරවන්න බැහැයි කියලා. හිතේ ඉන්න දරුවෝ කවදාවත් මේ ලෝකෙට එන්නේ නැහැයි කියලා...හිස් තට්ටුව දිහා බලාගෙන හිටියට වැඩක් වෙන්නේ නැහැයි කියලා..."
අමලි පමණක් නොව අල්මාරියද යන්නට ගොසින් දැන් දෙවසරක් ගත වී තිබේ. ඇය ගැන කිසිදු ආරංචියක් නොවූ හෙයින් ඇයව සොයා යන්නටද මට වුවමනාවක් තිබුණේ නැත.
උස් පහත් වීම් මැද්දේ වුවද ජීවිතය හෙමින් සීරුවේ ඉදිරියට ඇදෙන්නට වූ විට මම නිසොල්මනේ එයට මුහුණ දුන්නෙමි. එහෙත් එක් දිනක අපි අල්මාරිය මිලට ගත් වෙළඳ ආයතනයෙන් ලැබී තිබුණු කුඩා ලිපියක කියවුණේ මා වෙනුවෙන් ලිපි ගොනුවක් ඔවුන් සතුව තිබෙන බවයි.
එය වනාහි තවත් එක වෙළඳ ප්රවර්ධන උපක්රමයක් යැයි සිතූ මා කිසිදු වැඩිදුර විමසීමකින් තොරව එය කුණු කූඩයට දැමුවෙමි. එසේ වුවද නිවසට වුවමනාව තිබූ අත්යවශ්ය භාණ්ඩ කීපයක් වෙනුවෙන් මාස කීපයකට පසු වෙළඳ සැලට ගොඩවුණු මොහොතේ ආදර අල්මාරියම වැනි, ඒ හා විශාලම තවත් අල්මාරියක් පෙර තිබුණු ස්ථානයේම තිබෙණු දැක එහි ළංවීමි.
ිසිදු වෙනසක් නැත . එය අප සතුව තිබූ අල්මාරියමය. නිකමට මෙන් දොරක් විවර කළ විට මගේ නාස් පුඬු සිප ගත් සුවඳින් හිස කරකැවෙන්නට විය. දෙනෙත් කඳුළු කැට පැමිණ තිබුණි. ඇඳුම් ආරක්ෂා කර ගන්නට අමලි යොදා ගත් විලවුන් වර්ගයේ සුවඳ මතින් මම අතීතයට ඇවිද ගියෙමි.
"මේ අල්මාරිය පරණ එකක්. අවුරුදු ගානකට කලින් ගත්ත කෙනා ආයෙත් ගෙනැත් දුන්න එකක්. ඒ නිසයි අඩු මිලකට දාලා තියෙන්නේ..." සේවකයෙක් කිවේය. ඔහුගේ මග පෙන්වීම මත උඩු මහලට නැග ගත් මගේ වුවමනාව වූයේ නිසි බලධාරි තැන මුණ ගැසීමයි.
"සමාවෙන්න. මාස කීපයකට කලින් ඔබ මට ලිපියක් ඒවා තිබුණා ලිපි ගොනුවක් ගැන කියලා...?"
"ඔව්. මට මතකයි. එය අපිට ලැබුණේ අර පල්ලෙහා පේන ලොකු අල්මාරියේ ලාච්චුවක හැංගිලා තිබිලා.
ඒක ආයේ ගෙනාව මහත්මියගේ අංකයක් තිබුණේ නැහැ. ඒත් අවුරුදු ගානකට කලින් ඔබ මිලදී ගනිද්දී ලබා දුන් ලිපිනය අපි ළඟ තිබුණා . මිනිසා මගේ අතේ තැබුවේ වෛද්ය වාර්තා කීපයකි. මාස හයක ප්රථමාධාර භටයෙකු ලෙසින් ලබා තිබුණු පුහුණුව නිසා ඒ වාර්තා වටහා ගැනීමේ අපහසුවක් මට නොවිණ . මුල් අවදියේම සොයා ගනු ලැබූ පිළිකාවක් සුව කරනු පිණිස ගර්භාෂය ඉවත් කරන්නට සිදුව ඇති බව වෛද්යවරයා විසින් අමලි වෙත ලබා දුන් සටහන්ය එහි වූයේ . එය සිදුව තිබුණේ අපේ වෙන්වීමෙන් සිවු මසකට පසුවයි.
"මම දුටුවා ඔබ අල්මාරිය ඇරලා බලනවා. මම මේ ආයතනයේ වැඩ භාරගෙන තාම මාස අටයි. මම ලිපි ගොනු වල දැක්ක දෙයක් තමයි ඔය අල්මාරිය ඔබට කලින් තවත් දෙදෙනෙක් අතට ගොහින් තිබුණු බව..."
"ඒ කියන්නේ අපි අරන් තියෙන්නේ පාවිච්චි කරපු එකක්..?"
"ඔව්..පුදුමයකට වගේ කිසිම කෙනෙක් ඒක දිග කාලයක් තියා ගන්නේ නැහැ. ආයෙත් අපිටම විකුණනවා. කීප වතාවක්ම ගලවලා එකතු කරපු හින්දා දැන් ඒ අල්මාරිය කලින් තරම් ශක්තිමත් නැහැ...."
තරුණ යුවළක් ඒ අල්මාරිය දෙස බලමින්, පිරික්සමින් , සේවකයෙක් වෙතින් නොයෙක් දේ විමසනු පහත මාලයේදී මම දුටිමි. ඔවුහු එය මිලදී ගන්නට අදහස් කරයි නම් එය වළක්වා ලීමේ දැඩි වුවමනාවක් මට ඇති විය. අමලි බොහෝ විට ඇය වුවමනාවෙන්ම මේ ලිපි ගොනුව අල්මාරියේ අමතක කර දමා යන්නට ඇත.
යම් හෙයකින් එය මා වෙතට පත් වූ පසුව අපට දරුවන් ලබා ගන්නට නොහැකි වූයේ ඇයි දැයි යන්න වටහා දීමට ඇය ගත් උත්සාහයක් විය හැකිය.
පණිවුඩය එවන්නට ඇය යොදා ගත්තේ අල්මාරියයි. ඒ අල්මාරිය නම් කිසිවෙකුත් දිගු කලක් ළඟ තබා නොගත් වස්තුවකි. කිසිවෙකුගේත් දීර්ඝ කාලීන ආදරයට හසු නොවුණු දරුවෙකු බඳුය එය.
"ඔයා කැමතිද අතන තියන ඇඳට...." සෝනියා මා අසලට පැමිණ විමසුවාය.
"ඔව්. එක ලස්සනයි. නිල්පාට නේ.." මම පිළිතුරු දුනිමි.
"අපේ ඇඳ ළගින්ම තියා ගන්න පුළුවන්. බබා ඇහැරිලා අඬන්න ගත්තාම බලන්න ලේසියි.. " ඇය කීවාය. මම ඇගේ සඳ මෙන් පිරිපුන් මුහුණ දෙස බලා හය මස් හැවිරිදි කුසට අත තැබුවෙමි. හිතේ සැරිසැරූ දරුවා සුවෙන් නිදන අයුරු මට දැනුණි .
බසයෙන් බැස කටුගස්තොට පාලමේ වම් පස පදික මං තීරුව දිගේ ඈ වේගයෙන් ඇවිද එද්දී, බස්නා හිරු බොර ගංදිය මත දිදුලමින් සිටියදී, පාලමේ මැද හරියට වන්නට ගඟ පැත්තට නැමී සිටි ඩෙනිම් කලිසමකින් සහ පොඩිවුණු කමිසයකින් සැරසුණු කිසිදු අරමුණකින් තොරව මෙන් ගංදිය දෙස බලා සිටි තරුණයෙක් එක්වරම සිය සාක්කුවෙන් ගත් කඩදාසි ගුලියක් සියලු වෙර යොදා ගඟේ ඈතට එල්ලයක් ගෙන විසි කරත්ම හුන්නස්ගිරිය දෙසින් හමා ආ සුළං රැල්ල හේතුවෙන් ගුලිය ලිහී කුඩා තීරුවලට ඉරා තිබුණු කඩදාසි කැබලි සුළඟේ පාවෙමින් ගංදිය මත හිරිපොද වැස්සක් සේ පතිතවෙද්දී නිරංජලා එක් වරම ගල් ගැසුණාක් මෙන් පාලම මත නැවතුණාය.
සුදු පැහැති කඩදාසි කැබලි බොර ගංදිය මත මොහොතකින් සැඟව ගියේය. පියවි සිහිය එළඹෙන තුරු ඈ මොහොතක් සිටි අතර තමා නැවතී සිටින්නේ දෙනෝ දහසක් දෙනා යන එන පටු මංතීරුවක මධ්යයේ බව ඇයට හැඟුණේ ඇඟේ හැපුණු කාන්තාවක් නොසරුප් බැල්මක් හෙළමින් යමක් මුමුණමින් යද්දීය.
තරුණයා විසින් වීසිකරන ලද කඩදාසි කැබලි ගං දිය මත පතිත වද්දී ඇයට දැනුණේ ඒවා සියුම් කිතියක් ඇති කරමින් සිය හදවතේ ගැඹුරුම තැනක පතිත වන්නාක් මෙන්ය. ඒ කිතියේ වේදනාත්මක රතියක් සමඟ කුතුහලයක්ද විය. නිරංජලාට එක්වරම මතකයට ආවේ දින දෙක තුනකට පෙර සොනාලි කියාදුන් ඒ ගවේෂණාත්මක අභ්යාසයයි. එහෙත් ජනාකීර්ණවූ නගරයේ මහ මඟ අයිනකට වී ඒ අභ්යාසය අත්හදා බැලිය නොහැක.
මීට අවුරුදු දෙකකට පෙර තමාට හතළිහ ලැබූ දා සිට ඇය පාලමෙන් මෙගොඩ බසයෙන් බැස පාලම තරණය කර ගොහාගොඩ පාරේ කිලෝමීටරයක දුර දිනපතා උදය සවස පයින්ම යෑම සිය දෛනික කාලසටහනේ අත්යාවශ්යම අංගයක් බවට පත් කර ගත්තාය. ස්ථුල සිරුරක් නැතත් සිහින් සිරුරක් පවත්වාගන යන්නට ඇය කෑමෙන් බීමෙන් සහ චර්යාවෙන් ද මහත් අවධානයක් යොමු කරන්නීය.
එහෙත් සිහින්ව ඉරණ ලද කඩදාසි කැබලි විසින් ඇති කරන ලද කිතිය විසින් ව්යායාමය අමතක කර ඇයව සීගිරි සිනමාහල අසලදී ත්රීරෝද රියකට නංවනු ලැබුවේය.
“මේ මොකද අද?”
ත්රීරෝදයේ හඬින් තිගැස්සී කියවමින් සිටි බුදුසරණ පුවත් පතෙන් දෑස මෑත් කළ අතුල ගේ අම්මා උපැස් යුවළ යටින් පුදුමයෙන් මෙන් බලමින් ඇසුවාය.
“පයින් එන්න බෑ කියලා හිතුණා අම්මෙ.. හරි මහන්සියි..”
“එළවළු ගෙනාවෙත් නැද්ද..?”
නිරංජලා ගේ දෑත දෙස බලමින් ඈ ඇසුවේ නෝක්කාඩු ස්වරයෙන්ය. බසයෙන් බසිද්දී ඇයට එළවළු මතක තිබිණි. එහෙත් ගංදියෙහි විසිරුණු කඩදාසි කැබලි ඒ මතකය විකල් කර දමා තිබුණේය.
සඳුදා, බදාදා සහ සිකුරාදා වැඩ ඇරී එද්දී කටුගස්තොටින් එළවළු මල්ලක් ගෙන ඒම ඇගේ කාලසටහනේ අනිවාර්ය අංගයකි. මල්ලක් කීවාට දෙසිය පනහ ගණනේ වර්ග දෙක තුනකි.
මොරගහකන්ද ව්යාපෘතියේ සේවය කරන අතුලත්, සබරගමු විශ්ව විද්යාලයේ ඉගෙනුම ලබන තාරිකාත් ගෙදර එන්නේ සති අන්තයේය. සතියේ දින පහේ ගෙදර සිටින්නේ නිරංජලාත් අතුල ගේ අම්මාත් පමණි. විශ්රාමලත් ගුරුවරියක වන අතුලගේ අම්මා ශීතකරණයේ දමන එළවළු කන්නේම නැත. ශීත කළ ආහාර භාවිත නොකරන මෙන් ස්වසන රෝග පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්යවරයා දුන් උපදේශය ඇය අකුරටම ක්රියාත්මක කරන්නීය.
“හන්දියෙ කඩෙන්වත් එළවළු දෙකක් අරං එන්නද?”
“දැන් ඕනැ නෑ..ඔය තියන දෙයක් උයලා ගමු..”
නුරුස්සන හඬකින් කියූ ඈ යළිත් පත්තරයට එබුණාය.
නිදන කාමරයට පිවිස සාරිය ගලවා දමා යට ගවුම පිටින්ම ඇඳේ වැතිර සොනාලි කියාදුන් අභ්යාසය අත්හදා බැලීමේ දැඩි ඕනෑ කමක් තිබුණත් සිය බ්රෑන් කැකර් බිස්කට් දෙකත් සීනි හැඳි බාගයක් දැමූ මේද රහිත කිරි තේ කෝප්පයත් පරක්කු වුවහොත් ඇණුම්පද කියමින් මුහුණ එල්ලා ගන්නා නැන්දම්මාව සිහිපත් වී වහා දිග ගවුමකට මාරුවූ ඇය කුස්සියට රිංගා ගත්තාය.
නිරංජලා ගෙදර ඇත්නම් අතුල ගේ අම්මා කුස්සියට එන්නේම නැත.
“අද රේවත හාමුදුරුවන්ගෙ හොඳ බණක් ගියා....”
තේ කෝප්පය අතට ගනිමින් ඈ පැවසුවාය. ඇය මෙතැන් සිට තමාට ද ධර්මදේශනාවකට සවන් දෙන්නට සිදුවන බවට කළ ඉඟියකි. දවසින් වැඩි කාලයක් රූපවාහිනිය ඉදිරියට වී ආගමික නාළිකා දෙක තුනක චැනල් මාරුකරමින් බණ අසන ඇය සවස තේ පානයේ දී දහවල් ඇසූ ධර්ම දේශනාවක වරුණාව නිරංජලාට කියන්නේ ද ධර්මදේශනාවක් පවත්වන ආකාරයටය. ඒ විෂය කෙරෙහි උනන්දුවක් නොදැක්වූවත් ඊට සවන් දෙන බව ඇයට පෙන්වමින් ඈ ඉදිරියේ රඟපාන්නට නිරංජලාට සිදුව තිබේ. එය මඟ හැර ගියහොත් නින්දට යන තුරුම ඇගේ ඇණුම්පද වලට ලක්වන්නට නිරංජලාට සිදුවන්නේය.
බ්රහ්ම ලෝක පිළිබඳව ගැඹුරු අභිධර්ම පාඩමක් ඈ නිරංජලාට විස්තර කරන්නට පටන් ගත්තේ දුර්වල ශිෂ්යාවකට උගන්වන ගුරුවරියක මෙන්ය. එහෙත් නිරංජලාගේ සිත තිබුණේ ගංදියෙහි විසිරුණු කඩදාසි කැබලි අතරේය.
සොනාලි කියා දුන් පාඩම් ක්රම වේද සියල්ල ඈ සිය දින පොතේ පිටුවක කෙටියෙන් සටහන් කර ගත්තාය. ඒ අනුව පියවරෙන් පියවර සෙමින් ඉදිරියට යා යුතුය.
සියල්ල කළ යුත්තේ නැන්දම්මාට නොපෙනෙන්නටය. ඇයට බුහුටි දුරකථන අපත්යය. ඉඳහිට නිවාඩුවකට ගෙදර එන තාරිකා අත්තම්මාගෙන් බැණුම් අසන්නේ දවසෙන් වැඩිම කාලයක් දුරකථනයට එබී සිටීම නිසාය.
“මොන විකාරයක්ද?..උදේ නැඟිට්ට වෙලාවෙ ඉඳන් රෑ දෙගොඩ හරියක් වෙනකම්ම ඕකට ඔළුව නමාගෙන, කන්නෙ බොන්නෙ නෑ, කතාබහක් නෑ, ගෙදර වැඩක් පළක් කරන්නෙ නෑ..එළියට බැස්සමත් හැම තැනම ටෙලිෆෝන් වලට ඔළුව ඔබාගත්ත එවුන්..දැන් මේක වයසක උන්දලාටත් බෝවෙලා. සිල් ගන්න ගමනුත් ඕකට හොරෙන් එබෙනවා.මහ වසංගතයක් නෙ...”
“අත්තම්මා දැන් මිනිස්සු ලෝකෙ ගැන දැනගන්නෙ ස්මාර්ට් ෆෝන් එකෙන්.. මේක දැන් විශ්වවිද්යාලයක් වගේ....”
තාරිකා කියන්නේ අත්තම්මාව අවුස්සන්නටය.
“අනේ මේ මට ඒ ගැන කියන්න එන්න එපා.. අපි ලෝකෙ ගැන ඉගෙනගත්තෙ ඕවට එබිලා නෙවෙයි.. පොත් පත් කියවලා.
ඇය තාරිකාට උත්තර දෙන්නේ කේන්තියෙන්ය.
නිරංජලාට ද බුහුටි දුරකථන සමඟ තිබුණේ නැන්දම්මාට සමපාත විය හැකි විවේචනයක්ය. නිවසේදී තාරිකා එයට අබ්බැහිව කල් ගෙවීම මෙන්ම කාර්යාලයේ බොහෝ දෙනෙක් ඊට නැඹුරු වී වැඩ අතපසු කිරීම එයට හේතුව වී තිබිණි. කච්චේරියේ සුබ සාධන අංශයේ පාලන නිලධාරිනිය වූ නිරංජලා සතුව තිබූණේ දස වසරකටත් වඩා පැරණි නොකියා දුරකථයක් ය. පුවරුවේ ඇති ඇතැම් අංක සහ අකුරු මැකී තිබුණ ද අැමතුමක් ලබා ගන්නට සහ කෙටි පණිවිඩ හුවමාරු කරගැනීමට ඇයට එය ප්රමාණවත් විය.
එහෙත් පසුගිය සතියේ ඇගේ උපන් දිනය දා අතුලත් තාරිකාත් එක්ව ඇයට දුන් උපන් දින තෑග්ග බුහුටි දුරකථනයක්ය.
දැන් අම්මිට මටයි අප්පච්චිටයි වීඩියෝ කෝල්ස් ගන්න පුළුවන්, සුදු පුංචිට කතාකරන්න කෙළින්ම කැනඩාවට යන්න පුළුවන්... මම ෆේස් බුක් එකවුන්ට් එකකුත් හදලා දෙන්නම්...”
“අනේ නැතුවට කමක් නෑ.. ඕවා නිකං කාලේ කන වැඩ...මේක වුණත් අපරාදෙ. අර පරණ ෆෝන් එක මට හොඳටම ඇති..”
ඒ බුහුටි දුරකථනයේ විසල් තිරයේ පිපී ඇති රතුරෝස පොකුර දෙස බලමින් හිතේ ඇති සතුට සඟවා ගනිමින් නිරංජලා කීවාය.
“ෆේස් බුක් නම් නොයන එකමයි හොඳ.. ඒකෙ තියෙන්නෙ එක එකාගෙ පම්පෝරිනෙ..කන බොන හැටි, නිදාගන්න හැටි, සමහර ගෑනුන්ට කිසිම පුද්ගලිකත්වයක් නෑ. හැම මඟුලක්ම ඒකෙ දානවා..මහ විකාරයක්.. ”
පුරුද්දක් හැටියට රෑ කෑමට පෙර හොරෙන්ම ගන්නා පරණ අරක්කු මාත්රාව නිරංජලාගේ උපන් දිනය වෙනුවෙන් දෙගුණ කර ගෙන සිටි අතුල කීවේය.
අතුල ගේ මව හිටියේ ලේලියගේ උපන්දින තෑග්ග ගැන නොසතුටින් බව ඇගේ මුහුණේ ලියවී තිබුණේය.
උපන් දිනය වෙනුවෙන් කාර්යාලයට ගෙන ගිය රිබන් කේක් වලටත් වඩා කෙල්ලන්ගේ අවධානය යොමුව තිබුණේ නිරංජලාගේ අලුත් බුහුටි දුරකථනය වෙතටය.
“නිරංජලා මිසුත් එහෙනම් ස්මාට් වුණා”
සොනාලි එය අතට ගනිමින් කීවාය.
“ ශා...මේකෙ හැම ඔප්ෂන් එකක්ම තියනවා..ඇටෑච් බාත්රූම් එකක් විතරයි අඩු..”
ඔෆීස් එකේ කෙල්ලන්ගේ දුරකථන උපදේශිකාව වූයේ සොනාලිය. බුහුටි දුරකථන ගැන ඇයට තිබුණේ පුදුම දැනුමක්ය.
“මිස් මිස්ගෙ ෆේස්බුක් එකට මාවත් ඇඩ් කරගන්න..”
“මම ෆේස් බුක් එකේ නෑ”
“ අපි එකවුන්ට් එකක් හදමු”
ලෝචනා කීවාය.
“අනේ මට ඔය ෆේස් බුක් ඕනැ නෑ.. මගෙ ඒ වයස දැන් පහුවුණා..”
“ ඒකට වයස ප්රශ්නයක් නෑ මිස්.. අපෙ අම්මටත් එකවුන්ට් එකක් තියනවා..ඒ හින්දා දැන් ලෙඩත් අඩුයි.. වැඩේම පරණ යාළුවො එක්ක චැට් කරන එක”
නිරංජලාගේ බුහුටි දුරකථන සාක්ෂරතාව තිබුණේ බින්දුවේය. තාරිකා කියා දුන්නේ එහි මූලික ව්යාකරණ පමණක්ය. එහි ක්රියා කාරිත්වය පිළිබඳ බොහෝ දෑ ඈ දැන ගත්තේ ඇගේ සංවර්ධන සහායිකාව වූ සොනාලි ගෙන්ය. ඉතා සංකීර්ණ කාරියක් සේ පෙනුන ද පියවරෙන් පියවර ඉදිරියට යද්දී එය ඉතා සරල, විස්මය ජනක, සුන්දර අත්දැකීමක් බව ඇයට පසක් වූවාය.
“ දුවයි අප්පච්චියි එකතුවෙලා අම්මටත් බෝකරලා තියෙන්නෙ වසංගතේ...”
සාලයේ සෝපාවකට වී “මල් මිටේ රේණු..” ගීතයේ රූප රාමු නරඹමින් සිටියදී කීප වතාවක්ම එතනින් එහා මෙහා ගිය අතුලගේ අම්මා කීවාය. විසි වසරක් පුරා නිවසේ සාමය වෙනුවෙන් නිහඬව පසුබැසීමේ උපක්රමයට හුරු පුරුදු වී සිටි නිරංජලා ඉන් පසුව නිවසේදී බුහුටි දුරකථන භාවිතය සිය නිදන කාමරයට පමණක් සීමා කරන්නට සැලකිලිමත් වූවාය.
“ අක්කෙ දැන් ඔයත් එන්නකො ෆේස් බුක් එකට.. හැමෝම ඉන්නවා. ඔයා විතරයි අඩු...”
කැනඩාවේ සිටින සුදු නංගී වීඩියෝ කෝල් එකකදී කීවාය. බුහුටි දුරකථනය භාවිතය පටන් ගත්දා සිට ෆේස් බුක් ආසාවක් හිතේ තිබුණත් ඈ එය සඟවාගෙන සිටියේ තමා එයට නොකැමති බව ප්රසිද්ධියේම කියා තිබූ හෙයින්ය.
පසුදා කෑම විවේකයේදී වැව රවුමට ගොස් නිරංජලා ගේ පින්තූර කීපයක් ගත් සොනාලි දළදා මාළිගය පසුබිමේ ඇති පින්තූරයක් තෝරා එය සංස්කරණය කර ෆේස්බුක් ගිණුමක් සාදා දුන්නාය. එදා හවස්වරුවේ සියලු රාජකාරී ලිපිගොනු පසෙක තබා ඈ සොනාලිගෙන් ෆේස් බුක් භාවිතය ඉගෙන ගත්තේ නොදන්නා විෂයක් උනන්දුවෙන් ඉගෙන ගන්නා පාසැල් ශිෂ්යාවක මෙන් පියවරෙන් පියවර කෙටි සටහන්ද ලියා ගනිමින්ය.
ඉන් නිරංජලාගේ සිත වඩාත්ම බැඳුණේ කෙනෙකුගේ නම ටයිප්කර ඔහු හෝ ඇය ගේ තොරතුරු සොයාගැනීමේ ගවේෂණාත්මක අභ්යාසය වෙතටය. එය ඇයට විස්මය ගෙන දෙන්නක් විය. මතකයේ යටපත්ව තිබූ පැරණි මිතුරියන් බොහෝ දෙනෙක් ගේ,වත ගොත, තොරතුරු, පින්තූර සමඟම එහි විය.
“මිස් අඳුනන්නෙ නැති අයත් එක්ක වීඩියෝ කෝල්ස් නම් කොහෙමත්ම එපා..”
සොනාලි කීවාය. ඈ කියූ ඇතැම් දේවල් හිතාගන්නටත් බැරිය. පටිගත කර අන්තර්ජාලයට මුදාහරින ලද ලාංකිකයන්ගේ වීඩියෝ සංවාද කීපයක් ඈ එහි වෙනත් වෙබ් අඩවියකට ගොස් පෙන්නුවාය. සිය සර්වාංගයම හිරිවැටී යන්නාක් මෙන් විය. එවැනි වෙබ් අඩෙවි ගැන අසා තිබුණත් ඈ එවැන්නක් දැක තිබුණේ නැත. එහි කිමිඳයාමේ කුතුහලයක් තිබුණත් තමාට වඩා වසර පහළොවකින් පමණ බාල සොනාලි සමඟ ඒවා බලද්දී ලජ්ජාවක්ද දැනිණ.
“ අනේ ඕක ක්ලොස් කරන්න”
ඒ වෙබ් අඩවියේ නම හොඳින්ම මතකයේ ලියා ගත් ඈ තදින් දෑස වසාගත්තාය.
කටුගස්තොට පාලම මත සිටි තරුණයා ගංදියට වීසි කළ සිහින් කඩදාසි කැබලි විසින් ඇතිකරන ලද කිතිය සමඟ ඇවිස්සුණු සියුම් වේදනාත්මක රතිය සහ කුතුහලය විසින් සොනාලි කියාදුන් ඒ ගවේෂණාත්මක අභ්යාසය අත්හදා බැලීමේ ඕනෑකම ඈ බලහත්කාරයෙන්ම යටපත් කරගෙනම ඉක්මනින්ම රෑ කෑම පිළියෙල කළාය. කෑමෙන් පසු ඉක්මනින්ම කුස්සිය අස්පස් කර දමා ඇඟපතද සෝදාගෙන රෑ ඇඳුමකට මාරුවූ ඇය නිදන කාමරයට ගොස් දොර වසා ගත්තාය.
ඇඳ විට්ටමට දැමූ කොට්ට දෙකකට හේත්තුවී දින පොතද දිග හැර බුහුටි දුරකථනය ගෙන එහි ෆේස් බුක් පිටුවට ඇතුළ් වෙද්දී ඇයට කිසියම් තිගැස්මක් දැනිණ. තමා මේ ඇඟිලි තුඩින් පහුරුගාන්නට යන්නේ වසර විසිහතකට පෙර සිහින්වට ඉරා මහවැලි ගංදියේ පොඟවා, ගිල්වා මකා දැමූ අතීතයක්ය. ඔහුගේ නම ශ්රීමාල් අබේකෝන් බව මතකය. එය සඟවා වළදමා තිබුණේ ජීවිතයේ නැවත ආවර්ජනය කළ නොයුතු අප්රසන්න මතකයන් අතරේය. ඒ දහසය හැවිරිදි දැරිය කෙමෙන් වියපත් වන විට ඒ මතකය ද සම්පූර්ණයෙන්ම මැකී ගොස් තිබුණේය.
ශ්රීමාල් අබේකෝන් යන්න ටයිප් කර සෙවීමේ සලකුණ මත ඇඟිල්ල තැබූවිට ආවේ ශ්රීමාල් අබේකෝන්ලා සිය ගණනක ගේ ලැයිස්තුවකි. වසර විසි හතකට පෙර මතකයේ යාන්තම් බොඳවූ ඡායාවක් සේ ඇඳී තිබුණු ඒ දහ හත් හැවිරිදි හිරිමල් තරුණයාගේ මුහුණ ඒ මුහුණු අතරින් සොයා ගැනීම පහසු නැත. එක් එක් ගිණුම දිගහැර ඒවායේ සැරි සරමින් පින්තූර බලමින් තම මතකයේ රැඳී තිබුණු බොඳවුණු ඡායාවට යාන්තම් සමාන කමක් ඇති මුහුණක් සොයා ගන්නා විට මධ්යම රාත්රියට ද ආසන්න වී තිබිණි.
මඳක් කෙස් අඩුව තිබුණත් ඒ රැලි ගැසුණු කොණ්ඩය එලෙසින්මය. දිගැටි මුහුණේ වක් වූ නැහැයත් නළල් තලය සහ ඒ තියුණු දෑසත් මතක ඡායාවට සමපාත විය. ඔහු ආදි සිල්වෙස්තරයෙක් බව දකිද්දී සිය හෘද ස්පන්දන වේගය වැඩි වන බවක් දැනිණ. උගුර කට වේළීගොස් සියොළඟම හිරි වැටුනාක් මෙන් විය. මේ එදා භද්ර යෞවනයේදී තම සිත වසඟ කළ ශ්රීමාල් අබේකෝන් මය.
ඔහු සිටින්නේ ඉතාලියේය. රැකියාව සූප වේදයය. එහි ඔහු “ සිංගල් ” යැයි සඳහන් කර තිබීම ඇයට විශ්මය දනවන්නක් විය. කඩවසම් පෙනුමැති හතළිස් තුන් හැවිරිදි වියේ පසුවන ඔහු තවමත් අවිවාහකයෙක් ය. අත් නැති බැනියමකින් සහ කෙටි කලිසමකින් සැරසුණු ඔහුගේ ඡායාරූපයක් දැක සිය සර්වාංගයම හිරිවැටී යන්නාක් සේ ඇයට දැනිණ. එකල ද ඔහුට වූයේ සවිමත් කඩවසම් සිරුරක්ය.
මතකයෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම මකා දමා තිබූ පුස් ගඳක් එක්වරම ඇගේ නාස් පුඬු වලට දැනෙන්නට විය. ඒ ගඳ ආවේ පේරාදෙණිය පාරේ මුල්ගම්පොළ වසා දමා තිබූ කුඩා පාළු නිවසකින්ය.
සිතාරා සමඟ නිරංජලා පාසල් යන්නට දුම්රියට නගින්නේ යටවරින්ය. ශ්රීමාල් සහ මිතුරු කැල වත්තේගමින්ය. එතැන් සිට දුම්රියම රස ගුලාවක්ය. රූකාන්තගේ, නාමල්ගේ, ප්රින්ස්ගේ ගීත ඔවුන්ටත් වඩා හොඳට ශ්රීමාල් ගයන්නේය. පාසල් රග්බි ක්රීඩකයෙක් වූ ඔහු සිත්ගන්නා දඟකාරයෙක්ය. මුලින් ඇස්වලින් කළ කතා බහ අකුරු වලට පෙරළී ප්රේම පත්ර හුවමාරු වන්නේ හොර රහසේමය. ඒවායේ ද වැඩිපුර තිබුණේ සින්දු කෑලිය. මේ සියල්ල සිදුවන්නේ සාමාන්ය පෙළට සූදානම්වන අතර වාරයේය.
බාලදක්ෂ මූලස්ථානයේ තිබූ සේමසිංහ සර් ගේ ගණිත සම්මන්ත්රණයට යන මුවාවෙන් පාට ඇඳුමෙන් සැරසී විත් ශ්රීමාල් සහ තවත් යුවළක් සමඟ මුල්ගම්පොළ පාළු නිවසට ගිය ගමන මතක් කිරීම පවා බියකරුය. දහසය හැවිරිදි ලජ්ජාශීලී දැරියට එවැනි ෙෙධර්යයක් ලැබුණේ කෙසේද යන්න අදටත් සිතාගත නොහැක. සැබැවින්ම ඒ තමාමද? පිරිමියෙකුගේ පපුතලය උණුසුම් බවත් ප්රේමය වහා ගිනිගන්නා සුලු බවත් ඈ දැනගත්තේ එදාය. ගින්න පැතිර යන්නට පෙර නිවා දැමුණි. එහෙත් සියලු මතක මකා දැමුවත් ඒ පාළු නිවසේ වූ පුස් ගඳ මතකයෙන් මැකී යන්නට බොහෝ කල් ගතවිය.
ශ්රීමාල් දුන් ලියුමක් අම්මාට හසුවන්නේ ඔය කාලයේය. ආදර තෙපුල් වලින් මෙන්ම හාදුවලින් ඒ ලිපිය පිරී තිබිණි. අම්මාගේ ගුටිබැට සහ අප්පච්චිගේ සැර වැර වලටත් වඩා දරුණු වූයේ නිවාස අඩස්සියේ සිටින්නට වීමය. උසස් පෙළ පන්තියට යන්නට පෙර සම්බන්ධය නවතා දැමිය යුතු යැයි ඈ තරයේ සිතා ගත්තාය.
ශ්රීමාල්ගේ පියාට ගාල්ලට මාරුවක් ලැබෙන්නේ මේ කාලයේය. ගාල්ල ඔවුන්ගේ උපන් ගමය. ඔහු ළඟ ඈ ලියූ ලියුම් තොගයකි. ඈ ඒවා ඉල්ලා සිටියේ සිතාරා අතේ පණිවිඩයක් යවමින්ය. ඔහු ඇයට ලියු ලියුම් තිබුණේ පරිස්සමට සිතාරා ළඟය.
ගාලු යන්නට පෙර ඒ ලිපි නැවත හුවමාරු කරගෙන සම්බන්ධය නතරකර දමන්නට ඔහු ද එකඟ වී තිබිණි. ඒ රහසිගත හමුව සිදුවූයේ සිතාරාගේ මැදිහත් වීමෙන්ය.
එදා කටුගස්තොට අන්තෝනි රඟහලේ උසස් පෙළට නියමිත “මනමේ” පෙන්නුවේය. පාසල් දර්ශනය නරඹා ඈ එළියට එද්දී ඩෙනිම් කලිසමකින් සහ පොඩි වුණු කමිසයකින් සැරසී ඔහු එතැනට පැමිණ සිටියේය. බර කවර දෙකක් දෙදෙනා අතර හුවමාරු විය. ඒ මුහුණ ශෝකයෙන් බරව තිබුණේය. සමුගැන්ම සිදුවූයේ ද ඇස් වලින්ය.
හිරු අවරට යමින් තිබිණි. බස් රියක් ආවේ බොහෝ වේලාවකට පසුවය. බසය පාලම මතින් ගමන් කළේ ඉබි ගමනින්ය. ඈ සිටියේ වම් පැත්තේ කවුළුවක් අසල අසුනකය.
පාලමේ පදික මං තීරුවේ මැද හරියට වන්නට ගඟ පැත්තට නැමී සිටි ශ්රීමාල් කිසිදු අරමුණකින් තොරව මෙන් එක්වරම සිය සාක්කුවෙන් ගත් ලොකු කඩදාසි ගුලියක් සියලු වෙර යොදා ගඟේ ඈතට එල්ලයක් ගෙන විසි කරත්ම හුන්නස්ගිරිය දෙසින් හමා ආ සුළං රැල්ල හේතුවෙන් ගුලිය ලිහී කුඩා තීරුවලට ඉරා තිබුණු කඩදාසි කැබලි සුළෙඟ් පාවෙමින් ගංදිය මත හිරිපොද වැස්සක් සේ පතිතවනවා ඈ දුටුවාය. බසය සෙමින් ඉදිරියට ඇදී ගියේය.
යළිත් ඔහුගේ පිටුවට එබුණු ඇය දෙවරක් නොසිතාම මිතුරු ඇරයුම් බොත්තම ඔබා දුරකථනය විසන්ධිකර දෑස පියා ගත්තාය.
“ මේක මාර සප්රයිස් එකක් මට. ඔයා දන්නවද මම මේකට ආපු දා ඉඳන් ඔයාව සර්ච් කරනවා. කවද හරි ඔයා ෆේස් බුක් එයි කියලා හිතුවා.. මාරම සතුටුයි..”
පසුදා දුරකථයට එබී බලද්දී ඔහු ඇගේ මිතුරෙක් වී මැසෙන්ජරයට ලියා තිබුණේය.
“සතුටුයි...”
ඈ ලියුවාය. බුහුටි සංවාදය ඇරඹුනේ එතැනින්ය. මුලින් තිගැස්මත් තිබුණත් ඔහු හා සංවාදය ප්රිය මනාප විය. ආගිය තොරතුරු වලට සීමාවූ ඒ කතාබහ කල් යත්ම ඔවුනොවුන්ගේ ජීවිත වල අහුමුළු සොයා විනිවිද යන තරම් සමීප විය. දහවලට වඩා ඒවා සිදුවූයේ රාත්රියේය. ඔහුගේ සරල ආකර්ෂණීය වචන වලට ඈ බෙහෙවින් ලොල් වූවාය. කාර්යාලයේත් නිවසේත් ගෙවෙන ඒකාකාරී ජීවන රටාවෙන් හෙම්බත්ව සිටි ඇයට ඒ බුහුටි සංවාද මහත් ආශ්වාදයක් ගෙන දුන්නාය. සතියකට දින දෙකතුනක් වත් ඔව්හු මධ්යම රාත්රිය තෙක් අකුරු හුවමාරු කරගත්හ. ඒ අකුරු අතර හැඟුම්බර වදන්ද බොහෝ විය.
“ මගෙ අයියා නැතිවුණා. මම සතියකට ලංකාවට ආවා..”
දිනක් උදෑසන ඔහු ලියා තිබිණි. ඈ ශෝකය ප්රකාශ කළාය.
“ලංකාවෙන් යන්න කලින් මට ඔයාව දකින්න ඕනෑ”
සර්වාංගයම වෙව්ලන්නාක් සේ ඇයට දැනිණ.
“ලංකාවෙ මට හිටපු එකම නෑයා අයියා...ආයෙ මම කවදාකවත් ලංකාවට එන්නෙ නැතිවෙයි..ඒකයි මට ඔයාව දකින්න ඕනැ....වැරදියට හිතන්න එපා. මේක බොහොම අහිංසක ඉල්ලීමක්. මට ඔයාව බලන්න ඕනැ...එච්චරයි.”
ඒ ඉල්ලීම ඉතා කාරුණික එකක් විය. ඔහුව දැක ගැනීමේ ඕනෑකමකින් තමාද පෙළෙමින් සිටින බව ඇයටද දැනිණ.
“මම නුවර එන්නද?”
“එපා..කොහෙත්ම එපා..”
ඈ වහා ලියුවාය. එය අතිශයින්ම බියකරුය. නුවර පුරා සැරි සරන්නේ දන්නා හඳුනන ඇස් ය.
“මාව තේරුම් ගන්න.. සිකුරාදා මම ආපහු යනවා..මට ඕනැ ඔයාව දකින්න විතරයි. ...”
ඒ හැඟම්බර අකුරු ඇගේ හදවතේ ගැඹුරුම තැන ද ස්පර්ශ කරන්නට සමත්විය.
මසකට වතාවක් දෙකක් නගරාන්තර දුම්රියෙන් අමාත්යාංශයට යන රාජකාරී ගමන මුවාවෙන් බ්රහස්පතින්දා කොළඹදී ඔහුව රහසේ හමුවන්නට ඈ තීරණය කළාය.
සතුට සහ බිය මුසු නන්නාඳුනන ආගන්තුක කුතුහලයකින් සිත පිරී තිබිණි. නගරාන්තර දුම්රිය කඩුගන්නාව බසිද්දී ඈ දෑස පියාගෙන සිහිපත් කරමින් සිටියේ හින්දි චිත්රපටවල තමා දැක තිබූ අහඹු හමුවීමේ දර්ශනයන්ය. ඈ ඒවාට බොහෝ සෙයින් ප්රිය කළාය. ඇතැම් ඒවා දෑසට කඳුළු උනන තරම් සංවේදීය. ඔහු හමුවේ එතරම්ම සංවේදී නොවිය යුතු යැයි ඈ තරයේම සිතාගත්තාය.
මෙය මවාගෙන ආ රාජකාරී ගමනක් නිසා ගෙන ආ ලිපිගොනු වල වැඩ දහය හමාර වනවිට නිමකර ගත හැකි විය. ඈ ඔහු හමුවන්නට නියමිත එකොළහටය. ඔහුට රිය නවතා ගන්නට කීවේ අමාත්යාංශයට මඳක් ඔබ්බෙන් ඇති සුපිරි වෙළඳ සල ඉදිරියේය.
එතනින් ඈ ඔහුගේ රියට ගොඩවන්නේය. ඔවුන් යන්නේ සුපිරි හෝටලයක උද්යාන අවන්හලකටය. නිරංජලා දන්නා අය එවැනි තැන්වල ගැවසෙන්නේ නැත. එහි කතාබහ කරමින් දිවා ආහාරය ගෙන හවස දුම්රියට ඈ එන්නේ ත්රී රෝද රියකින්ය. ඒ ආරක්ෂිත හමුවීමේ සැලැස්ම ඔහුගේ යෝජනාවක්ය.
“ මම ඇවිත් ෆුඩ් සිටි එක ඉස්සරහා ඉන්නවා.”
දහයයි තිස්පහට ඔහු ඇමතුමක් දුන්නේය.
“ තවව මගෙ වැඩ ඉවර නෑ..මම එකොළහට එන්නම්..”
ඒ උදේ සිට ඔහුගෙන් ලැබුණු හයවෙනි ඇමතුමය. ඇය කාන්තා කාමරයට ගොස් තොල් ආලේපය යාන්තමින් තවරා සාරියෙහි රැලි සකසා විලවුන්ද තවරාගෙන එළියට එද්දී බුහුටි දුරකථනය නැවත නාදවූයේය.
වහා ඈ තිගැස්සින. එවර ඇමතුම අතුලගෙන්ය.
“කරදරයක් නැතුව ආවද?”
“ඔව්..මම මිනිස්ට්රි එකේ ඉන්නෙ...”
ඈ වචන ගැටගසා ගත්තේ දෙගිඩියාවෙන්ය.
“ අද හවස කොළඹට සුළං සමඟ මහ වැසි කියලා දැන් නිවුස්වලට කිවුවා..බබා ඔයා කුඩේ ගෙනාවද?”
“ ඔව්...”
“ එහෙනම් පරිස්සමෙන්..මමත් අද ගෙදර එනවා...හෙට නිවාඩුවක් දැම්මා..මේ දවල්ට මොනවා හරි කාලා කෝච්චියට නඟින්න.. නැත්නම් ඔයාට ඉසේ රදේ හැදෙයි...මතකනෙ එදා..”
අතුල ඇමතුම විසන්ධි කළේය. ඈ ගල් ගැසුනාක් මෙන් හිටි පියවරම නැවතුනාය. එවිටම නැවත දුරකථනය නාද විය. ඒ ඇමතුම ශ්රීමාල් ගෙන්ය. හිස භ්රමණය වන්නාක් මෙන් විය. ඈ ඇමතුම විසන්ධි කළාය. අහසෙහි කළු වලාවන් රොක් වෙමින් තිබිණ. තව මොහොතකින් මහ වැසි වසිනු ඇත. දුරකථනය යළිත් නාද විය. තදින් සුළඟ හමන්නට පටන් ගත්තේය. ඒ සුළඟේ තැවරී තිබුණේ පුස් ගඳකි. ඒ පුස් ගඳ මුල්ගම්පොළ පාළු නිවසින් හමා ආ පුස් ගඳමය. දුරකථනය නිවා අත්බෑගයට දමාගත් ඇය එතැන වූ ත්රීරොදයකට නැග්ගාය.
ඈ කටුගස්තොටින් බසයෙන් බැස්සේ ඔළුව පුපුරණ තරම් හිස රදයක්ද සමඟින්ය. මනස අවුල් ජාලාවක්ය. එතැන ඉදිරියෙන් ඇති බෝමළුව වෙත ඈ ගියේ සිත මඳක් සන්සුන් වන තුරු රැඳෙන්නටය. එතැන නිස්කලංකය, ඈ බොධිය වටා සක්මන් කළාය. එතැන පසෙක කළු ගල් ගොඩකි. අසල කිසිවෙක් නැත. ඇය අත්බෑගය තුළ ඇති බුහුටි දුරකථනය ගෙන ලේන්සුවකින් එතුවාය. ඉන්පසු එය ගලක්මත තබා හිතේ ඇති බර පහව යන තුරු තවත් ගලකින් එයට තැලුවාය. මොහොතකින් සියල්ල කුඩු වී ගිය බව දැනිණ.
සැඳෑ අඳුර ගංදිය මත වැතිරෙද්දී පාලමේ මගී තීරුවේ මැද සිටි නිරංජලා ලේන්සුවකින් ඔතන ලද කුඩා පොදියක් දුර එල්ලයක් ගෙන ගඟ මැදට විසි කළාය. එහි ගැටය ලිහී ඒ තුළ වූ සුන්බුන් අඳුරේම දිය මත පතිත වෙද්දී ඇගේ සිතට මහත් සැහැල්ලුවක් දැනිණ. එවිටම පාලමේ වීදි පහන් දැල්විණි.
Thanks Nissanka for posting this.
A well written story. This has been written as a short novel though it was translated to a short story. (https://www.amazon.com.au/Cow-Company-Parashar-Kulkarni-ebook/dp/B07WNQZ91S)That’s why it looks like quite a congested & lengthy story.
It is a reflection of the behaviour of people in different circumstances trying to please the superior officers, facing minor crisis in day to day life in an office during colonial era. However, some of the behavious could still be seen in present era. It is full of sarcasm but at the same time it generates some sympathy on the characters as well (That’s how I felt). There are so many hilarious/ sarcastic incidents in the story most of them can be seen in real life e.g. The Manager going to greet the new neighbour, Mr. A.K. Hedge (assuming he is an Englishman)
කතා කරන අතර මා සුරම්යා දෙස බැලුවේ හිතාමතා නොවේ. ඈ විමතියෙන් මෙන් මා දෙස එක එල්ලේ බලා සිටියාය.
‘‘කවුද? මොකද මෙච්චර දිගට කියවන්නේ. ප්රශ්නයක්ද.?’’ යනුවෙන් විමසන්නා සේ ඈ ඇහි බැම ඔසවමින් ඉරියව්වලින් ප්රශ්න කළාය.
මා මන්දස්මිතියක් නංවාගෙන ඇය දෙස බලාගෙන දෙසපට හිස සැලුවේ අවුලක් නැති බව කියන්නටය. සුරම්යා මා දෙස රවා බැලුවාය.
‘‘අන්තිමේට කරදරේ බැරිම තැන කර්තෘ මණ්ඩලේට මගේ කෝල් එක දැම්මා. එතන හිටිය මහත්තයෙක් තමයි කිව්වෙ ඔය විශ්වවිද්යාලෙ තමයි වැඩ කරන්නේ කියලා. එතෙන්ට කෝල් එකත් අරං බලන්න කියලා. එදා ඉඳං මං ඔයාගෙ සෙක්ෂන් එක දන්නේ නැතිව සෑහෙන්න මහන්සි වුණා. සමහරු දන්නෙත් නෑ ඔයා පත්තරේට ලියන බව. අන්තිමේට ඔය සෙක්ෂන් එක හොයා ගත්ත. දවස් කීපයක් දිගටම රින්ග්ස් යනව. කවුරුත් ආන්සර් කළේ නෑ. ඔපරේටර් මට එක්ස්ටෙන්ෂන් එක කිව්ව නිසා තමයි දිගටම ගත්තේ. ඊයේ දෙපාරක්ම ඔතන උන්න නෝන කෙනෙක් කිව්ව මේ හිටිය මේ නෑ කියල. මට හිතුණේ බොරුවක් කියනව කියලා. පස්සේ ඒත් හිතුව ඉන්නව නං නොදෙන්නෙ මොකද කියල. අද ගත්තෙත් එයා නේද? කවුද එයා...?’’
‘‘ආ... ඒ මේ අපේ ස්ටාෆ් එකේ ලෙක්චරර් කෙනෙක්. මට කිව්ව තමයි දෙතුන් වතාවක් කෝල් ආව කියලා.’’
මා සුරම්යා දෙස යළි බැලුවේ මාතෘකාව ඇය වූ බැවිනි. ඇය පෙර විලාශයෙන්ම වෙනසක් නැතිව මා දෙස බලා සිටියාය. අතින් සංඥා කොට ඇය විමසුවේ තමන් ගැන විමසන්නේ කුමක් දැයි කියාය.
‘‘ඉවර වුනාම කියන්නාංකො පොඩ්ඩක් ඉවසන්නකො...’’ මම හඬ නොනැගෙන පරිදි දෙතොල් සොලවා අතින් සන් කරමින් ඉඟි පෑවෙමි. ඇය දත්මිටි සැපුවාය.
‘‘දැන් එතකොට මෙච්චර මහන්සි වෙලා මාව හෙව්ව කෙනාගෙ නමවත් මං දන්නේ නැහැනෙ හෙව්ව කාරනෙත් දන්නේ නැහැනේ.
‘‘මම රූපිකා ... රූපිකා දිසානායක මං වැඩ කරන්නේ මහරගම නගර සභාවේ. මගේ මහත්තයා පොලිසියේ. මං මගේ ජීවිතේ මේ වයසට පුදුමාකාර අත්දැකීම් ලබාපු ගෑනියෙක්. ‘අභිසාරිකාවකගේ ස්වයංවරය’ වගේ කතා ගොන්නක් ලියන්න අත්දැකීම් මා ගාව තියෙනවා. ඒකයි මට කතා කරන්න හිතුණේ. ඔය තරං සංවේදී විදිහට ලියන කෙනෙකුට මාව තේරුම් ගන්න බැරිවෙන එකක් නෑ කියල හිතුණා.
ඇගේ කතාව අසා සිටින්නට මා කැමැති බව ඇයට පැවසීමි. සඳුදා හා සිකුරාදා දවස්වල බොහෝවිට කාර්යාලයේ රැඳෙන බවත් අනෙක් දවස්වල විටින් විට දේශනා සඳහා සහභාගි වන බවත් පැවසූ මම එළැඹෙන සිකුරාදා මා අමතන ලෙස කියා සිටියෙමි.
‘‘‘හරි... දැන් ඉන්න තැන දන්නවනෙ. මට එච්චර දුරක් නොවෙයිනෙ. ඇවිල්ල මුණ ගැහිලම මම විස්තර කියන්නත් පුළුවනි. මං ආයෙ නොවැරදීම සිකුරාදා දවල්ට කෝල් කරන්නම්කො. ඔන්න අද රෑට නං මට නින්ද යයි. දැන් සති ගාණක් තිස්සේ නින්දක් නෑ.’’ එසේ පැවසූ රූපිකා දුරකථනය විසන්ධි කළාය.
‘‘දැන් ඉතිං සඳුදයි, සිකුරාදයි මෙතන ටෙලිෆෝල් ආන්සර කරල ඉවරයක් නැති වෙයි. මෙයත් ඉතිං පැනි හිනාව දාගෙන තොඳොල් වුණානෙ. කවුද ඔය අම්මණ්ඩි...?’’
මම සුරම්යා සමග සියලු විස්තර පැවසීමි. මට සඟවන්නට කිසිවක් නොවීය.
‘‘ආ... එහෙනං රසිකාවියක්. ඔය කෙටිකතාව අපිටත් දෙන්නකො කියවන්න. ඔයා ලියනව කියල දන්නව වුණාට අපි කාන්තා පත්තර කියවන්නේ නෑනේ...” එසේ පැවසූ සුරම්යා ‘‘කොයිකටත් කල්පනාවෙන්. අපි දන්නේ නෑනෙ කොයි වගේ අම්මන්ඩියක්ද කියලා.” යනුවෙන් කියාගෙන නික්ම ගියේ මගේ පිටට වැරෙන් පහරක් ගසමිනි.
ඒ පහරේ ලොකු කතාවක් තිබෙන්නට ඇතැයි මට සිතුණි. සිකුරාදා උදේ වරුවේ සුරම්යාට දේශන ඇත. කොළඹින් ඈත පළාතක වෙසෙන දෙමාපියන් බැලීම සඳහා සිකුරාදා දිවා ආහාරය ගැනීමෙන් අනතුරුව පිටත්ව යන්නට ඈ පුරුදු වී සිටියාය. ඒ අනුව සිකුරාදා දවසම ඈ දුරකථනය අසල නැත.
රූපිකාට සිකුරාදාම ඇමතුමක් දෙන්නැයි මා පැවසුවේ සුරම්යා මග හැරීමට බව ඇස සිතුවා වත්ද? ඇත්තෙන්ම සුරම්යා නොමැති විටෙක රූපිකා ඇතුමක් දෙන්නේ නම් මැනවි යැයි මා යටි සිතින් ප්රාර්ථනා කළා විය යුතුය.
සිකුරාදා උදේ සිට දුරකථනයට එන සෑම ඇතුමකටම මා පිළිතුරු දුන්නේ වෙනෙකෙකුට කතා කරන්නට ඉඩ නොතබාය. කරුමෙකට රූපිකාගේ දුරකථන ඇමතුම ආවේ උදේ වරුවේ දේශන හමාර කොට සුරම්යා දිවා ආහාරය ගැනීමට කාමරයට පැමිණි පසුවය. මේ නම් රූපිකාගේ ඇමතුම වන්නට පුළුවනැයි සිත පැවසුවද මා අසුනෙන් නො නැගිට්ටේ ‘‘කෝ අර හෝන්තුව කෝල් කළේ නැත්දැ’‘යි අසාගෙනම මොහොතකට පෙර සුරම්යා පැමිණි නිසාය.
දුරකථනයට පිළිතුරු දුන් සුරම්යා කිසිවක් නොදොඩාම රිසීවරය ඉහළට ඔසවා මට සන් කළාය. ඇගේ මුහුණේ වූයේ ප්රසන්න බවක් නොවේ. ඈ මා දෙස බැලුවේ සැක සහිත බැල්මෙනි.
එහා කෙළවරේ වූයේ රූපිකාය. ඒ දිවා ආහාර ගැනීමට සූදානම් වන මොහොත නිසා පැයකට හමාරකට පසු ඇමතුමක් ගත හැකිදැයි මම කාරුණිකව විමසා සිටියෙමි. යම් හෙයකින් කතා කරන්නට නො ලැබුණොත් සඳුදා කතා කරන්නෙමැයි ඇය පැවසුවාය. ආහාර ගෙන කතා කරන්නට ඇගේ දුරකථන අංකය විමසීමට සිතුණු නමුදු සුරම්යා සිටින මොහොතක එය නුසුදුසු බව මගේ හිත කියන්නට විය.
‘‘මොකෝ හවසට දා ගත්තේ අපි ඉන්දැද්දී කතා කරන එක හරි නෑ කියල හිතුණද?” සුරම්යා විමසුවේ ඉවත බලාගෙනය. ‘‘මොනාද අනේ මේ කියන්නේ. එයා දිගටම කියවන්න ගත්තොත් අපේ ලන්ච් එකත් පවා වෙනවනෙ. මං එතකල් ඔයා කොහොමත් කන්නේ නෑනේ. අද බැරි වුණොත් සඳුදට කතා කරනව කිව්වා.’’
‘‘සඳුදට මාත් ඉන්නවනෙ. කමු කමු... ඔයා නැතිව මං කන්නේ නැති බව දන්න එක හොඳයි. මං කාපු ගමං යන්න ඕනේ. අද අම්මව ඩොක්ටර් කෙනෙකුට පෙන්නන්නත් තියෙනව.’’
දිවා ආහාරය නිමා කළ වහාම සුරම්යා පිටත්ව ගියාය.
‘මට මගේ කතාව කියන කල් ඉවසිල්ලක් නෑ. ඊයේ මුළු රෑම හිතුවෙ කොහෙන් පටන් ගන්නද කියල. ඒත් ෆෝන් එකෙන් කියන්න බැරි තරම් විස්තර ගොඩක්. මට ඔයාට නිදහසේ මුණ ගැහෙන්න ඕනේ. මං ඔයාගෙ කැම්පස් එකට එන්නං. දැන් වැඩ ඇරිල ගෙදර යන්න ලේස්ති වෙලා මේ කෝල් එක ගත්තේ.’’
හවස ඇමතුම ගත් රූපිකා කීවාය.
අප මුණ ගැසෙන්නට නිතර සිසුන් පැමිණෙන නිසාත්, ආචාර්ය මණ්ඩලයේ අය සිටින නිසාත් නිදහසේ කතා කරන්නට සුදුසු වාතාවරණයක් නොමැති බව පැවසූ මම නුගේගොඩ දුම්රියපොළ වැනි පොදු ස්ථානයකදී මුණ ගැසෙමු දැයි විමසුවේ විවාහක ස්ත්රියක වූ ඇය අපහසුතාවට පත් නොවන පරිදිය.
ලැබුණු අවස්ථාවෙන් මම ඇගේ දුරකථන අංකය ඉල්ලා සිටියෙමි.
‘‘මෙතන ගොඩක් අය ඉන්නව. කවුරුදු ආන්සර් කරයිද දන්නේ ඈ. මට පිරිමි අයගෙන් කෝල් එන්නේ නැති හංද මේකෙ ඉන්න උං පදයක් හදයි ඒ හංදා මංම කෝල් ගන්නම්....’’ එසේ පැවසූ රූපිකා ‘‘අනේ මට තේරෙනව. ඔයාව අපහසුතාවට පත් කරන්න මට ඕනේ වුණේ නෑ... මං ඔතෙන්ට එන්නේ නෑ. රාජගිරියෙ මහජන බැංකුවෙ මගේ හොඳම යාළුව ඉන්නව. එයා එතන මැනේජර්. ඉනෝක කියල. මං ඔයාට කතා කරන්න කලිං එයාගෙන් ඇහුව.. එයා කිව්ව එතන නිදහසේ කතා කරන්න පුළුවන්. ලබන සඳුද එන්න කියලා...’’
ඇය සියල්ල අපූරුවට සැලසුම් කොට තිබිණි. ඇයට කල් නොයවා මා මුණ ගැසී ඇගේ කතා කියන්නට වුවමනා බවත්, විශ්වවිද්යාලයට එනවාට මා විරුද්ධ වුවහොත් ඊට විකල්පය සොයා ගන්නට තරම් ඇය සූක්ෂම බවත් මම තේරුම් ගතිමි.
මම ඇගේ යෝජනාවට එකඟ වීමි. සඳුදා උදයෙන්ම රාජගිරිය මහජන බැංකුවට එන්නට පොරොන්දු වීමි.
‘‘ආ ගොඩක් ස්තුතියි. හාෆ් ඩේ දාලා මං එන්නම් ඔයාට නාවල ඉඳං එච්චර දුර නැහැනෙ. උදේ නමය වෙද්දී එන්න.’
රූපිකා සියල්ල තීරණය කළාය. සඳුදා උදේ වරුවේ සුරම්යා පමා වී වැඩට පැමිණීම මට සහනයක් විය.
‘මැනේජර්.. මිසිස් ඉනෝකා ඇවිල්ල ඉන්නවද?’’ මම ආරක්ෂක නිලධාරියගෙන් විමසුවෙමි. ‘‘ඔව් සර්... මැඩම් රූම් එකේ ඉන්නව... උඩ තට්ටුවට යන්න...’’
ඉනෝකා ඉතා රූබර, ආකර්ශනීය කාන්තාවක වූවාය. වීදුරු දොරෙන් මට ඇගේ රුව ඉතා පැහැදිලිව පෙනුණු නමුදු ඈ ඉදිරියේ මට පිටුපා සිටින ඔසරියක් හැඳි සිටි කාන්තාවගේ රුව පෙනුණේ පසුපසිනි. මේ රූපිකා විය යුතුය.
කළමනාකාරිනියගේ කාමරයේ ඉදිරියේ මදක් තත්පර වූ මට ඇය ඇතුළට පැමිණෙන්නැයි අතින් සන් කළාය. ඒ සමගම ඇය ඉදිරියේ හිඳ සිටි කාන්තාව හිස හරවා බැලුවාය. ඇය ඉනෝකාටත් වඩා රූමත් ආකර්ශනීය තරුණ කාන්තාවක වූවාය.
මගේ දිව පැටලිණි. මේ රූපිකාද? නැතහොත් ඇය තවම පැමිණ නැද්ද? මම කාමරය සිසිරා නෙත් හෙළුවේ තවත් රූපිකාවක සෙවීමටය.
‘‘යස්... මිස්ටර්...’
‘‘මම සතරසිංහ... මං නිවැරැදි නම් මේ මිසිස් ඉනෝකා...’’
‘‘ඔව් ඉනෝකා කරුණානායක. වාඩිවෙන්න....’’ මම අනෙක් තරුණ කාන්තාව ගේ වම් පසින් හිඳ ගතිමි.
‘‘අපි බලාපොරොත්තු වුණේ තලතුනා වයසේ මිස්ටර් සතරසිංහ කෙනෙක්.... ඒත් මෙතන ඉන්නේ තරුණයෙක්නේ.... මේ අපේ වයසේම... බයි ද වේ... මේ ඉන්නෙ රූපිකා...’’
මම මගේ පසෙකින් අසුන් ගෙන සිටින තරුණ කාන්තාව දෙස බැලීමි.
‘‘ආ... අනේ වෙන්න බෑ...කොහෙත්ම වෙන්න බෑ... මේ මිස්ටර් සතරසිංහද.. අයියෝ මං දැනගෙන හිටිය නං මේ ගමන එන්නේ නෑ....’’
දියෙන් ගොඩ දැමූ මාළුවෙකු සේ රූපිකා ගැහෙන්නට වූවාය..
‘‘ඇත්තටම මේ සුරේන් සතරසිංහමද? ඒත් මං බලාපොරොත්තු වුණේ තලත්තෑනි කෙනෙක්. ගොඩක් අත්දැකීම් තියෙන වැඩිහිටියෙක්. අඩුම ගානේ අවුරුදු හතළිහක් හතළිස් පහක් විතර... නැත්තං මං කෝල් කරන්නේ නෑ. ලියන දේවල් හැටියට මං බලාපොරොත්තු වුණේ වැඩිහිටියෙක්... අනේ ඉනෝකා සොරි... මං ඔයාවත් අපහසුතාවට පත් කලා. මේ එයා නොවෙයි. මං හෙව්ව එයා නොවෙයි.... මට මෙයාට මගේ කතා කියන්න බෑ.. කොහෙත්ම බෑ...’’
මම කිසිවක් අදහාගත නොහැකිව මොහොතක් ගල් ගැසී සිටියෙමි.
‘‘‘මට ඕනේ වුණේ මගේ ජීවිත කතාව කියල උපදෙසක් ගන්න පුළුවන් කෙනෙක්. වැඩිහිටියෙක්. මගේ ඛේදවාචකය තේරුම් අරං ඒකට උපදෙස් දෙන්න පුළුවන් කෙනෙක්. අනේ මට සමාවෙලා ඔය පඩිපෙළ බැහැගෙන ආපහසු යන්න. ඔයා රූපිකා කියල කෙනෙක් දන්නේ නෑ. එහෙම කෙනෙක් කෝල් කළෙත් නෑ... එහෙම කෙනෙක් දැකලත් නෑ....’
ඉනෝකා මා දෙස බලා සිටියේ තවත් එතැන මා රැඳී නොසිටිය යුතුය යන බැල්මෙනි. ඇය විශාල අපහසුතාවකට පත්වී සිටියාය.
මම හෙමිහිට කාමරයෙන් පිටතට ආවෙමි.
‘‘මට මගේ පවුල කඩා ඉහිරවගන්න බෑ ඉනෝකා...’’ පඩිපෙළ බැස ගෙන යන තුරු පමණක් නොව විශ්වවිදයාලයේ මගේ කාර්යාලයට එන තුරුද රූපිකාගේ ඒ හඬ මගේ සවනේ දෝංකාර දෙන්නට විය.
මා පැමිණ ටික වේලාවකින් ඉනෝකා මට ඇමතුමක් දුන්නේ මා පත් වූ අපහසුතාව ගැන රූපිකා වෙනුවෙන් සමාව ඉල්ලන්නටය.
මේ වන විට විශ්රාම සුවයෙන් පසු වන ඇය මගේ දරුවන්ගේ අම්මාය.
http://ketykatha.blogspot.com/2020/12/blog-post.html?m=1
Lucy Maud Montgomery OBE (November 30, 1874 – April 24, 1942), published as L. M. Montgomery, was a Canadian author best known for a collection of novels, essays, short stories, and poetry beginning in 1908 with Anne of Green Gables. She published 20 novels as well as 530 short stories, 500 poems, and 30 essays. Anne of Green Gables was an immediate success; the title character, orphan Anne Shirley, made Montgomery famous in her lifetime and gave her an international following.[1] Most of the novels were set on Prince Edward Island, and those locations within Canada's smallest province became a literary landmark and popular tourist site – namely Green Gables farm, the genesis of Prince Edward Island National Park. She was made an officer of the Order of the British Empire in 1935.
Lucy Maud Montgomery | |
---|---|
![]() Montgomery, c. 1935 | |
Born | November 30, 1874 Clifton, Prince Edward Island, Canada |
Died | April 24, 1942 (aged 67) Toronto, Ontario, Canada |
Occupation | Fiction writer |
Education | Prince of Wales College, Dalhousie University |
Period | 1890–1940 |
Genre | Canadian literature, children's novels, short fiction, poetry |
Notable works | |
Spouse | Ewen Macdonald |
Children | 3 |
Montgomery's work, diaries, and letters have been read and studied by scholars and readers worldwide.[2] The L. M. Montgomery Institute, University of Prince Edward Island, is responsible for the scholarly inquiry into the life, works, culture, and influence of L. M. Montgomery.
.
14
මටත් හිතෙන විදිහට "සංසාර චක්රයේ කෙළවර" හොඳ කෙටිකතාවක්.
නුමුත් ජානක ගුණතිලක යන එම ලේකඛයාම ලියා ඇති "අපගමනය" නම් documentary තරම් වත් වටින්නේ නැහැ.එහි කථාවක් නැහැ. එමෙන්ම documentary එකක් වන්න තරම් විශ්වාසනීයත්වයකුත් නැහැ.
Translation of the short story ‘Sea Lounge’ by Kamala Das
පරිවර්තනය - හෙල්මලී ගුණතිලක
මුහුදුබඩ අවන්හලේ සුදු සහ තද රත් පැහැති බුමුතුරණෙන් යුතු වූ පඩිපෙළ නැගීමට පෙර, සත්යාවෘත විසින් තමන් කියන්නට යන දේ බොහෝ වතාවක් පුරුදු පුහුණු වී තිබිණි. නමුත් එහි දොර වෙත එළඹෙද්දී හදිසියේ දැනුණු තැති ගැනීමක් නිසා ඔහු මඳක් නතර වූයේ ය. ඇය වැළපෙනු ඇතිද? අන්තිමට එවන ලද ලිපි දෙකෙහි තිබුණු ආකාරයට ඔහු වෙනුවෙන් ඇති නොසැලෙන ආලය සපථ කරමින් ඈ විකාරරූපී ලෙස හැසිරෙනු ඇතිද? තමන් මේ හමුවීම සඳහා තෝරාගත්තේ වැරදි තැනක් ද? ටාජ් හෝටලය නිරතුරුවම තමන් හඳුනන අයගෙන් පිරී තිබිණි. මේ මුහුදුබඩ අවන්හලේ දී නම් ඇයව විශාල මල් පෝච්චියක් පසුපසින් අසුන් ගැන්වීමට හෝ අවන්හල කෙලවර ඇපොලෝ ජැටිය පේන මානයේ වූ මේස පෙළට කැඳවා යනු හෝ හැකිවනු ඇත.
අනිවාර්යයෙන්ම මේ හමුවීම පහසු නොවන බව ඔහුට හැඟිණි. ඇය තමන්ගේ සිරුර කැපී පෙනෙන අමුතු ඇඳුම් ඇඳීමට ප්රිය කළා ය. පසුගිය වසරේ දිනක වෙළඳ සංකීර්ණයකදී ඔහුට හදිසියේ ඇයව හමු වූ වේලාවකදී ඇය ගෙල වටා රත් පැහැති සාළුවක් ඔතාගෙන සිටි අතර ඇගේ ජීන්ස් කලිසමට අල්ලා තිබුණු අන්ඩ හතර නිසා ඊට විසුළු බවක් එක් වී තිබිණි. “මම නිකම් පිස්සියෙක් වගේද?” ඇය එදා ඔහුගෙන් ඇසුවාය. මේ ගමනටත් ඈ එලෙසම හැඳ පැළඳ ආවොත්? එසේ වුවහොත් ලැජ්ජාව නිසා තමන්ගේ පණ යනු ඇතැයි ඔහුට සිතිණි.
ඔහු දොර තල්ලු කරගෙන ඇතුළු වූ විගසම ඇයව දුටුවේය. දෙවෙනි මේසයේ අසුන්ගෙන සිටි ඈ දුක්මුසු ලෙස මුහුද දෙස බලා සිටියාය. ඇය බලා සිටි දෙසට නෙත් යැවූ ඔහුට පෙනුණේ සැන්දෑ අහසත්, නිල් පැහැයෙන් දිලිසෙන මුහුදත්, සුළඟට ඉල්පෙන සුදු පැහැති රුවල් සහිත බෝට්ටු පෙළත් ය. ඔහු ඇය ඉදිරිපසින් අසුන්ගෙන ඇයට ‘හෙලෝ’ කීවේ ය. ඈ සෙමෙන් ඔහු වෙත මුහුණ හරවා සිනාසුණා ය.
“මම විනාඩි කිහිපයක් පමාවුණු එක ගැන සමාවෙන්න. මාව කාර්යාලයේ වැඩකට කොටු වුණා.” ඔහු කීය
එය අසා ඈ හිස සලා “මම මට ඇණවුම් කළා,” කීවාය. ඈ ඉදිරිපස කුඩා මධු බඳුනක් විය.
ඔහු සේවකයෙකු වෙත සන් කර හැම්බර්ගරයක් සහ කෝක් පානයක් ඇනවුම් කළේය.
“ඔයා කවදාවත් බොන්නේ නැද්ද?” ඇය විමසුවාය.
“අද මට සනීප මදි” මෙනු පත අතපාත ගාමින් ඔහු පිළිතුරු දුන්නේ නොසන්සුන් ලෙසයි.
‘මම හොඳ සිහියෙන් ඉන්න ඕන’, ඔහු තමාටම කියා ගත්තේය. ‘මත්පැන් බීලා මෙයා ගැන මගේ හිත වෙනස් වෙන්න අරින්න නරකයි.’
තමන් ඇයව විවාහ කරගැනීමට අදහස් නොකරන බව ඔහු කෙටියෙන් කිව යුතුය. ඇය ඔහුට දුන් ආදරය ගැනත්, ඇය නගරයට ආ අවස්ථාවන්හි දී කළ කතාබහ වල සහ ඇය එවූ ලිපි වල වූ කරුණාබර බව ගැනත් තමන් ස්තූතිවන්ත බව සඳහන් කළ යුතු ය. ඉන් ඔබ්බට යමක් මෙහි නොමැති බැවින් ඔහු ඈ සමඟ අනුකම්පා විරහිත ව හැසිරෙන්නට ඉටාගෙන තිබිණි. ඔහු සමඟ අනාගතයක් ගැන සිහින මැවීම ඇය සිදු නොකළ යුතුය. ඇය ඔහු කැමති වර්ගයේ කාන්තාවක් නොවිණි. ඈ ම තමන්ට ‘පිස්සියක්’ යැයි කියාගත්තා ඔහුට හොඳහැටි මතක ය. ඔහුගේ කැමැත්ත වූයේ නවීන ගති ඇති ලාලිත්යයෙන් යුතු ගැහැනුන්ටයි.
“මට අනම් මනම් දොඩවන්න කාලය ගත කරන්නේ නැහැ,” ඔහු එක එල්ලේ ඇගේ දෑස දෙස බලමින් කීවේය. “මට ඔයාව කසාද බඳින්න අවශ්ය නැහැ. ඇත්තම කියනවා නම් මම තව අවුරුදු දහයකට වත් බඳින්න බලාපොරොත්තුවක් නැහැ.”
ඇය තම අතේ වූ වීදුරුව සෙමෙන් කරකවන්න විය. එය ලා පැහැති මධු පානයක් සහිත සිහින් උස පළිඟු වීදුරුවක් වූ අතර ඒ තුළ දෙහි පෙත්තක් පාවෙමින් තිබිණි. ඇගේ දිගු අතැඟිලි ඉතාම අලංකාර බව ඔහු පළවෙනි වතාවට නිරීක්ෂණය කළේය. අගේ සුරතේ මැද ඇඟිල්ලේ පැළඳ සිටි මුදුවේ වූ නිල් මැණික් ගල් දෙක ඇගේ අහස් නිල් පැහැති සාරියේ පැහැයට මැනවින් ගැලපුණි. ඇගේ නිල් සාරියත් නිල් ගල් ඇල්ලූ මුද්දත් සමඟ ඈ ඒ අවන්හල තුළට සයුරේ සුන්දරබව රැගෙන විත් තිබිණි. ඈ ව පෙනුණේ ඈත අහසේත්, මුහුදේත්, රුවල් බෝට්ටු වලත් කොටසක්ම ලෙසිනි. ඇගේ මේ ලාලිත්යය තමන් මීට පෙරදී නොදුටුවේ ඇයිදැයි සිතමින් ඔහුගේ සිත නොසන්සුන් වන්නට විය.
නමුත් තමන් තීරණය ගෙන අවසාන ය.
“ඒකට කමක් නැහැ, මට තේරෙනවා, කරුණාකරලා මං ගැන වධ වෙන්න එපා.” ඈ කීවාය.
“ඔයාගේ තාත්තා ඊයේ මට කතා කළා.” ඔහු කීවේය. හැම්බර්ගර් එකෙන් කටක් කද්දී තමන්ගේ හැසිරීම් අපිළිවෙල බව ඔහුට හැඟිනි.
“ඔව් තාත්තා මට කිව්වා,” ඈ සන්සුන් ස්වරයෙන් කීවාය. “එයා ගැන හිතන්න එපා, මම මේ හැම දෙයක්ම එයාට පැහැදිලි කරන්නම්.”
“ඒත් ඔයා ලබන මාසේ ඇමෙරිකාවට යන්න කළින් විවාහ වෙන එක නේද තාත්තාගේ කැමැත්ත?” ඔහු ව තමන්ට අවශ්ය බව කියා තවත් අවස්ථාවක් දෙන ලෙස ඈ ඉල්ලනු ඇතැයි සිතමින් ඔහු ඇසුවේය.
“මම මගේ පරණ පෙම්වතාව බඳිනවා, එයා අවුරුදු ගානක් තිස්සේ මං ගැන පිස්සුවෙන් හිටියේ. දැන් ඕවා ගැන හිතන්න ඕන නැහැ, ඔයාගේ අලුත් රස්සාව ගැන මට කියන්නකෝ.”
ඉනික්බිති ඔහු තමන්ගේ ආයතන ප්රධානියා ගැනත්, ගෙවල් අයිතිකරු ගැනත්, මිතුරන් ගැනත් කතා කරද්දී ඈ උස් වීදුරුව වෙත දෑස යොමු කරගෙනම එය තම ඇඟිලි අතර කරකැවූයේ එය ඔවුන් දෙදෙනාගේ අනාගතය පෙන්වන පළිඟු බෝලයක් වූ ලෙසිනි. ඇගේ ඒ ක්රියාව ඔහුගේ අවධානය තදින් පැහැර ගත්තේය. ඇගේ පැහැපත් දෑත ඔහුගේ දෑස ඉදිරියේ රැඟුමක් පාන බවක් ඔහුට දැනුණි. අවන්හලෙන් පිටත අහස කළුවර වෙමින් තිබිණි. ඇගේ සන්සුන් බව දෙස පුදුමයෙන් බැලු ඔහුට ඇගේ දෑසත් කෙමෙන් අඳුරු වෙනවාදැයි සිතාගනු නොහැකි විය. හැම්බර්ගරයෙන් අඩක් පිඟාන මත ඉතිරි කළ ඔහු තම මුව පිසදා ගත්තේය.
“මේ හැම්බර්ගර් එක හරි නැහැ, මම හිතන්නේ නැහැ මට ඒක කාලා ඉවර කරන්න පුළුවන් කියලා.” ඔහු කීවේය.
ඇය සිනාසුනාය. “දැන් මට යන්න වෙලාව හරි.” ඈ කීවාය.
තව ටික වෙලාවකින් ඔවුහු එක්ව මුහුදුබඩ අවන්හලේ පඩි පෙළ බසිමින් සිටියහ. එහි බුමුතුරුණු රටාවේ හැඩ අගය කරමින් ගිය ඈ, පිවිසුම් ශාලාවේ වූ පොත් හලේ නැවතී, සඟරාවක පිටුවක් දෙකක් පෙරලා බලා, හෝටලයෙන් පිටව යන්නට සැරසුණා ය.
“ඔයාට මම ඒ සඟරාව අරන් දෙන්නද?” ඔහු උනන්දුවෙන් ඇසුවේය.
“එපා, එපා, ඕවා බොහොම මිළ වැඩියි, ඒ වුනාට ස්තූතියි” ඈ කිරිගරුඬ පියගැට පෙළ මත නැවතී කීවාය.
සුළඟ සමඟ ඉගිලෙන්නට වූ ඇගේ කෙහෙරැළි මොහොතකට ඇගේ මුහුණ වසා පැතිරී, නැවත සන්සුන් විය. ඈ දිස් වූයේ බෙහෙවින්ම සුන්දර ලෙසයි. තම ජීවිතයේ තිබෙන සුන්දරත්වය ඈ සමඟ අතුරුදන් වන්නට යන බව තම හද රිදුම් දෙද්දී ඔහුට වැටහිණි. ලිපියක් ගැන හෝ නැවත මුණ ගැසීමක් ගැන සඳහනක් රහිතව ඈ ඔහුගෙන් ඉවත් වෙමින් සිටින්නීය. සියල්ල අවසන් වී තිබිණි.
කලබල වූ ඔහු, “ඔයා කැමති තැනකට මට ඔයාව බස්සන්න පුළුවන්” කීවේය.
එහෙත් ඈ හිස සැලුවාය. “නැහැ මට ඇවිදින්න ඕන,” අගේ කටහඬේ සිනාවක් මතු වෙමින් තිබිණි. “නැත්නම් මේ ලස්සන හවස් වරුව අපරාදේ, මට බොහොම දුරක් ඇවිදගෙන යන්න ඕන, ස්තූතියි ඔයාට.”
ඉනික්බිති ඈ වමට හැරී ඉන්ටර්කොන්ටිනෙන්ටල් හෝටලය පසුකර, සන්ධ්යා සුව විඳින්නන් සහ සිප්පි කටු බෝනික්කන් විකුණන වෙළෙන්දන් අතරින් ඇවිද ගොස් නොපෙනී ගියා ය. ඉන් අනතුරුව අඳුර එළඹිණි.
ඒ වසන්ත උත්සවයයි. දැකුම්කලු ඇඳුමෙන් සැරසුණු ජනයා නගරයෙන් පිටත පටු මාවත් ඔස්සේ ඇදී එන්නට වූහ. සිය ගුහා තුළින් පිට ව දීප්තිමත් ඉර අව්ව බලා ඇදෙන පැහැපත් හාවුන් රංචුවක් මෙන් මහා ජනකාය අතුරු සිදුරු නැති වෙළඳ පොළ දෙසට යුහුසුලු ව ගමන් ගත්හ. දෙපසින් ගමන් කළ අම්මාටත්, තාත්තාටත් මැදි ව කුඩා පිරිමි ළමයෙක් හැල්මේ දිව්වේය. උදෑසන සිරියෙන් පිබුදු වූ ඔහුගේ සිත, සුපිපි කුසුමින් හා මිහිරි ගීත රාවයෙන් සපිරි කෙත් යාය දෙසට ඇදී ගියේය.
"එන්න, දරුවා එන්න," මඟ දෙපස වෙළඳ සැල්වල සෙල්ලම් බඩු බලමින් ලැග්ගෙන්නට වූ ළමයාට දෙමවුපියෝ අඬගැසූහ.
ඔහු දෙමවුපියන් ළඟට දිව්වේය. දෙමවුපියන්ගේ අඬගැසීමට ඔහුගේ දෙපා අවනත වූව ද, දෙනෙත් සෙල්ලම් බඩුවල ම ඇලී තිබිණි. තමා එන තුරු නැවතී සිටි දෙමවුපියන්ගේ බැල්ම තේරුම් ගත හැකි වූව ද, ඔහුට සිය හදවතෙහි ආසාව මැඩ ගත නොහැකි විය.
"මට ඕනෑ අර සෙල්ලම් බඩුව," ඔහු කෙඳිරි ගෑවේය.
පියා ළමයා දෙස රවා බැලුවේය. එදා දවසේ වූ උද්යෝගයෙන් පිබිදුණු අම්මා ද ඔහුගේ ඉල්ලීම ගණනකට නොගත්තාය. ඈ ළමයාට ඇඟිල්ල අල්ලා ගැනීමට දෙමින් "බලන්ඩකො පුතා, අර මොනව ද තියෙන්නෙ කියල තව ඉස්සරහ," යි කීවාය.
"අ-ම්-මේ" ඉකි ගැසූ ඔහුගේ දෙනෙත් ඉදිරිපස වූ විසිතුරු දර්ශනයෙන් පිරී ගියේය. මෙතෙක් තමන් ගමන් කරමින් සිටි ගුරු පාරෙන් උතුරට හැරුණු ඔවුහු කෙත් යායක් මැදින් වැටී තිබුණු අඩි පාරකට පිවිසුණෝය.
ඒ රන්වන් මලින් පිරුණු අබ කෙත් යායකි. එහි සුළඟින් නැඟෙන රැලි පෙළ, ඈත පෙනෙන ආලෝක ධාරා සාගරය කරා නොයෙක් අතු ගංගා සහිතව ගලා බස්නා රත්තරන් ගංගාවක තරංග මාලාව වැන්න. එය අවසන් වන තැන එක් පසෙක මැටියෙන් තැනූ ගෙවල් සමූහය ඊට පහළින් දක්නට ලැබුණු කසාවතින් සැරසුණු ජනකාය නිසා වඩාත් ඉස්මතු වී පෙනිණි. මිනිසුන්ගේ කට හඬින් සහ නළා හඬින් මුළු පෙදෙස ම ඒක කෝලාහල විය.
ප්රීතියෙන් කුල්මත් වූ ළමයා දෙමවුපියන්ගේ මුහුණු බැලුවේ ඔවුනුත් තමන් මෙන් ම ප්රීති වෙත් දැයි විමසන්නට මෙනි. ඔහු අඩි පාරෙන් ඉවත පැන වසු පැටවෙකු මෙන් කෙත් යායේ ඒ මේ අත දුවන්නට විය. අබ කෙත් යාය පිසගෙන එන සිසිල් මඳ සුළඟ ඔහුගේ දෙපා වැළඳ ගත්තේය.
දම්පාට පියාපත් විදහාගෙන පියාසර කරන කූරන් රංචුවක් එහි වූහ. ළමයා කූරෙකු අල්ලා ගැනීමට තැත් කළේය. ඌ පියාපත් හකුළාගෙන පැළෑටියක වසන තුරු ම පසු පස දිව්වේය. ළමයා කූරා අල්ලා ගැනීමට අත දිගු කරත් ම ඌ පියාපත් විදහාගෙන ඉගිළී ගියේය. ළමයාගේ කන ළඟ කරකැවුණු මීමැස්සෙක් ඔහුගේ තොලෙහි වැසීමට සූදානම් විය.
"එන්න ළමයා, පාරට එන්න," මව අඬගැසුවාය.
දෙමවුපියන් කරා දිව ගිය ළමයා ඔවුන්ගේ ඇඟෙහි ගැටෙමින් ප්රීතියෙන් ගමන් කළේය. එහෙත් අව්ව තැපීමට ගුල්වලින් පිටතට ඇදෙන කෘමීන් සහ පණුවන් කෙරෙහි සිත් ඇදී ගියෙන් ඔහු නැවතත් පහු වුණේය.
"එන්න පුතා, එන්න," ළිඳක් අසල සෙවණෙහි හිඳගත් දෙමවුපියෝ ළමයාට අඬගැසුවෝය. ඔහු ඔවුන් වෙතට දිව ගියේය.
මල් පිපුණු නොයෙක් ගස්වැල්වලට ඉහළින් අතු පතර විහිදා නැඟී සිටි විශාල නුග ගහක් එහි විය. මල් සුවඳ මඳනල සමග මුසු විය.
රුක් ගොමුවට පිවිසුණු ළමයාගේ හිස මත මල් පෙති පතිත විය. දෙමවුපියන් අමතක කළ ඔහු වැටෙන මල්පෙති ඇල්ලීමට පටන් ගත්තේය. මොහොතකින් පරවියෙකුගේ හඬ ඇසූ ඔහු, "පරෙයියෙක්, පරෙයියෙක්" කියමින් දෙමවුපියන් ළඟට දිව ගියේය. ඔහු අත වූ මල් පෙති බිම වැටුණේය. දෙමවුපියන්ගේ මුහුණුවල වූයේ කුතුහලයෙන් පිරි බැල්මකි. කොවුලෙකු නැඟූ ආදර රාවයෙන් ඔවුන්ගේ හදවත සැහැල්ලු විය.
"එන්න පුතා." නුග ගස වටා යමින් සිටි ළමයා කැඳවා ගත් ඔවුහු අබ කෙත් යායේ සිට වෙළඳ පොළ දක්වා වැටී තිබුණු පාර දිගේ ගමන් කළහ.
වෙළඳ පොළ දෙසට වැටී තිබුණු හැම පාරකම මහ සෙනග පිරී සිටියහ. එහි පිවිසෙන දොරටුව අසල වූ කලබලයෙන් ඔහු අන්දුංකුන්දුං විය.
වෙළෙන්දෙක් දොරටුව අසල රස කැවිලි විකුණමින් සිටියේය. රිදී සහ රන් පැහැති කඩදාසිවලින් සරසන ලද මේසය වටා සෙනග රොක් වී සිටියහ. ළමයා දෙනෙත් මහත් කොට සීනි බෝල දෙස බැලුවේය. ඔහුගේ කටට කෙළ ඉණුවේය. "මට ඕනෑ සීනිබෝල." ඔහු කොඳුළේය. එහෙත් සිය ඉල්ලීම දෙමවුපියන්ගේ සැලකිල්ලට භාජන නොවනු ඇතැයි සිතූ ඔහු නොනැවතී ඉදිරියට ගමන් කළේය.
මිනිහෙක් සුළඟේ ලෙළදෙන කහ, රතු, නිල් සහ දම් පාට බැලුන් රැසක් ගැට ගසා ගත් රිටක් ඉහළට ඔසවාගෙන සිටියේය. ඒ බැලුන් සියල්ල ම අත්කර ගන්නට ඇත්නම් යයි හැඟෙත් ම ලොකු ළමයින්ට බැලුන් ඕනෑ නැහැ යි දෙමවුපියන් කියනු ඇතැයි ඔහුට සිතිණි.
නයි නටවන්නෙක් ඔහුගේ නළාව පිඹිමින් සිටියේය. පෙට්ටිය තුළ දරණ ලා ගෙන සිටි නයා නළා හඩ ඇසෙත් ම දර්ශනීය ලෙස හිස එසවූයේය. ළමයා නයි නටවන්නා දෙසට ගියේය. එහෙත් එබඳු තැන්වලට නොයන ලෙස දෙමවුපියන් කලින් කර තිබුණු අවවාදය සිහි වූ ඔහු ආපසු පියා ළඟට දිව්වේය.
වේගයෙන් කරකැවෙන 'මෙරිගෝ රවුමක්' එහි විය. එහි නැඟී සිටි සියලුදෙනා ම ප්රීතියෙන් කෑ ගැසූහ. ළමයා එදෙස බලා සිටියේ එහි යෑමට ආසාවෙනි. ඔහුගේ මුවගට මඳ සිනාවක් නැඟුණි. ඔහුගේ ඇස් ද මෙරිගෝ රවුම අනුව කරකැවුණේය; විස්මයෙන් කට බාගෙට ඇරුණේය. තමා ද ඒ සමග ම රවුම් ගසන ලෙසක් ඔහුට දැනුණි. මෙරිගෝ රවුමේ වේගය කෙමෙන් බාල විය. එය නතර වන තෙක් ළමයා ඇඟිල්ලක් කටේ දමාගෙන බලා සිටියේය. දෙමවුපියන් නිතර ම කරන වැළැක්වීම මැඩගෙන ඔහුගේ ආසාව ඉස්මතු විය. අන්තිමේදී ඔහු ඉල්ලීමක් කිරීමට තරම් එඩිතර විය.
"අනේ තාත්තේ,... අම්මේ,... මමත් යන්ඩ ඕනෑ මෙරිගෝ රවුමේ." ඔහු කීවේය. එහෙත් එයට පිළිතුරක් නොලැබුණි. ඔහු දෙමවුපියන්ගේ මුහුණු බැලීමට ආපසු හැරුණේය.
ඔවුහු එහි නොවූහ. ඔහු අනෙක් පස හැරී බැලුවේය. ඔවුහු එහි ද නොවූහ. අනතුරු ව ඔහු පිටු පස බැලුවේය. දෙමවුපියන්ගේ සලකුණකුදු එහි නොවූයේය.
ළමයාගේ උගුර කට වේළුණේය. යටිගිරියෙන් මහ හඬක් නැඟුණි. සිරුරේ වූ හදිසි ගැස්මක් සමග ම ඔහු මහ හඬින් කෑ ගසමින් දුවන්නට පටන් ගත්තේය.
"අනේ... අම්මේ... තාත්තේ."
ඔහුගේ දෙනෙතින් කඳුළු ගලා බැස්සේය; බියෙන් මුහුණ විරූපී විය. වරක් ඔහු එක් අතකට දිව්වේය. යළිත් වරක් අනෙක් අතට දිව්වේය. අනතුරු ව යා යුතු අතක් නොදැන ඔළුව හැරුණු හැරුණු අතට දිව්වේය.
"අම්මේ... තාත්තේ..."
ඔහු වැලපුණේය. ඔහුගේ උගුර බැරෑඬි විය. හිසෙහි වූ කසාවන් තලප්පාව ගැලවුණේය; ඇඳුම් ඩහදියෙන් තෙත් විය; සිරුරෙහි වූ දූවිලි ඩහදිය සමග මුසු වී මඩ තැවරුණාක් මෙන් වූයේය.
මඳ වේලාවක් ඔබ මොබ දිවීමෙන් තෙහෙට්ටුවට පත් ඔහු නැවතුණේය. ඔහුගේ කෑගැසීම ඉකි බිඳීමට හැරුණි. මඳක් ඈතින් තණ බිමෙහි කතාබස් කරමින් සිටි ගැහැනුන් හා පිරිමින් කණ්ඩායමක් ඔහු දුටුවේ කඳුළු බිඳු අතරිනි. ඔවුන් අතර, අම්මාත්, තාත්තාත් සිටිත් දැයි සොයා බැලීමට ඔහු වෙහෙසුණේය. එහෙත් ඔවුන්ගේ සේයාවකුදු එහි නොවූයේය. ඒ සෙනග විනෝදයෙන් කතාබස් කරමින් හා සිනා සෙමින් සිටියහ.
අනතුරු ව ඔහු දිව ගියේ අතුරු සිදුරු නැති ව සෙනග රැස් ව සිටි දේවාලය දෙසටය. හැම තැන ම සෙනගය. ළමයා ඉකි බිඳිමින් අම්මේ... තාත්තේ යි කොඳුරමින්, සෙනග අතරින් රිංගාගෙන ගියේය. දේවාලයේ දොරකඩ සෙනග උරෙනුර ගැටී තෙරපෙන්නට වූහ. අසරණ ළමයා ඔවුන්ගේ කකුල් අතරින් රිංගා යාමට තැත් කළේය. මිනිසුන්ගේ පා ගැටීමෙන් ඔහු ඒ මේ අත විසි වී ගියේය. ඔහු තමාට හැකි තරම් උස් හඬින් "අම්මේ... තාත්තේ."යි කෑ නොගැසුවේ නම් මිනිසුන්ගේ පයට පෑගෙනු නිසැකය. ඔහුගේ කෑගැසීම් ඇසුණු එක් මිනිහෙක් ඉතා අමාරුවෙන් පහත් වී ළමයා ඔසවා ගත්තේය.
"මේ ළමයා කොහොම ද මෙතනට ආවෙ? ඔයා කාගේ ද?" ඔහු ඇසුවේ මහත් ආයාසයෙන් සෙනග පොදියෙන් මෑත් වෙමිනි. ළමයා පෙරටත් වඩා තදින් හැඬුවේය.
"මට අම්මා ඕනෑ, මට තාත්තා ඕනෑ."
මිනිහා මෙරිගෝරවුම ළඟට ළමයා කැඳවාගෙන ගියේය. "පුතා කැමති ද අස්සයෙක් පිට යන්න?" ඔහු ඉතා මුදු මොළොක් ලෙස ඇසුවේය.
ළමයා ඉකිබිඳ අඬන්නට විය.
"මගෙ අම්මා ඕනෑ මට, මගෙ තාත්තා ඕනෑ මට."
මිනිහා නයි නටවන්නා ළඟට ළමයා කැඳවාගෙන ගියේය.
"අහන්නකො ඒ නළාවෙ අඬ," ඔහු කීවේය.
ළමයා කන් දෙකේ ඇඟිලි ගසා ගත්තේය. "මට ඕනෑ අම්මා, මට ඕනෑ තාත්තා," දෙගුණ වූ වේගයෙන් කෑ ගැසුවේය.
මිනිහා බැලුන් වෙළෙන්දා ළඟට ළමයා කැඳවාගෙන ගියේ බැලුන්වල විසිතුරු පැහැයෙන් ඔහු සැනසිය හැකි යයි සිතමිනි.
"ඔයා ආස ද මේ පාටපාට බැලුන්වලට?" ඔහු ඇසුවේය.
ළමයා අහක බලාගෙන ඉකිබින්දේය.
"මට ඕනෑ මගෙ අම්මා, මට ඕනෑ මගෙ තාත්තා."
ළමයා සැනසීමට තැත් කළ කරුණාවන්ත මිනිහා මල් වෙළෙන්දා ළඟට ගියේය.
"බලන්නකො මේ මල්වල සුවඳ. ඔයා කැමති ද මේ මල් මාලයක් කරේ දාගන්ඩ?" ඔහු ඇසුවේය.
නාසය හකුළුවාගෙන ඉවත බැලූ ළමයා ඉකිබිඳ හඬන්නට විය.
රසකැවිලි ගෙන දී හෝ ළමයා නැළවීමට සිතූ මිනිහා ඔහු රස කැවිලි වෙළෙන්දා ළඟට කැඳවාගෙන ගියේය.
"ඔයා කැමති මොනවාට ද?" ඔහු ඇසුවේය.
"මට... අම්මා... ඕනෑ..."
"මට... තාත්තා... ඕනෑ..."
https://drackey.blogspot.com/2022/09/blog-post_28.html?m=1
.
--
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/indraka/CAFRcW-K2A6ZeRAKsnZCpy9hZXy7CL4BJOctF07ZM7kA%3DTZq9og%40mail.gmail.com.
---
You received this message because you are subscribed to a topic in the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this topic, visit https://groups.google.com/d/topic/indraka/9a4TDM4B3PQ/unsubscribe.
To unsubscribe from this group and all its topics, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/indraka/CAD2E_QK2xanQmFxP%3DZCGPkxN_s-dTxsCERh79PbE8pLz9tFd%3DA%40mail.gmail.com.
Translation of the Short Story ‘Bipin Chowdhury’s Lapse of Memory’ by Sathyajit Rai
හැම සඳුදාවක ම වැඩ ඇරී එන අතරතුර පොත් මිළදී ගැනීම සඳහා වෙළඳපොළේ කලිචරන්ගේ පොත් සාප්පුවට ගොඩ වැදීම බිපින් චෞද්රිගේ පුරුද්දක් විය. ඔහු සාමාන්යයෙන් මිළදී ගත්තේ අපරාධ ගැන ලියවුණු කතා, හොල්මන් කතා සහ ත්රාසජනක කතා යි. සතිය ගෙවාගැනීම සඳහා ඔහුට එක් වරකට පොත් පහක්වත් මිළට ගැනීමට සිදු විය. තනියම ජීවත් වූ ඔහු, සමාජ ආශ්රයට අදක්ෂ, වැඩි යහළුවන් නොමැති අයෙක් වූ අතර ඔහු අල්ලාප සල්ලාපයටද ප්රිය නොකළේ ය. ඔහුව මුණගැසීමට හවස් වරුවේ පැමිණෙන අය තමන්ගේ අවශ්යතාවය ඉක්මණින් සම්පූර්ණ කරගෙන පිටව ගියහ. එසේ නොගිය අයට, දොස්තර විසින් තමන්ට රාත්රී අටහමාරට රාත්රී කෑම ගන්නට නියම කර ඇති බව බිපින් බාබු විසින් රාත්රී අටට පමණ දැනුම් දෙනු ලැබේ. රාත්රී අහාරයෙන් පසු පැය භාගයක් විවේක ගන්නා ඔහු ඉනික්බිති පොතක් සමඟ ඇඳට යයි. වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඔහු මේ පිළිවෙත නොකඩවා සිදු කර ඇත.
අද පොත් සාප්පුවේදී කවුරුන් හෝ තමන් දෙස පරීක්ෂාකාරී ලෙස බලා සිටින බව බිපින් බාබු ට දැනුණි. ඔහු ආපිට හැරෙද්දී ඔහු ඉදිරිපස සිටියේ තරමක් නිවට පෙනුමක් ඇති රවුම් මුහුණකින් යුතු වූ මිනිසෙකි.
“මහත්තයා මාව අඳුනාගත්තේ නැහැ මගේ හිතේ” ඒ මිනිසා පුළුල් සිනාවක් පෑවේය.
බිපින් බාබු ට අපහසුවක් දැනුණි. ඔහුට මේ මිනිසාව කිසි දිනක හමු වූ බවක මතකයක් නොවූ අතර ඒ මුහුණ ඉතා නුපුරුදු එකක් විය.
“මහත්තයා ඉතින් බොහොම වැඩ අධික කෙනෙක්නෙ. වයිවාරන මිනිස්සුන්ව නිතර හම්බවෙනවා ඇති.’
“අපි මීට කලින් මුණගැහිලා තියෙනවාද?” බිපින් බාබු විමසුවේය.
ඒ මිනිසා මහත් සේ පුදුම වූ බවක් පෙන්වූයේය. “ඇයි මහත්තයා අපි සතියක් තිස්සේ දවස ගානේ හම්බවුණානේ. එක්දාස් නමසිය පනස් අට අවුරුද්දේ මහත්තයාට රාන්චි වල හද්රු ඇල්ල බලන්න යන්න මමනේ කාර් එකක් ලෑස්ති කළේ. මගේ නම පරිමාල් ගෝස්.”
“රාන්චි?”
වැරදීම සිදුව ඇත්තේ තමන්ට නොව මේ මිනිසාට බව බිපින් බාබු ට වැටහිණි. ඔහු කිසි දවසක රාන්චි වෙත ගොස් තිබුණේ නැත. කිහිප වතාවක් එහි යාමට සිතා සිටියත් ඊට අවස්ථාව ලැබුණේ නැත. මඳ සිනාවක් පෑ ඔහු මෙසේ ඇසුවේය.
“මම කවුද කියලා ඔහේ දන්නවාද?”
ඒ මිනිසා දෙබැම ඔසවා, දිව සපා ගත්තේය. “මම මහත්තයාව දන්නවාද අහන්නේ? බිපින් චෞද්රිව නොදන්නේ කවුද?”
එවිට බිපින් බාබු නැවතත් පොත් රාක්ක වෙත හැරී මෙසේ කීවේය.
“කොහොම වුණත් තමුන්ට වැරදිලා. එහෙම දේවල් වෙනවා. මම කවදාවත් රාන්චි ගිහින් නැහැ.”
මෙය අසා මිනිසා හඬ නඟා සිනාසුණේය.
“චෞද්රි මහත්තයා මොනවද මේ කියන්නේ? ඔබතුමා හද්රු වලදී වැටිලා දකුණු දණහිසත් තුවාල කරගත්තානේ. මමනේ ඒකට අයඩින් ගෙනාවේ. ඊළඟ දවසේ නෙතර්හත් යන්න මම කාර් එකක් ලැස්ති කරලා තිබ්බත් මහත්තයාට යන්න බැරි වුණා දණහිසේ වේදනාව නිසා. ඒ මුකුත්ම මතක නැද්ද? ඒ දවස්වල මහත්තයා දන්නා තව කෙනෙක් රාන්චි වල හිටියා. අර දිනේෂ් මුකර්ජි මහත්තයා. චෞද්රි මහත්තයා හෝටල් කෑම කන්න කැමති නැහැ කියලා බංගලාවක හිටියේ. මහත්තයාගේ කෑම ඉව්වේ කෝකියෙක්. මුකර්ජි මහත්තයා හිටියේ එයාගේ සහෝදරිය එක්ක. ඇයි මතක නැද්ද මහත්තුරු දෙන්නා සඳ ගමනය ගැන ලොකු බහින්බස් වීමක් වුණේ? මට තව විස්තර කියන්න පුළුවන්. මහත්තයා සිරි නරඹන්න ගිය හැම ගමනකදීම පොත් මල්ලක් අරගෙන ගියා. මම හරිද වැරදිද?”
බිපින් බාබු තම දෑස පොත් රාක්කය වෙත රඳවාගෙනම සෙමෙන් පිළිතුරු දුන්නේය.
“ඔහේ කියන්නේ පනස් අටේ මොන මාසේ ගැනද?”
“පූජාවන් පටන් ගන්න ටිකකට කළින්, ඔක්තෝම්බර් මාසේ.” මිනිසා කීවේය.
“නැහැ ඔහේට වැරදිලා,” බිපින් බාබු කීවේය. “මම පනස් අටේ පූජා කාලේ ගතකළේ කාන්පුර් වල යාලුවෙක්ගේ ගෙදර. ඔබට සුබ දවසක්”
එහෙත් ඒ මිනිසා එතැනින් ඉවත් වූයේවත් කතාකිරීම නැවත්වූයේ වත් නැත.
“හරිම පුදුමයි. එක දවසක් මම මහත්තයා එක්ක බංගලාවේ වැරන්ඩාවේ හවස තේ බිව්වා. මහත්තයා ඒ වෙලාවේ පවුලේ විස්තර මට කිව්වා. මහත්තයාට දරුවෝ නැති බවත් නෝනා මීට අවුරුදු දහයකට කලින් අන්තරා වුණ බවත් කිව්වා. මහත්තයාගේ එකම සහෝදරයා සිහි විකල් වෙලා මැරුණු නිසා රාන්චි වල මානසික රෝහලට යන්න තමන් අකමැති බවත් කිව්වා.”
බිපින් බාබු පොත් වල මිළ ගෙවා සාප්පුවෙන් පිට වෙද්දීත් ඒ මිනිසා අදහාගත නොහැකි ලෙස තමන් දෙස බලාගෙන සිටිනු ඔහු දුටුවේය.
බිපින් බාබු ගේ මෝටර් රථය බර්ට්රම් පාරේ ලයිට්හවුස් සිනමා ශාලාව අසල ප්රවේශම් ලෙස නවතා තිබිණි.
“සීතාරාම් ගංගා ගඟ අද්දරින් යමු” ඔහු රථයට ගොඩ වෙද්දී රියදුරුට කීවේය.
ස්ට්රෑන්ඩ් මාවත ඔස්සේ යද්දී, ඒ කරදරකාරී මිනිසාට තමන් අවධානය දුන්නා වැඩි යැයි ඔහුට සිතිණි. තමන් කිසි දිනක රාන්චි නොගොස් තිබීම ගැන තර්කයක් තිබුණේ නැත. මීට අවුරුදු හය හතකට කලින් සිදු වූ එවැනි සිද්ධියක් තමන්ට අමතක වීම කිසිසේත්ම සිදුවිය නොහැක. ඔහු සතුව විශිෂ්ඨ මතකයක් තිබිණි. එහෙත්… බිපින් බාබු ට තම හිස බමන බවක් දැනිණි.
තමන්ගේ සිහි කල්පනාව නැතිවෙමින් පවතිනවා විය හැකි බව ඔහුට හදිසියේ සිතුණි.
එහෙත් එය සිදු විය හැක්කේ කෙසේද? වැදගත් ආයතනයක වගකීම් සහිත රැකියාවක් ඉසිලූ ඔහු දිනපතා තම කාර්යාලයට ගියේය. රැකියාව සම්බන්ධව මෙතක් කාලයක් කිසිම මහා පරිමාණ අඩුපාඩුවක් සිදුවූ බවක් ඔහුගේ මතකයේ නැත. අදත් ඔහු වැදගත් රැස්වීමක පැය භාගයක කතාවක් කළේ ය. එහෙත්…
පොත් සාප්පුවෙදී මුනගැසුනු මිනිසා තමන් ගැන බොහෝ දේ දැන සිටියේය. එසේ විය හැක්කේ කෙසේද? ඔහු තමන්ගේ සමහර අතිශයින් පෞද්ගලික කාරණා පවා දැන සිටියේය. තමන් යන තැන පොත් මල්ලක් ගෙන යන හැටි, බිරිඳ ගේ මරණය, සොහොයුරාගේ උමතු බව…. ඔහුට වැරදුනු එකම තැන තමන්ගේ රාන්චි ගමනයි. එය වැරද්දක් නොව හිතා මතාම කියූ බොරුවකි. පනස් අට වසරේ පූජා මාසයේදී ඔහු සිටියේ තම මිතුරු හරිදාස් බග්චි ගේ කාන්පූර් නිවසේ ය. හරිදාස් ට ලිපියක් ලීවා නම්- එහෙත් හරිදාස් ට ලිපියක් ලිවිය නොහැකි බව බිපින් බාබු ට හදිසියේම සිහි විය. ඔහුගේ අලුත් ලිපිනය ඔහු දැන සිටියේ නැත.
එහෙත් මෙවැනි සාක්ෂි අවශ්ය වන්නේ කුමකටද? කුමක් හෝ හේතුවකට පනස් අට වසරේදී රාන්චි වල සිදු වූ අපරාධයකට පොලිසිය තමන්ව හසු කර ගැනීමට උත්සාහ කරනු ලැබුවේ නම් තමන් එහි නොසිටි බව ඔප්පු කිරීමට සිදුවනු අත. තමන් රාන්චි හි ගොස් නැති බව තමන් දන්නේ නම් එය ප්රමාණවත් බව ඔහු කල්පනා කළේ ය.
ගඟ දෙසින් හමා ආ සුළඟ සුවදායක වූවත්, බිපින් බාබු ගේ සිතේ තරමක නොසන්සුන් බවක් දැවටෙමින් තිබිණි.
මෝටර් රථය හේස්ටින්ග්ස් ප්රදේශය පසු කරද්දී බිපින් බාබු හදිසියේම කලිසමේ කකුල නවා තම දකුණු දණහිස දෙස බැලුවේය. එතැන අඟලක් පමණ දිග කැළලක් විය. මෙය සිදු වූයේ කෙසේදැයි සිහියට නඟා ගැනීම ඔහුට දුෂ්කර විය. තමන් කුඩා කල වැටී මේ තුවාලය සිදුවූවා විය නොහැකිද? එවැනි සිද්ධියක් සිහියට නඟා ගැනීමට උත්සාහ කළත් ඔහු ඊට අපොහොසත් විය.
හදිසියේම ඔහුට දිනේෂ් මුකර්ජිව සිහි විය. ඔහුත් තමන් සමඟ එකම කාලයේදී රාන්චිහි සිටි බව කඩේදී හමුවූ මිනිසා කීවේය. කළ හැකි හොඳම දේ ඔහුගෙන් මේ ගැන ඇසීමයි. ඔහු විසූ බෙනිනාදන් වීදිය තමන්ගේ වීදිය ට කිට්ටුවෙන් තිබුණු අතර මේ දැන්ම වුව ඒ ගමන යා හැක. එහෙත් ඔහු පවා කිසි දිනක රාන්චි වෙත ගොස් තිබුණේ නැත්නම් මේ විමසීම ගැන ඔහු කුමක් සිතනු ඇතිද? බිපින් බාබු උමතු වෙමින් පවතින බවක් ඔහු අනුමාන කරනු අත. දිනේෂ් ගේ දරුණු උපහාස ගැන දැන සිටි බිපින් බාබුට දැනුණේ මෙසේ ඇසීම මහත් විකාරයක් වනු ඇති බවයි.
වායු සමනය කරන ලද තමන්ගේ කාමරයේ ශීත බීමක් තොලගාමින් සිටිද්දී බිපින් බාබුට නැවත සැනසිල්ලක් දැනුණි. පොත් සාප්පුවේ මුනගැසුනු මිනිසාගෙන් තිබුණු කරදරයක්! අනෙත් අයට කරදර කරමින් තැන තැන යාමට වඩා වෙනත් රාජකාරියක් ඒ මිනිසාට නොමැති බව ඔහු අනුමාන කළේය.
රෑ කෑමෙන් පසු, අලුතින් මිලදී ගත් ත්රාසජනක කතා පොතක් සමඟ උණුසුමට ඇඳේ පොරෝනා අතරට වැදුණු බිපින් බාබුට වෙළඳපොළේදී හමුවූ මිනිසා ගැන සම්පූර්ණයෙන්ම අමතක විය.
නමුත් ඊට පසු දින, ගතවෙන හැම හෝරාවකදීම පෙර දවසේ සිදු වූ ඒ අමුතු හමුවීම තමන්ගේ සිත අරක් ගන්නා බව ඔහුට වැටහිණි. ඒ මිනිසා දෑස් විදහා පුදුම වූ හැටි, තමන් කී දේ අවිශ්වාස කර අවඥාවෙන් සිනාසුණු හැටි…! ඔහු බිපින් බාබුගේ පෞද්ගලික ජීවිතය ගැන මේ තරම් විස්තර දැන සිටියේ නම් ඔහුගේ රාන්චි ගමන ගැන වැරදීමක් සිදුවන්නේ කෙසේද?
දිවා ආහාර වේලාවට ප්රථම- දවල් එකට විනාඩි පහක් පමණ තිබියදී- බිපින් බාබුට තවදුරටත් මෙය ඉවසා සිටිය නොහැකි විය. දුරකථන නාමාවලිය අතට ගත් ඔහු දිනේෂ් මුකර්ජි ට ඇමතුමක් දෙන්නට සූදානම් වූයේය.
දුරකථනය ඔස්සේ මේ දැන්ම මෙය විසඳාගත යුතු බව ඔහු සිතුවේ මේ ප්රශ්නය නිසා ලැජ්ජාවක් ඇතිවූවත් එවිට තමන්ගේ මුහුණ මිතුරාට නොපෙනෙන බැවිණි.
දෙකයි-තුනයි-පහයි-හයයි-එකයි-හය
බිපින් බාබු දුරකතනයෙන් නොම්මරය කරකැවූයේය.
“හෙලෝ”
“දිනේෂ් ද? මේ බිපින්.”
“කොහොමද, කොහොමද? මොනවාද අලුත් තොරතුරු?”
“මම කතා කළේ එක්දාස් නමසිය පනස් අටේ වුණු සිද්ධියක් මතකද අහන්න.”
“පනස් අටේ? මොන සිද්ධියද?”
“මට මුලින්ම දැනගන්න ඕන අපි ඒ මුළු අවුරුද්ද පුරාවටම කල්කටාවේමද හිටියේ කියලා.”
“විනාඩියක් ඉන්න… පනස් අටේ නේද? ඉන්න මගේ දිනපොත බලනකම්”
විනාඩියක් ගතවෙන තුරු නිහැඬියාවක් පැතිරිණි. තම හද ගැස්ම වේගවත් වූ බවක් බිපින් බාබු ට දැනුණි. ඔහු තරමක් දහදිය දමමින් සිටියේය.
“හෙලෝ”
“ඔව්”
“හරි හම්බ වුණා. මම දෙවතාවක් කල්කටාවෙන් පිට ගිහින් තියෙනවා.”
“කොහෙද?”
“එක වතාවක් ළඟට ගිහින්…පෙබරවාරි මාසේ. ඥාති පුතෙක්ගේ මංගල්ලයක්ට ක්රිෂ්ණානගර් වලට. ඊළඟට.. මේක නම් ඔයාත් දන්නා ගමනක්, රාන්චි ගිය ගමන. ඔයාත් එහෙදි හම්බ වුණානේ. එච්චරයි. මොකද මේ රහස් පරීක්ෂක වැඩ කරන්නේ?”
“නැහැ මට නිකම් හිතුණා- කමක් නැහැ, බොහොම ස්තූතියි.”
බිපින් බාබු දුරකථනය වේගයෙන් අතහැර දෑතින්ම හිස බදාගත්තේය. ඔහුගේ හිස බමන බවක් ඔහුට දැනුණු අතර සීතලක් මුළු ඇඟ පුරාම පැතිරිණි. ඔහුගේ කෑම පෙට්ටියේ සැන්ඩ්විච් පෙති කිහිපයක් තිබුණත් ඔහුට ඒවා කෑමට සිතක් ඇතිවූයේ නැත. ඔහුගේ කෑම රුචිය සම්පූර්ණයෙන් ම අතුරුදහන් වී තිබිණි.
දිවා ආහාර වේලාවෙන් පසු තවදුරටත් තම මේසයේ වාඩි වී රාජකාරියේ යෙදීම කළ නොහැකි බව බිපින් බාබුට වැටහිණි. ඔහු මේ ආයතනයේ සේවය කළ විසිපස් වසරටම මෙවැනි දෙයක් සිදු වූ පළමු වතාව මෙය විය. මහන්සි වී වැඩකරන අවංක සේවකයෙක් ලෙස ඔහු මෙහි නමක් දිනාගෙන සිටියේය. ඔහු යටතේ වැඩකළ සේවකයන් ඔහුට සැලකුවේ බොහෝ ගරුසරුවෙනි. මෙතෙක් කාලයක් බරපතලම ගැටළු හමුවේදීත්, නරකම අවස්ථාවන්හිදීත් බිපින් බාබු සන්සුන්ව ඒවාට මුහුණ දුන්නේය. නමුත් අද නම් ඔහුගේ මනස අවුල් වී තිබිණි.
හවස දෙකහමාර වෙද්දී නිවසට ගිය ඔහු, තම නිදන කාමරයට ගොස් දොරගුළු ලාගෙන, ඇඳේ වැතිරී තම මනස සන්සුන් කරගැනීමට උත්සාහ කළේය. හිසට සිදුවූ අනතුරක් නිසා මතකය අහිමි විය හැකි බව ඔහු දැන සිටියේය. නමුත් එක් සිද්ධියක්- මෑතක වූ වැදගත් සිද්ධියක්- හැර අනෙත් සියලුම දේ මතකයට නැඟෙන මෙවැනි කිසිම අවස්ථාවක් ඔහු මින් පෙර අසා තිබුණේ නැත. රාන්චි පෙදෙසේ සංචාරය කිරීමට ඔහුට බොහෝ කල් සිට කැමැත්තක් තිබිණි. එබැවින් එහි ගොස්, විවිධ දේ කර තිබී ඒ කිසිවක් මතක නැති වීම සිදුවිය නොහැකි දෙයක් විය.
රාත්රී හතට බිපින් බාබු ගේ මෙහෙකරු පැමිණ සෙත් ගිර්ධාරිප්රසාද් පැමිණ ඇති බව කියා සිටියේය. මේ ගිර්ධාරිප්රසාද් පොහොසත් ව්යාපාරිකයෙකු වූ අතර ප්රදේශයේ වැදගත් අයෙකු ද විය. ඔහු පැමිණ තිබුනේ කළින් වෙලාව වෙන් කරගැනීමෙනි. නමුත් බිපින් බාබු කෙතරම් වියවුලෙන් පසු වූයේද යත් තමන්ට ඇඳෙන් බැසීමට නොහැකි බව අමුත්තාට කියන මෙන් ඔහු මෙහෙකරුට කීවේය. වැදගත් අය යකාට ගියාවේ!
රාත්රී හතහමාරට මෙහෙකරු නැවත පැමිණියේය. ඒ වෙද්දී යන්තමින් නින්දට වැටී තිබුණු බිපින් බාබු මෙහෙකරු දොරට තට්ටු කරද්දී අප්රසන්න සිහිනයක් දකිමින් සිටියේය. ඒ පාර කවුද?
“චුනි බාබු ඇවිත් සර්, ලොකු හදිසියක් කියලා කියනවා.”
ඒ හදිසිය කුමක්දැයි බිපින් බාබු දැන සිටියේය. චුනිලාල් ඔහුගේ ළමා කාලයේ සිට මිතුරෙකි. මෑතක කරදර කිහිපයකට මුහුණ දී තිබුණු ඔහු රැකියාවක් ලබාදෙන්න යැයි බිපින් බාබු ට කරදර කරමින් සිටියේය. ඔහුව මගහැරීමට කෙතරම් උත්සාහ කළත් ඔහු නිරන්තරයෙන් ආපසු පැමිණෙමින් සිටියේය. මොන කරදකාරයෙක්ද!
අද තමන්ව මුනගැසීමට ඉඩකඩ නැති අතර ඉදිරි සති කීපයේදීත් ඊට ඉඩකඩ නොමැති බව ඔහු චුනිලාල් වෙත පණිවිඩයක් යැවීය.
නමුත් මෙහෙකරු කාමරයෙන් ඉවත් වූ මොහොතේම තමන් පනස් අටේ දී ගිය බව කියවෙන ගමන ගැන චුනිලාල්ට යමක් මතක තිබිය හැකි බව බිපින් බාබුට සිහි විය. ඔහුගෙන් ඒ ගැන විමසීමේ හානියක් නැත.
ඔහු වේගයෙන් පහත මහලට දිව ගියේය. ඒ වෙද්දී චුනි ඉවත්ව යාමට සැරසෙමින් සිටියේය. බිපින් බාබු දැකීමෙන් ඔහු නතර වූයේ දෑසේ බලාපොරොත්තුවේ එළි දල්වා ගනිමිනි.
නමුත් බිපින් බාබු අනවශ්යව කාලය නාස්ති කළේ නැත.
“මේ අහන්න චුනි, මට දෙයක් අහන්න තියෙනවා. තමුසෙට හොඳ මතකයක් තියෙනවානේ, අනික දැන් අවුරුදු ගාණක් තිස්සේ මාව වරින් වර මුණගැහෙනවානේ. පොඩ්ඩක් ආපස්සට කල්පනා කරලා මට කියනවා- පනස් අට අවුරුද්දේදී මම රාන්චි ගියාද?”
“පනස් අටේද? පනස් අට වෙන්න ඕන. නැත්නම් ඒ පනස් නමයේ ද?”
“තමුසෙට විශ්වාසයිද මම රාන්චි ගියා කියාලා?”
චුනිගේ මුහුණේ ඇඳී ගිය පුදුමයට ඔහුගේ සිතේ ඇතිවූ කරදරකාරී බවත් මුසු වී තිබිණි.
“ඒ කියන්නේ උඹ ගිය බවට සැකයක් තියනවා කියන එකද?”
“ඇත්තටම මම ගියාද? තමුසෙට හොඳටම මතකයි ද?”
ඒ වෙද්දී සිටගෙන සිටි චුනි නැවතත් සෝපාවේ වාඩි වී, බිපින් බාබු වෙත දිගු, දැඩි බැල්මක් හෙලුවේය.
“බිපින්, උඹ මොනවා හරි මත්වෙන ජාතියක් අරගෙනද? පහුගිය කාලේ නම් එහෙම කිසි දෙයක් නොගත්ත බව මම දන්නවා. මම දන්නවා උඹට පරණ යාළුකම් වලින් වැඩක් නැහැ කියලා ඒත් මෙච්චර කාලෙකට උඹට හොඳ මතකයක් තිබුණානේ. උඹට රාන්චි ගිය ගමන අමතක වෙලා කියලද ඔය කියන්නේ?”
චුනි තමන් වෙත හෙලූ සැක සහිත බැල්ම දරාගනු නොහැකිව බිපින් බාබු ට ඉවත හැරීමට සිදුවිය.
“මගේ කළින් රස්සාව මොකක්ද කියලා මතකද?” චුනිලාල් ඇසුවේය.
“නැතුව, ට්රැවල් ඒජන්සියක නේ”
“උඹට ඒක මතකයි, ඒත් රාන්චි ගමනට ඔක්කොම ලෑස්ති කරලා දුන්නේ මම කියලා මතක නැහැ? මම ස්ටේෂන් එකටත් ආවා උඹව බස්සන්න. උඹ හිටිය මැදිරියේ විදුලි පංකාවක් වැඩ කළේ නැති නිසා මම ඒවා හදන කෙනෙක් ගෙන්නලා ඒක හැදෙව්වා. උඹට හැමදේම අමතක වෙලාද? මොකද වෙලා තියෙන්නේ? උඹ ටිකක් ලෙඩ පාටයිත් එක්ක.”
බිපින් බාබු සුසුමක් හෙළා හිස සැලුවේය.
“මම හිතන්නේ මම රස්සාවට මහන්සි වෙනවා වැඩියි,” ඔහු අවසානයේදී කීවේය. “ඒක වෙන්න ඕන හේතුව. ස්පෙෂලිස්ට් කෙනෙක් හම්බවෙන්න බලන්න ඕන”
චුනිලාල් තමන්ගේ රැකියා අවස්ථාව ගැන සිහි කිරීමක් නොකරම යන්නට ගියේ බිපින් බාබුගේ මේ අසනීප තත්ත්වය නිසා විය යුතුය.
පරේෂ් චන්ඩා නම් දීප්තිමත් දෑසක් සහ උල් නාසයකින් යුතු වූ තරුණ වෛද්යවරයා බිපින් බාබු ගේ රෝග ලක්ෂණ අසා තරමක් කල්පනාබර විය.
“මේ අහන්න ඩොක්ටර් චන්ඩා,” බිපින් බාබු බැගෑපත් ස්වරයෙන් කීවේය. “මේ දරුණු ලෙඩේ කොහොම හරි හොඳ කරන්න ඕන. මේකෙන් මගේ රස්සාවට වෙන බලපෑම විස්තර කරන්න මට වචන නැහැ. දැන් කාලේ එක එක ජාතියේ බෙහෙත් තියෙනවනේ, මේ වගේ ලෙඩකට ගැලපෙන දෙයක් නැද්ද? මෙහෙ හොයාගන්න නැත්නම් මට පිටරටින් උනත් ගෙන්නා ගන්න පුළුවන්. මට කොහොමහරි මේ ලෙඩෙන් මිදෙන්නයි ඕන.”
වෛද්යවරයා හිස සැලීය.
“මම මීට කලින් කවදාවත් මේ වගේ ලෙඩක් දැකලා නැහැ චෞද්රි මහත්තයා. ඇත්තම කියනවා නම් මේක මගේ පළපුරුද්දෙන් එපිට දෙයක්. හැබැයි මට එක යෝජනාවක් කරන්න පුළුවන්. හරියයිද නම් දන්නේ නැහැ, ඒත් උත්සාහ කරලා බලන්න වටිනවා. ඒකෙන් හානියක් වෙන්නේ නැහැ.”
බිපින් බාබු උනන්දුවෙන් පුටුවේ ඉදිරියට බර විය.
“මට තේරෙන විදිහට- මම හිතන්නේ ඔබටත් මෙහෙම හිතෙනවා- ඔබ රාන්චි වලට ගිහින් තියෙනවා, ඒත් මොකක් නමුත් නොදන්නා හේතුවක් නිසා ඒ මුළු ගමනම ඔබේ මනසින් ගිලිහිලා. මම යෝජනා කරනවා ඔබට ආයෙමත් රාන්චි යන්න කියලා. එහෙ ගිහින් ඇවිදිද්දී ඔබට කළින් ගමන ආයෙත් මතක් වෙන්න පුළුවන්. මේක සිද්ධ වෙන්න පුළුවන් දෙයක්. ඊට වැඩිය දෙයක් නම් මට මේ වෙලාවේ කියන්න බැහැ. මම ඔබේ මනස සන්සුන් වෙන්න බෙහෙතකුත් නින්ද යන බෙහෙතකුත් ලියලා දෙන්නම්. නින්ද අත්යවශ්යයි, නැත්නම් ඔය රෝග ලක්ෂණ වැඩි වෙනවා.”
එක්කෝ නිදි පෙත්ත නිසා, නැත්නම් වෛද්යවරයා දුන් උපදෙස් නිසා පසුවදා උදෑසන වෙද්දී බිපින් බාබුට මඳ සහනයක් දැනුණි.
උදෑසන ආහාරයෙන් පසුව කාර්යාලයට දුරකථන ඇමතුමක් ගත් ඔහු, උපදෙස් කීපයක් දී, එදිනම හවස් වරුවට රාන්චි වෙත යාමට පළමු පන්තියේ දුම්රිය ප්රවේශ පතක් වෙන් කර ගත්තේය.
පසුදින උදෑසන රාන්චි දුම්රියපළින් දුම්රියෙන් බසිද්දීම තමන් මින් පෙර කිසිදිනක එහි පැමිණ නැති බව ඔහුට වැටහිණි.
දුම්රියපළින් පිටවී කුලී රියකට නැඟුණු ඔහු, ටික වේලාවක් නගරය වටා සංචාරය කළේය. එහි ගොඩනැගිලි, හෝටල්, කඩ මණ්ඩි, මොරබාදී කන්ද ආදී හැම දෙයක්ම නුපුරුදු බව ඔහුට පැහැදිලි වූ අතර ඒ එකක් ගැන වත් ඔහුට කිසිම මතකයක් නොවිණි. හද්රු ඇල්ලට ගියහොත් යම් වෙනසක් විය හැකිද? එසේ නොවන බව ඔහුට හැඟුනත් සියලු අවස්ථා අත්හදා නොබලා ආපසු යාමට අකමැති වූ ඔහු හවස් වරුවේ හද්රු යාමට කුලී රථයක් සුදානම් කරගත්තේය.
එදිනම හවස පහට පමණ හද්රුහි සතුටු සවාරියක යෙදී සිටි ගුජරාටි මහත්වරු දෙදෙනෙකුට ගල් කුළක් අසල සිහි නැතිව වැටී සිටි බිපින් බාබුව දක්නට ලැබිණි. ඔවුන්ගේ සහයෙන් පියවි සිහියට එළඹී බිපින් බාබුගේ මුවින් පිටවුණු පළමු වැකිය නම්, “මම ඉවරයි, තව දුරටත් බලාපොරොත්තු තියාගෙන තේරුමක් නැහැ” යන්නයි.
මීට පසු දින බිපින් බාබු නැවත කල්කටාවට පැමිණ සිටියේය. තමන්ට ගොඩ ඒමක් නොමැති බව ඔහු වටහාගෙන තිබිණි. නොබෝ කලකින් ඔහුට රැකියාවට ඇති කැමැත්ත, ආත්ම විශ්වාසය, ඔහුගේ සමත්කම්, මානසික ඒකාග්රතාව ආදී සියලු දේ අහිමි වනු ඇත. ඔහුටත් රාන්චි හි මානසික රෝහලටම යන්නට සිදුවේද? බිපින් බාබු තව දුරටත් කල්පනා කිරීමට අපොහොසත් විය.
නිවසට ආ පසු ඔහු දොස්තර චන්ඩා වෙත දුරකථන ඇමතුමක් දී හවස් වරුවේ පැමිණෙන ලෙස දැනුම් දුන් අතර, නෑමෙන් පසු අයිස් සහිත මල්ලක් හිසට තබාගෙන ඇඳට වී සිටියේය. ලියුම් පෙට්ටියට දමන ලද ලියුමක් මෙහෙකරු විසින් ඔහු වෙත ගෙන එනු ලැබුවේ එවිටයි. කොළ පැහැති ලියුම් කවරයක් වූ එහි ඔහුගේ නම රතු තීන්තයෙන් ලියා තිබිණි. නමට ඉහළින් ‘පුද්ගලිකයි රහසිගතයි’ යනුවෙන්ද ලියා තිබිණි. තමන්ගේ අසනීප තත්ත්වයද නොතකා මෙය කියවිය යුතුම බව බිපින් බාබු ට හැඟිණි. කවරය ඉරා ලියුම පිටතට ගත ඔහු එය කියවන්නට විය. එහි සඳහන් වූයේ මෙලෙසයි.
“හිතවත් බිපින්,
පොහොසත් වෙද්දී ඔබ මේ ලෙසම වෙනස් වනු ඇති මා කිසි විටක සිතුවේ නැත. කරදරයට පත්ව සිටින පැරණි මිතුරෙකුට උපකාර කිරීම ඔබට මෙතරම් දුෂ්කර ද? මා හට මුදල් නොමැති නිසා මා ළඟ සම්පත් ඇත්තේ සීමිත ප්රමාණයකයි.. නමුත් මා සතුව පරිකල්පනය ඇත. ඔබගේ හිතක් පපුවක් නොමැති හැසිරීම වෙනුවෙන් පලි ගැනීමට මා පාවිච්චි කළේ ඉන් බිඳකි.
ඔබට පොත් සාප්පුවේදී මුණගැසුණු මිනිසා මගේ හිතවත් අසල්වැසියෙකි. දක්ෂ නළුවෙකු වන ඔහු, මා ඔහුට ලියා දුන් චරිතය මනා සේ රඟපා ඇත. දිනේෂ් මුකර්ජි කිසි දිනක ඔබ ගැන වැඩි කැමැත්තකින් පසු නොවුණු නිසා ඔහුත් මීට සහාය වීමට බොහෝ කැමති විය. ඔබේ දණහිසේ ඇති කැළැල, 1939 දී චන්ද්පාල් ඝාත් හිදී ඔබ ලණුවක පටලැවී වැටුණු අවස්ථාවක සිදුවූ තුවාලයක් බව ඔබට මතක්වනු ඇත..
දැන් ඔබට සුවවන බවට සැකයක් නැත. පොත් ප්රකාශකයෙකු විසින් මා ලියූ නවකතාවක් සලකා බලමින් පවතී. ඔහු එයට කැමති වුවහොත් මට ඉන් ඉදිරි මාස කීපය ගෙවා ගනු හැකි වනු ඇත.”
මීට
චුනිලාල්”
වෛද්ය චන්ඩා පැමිණි විට “මට දැන් හොඳයි, රාන්චි වල කෝච්චියෙන් බැස්ස ගමන් හැමදේම මතක් වුණා,” යැයි බිපින් බාබු කීවේය.
“බොහොම දුර්ලභ සිදුවීමක්,” වෛද්යවරයා කීවේය. “මේ ගැන මම අනිවාර්යයෙන්ම වෛද්ය සඟරාවට ලියනවා.”
“මම ඔබට එන්න කීවේ,” බිපින් බාබු කීවේය. “රාන්චි වලදී වැටිලා මගේ කකුලේ වේදනාවක් තියෙනවා, මට වේදනා නාශකයක් ලියලා දෙන්න පුලුවන්ද ඩොක්ටර්?”
ඉඟි බිඟි පෑමක් නැතුව ඇද හැළුණු අකල් වැස්සෙන් ඇය අන්දමන්ද වූවාය. නිල් පැහැ සේද රෙදි කඩක් මෙන් බැබළුණු අහස පුරා උවැසි සෙයියාවෙන් සක්මන් කළ වලාකුළු පවා සුදෝ සුදු පුළුන් කැබිති සේම වැස්සක වගක් විත්තියක් සිහි නොකළේය. එහෙයින් ඇය පළමුව විමතියෙන් ඇස් අයාගත්තාය. දෙවනුව ඇගේ ළය රිදුම් දුන්නේය.
“දෙයියනේ... මගේ ගල් ටික...“ යි හූල්ලමින් ඇය වත්ත පහළට දිව්වාය. හිටි හැටියේ අතරමඟ නතර වී,
“අත් දෙකෙං වහන්ඩද අප්පේ අත් දෙක හොල්ල හොල්ලා දුවන්නේ...“යි තමාටම දොස් පවරා ගත්තාය. නුදුරෙහි දරගෙය තුළින් ඉටි රෙද්දක් පිටතට ඇද ගත් ඇය කෙමෙන් වේගවත් වන වැස්සේම ගල්ගොඩ කරා වේගයෙන් දිව්වාය.
“අනේ දෙයියනේ... තෙමුණොත් දියවෙලා යයි... එපා... එපා වහින්ඩෙපා....“
වසර ගණනාවක් මුළුල්ලෙහි අව්වෙන් වැස්සෙන් බැට කමින් සෙමින් වුවද නිශ්චිතව දිරාපත් වන මහගෙදර හැර යාමේ සිතිවිලි මාත්රයක් පවා ඇය තුළ නොතිබිණි.
මල්ලිගේ තනි නොතනියට තවත් කොලු පැටියෙක් ගෙදර ගෙන එන්නට ඉස්පිරිතාලේ ගිය අම්මා ආපසු ආවේ හැල හොල්මනක් නැතුව ලාබ හා බාල පෙට්ටියක වැතිරී ගෙනය. එහෙත් ඇගේ ගර්භාෂයේ පුරා නව මසක් නිහඬව හුන් බිලිඳා පිටත ලෝකයත් ආලෝකයත් නුරුස්සන්නාක් මෙන් අතොරක් නැතිව හඬා වැටුණේය.
“අප්පේ..... මං දැං මොකද කරන්නේ? මං කොහොමද මේ ලේ කැටියෙක් ලොකු කරගන්නේ?“ යි ඇගේ තාත්තා ඉහ අත්බදා ගනිමින් වැලපුණේය.
“ලොකු කෙල්ලගේ ඉස්කෝලෙ ගමනත් නවතී මේ කිරිකැටියා තියාගත්තොත්. අතුලත් ලබන අවුරුද්දෙ ඉස්කෝලෙ බාර දෙන්ඩෝනැනේ.“ යි කියමින් ඔහුගේ සහෝදරිය රැහැයියෙක් පරයමින් මොර දෙන දරුවා දෑතින් ගත්තාය.
“අක්කට පුළුවන්ද ඒ ගෙදරත් ළමයි දෙන්නෙක් ඉද්දි මේ ළමයත් හදන්ඩ?“
විමලසිරි විමතියෙන් සහ වේදනාවෙන් ප්රශ්න කළේය.
“වෙන මොකක් කරන්ඩද...? ලලිතගෙ හත්දවසේ පින්කම ඉවර වුණා කියලා මං මොන හිතකිංද දාලා යන්නේ..? උඹ මල්ලියේ කුඹුරට යන්නැද්ද..? මේ චාන්දනිය ඉස්කෝලෙ යන්නැද්ද?“
ඔහුගේ දෙතොල සලිත වුවද වචනයක් පිටතට නොආවේය.
“ලලිතා... අනේ ලලිතා මොකක්ද මේ වුණේ?“ යි මහ හඬින් හඬා වැටෙන්නට වුවමනා වූයෙන් ඔහු යටි තොල සපා ගත්තේය.
“අනේ චාන්දනියො ඔය පොඩි එකාට අම්මා ලෑස්ති කරපු ඇඳුම්... කොට්ට ටික එහෙම ඔන්නොය මල්ලකට දාලා දීපංකො...“ යි ලොකු නැන්දා ඉල්ලා සිටි කල චාන්දනී යුහුසුළු වූවාය.
අම්මාගේ අකල් මරණයට නිමිත්ත වූ බිලිඳු සොයුරා දෙස බලන්නට පවා ඇය මැළි වූවාය.
“මේ ළමයා මැරිලා අපිට අපේ අම්මා ඉතුරු වුණා නං“ යි ඇයට නිතර දෙවේලේ සිතිණ.
“අක්කේ...“
අතුල කියන්නට අර අදින්නේ කුමක්දැයි අනුමාන කරන්නට නොවෙහෙසුණු ඇය අලංකාර වූද හුරුබුහුටි වූද ඇඳුම් පොඩි එකිනෙක බෑගයක ඇසිරුවාය.
“ඇයි අක්කේ?“
අතුල කුහුලින් දැවුණේය.
“ලොකු නැන්දා බබා ගෙනියන්ඩද හදන්නේ?“
“නැතුව ඉතිං අපි හදන්නෙ කොහොමද...?“
ඔහු තොටිල්ල වෙත නැඹුරු වූෙය් මහත් ශෝකයෙනි.
මවු දෙතන ද මවු උකුල ද අහිමි කිරිකැටියා හැඬීමෙන් වෙහෙසට පත් නියාවෙන් නින්දේ පසු විය.
ගතව ගිය දින දහය මුළුල්ලේ ඔහුගේ කුසගිනි නිවා දමන්නට තරම් යාබද නිවෙසක අලුත් අම්මා කෙනෙක් කාරුණික වූවාය.
“අනේ බීපුදෙං... මගේ කෙල්ලට බීලා ඉවර කරන්ඩ බෑ මගේ තනේ කිරි. කෙල්ලො කොහොමත් කොල්ලො වගේ කෑදර නෑ කිරි බොන්ඩ.“ යි කියමින් ඇය විටින් විට බිලිඳාට කිරි පෙව්වාය.
“උඹේ ළමයට දැං අවුරුද්දකටත් කිට්ටුයි. මේ අලුත උපං ළමයට උඹේ කිරි දිරවන එකක් නෑ“ යි වැඩිහිටි ගැහැනියක කී කළ ඇය වාද කළාය.
“අනේ කට වහගෙන ඉඳිං නැන්දම්මේ... එතකොට උඹ කියන්නෙ මේ ළමයා රෑයියෙක් වගේ අඬනවා බලං ඉන්ඩ කියලද? එළකිරි හරි පිටිකිරි හරි දෙනවට වඩා හොඳ නැද්ද මවුකිරි ටිකක් දෙනේක...“
අපේක්ෂා නොකළ ඒ වාග් ප්රහාරයෙන් පසුබැස උන්දෑ ඉවතට ඇදුණේ නොනවත්වා තොල් මතුරමිනි.
“දැං ඉන්න එකීලට යකෝ හොඳක් නරකක් කියන්ඩ බෑනේ...“
සොයුරිය බිලිඳු පුත්රයා රැගෙන යාම අස්වැසුමට කරුණක් වුවද “ළමයට කිරි කොහොමද අක්කේ?“ යි අසන්නට විමලසිරිට සිහිපත් වූයේ අවසන් මොහොතේදීය.
“ඒක කොහොම හරි කරගන්ඩ බැරියැයි මල්ලියේ...“
නිශ්චිත පිළිතුරක් නොලද්දෙන් ඔහු අසහනයට පත් විය. එහෙත් තවත් කිසිවක් අසන්නට පැකිළුණේය.
“අනේ ලොකු නැන්දේ බබා ගෙනියන්ඩ එපා...“ යි අතුල බැගෑපත් විය.
“ඇවිල්ල බලල යන්ඩ බැරියැයි.... මහ දුරක්යැ...“
පිරිමි ළමයා සිය සොයුරිය වෙත දිව ගියේය.
“අපි තියාගමුකො අක්කේ.... අපේ බබා අපි තියා ගමුකෝ“
ඇය ඔහු දෙස රවා බැලුවාය.
“අනේ මේ... සද්ද නොකර ඉන්නවද... මට ඉස්කෝලෙ යන්ඩ ඕනෑ... බබ්බු බල බල ඉන්ඩ බෑ මට...“
“මං බලා ගන්නං... අනේ අපේ මල්ලිනේ... අපේ චූටි මල්ලිනේ...“
ඔහුගේ දෙනෙත පිරුණු කඳුළු පවා ඇගේ සිත මොළොක් නොකරයි.
“ඔයාට ඕන්නං ඔයා තියාගන්ඩ... මට නං බෑ චූ රෙදි හෝදන්ඩයි... කක්කා ඇරං දාන්ඩයි...“
ඇගේ අකරුණාවෙන් කිපුණු කොලුවා ඇයට පහරක් ගැසුවේය.
“මොකද මේ? අපේ මල්ලි මේ... මට කියන්ඩෙපා... ගිහිං තාත්තටයි ලොකු නැන්දටයි කියන්ඩ. මොන විකාරයක්ද මේ...?“
අතුල කාමරයෙන් පිටතට දිව්වේ “තාත්තේ“ යි හඬ ගාමිනි. ඒ උච්ච ස්වරයෙහි ගැබ්වූ ළතැවුල හද පාරන තරමට දැඩිය.
චාන්දනී සිය බිලිඳු සොහොයුරා වඩාගන්නට නැඹුරු වූ ඇසිල්ලෙහි ඒ ආශ්චර්යය සිදු විය.
මොළකැටි ඇඟිලි අතර ඇගේ සුළැඟිල්ල සිර වූයේ අහම්බෙන් විය යුතුය. එහෙත් ඒ ස්පර්ශය විදුලි සැරයකට නොදෙවෙනිව ඇගේ සිරුර කලඹාලීය. දහතුන් අවුරුද්දක අක්කා දින දහයක් වයස්ගත මල්ලි අබියස අසරණ වූවාය. ඇගේ සිත අපමණ ස්නේහයෙන් පුරවාලමින් ඔහුගේ තරු කැට වන් දෑස දිලිණ. ඒ පොපියන දෙතොල මත සිනාවක් නැඟිණි දැයි නොදකින්නට තරම් ඇගේ දෑස බොඳ විය.
“මල්ලි... මගේ චූටි මල්ලි...“
ඇය ඔහු වඩාගත්තේ නැන්දණියට බාර දෙනු පිණිස නොවේ.
“දෙන්නෑ... දෙන්නෙම නෑ...“
ඇගේ පියා සහ නැන්දණිය වික්ෂිප්ත කරවන තරමට ඇගේ ස්වරය උස් හා අධිෂ්ඨාන සහගත විය.
“චාන්දනී?“
විමලසිරි හෙළු තරවටු බැල්ම ඇය පහසුවෙන් නොතකා හැරියාය.
“එපා... එපා... අපේ චූටි බබා ගෙනියන්ඩ එපා“ යි අතුල ද නොනවත්වා හඬා වැටුණේය.
“අපිට මේ ළමයා හදන්ඩ බෑ චාන්දනී... උඹට තේරෙන්නෙ නැද්ද? උඹ ඉස්කෝලෙ යන්නෙ නැද්ද?“
“නෑ.. මං ඉස්කෝලෙ යන්නෑ...“
අමරා පෙරට පැන්නේ දරුවා උදුරා ගන්නා සිතිනි.
“මෙන්න මෙහෙ දියං ළමයා... ඉස්කෝලෙත් නොගිහිං ළමයි හදන්ඩ මොන වයසක්ද උඹට... යංතං දැනමුතු වුණා විතරයි..“
මහානර්ඝ මාණික්යයක් මෙන් බිලිඳා ළයට තුරුලු කර ගත් චාන්දනී “බෑ බෑ... දෙන්නෙ නෑ...“ යි කෑගෑවාය.
“උඹවත් තේරුං කරලා දීපංකො මල්ලියේ මේ මෝඩිට.“ අමරා මඳක් පසුබසිමින් විමලසිරි දෙස බැලුවාය.
“කියන දේ අහපං මයෙ අම්මා... ටිකක් ලොකු වුණාම අපි මල්ලිව එක්කරගෙන එමු..“
ඔහු බැගෑපත් විය.
“බෑ... බෑ...“
මේ කලහය නොඉවසන්නාක් මෙන් බිලිඳා හඬන්නට පටන් ගත්තේය.
“ළමයෙක් පරක් කර ගන්ඩ තේරෙනවද ළමයෙකුට?“
අමරා කෝපයෙන් ද ශෝකයෙන් ද උතුරා ගියාය. එහෙත් අක්කා සමඟ අතුල ද එක් වූයෙන් ඇය හා විමලසිරි අසරණ වූ සෙයකි.
“ලොකු නැන්දා යන්ඩ... චූටි මල්ලි දෙන්නෙ නෑ නෑ මයි“
අක්කට වඩා හයියෙන් කෑගැසුවේ මල්ලීය.
“අපේ මල්ලි... අපේ මල්ලි දෙන්නෙ නෑ... නෑ... නෑ... නෑ“
අක්කා ද අයියා ද පරයා අත දරුවා ද හඬන්නට වූයෙන් වැඩිහිටියන්ගේ එඩි බිඳිණ. ඔවුන් පරාජිත සෙයියාවෙන් ආපසු හැරුණේය.
“මේ ළමයි දෙන්නා රවට්ටාගෙන හීං සැරේ ගෙනියන්ඩ බැරියැ... අක්කා තව ටික දවසක් ඉඳලම යන්ඩ“ යි විමලසිරි ඉල්ලා සිටියේ බැරිම තැනය.
“මං මෙහෙ ඉඳලා කොහොමද? මගේ කෙල්ලො දෙන්නා ඉස්කෝලෙ යන්නෙ නැද්ද? අර මනුස්සයා හේනට කුඹුරට යන්නෙ නැද්ද...“ යි ඇය සොහොයුරා වෙත කඩා පැන්නාය.
නැඟණිය හෝ තමාගේ දරුවන් සමඟ තවදුරටත් වාද විවාද කරනවා වෙනුවට ඔහු නිශ්ශබ්දව සිටින්නට තීරණය කළේය. අවස්ථාව කොතෙක් සංකීර්ණ සහ අසීරු වුවද නිහඬව සිටීම හැරුණුකොට අන් කළ හැකි කිසිවක් නැතැයි ඔහු අවබෝධ කරගෙන සිටියි.
ඒ නිහැඬියාව චාන්දනීට හා අතුලට ආශිර්වාදයක් විය.
“ඕන එකක් කරගන්න එකයි ඇත්තේ... මං නං ආයෙ ඇහැක් ඇරලා බලන්නෑ....“ යි සියලු දෙනාටම පොදුවේ දෝෂාරෝපණය කරමින් අමරා පිටව ගියාය.
“චූටි මල්ලිගෙ ඇඳුම් ටික දෙන්ඩ“ යි කියමින් ඇඳුම් බෑගය ද උදුරා ගන්නට තරම් අතුල අකාරුණික විය.
“මට කොල්ලෙක් නැතුවට නෙමේ මං ඔය ළමයා හදාගන්ඩ හිතුවේ. උඹලට කරකියාගන්ඩ බැරි හිංදා. වඳින්ඩ ගිය දේවාලේ ඉහේ කඩා වැටෙනවා කියන්නේ ඔව්වට තමා...“
අමරාගේ හඬ කන වැකුණ ද විමලසිරි අතක් පයක් නොහෙල්ලුවේය. මළගමට ද පිංකමට ද වෙහෙසුණු බැවින් ඔහුට දැඩි වෙහෙසක් දැනිණ. ඒ කොතෙක්ද යත් ඔහුගේ දෑස නිතැතින්ම පියැවිණ. ඒ පරිද්දෙන් දෙකන වසා ගන්නට බැරි නිසාම ඉනික්බිති ගතව ගිය කාලය මුළුල්ලේ ඔහු අනේක යෝජනා හා චෝදනා ආදියෙන් හෙම්බත් විය.
“මොකද ආයෙ නාකි වෙලාද...? අර ගෑනු ළමයට ඉස්කෝලෙ යන්ඩත් පුළුවං වෙයි. විමලෙ මල්ලි ගෑනියෙක් ගෙනාවා නං හරිනෙ.. නිකං නිස්කාරණේ කට්ටියම දුක් විඳිනවා.“
එහෙත් නැවත විවාහ වීමට ඔහු අදිමදි කළේය.
“මිනිස්සු කාලා බලන්ඩද අප්පේ... ගේන ගෑනි හොඳට හිටියොත් හොඳයි... මගේ අහිංසකයො මේ කොහේවත් ඉන්න පිට ගෑනියෙකුගෙං ටොකු කන්ඩ තරං කාලකණ්ණි වුණොත් මං මොකද කරන්නෙ... ඊට මීට හොඳයි මෙහෙම ඉන්නෙක. අඩු ගානෙ හිතේ සැනසිල්ලෙ ඉන්ඩ බැරියැ. එකම දුක කෙල්ලගෙ ඉස්කෝලෙ ගමන නැවතිච්චි එක..“
ඒ දීර්ඝ උත්තරය ඒ අයුරින්ම බාර නොගත් උදවිය සමඟ වාද විවාද කරන්නට ද ඔහු පැකිළුණේය.
වැඩිමලී කිසිදු කන්කෙඳිරියක් නොනඟා ගෙදර දොරේ වැඩපළද සොහොයුරන්ගේ සියලු කටයුතු ද නොපිරිහෙලා ඉටු කිරීමෙන් ඔහු ලද්දේ අපමණ සහනයකි. එමෙන්ම ඇය ඇගේ වයසට නොසරිලන අයුරින් වෙහෙසෙන බව සිතමින් කණස්සල්ලට ද පත්විය.
සිය සොහොයුරන් වෙනුවෙන් වෙහෙසීමෙන් චාන්දනී ලද්දේ අපමණ සන්තුෂ්ටියකි.
අතුල පාසල් යැවීම ද සමන්ට කැවීම පෙවීම ද හිරිහැරයකැයි ඇයට කිසි විටෙකත් නොසිතිණ.
එහෙත් වයසින් වැඩෙත්ම කොල්ලන් දෙදෙනාටම ඇය හිරිහැරයක් වූ ගානය. තාරුණ්යයේ ප්රමෝදය විඳින්නට ඇය ඉඩ නොදෙන බව ඔවුන්ට සිතුණා නිසැකය.
විමලසිරිගේ මරණයෙන් පසු ඇය තවදුරටත් සිය සොහොයුරන් වෙත බැඳුණාය. ඇගේ අත් අඩංගුවෙන් පළමුව පලා ගියේ අතුලය. ඒ සඳහා ඔහුට උපකාර වූයේ ඉගෙනීමට ඔහු තුළ වූ සහජ දක්ෂතාවයයි.
“හා... හා බලාගෙන“
ඉටි රෙද්ද පයට පෑගී ඇද වැටෙන්නට නියමිත ගැහැනිය වත්තන් කර ගත් සරත් සමාව අයදින බැල්මක් හෙළුවේය. ඇය ස්පර්ශ කිරීමෙන් තමා වරදක් කළ බවක් හඟිමිනි.
“අනේ මගේ ගල් ටික“ යි හූල්ලන්නට වුවමනා නොවීය.
මහ වැස්සකට වුව නොතෙමෙන පරිද්දෙන් ගල් ගොඩ මනාව ආවරණය කොට තිබිණ.
“වැහැගෙන එද්දි මට මතක් වුණා... ඒකයි දුවගෙන ආවේ...“
ඇය තවමත් තමාගේ අත ගසා නොදැමීම පිළිබඳව පුදුමයට පත් වෙමින් වුව ඔහු පැහැදිලි කළේය.
ස්තූති කරන්නට හෝ දෝෂාරෝපණය කරන්නට බැරි තරමට ඇගේ දෙතොල සැලිණ.
මෙතෙක් පසු කර ආ සියලු දුක්ඛ දෝමනස්සයන් වෑයමින් වුව විඳ දරා ගත්ත ද මේ කරුණාව ඇයට ඉවසිය නොහැක.
“තෙමුණොත් වැඩක් නෑ... දියවෙලා යනවා.. අපරාදෙනෙ මෙච්චර මහන්සි වෙලා කපා ගත්තු ගල් ටික“
ගල් කපන්නට හා පුළුස්සන්ට වඩාත් වෙහෙසුණේ ඔහුය.
“ගල් කපන්නෙ මොකටද?“ යි ඔහු නොඇසුවේය.
“මෝඩ ගඩොල්වලට වඩා බ්ලොක් ගල් හොඳයි... ඒත් ඉතිං එව්වා ගණංනෙ“ යි නොකියන්නට ද ඔහු වගබලා ගත්තේය.
“අතුල ආයෙ එන්නෑනේ. ටවුමට හුරුවිච්චි මිනිහට මේ ගංගොඩ වෙල් අල්ලන්නෑ. සමන් කසාද බැන්දා කියලා ආයෙ වත්ත පල්ලෙහා කාමර කෑල්ලක් අටවගන්ඩ තරං මොකද වුණේ..? නෑනලාට එකට ඉන්ඩ අමාරුයි තමා... ඒ වුණාට සද්ද නැතිව හිටියා නං ඉවරයිනෙ චාන්දනියෝ...“ යි උපදෙස් දෙන්නට ඔහු නොසිතුවේය.
“කසාදයක් බැඳගත්තා නං මේ මුකුත් නෑනේ... මල්ලිලා මල්ලිලා කියලා නැහුණට මොකද අන්තිමට තනි වෙච්චි එක විතරනෙ වුණේ..“ යි ඇගේ හද පාරන්නට ද තැත් නොකළේය.
“මං කොච්චර අඬ ගැහුවද මාත්තෙක්ක එන්ඩ කියලා. කෝ ඇහුවද... අපේ අම්මා ඔත්පලේ නොවැටෙන්ඩ මං කසාදයක් බඳින්නෙත් නෑ...“යි අතීතය සිහිපත් කරන්නට ද නොවෙහෙසුණේය.
“තෙමෙනවා නේද?“ යි ඔහු ඇසුවේ පහත් හා මෘදු හඬිනි.
ආපසු හැරී දිව යනවා වෙනුවට ඇය ඔහුට තවත් තුරුලු වූවාය. හිස තෙමා රූරා හැලෙන වැසි දිය සමඟ ඇගේ කඳුළු ද මුසු වූ බව ඔහු නොදත්තේය. එහෙත් ඇගේ සැලෙන දෙවුර ඇය ඉකි බිඳින බවට ඔහුට කේලම් කියයි.
“අ... අඬන්න එපා චාන්දනී...“ යි ඉල්ලා සිටියද
“මං ඉන්නවනේ“ යි කියන්නට ඔහු අපොහොසත් විය. එහෙත් ඇය වැලඳ ගන්නට ඔහු පසුබට නොවිණ.
තුඟ තුරු සිරස මත පතිත වර්ෂාව හේතුකොටගෙන අතු ඉති නමා වැටේ.
“ඉන්ඩ බැරි නං දාලා යන එක තමා හොඳ... කිරි බොන කාලෙ වෙච්චි දේවල් බත් කන එකාට මතක නෑ චාන්දනී. මොනවා කරන්ඩද...“
වැස්සේ සීතල වෙනුවට ඇයට අපූරු උණුසුමක් දැනිණ. ඊට ලොබින් ඇය තවත් තදින් ඔහුගේ ළයමඬලෙහි මුහුණ ඔබා ගත්තාය.
“නාඩා හිර කරගෙන ඉන්නවට වඩා අඬනෙක හොඳයි“ කී ඔහු ඇගේ හිස සිප ගත්තේය.
මේක 1970 ගණන් වල ලියපු කතාවක්. දිළිඳු / අසරන කම නිසා සමහරු විඳින පීඩාවන් , බල පුළුවන් අයගෙන් ඒ අයට වෙන අසාදාරන කම් තේමා කරගෙන ලියපු කතා ඒ වකවානුවේ සුලබ දෙයක්. රන්ජිත් ධර්මකීර්ති වගේ අය මේවගේ තේමා යටතේ ලියපු කතා මම ඒ දිනවල් කියවල තියෙනවා . එතකොට එම කතාවල ව්යාජ බවක් දැනුනේ නැහැ (මට නම්).
අදටත් ලාංකීය සමාජය තුල මෙවැනි අසාධාරනයන් වෙනවද? එහෙම වෙනවා නම් එය සිදු වෙන්නේ මේ වගේ "අමුවට" නොවෙන්න ඇති. ඒ angle එකෙන් බැලුවොත් මේ කතාව තුල "ව්යාජ බවක්" තියෙන්න පුළුවන් .
---
You received this message because you are subscribed to a topic in the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this topic, visit https://groups.google.com/d/topic/indraka/9a4TDM4B3PQ/unsubscribe.
To unsubscribe from this group and all its topics, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/indraka/CAD7ocS3qBp9b%2B%2BtjXXaF-yPx7R0nikLW%2Bg8ou%2B2b%3DD1prqCA0w%40mail.gmail.com.
හැන්දෑ අන්ධකාරය මඳින් මඳ දැඩි වුවද වැව් දියෙහි ඒ හැටි සිහිලසක් නැත. දිවාකල මුළුල්ලේ චණ්ඩ හිරු රැසින් බැටකෑ බවට දෙස්දෙන මඳ උණුසුම් දියෙහි ගිලෙන්නට නොඉවසිලිමත් සිරුර වෙනදා මෙන්ම සිතට පරිදි .සිතන්නට හා තැවෙන්නට කරුණු කාරණා එමට ඇතත්, ඇය හොද්ද හැඳිගාන්නාක් මෙන් සිත හාරා පාරා පිරික්සන්නට ප්රිය නොකරයි. බාලේ තවම බොඳ නොවූ ගැඹුරු ළිඳේ මතකය සංත්රාසය දනවයි.
එදා ජංගිපොඩිය තෙමා දැමූ, සන්ත්රාසය මෙදා ඒසා දැඩි නොවෙතත් එහි ස්මරණය තවම බිය ජනකය.
"එන්නෙ එහෙම නෑ තනියම ළිඳට.." යි තරවටු කරන්නට ඔහු අමතක නොකළේය. ඒද හතිලමිනි. කළගෙඩිය පුරවාගන්නට දැරූ ප්රයත්නය අතිශයින් වෙහෙසකරවූ බැවිනි. එහෙත් හතිලමින් පමා වන්නට ඉසිඹුවක් නැත්තේය. හෙවණැල්ල වාගේ. පස්සෙන් වැටෙන කෙල්ල ඉස්කෝලෙට තල්ලුකරදමා, බඩ රස්සාවට යායුත්තේය.
"කෙල්ල ඉස්කෝලෙ යවන්ඩ ඕනෑ හැමදාම"
මරණ මංචකයේදී ඇය මහත් වෙරවීරියෙන් කළ ඉල්ලීම පැහැර හරින්නට ඔහුට නොපුළුවන.
කිරිකැටියෙකු දැඩිමේනි කරන්නට නොමසුරුව කිරි වඟුල දෙතනම බිරින්දෑට මියපරලොව යන්නට හේතුභූත වනු ඇතැයි ඔහු කිසිකලෙකත් නොසිතුවේය. ඉතා සෙමින් වුවද වැඩෙමින් ඇගේ තාරුණ්ය හා ශක්තිය සහමුලින්ම උදුරාගන්නට ඒ නිහඬ මරුවා සමත්විය. පියයුර ඉවත් කිරීමෙන් පවා, ඇය දිවි ගලවාගන්නට භාග්යමත් නොවුවාය.
"කෙල්ල ඉස්කෝලේ ඇරලෝලම ඔයාට පොල් කඩන්ඩ යන්ඩ පුළුවන් නෙ.."
මනුස්ස ඇසකට විඳදරාගන්නට බැරිතරමට කෘශව සිටියදී, ඇය හෙළු ආයාචනාත්මක බැල්මෙන් ඔහු සසලව ගියේය. ඒ යට ගිලුණු ඇස් ඔහුගේ හදවත පසාරු කළේය. හිස සැලීමෙන් නොනැවතී කුමක් හෝ සැනසිලි බසක් තෙපලන්නට වුවමනා වුවද, ඔහු නිහඬවම පසුවිය.
" සාරා.."
ඔහු මේ උදෑසන බෙරිහන් දුන්නෙ දියණියගේ පා ගැටෙන හඬක් කන නොවැකි බැවිනි.
"සාරා.." යි
ඔහු තොල්මතුලේ වටපිට නොබලන්නට වගබලා ගනිමිනි. වාට්ටුව සිසාරා බැල්මක් හෙළන්නට ඔහු පැකිළේ. ඇඳක් පාසා විඩාබර හා වේදනාකාරී ගැහැනුද අලුත උපන් බිලිඳුන්ද දකින්නට ඔහු බියවේ. අඩි තිහ හතළිහක් උස පොල්ගසක නගින්නට බිඳකදු නොපැකිළෙන මිනිසා තැති ගන්වන්නට රෝහලද විශේෂයෙන් මේ වාට්ටුවද සමත්වෙයි.
"සාරා සංදීපනී..."
නන්දනී අඩ සිනාවෙන් පැවසුවාය.
"අනේ මංදා.. සංදීපනී නං හොඳයි.. සාරා..?"
"සාරා කියන්නෙ රාජ කුමාරිකාවක්,"
පොතපත කෙසේ වෙතත් සිනමා පත්තර මහත් රුචියෙන් කියවන නන්දනී, ගස්ගෙඩි කඩන තමාට වඩා නුවණැති බව ඔහු සිතයි. ඒ සිතිවිල්ලෙන් ඔහු නොකිපෙයි ගංගොඩේ උදවිය ගස් ගෙම්බායි තමාට අවමන් කරනබව ඔහු දනී.
"වන්නං දහඅටම නටලා උඹේ කරේ එල්ලුනානෙ නන්දනියා. "යි ජංගල් ධරුමේ හිනැහෙන්නේ කසිප්පු පැකැට්ටුවක් හිස් කිරීමෙන් පස්සේ.
"එව්වා මට වැඩක් නෑ ධරුමේ.... ඒකි දැං ඉන්නෙ මාත්තෙක්ක.. එච්චරයි කතාව"
එහෙත් ඒ කතාව එතෙකින් නවතා දමන්නට ජංගල් ධරුමේ සූදානම් නැත. ගුටිබැට හුවමාරුවක් දක්වා දුරදිග යන කතා බහ කෙළවර වන්නේ මැදියම් රැයෙහි නන්දනීගේ විලාපයෙනි.
"මං කලිංම කිව්වනෙ .. මං හැංගුවෙ නෑනෙ.. ඒ මිනිහා මාව කසාඳ බදිනවා කියලා මාව රැවැට්ටුවා තමා, ... ඒකට ගහන්ඩ ඕනෑ ඒ මිනිහටනේ... මට ගහන්නෙ ඇයි.?" යි හඬගා අසන්නට තරම් ඇය දිරිමත් වූවාය. ඒ පුරා සයමසක් සිය සැමියාගෙන් පහර කෑමෙන් පසුය.
"ගහන්ඩ එපා.... ආයෙ ගැහුවොත් නං මාත් ගහනවා.." යි ඇය දිදුලන දෑසින් තර්ජනය කළ රාත්රියේ ඔහු පසුබැස්සේය. ගැහැනියකගෙන් පහර කෑමට වඩා නිහඬව ඇඳේ වැටී නිදාගත යුතුබව ඔහු තීරණය කළේය.
"සාරා..."
ගුණසිරි පෙරට වඩා උස් හඬින් කෑගෑවේය.
"මේ එනවෝ..." යි කියා ගන්නටවත් බැරි තරමට කෙල්ල තැතිගෙන සිටියාය. ඇයට කළහැකි වූයේ බිම හිදගෙන හඬාවැටීම පමණි.
"සාරා.... ඇයි?. ඇයි මොකද? "
ඔහු ප්රශ්න කළේ කෝපයෙනි. ඉර මුඳුන්වූ පසු ගස් නැඟීම පහසු නැත.පොළවේ පයගසා හිඳීමෙන් සහ පොල්ගසක් මුඳුනේ රිළවෙකුට, දඬුලේනෙකුට වඩා කඩිසරව පොල්වලු කපා හෙළීමේ අතර වෙනසක් ඔහුට නැත්තේය.
"ඇයි අඬන්නෙ...?"
මුදු වදනින් ඇය සනසාලන්නට ඔහු වෑයම් නොකරයි. බිරින්දෑට පොරොන්දු වූ ලෙසින්ම ඇය පාසල් යවන්නට ඔහු වගබලා ගනී.
"සාරා......"
ඔහු ප්රිය නොකළද ඔහුගේ මුවින් ගිළිහෙන්නෙ "සාරා"යන නමම ය. "සංදීපනී"යි කියනවාට වඩා සාරායි කීම පහසුබව ඔහුට සිතේ.
"බයයි... මට බයයි."යි. සාරා ඉකිබිඳිමින්ම කී කළ ඔහු පුදුමයට පත්විය.
"බය වෙන්නෙ මොකටද?"
ඇය අත දිගු කළාය, ඒ ඔස්සේ හැරී බැලූ ඔහු දුටුවේ ළිඳ විනා අන් කිසිවක් නොවේ.
"ඇයි.. මොකෙක්ද.?" ඇය හිස දෙපසට සළමින් ඉකි බින්ඳාය. ඔහු හාත්පස සිසාරා බැල්මක් හෙළුවේය. එහෙත් ඇය බිය ගැන්විය හැකි කිසිවක් ඔහුගේ දෙනෙතට හසුනොවිණ.
"සාරා... මට උඹව හුරතල් කරකර ඉන්ඩ වෙලාවක් නෑ.. තේරුණාද.?. මං දැන් අක්කර හැත්තෑවට යන්ඩ ඕනෑ... ඉස්කෝලෙ මහත්තයාගේ පොල් මුරේ අද.. හරිනං මං මෙලහට ගස් දහයක්වත් බඩගාලා ඉවරයි."
ඇය කඳුළුත් සොටුත් එක්ක නැගිට ගත්තාය. එවන් ගර්ජනාවකට පස්සේ අතුල් පහරක් හෝ ටොක්කක් නොවරදින බැවිනි.
"නන්දනී.. මං උඹේ කුමාරිකාවට අත ඉස්සුවා."යි
පාපොච්චාරණය කරන මිනිසාගේ නෙතඟ කඳුළ නොදකින සාරා සංදීපනී ඒකාකාර රිද්මයකට හුස්ම ඉහළ පහළ හෙළයි. ඒ නිද්රාවේ ඇය, ඇගේ මවගේ තුරුලේ සැනහෙන බව ඔහුට නිසැකය.
"බලාපන් උඹේ මුහුණේ හැටි... මං දැන් කොහොමද උඹව ඔහොම ඉස්කෝලෙට එක්කාන යන්නෙ?"
දියණියගේ මුහුණකට බලාකියා ගන්නට ඉස්පාසුවක් ලද කෙනෙහි ඔහු අසන්නේ ළතැවුලෙනි.
"යමං.. ළිඳට බොන්ඩ ගෙනා වතුර කළේ නැති නාස්ති කරලා බෑ නෙව..." යි කියමින් ඔහු ඇගේ කුඩා අතකින් ඇද්දේය. එහෙත් ඇය ළිඳ වෙත යාම ප්රතික්ෂේප කරමින් යළිත් හඩා වැටුණාය. ඔහු සමඟ පොර බැද්දා ය.
"මේකිට මේ මොකද වෙලා තියෙන්නෙ.. ළිඳට නොයා කොහොමද මූණකට හෝදා ගන්නෙ,,?"යි ඔහු විමතියෙන්ද කෝපයෙන්ද කෑගෑවේය. එහෙත් මොහොතකට පෙර ළිඳට එබී බැලූ කෙල්ල යළි ඒ වෙත යන්නට කිසිසේත් කැමති නොවූවාය.
"ළිඳ ගාවට තනියෙන් යන්ඩ එපා ... ළිඳට එබෙන්ඩ එපා.." යි තාත්තා මන්තරයක් මතුරන්නා වාගේ කොතෙකුත් කියන්නෙ මන්දැයි පසක් කරගන්නට ඇයට ඒ එක් ඇසිල්ල ප්රමාණවත් විය.
එය ළිඳකට වඩා අඳුරු කුහරයක වෙස් ගත්තේය. ළිඳක් ඒ සා ගැඹුරු විය හැකිදැයි කෙනෙක් තුළ විස්මය මුසු සැකයක් ජනිත කරවනසුලුය. බැම්මක් බැඳ නොතිබුණෙන් ඊට එබෙන්නට කොට කැබැල්ල මත පය තැබිය යුතුය. කවාකාර බව හැරුණු විට පත්ලේ තවම නොසිඳි දිය එය ළිඳක් බව කියාපාන්නක් වැනිය. ඉහළ ලිහිල් පසෙහි විවිධාකාරයේ පැළෑටි වැසී තිබූ අතර පහළ කළුගල දිලිසුණේ එක්තරා අන්දමක සාහසික බවක් දරමිනි. කටුක නිකිණියේ සිඳී යන බැවින් ගුණසිරි කළුගල හාරා සාරා දැමීම සඳහා අපමණ වෙහෙසක් දැරුවේය.
ළිඳේ ගැඹුරත් පත්ලේ දියත් දරුවෙකු තැතිගන්වන තරමට භයංකර වීමේ අරුමයක් නොවිණ.
“මොකට මෙච්චර ඇට්ටරද මං දන්නෑ...“ යි ගුණසිරි පහර දුන්නේ බියෙන් හා ශෝකයෙන් පීඩිත කෙල්ලකටය.
වැව්තෙර වැඩුණු තරුණිය එවන් අතුල් පහරක මතකයෙන් පීඩා නොවින්ඳාය. ඒ රළු හා සවිමත් සුරත පොළෝ පස් අතරේ දිරාපත්ව යන බව ඇය අමතක කළාය.
ගුණසිරිගේ මරණය...! එය සිදුවූයේ ක්ෂණිකවය. බඩ වියත රැක ගන්නට පිහිට වූ පොල් ගසම ඔහු වෙත මරණය ප්රදානය කළේය. ඒ සඳහා ගැඹුරු ළිං පත්ල දැකීමෙන් තැතිගත් කෙල්ලද යහමින් දායක වූවාය. ඇගේ හැඬුම හේතුකොටගෙන නැති නාස්ති වූ කාලයම ඔහු උදෙසා ඒ සා විපතක් සූදානම් කර තිබිණ. අඩි තිහ හතළිහක් ඉහළ පොල් ඉති මත පය ලිස්සා ගියා නොවේ.
ඔහුගේ හතළිස් අවුරුද්දක ජීවිතය සැණින් හමාර කරන ලද්දේ ඇයට තැළුම් දුන් දෑතමය. කිලෝග්රෑම් පනස් පහක පංචස්කන්ධයක් හිස් අවකාශයේ අසරණව අනාථව පොළොවේ ගැටීමෙන් අත්පත් විය හැකි මරණය හෝ කොඳුඇටපෙළේ භග්නය වෙනුවෙන් ගතව ගියේ ඇසිපිය හෙළන නිමේෂයක් පමණි.
සාත්තු සප්පායම් කරන්නට බිරින්දෑ හුස්ම ඉහළ පහළ නොහෙළන බව දැන සිටියාක් මෙන් රළු පොළොව ඔහුට මරණය අත්පත් කර දුන්නේය.
“ඊටපස්සේ අතන මෙතන... යලට මහට ඉස්කෝලේත් ගියා.“ යි සාරා පාපොච්චාරණය කළේ පයැඟිලි තුඩු විකන මින් රැළ එක්කද...? නොඑසේනම් නුදුරෙහි ඕලු මල් යායට ඇහෙන්නද?
පිළිකාවට පරාජය වූ අම්මා ගැනද බඩ සා නිවා දැමූ පොල් ගහෙන් ඇද වැටී මිය ගිය තාත්තා ගැනද කියන්නට ඇයට වුවමනා වී තිබිණ. එහෙත් ඒ සඳහා තමා තෝරා ගත්තේ නිවැරදි මිනිසාමදැයි ඇය යළි යළිත් සිතුවාය.
“දුරින් නෑදෑකමක් තිබ්බ හිංදම නෙමේ. උඹ අර උඹේ බැන්දා කියන එකීගෙං ගුටි කනවා බලා ඉන්ඩ බැරුව මං එක්කාන ආවේ... දැං හොඳයිනෙ මට විච්චි දේ...“
තමාට කාරුණික වූ එකම ගැහැනිය හඬා වැටෙන අයුරු ඇය අකම්පිත හදවතින් බලා සිටියාය.
“දරු දෙන්නෙක් විච්චි... අප්පේ මං දැං මොකද කරන්නෙ?“
අම්මාගේ හැඬුම බෝ වූවා වාගේ දරු දෙන්නාද හඬා වැටෙන්නට වූයෙන් සාරා වහා නැඟී සිටියාය. ඇය මෙතෙක් වේලා හිඳගෙන සිටියේද කවර හෝ ගුටිබැට ප්රහාරයක් අපේක්ෂාවෙනි. එහෙත් ඒ වෙනුවට කඩා වැටුණේ කඳුළු බින්දුය. ඉවසිය නොහැක්කේ දරු දෙන්නාගේ ඉකි බිඳුමය. අම්මා හඬා වැටෙන්නේ මන්දැයි නොදත් කොල්ලත් කෙල්ලත් පිළිබඳව සාරා තුළ උපන්නේ මහත් සංවේගයකි.
“මං මැරෙනවා“ යි ඇය අප්රමාදව තීරණය කළාය. සිරවෙන සුසුම්ලන හදවතට යම් අස්වැසිල්ලක් අත්පත් වූයේ එකී තීරණයේ එල්බ ගැනීමෙන් අනතුරුවය. මරණය ළඟා කරගත හැක්කේ කෙසේදැයි කල්පනා කරන්නට කාලය මිඩංගු නොකළ යුවතිය වහා රෙදි පෙරෙදි ලක ලෑස්ති කරගත්තාය.
“මැරෙන්ඩ යන එකීට රෙදි මොකටද?“ යි අසන්නට අයෙක් ඒ වහල යට නොසිටියේය. තමාට ද්රෝහි වූ සැමියා සහ ඥාති දියණිය පිළිබඳව සිතමින්, දැවෙමින් හා තැවෙමින් හුන් ගැහැනිය දරු දෙදෙනා පවා නොදුටුවාය. සිරුරේ වෙළෙන ඒ ඇබිත්තං සිරුරුවල උණුසුම නොවින්දාය.
“සාරක්කෙ මාත් එනවා...“
“මාත්...“ යි වෙනදා මෙන් කොල්ලාත් කෙල්ලත් පස්සෙන් නොවැටුණු බැවින් ඇය පය ඉක්මන් කළාය.
ඇය වැව කරා ගමන් කළේ දිය නාන අදහසින් නොවේ. සැබැවින්ම ඉහළ නිල් අහසේ විරාජමාන මහෝත්තමයාගේ අනුහසින් වැව කෙසඟව කේඬෑරිව ගොසිනි. එහෙත් ඇගේ පමණක් නොව ඕනෑම කෙරුම්කාරයකුගේ පණනල උදුරා ගත හැකි තරමේ ගැඹුරක් හා සාහසිකත්වයක්ද ඒ වෙත තිබෙන බව ඇය දැන සිටියාය.
“නැ...නැන්දා... පව්...“
ඔහුගේ ආලිංගනය ඉවසමින් හා ඊට ලොබ කරමින් ඇය කොඳුළාය.
“මං ඒ ගෑනිට කිසි අඩුපාඩුවක් කරන්නෑ බං..“ යි ඔහු සපථ කළ කල්හි ඇය සිය දුබල විරෝධයද මැඬගත්තාය.
“මං මැරෙනවා... එතකොට ඔක්කොම හරි....“ යි යළි යළි මුමුණමින් ඇය වැවට බැස්සාය. දෙදණ තෙමන දියෙන් ඔබ්බට යා යුතු බව සිතන කල්හි ඇය වෙව්ලා ගියාය.
“මොකද වෙන්නේ ගාමන්ට්ටෙකට ගියහම... ඔය ඕනෑ තරම් ළමිස්සියෝ යන්නේ...“ යි කොතෙක් කරුණු ගෙනහැර දැක්වුවද ඇගේ මාමා එකහෙළා විරුද්ධ විය.
“නෑ නෑ ඕන්නෑ... ඔව්වට ගිහිං ඔය ගංජාකාරයෙක් හරි කුඩුකාරයෙක් හරි රවට්ට ගත්තාම සේරම ඉවරයි...“
ඔහුගේ ඒ වචන යළි ඇගේ දෙකනේ රැව් දුන්නේය. ඇගේ දෙනෙතින් ගලා හැළුණු කඳුළු වැව් දියට මුසු විය.
“සේරම ඉවරයි තමා මාමේ... ගාමන්ට් නොගිහිං ගෙදර ඉඳලත් සේරම ඉවරයි.“
පියෙන් පියව යන ඇය දියෙහි සිසිලසද ළං ළංව එළැඹෙන මරණයේ වේදනාවද විඳිමින් සිටියාය.
“සාරා...“
ඇය තිගැස්සුණාය.
“නැන්දා...?“ යි කියාගන්නට ඇය වැව් දිය ඉඩ නොදුන්නේය. දැනටමත් ඇගේ නිකට තෙක් දිය රළ රැළි නඟමින් තිබිණ.
“සාරක්කේ...“
ඇගේ ළය දැවී ගියේය.
“කිරි මල්ලී...“ යි ඇය අපමණ ශෝකයෙන් සිතුවාය.
“සාරක්කේ...“
ඇය වඩාත් ප්රිය කළාවූ බොළඳ හඬ ඇගේ දෑස යළි තෙමයි.
“චූටික්කි... අනේ මගේ චූටික්කි...“
වෙනත් ලෝකයකින් ඇසෙන තරමට දුරස් වූයේ නමුදු ඒ හැම හඬක්ම ඇගේ දෙකන නොව හදවත කලඹාලයි.
“මං මැරෙන්නෑ...“
හිටිහැටියේ පැන නැඟී සිතිවිල්ලෙන් ඇය විස්මයට පත් වූවාය.
“මට මැරෙන්ඩ බෑ...“
ඇගේ අවසන් සුසුම් පොද පතා බලා හුන් වැව් දිය කැලඹුණේය. ඇගේ නිරෝගි හා තුරුණු පෙණහලු තුළට වදින්නට නොඉවසිලිමත් වූ වැව් දිය කුපිත විය.
“මං මෙහේ..“ යි හඬ නඟා දැනුම්දුන් සාරා ආපසු හැරුණාය. ඇය වෑයමින් වුව දිව ගියේ වැව් තෙර කරා පමණක් නොවේ ජීවිතය වෙතය. ඇගේ ජීවිතාශාව කොතෙක් බලවත් වීද යත් ඇය වරෙක ඇද වැටුණාය. යළි නැඟී සිටියාය.
“චූටික්කි..“ යි බෙරිහන් දෙමින් ඇය යළි ආපස්සට අදින දිය දහරාවට නොපරදින්නට ඉටා ගත්තාය. එය වැවත් කන්යා භාවය අහිමිව තවම විසිහර පැයක් නොඉක්මවූ කෙල්ලකත් අතර ද්වන්දව සටනක්ම විය
අජිත් පැරකුම් ලේඛකතුමා ......කොටින් ඔසවා තබන , සිංහල බයියෝ මස්ත බාල්දු කරන ..... මෙි කතා ලියන්නට ඇත්තේ , කාලෙකට ඉහත විය යුතුය.
දියගොඩ දෙකෙහිම සැරිසරණ වායු පා යානයක් ද? නැතහොත් වායුාගෝලය කපාගෙන යන රොකට්ටුවක්ද ? නැතහොත් ජල තලය මතින් පාවී යන නෞකාවක්ද? ජල තලය කපාගෙන යන බෝට්ටුවක්ද? නැතහොත් ජල ධාරාවන් සිදාගෙන පතුළට කිදා බසින සබ්මැරිනයක් ද? එහෙත් මේ කිසිවක් නොවේ. මෙකී නෞකා සිතාගත නොහැකි විවිධාකාර චලනයන්ගේ වින්දනයටද එසේම කම්පනයටද මුසු වූ අවස්ථාවකත්!! සිතාගත නොහැකියි. විටෙක පක්ෂියකු මෙන් ඉගිල්ලි යයි. විටෙක ඉබ්බෙකු මෙනි. විටෙක මුවෙකු මෙන් පැන පැන යනු දැනේ. මේ අතර මා එක් තැනක සිරවී උත්සාහ කරන්නේ මේ අනේක විද චලනයන්ට ඔරොත්තු දෙන ලෙස මගේ කුඩා ශරිරය පිහිටුවා ගැනීමටයි.
මා බස් රථයට ගොඩවී විනාඩි දහයක් පමණ ගතවිය. මෙම කෙටි කාලය තුළද එහි ධාවනය මට කුතුහලයක් ඇති කළේය. විටෙක ඉතා සෙමින් ධාවනය වන එය හදිසියේම ඉඟිල යයි. නැවත ක්ෂණිකව නවත්වයි.
මම රියැඳුරු තැන දෙස බලා සිටියෙමි. ඔහුගේ හිස පිටුපසින් මට පෙනේ. හිසකේ තඹපැහැතිය. අක්රමවත් කෙහෙරැළි ඉහළ සිට පහළට ගෙතී ඇත. ඒවා උරහිස් දක්වා එල්ලා වැටේ. කළු පාට අතකොට බැනියමක් වැනි කමිසයක් හැඳ සිටී.
කමිස අත තුළින් ඉදිරියට පෙනෙන්නේ බාහුවේ කොටා ඇති පච්චයකි. ඔහු නිතරම පිටු පස දැකිය හැකි කණ්නාඩියෙන් පිටුපස බලයි. ඉන් සෑහිමකට පත් නොවී ජනෙල් කවුළුව තුළින් එබී බලයි. හිස කසයි. ඇඹරෙයි.
රිය ධාවනය කරන රියැදුරෙකුගේ සංයමයක් ඔහුගෙන් දිස් වන්නේ නැත. ඔහුට ඇත්තේ මහා අසහනයකි. කලබලයකි.
හදිසියේම තිරිංග තද කිරීමත් සමඟ බස් රථය නතර විය.
“නඟින්න නඟින්න ... ඉක්මනට නඟින්න”කොන්දොස්තර තැනගේ ගෝරනාඩුව ඇසෙයි. එම විධානයද සමඟ හාමත් වුවන් පිරිසක් කෑමට පොර බදන්නා සේ පිරිසක් බස් රථය තුළට කඩා වැදුණේය.
මම අල්ලා සිටි තැනින් ඉවතට තල්ලු වී ගියේ ඉදිරියෙන් එන අධික තෙරපුම දරා ගැනීමට බැරිවීමෙනි. කොන්දොස්තර තැන විධාන දෙන්නට පටන් ගත්තේය.
“යන්න යන්න පස්සට යන්න...ඔය පේලි දෙක මැදින් තව පේලි දෙකකට ඉඩ තියෙනවා. ඔය දොර හිර කරගෙන ඉන්නේ මොකද? ..ඔය පස්සේ ඉඩ තියෙන්නේ ...ඔය රතු ෂර් ට් ඇදගෙන ඉන්න මහත්තයා !! මොකද ඔතනින් පස්සට යන්න බැරිද?
ඔහුගේ එම විධානය එල්ල වුයේ මට බව පැහැදිලිය.
අන් අයගේ දෙනෙත් දිදුලන තරු බුබුළු මෙන් මා වෙතට යොමුවනු පෙනෙයි. ඉතින් මමද හිර වී සිටි පිරිස මැදින් ධ්යෛර් ය ගෙන තවදුරටත් පස්සට යාමට උත්සාහ ගතිමි.
සිරවී සිටි මහත කාත්තාවක් ඈත් මෑත් වී යන්තම් ඉඩ දී මා දෙස රවා බැලුවාය. ඇයගේ මුහුණ වට්ටක්කා ගෙඩියක් මෙනි. එයට එබ්බ වූ රතු කැට දෙකක් සේ ඇගේ දෙනෙත් දිලිසේ. මම ඇයගේ කෝපය මුසු නෙත් පසුපසට රිංගා ගතිමි. වේලාව උදෑසන හතට පමණ ඇත. කාර්යාල දවසකි. එබැවින් රාජකාරි පිණිස යන ජනයාද, පාසල් සිසුන් ද ගුරුවරුන්ද අනෙකුත් පෞද්ගලික අංශවල සේවය කරන්නන්ද අනෙකුත් කටයුතු පිණිස යන සියල්ලෝමද බසයට ගොඩවෙන වේලාවකි.
බසයේ සෑහෙන සෙනඟක් සිටින බැවින් අයිනක ඇති අසුනක අත්වාරුව අල්ලා ගැනීමට උත්සාහ කළ නමුත් එය මා අත දැවටුණේ නැත. තවදුරටත් උත්සාහ කළ මුත් උත්සාහය නිශ්ඵල විය. එබැවින් ඉහළ ආධාරක පොල්ලේ එල්ලී ගතිමි. දැන් මම වවුලකු ලෙස එල්ලීගෙන සිටිමි.
“රයිට්.... රායිට්...” කොන්දොස්තරගේ විධානය ලැබුණේය. බසය ඇද්දුවේය. දැන් මා බසයේ ඉදිරියට යන විට පසුපසට පැද්දෙන්නට විය. තිරිංග තද කරන විට ඉදිරියට පැද්දෙයි.
දකුණු අතින් එල්ලි ගෙන වම් අතින් තෙරපි ගෙන සිටින සෙනඟ අත රිංගවා අත්වාරුව සෙව්වෙමි. අත්වාරුව අතට දැවටෙන්නේ නැත. මා අසල සිටින බුරුසුවක් වැනි උඩු රැවුලක් සහිත උස මහත මිනිසෙක් මා දෙස රවා බලා තම පොකැට්ටුව අතගා බැලුවේය. අත් වාරුව අල්ලා ගැනීම අත්හල මා හැකි වීරිය යොදා දෙඅතින්ම ඉහළ පොල්ලේ එල්ලී සිටියෙමි. රියැදුරු තැන තිරිංග තද කළ බැවින් මා ඉදිරියට තල්ලු වී ගියේය. එවිටම නැවත තිරිංග බුරුල් කල බැවින් නැවතත් මා සිටි ස්ථානයටම චලනය විය. කෙසේ හෝ යාන්තම් පා ඇඟිලි ආධාරයෙන් බස් තට්ටුව මත ශරීරය වාරු කර ගතිමි. දැන් බසය වාලුකා යායනයක් සේ ඉදිරියට ඇදෙයි. මට යම් සහනයක් දැනේ. ඉදිරි මාර් ගයේ වාහන තදබදයක් ඇතිවාක් විය හැකිය. මා ඉදිරිය බැලීමටඋත්සාහ කළෙමි. ඉදිරිපස එල්ලි සිටින තැනැත්තාගේ හිස සහ කොන්ද දෙපස හැර කිසිවක් මට නොපෙනේ. අත් දෙකින් වාරු ගෙන එසවෙන්නට උත්සාහ කළ ද උත්සාහය නිශ්ඵල විය. ඉදිරි පස සිටින කෙට්ටු උස මිනිසාගේ කොඳුනාරටියේ දැඩි පහස මට දැනේ. ඔහු තරමක් උස පුද්ගලයකු බැවින් ඉහළ ආධාරක පොල්ල හොඳින් අල්ලාගෙන නොසෙල්වී සිටී. බසය තවමත් සෙමින් සෙමින් ඉදිරියට ඇඳෙයි. ඉදිරියේ වාහන තදබදය තවමත් ඉවර වී නැති බව මට හැඟේ. දැන් මට පෙනෙන්නේ හිසට ඉහළින් ඇති රථයේ වහළ ය පමණි. එහි වහලයේ සවිකර ඇති නාද කිරීමේ බොත්තමක් මට පෙනේ. එය සුදු පැහැති නෙරීමක් ලෙස මට පෙනේ. එය ඉහලට තද කළ විට සීනුව නාද වනු ඇත. එම බොත්තම කිසි ලෙසකින් දුර් වර්ණ වී නැත.
එයට අමතරව ඒ අසලින්ම නිල් පැහැති නයිලෝන් ලණුවක් ඇද තිබේ. එයට සීනුවක් සම්බන්ධ කර ඇත. එය බස් හිමියා විසින් කළ සම්බන්ධ කිරීමක් ලෙස සිතා ගත හැකිය .
එය ගාංචුවක් මෙන් ගෙවී ගොස් ඇති අතර දැවටී තිබෙන්නේ කෙඳි කිහිපයකිනි. කැඩී යාමට ඉතා ආසන්නය. මඟීන් වැඩි වශයෙන් නාද කිරීමට යොදා ගන්නේ බොත්තම නොව නයිලෝන් ලණුව විය යුතුය.
එය උස අඩු මා වැනි අයට හොද විකල්පයකි. මේ මිහිරි සහ අමිහිරි වින්දනයන් සහ සිතුවිලි මැද සිටි මා නැවතත් බස් රථය වම්පසින් ඉස්සර කරන ලදින් මා පැත්තට පැද්දී ගියේය.
හදිසියේම රථය මා පෙර කියූ පරිදි පක්ෂියකු ලෙස ඉඟිලෙන්නට පටන් ගත්තේය. තවත් බස් රථයක් තරගයට පැමිණ ඇත් බව පැහැදිලිය. රියැදුරු තැන තවත් වේගය වැඩි කළේය. ගියේ ටික දුරකි.
නැවතත් තිරිංගය තද කලෙන් පීඩනය දරාගත නොහැකි වූ බැවින් යන්තම් බස් තට්ටුවේ ගැටී තිබූ පාද ලිස්සා ගිය අතර වවුලකු සේ පැද්දී ගොස් මා ඉදිරිපස මිනිසාගේ ගැටිනි.
“ඇයි මොකද? ...කෙලින් ඉන්න බැරිද?”
“ නෑ මේ සමාවෙන්න”
නැවත බස් රථය ඉදිරියට ඇද්ද බැවින් පස්සට පැද්දි යන්තම් පාද දෙක බස් තට්ටුවේ රඳවා ගැනීමට ඉඩ ලැබිණි.
දැන් මා මේ බස් රථයට ගොඩ වූ මෝඩකම යැයි හැඟේ. එහෙත් මොනවා කරන්නද?. කෙසේ හෝ රාජකාරියට වෙලාවට යා යුතුය.
ප්රමාදය සහ අපහසුතාවය රාකාරියට නිදහසට කරුණු නොවේ. මේ මාසයේ නිවාඩු ද ඉවර වී ඇත. ඇඟිලි සලකුණු යන්ත්රය ද ප්රමාද නොවී නිසි වේලාවට ක්රියාත්මක වේ.
කෙටි නිවාඩු ද අහවර වී ඇත. එනිසා ප්රමාද විය නොහැකිය. වෙන බසයකට ද ගොඩවී යාමට කාලයක් නැත. එනිසා කෙසේ හෝ ඉවසා සිටීමට තීරණය කළෙමි.
බසය ඊළඟ නැවතුමේ නතර විය. කොන්දොස්තර පසු පස දොරෙන් සෙනඟ පැටවීමට පටන් ගත්තේය.
“දැන් ඔය පේලි දෙක අතරින් පේලියේ තවත් ඉඩ තියෙනවා. ඔය ඉස්සරහා රතු ටී ෂර් ට් එක ඇඳගෙන ඉන්න මහත්තයා ඉස්සරහට යන්න.”
ඔහුගේ අවධානය යොමු වන්නේ මාවෙතටද? මාගේ ඇඳුමේ වරදක් ද? නැතහොත් මාගේ වෙලාවේ වරදක් ද? කෙසේ නමුත් රතු ටී සර්ට් එක ඇඳ නැවත බස් රථවල ගමන් නොකිරීමට තිරණය කළෙමි.
“බස් එක මැද්දේ තව කොච්චර ඉඩ තියෙනවද? ...ඔය පුට් බෝඩ් එකේ ඉන්න කට්ටිය උඩට ගොඩවෙන්න.. ගොඩ වෙන්න ... ආ....රයිට්.... යාං..!”
කොන්දොස්තර තැනගේ සූර බව පිළිබඳ මට කල්පනා වේ. ඔහු ඉදිරිපසින් මෙන්ම පිටුපසින් ද සෙනඟ පටවයි. දැන් පසු පසින් ද තදබදය එන බැවින් මා තදින් හිර වෙන්නට විය.
මගේ පසු පසින් ද කුඩා සිරුරක් ඇති තැනැත්තෙකු මට සිර වී ඇත. මට පැත්තෙන් සිටින උස මහත මිනිසා ප්රතාපවත් අයුරින් ඉහළ පොල්ලේ මෙන්ම ආසනයේ ඇති අත්වාරුවද අල්ලාගෙන වීරයකු සේ සිටී.
හැම විටකම පීඩනය එල්ලවන්නේ බැරි එකාටම ද? අහිංසකයාට ද? එය සමාජයේ නිතීයක්ද? එසේවිය යුතුද? එසේ වන්නේ ඇයි? මට නොතේරේ.
රියැදුරු තැන තිරිංග තද කරමින් බුරුල් කරමින් තම යානය පදවාගෙන යයි. හතර අතින් ම මා තද වී ඇති බැවින් දැන් මා එහාට මෙහාට පැද්දෙන්නේ නැත. තවම ඉහළ ආධාරක පොල්ලේ එල්ලී සිටින අතර පාද දෙක යන්තම් තට්ටුවේ ගෑවී ඇත. දැන් මගේ අත් රිඳුම් දීමට පටන් ගෙන ඇත. පෙර පැමිණි සුළං පාර වදින්නේද නැත. බසයේ උණූසුම ද ක්රමයෙන් වැඩි වේ.
ගත දහඩිය බිංදු එකිනෙක වැඩිවේ. හරිම අපහසුවක් දැනේ. ක්ලාන්ත වේගන එන සේයාවකි. එහි ඇති නාද කිරිමේ ලණුව බොඳ වු සේයාවක් සේ මාගේ නෙත ගැටේ. එය ඇදගෙන ඇදගෙන යන්නට මට සිතේ. නමුත් මාගේ අත දිග නැත.
මා එහාට මෙහා ඇඹරෙන විට බුරුසු රැවුල ඇති මහත මිනිසා නැවතත් රවා බැලුවේය. මම ආවේගය මැඩ ගත්තෙමි.
“රන්ජන් දොළ ළඟ හන්දියේ... අපි කඩා ගන්න ඕනෑ.”
“ගඩුගුඩාත් ...!! පස්සෙන් හොඳ ද...?”
කොන්දොස්තර තැන රියැදුරු තැනට කියනු ඇසිනි. දැන් රියැදුරු තැනගේ කලබලය තවත් වැඩි විය.
වාහන අතරින් රිංගා ඉදිරියට යාමට උත්සාහයක යෙදේ. පසු පසින් එන එදිරිවාදි කාරයා ද ළඟ ළඟ එන බව දුටු ඔහුගේ නොරිස්සුම් මුහුණ ඉහළින් එල්ලා ඇති දර්පනයෙන් මට පෙනේ.
දත විකාගත් ඔහු එදිරිවාදි කාරයාට ඉස්සර වීමට ඉඩ නොදී පාර මැද නතර කළේය. මඟියා ඇඟේ ලේ වතුර කරන් ගමන යායුතුය.
“නගින්න....නගින්න....ඉක්මන් කරන්න....ඉක්මන් කරන්න...”
කොන්දොස්තර තැන නැවත කෑ ගසනු ඇසේ. ඉදිරියට යාමට නොහැකි වූ පසු බසය නොනවත්වාම හෝන් ගැසීමට පටන් ගත්තේය. දැන් එකම ගෝරනාඩුවකි. හෝන් හඬ සමඟ මුසු වූ නන්ස්ටොප් කැසට් යන්ත්ර යේ හඬ ද මුසු වී මගේ කන් දෙදරවන්නට විය. මුළු ගතම දහඩියෙන් තෙත් වී ඇත.
බෙල්ලේ සිට බේරෙන දාඩිය වැල පාද දෙක ඔස්සේ බේරී වැටෙනු දැනේ. ක්ලාන්ත වීම නිසා වැටෙයි ද? ඉවසා සිටිය නොහැකි තැන කන්දෙකේ ඇඟිලි ගසා ගන්නට උත්සාහ කළෙමි. එවිට ම මුදා හළ හොත් වන විපාකය සිහිපත් විය.
කුමක් කරන්නද කළ හැකි කිසිම දෙයක් නැත. ඉවසා සිටියෙමි. රියැදුරු බසය ගස්ස ගස්සා එදිරිවාදි කාරයාට ඉස්සර කරන්නට ඉඩ නොදී ඉදිරියට යන්නට පටන් ගත්තේය. පසු පසින් එන අනෙක් එදිරිවාදි බසය ද තරඟයට මෙන් පසු පසින් පැමිණේ. දැන් කොන්දොස්තර තැන ආවේශ වූ කපුවෙකු සේය.
“අන්න අරූ පස්සේන් එනවා...අත අරින් එපා.. දකුණට දාලා යං...ඉඩ තියන්න එපා..” කොන්දොස්තර තැන රියැදුරු තැනට නියෝග කළේය. බසය වේගයෙන් ඉදිරියට ඇදෙයි. සෑම දෙනාගේම මුහුණු භීතියෙන් සලිත වී ඇත. සෑම දෙනාම එකි නෙකා දෙස බලමින් ඇඹරෙයි.
ඒ අතර උන් එඩිතර මඟීයෙක් “ටිකක් පරිස්සමෙන් යං ...මේකේ මිනිස්සු නේද ඉන්නේ...”කියනු ඇසිනි.
“හෙමින් පරිස්සමෙන් යන්න පුළුවන්. එතකොට තමුසෙද මේකට ෆිනෑන්ස් ගෙවන්නේ. අනික සෙනඟ ඉන්න වෙලාවේ පටව ගන්න ඕන. කොන්දොස්තර ප්රතිඋත්තරය දුන්නේය. මඟියා නිහඬ විය.
අතොරක් නැතිව දෙදරන නන්ස්ටොප් කැසට් සද්දය මහා ගෝරනාඩුවකි. කැසට් යන්ත්රය අමුණා ඇති වයරය මගේ දෑසට පෙනෙයි. වම් පසින් මෙන්ම දකුණු පසින්ද ඉස්සර කරමින් තම එදිරිවාදියාට පාර හරස් කරමින් බසය ඉදිරියට ඇදෙයි. යාමට හැකි වුයේ ටික දුරකි. විසිල් හඬක් ඇසිණි.
“අයින් කර නවත්වනවා බස් එක. ඔහොමද පාරේ යන්නේ..!! දෙනවා ලයිසන් එක....” පොලිස් නිලධාරීන් විසින් බසය නතර කර ඇත.
"හොඳ වෙලාවට පොලීසියෙන් නතර කළේ!! නැත්නම් ආපු විදිහට අපට වැඩි දුරක් යන්න වෙන්නේ නෑ!!” මඟියෙකු කියනු ඇසිණි.
“මේකේ මිනිස්සු ඉන්නේ!! පරිස්සමෙන් යනවා හොඳ යි.... පොලිසියෙන් අවවාද ලැබිණි. ලයිසන් එක ගන්න පොලීසියට එනවා!!...”
පොලිස් නිලධාරියා රියැඳුරුගේ බලපත්රය රඳවා ගත්තේය. ඉන් පසු රියැදුරු තැනගේ ආවේශය ද කොන්දොස්තර තැනගේ පිස්සුව ද අඩු විය. බසය විධිමත් පරිදි ධාවනය වන්නට විය.
“බොරුවට නේද දඟලන්නේ..ඔය විදිහට ආවා නම් ප්රශ්නයක් වෙන්නේ නෑනෙ. අපිටත් හොඳයි .ඔයාලටත් හොඳයි...”
ඉදිරියේ සිටි මඟියෙකු පවසනු ඇසිණි. මගේ හිතට පුදුම සහනයක් දැනිණි. බසය ජලය මත පාවෙන නෞකාවක් සේ ආඩම්බරයෙන් චලනය වනු දැනේ.
අදින් වසරකට පමණ පෙර වීදි සුනඛයකු විසින් මගේ දකුණු පාදයේ ඇස්වටය ළඟ සපා කෑමෙන් පසු මා තුළ බල්ලන්ට ඇත්තේ මහා බියකි. ඒ බියත් සමඟම බල්ලන් කෙරෙහි මහා පිළිකුලක් ද මා තුළ ඇති විය. බල්ලකු දකින විට පාරේ අයිනටම යන මම සමහරවිට නැවතුණේ කානුවට ද බැසීමෙන් පසුවය.
“පුදුම බලු භීතියක්නෙ සුජිත්ට තියෙන්නෙ.”
මගේ මිතුරු මිතුරියන් පමණක් නොව බොහෝවිට මගේ බිරිය නන්දිතා ද මට විහිළු කළාය.
කලකට පෙර නගර සභාව විසින් වීදි සුනඛයන් බලු වාහනයකට දමා රැගෙන ගිය බැවින් මඟ තොටේ බල්ලන් සිටියේ සුළුවෙනි. එහෙත් අද එවැන්නක් සිදුවන්නේ කලාතුරකිනි. බල්ලන් මරා දැමීම පාප කර්මයක් සේ සිතා ඇති බැවින් අද මඟතොට ඇවිදින බල්ලෝ බොහෝය.
මගේ බිරිය මෙන්ම මිතුරු මිතුරියන් ද පවසන අන්දමට බලු භීතිය මා තුළ ඇති කළේ කිසියම් ලජ්ජාවකි. බල්ලකු දකින විට ඈතට දුවයන මා තුළ වෙනදා තිබූ ශක්තිය හීනවී ගියාසේ ය.
****
මේ අතර මීට පෙර හදිසියේ දිනක් අපි අපේ ළඟම නෑදෑයකු වූ පේම නැන්දා බලන්නට යෑමට තීරණය කළෙමු. පේමා නැන්දාගේ නිෙවසේ පොමනේරියන් බලු පැටියකු සිටියා මට මතකය.
ඇඟ පුරා ළා දුඹුරු පැහැති ලෝම පිරි ඌ හරි ලස්සනය. බල්ලා සපා කෑමට පෙර බල්ලන්ට ආදරයක් දැක්වූ මම ඌ ඔසවා උකුළට ගතිමි. ඌ ඔසවා උකුළට ගැනීමට මගේ පස් හැවිරිදි දියණිය මල්කි ද දැඩි උත්සාහයක් ගැනීම නිසා මම බලුපැටියා සුරතල් කිරීමට දියණියට ඉඩ දී පසෙකට වුණෙමි.
“ඔය ලස්සන නිසා මාමා දන්නෙ නැතිව අරගෙන ඇවිත්. බැල්ලියක්. පැටව් දාන්න ගත්තම තමයි වැඩේ තියෙන්නෙ.” නැන්දා කීවේ අමනාපයෙනි.
“සල්ලිවලට ද ගෙනැවිත් තියෙන්නේ” මගේ බිරිය නන්දිතා ඇසුවාය.
“අපොයි නෑ. මගේ යාළුවෙක් මට තෑග්ගකට දුන්නෙ.”
එඩ්වඩ් මාමා කීවේ සතුටිනි.
“බැල්ලියෙක් හින්ද නිකම් ඇඟේ ගහන්න ඇති.”
නැන්දාගේ මුහුණේ අමනාපය වැඩි වෙමින් තිබිණ.
“බලන්නකො පැටව් ගැහුවම මං කරන දේ.”
මාමා කීවේ සතුටින් හිනැහෙමිනි.
“මොකද විකුණනන්ද යන්නෙ?”
නැන්දාගේ පුලුටු මුහුණ හැකිළෙමින් තිබිණ.
අප කතාබහ කරමින් සිටියදී මල්කි බලු පැටියා බිමින් තබා ඌ සමඟ සෙල්ලම් කරමින් සිටියාය. මල්කි පසුපස බලුපැටියා දුවන්නට පටන් ගත්තේ උඩ පනිමිනි.
“හරි හුරතල් නේද සුජිත්.”
නන්දිතා කීවේ මගේ උරහිසට අත තබමිනි.
“ලොකු වෙනකොට ඔය හුරතල් අඩු වෙනවා.”
පේමා නැන්දා කීවේ අප අතරට එමිනි.
“නැන්දේ ලොකු වෙලා පැටව් දැම්මම අපට පැටියෙක් ඕනි.”
නන්දිතා කීවේ සැකයෙන් මා දෙස බලමිනි.
ඒ ඇසූ මල්කි බලුපැටියා ඔසවාගෙන විත් මගේ අතේ එල්ලී උඩ පැන්නාය.
“ආච්චි බලුපැටියෙක් දෙනව නේද?”
“ඒ තව කොයි කාලෙකින්ද? පැටව් දාන්න ලොකු වෙන්න එපායැ.”
පේම නැන්දා කීවේ මල්කිගේ හිස අත ගාමිනි.
“එච්චර කාලයක් යන්නෙ නෑ. වැඩිම උණොත් අවුරුදු එකහමාරයි. මං ඉස්සෙල්ලම පැටිය දෙන්නෙ මල්කි දුවට තමයි.”
මල්කි බලු පැටියා බිම තබමින් යළිත් උඩ පැන්නාය. එවර ඈ උඩ පැන්නේ එඩ්වඩ් මාමාගේ අතේ එල්ලෙමිනි.
මේ සිද්ධියෙන් මාස කිහිපයක් ගතවිය. බල්ලා සපා කෑමෙන් පසුවද මාස ගණනක් ගතවෙමින් තිබිණ.
පේමා නැන්දාගේ බැල්ලිය පැටව් දමා ඇති ආරංචිය අප නිවෙසට ගෙනආවේ අපේ ගෙදර වැඩපළට උදව්වන සොමිනෝනාය.
සොමිනෝනා අපේ ගෙදර මෙන්ම පේම නැන්දාගේ නිවසේ වැඩපළටද උදව්වන තැනැත්තියකි.
“අන්න පේම නෝනලගේ පොමනේරිය් කික්කි පැටව් දාල. පුළුං බෝල වගේ. තුන්දෙනෙක් කූඩුව ඇතුළෙ පෙරළි පෙරළි ඉන්නවා. ආසාවේ බැහැ. මටත් ආස හිතුණා එකෙක් ඉල්ලගෙන එන්න. ඒත් උන් ඇති දැඩි කරන්න තරම් සල්ලි බාගෙ අප ළඟ තියෙන එකක්යැ. මල්කි බේබිට එකෙක් වෙන්කරලම තියෙනව කිව්වා. සුදුපාටට හුරු එකා වෙන්න ඕනි.”
“බලු පැටව් මොන පාටද සොමි නැන්දෙ?”
මල්කිට බලුපැටව් දැකගන්නාතුරු ඉවසිල්ලක් නොවීය.
"ළා දුඹුරු පාටයි. එකෙක් සුදට හුරුයි.”
“එහෙනම් අපි සුදු එකා ඉල්ල ගමු.”
මල්කි අම්මගේ අතේ එල්ලෙමින් කීවාය.
“හ්ම් හ්ම් ගිහින් බලන්න බැරියෑ”
නන්දිතාගේ සිතේ තිබුණෙ පුදුම සතුටකි. ඔවුන් දෙදෙනා පේම නැන්දාගේ නිවසට යන්නේ මල් පැලයක් දෙකක් උදුරාගෙන මල් පොකුරක්ද කඩා ගන්නා අදහසිනි. එහෙත් මෙවර සිහිකල්පනාව තිබුණේ බලුපැටියා දැක බලා ගන්නා තුරුය.
දෙදෙනාටම ඉවසිල්ලක් නොවූයෙන් අප තිදෙනා දින දෙකකට පසු නිවාඩු ඉරිදා පේම නැන්දාගේ නිෙවස බලා පිටත්වීමු.
සොමිනෝනා අත අප පණිවිඩයක් යවා තිබූ හෙයින් පේම නැන්දාත් එඩ්වඩ් මාමාත් අප බලාපොරොත්තුවෙන් සිටියෝය. කොයියම් දිනක අප පැමිණියත් අපට බත්කටක් නොදී යන්න ඉඩදීම පේම නැන්දාගේ සිරිත නොවීය.
“අද නම් කෑම කාල තමයි යන්නෙ.”
පේම නැන්දා අප ගෙඩ ගොඩ වෙද්දීම පැවසුවාය.
“අපොයි බෑ අද මට කන්තෝරුවෙ වැඩක් තියෙනවා.”
“අද ඉරිදා”
මා නිදහසට කරුණු පවසද්දී එඩ්වඩ් මාමා ඇසුවේ මා බොරුවක් කියතැයි සිතමිනි.
“අස්වෙලා ගිය කෙනෙකුට පාටියක් දෙනවා. ඒකයි කන්තෝරුවෙ වැඩක් කිව්වෙ.”
“ඒක මිසක්ක.”
එඩ්වඩ් මාමා සැකය දුරු කර ගත්තේය.
“කෝ පේම අත්තම්මෙ බලු පැටව්. මට බලන්න ඕනි. ඉක්මනට පෙන්නන්නකො.”
මල්කිගෙ හදිස්සිය මුවින් පිටවිය.
“හරි හරි බලමු බලමු. අර පිටිපස්ස පැත්තෙ කූඩුවෙ ඉන්නව.”
අප කාටත් කලියෙන් මල්කි පිටුපසට දුව ගියාය. පැටවුන් අම්මා සමඟ සිටියේ දැල් ගැසූ කූඩුවක් තුළය.
“බෝලගෙඩි වගෙයි.”
නන්දිතා කීවේ කූඩුව අසලට යමිනි.
මල්කි කූඩුවේ එල්ලීගෙනම සිටියාය. බැල්ලියගේ තනපුඩුවලින් කිරි උරමින් සිටි බලුපැටව් අපේ දසුනෙන් කලබලයට පත්ව කිරි ඉරීම නවතා පෙරළි පෙරළී මඳක් ඈතට ගියෝය. බැල්ලිය අප දෙස බැලුවේ අකමැති බැල්මකි. අප පැමිණ ඇති කාරිය ගැන ඌට ඉවක් දැනුණා වත්දැයි මට සිතිණ.
“බැල්ලිගෙ මූණ වෙනස්වුණා නේද?”
මම නන්දිතාගේ කනට කෙඳිරුවෙමි.
“ඔව් ඒ වගේ.”
“අපි දැන් මොකවත් නොකර ගෙදර යනකොටම පැටිය කාර්එකට දාගමු.”
මම තීරණය කළෙමි.
“ඔව් එහෙම කරමු.”
නන්දිතා මගේ තීරණයට එකඟ වූවාය.
එහෙත් මල්කි කූඩුව වෙතින් ඉවතට ගැනීම මහත් අපහසු කාර්යයක් විය.
“පුතේ මෙහාට ආවනං.”
පේම නැන්දා මල්කි ඇමතුවාය.
“ඇයි අත්තම්මෙ.”
“මං පුතාට ම කියල හැලප තැම්බුව. වැලිතලපත් තියෙනව.”
මල්කි වැලිතලපවලට කෑදරය. ඈ පේම නැන්දාගේ අතින් අල්ලාගෙන ගෙතුළට රිංගුවාය.
“බලුපැටව් මේව කන්නැද්ද අත්තම්මෙ.”
“දැම්ම කන්නෙ නැහැ. ලොකු වෙනකොට කාවි. දැන් බොන්නෙ කිරි විතරයිනෙ. ටික ටික බත් කන්න පුරුදු කරන්න වෙනවා.”
“හරි හරි මං බත් කන්න පුරුදු කරන්නම්.”
“බත් එක්ක මස් හරි මාළු හරි අනල දෙන්න වෙනව. බලු පැටව් නැත්තන් බත් කන්නෙ නෑ.”
“ඒක මොකක්ද. තාත්ත ගෙනත් දේවි. හැබැයි අම්මවත් අපේ අත්තම්මවත් මස් නම් අල්ලන එකක් නැහැ.”
“ඇයි සොමිනෝන ඉන්නවනෙ.”
“ඔව් නේන්නම්.”
එදින දහවල අප නිෙවසට පැමිණියේ බලු පැටියාද වාහනයට දමාගෙන පේම නැන්දා ඔතාදුන් ලොකු බත්මුලක් ද අතැතිවය. මම පාටියට ගිය අතර මල්කි අම්මත් අත්තම්මාත් සමඟ බත්මුල බෙදාගෙන කන්නට ඇත.
“එතකොට බලු පැටියට?”
මල්කි ඇසුවේ අම්මාට කියා බත් කටක් කවා ගනිද්දීය.
“සුදු කිරි එකක් හදල දෙමු.”
ඒ ඇසූ සැනින් අත්තම්මා සුදු කිරි කෝප්පයක් සාදා ඒ පිඟන් පීරිසියකට දමා බලු පැටියාගේ මුවට ළං කළාය. බලුපැටියා තලු මරමින් දිවෙන් ලෙවකමින් බොන්නට පටන් ගත්තේය.
“දැන් හරි කිරි බොනවනෙ. අපි හෙට අනින්ද වෙනකොට මාළු එක්ක බත් හරි පාන් හරි අනල කන්න දෙමු.”
නන්දිතා පැවසුවේ සියල්ල විසඳී ඇති බව සිතමිනි.
බලු පැටියා වැඩෙන්න වැඩි දවසක් ගත නොවීය. ඌට අවශ්ය එන්නත් සියල්ල දීමෙන් පසු මම සෑහීමකට පත්වීමි.
බලු පැටියා නිදා ගත්තේ මල්කි සමඟ ඇගේ කොටු ඇඳේය. ඇගේ බෝනික්කන් ඇතුළු සෙල්ලම් බඩු සියල්ල පෙනෙන්නවත් නොවීය. ඒවා කොතැනක හෝ සැඟවී ගියේ ඇයටත් හොරෙනි. අවුරුද්දක් ගතවෙද්දී කෑම බීම හා සාත්තු සප්පායම් හොඳින් ලැබීම නිසා බලු පැටියා හොඳින් වැඩිණ.
මේ අතර අම්මා සුළු වශයෙන් ඇදුම රෝගයෙන් පෙළුණාය. සෙම් අමාරු හා කැස්ස ටිකෙන් ටික වැඩි වූ බවක් අපට දැනිණ. බලු පැටියාගේ හුරතල් නිසා මා තුළවූ බලු භීතිය මුළුමනින්ම අඩුවෙමින් තිබිණ. බලුපැටියා කූඩුවේ සිටියේ කලාතුරකිනි. ඌ වැඩිපුර සිටියේ ආලින්දය පුරා නිදැල්ලේ සෙල්ලම් කරමිනි.
ඉඳහිට බලු මයිල් තට්ටුවක් ආලින්දය පුරා දක්නට ලැබුණද අම්මා ඒවා අපට නොපෙනෙන්නට පාන්දරින්ම අතුගා දැමුවාය.
මේ අතර අම්මාගේ අසනීපය වැඩිවී ඇයට හුස්ම ගැනීම සඳහා නෙබියුලේටරයක් පාවිච්චි කිරීමට සිදුවිය. මෙය මෙසේ සිදුවෙද්දී අම්මා හදිසියේ දිනක් සාලය මැද බිම ඇද වැටී තිබිණි. නිෙවසේ සිටියේ මා පමණි. මම වහා ඈ රෝහල් ගත කිරීමට උත්සුක වීමි. අම්මා රෝහල් ගතකරන විටත් මිය ගොස් තිබිණි. හදිසි මරණයක් නිසා මිනිය කපන්නට සිදු විය.
වෛද්ය වාර්තාවේ මූලිකව සඳහන් වූයේ ලේ කැටියක් හිරවීම මරණයට හේතුවූ බවය. එහෙත් එහි පහළෙන් සඳහන්වූ දෑ වෛද්යවරිය, මට පෙන්වූයේ රහසක් වශයෙනි.
“පෙණහැලිවලත් පපුවෙ නහරවලත් බලුමයිල් තට්ටු තට්ටු බැඳිල තිබුණ.”
“මොනව”
මම හිස අත්ගසා ගතිමි.
බලු භීතිය යළි මගේ සිත යට පොරබදන්නට විය. අවමඟුල අවසන්වී දෙදිනකට පසු මම තීරණයක් ගතිමි.
නන්දිතා හා මල්කි පාසල් ගිය පසු මට ඒ තීරණය ක්රියාත්මක කිරීමට අවස්ථාව ලැබිණ. මම බූලා වාහනයේ දමා ගෙන නිෙවසින් පිටවීමි. කිලෝ මීටර් දෙකක් පමණ ගමන් කිරීමෙන් පසු මට හීන් දිය කඩිත්තක් අසල වනරොදක් හමුවිය. මම වාහනයේ දොර ඇරිය සැණින් බූලා පිටතට පැන්නේය.
මම වාහනය හරවාගෙන වහා ආපසු පැමිණියෙමි. මල්කි හා නන්දිතා නිෙවසට පැමිණි පසු බූලා නොදැකීමෙන් මහා කලබලක් ඇති විය. මල්කි පමණක් නොව නන්දිතා ද කඳුළු සැලුවාය.
අත්තම්මා නැති වූවාටත් වැඩි තරම් වේදනාවක් මල්කි තුළ ඇතිවූ බවක් මට දැනෙන්න විය.
අන්තෝනිස් අයියා හැමදා ම උදේ පාන්දරින් පිබිදෙයි. ඉන් පසු ඔහු තුවා ලේන්සුවකින් සුම්බරයක් බැඳගෙන උදැල්ල ද කර තබාගෙන දෙවට පාර දිගේ පල්ලම් බැස වෙල් යාය දෙසට යයි. තමාගේ කුඹුරුවලට ප්රමාණවත් තරම් ජලය ලැබී ඇද්ද, කක්කුට්ටන් ආදී සතුන්ගෙන් හානි සිදුවී ඇද්ද, වල් පැල මතුවී ඇද්ද යනාදී කරුණු ගැන හොඳින් සොයා බලන ඔහු, ජලය අඩු වී ඇති නම් ඇළ මාර්ගය ශුද්ධ පවිත්ර කොට ජල පාර නිවැරැදි කිරීමටත්, කක්කුට්ටන් හාරා ඇතොත් ඒවා පාගා දැමීමටත්, කඩාඬු කැඩී ඇත්නම් ඒවා පිළිසකර කිරීමටත් වග බලා ගනී. මේ සියල්ල අවසන් කොට දොළට බැස මුහුණ කට සෝදා ගන්නා ඔහු ආපසු නිවසට එන්නේ දෙපැයකට පමණ පසුව ය. ඒ එන විට ඔහුගේ දරුවන් සියලු දෙනා රාජකාරිවලට ගොස් හමාර ය.
දිනක් සුපුරුදු පරිදි උදේ කුඹුරට ගොස් සිය වැඩ කටයුතු නිමා කර ආපසු එන අන්තෝනිස් අයියාට සිය වැඩිමල් සහෝදරයාගේ පුතා වන රත්නපාල අතරමගදී හමු විය.
“බාප්පා වෙල පැත්තට ගියා වගේ.”
“ඔව් මේ කඩාඬුවක් කැඩිලා තිබිලා බැඳලා දැම්මා”
“මාත් මේ බාප්පා හම්බ වෙන්න හැන්දෑකරේ ගෙදර දිහා එන්න කියලයි හිතාගෙන ඉන්නෙ.”
“ඒ මොකටද රත්නපාල?”
“පොඩි කාරණාවක් ගැන කතා කර ගන්න කියලා”
රත්නපාලගේ වචන ඇසූ අන්තෝනිස් අයියාගේ සිත තුළ කුතුහලයක් ඇති විය. නිතර දෙවේලේ අතරමගදී හමුවන රත්නපාලට ගෙදරට ම ඇවිත් කීමට තරම් ඇති විශේෂ කාරණාව කුමක්ද?
“මොකක්ද කාරණාව, දැන් කියන්න බැරි දෙයක් ද?”
“නෑ මම හැන්දෑකරේ ගෙදර ඇවිත් ම කියන්නම්කො.”
අන්තෝනිස් අයියාට එම කාරණාව දැන ගන්නා තුරු ඉස්පාසුවක් නැත.
“ආයෙ මොනවටද කල් දම දමා ඉන්නේ. කියන්න තියෙන දෙයක් දැන්ම ම කියාපන්.”
රත්නපාල මදක් එකෙළ මෙකෙළ ගසන්නට විය.
“කියාපන් රත්නපාල.... මොකද්ද කාරණාව?”
“මං...මේ.... බාප්පගෙන් අහන්න කියලා හිතාගෙන හිටියේ අර දෙණියේ කුඹුරේ බාප්පාට අයිති කොටහ විකුණන්න හෙම හිතේ තියෙනවද කියලා.”
ඒ ඇසූ අන්තෝනිස් අයියා මදක් කල්පනාකාරී විය. දෙණියේ කුඹුර යනු ඔහුගේ පිය පරම්පරාවෙන් පැවත එන කුඹුරකි. එය වගා කෙරෙන්නේ තට්ටු මාරු ක්රමයට ය.
අන්තෝනිස් අයියාට සහෝදරයකු හා සහෝදරියන් තිදෙනකු සිටින බැවින් ඔහුට එම කුඹුර වගා කිරීමට ලැබෙන්නේ අවුරුදු පහකට වරකි. එහෙත් සහෝදරියන්ගේ වාර තුන ද රත්නපාල ම අඳේට වැඩ කරන නිසා ඔහුට එහි හතර වාරයක් වගා කිරීමට අවස්ථාව ලැබේ. එබැවින් එම කුඹුර තමන්ට වඩා රත්නපාලට වටිනා එකක් බව අන්තෝනිස් අයියාට රහසක් නොවේ.
“ඇයි රත්නපාල එහෙම ඇහුවෙ?”
“නෑ... මේ... නැන්දලාගේ කොටස් තුන නම් මට ම ගන්න කියලා කීවා. බාප්පාගේ කොටහත් ලැබුණොත් මට කුඹුරෙ සම්පූර්ණ අයිතිය ලැබෙනවානේ. එහෙම උණොත් මට ඒක තව ටිකක් දියුණු කරගන්න පුළුවනි.”
අවුරුදු පහකට වරක් තට්ටු මාරුවට එන හවුල් කුඹුරක් තව දුරටත් තබා ගැනීමට වඩා එය විකුණා මුදල් කර ගැනීම හොඳ යැයි අන්තෝනිස් අයියාට ද නොසිතුණා නොවේ. එහෙත් ප්රශ්නය වී තිබුණේ මෙතෙක් ඊට නිසි ගැණුම්කරුවකු ඉදිරිපත් නොවීමයි. රත්නපාල එය මිලට ගැනීමට කැමති නම් එය ඔහුට දීම හැම අතින් ම සුදුසු ය. ඒ ඔහු තම එකම සහෝදරයාගේ පුතා වීම නිසා පමණක් නොව ඔහු ගමේ ඉන්නා ඉතා හොඳ ගොවියකු ද වීම නිසා ය.
“හ්ම්... එහෙම නම් ඉතින් මගේ කොටහත් උඹ ම ගනිං... මටත් දැන් ඕවා තියාගෙන මොනවටද? මොකද අපේ ගෙදර කුඹුරු කරන කෙනෙක් ඉන්නවා කියලා යැ. මගෙන් පස්සේ ඕවා ඔක්කොම පාළුවට යයි.”
“බාප්පා කීයක් බලාපොරොත්තු වෙනවා ද දන්නෙ නෑ.”
“මොනවද බං ඕවාට මට උඹට ගණන් හිලව් කියන්න පුළුවන්ද? ඕවා දෙමවුපියන්ගෙන් හම්බ වෙච්ච දේ නේ. අනිත් අයට දෙන ගණනක් මටත් දියන්...”
“නැන්දලා නම් වී ලාහක් දහ දාහ ගාණේ දෙන්න කිව්වා.”
“හ්ම්... එහෙනම් ඉතින් මටත් ඒ ගාණ ම දියන්”
“ලබන බදාදා නැන්දලාගේ කොටස් ලියලා දෙන්න පොරොන්දු වෙලයි ඉන්නේ.”
“එහෙම නම් මගේ කොටහත් එදාට ම ලියාගන්න බැරියැ”
රත්නපාල අන්තෝනිස් අයියාගේ දරුවන් මෙන් ඉගෙන ගැනීමට දක්ෂකම් නො දැක්වූවත් ගොවිතැන් වැඩට උපන් හපනෙකි. ගොවිතැන යනු හැමට ම කළ හැකි සරල කටයුත්තක් නො වන බව අන්තෝනිස් අයියා දනී. ඒ සඳහා හොඳ ඉවසීමක් හා අත් ගුණයක් තිබිය යුතු ය. රත්නපාලට ඒ සියල්ල හොඳින් පිහිටා ඇත.
මුල් කාලයේ ඔහුගේ බිරිය වන පොඩි නෝනා ගෙදර දොර හා කුඹුරු වතුපිටිවල වැඩ සඳහා ඔහුට උදව් කළ නමුත් මෑතක සිට ඇය ද එවැනි දේ නොකරයි. කුස්සියේ වැඩට වැඩකාර කෙල්ලක් සිටින නිසා දැන් ඇය අතක් පයක් හොල්ලා කිසි ම වැඩක් කරන්නේ නැත.
කුඹුරේ සිට පැමිණ පස්සා දොරෙන් ගෙට ගොඩ වුණ අන්තෝනිස් අයියා කුස්සියේ මේසය උඩ තිබුණ කහට කෝප්පය අතට ගෙන, සීනි ටිකක් ද අල්ලට දමා ගෙන, බංකුව මත වාඩි වූයේ පොඩි නෝනා දෙස ද බලමිනි.
“අද වෙලට ගිහින් එද්දී මට රත්නපාල මගදී හම්බ වුණා.”
“ඉතින්”
“දෙණියේ කුඹුරේ අපේ පංගුව විකුණනවා ද කියලා ඇහුවා. විකුණනවා නම් එයා ඒක ගන්න කැමතිය කියලාත් කීවා.”
“ඉතින් ඔයා මොකද කිව්වෙ?”
“අනික් අයගේ කොටස් තුන දැනටමත් එයාට දෙන්න කැමැති වෙලාලු තියෙන්නේ. ඉතින් මාත් අපේ කොටස එයාට ම ගන්න කියලා කීවා.”
ඒ ඇසූ පොඩි නෝනා දෑස් දල්වා කුහුල් සිතින් ඔහු දෙස බැලුවාය.
“ඔයා මොකොට ද ළමයින්ගෙන් අහන්නේ නැතිව එක පාරට ම හිතු මතේට කුඹුරු විකුණන්න පොරොන්දු උණේ?”
“ළමයින්ගෙන් අහන්නේ මොනවට ද? ඕවා ඔය පරම්පරාවෙන් එන හවුල් කුඹුරු. අපටත් අයිති පහෙන් පංගුවයි. ඕවා පිට විකුණන්න පුළුවන් කුඹුරු නෙවි. අපේ කෙනෙකුටම තමයි දෙන්න වෙන්නේ.” “ඒ කොයි හැටි වුණත් ඔයා ඉඩ කඩම් විකුණන්න තනියම තීරණය කරපු එක වැරැදියි.”
“ඔහේ කිවුවාට පරම්පරාවෙන් එන දේවල් පිට අයට දෙන එක යුතු නෑ නේ.”
“ඔයාට ඉතින් පරම්පරාවෙ මිනිහෙක් මොනවා හරි කිව්වොත් ඒක ඉස් මුදුනින් විශ්වාසයි.”
“කොයි දේටත් ඉස්සර වෙලා ම පිහිටට ඉන්නේ තමුන්ගේ මිනිස්සු තමා. කවදා හරි මගේ මිණියට කර ගහන්න ඉන්නෙ උන්.”
“හරි දැන් කීයට ද විකුණන්න යන්නේ.”
“වී ලාහට දහ දාහක් දෙනවා කීවා. ඒක තමා දැන් ඔය වාගෙ කුඹුරක ගාණ. අක්කගෙයි නංගිලාගෙයි කොටස් දෙකත් ඒ ගාණටමලු දෙනවැයි කීවේ.”
“රත්නපාල ඔයාට එකක් කියලා අනෙක් අයට දැනට මත් අත යට මුදල් දීලා ඇති.”
“රත්නපාල කවදාවත් එහෙම බොරු කරන්නේ නෑ. අනිත් එක උගෙන් මට කොච්චර උදව් උපකාර තියෙනවාද? යන්තම් මගේ කුඹුරු වැඩ ටික කර ගන්නෙත් ඌට පිං සිද්ද වෙන්න. නැතුව අපේ ළමයි කුඹුරකට බහිනවා කියලායැ.”
“දොස්තරලාට ඉංජිනේරුවන්ට කුඹුරට බහින්න පුළුවන් ද? එහෙම කළොත් යසට තියෙයි. කෝක උණත් මන් ළමයින්ගෙන් අහල බලන කල් ඔයා ඔය කුඹුරු විකුණන්න හදිස්සි වෙන්න එපා.”
“මන් දැන් ඒක රත්නපාලට දෙනවා කියලා පොරොන්දු වෙලා ඉවරයි. ඒක මට වෙනස් කරන්න බෑ.”
අන්තෝනිස් අයියා ගේ තුළට ගියේ තරමක කේන්තියෙනි. ඔහු පොඩි නෝනාගෙන් එවැනි ප්රතිචාරයක් කිසිසේත් ම බලාපොරොත්තු වූයේ නැත.
ආරංචිය ඇසූ දරුවෝ ඒ සම්බන්ධයෙන් තම තමන්ගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්නට වූහ.
පළමුවෙන් සිය මතය ප්රකාශ කළේ දොස්තර මහතා ය.
“ මම හිතාගෙන ඉන්නේ ඔය තැන් තැන්වල තියෙන අනවශ්ය කුඹුරු වතු පිටි ටික විකුණලා දාලා ටවුම කිට්ටුවෙන් හොඳ ඉඩම් කෑල්ලක් අරගෙන ගෙයක් හදන්න කියලා. ඒ හින්දා හදිස්සි වෙලා කුණු කොල්ලෙට ඉඩම් විකුණන එක අපට පාඩුයි.”
ඊළඟට ප්රාදේශීය ලේකම්වරිය කතා කළා ය.
“කොහොමටත් අයිතිකාරයා වගා කරන කුඹුරුවල මිල වැඩියි. ගොඩ කරන්න අවසරය ලබා ගත්තාම කුඹුරු උණත් ලොකු ගණනකට විකුණන්න පුළුවනි. මට ලේසියෙන් ගොඩ කිරීමේ අවසරය අරන් දෙන්න පුළුවනි. දවසකට මම ගොඩ කිරීමේ අවසර පත්ර කීයක් අනුමත කරනවාද?”
අනතුරුව ඉංජිනේරුවා තවත් අදහසක් ඉදිරිපත් කළේ ය.
“ළඟදි ඔය වෙල් යාය හරහට ඉරිගේෂන් ඇළ මාර්ගයක් ඉදි කරන්න යෝජනා වෙලයි තියෙන්නේ. එහෙම වුණොත් ඉදිරියේදී ඔය කුඹුරුවල වටිනාකම ගොඩක් වැඩි වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. ඒ හින්දා දැන් ම ඔය කුඹුරු විකුණන්න හදිස්සි වෙන්න ඕනෑ නෑ.”
අන්තෝනිස් අයියගේ පැත්තට යමක් කීවේ පොඩි දුව පමණි.
“තාත්තා දැන් රත්නපාල අයියාට ඔය කුඹුර දෙන්න පොරොන්දු වෙලා තියෙනවා නම් ඒක වෙනස් කරන එක හොඳ නෑ. තාත්තාගේ වැඩ තාත්තාට ඕනෑ හැටියට කරගන්න දෙන එකයි හොඳ”
ඒ ඇසූ පොඩි නෝනා වහා ඈ වෙත කඩා පැන්නාය.
“පොඩ්ඩි උඹ කට පියාන හිටපන්. උඹ මේවට කට දාන්න ඕනෑ නෑ.”
පොඩි දුව කවදත් අන්තෝනිස් අයියාට ආදරේය. විශ්ව විද්යාලයේ කලා උපාධියක් හදාරණ ඇය ජීවිතය දෙස අපිස් ලෙස බලන්නියකි. සිය පියාගේ උදාර ජීවන පුරුෂාර්ථ කෙරෙහි ඇය තුළ ඇත්තේ මහත් භක්තියකි. ගෙදර සිටින අනෙක් අයගේ ඕළාරික ඇවතුම් පැවතුම් ඇය නුරුස්සයි.
“පොඩි පුතේ (දුවක වුව ද ඔහු ඇය අමතන්නේ පුතා කියාය) මම දැන් රත්නපාලට ඔය කුඹුර දෙන්න පොරොන්දු වෙලා ඉවරයි. අනෙක් අයගේ කොටසුත් දැන් රත්නපාලට ම දෙන්න පොරොන්දු වෙලයි තියෙන්නේ. ලබන බදාදා ඔප්පු ලියනවා ය කිව්වා. මං දැන් කොහොමද ඒ මිනිහාට මූණ දෙන්නේ?”
“තාත්තා ඕකට හිත කලබල කරගන්න එපා. මම පස්සේ අයියලා අක්කලා එක්ක ඔය ගැන කතා කරලා බලන්නම්කො. තාත්තා දැන් තේ එක බොන්න” එසේ පැවසූ පොඩි දුව ගෙතුළට ගියා ය. පොරොන්දු වූ පරිදි එදින සවස පොඩි දුව තාත්තාගේ ප්රශ්නය සම්බන්ධයෙන් අම්මාගේ හිත වෙනස් කරන්නට උත්සාහ කළා ය.
“මොනව ද අම්මේ තාත්තාගේ හිත රිද්දන්නේ. ඔය ඉඩකඩම් අයිති තාත්තාට. ඒ හින්දා ඒවා ගැන එයාට ඕනෑ හැටියට තීරණයක් ගන්න ඉඩ දුන්නා නම් ඉවරයි නේ.”
“එහෙම කොහොමද? රත්නපාල දැනට මත් ඔය මනුස්සයා රවට්ටලයි ඇත්තේ. උඹලාගේ නැන්දලාගේ හැටි මං නොදන්නවා කියලාද? රත්නපාල ඒ ගොල්ලන්ට අත යට මුදල් දීල ඇති.
“රත්නපාල අයියා එහෙම කරන්නේ නෑ.”
“උඹ දන්න කෙහෙල් මල. උඹත් ඉතින් තාත්තාගේ ම දුවනේ.” කුඹුර විකිණීම සම්බන්ධයෙන් ගෙදර අයගෙන් තීරණයක් ලැබේ යැයි අන්තෝනිස් අයියා දින දෙකක් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි නමුත් ඔවුන්ගෙන් ඊට කිසි ම ප්රතිචාරයක් නොලැබුණු බැවින් නැවත වරක් අඟහරුවාදා රාත්රියේ ඔහු පොඩි දුව සමඟ ඒ ගැන කතා කෙළේ ය. ඉස්තෝප්පුවේ ඇඳෙහි නිදා ගන්නා ඔහුට හැමදාම රාත්රියට බීමට වතුර වීදුරුවක් ගෙනවුත් දෙන්නේ පොඩි දුවයි. එදින වතුර වීදුරුව මේසය මත තැබූ ඇය තාත්තාගේ ඇඳෙහි කෙළවරක වාඩි වී ඔහු දෙස සෙනෙහසින් යුතුව බැලුවා ය.
“පොඩ්ඩියෙ අර ඔප්පු ලියවිල්ල තියෙන්නේ හෙට. මොකද අයියලා අක්කලා ඒ ගැන කිව්වේ?
“ඒ අය නම් කිව්ව දෙයක් නෑ. ඒ ගොල්ලන්ට දැන් ඒක මතකත් නෑ. මම අම්මා එක්ක ඔය ගැන කතා කළා. ඒත් අම්මව නම් වෙනස් කරන්න අමාරුයි. තාත්තා දැන් ඔය ගැන කල්පනා කරන්නේ නැතිව නිදා ගන්න. තාත්තාට ඕන්නම් පස්සෙ දවසක වුණත් ඕක රත්නපාල අයියාට ලියලා දෙන්න පුළුවන්නේ.”
“ඒක නම් එහෙම තමා. ඒත් මං නිකම් බොරු කාරයෙක් උණ එක ගැනයි මට කණගාටු.”
ඒ බදාදා දිනයයි. එනම් ඔප්පු ලිවීමට නියමිත දිනයයි. රත්නපාලට දීම සඳහා කිසිදු සාධාරණ පිළිතුරක් ඔහුගේ සිහියට එන්නේ නැත. තමා මහා බොරු කාරයෙක් වී ඇතුවා නොවේ ද? මුළු ජීවිත කාලය තුළ ම මෙවන් තත්ත්වයකට ඔහු කිසි දිනක මුහුණදී නැත.
එසේ සිතන විට ඔහුගේ ශරීරයෙන් මහත් දාහයක් පිට වන්නට විය. ඒ සමඟ ම ඔහුගේ පපුව දෙසින් මහත් වේදනාවක් ඇති වූයේ ය. මොහොතකින් දෙ ගුණ තෙ ගුණ වූ එම වේදනාව සමඟ ම පපුව දඬු අඬුවකින් හිර කරන්නා මෙන් ඔහුට දැනුණි. ඔහු වතුර ටිකක් බීමට සිතා අත ඔසවා මේසය මත වූ වතුර වීදුරුව ගන්නට උත්සාහ කළත් එය කළ හැකි නොවී ය. අනතුරුව ඔහු ‘පොඩ්ඩී’ යයි උස් හඬින් කතා කළත් ඔහුගේ මුවින් කිසිදු වචනයක් පිට වූයේ නැත. දහස් ගණනක් කළා මැදිරි එළි ඇස් ඉදිරියේ පාවී යන්නාක් මෙන් ඔහුට දැනිණ. ඔහු දෑස් තද කර පියා ගත්තේ ය.
උදේ පොඩි නෝනා දොර හැරගෙන එළියට අවුත් අන්තෝනිස් අයියාගේ ඇඳ දෙස බැලුවේ ඔහු කුඹුර වෙත ගොස් ඇද්දැයි දැන ගැනීමටයි. වෙනදා පාන්දර නැගිටින ඔහු දවල් වනතුරුත් ඇඳේ වැතිරී සිටිනු දුටු පොඩි නෝනා ඔහු අසලට පැමිණ කතා කළා ය.
“ඒයි... මේ ඇහුණ ද?”
එහෙත් අන්තෝනිස් අයියාගෙන් කිසි ම පිළිතුරක් නො ලැබුණි. ඔහුගේ නිශ්චල බව පොඩි නෝනාට සිතා ගත නොහැකි විය. ඇය ඔහුගේ ඇඟට අත තබා බැලුවා ය. එය සිසිල් දිය කඳක් මෙන් ශීතල වී තිබුණි. ඇයට මහත් බියක් දැනිණ. අන්තෝනිස් අයියාගේ සිරුරෙන් ප්රාණය නිරුද්ධ වී තිබුණි.
On 19 Dec 2023, at 8:37 am, Nissanka Rajapaksa <nraja...@gmail.com> wrote:
Thanks for posting this. A great short story.Nissanka
---------------------------------------------------------
---
You received this message because you are subscribed to a topic in the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this topic, visit https://groups.google.com/d/topic/indraka/9a4TDM4B3PQ/unsubscribe.
To unsubscribe from this group and all its topics, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/indraka/CAFRcW-Lu4oabpD%3DfY9rrrE4%2BQBe3utbFNGGfMJpfvxt-skdyOw%40mail.gmail.com.
සෑම වසර හතකටම වරක් ඔබට විවාහ මංගලෝත්සවය නැවත සිදුකරන්නට වන්නේ සෑම වසර හතකටම වරක් ඔබ වෙනස් පුද්ගලයෙකු බවට පත් වන නිසා බව මරින්කා නැන්දා කියන්නට පුරුදුව සිටියාය. එබැවින් ඔබ සියලුම පොරොන්දු, බැඳීම්, උගස් ගිවිසුම්, පටිගත කරන ලද දත්ත සහ පුද්ගල අනන්යතාවයන් අළුත් කළ යුතුය. සෑම ආකාරයකම ලියවිලි එයට ඇතුළත්ය.
මා දැනටමත් ගෙවන්නේ මගේ එකොළොස්වන ආත්මයයි. පෙත්රෝ සිය දහතුන් වැන්නය.
මගේ සිහිනයන් තුළ පෙත්රෝ දෙගුණ තෙගුණ විය, එක් මොහොතක හෙතෙම තරුණය, ඊළඟ මොහොතෙහි වයස්ගතය. එක් මොහොතක ඔහු මට බැනවදිමින් සිටින අතර ඊළඟ මොහොතෙහි මා සමඟ හුරතල් වෙයි. අද ස්වප්නයේදි ඔහු සිය අවලස්සන චීන කෝප්පයෙන් උණු තේ පානය කරමින් සිටී. තේවල වාෂ්ප උණුසුම් වන අතර ඒවා ඔහුගේ ඇහි බැමි මත රැඳේ. පසුව ඒවා සීතලට ගල් ගැසී අයිස් කුට්ටි බවට හැරෙන හෙයින් ඔහුට සිය දෑස් විවර කර ගැනීමට නොහැකිය. ඔහු දෑස් අඳ අයෙකු මෙන් මා වෙත පැමිණ ඒවා ඉවත් ඉවත් කරන ලෙස මට පවසයි. අසරණ වන මම ඒ සඳහා විශේෂිත උපකරණ සොයමින් මුළුතැන්ගෙය පුරා නෙත් යොමමි. ලාච්චුව දෙසට ඇඟිල්ල දිගු කරමින් ඔහු ‘අයිස් දියකරන’ ඉසිනය හෝ එවැනි යමක් පවසයි. ඔබේ ඇස් වලින් අයිස් ඉවත් කරන උපකරණයක් ඇති බව එයින් කියවෙන අතර ඔහු සතුව එකක් තිබේ. ඔහු ඕනෑම දෙයකට සූදානම්ව සිටී.
පෙත්රෝ සහ මා අතර ඇති තවත් වෙනස් කමක් වන්නේ, යමක් මතක් කරගැනීමට උත්සාහ කිරීමෙන් මා සෑහීමකට පත්වීමය. ආරම්භයේදි ඔබ වෙනස්කම් වලට වඩා සමානකම් ගැන සලකා බලයි. ‘මමත් එහෙමයි’, ‘ඒක හරියටම මට සමානයි’ යන්න සොයාගැනීම සඳහා ඔබ සෑම ආකාරයකම ප්රශ්න අසමින් මුළු දවසම ගත කරයි. එහෙත් අවසානය වෙනස්ය. සමානකම් යනු අවිහිංසක ඇස්බැන්දුමකි.
විනෝදවන ආකාරය ඔහු නොදනී; ඔහු මට පළමුව මුණගැසෙන විට තිස්පස්වැනි වියට වත් එළඹ නොතිබුණද, ඔහු වයස්ගත බව මට දැනෙන්නේ එනිසා විය හැකිය. තමන්ගේ විවාහ උත්සවයේදී නර්තනයේ යෙදෙන අතරවාරයේ පවා ඔහු සිටියේ රාජකාරියක යෙදෙන අයුරිනි. ඔව්, නර්තනය ඔහුට සතුටක් ගෙන දුන්නේ එය ඔහු බලාපොරොත්තු වූ දෙයක් නිසා ය. එහෙත් එය යාන්ත්රිකය. ඔහු කරමින් සිටියේ කුමක්ද, එය හැරෙන්නට වෙන කිසිවක්ම නොකරයි. වැටෙහි තීන්ත ගාමින් සිටිනා විට, ඔහු තීන්ත ගෑම පමණක්ම කළේය. ප්රශ්න පත්ර පරීක්ෂා කරන විට ඔහු ප්රශ්න පත්ර පරීක්ෂා කිරීම පමණක්ම කළේය. ඔහු නොණ්ඩි ගසන විට කිසිවෙකුට ඒ ගැන සැකයක් ඇති නොවන ලෙස මුළුමනින්ම නොණ්ඩි ගසයි. ඔහු නිහඬ විට, ගොළු පුද්ගලයෙකු වැනි ය.
එක තැනක මුලු කාලයම සිටීම, එක වරෙක මුළු ස්ථානයේම සිටීම, තමන් වැතිර සිටින ස්ථානයෙන් මිලිමීටරයක්වත් එහා මෙහා නොවී, පිටත පවා නොබලා, නිවසක් නැති සුනඛයෙකු මෙන් එකම තැනකට ඇලී ගැලී හිඳීම හාස්යජනකය.
මා ඔහුගේ විලෝමයයි; එක තැනක ස්ථාවරව නොසිටින මා අල්ලා ගැනීමට කිසිවෙකුට නොහැකිය. කුනු කසල අතුගාන විට සහ අල පොතු හරින විට මම ක්රීඩා කරමි - සියල්ල ක්රීඩාවක් බව මම මවාපාමි. පෙත්රෝ මියගිය සහ සීතලෙන් ගල්ගැසී වැතිරී යහපත් කාලයක් වෙනුවෙන් බලාසිටින ආලින්දය මත මම දැන් ක්රීඩාවක් කරමි. මම කිසිදාක කිසිවක් බරපතල ලෙස නොගනිමි. දැන් හිම මත ලිපි පාගා පොඩි කර දමමින් මම සතුටු වෙමි.
සෑම දිනකම, හිරු අවරට ගිය වහා මුළු මහත් ලෝකයම නභෝනීල පැහැයට හැරී මිනිත්තු තුනක් පුරා නොකඩවා පවතින බව කියන්නට මරින්කා නැන්දා පුරුදුව සිටියාය. ලෝකය නභෝනීල පැහැයට හැරී ඇති බව දකින මොහොතෙහි ඔබ යමක් ප්රාර්ථනය කළහොත් එය සැබෑවක් වේවි. මට දැන් එය කවුළුව හරහා දැකිය හැකිය - ලෝකය නභෝනීල පැහැතිය. කිසිදු ප්රාර්ථනාවක් මා තුළ නැති බව දැනගැනිමෙන් මම සහනයට පත්වීමි.
රුසියානුවන් පළමු වරට රාත්රියේ පෙනී සිටියේ ඔවුන්ගේ ට්රක් රථවල ඒකාකාරී ශබ්දයට මුවා වෙමිනි. ගුවන් විදුලි යන්ත්රයට සිය කන තද කරගනිමින් පෙත්රෝ වැලපුණේය.
පළමු දින කිහිපය කසුකුසු වලින් පිරී තිබිණි. කසුකුසු ගෑම් හැරෙන්නට මිනිස්සු වෙන කිසිවක් නොකළහ. කසුකුසුව චිමිනියකින් නැගෙන දුමාරයක් සේ ගම්මානයෙන් ඉහළ නැගී තිරිගු යායවල් වල ගෑවි නොගෑවි ගලා ගියේය. ඉන්පසු සියල්ල නිහඬ විය. ඔවුහු පළමුව ගුවන් විදුලි යන්ත්ර උදුරා ගෙන ගියහ. නිවස තුල වාඩිවී ඔබ බලා සිටිය යුතුය. ඔවුහු දේවල් ලියා ගනිමින්, ලැයිස්තු හදමින් සහ සංවිධානය කරමින් සිටියහ. සැප්තැම්බරයේ දුහුවිල්ල කහ පැහැ වළාවන් සේ නංවමින් ඔවුහු දිවා කාලයේදී හමුදා වාහනවලින් එහා මෙහා ගියහ.
පෙත්රෝට රැකියාව අහිමි විය. සිය නේවාසික කාමර සකස් කළ පාසල තුළින් රාත්රියේදී ඔවුන් හඬ නංවනු ඔබට ඇසිය හැකිය - ඔවුහු බිත්තියට, නිව්ටන් ගේ සහ කොපර්නිකස් ගේ ආලේඛ්ය සිතුවම් වලට නොකඩවා වෙඩි තැබුවෝය.
ඔවුහු පෝලන්ත ජාතිකයන් පිටුවහල්කල බව පැහැදිලිය. මම එය මයිරන්ගෙන් දැනගතිමි. එහෙත් ඔහු ඇත්තවශයෙන්ම එය ප්රකාශ කළේ වෙනත් දෙයක් පවසමිනි. ඔහු එය කීවේ මෙසේයි: “ ඔයාට හොඳම දේ ලැබිලා තියෙනවා. ඔයා නාකි මිනිහෙක්ව කසාද බැඳගත්තා. දැන් ඔයාට එයා එක්කම හිම වලස්සු බලන්න යන්න පුලුවන්.” නැතහොත් එම පුවත ගෙනාවේ මරින්කා නැන්දා විය හැකිය. ඇය එම මොහොතෙහි සැබවින්ම කී දේ නම්: “මොනවහරි කරන්න. ඔයාලව මෙහෙන් ගෙනියන්න උං ට ඔයා ඉඩදුන්නොත්, ඔය දෙන්නම මැරිලා යාවි.” එය සිදුවිය හැකි යැයි සිතා මම පෙත්රෝ පිටතට ගිය අතරවාරයේ , බිත්තියේ තිබූ අයිකනය ඉවත්කර පුවත්පතකින් කපාගත් ස්ටාලින්ගේ රුව සහිත කොටස එල්වා තැබීමි.
පසුව ඔවුහු අපේ නවාතැනට රුසියානු යුවළක් එක් කළහ. ඔවුහු වෛද්යවරු වූහ. එදින සිට අප මුළුතැන්ගෙය හවුලේ බෙදාගැනීම පෙත්රෝට දරාගත නොහැකි විය. අපේ කාමරයේ ඇඳේ වාඩිවී දින ගත කළ ඔහු පිටතට පැමිණියේ - එම යුවළ දැකීමෙන් වැළකිම සඳහා- ඔවුන් මුළුතැන්ගෙයින් ඉවත් ව ගිය පසුවය. එහෙත් සැබවින්ම ඔවුහු ප්රියජනක පුද්ගලයෝ වූහ. අපට ඉතා හොඳින් එකිනෙකා වටහාගත නොහැකි වුවද, සන්නිවේදනය සඳහා ඔබට වචන කොපමණ ප්රමාණයක් අවැසිද?
කුඩා සහ පියකරු බවින් යුතු ඕ, පිරිපුන් තොල් හා පුළුල් මුහුණක් සහිත, කුඩා මුගටියකු වන් තැනැත්තියක් වූවාය. දිනක් අප ඇඳුම් ගැන කතාකරමින් සිටින විට, එකිනෙකාගේ සායවල් මසා තිබුණු රෙදි වර්ගය අල්ලා බලමින් සහ එකිනෙකාගේ බ්ලවුස් වල උරහිස් පත් පරීක්ෂා කරන අතර, මේ තරුණිය ල්යුබා, එකදු යට ඇඳුමක් හෝ හැඳ නොසිටි බව මම සොයාගතිමි. යුධ කාල සීමාව තුළ ඔවුන් තුවක්කු සහ රොකට් විදින විශාල ප්රමාණයක් නිෂ්පාදනය කළ ද, එකම එක පෑන්ටියක්වත් නිපදවා නැත. අප එකිනෙකාගේ ඇඳුම් මාරු කරමින් අඳින්නට උත්සාහ කරන අතරවාරයේ, ඇගේ නිරුවත් නිතඹයන් සහ පුදුම සිතෙන තරම් පැහැදිලි මවිල් වලින් පිරී ගිය ඇගේ කුඩා මෘගයා දැකීමෙන් මම කම්පනයට පත්වීමි.
යට කලිසම්, එතරම් වැදගත් බව ඔවුන් කිසිදාක වටහාගෙන සිටි බවක් පෙනෙන්නට නොතිබුණ අතර- ඒවා බැරෑරුම් ලෙස සැලකිය නොහැකිය. එහෙත් අපට ලබාගත හැකි යට කලිසම් වලට ස්තූතිවන්ත වන්නට එය වෙනස් විය. විවාහ මංගල උත්සවයේදී ත්යාගයක් ලෙස පෙත්රෝගේ දෙමාපියන් මට දුන් මහන මැෂිම භාවිත කර මම නිලධාරීන්ගේ බිරින්දෑවරුන් සඳහා යට කලිසම් මැසීමට පටන් ගතිමි. පත්තර වලින් මෝස්තර කිහිපයක් කපාගත් මම, මල් මල් කපු රෙදි, සුසිනිඳු, ලෙස්සන සුලු සැටින් සහ සුදු කපු ඇතිරිලි වලින් යට කලිසම් දුසිම් ගනණක් මැසුවෙමි. අලු පැහැති දවටනයක ඒවා ඔතාගෙන යන, ල්යුබා ගේ සැමියා පියදෝර් ඉවානොවිච්, යට කලිසම් වලට මුදල්. මත්පැන් සහ තේ කොළ රැගෙන එයි. ජීවිතයේ ප්රථම වතාවට මම මා වෙනුවෙන් සහ පවුල වෙනුවෙන් වැඩ කරමින් සිටිමි. ත්රූස්කාවියෙස්ක් වෙත යාමට අපට හැකි විය, මෙවර ඔහුට අයිස් ක්රීම් එකක් සඳහා ආරාධනා කලේ මා ය - ඒවා සරලවම අපේ අත් අතරින් දියවී ගියේය. කඩ සාප්පු තවමත් හිස්ව නොපැවති හෙයින්, අලංකාර පාවහන් යුවලක් සහ සුවඳ විලවුන් බදුනක් රැගෙන ආවෙමි. ලුවින් හි මගේ නවාතැනෙහි තවමත් ඒ බඳුන ඇත; හිස් වුවද, එය තවමත් ඒ විලවුන් සුවඳේ මතකය විසුරුවාලයි, එහි අදහස නම් මගේ කණ්ණාඩි මේසය මත නිහඩව තිබෙන එය, මේ ගමනේදී වඩා වැදගත් දේවල් අහිමි වී යන අතරවාරයේ, ලෝකයෙන් බාගයක වටයක් මා සමඟ ගමන් කළ බවය. කාලවර්ණ මූඩිය සහිත මේ මිටි කුඩා බෝතලය සෑම දෙයකින්ම නොනැසී පැවතියද, මගේ දරුවාට එසේ දිවි ගලවාගත නොහැකි විය.
එම යටකලිසම් අපේ සිහිය මොට කළේය. සියලුම දේ සඳහා විසඳුම වූ යට කලිසම් සහ එම ව්යාපාරයේ සාර්ථකත්වය දිගින් දිගටම පැවතෙමින් අපව නපුරෙන් ආරක්ෂා කරනු ඇතැයි මම සිතුවෙමි. බොහෝ පවුල් අතුරුදන් වන බවට කටකතා පැතිරී ගිය අතර සන්ධ්යාව වන විට පැමිණි ට්රක් රථ ඔවුන්ව නැගෙනහිර දෙසට ගෙන ගියේය. අපගේ ගම්මානයේ තවමත් එවැනි දෙයක් සිදු නොවූයේ සමහර විටෙක සොල්දාදුවන් පාසලේ නේවාසිකව සිටින බැවින් විය හැකිය, වැටෙන් එහා පැත්තේ සිදුවන දෙය වටහා ගැනීමට අසීරු ය. පළමුව මම වැඩ කරන බවක් අඟවමින්, රෙදි සෝදන අයුරින් හෝ ප්ලම් ගස් දෙක අතර බඳින ලද වැලෙහි රෙදි වනන අයුරක් මවාපාමින් යක්ෂයාගේ වාසස්ථානය දෙස ඇහැ ගසාගෙන සිටියෙමි. ඔවුහු පඩිපෙළ දිගේ දුවමින් ගොස් ගොඩනැගිල්ල තුළ අතුරුදන්ව, නැවතත් කලබලයෙන් එතුලින් මතුව, ජීප් රථය තුළට රිංගා වේගයෙන් ආපසු ගියහ. ඔවුන්ගේ මුහුණු අධ්යනය කළ මම ඔවුන්ගේ උරහිස්වල සලකුණු වූ තනතුරු මතක තබා ගතිමි. ඔවුහු සියල්ල දත්තෝය. දැන් ඒ ගැන සිතන විට ‘නින්ද’ යන වචනය මගේ මනසට එයි - නිදා සිටින අයුරින් ඔවුහු තමන් ගැන විශ්වාසයෙන් පසුවූහ. බෙල්ල දක්වා තදින් පියවූ බොත්තම් සහිත වියැකී ගිය නිල ඇඳුම් වලින් සැරසී ඔවුන් සිටියේ නිදා සිටින අතරේ ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වා සියල්ල ඔවුන්ගේ මනසේ සිදුවන අයුරින්, දන්නා ආකාරයටය. සිදුවිය යුතු දේ ඔවුහු මට පැවසූහ. සියල්ලෝම තමන්ගේම නව නිපැයුමක ක්රීඩාවක් කරමින් සිටියහ.
එහෙත් ඔවුන්ගෙන් අයෙකු වූ උරහිසේ තරු පැළඳි වඩා වැදගත්ම තැනැත්තා සිටියේ භයානක සිහිනයකින් අවදි වූවාක් මෙන්ය. පළමුව මා සිතුවේ එකම ගමන් ලීලාවක් ඇති සහ කලු වැසුම් සහිත බොරු අතකින් හෙබි පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු බවය. පාසල වෙත දිවෙන පඩි පෙළේ ඉහළට යන විට ඔහු එක් අයෙකු වූ අතර ආපසු පඩිපෙළ බැස එන විට තවත් අයෙකු විය. පසුව, මා ඔහුව ඉදිරියෙන් දුටු විට සහ අපේ බැල්මවල් කෙමෙන් හමුවන විට මම සත්යය වටහා ගතිමි: ජීවයෙන් තොර ඔහුගේ මුහුණෙහි වම් පැත්ත, කැළැල් වලින් ගොතන ලද වේදනාකාරී විකෘතියකි. ඔහුගේ වම් අත ලීයෙන් සාදා තිබූ අතර ඔහුගේ වම් පාදය අදිමින් යන නිසා දකුණු පාදයේ වේගයට ගලපාගත නොහැකි විය. ඉතින් ඔහු පාසල තුළට යන විට මම ඔහුගේ දකුණු පාර්ශවය - තරුණ බවින් පිරි මුහුණ, දිදුලන දෑස්, දැඩි සෘජු නහය සහ ඔහුගේ තොල් මත සිගරට්ටුවක් තබාගෙන ඉන්නා අත දුටුවෙමි. එහෙත් හෙතෙම පිටතට පැමිණෙන සෑම විටකම, ලෝකාවසානයෙන් ආශ්චර්යමත් ලෙස ගැලවීමට සමත් වූවෙකු මෙන් පෙනෙන හෙතෙම සියල්ල තිබියදීත් ජීවත්වීම තෝරාගත්, වේදනාවෙන් බරිත ජීවියෙකි.
මම මගේ හොඳම මල් වැටුණු ඇඳුම හැඳ, තොල් ලේ රතු පැහැයෙන් හැඩ ගන්වාගෙන, පාසල වෙත ගියෙමි. කුමක් කළ යුතු දැයි හෝ අපට සාමයෙන් ඉන්නට ඉඩ දෙන ලෙස මේ මිනිසා එකඟ කරවා ගන්නට කවර ගුරුකමක් කළ යුතු දැයි මම නොදැන සිටියෙමි. යූරි ලිබියර්මන් සමඟ මා මුහුණට මුහුණ හමුවූයේ එලෙසිනි. ඔහු අසුන්ගෙන ද, මම සිටගෙන ද සිටියෙමි. මේසය මත වූ පිස්තෝලයේ කාණුව ටයිල් උඳුන දෙසට යොමුව තිබිණි. මගේ සැමියාට පෝලන්ත පෙළපත් නාමයක් තිබුණද, ඔහු පෝලන්තයෙකු නොවන බව මෙන්ම අප දෙදෙනාම යූනියේට් පල්ලියට අයත් බව සහ නිවසේ කටයුතු මා හොඳින් බලාගන්නා අතරේ, සැමියාටද යමක් කමක් කරගත හැකි නිසා අප යහපත් ලෙස ජීවත්වීමට එරෙහිව වටපිටාවේ අය අපට ඊර්ෂියා කරමින් කට කතා ගොතන බව ඇතුළට පැමිණි විගසම මම එක්වරම පැවසීමි. මා කුඩා දැරියක මෙන හැසිරුණු බව මම වටහා ගතිමි. මෙම ව්යාජයන් අනුකම්පා සහගත විය. කෙසේ වුවද, ඔවුන් සතුව සියලුම විස්තර සහ නිකුත් කරන ලද නියෝග ඇතුළත් ලිපි ගොණු තිබිණි. “මිනිස්සු තමුන්ලට අකමැති වෙන්න බැඳිලා ඉන්නවා. තමුන් නින්දිතයි,” ඔහු රුසියානු බසින් පවසා ඔහුගේ මුහුණේ ජීවයෙන් පිරි පැත්තෙන් සිනාසුණේය. ඉතිරි අර්ධය කිසිදු චලනයක් නොමැතිව එලෙසම පැවතියේය.
අපට හිමිවන දඬුවම කුමක්දැයි වටහා ගැනීම සඳහා මෙම දෙබිඩි මුහුණ අර්ථ නිරූපණය කිරීමට මම උත්සාහ කළෙමි. කිසිවෙකු දොරට තට්ටු කර ඇතුළු වූ අතර ලුතිනන් ලිබියර්මන් හදිසියේම වෙනත් වැඩක් සමඟ කාර්යයබහුල වී මා වෙතට අවධානය යොමුකිරීම නවතාලූයේය. ආත්ම විශ්වාසය අහිමි ව ගිය මම දොර දෙසට පාවී ගියෙමි. ඔහු රිසීවරය අතේ තබාගෙන කාමරය පුරා නෙත් යොමන විට මට ඔහුගේ මුහුණ එක් පසෙකින් ද, දැන් අනෙක් පැත්තෙන් ද දැකගත හැකි ය. ඔහුගේ බැල්ම ව්යාකූල ලෙසින් මගේ සපත්තු, කකුල් සහ ඇඳුම හරහා ගියේය.
“අද හවසට එනවා. මට දැන් වෙලාවක් නෑ.” ඔහු මට පවසා රිසීවරය පහත හෙළුවේය.
මරින්කා නැන්දණිය බැලීමට යන බව මම පෙත්රෝට පැවසීමි. ඔහු මුළුතැන්ගෙයි බිම සිට ලල්කා සමඟ සෙල්ලම් කරන අතරවාරයේ නිවසින් පිටවීමට පෙර මම රහසින් වොඩ්කා ස්වල්පයක් පානය කළෙමි.
සඳෙන් ඇතිවුණු එක් සෙවණැලි පැල්ලමක සිට අනෙක් පැල්ලමට පනිමින් මම වැටට ආසන්නයෙන් වැට දිගේ ගමන් කළෙමි. මා තුළ උණුසුමක් වර්ධනය වන බව දැනුණ අතර මගේ ඇඳුමේ අත් යට දහදියෙන් පෙඟී ගියේය. පාසලට ඇතුළු වීමට මට ඉඩ නොදුන් රැකවල් භටයා; තම රයිපලය මගේ දිසාවට එල්ල කර රුසියන් බසින් මෙසේ කීවේය: “අහකට පලයං ගෑණියේ,” ඉතින් මම ගසක සෙවණැල්ලක් යට සිටගෙන, කකුලෙන් කකුලට බරදී කවුළුව දෙසට නෙත් යොමාගෙන සිටියෙමි. මගේ ඇඳුමේ අත් යට වූ පැල්ලම් වේලී යන විට මාව වෙව්ලන්නට පටන් ගත්තේය. “මේ කාලකණ්නි ලිබියර්මන්, මහලොකු බොල්ෂෙවික්කාරයා,” හුස්ම වැටෙන අතරේ මම කෝපයෙන් කීවෙමි. ආපසු නිවස බලා යාමට සැරසුණ මොහොතේ මට කවුළුවෙන් ඔහුගේ මුහුණේ මළ අර්ධය පෙනුණි. ඔහුට මා දැකිය නොහැකිය; ඔහු සඳ දෙස නෙත් යොමාගෙන සිටියේය. සමහරවිට එය ඔහුට කැඩපතක් දෙස බලන්නාක් මෙන් විය හැකිය - සඳට මෙන්ම ඔහුටද මුහුණු දෙකක් ඇත.
වෙව්ලමින්, මම සෙවණැල්ලෙන් පිටතට පැමිණියෙමි. කවුළුවෙන් පෙනුණු මුහුණ කෙමෙන් මා දෙසට එල්ල වී පසුව සැඟව ගියේය. ඉක්මනින්නම පඩිපෙළ මත ප්රාදුර්භූත වූ හේ සිටගෙන බලා සිටියේය. රැකවල්භටයා මීට පෙර මා නොදුටු බවක් මවාපෑවේය. ලිබියර්මන් පාසල් කොරිඩෝව දිගේ මා කැඳවාගෙන ගොස් පඩිපෙළ නැග පෙත්රෝ සහ මා විවාහ වූ අලුත වාසය කළ නිල නිවාසය වෙත රැගෙන ගියේය. මනමාලයකුගේ සිහිනමය අනුවාදයක් සේ ඔහු මා ඔහුගේ නිවසට රැගෙන ගියේය. එහි තිබූ අපගේ පැරණි නිදන කාමරයේ බිම වූ සැම පැල්ලමක්ම, බිත්තිවල වූ සෑම සලකුණක්ම මම දැන සිටියෙමි. අපගේ නව නිවසට ගෙනයාමට නොහැකි තරම් ගරා වැටුණු පැරණි විශාල සයනය තවමත් එහි තිබිණි. එහි වාඩිවන ලෙස ඔහු මට පැවසුවේය. “ඔයාගෙ නම මොකක්ද?” සෙමෙන් සහ විධිමත් ලෙස සිය ඇඳුම් ගලවා, උසැති වියලේ සිය නිල ඇඳුම එල්වන අතරේ ඔහු ඇසුවේය. මම ඔහුට පිළිතුරු දෙමින්, උපන්දිනයද ඇතුළුව පෙත්රෝ ගේ විස්තර ඔහුට ලබාදුනිමි. දැන් මට ලිබියර්මන්ගේ සම්පූර්ණ වම් පැත්ත නිදා සිටින බවක් දිස්විය - ඔහුගේ අප්රාණිකව එල්ලා වැටෙන වමත බොරු අතකින් අවසන් වෙන අතරවාරයේ, වම් පාදය සඳ එළියට දිදුළන කැලිපරයක් සේ ඇකිලී තිබිණි. ඔහු මා ඉදිරියේ ලැජ්ජාවට පත් නොවූයේ මා මනුෂ්යයෙකු ලෙස නොසලකන ආකාරයෙනි.
ඔහු මා මත වැතිරගත් විට, මා ගනුදෙනු කල යුත්තේ ඔහුගේ ජීවි අර්ධය සමඟ බව මම මවා ගතිමි. ඔහුගේ ශරීරය නම්යශීලි සහ විශ්වාසදායි විය. අවසානයේදී මා පියකරු බව ඔහු තරමක් අනියම් ආකාරයකින් පැවසුවද ඔහු සැබවින්ම මා දෙස බලා සිටියේ නැත- එය හරියට කාමරයේ බිත්ති හතර මැද වූ හිස් අවකාශයට යමක් එකතු කල යුතු යැයි ඔහුට හැඟී ගියා වැනි ය.
මා නැවත නිවසට එන විට පෙත්රෝ සහ දරුවා නින්දේය. බේසමට වතුර පුරවා ගත් මම අඳුරු මුළුගැන්ගෙයි සිට මගේ ඇඟ සෝදාගතිමි. මට දැනුණ පිළිකුල් සහගත වෙව්ලීම, පාපය පිළිබඳ මගේ හැඟීම අඩපණ කළේය. එහෙත් පසුව එක්වරම දරාගත නොහැකි ලැජ්ජාසහගත වේදනාවක් පැමිණියේය. ඒ ගැන හිතන්නෙපා, මේ ඔබේ රතු පැහැති ඇඳුමින් සැරසුනු හීනි තොල් සහිත පරස්කවීය. පරාසය තුළ ගින්න මියයමින් තිබිණි.
ඔහුව හමුවීමට මම තවත් කිහිපවරක් ම ගියෙමි. එය බිලි පූජාවකි. ඔහුගේ ඉල්ලීම් ගැන අනාවැකි කිව නොහැකි, අබලන්ව ගිය නැගෙනහිර ඒකාධිපතියෙකු ඉදිරියේ මම ඕනෑම දෙයකට සූදානම්ව සිටියෙමි. එය සිදුවන විට මම දෑස් පියාගෙන මගේ හිස ජරාවාසව ගිය බිත්තිය දෙසට හරවා ගැනීමට උත්සාහ කළද ඔහු එය තමන් දෙසට හරවා ගනී. ඔහුට අවශ්ය වූයේ මා ඔහු දෙස බලාසිටීමය. ඔහුගේ ආගන්තුක පසමිතුරු නිලඇඳුම පුරා පැතිරී ඇති දුම්වැටි ගන්ධය, ඔහුගේ මුහුණේ සෑම හැරවුමකින්ම ඇති කරන මවිතය නිසා මම ඔහුට මහත් සේ ආශා කරන්නට පටන් ගතිමි. ඔහු විටෙක ජීවත් වෙයි, විටෙක මියයයි, විටෙක මුදු මොළොක් වෙයි, විටෙක ක්රෑර වෙයි. මා සමඟ නිදි වදින ඔහු ඉන්පසුව මිනිසුන්ට මරණ දඬුවම ලබාදෙයි. ගන වන ඇස්පික් එකක් මෙන්, ඔහුගේ බලය පිළීකුල් සහගත වුවද, එයට යටත් වීමට, එහි දියවී යාමට, නොසැලී සිටීමට සහ බලපෑමකින් තොරව ඕනෑම ආකාරයක අභිනයක් කිරීමේ ආශාවක් මට දැනුණි. ස්තැද්නිකා සහ ඇගේ දෙමාපියන් වූ රුචින්ස්ක්ලා මෙන්ම තවත් අසල්වැසියන් පිරිසක් පිටුවහල් කිරීම සුපරීක්ෂා කිරීමට දිනක් ඔහු හමුදා වාහනයකින් පැමිණෙනු මම දුටිමි. ඔහු මට කුකුළෙකු මෙන් පක්ෂියෙකු මතක් කළේ, ඔහුගේ දෑස් හිස් බැවිනි. රුසියානුවන් හැඟීම්බර සහ භාවාතිශය බව ඔවුහු පවසති. “ඔයා කවුද?” නැතහොත් ඔහුගේ පපුව හරහා වූ විශාල කැළල දිගේ මගේ ඇගිල්ලෙන් රේඛාවක් අඳින අතරතුර “ඔයාට මොකක්ද සිද්ධවුණේ?” යැයි ඔහුගෙන් අසන්නට මම පුරුදුව සිටියෙමි. ඔහු සිනාවකින් මුව සරසාගෙන දුම්වැටියක් ගත්තා මිස කිසිදාක මට කිසිවක් පැවසුවේ නැත.
සූට්කේස සහ බඩු පොදි බැඳ ගත් ජනතාව දිගු, බලාපොරොත්තු රහිත තීරුවක් සාදනු අපි ජනේලයෙන් බලා සිටියෙමු. අරුණෝදය යාන්තමින් උදාවුණා පමණය. නිදා සිටින ලල්කා මම මගේ දෑතට ගතිමි. පෙත්රෝ දුම්වැටියක් බොමින් සිටියේය. අපගේ නිවසේ ද්වාරයෙහි සුරදූතයෙකුගේ ලකුණක් ලේ වලින් පින්තාරු කර ඇතිද? යූරි ලිබියර්මන් කිසිදු හැඟීමක් හඳුනාගත නොහැකි ඔහුගේ මුහුණේ චලනය නොවන පැත්ත අප දෙසට හරවාගෙන කාරය අසල සිටගෙන සිටියේය. “මොකක්ද සිද්ධ වුණේ? ඇයි අපිව ගෙනියන්නැත්තෙ? හෙට අනිවාර්යයෙන්ම අපේ වාරේ.” “ඔහු ඉක්මනින්ම එය දැනගනීවි,” මම සිතුවෙමි. ඉන්පසුව දිනෙන් දින දුර්මුඛ වෙමින් දවස පුරාම ඔහු මෙසේ ඇසුවේය: “ඇයි මාව ගෙනියන්නැත්තෙ”
වැඩිකල් යන්නට මත්තෙන් මා ගැබ්ගෙන ඇති බැව් මට වැටහිණි. මම මරින්කා නැන්දා හමුවී ඇයට සියල්ල පැවසීමි. ඕ මගේ මුහුණ පුරා අතුල් පහරක් එල්ල කලාය. ඉන්පසුව ඇය විසින් මා යාබද ගමට රැගෙන ගිය අතර එහි සිටි මතියෝනා නම් වයසක කත මගේ ගැබ නසා දැමුවාය. මම මරින්කා නැන්දාගේ නිවසේ රැය පහන් කරන අතරතුර, මා අසනීපෙන් බව පෙත්රෝට පැවසීමට ඇය මගේ නිවසට ගියාය. මාසයක් පුරා මම අසනීපයෙන් පසුවූයෙමි. මරින්කා මා කිසිවිටෙක තනි නොකළේ මට සියදිවි නසාගැනීමට අවශ්ය වූ නිසාවෙනි. දිව්යමය ඵලවිපාකයක් මා මත පතිත වීමට මට උවමනා වී තිබිණි. ඇය සිතා සිටියේ දරුවාගේ අහිමි වීම ගැන මා කම්පාවෙන් සිටින බවය. එහෙත් මට උවමනා වූයේ සතුටින් මිය යන්නටය.
වරක් රුසියානු සොල්දාදුවෙක් පැමිණ පිවිසුම අසල සිට මරින්කා සමඟ කතා බහ කොට ආපසු ගියේය. ඔහුට අවශ්ය වූයේ කුමක්දැයි ඇය මට නොකීවාය. ඇය පෙත්රෝ ගැන කතාකරමින් හැමවිටම මෙසේ කීවාය : ඔයා එයාට ආදරේ කරන්න ඉගෙන ගන්න ඕන එයා ඔයාට වඩා දුර්වලයි කියලා හිතලා මිසක්, ශක්තිමත් කියලා හිතලා නෙමේ.”
පසුව අණ දෙන නිලධාරීන් කිසියම් ප්රදේශයකට මාරු කර යවා ඇති බව සැලවුවද, ඒ කවර දිසාවකටදැයි කිසිවෙකු හෝ දැන නොසිටියහ. කාලයකට පසුව මරින්කා සොල්දාදුවා විසින් ගෙනා ලිබියර්මන් ගේ කුඩා පාර්සලය මට දුන්නාය. එතුල අළු පැහැති කොළ කැබැල්ලක රුසියානු බසින් ලියන ලද ලිපිනයක් , කුරුසියක් සහිත රත්තරන් මාලයක්. මුදු කිහිපයක් සහ හමුදා කමිසයකින් ඉරා දමන ලද දේවල් යැයි පෙනෙන ද්රව්යයන් කිහිපයක් විය. මම ඒ සියල්ල කොළයෙහිම ඔතා පළතුරු වත්තෙහි ප්ලම් ගසක් යට වළ දැමුවෙමි. දරුවා උදෙසා පමා වූ මළගමකි.
මට තවමත් අමුතු දෙයක් දැකිය හැකිය - ලිබියර්මන්ගේ තරමක් විරූපි නියපොත්ත සහිත ලොකු ඇඟිල්ල; මෙතැන මේ ලොකු ඇඟිල්ලෙහි, දෙබිඩි මුහුණක් සහිත මිනිසාගේ සියලු බල පරාක්රමයන් බිඳ වැටී, අවිචක්ෂණ සහ හාස්යජනක බවට පත්වෙයි. එම ඇඟිල්ල ගැන මම ලැජ්ජාවට පත්වෙමි. ලියකියවිලි වලින් ආවරණය වී ඇති ඔහුගේ මේසය මත ඇති වූ අපූර්ව ලිංගික එකතුවීමක් ගැන හෝ එය ගෙන ආ සන්තුෂ්ඨියේ සරැළි ගැන මම ලැජ්ජා නොවෙමි. සැඟවා තිබිය යුතු දේ පැහැදිලිව පෙනෙන්නට තිබුණි.
ඊළඟ මාස කිහිපය තුළ උක්රේනියානුවෝ අතහැර දමා තිබූ කොටේජ වලට ගියහ. ඔවුන්ගෙන් සමහරක්, හොරොදිස්කි සහ කොසොවිච් වැනි මගේ ඥාතීන් වුවද ඔවුන් අප සමඟ හැසිරුණේ පෙරදී මෙන් නොව සැකයෙන් යුතුවය. සැබවින්ම හොරොදිස්කිට පෝලන්ත බිරිඳක් සිටි අතර එය පැහැදිලිවම පෝලන්ත සැමියෙක් සිටීමට වඩා යහපත් විය. කැපී පෙනිය යුතු වුවද, සැබවින්ම කාන්තාවන් කැපී පෙනුනේ නැත. ඇත්තෙන්ම, මුළු මහත් ජාතියම ඇරඹුණේ ඔවුන්ගේ කුසයෙනි.
“මට කියන්න. ඒක ඇත්තද?” පසු කාලයක පෙත්රෝ අසා සිටියේ මගේ දෑස් දෙස තදින් බලාගෙනය.
“නෑ. ඒක ඇත්ත නෙමෙයි,” මම පැවසුවෙමි.
60
නුවණැති මායාකාරියකට ජීවිතෝපදේශ- නයිජීරියානු ජාතික ෆ්රෑන්ක්ලින් උසෝවාගේ LIFESTYLE GUIDE FOR THE DISCERNING WITCH නැමැති කෙටිකතාවේ පරිවර්තනයමොහාන් ධර්මරත්න විසිනි.ඔබ ඔබේ මවගේ එකම දරුවා වනු ඇත. නිවාඩු දිනවල ඔබේ මෑණියන්ගේ නිවසේදී ඔබේ අත්තම්මා ඇගේ දියණියට පුතෙක් ලබාදෙන්නැයි දෙවියන් යදින හැටි ඔබේ කන වැකෙණු ඇත. ඒත්, ඔබෙන් පසු ඔබේ මව නැවතත් ගැබ් නොගනු ඇති අතර, ඈ ඇගේ ගර්භාෂය මායාකාරියන්ගේ සංසදයට කෑම පිණිස දුන්නේ යැයි ඔබේ පියාගේ පවුලේ අය ඈට චෝදනා කරනු ඇත. මේ චෝදනා මුල්වරට අසන ඔබේ ළමා සිතට නැඟෙනු ඇත්තේ, විශාල කෑම මේසයක් වටා හිඳගත් ස්ත්රීහු පිරිසක් සහ ඒ මේසය මැද තැබූ විශාල පීරිසියකි. පාසලේදී ඔබ දැක තිබෙන, ස්ත්රී ප්රජනක පද්ධතිය යනුවෙන් තද කලු අකුරින් උඩින් ලියා ඇති රූපසටහනේ දැක්වෙන විදියේ ගර්භාෂයක් ඒ පීරිසිය මත තිබෙනු ඇත. මේ ගර්භාෂයට තිබෙනු ඇත්තේ බැදපු කුකුළුමස්වල වැනි තද දුඹුරුපාට වයනයකි. කෑම මේසයේ මුල් පුටුවේ සිටින ඔබේ මව ගර්භාෂය කෑලිවලට කපා, එක් එක් කෑල්ල කුඩා පිඟන්වල තබා ඉන් එකක් බැගින් ගැහැනුන් හැමදෙනාටම බෙදා දෙනු ඇත. පිඟන් ලබාගන්නා ගමන් ඔවුහු ඈට ස්තුති කරනු ඇති අතර, ඇගේ ගර්භාෂය එසේ දීම කෙබඳු දෙයක්දැයි ඔබ කල්පනා කරනු ඇත.ඔබව මඟහැර සිටින්නැයි ඔබේ පියාගේ පවුලේ උදවිය ඔවුන්ගේ ළමුන්ට කියනු ඇත. මන්ද යත්, ඔවුන් හා බෙදාගන්නැයි කියා ඔබේ මව ඔබට දෙන රසකැවිලි හරහා ඔවුන්වද මායාකාරියන්ගේ කණඩායමට බඳවාගනු ඇතැයි කියාය. මේ හේතුව නිසා ඔබ වඩා නිශ්ශබ්ද, තනි ළමයකු වනු ඇත. ඔබේ නෑදෑ ළමුන් තරම් ඔබ සෙල්ලම් නොකරනු ඇතිවා මෙන්ම, කරන සෙල්ලමක් වුව ඔබ කරනු ඇත්තේ තනිවමය. ඔබේ අන්තර්වර්තිකබව නිසා ඔවුන් ඔබේ මවට දෝෂාරෝපණය කරනු ඇත්තේ ඈ ඔබවත් ඇගේ මායාකාරියන්ගේ සංසදයට ඇදගන්නේ යැයි කියමින් වන අතර, ඒ කතාව සනාථ කිරීමට ඔවුන් ඔබ කුඩා කාලයේ නිරන්තරයෙන් දුටු බියජනක රාත්රී සිහින ගැන කියනු ඇත. කිසිවෙක් ඔබ සමග සෙල්ලම් නොකරන නිසා, ඔබ සිතින් මවාගෙන සෙල්ලම් කරන මිතුරු මිතුරියන් මළගිය ආත්ම විය යුතුය. මේ ප්රශ්නය ගැන කතාබහට ලක් කළ පවුලේ රැස්වීමකින් පසුව ඔබේ බීමත් පියා ඔබට පහර දෙනු ඇති අතර, මව ඔබ බේරාගන්නට ඉදිරිපත් වන විට ඈ ‘මායාකාරියක්’ යැයි කියාසිටිනු ඇත. ඊළඟ දවසේ ඔහු ලැජ්ජාවෙන් ඔබේ දෑස් මඟහැර යනු ඇති අතර, ඔබටත් අම්මාටත් වටිනා තෑගි - වචනයෙන් නොකී කනගාටුව පළකිරීමක් - දෙනු ඇති නමුත්, ඔහු අසලක සිටින අවස්ථාවල ඔබ ඔබේ පාරිකල්පනික මිතුරන් හා සෙල්ලම් කිරීම නවතා දමනු ඇත.මේ කටකතා පාසල කරාද පැමිණෙනු ඇති අතර, ළමුන් ඔබව මඟහරිනු ඇත. ඔබ එවැනි තනිකිරීමකට ඒ වන විටත් හුරු පුරුදු වී සිටින අතර, ඔබේ පාරිකල්පනික මිතුරන් පසුකර ඔබ වයසින් වැඩෙද්දී විනෝද වීමට ඔබට ඔබේ සිත පමණක් සෑහෙනු ඇත්තේය. ඔබ ඔබ සමඟම තනිව විනෝද වීමට කෙතරම් හුරුපුරුදු වනු ඇත්දැයි කිවහොත්, වඩා නිර්භීත ළමුන් ඔබ සමඟ මිතුරු වීමට උත්සාහ කිරීම ඔබ දකිනු ඇත්තේ ඔබට බාධා කිරීමක් ලෙසිනි. ඒ නිසා සමහරු ඔබ මායාකාරියක ලෙසද, සමහරු ඔබ ඉහළ පැලැන්තියේ උන් පමණක් ඇසුරු කරන ආඩම්බරකාරියක ලෙසද දකිනු ඇත. කටකතාවලින් හොඳක් ද සිදුවනු ඇත: ගුරුවරු ඔබට දඬුවම් කිරීමට මැලිවනු ඇත. කෙසේ නමුදු අතරින් පතර සිටින බෝර්න්-එගේන් ක්රිස්තියානිය අදහන ගුරුවරයෙක් තමාගේ ආගමික විශ්වාසය තහවුරු කිරීමට මෙන්ම, අනෙක් ගුරුවරු ඉදිරියේ නිර්භීතබව ප්රදර්ශනය කිරීම සඳහාද පොඩි වරදකට වුව ඔබට පහර දෙනු ඇත.මේ අතර ඔබ ඔබට යහමින් තිබෙන කාලය පොත් සමඟ ගතකොට පාසලේ වැඩ ඉතා හොඳින් කරනු ඇත. ගෙදර තත්වය නම් එන්න එන්නම නරක අතට හැරෙනු ඇත. ඔබේ පියාගේ පවුලේ උදවිය වැඩි වැඩියෙන් රැස්වීම් පවත්වනු ඇත. මේ රැස්වීම්වලට ඔබ ඉත්මනින්ම හුරු වනු ඇත. ඔබේ පැවැත්ම නොවැදගත් සේ සලකමින්දෝ, ඔවුන් ඔබේ අම්මා වඳ ගෑනියෙකැයි කියනු ඇත. ඔබේ පියාට තවත් දරුවන් උවමනා බව ඔවුන් කියනු ඇත. තවත් ‘දරුවන්’ යැයි කීවද ඔවුන් අදහස් කරන්නේ ‘පුතෙක්’ බව පැහැදිළිය. මායාකාරියන්ගේ සංසදයකට කැප කරනු ලැබූ එකම දරුවකු විතරක් ඔහුට සිටිය නොහැකිය. ඔවුන් ඔබට ‘මායාකාරිය’ යැයි කියනු ඇති නමුත් එහි නියම තේරුම වනු ඇත්තේ ‘කෙල්ල’ යන්නය. ඔබේ පියා තවත් ගෑනියක ගෙනා යුතුය.බොහෝවිට ඔබේ නිවසේ පැවැත්වෙන එවැනි රැස්වීම්වලදී ඔබේ පියා නිශ්ශබ්දව හිඳිනු ඇත. ඔහු ඔහුගේ නෑයින් සමඟ එකඟවීමට හෝ විරුද්ධවීමට නොයනු ඇත. ඔහු ඔබවත් ඔබේ අම්මාවත් ආරක්ෂා කර නොගන්නේ මන්දැයි ඔබ කල්පනා කරනු ඇත්තේය. අම්මාගේ හැසිරීමද ඊටත් වඩා ගැටලුකාරී බව ඔබ දකිනවා ඇත. ඇගේ පවුල කඩාදමන්නට එන උන්ට කන්න බොන්න දීමට ඈ කෑම උයන්නේ මන්ද? ඈ කෑමෙන් අනුන් පොළඹවාගත හැකි මායාකාරියක නම්, ඔවුන් ඈ උයන කෑම කන්නේ මන්ද?පටන්ගැන්මේදී ඔබේ පියා ඔහුගේ නෑ සනුහරේ කීම මත වෙන ගෑනියක නොගෙනෙන මුත්, බොහෝ රාත්රීන් නිවසින් පිටත ගතකිරීමට පටන්ගනු ඇත්තේය. මුලදී, ඔහු උදෑසන නිවසට එන විට අම්මා ඔහු සමඟ රණ්ඩු අල්ලනු ඇත. පහරදීම් දක්වා වර්ධනය වන රණ්ඩුවකදී ඔබේ මව ඈ සතු ලොකුම හැන්දෙන් පියාගේ හිස්මුදුනට පතබානු ඇති අතර, එයින් පසුව දින කීපයක් ඔහු නිවසට නොඑනු ඇත. ඔබේ අම්මා කිසිවක් නොවුණ ගානට හැසිරෙනු ඇත. තාත්තා කොහි ගියේදැයි ඔබ අසන ප්රශ්න ඈ නොසලකාහරිනු ඇත. මුදල් ඉවර වූ විට ඈ ඔබත් කැටුව, මුදල් ඉල්ලා ගැනීමට මාමාකෙනෙකුගේ ගෙදරට යනු ඇත්තේය. ඈ ‘අනේ’ යන පදය බොහෝවාරයක් පවසනු ඇති අතර, ඈ මුදල් හිඟමන් යදින බව ඔබ සැක කරනු ඇත. මාමා අහංකාර සිනාවක් ඇතිව, ‘බයවෙන්න කාරි නෑ’ යැයි කියනු ඇත. ඔබ දෙදෙනා සමඟ ඔහු ගෙයි දොරකඩ දක්වා එන අතර ඔබේ මව ඔහුට ස්තුති කරනවා ඇත. ඔහු කිසිදු මුදලක් නොදෙන අතර, සිදුවන්නේ කුමක්දැයි දැයි ඔබ කල්පනා කරනු ඇත. එදා හැන්දෑවේ ඔබේ පියා ගෙදර එනු ඇති අතර, අම්මා දණින් වැටී ඔහු පිළිගනු ඇත. සතියක් පමණ යනතුරු ඔහු නිවසින් පිට නිදන්නට නොයනු ඇති නමුත්, ඔහු සිය නිශාචර සංචාරය නැවත පටන්ගත් කල්හි ඔබේ අම්මා ඔහු නිවසට පැමිණිවිට රණ්ඩු නොකර සිටිනු ඇත. ටික කලකට රැස්වීම් නොපැවැත්වෙනු ඇත.ඔහොම ගිහින් එක් දිනෙක මහා රණ්ඩුවක් සිදුවනු ඇත. ඉන් පසු පැවැත්වෙන රැස්වීමට ඔබේ මවගේ නෑයින්ද සහභාගි වනු ඇත්තේය. නාඳුනන ගර්භිණී කාන්තාවක්ද ඊට සහභාගි වී සිටිනු ඇත. නිතරම කරන ලෙස ඔබ ඊට හොරෙන් කන්දෙනු ඇත. ඔවුහු කතා කරනු ඇත්තේ කෝපය කැටිවූ පහත් ස්වරයෙනි. ඔබේ දෙමාපියෝ නිහඬව සිටිනු ඇති අතර, ඔවුන්ගේ නෑයින් පමණක් කතා තරනු ඇත. කෝපය මුසු ශබ්ද වඩා හිතවත් ස්වරයන්ට හැරෙද්දී ඔබ හැංගී ඒ දෙස බැල්මක් හෙළීමට නිර්භීත වනු ඇති අතර, ගර්භිණී ගැහැනිය ඔබේ මව ඉදිරිපිට දණින් වැටී ඇගේ දෙපා බදාගෙන සිටිනු ඔබ දකිනවා ඇත. ඔබේ මව ප්ලාස්ටික් හිනාවක් මූණේ අලවාගෙන සිටින අතර, ඈ දිදුලන පුළුල් සිනාවක් ඇතිව සිටිනවා ඇත. පිරිසට කෑම බීම අල්ලමින් ඔබ සැන්දෑවේ ඉතිරි අඩ ගෙවාදමනු ඇති අතර, නිදහසේ ගලා යන රැස්වීම අවසන සාදයක් බවට හැරෙනවා ඇත. එක්තරා මොහොතක, ඔබ සාදය මැදින් බැදපු මස් බන්දේසියක් රැගෙන යන අතර, ඔබේ තාත්තාගේ පැත්තේ නැන්දා කෙනෙකු ඔබට ගර්භිණී ගැහැනිය හඳුන්වා දෙමින් ඈ ඔබේ පියාගේ අලුත් බිරිය බව කියනු ඇත. ක්ෂණිකවම ඔබ ඈට වෛර කරනු ඇත. ඔබ මුරණ්ඩු ලෙස ඇගේ පලමු නමින් ආමන්ත්රණය කිරීම මඟින් ඔබේ විරෝධය දක්වනවා ඇත. එය රණ්ඩු සරුවල් කිහිපයක ආරම්භයට හේතු කාරණා වුවද, කිසිවක් නොසලකා හරිමින් ඔබ ඈට දිගටම ඒ ආකාරයෙන්ම අමතනවා ඇත.රැස්වීමෙන් සති කීපයකට පසු ගැහැනිය පැමිණ නිවසේ පදිංචි වෙනවා ඇත. ඔබේ අම්මා ඔබේ කාමරයට එනු ඇත. ඈ හඬමින්ම නින්දට යන රාත්රීන්වලදී ඔබට ඇගේ ඉකිබිඳුම් ඇසෙනු ඇත. ඔබ ඔබේ පියාට වෛර කරන්නට පටන් ගනු ඇත. ඉක්මනින්ම ඔබට ඔබේ නිවස තුළ ආගන්තුක බවක් දැනෙනු ඇත. ආතතියෙන් යුතුව එකට ජීවත්වන කාලපරිච්ඡේදය අතරතුර ඉඳහිට ඇවිලෙන රණ්ඩු සරුවල් නැමැති විරාම ලකුණු සටහන්වනු ඇත. මුලදී ඔබේ පියා ඔහුගේ අලුත් බිරිය බේරාගන්නට දුවගෙන එනු ඇති මුත්, ඉතා ඉක්මනින්ම ඔහු රණ්ඩුවක් ඇතිවන විටෙක නිවසින් පිටව යාම හෝ වාඩිවී ප්රසංගය නැරඹීම හෝ කරනු ඇත්තේය.ඔබේ පියාගේ අලුත් බිරිය මළ දරුවකු බිහිකරනවා ඇත. ඊට සහ, ඉන්පසුව ඈ ප්රසූත කරන මළ දරුවන් කිහිපදෙනෙකු වෙනුවෙන් පැහැදිළිවම දෝෂාරෝපණයට ලක්වනු ඇත්තේ ඔබේ මවය. අන්තිම මළදරු උපතට පසුව ඔබේ පියා ඔබේ මවට අයත් බඩුමුට්ටු නිවසින් පිටතට වීසි කර දමනවා ඇත. ඔබේ පියා ඔබට යන්න කියා නොකියනු ඇති මුත්, ඔබේ අම්මා පසුපස යන ඔබ නතර කරගැනීමට ඔහු උත්සාහ නොදරණු ඇත. ටික කාලයකට ඔබ ඔබේ අම්මාගේ වැඩිමහල්ම සොහොයුරාගේ නිවසේ ජීවත් වනු ඇත. ඔහුගේ බිරිය ඔබ ලවා නිවසේ වැඩ බොහෝ කරවාගනු ඇති නමුත්, ඔබේ ඥාති සොයුරු සොයුරියෝ බොහොම විනෝදකාමී අය වනු ඇත. එහි ඔබ මායාකාරියක නොවනු ඇති අතර, එය ඔබේ ජීවිතයේ ප්රීතිමත්ම කාලවලින් එකක් වනු ඇත්තේය.එක් දිනෙක ඔබේ පියා සහ ඔහුගේ නෑයින් දෙදෙනෙකු පැමිණෙනු ඇත. ඔවුහු ඔබේ මව ඉදිරියේ දණින් වැටී යදිනු ඇත්තේය. ඔබේ තාත්තා අම්මා ඉදිරිපිට දණින් වැටී සිටිනු ඒ වනතෙක් ඔබ නොදැක තිබූ දෙයකි. ඔබේ පියාගේ දෙවැනි බිරිඳ දවසකට වැඩි කාලයක් විළිරුදාවෙන් සිට ඇත. ඔබේ මවට ආපසු ගෙදර එන්නැයි කියා ආයාචනා කරන්න පැමිණියේ යැයි ඔවුන් කියනු ඇති මුත් ඉන් අර්ථගැන්වෙන්නේ කුමක්ද යන්න පැහැදිළිය. මායාකාරියන් කරන ලෙස ඔබේ අම්මා ඒ ගැබ බන්ධනය කර තිබෙන්නේ යැයි ඔවුන් විශ්වාස කරන අතර, ඇගෙන් එම බන්ධනය ඉවත් කර දෙන්නැයි සැබැවින්ම ඔවුහු අයැද සිටිති. ඔවුන් වෙනුවෙන් ඔබේ මවගේ සොහොයුරාද ඔබේ මවගෙන් ආයාචනා කොට ඉල්ලා සිටිනු ඇති අතර, එය අයැදුමකැයි ඔහුගේ වචනවලින් පෙනීගියද ඔහු සැබැවින්ම කරන්නේ එවැන්නක් නොවන බව ඔබට දැනෙනු ඇත. ඔහුගේ පණිවුඩයද ඔවුන්ගේ පණිවුඩය තරමටම පැහැදිළිය. ඔබ දෙදෙනා ඔබව පිළිගනු ලැබූ කාලයට වඩා වැඩි කාලයක් එහි නතරවී සිට ඇති බැවින්, ඔබේ මවට ඇගේ ස්වාමිපුරුෂයාගේ ගෙදරට නැවත යාමට කාලය පැමිණ ඇත. ඔබේ මව එය පිළිගනු ඇත. කෙසේ වුවද ඔබේ පියා අතින් එක්තරා චාරිත්රයක් ඉටුවන්නේ නැතිව ඈ නිකම්ම ආපසු යවන්නට ඇගේ සොහොයුරාට නොහැකිය. එසේ වුවද, ඔබේ මව ඇගේ සැමියා සහ ඔහුගේ නෑයින් සමඟ රෝහලට යනු ඇත. ඔබේ පියාගේ බිරිය නිරුපද්රිතව දරු ප්රසූතිය සිදුකරනු ඇත. ඇය ගැහැනු දරුවකු වනු ඇත. ඔබේ පියාගේ නෑයින්ගේ සිනා ප්ලාස්ටික්වලින් තැනූ ඒවා වනු ඇති අතර, ඔවුන්ගේ ප්රීති උත්සව පුහු වනු ඇත්තේය. කිසිවකු ශබ්ද නඟා නොකීවද ඔවුන්ට උවමනා වූයේ පුතකු බව ඔබ දනී. ඔබේ මව දරුවාගේ ලිංගිකත්වය මාරු කළේ යැයි කිසිවකු කියනු ඇත. එය ඉතා විකට කියමනක් ලෙස ඔබට හැඟෙනු ඇත.මේ දරු උපත හා සම්බන්ධව සිදුවූ සිද්ධි දාමය නිසා ඔබේ මවගේ මායාකාරී බලය තහවුරු වනු ඇත. සාමාන්යයෙන් කටකතාවලට සිදුවන්නාක් මෙන් එය පෙරී, අලුත් කෑලි එකතු වී විශ්වාස කළ නොහැකි කතාවක් බවට පත්වනු ඇත. ඔබේ පියාගේ බිරිය විළිරුදාවෙන් පෙලුණු කාලය දිනක සිට සතියක් දක්වා ඉහළ යනු ඇත. වාට්ටුව පිටත අනෙක් ගැහැනුන් හා රැඳෙමින් ඈ කළේ දෙවියන් යැදීම පමණක් යැයි ඔබේ අම්මා ඔබට කී නමුදු, ඔවුන් පවසනු ඇත්තේ ඈ වාට්ටුවට ඇතුළු වී ඔබේ පියාගේ බිරියගේ යටිබඩට අත තබා, අමුතු වචන කියා මැතිරීමෙන් පසුව පමණක් දරුවා බිහිවූ බවය. ඔබේ අම්මා කලු ඇඳුමින් සැරසී මුළුමහත් මායාකාරියන්ගේ සංසදයම පිරිවරාගෙන මන්ත්ර ජප කරමින් රෝහලට පැමිණියේදැයි කිසිවකු පාසලේදී ඔබෙන් අසනු ඇත.පසුව මතක්වූ දෙයක් මෙන්, දරු උපතින් සතියකට පසුව ඔබේ පියා ඔහුගේ නෑයින්ද සමඟ අවශ්ය සිරිත් විරිත් ඉටුකිරීමට ඔබේ මාමාගේ නිවසට එනු ඇත. ඔබත් ඔබේ අම්මාත් යළි නිවස බලා එනු ඇත. අලුත උපන් බිළිඳා සහ ඇගේ මව ‘කිසියම් යක්ෂ බන්ධනයකින්’ ගලවාගැනීම උදෙසා විශේෂ ගලවාගැනීමේ යාඥා මෙහෙයක් සිදුකෙරෙනවා ඇත. ඔවුන් සමඟ යාඥාවට එකතුවන්නැයි ඔබේ මව ඔබට කීවේ වුවද, පාස්ටර් ඔබ දෙදෙනා දෙස ඔරවාගෙන, “මම උඹලාව ගැරහීමට පත් කරනවා!” හෝ “ගින්නෙහි පිළිස්සී මැරේවා!” යනුවෙන් යටි ගිරියෙන් බෙරිහන් දෙනු ඇත්තේය.ඔබේ පියාගේ දෙවැනි බිරියට තවත් ගැහැනු දරුවන් දෙදෙනෙකු ලැබෙනු ඇත. අන්තිමයාගේ නම් තැබීමේ උත්සවයට ඔබේ පියාගේ එකද නෑයෙකුවත් සහභාගි නොවනු ඇත. ඔබේ පියා ගෙදරින් පිටවී රාත්රී ගතකිරීම නැවත පටන්ගනු ඇත. අලුත් බිරියට ඒ වැඩේ හරි නොයනු ඇත. පවුල් රැස්වීම් පැවැත්වෙනු ඇත. ඔබේ පියාටද ඒ ආකාරයෙන්ම සලකන බවට ඈ තර්ජනය කරනු ඇත. ඈට උස් හඬින් බැනවදිනු ලැබෙනවා ඇත. ඔබේ පියා ඔහුගේ නිශාචර ගමන්වල අඛණ්ඩව යෙදෙනු ඇත. ඈ ඇගේ තර්ජනය ක්රියාත්මක කරනු ඇත. රණ්ඩුවක් ඇවිලෙනු ඇත. තවත් පවුල් රැස්වීමකට පසු, ඔබේ පියාගේ නෑයින් විසින් අවජාතකයින් හැටියට හඳුන්වනු ලැබූ ඈත් ඇගේ දූවරුනුත් බඩුමුට්ටුද සමඟ පිටමං කෙරෙනු ඇත්තේය. ඊට පසුව ඔබේ පියා කලාතුරකින් හෝ නිවසේ රාත්රියට නිදා නොගනු ඇති නමුත්, නාඳුනන බඩදරු ගැහැනුන් සමඟ කෙරුණු පවුල් රැස්වීම් ඉන් පසුව සිදු නොවනු ඇත. තුන්වැනි බිරියක් නොඑනු ඇත. සමහරු ඔබේ මවට දොස් නඟනු ඇති අතර, ඔබේ පියාගේ පිරිමිකම පරීක්ෂාවට භාජනය කිරීමට යාම පිළිබඳව ඒ භේදභින්න වූ දෙවැනි බිරියට තවත් සමහරු දොස්නඟනු ඇත.විශ්වවිද්යාලය ඔබට ආදරණීය පලායාමක් වනු ඇත. ඔබ ඔබවම සොයා යාම අරඹනු ඇත්තේ එහිදීය. එහිදී ඔබ නොසිඳෙන උත්සාහයකින් හා ඉහළ අධ්යයන කාර්යසාධනයක් රඳවාගෙන සිටිනු ඇත.ඔබ සැබැවින්ම දෙවියකු පිළිබඳව විශ්වාස නොකරනු ඇත. ඔබ ඔබේ මව සමඟ පල්ලියට යනු ඇත: ළමයකු ලෙස ඔබ කතන්දර ඇසීමට ආශා කළ නමුත්, වයසින් වැඩෙත්ම පල්ලි යන්නන් තුළ පවතින කුහකත්වය තේරුම් ගැනීමට ඔබ පටන්ගනු ඇත. ඔබ තුළ ඇති විශ්වාසය දියවී යනු ඇත. ගැලවීමේ යාඥා සහ මහා උසස්ම දෙවියන්ගේ නාමයෙන් කෙරෙන බැණවැදීම් නිසාද ආගම පිළිබඳව ඔබේ මුව තුළ අමිහිරි රසයක් ඉතිරිකර තිබේ. මිනිස්සු දෙවියන්ගෙන් ශක්තිය ලබාගන්නවා හෝ එසේ කරන බව කියනවා ඔබ දකිනු ඇත - එහෙත් ඔබ ශක්තිය සොයාගනු ඇත්තේ ඔබ තුළින්මය.ඔබව පල්ලියට ඇදගෙන යාමට අම්මා නැති බැවින් විශ්වවිද්යාලයේදී ඔබ පල්ලි යෑම අතහැර දමනු ඇත. ඔබට කාමර සගයකු සිටිනු ඇත. ඈ ආගමට බොහෝ ලැදි වනු ඇත. එහෙත්, ඔබට හුරු පුරුදු එවැන්නන්ට වඩා ඈ වෙනස් එකියක වනු ඇත. ඔබ ඈට ප්රිය කරනු ඇත. ශිෂ්ය මිත්රත්ව රැස්වීම්වලට ඈ සමඟ එන්නට ඈ ඔබව පොළඹවාගනු ඇත. ඔබද යනු ඇත. ඔබ බලාපොරොත්තු වනවාට වඩා එය වෙනස් එකක් වනු ඇත. එහි සිටින අය පල්ලි යන්නන් මෙන් තමා නිවැරදියැයි සිතන අහංකාර අය නොවනු ඇත. ඔවුහු අවිධිමත්, තාරුණ්යයෙන් හා ජීවයෙන් පිරි, එමෙන්ම තමන් ටිකෙන් ටික දේවල් තේරුම් ගනිමින් යන පිරිසක් බව පිළිගන්නවා ඇත. මේ මිත්රත්ව සංසදයට ඔබ ප්රිය කරනු ඇත. පාසලේ ඔබේ සමාජ ජීවිතය වැඩිහරියක්ම පිරෙනු ඇත්තේ මේ මිනිසුන්ගෙන්ගෙනි. එහෙත් තවමත් විශ්වාස නොකරන්නකුව සිටින ඔබ දෙවියන් වෙනුවෙන් නොව මිනිසුන් වෙනුවෙන් මිත්රත්ව රැස්වීම්වලට යනු ඇත.ඔබ මුල්වරට ප්රේම හමුවක් යොදාගනු ඇත. එය ඉවරවනු ඇත්තේ නරක ලෙසයි. ඔබ ඊට සමාන සබඳතා ඇති අය නිරීක්ෂණය කරනු ඇත. වයසින් වැඩෙන අතර ඔබට දකින්නට ලැබුණු ආයතනගත ලිංගික නැඹුරුතාව සඳහා නමක් දැමීමට ඔබට හැකිවනු ඇත. ඔබ නිකම්ම සිටීම හෝ ඊට සහාය දීම නොකරනු ඇත. ඔබට සමාන සිතුම් පැතුම් ඇත්තන් මුණ ගැසේවි. ඔබට විරුද්ධ පාර්ශවය ඔබ මත විවිධ අපහාසාත්මක ලේබල අලවනු ඇත්තේය. ඉඳහිට ‘මායාකාරිය’ යන වචනය අන් සියල්ලට ඉහළින් සිය හිස ඔසවා බලනු ඇත. ඊට විරෝධය පෑ විටදී එම වචනය භාවිත කළවුන් ඊට සමාව යැද, එවැනි කෝපාවිෂ්ට වචන හුවමාරුවකදී එවැන්නක් පාවිච්චි කිරීම ගැන දෝෂාරෝපණය කරනුද ඇත. ඒ නම්බු නාමය පිළිබඳව ආඩම්බර වීමට ඔබ උගනිනු ඇත. ඒ වචනය ප්රසිද්ධියේ පාවිච්චි කිරීමට විරුද්ධවාදීන් උසිගැන්වීම අභ්යන්තරයෙන් එන ආඩම්බරකාර හැඟීමක් ජනනය කරන්නක් වනු ඇත.ගෙදර තත්වය හොඳ අතට නොහැරෙනු ඇති අතර, සිදුවනු ඇත්තේ කතාබහේ අඩුවීමක් පමණය. ඔබේ පියා වඩ වඩාත් වයස්ගත වී, රාත්රිය නිවසින් පිටත ගතකිරීම ඔහුට වෙහෙසකර දෙයක් වනු ඇත. ඔහු පවුල් රැස්වීම් තැබීම හෝ ඒවාට සහභාගි වීම නවතා දමනු ඇත. ඔබත් ඔබේ මවත් ‘අවසානයේදී ඔහුගේ ආත්මය දමනය කිරීමට සමත් වූයේ යැයි’ ඔහුගේ නෑයින් කියනු ඇත. ඔබ වැඩුණු ගැහැනියක බවට පත් වෙද්දී, මායාකාරියකගේ දුවක් වීමට වඩා ඉහළ වූ පිළිගැනීමක් ඔවුන්ගෙන් ඔබට ලැබෙනු ඇත. සාප කිරීමටත්, දරුගැබ් බන්ධනය කිරීමටත් ඔබේම වූ හැකියාවක් ඇති අංග සම්පූර්ණ මායාකාරියක ලෙස ඔබව සැලකෙනවා ඇත. ගැබ්ගෙන සිටින අවස්ථාවලදී ඔබව මඟහැර සිටින ලෙස ඔබේ ඥාති සොහොයුරියන්ට උපදෙස් ලැබෙනවා ඇත. ඔබ වඩාත් කිට්ටු සම්බන්ධකම් පවත්වනු ඇත්තේ ඔබේ මවගේ පවුල සමඟය.ඔබ ඔබේ වෘත්තිය ගැන වැඩි අවධානයක් යොමු කරනු ඇත. මුදල් යහමින් ලැබෙනු ඇත. ඔබේ පියාගේ නෑයින් ඉරිසියාවෙන් බලනු ඇත. ඔබ ‘උසස්වීමක්’ වෙනුවෙන් ඔබේ ගර්භාෂය මායාකාරියන්ගේ සංසදයට පූජාකොට තිබෙන බැවින් ඔබට කසාද බැඳීමට නොහැකි යැයි ඔවුන් කියනවා ඇත.මායාකාරියන්ගේ සංවිධානවල අභ්යන්තරයේ සිදුවන මෙවැනි දේවල් ගැන ඔවුන් ඒතරම් හොඳින් දැන සිටින්නේ කෙසේදැයි ඔබ පුදුමයට පත්වනු ඇත. විවාහ වීමට ඔබේ සූදානමක් නැති බැවින් ඔවුන් කුමක් සිතන්නේද යන්න ගැන ඔබ කරදර නොවනු ඇත. හැම මිනිහාම එකයැයි ඔබ කල්පනා කරනු ඇත. ඔබේ ස්ත්රීවාදී සංසදය තුළදී ඔබට පිරිමියකු හමුවනු ඇත. ඔහු වෙනස් එකෙකු වනු ඇත. ඔබ ඔහු සමඟ විවාහ වනු ඇත.ඔබ ඔබේ වයස්ගත අම්මා ඔබේ නිවසට ගෙන්වා ගනු ඇත. ඔබ දෙදෙනාගේ ජීවිතය ගැන තොරතුරු වැඩි වැඩියෙන් ඔබ අතර හුවමාරු වනු ඇත. ඈ දුර්වල තැනැත්තියකැයි සිතමින් ඈ පිළිබඳ නුරුස්නා හැඟීමක් ඔබ තුළ ඇතිකරගෙන සිටි බව ඔබට අවබෝධ වනු ඇත. ඔබ ඈට සමාව දෙනු ඇත. ඔබට දූවරුන් දෙදෙනෙකු ලැබෙනු ඇත. ඔබේ සැමියාගේ පවුලේ උදවිය ඔබට නපුරු වූවද, ඔවුන් ආ කල ඔබ ඔවුන්ට හොඳින් සලකනු ඇත. කල්යාමේදී ඔබේ අම්මා ඔබට පුතකු ලබාදෙන ලෙස යාඥා කරනු ඔබේ දූවරුන්ගේ කන වැකෙණු ඇත.දරුව, මේ ඔබ විසින් ගෙවනු ඇත්තා වූ ජීවිතයයි. මෙහි කිසියම් කොටසක් ඔබට අපැහැදිළි නම්, පැහැදිළි කරගැනීම සඳහා අවශ්යනම් නැවත වරක් ඒ කොටස කියවා බලන්න. ප්රශ්න නැතිනම් ඔබට ඉදිරියට යා හැකිය. ලෝකය ඔබ එනතුරු බලා සිටී. දරුව, මම ඔබට සුබ පතමි!
නිස්සංක , මේ කතාව post කලාට තුති .
ලස්සන කතාවක්, යොදා ඇති බස් වහර සහ plot එක ඉතා රසවත් ලෙස ඉදිරිපත් කරනවා. ඉස්සා ගේ ඔලුව අයින් කිරීම තුලින් තීක්ෂණ ව වටිනා මිනිසෙක් ලෙස වෙනස් කිරීම ඉදිරිපත් කරන අකාරය (සහ එම සැසදීම ) තුල ඉතා නැවුම් බවක් දැනෙනවා . නමුත් කතාව අවසානයේදී තීක්ෂණ නැවතත් කතානායිකාව වෙත ජපානයට පැමිනීම නම් මම දකින්නේ නිතරම කතාවල දකින Cliche එකක් ලෙසය් . එයින් කතාවට පොඩි හානියක් වෙලා ඇති බවය් මගේ අදහස.
මේ කතාව සහ තවත් අලුත් කතා (මංජුල සේනාරත්න වැනි අයගේ ) කියවද්දී මට දැනුන එකක් වන්නේ නව ලේකකයන්ගේ කතාවල plot එකේ ඇති නිර්මාණශීලී නැවුම් බවය් (Their imaginations are running riots in the stories )
මේ පහත මම උපුටා ඇත්තේ මේ කතාවේ මට දැනුන සමහර කොටස් පෙළක් .
"මට හම්බුනා තමුසේ වගේ ඔලුව කන්නැති ගෑනියෙක්!"
මා නොසෙල්වුණ මුත්, දෙනෙත් ළා අවර්ණ පටලයකින් බොඳව යනු දැනිණි. පා ඉදිරියට තැබිය නොහැකි ඇසිල්ලක, පිටුපසට ගන්නටත් හිත හදාගනු නොහැකිව මම නෙතට උරා එන තෙත එහිම වියකාගන්නට අනවරත වෑයමක නිරතවීමි.
මධ්යම පාන්තික පවුලක පස්වෙනි දරුවා හෙවත් බඩ පිස්සිය ලෙසින් මම උපත ලැබීමි.බඩ පිස්සිය වූයේ අම්මා මගේ ඉපදීමෙන් අනතුරුව ඇගේ ගර්භාෂයම සීල් තබා වසාදැමූ නිසාය. මගේ සිව් සොහොයුරු සොහොයුරියන් මට වඩා අට වසකින් වැඩිමහලු වෙද්දී.... මා ඒ පවුලේ අනවශ්ය කොටස බවට පත්වුණේ නිරායාසයෙනි. යළිත් දරුවෙකු ගැන කිසිදු සුබ සිහිනයක් නොවූ මා පියන්ට මා අහඹු තිගැස්මකි.
"ආයේ බබාලා ඕනිම නෑ කියලා හිටියේ. දරුවෝ හතරක්ම ඉන්නවානේ. කොහෙද ඉතින් මෙයා හොරා වගේ ඇවිදින්!"
මා ඉදිරිපිට තබා පවසන මෙවන් වදන්වලින් කොතෙක් නම් මා විදවනු ඇත්දැයි ඔවුන් කිසිදාක නොදැනගනු ඇත.
. ගර්වය පෙරට දමා රැකවල් යෙදූ කඳුළු වැල් මා පමණක් තනිවූ මොහොතේ මේඝයක් සේ කඩා හැලෙන්නට පටන් ගත්තේ ය. මම ප්රේම කළෙමි. පේවී ප්රේම කළෙමි. එනමුදු එයින් ඉතුරු වූයේ අතින් අල්ලාගත් හැකි තරමට ඝනව මා වටා පැතිරගත් වේදනාවක් පමණකි.
මම ඔහුගේ ඔලුව කෑ බව සැබෑවක් යැයි පිළිගනිමි. නමුත් සැඟවූ කටුක යථාර්තය වූයේ, එය කෙසේවත් රසැති නොවූ බවය. එහි වූ අමන කටුක රස පිළිකුළෙන් තොරව අනුභව කර, මම ඔහුව හිසෙහි මළපහ පුරවාගත්තෙකුගෙන්, මිළාධික ඉස්සෙකු බවට පත් කළෙමි
තීක්ෂණ මාව අත් හැරියේ මම එයාගේ ඔලුව කන ගෑ;නියක් කියලා. ඒත් එයාට අමතක වුණා එයා ඉස්සෙක් වගේ මනුස්සයෙක් කියනෙක. ඉස්සෝ කොච්චර වටිනවා වුණත්, ඒ වටිනාකම ලැබෙන්න නම් මුලින්ම ඒ ජරාව පිරිච්ච ඔලුව අයින් කරලා ඉන්න ඕනේ. මගේ ජීවිතෙන් අවුරුදු දොළහක් මම එයාගේ ඔලුව කනවා කියලා කරේ ඒ ජරාව අයින් කරපු එක.හැබැයි තීක්ෂණට ඒක තේරෙන කොට එයා හුඟක් පරක්කුයි. එයා මාව අතෑරිය දවසේ මම උන්ගේ ඔලු කාලා බැලුවා.පුදුම තරම් අප්පිරියා රහක්!එදා ඉදන් අද වෙනකම්.... කවදාවත් මේ රෙස්ටුවරන්ට් එකේ උයන්නවත් මම ඉස්සෝ ගේන්නේ නෑ ඔලු අයින් කරලා මිසක්!"
එයා හොක්කයිඩෝවල ඉඳන් මෙහෙට එවන්න ඉස්සන්ගේ ඔලු කඩනවා!"
පහුගිය දශක කීපයක ඉඳන්, “බඩගින්නේ ඉන්න කලාකාරයෝ” ගැන තියෙන උනන්දුව, සැලකිය යුතු විදිහට අඩු වෙලා තියෙන්නේ. ඊට කළින් නම් තනියෙන් ගොඩ දාගත්ත වැඩකින් හරි සල්ලි ටිකක් හොයාගන්න පුළුවන්කම තිබ්බත්, දැන් නම් ඒක කොහෙත්ම කරන්න බැරි වැඩක්. ඒ ඉස්සර; මේවා දැන් ඉතිං වෙනස් කාලවල්.
ඒ දවස්වල, අපේ මේ කතාවෙ වීරයා ‘බඩගිනි කලාකාරයා', මිනිහා මුළු නගරෙම අවධානය දිනාගෙන තියෙනවා. කලාකාරයා දවසින් දවස, බඩගින්නේ ඉන්න එක වැඩි වෙනකොට, මිනිස්සු වැල නොකැඩි මිනිහව බලන්න ඇවිල්ලා තියෙනවා. අඩුම ගානේ දවසට එක පාරක් හරි, හැමෝටම බඩගිනි කලාකාරයාව දකින්න ඕන වෙලා තියෙනවා.
අන්තිම අන්තිම වෙනකොට, සම්මාදම් විදිහට හරි උදව්වක් විදිහට හරි ටිකට් ගත්ත අය; බංකු තියාගෙන, මුළු දවසම වගේ මිනිහගේ කූඩුව ළඟ වාඩි වෙලා ඉඳලා තියෙනවා. ඒ දවස්වල ආයේ ඉතින්, මිනිහට මහ පාන්දරත් පැය කීපයක ෂෝ! රෑට රෑට ලයිට් ගහලා මේවට ආපු මිනිසුන්ව විශේෂයෙන් අනිත් අයට පෙන්නලා තියෙනවා.
ඔන්න කාලගුණේ හොඳ දවසක් ආවොත් ඉතින්, කූඩුව එළියට ඇදගෙන ගිහින්, ළමයි වෙනුවෙන් කලාකාරයාව පෙන්නලා තියෙනවා. වැඩිහිටියො ඉන්න වෙලාවට නම් කලාකාරයා නිකම්ම විහිළුවක් වෙලා; වැඩිහිටියො මේකට ගිහිං තියෙන්නේ ෆැෂන් එකක් විදිහට; නිකං ආරක්ෂාවට වගේ එක එක්කෙනාගේ අත් අල්ලගෙන. ළමයි? ළමයි කලාකාරයා දිහා පුදුමෙන් බලන් ඉඳලා තියෙනවා, කට අරගෙන.
“.. කලාකාරයා තැන තැන තියෙන පිදුරු උඩ ඉඳගෙන ඉන්නකොට; කලුපාට ෂෝටක් ඇදගෙන, සුදුමැලි වෙලා පුටුවකට පයින් ගහනකොට; ඉළඇට පෙන්න පැත්තකට හේත්තු වෙනකොට; පාඩුවේ පුක් මූණ දාගෙන ඉන්නකොට; ටිකකින් බලෙන් ආපු හිනාවක් එක්ක මිනිස්සු අහන ප්රශ්නවලට උත්තර දෙනකොට; ‘තමන් කොච්චර වැහැරිලා ද’ කියලා මිනිස්සුන්ට පෙන්නන්න වගේ, කෙට්ටු කකුලෙන් ඇන ඇන, කූඩුවෙන් එළියට අත දානකොට..”
ඒත් මිනිහා, තමන්ගේ ඇතුළට ගිළෙනකොට, මිනිහ අඩුම තරමේ තමන්ට වැදගත් දෙයකටවත් අවධානය දීලා නැහැ; ඒ වෙලාවට කූඩුව ඇතුළේ තිබුණ එකම ගෘහ භාණ්ඩෙ වෙච්ච, ඔරලෝසුවේ කටු සද්දේටවත් කන් නොදී, මිනිහා කට වහගෙන නිකම්ම ඉස්සරහ බලාගෙන ඉඳලා තියෙනවා; එතකොට මිනිහ කරල තියෙන එකම වැඩේ, ඉදලා හිටලා වතුර කෝප්පයකින් තොල තෙමාගන්න එක විතරයි.
දවසින් දවස වෙනස් වෙන ප්රේක්ෂකයෝ ඇරෙන්න, නිතරම පරික්ෂාවෙන් ඉන්න නිරීක්ෂකයෝ නැත්නම් මුරකාරයෝ තෝරගෙන තියෙන්නේ රටේ මහජනතාවගේ ජන්දෙන්. සාමාන්යයෙන් මේ මුරකාරයො, අමුතු මස්කඩකාරයෝ. එක පාරට තුන්දෙනා ගානේ, දවල් රෑ නොබලා, බඩගිනි කලාකාරයාට හොරෙන්වත් යමක් කන්න නොදී බලාගන්න එක තමයි, මේ මස්කඩකාරයෝ කරන්නේ.
කොහොම උනත්, ඒක විධිමත් විධානයක් වගේම මහජනතාවගේ බය සැක නැති කරන්න හඳුන්වලා දුන්න එකක්. මොකද කලාකාරයා උපවාස කරද්දී, අඩුම ගානේ කවුරු හරි බල කරත්, මොනම තත්ත්වයක් යටතෙවත්, මිනිහා කිසිම දෙයක් කන්නේ නැහැ. ඒත්, මිනිහා නම් නොකා ඉදලා තියෙන්නේ, මිනිහගෙ කලාවේ ගෞරවය, මිනිහටම කන ඒක තහනම් කරපු නිසා මිසක්..
ස්වාභාවිකවම ඉතින් අර නිරීක්ෂකයෝ, එකෙක්වත් මේක තේරුම් ගත්තේ නෑ. එයාලට අනුව බඩගිනි කලාකාරයා, හොරෙන් හරි යමක් කන්න ඉඩ තියෙනවා; එයාලා හිතන්නේ එහෙමයි. ඒ නිසා සමහර වෙලාවල්වලට, රෑට ඉන්න මුරකාරයෝ හොඳට බලාගෙන ඉඳලා, හිතාමතාම කූඩුව ගාව කොනක වාඩි වෙලා, කාඩ් ගහන ගමන්, එයාලට හිතන විදිහට, බඩගිනි කලාකාරයාට උත්තේජනයක් දෙන මොනාවමහරි දෙයක් කරන්න ට්රයි කරා. ඒත් මේ වගේ මුරකාරයෝ තරං, වේදනා දෙන තව දෙයක්, කලාකරයාට නැති තරම්. එයාලා මිනිහව මානසිකව වට්ටලා දැම්මා; මිනිහගේ උපවාසේ මිනිහටම පට්ට වේදනාවක් කරා.
සමහර වෙලාවට තමන්ගේ අවුල් ටික ගන්නේ නැතුව, මුරකාරයෝ ඉන්න වෙලාවට, මිනිහා පුළුවන් තරම්, සිංදු කියන්න පටන් ගත්තා; හරියට “තමන්ව සැක කරන එක හරි අසාධාරණයි” කියන්නා වගේ. ඒත් ඒක, එච්චර හරි ගියේ නෑ. මොකද සිංදු කියද්දී උණත් මිනිහට කන්න පුළුවන් හැකියාවක් තියෙනවා කියලා මුරකාරයෝ හිතුවා; මුරකාරයෝ පුදුම උනා ඒ ගැන; කතාබහ කරා පැය ගණන් ඒ ගැන.
මිනිහ ගොඩක් කැමති උනේ, කාමරෙ තිබ්බ බැක් ලයිට් එක ගණන් නොගෙන, ෆ්ලෑෂ් ලයිට්වලින් තමන්ව ලයිට් කරපු, තමන්ට පිටුපාලා වාඩි වෙලා හිටපු මුරකරයින්ට. ඇස් ගලවගෙන යන්න ලයිට් කරත් අපේ මිනිහට ඒක ගානක් නෑ. සාමාන්යයෙන් මිනිහට කොහොමත් නින්ද යන්නේ නෑ; මිනිහ රෙඩි ඕන වෙලාවක, මොකක් හරි කමක් නෑ ලයිට් එකක, පට්ට තදබදයක් තියෙන, බෙරිහං දෙන හෝල් එකක උනත්, බඩගින්නේ නිදි කිරා වැටෙන්න මිනිහට පුළුවන්.
අර වගේ නිරීක්ෂකයෝ එක්ක මුළු රෑම නිදි මරන්න මිනිහ එක පයින් කැමතියි. එයාලා එක්ක විහිළු කතා කියන්න, තමන්ගේ සංචාරක ජිවිතේ ගැන පුරසාරම් දොඩවන්න, ඒ හිලව්වට එයාලගේ කතා අහන්න, තමන්ට ඇත්තටම කන්න දෙයක් කූඩුවේ නෑ කියලා ඔප්පු කරලා පෙන්නන්න වගේ, එයාලව ඇහැරවල තියාගන්න පුළුවන් හැමදෙයක්ම මිනිහ කරේ පට්ට සතුටකින්.
උදේ වෙනකොට තමන්ගේම වියදමින්, රෑ තිස්සේ නිදි මරාගෙන වැඩ කරපු අයට, ගාන වැඩි කෑම අරන් දෙන එක; සාගතෙන් හිටියා වගේ නිරීක්ෂකයෝ ටික ඒවා පොර කකා කන විදිහ දකින කලාකාරයා තමයි ලෝකේ ඉන්න සතුටුම මිනිහා. ඇත්තටම මෙහෙම උදේ කෑම දෙන එකත් අසාධාරණ විදිහට සැක කරන අය හිටියා, ඒත් නිරීක්ෂකයින්ගෙන් උදේ වැඩ මුරේ කෑමත් නැතුව කරන්න කැමති ද කියලා මිනිස්සු අහනකොට, නිරීක්ෂකයෝ තමන්ම ඉදිරිපත් වෙලා, කරුණු පැහැදිලි කරලා ඒකට කැමති උනා. මොනා උනත් මේ හැමෝම, කලාකාරයා ගැන තිබ්බ සැකේ වෙනුවෙන් ඉතාම සීරුවෙන් පෙනී හිටියා.
පොදුවේ ගත්තහම, මේ දෙකම එකම කාරණයක දෙපැත්තක්. මේ සැක කිරීම් ඔක්කොම නෝම්ඹි ඇල්ලිල්ලක් එක්ක වගේ බද්ධ වුණු දේවල්. මොකද කාටවත් හැමදාම ‘බඩගිනි කලකාරයා’ව බලාගන්න පුළුවන් කමක් තිබ්බේ නෑ මේ වෙනකොට. මිනිහාගෙම තනි නිරීක්ෂණය උඩ පවා බඩගින්නේ ඉන්න එක සිද්ධ උනා. ඒ නිසා මේක ඇත්තටම අඛණ්ඩ, හොර බොරුවක් නැති උපවාසයක් ද කියලා කාටවත් දැනගන්න පුළුවන් කමක් තිබ්බේ නෑ. මොකද මිනිහම තමයි ඒකට වග කිව්වේ.
තමන්ම තමන්ගේ ඇහෙන් දකින ගමන්, ඒ ගැන සතුටකට පත් වෙන ගමන්, මිනිහම ඒක රැක්කා. ඒත් මිනිහ, සෑහීමකට පත් උනේ නැත්තේ වෙන දෙයක් නිසා. සමහර විට ඒක මේ කෙට්ටු වෙනකල් නෝම්ඹි අල්ලන එකම නෙවෙයි!
කාලයක් යනකොට, මිනිස්සුන්ට බලාගෙන ඉන්න බැරි උනා කලාකාරයාගේ මේ දරාගැනිල්ල දිහා. මොකද, බලන බලන මිනිස්සු කළකිරෙන තරමට මිනිහ වැහැරිලා හිටියේ. මිනිහ තමන් ගැන උනත් කිසිම වෙලාවක සෑහීමකට පත්නොවෙන හින්දා, මිනිහ නිකං ඇටසැකිල්ලක් වෙලා හිටියේ. මිනිහා හිතන් හිටියේ, සාන්තුවරුවත් නොදන්න රහසක් මිනිහ දන්නවා කියලා.
“බඩගින්නේ ඉන්න එක නම් මොකද්ද. ඒක තමයි මේ ලෝකේ තියෙන ලේසිම දේ.” මිනිහා හිතුවෙ එහෙම.
ඒත්, මිනිස්සු මිනිහව විස්වාස කරේ නෑ. මේ ගැන නම් මිනිහා කටවහගෙන හිටියේ නෑ. අන්තිමට වැඩි හොඳට මිනිස්සු “මේ මිනිහා නිහතමානි පොරක්, හිත හොඳ ඩයල් ඒකක්” කියලා හිත හදා ගත්තා. කොහොම උනත්, ගොඩක් අය හිතුවේ එක්කෝ මිනිහ ජනප්රිය වෙන්න දඟලනවා නැත්නම්, පට්ට වංචාකාරයෙක් කියලා.
“කා වෙනුවෙන් ද? මොන ප්රතිඵලයකට ද?”
මිනිහට හැම වෙලාවම නොකා ඉන්න පුළුවන්; මොකද මිනිහ දන්නවා ඒක කරන්නේ කොහොමද කියලා. ඒ නිසා මිනිහට හයිය තිබුණා ඒක පිළිගන්න. එකම විදිහට අවුරුදු ගාණක් ගතවෙලා, මිනිහ මේ ඔක්කොටම ඇබ්බැහි වෙලා හිටියේ.
ඒත්, මේ අතෘප්තියම මිනිහගේ ඇතුළට වද දුන්නා. මිනිහට තිබුණ සමාජ ගෞරවය ගැන හිතාගෙනම, ඕනම උපවාස කාලයකින් පස්සේ, තමන්ට හිතෙන වෙලාවක, මේ කූඩුව අත හැරලා යන්න, අන්තිමට මිනිහාම හිත හදාගත්තා.
දවසක්, මිනිහ උනත් උපරිම දවස් හතළිහක් විතරක්, කන්නේ නැතුව ඉන්න ඕන කියලා, එතන ලොක්කා තීරණය කරලා තිබුණා. රටේ සර්ව සාධාරණ නගරවල මිනිස්සු පවා වැඩිපුර නොකන නිසා, මිනිහට ඊට වඩා කාලයක් නොකා ඉන්න ලොක්කා කොහොමටවත් ඉඩ දෙන පාටක් තිබුණේ නැහැ; ලොක්කට ඒකට හොඳ හේතුවක් තිබුණා.
ලොක්කගේ පළපුරුද්ද අනුව පෙනුණා මිනිහෙක්ට දවස් හතළිහකට වඩා නොකා ඉන්න බැරි බව; හරි මේකට දැන්වීමක් දෙකක් දාලා ප්රසිද්ධියක් දුන්නයි කියමුකෝ; ඒත් ටික දවසකින් මිනිස්සුන්ට ඒකත් එපා වෙනවා. ඒ නිසා දවස් හතළිහක් ඇති! එක එක රටවල්වල, නගරවල පොඩි පොඩි වෙනස්කම් තිබුණට මොකද, නීතියක් විදිහට දවස් හතළිහක් කියන්නේ හොඳම ගාන, එච්චරයි!
ඔන්න ඉතින් හතළිස් වෙනි දවස ආවා. කවදාවත් නැතුව මල්වලින් සරසලා, මිනිහගෙ කූඩුවෙ දොර තිබුණේ ඇරිලා. පොඩි හෝල් එක පිරෙන්න පට්ට උද්යෝගිමත් ප්රේක්ෂකයෝ ‘ටිකක්’ පිරිලා හිටියා. බලන්න එපැයි, එදා හමුදා බෑන්ඩ් එකක් ප්ලේ කරේ.
කලාකාරයට අලුත් ඇඳුමක් අන්දන්න ලොක්කා තීරණය කරලා තිබ්බ නිසා, දොස්තරලා දෙන්නෙක් මිම්ම ගන්න, මිනිහගෙ කූඩුවට රිංගුවා. එදා වෙච්ච දේ මෙගාෆෝන් එකකින් එනවුන්ස් කරේ. අන්තිමට ආවේ, තමන්ව තෝරගත්තට නොසෑහෙන්න සතුටු වෙච්ච කෙල්ලෝ දෙන්නෙක්; දෙන්නා කලාකාරයාව එළියට ගන්න ට්රයි එකක් දුන්නා. මොකද එළියේ තමයි කෑම මේසේ තිබුණේ; ඒ මේසේ උඩ තිබ්බේ, පරිස්සමෙන් තෝරගත්ත, ආයුර්වේද කෑම වේලක්.
බඩගිනි කලාකාරයා මේ වෙලාවෙ තමයි පස්ස ගැහුවේ. මිනිහගේ කෙට්ටු අත්දෙක ගෑනු දෙන්නගේ අත් උඩ නිදහසේ පටලවගෙන හිටියට, මිනිහට නැගිටින්න කිසිම උවමනාවක් තිබුණේ නෑ.
දවස් හතළිහකට පස්සේ මේක නවත්තන්නේ මොකටද? මිනිහට තව නොසෑහෙන්න කාලයක් බඩගින්නේ ඉන්න පුළුවන්. මිනිහ හොඳ සෞඛ්යයකින් ඉන්නේ; මිනිහ මිනිහවම පරද්දන ගමන් මිනිහගේ හොඳම හරියක ඉන්නේ. මිනිහගේ නොම්ඹි අල්ලන එකේ ප්රසිද්ධිය වෙන එවුන් කොල්ලකන්න හදන්නේ ඇයි?
දැනටමත් මිනිහට, මෙච්චර කාලෙකට හිටපු ‘හොඳම බඩගිනි කලාකාරයා’ වෙන්න පුළුවන්. බඩගින්නේ ඉන්න මිනිහට පුදුම හැකියාවක් තියෙන්නේ. තවත් කාලයක් මිනිහට මේක අල්ලගෙන ඉන්න පුළුවන් නම්, මෙච්චර කාලයක්, තමන්ව අගය කරනවා කියලා පෙන්නපු මුන්ට තව ඉවසන්න බැරි ඇයි?
මේ සිතුවිල්ලත් එක්ක හෙම්බත් වෙලා හිටිය නිසා, මිනිහට හිතුණා පිදුරු ගොඩේ ටිකක් ඇල වුණොත් හොඳයි කියලා. දැන් මිනිහට නියම වෙලා තියෙන්නේ නැගිටලා ගිහින් අර ආයුර්වේද කෑම එක කන එක. ඒ ගැන හිතන කොටත් මිනිහට ඔක්කාරේ වගේ. ගෑනු දෙන්නා ගැන ගණන් ගන්නේ නැතුව, මිනිහ පිදුරු ගොඩෙන් නැගිටින එක ප්රතික්ෂේප කරා.
ටිකකින් මිනිහ ගෑනු දෙන්නගේ ඇස් දිහා බැලුවා; මාර මිත්රශීලි ගතියක් ඒවගේ තිබුණේ; ඒ උනාට යථාර්ථයේ දී ඒවා පට්ට කුරිරුයි කියලා මිනිහට හිතුණා. මිනිහ බැරිම තැන, කම්පාවෙන් බෙල්ල උඩ තිබුණ මිනිහගේ බර වැඩිම අවයවේ වෙච්ච ‘ඔලුව’ හෙල්ලුවා.
ඔන්න ඊට පස්සේ හැමදාම වෙන දේ සිද්ධ උනා.
නිස්-සද්දෙකුත් එක්ක අධිරාජ්යයා ආවා. ඊටපස්සේ ඉතිං කතා කරන්න බැරි තරමට සංගීත සද්දේ. පිදුරු උඩින්, කලාකරයාගේ කැපකිරීමට දිව්යලෝකෙ ඉඳන් ආරාධනා කරනවා වගේ, අධිරාජ්යා කලාකාරයාගේ ඔලුවට අත තිබ්බා;
“මේ අවාසනාවන්ත ප්රාණ පරිත්යාගිකයා; බඩගිනි කලාකාරයා; මම දන්න විදිහටම; සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් අර්ථයකින් ඉතාම හොඳම මනුස්සයෙක්. මේ සියලු දෙනාමත් .. ” ලොක්කා කලාකරයාගේ හීනි ඉණෙන් අල්ලගෙන; මිනිස්සුන්ට පෙන්න; අතිශයෝක්තියකින් මිනිහට අවවාද කරා,
“පරිස්සමෙන් ඉන්න ඕන” කියලා.
මොකද උත්සවේ කොටසක් විදිහට, මිනිහගේ රඟපෑම මිනිස්සු විස්වාස කරන්න ඕන; මෙතැනදී මිනිහට ගනුදෙනු කරන්න වෙන්නේ ඉක්මණට බිඳෙන සුළු විස්වාසයක් එක්ක; ඒ නිසා කිසිම පළුද්දක් නැතුව, ලොක්කට මේ වැඩේ කරලා බාර දෙන්න ඕන. ඉතිං මිනිහ පරිස්සම් වෙන්න එපැයි!
මෙන්න ඒ එක්කම කලාකාරයාගේ කකුලුයි, කඳෙන් උඩ කෑල්ලයි පාලනය කරන්න බැරි විදිහට ඉස්සරහට පස්සට පැද්දෙන්න පටන් ගත්තා. මිනිහගේ ඔලුව තිබුණේ කඩාගෙන වැටිලා; හරියට කැරකිලා ගිහිං පපුව උඩටම වැටුණා වගේ; ඇඟ ආරුක්කුවක් වගේ පස්සට බර උනා. මිනිහ ආත්මාරක්ෂාවට ආවේගයකින් දණහිස් එකට තද කරගත්තා, පොළොව හූර හූර. ඒක ඇත්ත පොළොව නෙවෙයි නිසා; ඇත්ත පොළොව කොහෙද තියෙන්නේ කියලා හොයන්න වගේ මිනිහා විකලෙන් දොඩවන්න පටන් ගත්තා.
මේක දැකලා ගෑනු දෙන්නා මළමිනියක් වගේ සුදුමැළි උනා; ඒත් ඒ වෙලාවේ කලාකාරයා, ‘මේ හැමදේම පුළුවන් විදිහට ඉවසාදරා ගන්න’ හිතා හදාගත්තා. මිනිහා තමන්ගේ කුශ සරිරේ කෙල්ලක්ගේ ඇඟට බර කරා; ගෑනි කලබලෙන් උදව් ඉල්ලලා කෑ ගැහුවා; කලාකාරයාගෙන් උපරිම ඈත් වෙන්න බෙල්ල ඒමේ අත හැරෙව්වා.
ඒ ගෑනිට කන්ට්රෝල් කරන්න බැරි වෙනකොට උනත් අනිත් පැත්තේ හිටපු ලක්ෂණ කෙල්ල ඇවිත් උදව් කරේ නෑ; ඒත් ඒ කෙල්ල, වෙව්ල වෙව්ල දණිස්වලින් වැටිලා අඬන්න පටන් ගත්තා; ප්රේක්ෂකයෝ හිනා වෙන්න පටන් ගත්තා මේක දැකලා; මිනිස්සු හිතුවේ මේ මිනිහගේ අන්තිම නාට්ටියෙ කොටසක් කියලා.
ස්ත්රී පරාණ දෙකම හිතුවා, ඊළඟ පාර උනත්, මේ වැඩේට වෙන කාටවත් ඉදිරිපත් වෙන්න දෙන්න හොඳ නෑ කියල. දෙන්නම හිතුවේ නෑ, තමන්ගේ ආතල් අත ඉස්සිල්ල මෙච්චර දුරදිග යයි කියලා.
ඊට පස්සේ ඔන්න, අර කෑම එක ගෙනාවා; අධිරාජ්යයා සාගින්නෙන් පෙළෙන කලාකාරයාගේ කටට කෑම කටක් දැම්මා; දාලා, අඩ සිහියෙන් ඉන්න කලාකරයාගෙන්, මිනිස්සුන්ගේ අවධානය වෙන පැත්තකට හරවන්න ට්රයි කර කර, ප්රීති ප්රමෝදයක් පවත්වගෙන යන්න සංවිධායකයින්ට උපදෙස් දුන්නා.
පස්සේ ලොක්කා, කලාකාරයාගේ කනට කරලා කියපු විදිහටම, කලාකරයාගෙන් මිනිස්සුන්ට සව්දිය පුරන්න ආරාධනාවක් ආවා; බෑන්ඩ් එක මේ හැමදෙයකම සතුට පට්ට ඝෝෂාවකින් සනාථ කරා; ආයේ ඉතින් මිනිස්සුන්ට මේකේ කණගාටු වෙන්න දෙයක් තියෙනව ද? උත්සවේ ඒ තරම් මරු. කලාකාරයා ඇරෙන්න අනිත් හැමෝම සතුටු උනා. මොකද මිනිහ තමයි එකම එකා, හැමවෙලේම හැමදේටම විරුද්ධ වෙන. ඒත් එක්කම මිනිස්සුන්ව එකපාරම විසුරුවා හැරියා දැන් ආතල් ගත්තා ඇති කියලා.
මිනිහා මේ විදිහට, කාලයක් ජිවත් උනා; ලෝකෙන් ගෞරව ලබාගෙන; හිත ඇතුල් පැත්තටම නවාගෙන. මිනිහගේ හිතේ තියෙන අඳුරු ගතිය එන්න එන්නම වැඩි උනා; මොකද කවුරුත් මිනිහව සීරියස් ගත්තේ නෑ. ඒත් මිනිහ සැනසීම හොයාගන්නේ කොහොමද? මිනිහට ප්රාර්ථනා කරන්න ඉතිරි වෙලා තියෙන්නේ මොනවද? ඔන්න ඔහෙ මිනිහ නිකං හිටියා.
හදිස්සියෙන්වත්, මිනිහ ගැන කණගාටු හිතුණ, හොඳ මනුස්සයෙකුට ඕන උනොත්, මිනිහගේ “ඔය බඩගින්නේ ඉදිල්ල නිසා තමයි මිනිහට දුක හිතෙන්නේ” කියල පැහැදිලි කරලා දෙන්න, අන්න ඒ වෙලාවට මිනිහ සතෙක් වගේ හැසිරෙන්න ගත්තා; කූඩුවේ කම්බි පවා හොල්ලලා හැමෝම බය කරා. ඒත් ලොක්කා දැනගෙන හිටියා, මේ වගේ කරදරකාර වෙලාවට කරන්න ඕන මොකක්ද කියලා. බලනකොට, ඒවගේ වෙලාවක් එනකල්, ලොක්කා සෑහෙන්න ආසාවෙන් බලන් ඉඳලා තියෙන්නේ.
ලොක්කා මුලින්ම කරේ, ප්රසිද්ධියෙ කලාකාරයා වෙනුවෙන් මිනිස්සුන්ගෙන් සමාව ගත්න එක; ඊටපස්සේ ලොක්කා මිනිස්සුන්ට පැහැදිලි කරා, මිනිහ පිස්සුවෙන් වගේ හැසිරෙන්නේ උපවාසේ ප්රතිඵලයක් විදිහට කියලා; “බඩ පිරිලා හොඳ පෝෂණයක් තියෙන කලාකරයින්ට මෙහෙම වෙන්නේ නෑ” කියලත් ලොක්කා පැහැදිලි කරා. මිනිස්සුන්ට මේක නියම උත්තරයක් උනා උදාහරණත් එක්කම; ලොක්කගේ හේතු දැක්වීම තරම් මිනිස්සුන්ට ආයේ දෙයක් තියෙනවද. ඒ නිසා, මිනිස්සු හේතු නැතුවම මිනිහගේ පිස්සු හැසිරීමට සමාව දුන්නා.
එතැන ඉදන්, ලොක්කා බඩගිනි කලාකාරයාගේ වැඩ ගැන කතා කරන්න පටන් ගත්තා. මිනිහගේ කැපකිරීම එහෙම ලේසියෙන් තේරුම් ගන්න අමාරු බවත්, මිනිහට දැන් කරනවට වඩා සෑහෙන්න කාලයක් උපවාස කරන්න පුළුවන් බවත්, තමන් මිනිහගේ උත්සාහය, කැපකිරීම සහ මහා ස්වයං ප්රතික්ෂේප කිරීම ගැන සතුටු සිතින් මිනිහට ප්රශංසා කරන බවත් ලොක්කා කිව්වා.
ඒත් ඊට ටික කාලෙකට පස්සේ, පාරේ නිතරම විකුණන්න දාලා තිබුණ කලාකාරයාගේ ෆොටෝ මිනිස්සුන්ට පෙන්නලා පෙන්නලා, ලොක්කම මේ උපවාසේ බරපතලකම අඩු කරා; මොකද ෆොටෝවලින් ඕන කෙනෙකුට දකින්න පුළුවන් උනා, එදා හතළිස්වෙනි දවසේ මිනිහ හැසිරුණ විදිහ; මැරෙන්න ඔන්න මෙන්න; ගෑනු දෙන්නා එක්ක දාපු පොරේ; අධිරාජ්යා කටට දාපු කෑම; ආයෙම කලන්තේ දාපු එක.
බඩගිනි කලාකාරයාට, මේ ‘විකෘතිය’ හොඳට හුරු උනත්, ඒක ගැන හිතද්දී දරාගන්න බැරිතරම් මිනිහගේ ස්නායු රිදෙන්න ගන්න නිසා, මිනිහ අන්තිමට මේවා නොසලකා හැරියා. මේ අවබෝධය අඩුකමට එරෙහිව, මේ වරදවා වටහාගැනීමේ ලෝකයට එරෙහිව, සටන් කරන එක, මිනිහට කොහොමටවත් කරන්න බැරි දෙයක්; ඒත් හොඳ විශ්වාසයකින්, මිනිහ හැමතිස්සෙම කූඩුවේ බාර්වලින් එබිලා, උනන්දුවෙන් ලොක්කට නම් ඇහුම්කන් දුන්නා.
ෆොටෝ එළිය කූඩුවට එන සැරයකට වතාවක්, මිනිහට ඉස්සරහට ගිහින් ඔටෝවල අත්සන් කරන්න අවස්ථාවක් ලැබුණා; ඊටපස්සේ ආයෙත් පුරුදු පිදුරු ගොඩට. මිනිහට ළෙන්ගතු, මිනිහව සනසන මිනිස්සු ඇවිත්, මිනිහව බලලා ගියා. අවුරුදු කිහිපයකට පස්සේ ඒ වගේ සනසන මිනිස්සුත්, ආයේ හැරිලා බලපුවහම, එයාලටම එයාලගේ හැසිරීම තේරුම් ගන්න බැරි උනා; මොකද ඒ වෙනස උඩින් හදලා දාපු එකක්; ඒ වගේම ඒක ඉතාම ඉක්මණට සිද්ධ උනා; කොච්චර ගැඹුරු හේතු තිබුණත්, ඔය වගේ සුළු දේවල් ගැන, ඒ කියන්නේ ඒ මිනිස්සු කවුද, කින්ද මන්ද කියන එක ඔච්චරටම හොයන්නෙ කවුද? අඩුම කලාකාරයාවත්?
මොනා උනත්, ඕනෑවටත් වඩා අනුකම්පාව ලැබුණ බඩගිනි කලාකාරයා දැක්කා, විනෝදෙ බෙදන, ජනප්රිය වෙන්න දඟලන, හුලුබුහුටි අලුත් පරම්පරාව, තමන්ව අතඇරලා දාලා කියලා. මිනිහට මේකට පොඩ්ඩක් විතර අවුල් ගියා; ඒ හින්දා මිනිහ, ලොක්කා එක්ක ආයෙම යුරෝපෙන් බාගයක විතර කරක් ගැහුවා; පරණ රසවින්දනේ තවම එහෙ මෙහෙ තියෙනවද බලන්නත් එක්ක.
ඒත්, ඒ එකක්වත් හරි ගියේ නෑ. මොකද, බඩගින්නේ ඉන්න එකට විරුද්ධව හැමතැනම රහස් එකඟතාවක් ගොඩනැඟිලා වගේ පේන්න තිබුණා. බඩගින්නේ ඉන්න එක ස්වාභාවිකවම කරන්න බැරි දෙයක්; එහෙම නම් ඒක කාලයක් යන වැඩක්!
ඒ දවසවල තමන් වැඩි අවධානයක් නොදුන්න, හෙමීට යට ගැහුව, ඉස්සර ඒ කලාව ගැන, පස්සේ මිනිස්සුන්ට ටික ටික මතක් උනත්, දැන් ප්රමාද වැඩියි, ඒ වගේ දේවල්වලට එකඟ වෙන්න. සමහරවිට, අනිවාර්යෙන් බඩගින්නේ ඉන්න එකේ ජනප්රියත්වය ආපහු සැරයක් වැඩි වෙන්න පුළුවන්; ඒත්, දැනට ජීවත් වෙන අයට නම් එකෙන් සැනසිල්ලක් ලැබෙන එකක් නැතිවෙයි!
දැන්, මිනිහ මොනා කරන්න ද? දහස් ගණන් මිනිස්සුන්ගෙන් ප්රීති ඝෝෂා ලබපු මිනිහෙක්, මේ වගේ පොඩි පොඩි ආතල් දෙන තැන්වල මොනා කරන්න ද? වෙන රස්සාවක් කරන්න උනත් මිනිහට වැඩි වයසක් ගිහින් තිබ්බෙ නෑ. වැඩේ කියන්නේ, හැමදේකටම වඩා මිනිහ භක්තියෙන් කැපවෙලා හිටියේ මේ රෙද්දේ බඩගින්නේ ඉඳිල්ලට.
ඒ නිසා අන්තිමේදී, මිනිහ තමන්ගේ ජීවිතේ අසමසම සගයක් වෙච්ච ලොක්කට “ආයුබෝවන්” කියලා, ලොකු සර්කස් එකක වැඩට ගියා. මිනිහ කුලියට එතන වැඩ කරන්න පටන් ගත්තේ. හිතට එන හැඟීම් එක්ක පොර බදන්න බැරි නිසා, මිනිහ කොන්ත්රාත් එකේ එකඟතා දිහා ඇහැක් ඇරලා බැලුවේ නෑ.
ලොකු සර්කස් එකක්, සර්කස්කාරයෝ ගොඩක්, සත්තු ගොඩක්, ජිමික්ස් හතර අතේ, ඕනම වෙලාවක අයින් කරලා දාන්න වගේම, ඕනම වෙලාවක වැඩට ගන්න පුළුවන් අය. බඩගිනි කලාකාරයෙක් උනත් හම්බ කර ගන්න ඕනනෙ!
අපේ මිනිහ, සර්කස් එකෙන් කරපු ඉල්ලීම් ඉතාම නිහතමානීයි; ඒ විතරක්යැ මේ විශේෂ වෙලාවේ කලාකාරයා විතරක් නෙවෙයි, මිනිහගේ පරණ සුප්රසිද්ධ නම පවා එකඟ වෙලයි හිටියේ මේ සර්කස් වැඩේට.
මිනිහා, සර්කස් එකේ නිශ්ශබ්බද තැනකට වෙලා ඉන්න ඕන කියලා ඉල්ලද්දී, ඇත්තටම මිනිහගේ කලාවේ ලාක්ෂණික විදිහ අනුවයි, මිනිහගේ උසස් වයසයි, හැකියාවේ උච්චතම තැන මිනිහ හිටිය නිසයි, මිනිහ ගැන කාටවත් පැමිණිල්ලක් කරන්න පුළුවන් කමක් තිබුණේ නෑ;
අනික මිනිහ ඉස්සර වගේම, “තමන්ට දිගටම බඩගින්නේ ඉන්න පුළුවන්” බව කියන්න ගත්තා. තමන්ට අවශ්ය දේ මිනිස්සු කරන්න දුන්නොත්, කිසිම සැකයක් නැතුව, ලෝකෙම පුදුම කරවන්න, තමන්ට පුළුවන් බවත් මිනිහ පොරොන්දු උනා.
කොහොම උනත්, කාලයත් එක්ක මිනිහගේ මේ නොසෑහෙන උනන්දුව, උඩින් පල්ලෙන් තමයි මිනිස්සු හොයලා බැලුවේ; මිනිස්සුන්ට වැඩ තිබුණා ඊට වඩා කරන්න. අන්තිමට මිනිහගේ මේ උනන්දුව, සර්කස් විශේෂඥයින්ට පවා විහිළුවක් වෙලයි නතර උනේ.
මේ මොකක් උනත්, අපේ මිනිහ අතීත කාමයේ ගැලිලා හිටියේ. ඒවගේම මිනිහ හෙන විශ්වාසෙන් හිතුවා, සර්කස් එකේ හොඳම තරුව විදිහට සලකලා, තමන්වයි තමන්ගේ කූඩුවයි, සර්කස් එකේ මැදට දාන එකක් නෑ කියලා; හැබැයි සමහරවිට සත්තු ගාල් කරපු, ලේසියෙන් හොයාගන්න පුළුවන් අයිනකට නම් මිනිහව දාන්න ඉඩ තිබුණා.
ඒත්, කූඩුව වටේට පත සංඥා ඇදලා, කූඩුව, ‘බලන්න වටින දෙයක්’ විදිහට ප්රකාශයට පත් කරා. සර්කස් එකේ ප්රධාන වැඩේ අතරතුර, ඉන්ටවල් එකේදී මිනිස්සුන්ට සත්තු බලන්න යන්න දුන්නහම, සමහර වෙලාවට මිනිහගේ කූඩුව ගාවත් ටිකක් නතර වෙලා, මිනිහව බලලා යන්න මිනිස්සු පුරුදු උනා.
මේ නැවතිල්ල තේරුම් නොගත්ත, සත්තු බලන්න පෝලිමේ යන සමහර අය, පිටිපස්සෙන් තල්ලු නොකරා නම්, තව ටිකක් වෙලා ඒ මිනිස්සු, මිනිහ එක්ක ඉඳලා යන්නත් ඉඩ තිබුණා.
මිනිහ ජිවිත කාලයක් තිස්සේ කරේ මේක උනත්, මේ වගේ බලන වෙලාවලදී මිනිහ කම්පා උනා. මුල් දවස්වල මිනිහට ඉන්ටවල් එකක් එනකල් බලන් ඉන්න එක ටිකක් අමාරු උනා. ඒත් පස්සේ පස්සේ ඒක සර්කස් එකේම කොටසක් බව මිනිහට තේරුණා; මිනිහ එකට හුරු උනා.
මිනිහ සතුටින්, තමන් වටේ වැල නොකැඩි එක්රොක් වෙන මිනිස්සු දිහා බලන් හිටියා; යමක් ඒත්තු ගන්නන්න වගේ. මුරණ්ඩුකම, තමන්ම රැවටෙන එක පවා ගණන් නොගෙන; තමන්ගෙම අත්දැකීමට විරුද්ධව යමින් මිනිහ බලන් ඔහේ හිටියා.
දුර ඉඳන් බලනකොට, මේක මිනිහගේ ජිවිතේ සුන්දරම මොහොත විදිහට පෙනුණා. මොකද, මිනිහ ගාවට එන මිනිස්සුන්ගේ කෑගැහිල්ලෙන් මිනිහගේ කන් පිරිලා ගියා. අර මිනිහව නොබලා කෙලින්ම සත්තු බලන්න ගියපු මිනිස්සු, ඒ මිනිස්සු හොඳයි මුන්ට වඩා.
කිසිම අවබෝධයක් නැතුව, නිකං කලබලෙන් හරි, හදිස්සි කල්පනාවකින් හරි, තමන් දිහා බලන් ඉන්න ආස අය පවා, මිනිහට පට්ට වේදනාවක් උනා.
එක පාරක් ලොකු ජනකායක් ඇවිත් ගියාට පස්සේ, පරක්කු වෙලා ආපු සෙට් එකක් ආවා. මේ අයව නම් නවත්ත ගන්න පුළුවන් කමක් තිබුණේ නෑ කාටවත්. මේ අය ඇති වෙනකල් සත්තුන්ගේ කූඩු ගාව කැරකි කැරකී හිටියා; මේ අය අඩුම ගානේ ඇස් කොණකින්වත් මිනිහ දිහා නොබලා, දිග අඩි තියලා මිනිහ ඉන්න තැන පහු කරගෙන ගිහින් සත්තු ටික බැලුවා. බඩගින්නේ ඉන්න මිනිහට පේන්න උන්ට කෑම දැම්මා. ඒ අතරෙ කාටදෝ කින්ඩියට වගේ හිනා උනා.
ඉඳලා හිටලා, එක පවුලක තාත්තෙක්, තමන්ගේ දරුවෝ එක්ක ඇවිත්, බඩගිනි කලාකරයාට ඇඟිල්ලක් දික් කරලා, මෙතන වෙන්නේ මොනවද, ඉස්සර මොනවද උනේ කියලා, ළමයින්ට පැහැදිලි කරලා දෙන එක, කලාකරයාට කලාතුරකින් ලැබෙන වාසනාවක් උනා.
ඒ ළමයින්ට මේ කිසි දෙයක් නොතේරුණත්, ඉස්කෝලෙදි මේ ගැන අහලා තිබුණ නිසා, ළමයි කූඩුව ගාවට වෙලා, මිනිහ දිහා කට අරගෙන බලාගෙන, ඔහේ හිටගෙන හිටියා, හරියට කෞතුක භාණ්ඩයක් දිහා බලන් ඉන්නවා වගේ.
මේ ළමයින්ට, ‘බඩගින්නේ ඉන්නවා’ කියන්නේ මොකක්ද කියලා තේරුමක් තිබුණෙ නැහැ. මොනා උනත්, “ඒ ළමයින්ගේ විපරම් ඇස්වල දීප්තියෙන්, අළුත් වගේම වඩා කරුණාවන්ත කාලයක් එයි කියන බලාපොරොත්තුව” මිනිහ දැකලා තියෙනවා; අන්න ඒ වෙලාවට, මිනිහ මිනිහගේ එකම අහිංසක හිනාව දානවා.
මේ සත්තු ඉන්න තැන, තමන් නොහිටියා නම්, තත්ත්වේ ටිකක් හොඳ වෙන්න ඉඩ තිබුණා නේද කියලා ඒ වගේ වෙලාවට බඩගිනි කලාකාරයාට හිතෙනවා. එහෙම උනා නම්, මිනිස්සුන්ට තමන්ව වඩා ලේසියෙන් තේරුම් ගන්න තිබුණා!
සත්තුන්ගේ කූඩුවල තියෙන ගඳ, රෑට රෑට මුන් කෑ ගහන එක, කලාකාරයෝ වගේ මස් කන තිරිසන්නු, කන වෙලාවට ගොරවන එක, අමු අමුවේ මස් කෑලි මිනිහ ළඟින් ඇදගෙන යන එක, මේවා නිසා මිනිහා හොඳටම කලබලා වෙලා, හැමවෙලේම මානසිකව වැටිලයි හිටියේ; ඒත් මේ එකක්වත්, සර්කස් පාලක මණ්ඩලේට කියන්න මිනිහට හයියක් තිබුණේ නෑ.
මේ මොන මඟුලක් උනත්, සමහර විට ඔය එහෙමෙහෙ යන අමුත්තන්ගේ සෙනඟ අස්සේ, මිනිහට දෛවයෙන් නියම කරපු එක මිනිහෙක් හරි ඉන්න පුළුවන්; ඒ එකාට ස්තූති කරන්න ඕන, මිනිහ වෙනුවෙන් පෙනී හිටියට. අනික කවුද දන්නේ, මිනිහගේ පැවැත්ම ගැන සැරට පරිපාලනේට මතක් කරන්න ගිහින්, මිනිහව උන් කොහේ හංගයිද කියලා; කොටින්ම මිනිහ එතකොට පරිපාලනෙට බාධාවක්. මේ වගේ බාධකයක් උනත් ඕනෑම වෙලාවක සැර අඩු කරලා දාන්න පුළුවන් බාධකයක්!
මේ වෙනකොට, ‘බඩගිනි කලාකාරයා ගැන පොඩ්ඩක් හරි අවධානය යොමු කරන්න ඕන’ කියන අමුතු මතයට රටේ මිනිස්සු පුරුදු වෙලා හිටියේ; මේ පුරුද්දෙන් මිනිහ ගැන සමාජයේ තියෙන මතේ කිය උනා. මිනිහට පුළුවන් විදිහට මිනිහ බඩගින්නේ හිටියා; මිනිහ ඒක කරා. ඒත් මේ එක දෙයකින්වත්, මිනිහගේ කැපකිරීමට ලැබෙන වටිනාකම බේරගන්න බැරි උනා. සමහර මිනිස්සු, නිකම්ම මිනිහගේ කූඩුව පහු කරගෙන ගියා.
මිනිහට පුළුවන් ඕනම කෙනෙක්ට, ‘බඩගින්නේ ඉන්න කලාව’ පැහැදිලි කරන්න; ඒත් එයාට ඒක දැනෙන්නේ නැත්නම්, මොනා කරත් එයාට ඒක තේරෙන්නේ නැති බව මිනිහ දැනගෙන හිටියා.
අර වටේට ඇඳපු සුන්දර සංඥා, ටික කාලෙකින් හැඩි වෙලා අවිනිශ්චිත වෙලා ගියා. මිනිස්සු ඒවා ඉරලා දැම්මා; කවුරුත් ආපහු ඒවා අඳින්න හිතුවේ නෑ. අර හැම දවසකම පරිස්සමෙන් අලුත් කරපු, මිනිහගේ අර මේසේ නම් ටික කාලයක් හොඳට තිබුණා. සර්කස් එකේ පළවෙනි සති කීපයෙන් පස්සේ, ‘කාර්ය මණ්ඩලේ’ මේ වගේ පොඩි රෙපයාර් එකකින් උනත් හෙම්බත් වෙන ගතියක් පෙන්න තිබුණා.
ඉස්සර හීන මවපු විදිහටම, මිනිහ බඩගින්නේ හිටියා; මිනිහ පුරෝකථනය කරපු දේ ඉෂ්ට කරගන්න මිනිහට කිසිම අපහසුවක් තිබ්බේ නෑ. ඒත් කවුරුත් දින ගණන් කරේ නෑ; අඩුම ගානේ ඉස්සර වගේ මිනිහ උනත් දින ගණන් කරන්න ගියේ නැහැ. මේ වගේ වෙලාවට, ‘මේ ජයග්රහණය කොයි තරම් ශ්රේෂ්ඨ ද’ කියලා හිතලා මිනිහම මිනිහගෙ හිත සනස ගත්තා.
සැරයක්, අතීත කාමයෙන් ඉන්න තව මිනිහෙක් ඇවිත් කලාකාරයා බඩගින්නේ හිටපු එක ගැන, ඒ කාලේ ගැන, විහිළු කරන්න ගත්තා; වංචාවක් ගැන කිව්වා; කලාකාරයාගේ උදාසීනකම සහ සහජ කුඩුකේඩුකම බොරුවක් කරන්න පුළුවන් හොඳම විදිහ බව කිව්වා; ඒත් අපේ මිනිහට මේක කූඨ සෙල්ලමක් නෙවෙයි, මොකද මිනිහ රැවටිලිකාරයෙක් නෙවෙයි; අවංකව වැඩ කරගෙන හිටියත්, මිනිහගේ පරිත්යාගෙ ගැන, ලෝකයා මිනිහට විහිළු කරා. ඒත් අපේ මිනිහ සැලුණේ නෑ.
ආපහු කාලයක් ගෙවිලා ගිහින්, මේ සෙල්ලමත් අවසානෙකට ආවා.
අන්තිමේදී කූඩුව, අලුත් සුපවයිසර් කෙනෙක්ගේ අවධානයට ලක් උනා. සුපවයිසර් සේවකයින්ගෙන් කෙලිම්ම ඇහුවේ “මොකද මේ වැඩක් ගන්න පුළුවන් කූඩුව මෙහෙම පිදුරු එක්ක කුණු වෙන්න දාලා තියෙන්නේ?” කියලා. එක සේවකයෙක් කලාකාරයාව මතක් නොකරා නම් කාටවත් මිනිහව මතක් වෙන්නේ නෑ. කට්ටිය පොල්ලකින් පිදුරු සුද්ද කරද්දී කලාකාරයා ඉඳලා තියෙන්නෙ ඒ අස්සේ.
“ඔයා තවමත් බඩගින්නේ ඉන්නවද? ඔයා ඕක නතර කරන්නේ කවද්ද?” කියලා සුපවයිසර් අහලා තියෙනවා. මෙන්න මෙතන ඉඳන්, “මට සමාවෙන්න” කියලා කලාකාරයා මිමිණුවා. ඒ වෙලාවේ මිනිහව තේරුම් ගත්තේ කූඩුවට හේත්තුවෙලා කන් දීගෙන හිටපු සුපවයිසර් විතරයි.
“අනිවාර්යෙන්ම, අපි ඔයාට සමාව දෙනවා” සුපවයිසර් කලාකාරයා ඉන්න තත්ත්වේ බලන අයට පේන්නත් එක්ක, මිනිහගේ නළලට ඇඟිල්ලෙන් පොඩි තට්ටුවක් දානවා.
“මගේ බඩගින්නේ ඉදිල්ල ඔයාලා අගය කරන එකට මං කැමතියි.”
“ආහ්හ්.. ඔව්, ඔව් අපි ඒක අගය කරනවා”
“ඒත්, ඔයාලා ඒක අගය කරන්න ඕන නෑ”
“හා එහෙනම් අපි ඒක අගය කරන්නේ නෑ කියමුකෝ, ඇයි ඒ?”
“මොකද, …. මට බඩගින්නේ ඉන්න සිද්ධ උනා, මට වෙන කරන්න දෙයක් තිබුණේ නෑ”
“අහ්හ්..! එහෙමද? බලන්න ඔයා දිහා, ඔයාට වෙන දෙයක් කරන්න බැරි ඇයි?”
“මොකද..” බඩගිනි කලාකාරයා ඔලුව පොඩ්ඩක් උස්සලා කිස් එකක් දෙන්න වගේ සුපවයිසර්ගේ කණට තොල් ළං කරා; සුපවයිසර්ට තමන් කියන කිසිම දෙයක් මඟ ඇරෙන්නේ නැති වෙන්න.
“මොකද.. මං ආස කෑම මට හම්බුණේ නෑ, විශ්වාස කරන්න මට එහෙම කෑමක් මේ ලෝකෙන් හම්බුණා නම්, මේ දර්ශන මොකුත් නැතුව මං හොඳට කනවා ඔයාලා වගේම”
ඒ බඩගිනි කලාකරයාගේ අන්තිම වචන ටික. ඒත් මිනිහගේ ඇස්වල අසාර්ථක ස්ථිරකමක් තිබුණා, තවත් ආඩම්බර වෙන්නේ නැත්නම්, අනිවාර්යෙන්ම තමන් දිගටම බඩගින්නේ ඉන්න බව ඒ ඇස් ස්ථිරව කිව්වා.
“හරි, දැන් මේක පිරිසිදු කරලා දාන්න” සුපවයිසර් කෑ ගැහුවා. කට්ටිය පිදුරුත් එක්කම බඩගිනි කලාකාරයාව වළලලා දැම්මා. ටික දවසකින් මිනිහගේ කූඩුවට තරුණ අඳුන් දිවියෙක්ව ගෙනැත් දැම්මා.
මෙච්චර කාලයක් හීන දැකපු, මේ කූඩුව ඇතුළට වෙලා ඉඳපු, පිස්සු මෝඩ මානසිකත්වයක් තිබුණ එකෙක්ට වඩා, මේ අඳුන් දිවියා පැහැදිලිවම සර්කස් එක බලන්න ආපු අයට, ප්රබෝධයක් ගෙනාවා.
කිසිම දෙයක් අඩු පාඩු උනේ නෑ. වැඩි වේලාවක් ඒ ගැන නොහිතා මුරකාරයෝ දිවියට කෑම අරගෙන ආවා. අඳුන් දිවියා ඒවා රස කර කර කෑවා; කිසිම වෙලාවක එතන නිදහස අඩු උනේ නෑ. පුපුරලා යන්න තරම්, ඕන හැම දෙයක්ම ලැබිච්ච ඒ උතුම් අඳුන් දිවි ශරීරේ, ඌත් එක්කම නිදහස අරගෙන යන බවක් පේන්න තිබුණා.
කෑම කන එකේ වටිනාකම වගේම, ජීවත්වීමේ ප්රීතිය උගුරෙන් පිට කරපු අඳුන් දිවියා දිහා, මිනිස්සු උදාර බැල්මකින් බලාගෙන හිටියා. මිනිස්සු ප්රීති ඝෝෂා කර කර, කූඩුව වටේට පොර කකා, ඉස්සර වගේ එහෙ මෙහෙ දුවන්නෙ නැතුව, මාර සතුටකින් බලන් හිටියා අඳුන් දිවියා දිහා.
“ලස්සන බලන්න ඒ අඳුන්..”
“නෑ අනේ හඳුන් දිවියා”.
“අහ් හඳුන් උනත් අඳුන් උනත්, බලන්න දිවියගේ ලස්සන!”
“ඒකනේ අනේ, දිවියත් මාර සතා නේද?”
You received this message because you are subscribed to a topic in the Google Groups "INDRAKA" group.
To unsubscribe from this topic, visit https://groups.google.com/d/topic/indraka/9a4TDM4B3PQ/unsubscribe.
To unsubscribe from this group and all its topics, send an email to indraka+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/indraka/CAFRcW-KiOQX-%3D4V-_mgpQECJ%3DAqgjdb-g62duX%3DSeipgizO2Ow%40mail.gmail.com.
(කැමරූන් ජාතික ලේඛිකා ඉම්බෝලෝ ම්බොයො ගේ කෙටි කතාවකි.) සිංහල පරිවර්තනය - රශ්මික මණ්ඩාවල
‘ඒක ලේවල ලෙඩක් ’, වෛද්යවරු ඔහුට පැවසූහ.
ඔහු වැඩිදුර ප්රශ්න නොකළේ - තමාට ප්රතිකාර කිරීමට පැමිණි කවරෙකුට හෝ වඩා එම රෝගය ගැන දැන සිටි නිසාවෙනි. රුධිරය යනු ශරීරයේ ගංගාව බව සහ තමන් අපවිත්ර වීමත් සමඟම, ඉක්මනින්ම ශරීරය වෙව්ලන්නට පටන්ගෙන ගං ඉවුරක වියළී ගිය පැළෑටියක් සේ මරණයට පත්වන බව හේ දැන සිටියේය. මෙම සත්යය හෙතෙම දැන සිටි හෙයින්, ආරංචිය හමුවේ දැඩි ලෙස කම්පා වූ බවක් නොපෙන්වා දුර්වල ශුභවාදී බැල්මක් හෙළීය. පළමු දින කිහිපයේදී ඔහු බැලීමට යුගල සහ ත්රිත්ව වශයෙන් එන සම්මානිත පිරිස දෙස බුලූ සහ මම ඔහුගේ පසෙක රැඳී සිටිමින් බලා සිටි අතර සමහර විටෙක මෙම පිරිස ඇඳ වටා අඩ සඳක් නිර්මාණය කිරීමට තරම් ප්රමාණවත් විය. ආහාර, නින්ද සහ මළපහ කිරීම ගැන ඔවුහු ඔහුගෙන් විමසා සිටියහ. ඇඳ ඉහ වාර්තා කියවා, හදවතේ ගැස්මට සවන් දී, එකිනෙකාට රහසේ කොඳුරාගත් ඔවුහු නමාගත් හිසින් යුතුව කාමරයෙන් පිටව ගියහ. හෙදියන් විසින් ඔහුගේ අතේ සහ පිට කොන්දේ නහරවලට එන්නත් කරන ලද ඖෂධ ඔහු තුළ නිද්රාශීලි බවක් ඇති කළද, ඔහුගේ නින්ද කෙටි විය. ශරීරයට පොම්ප කරන ලද අතිමහත් රසායනික ද්රව්ය වලින් උත්තේජනය ලද බියකරු සිහිනයන්ගෙන් ඇති කරන ලද දහදිය සහ දාහය විසින් අවසානයේදී ඔහුව අවදි කරනු ලැබීය. තුවායකින් දහදිය පිසදා ගැනීමෙන් අනතුරුව, හෙතෙම අපට බියකරු සිහින ගැන පවසයි. එක් සිහිනයක, ශරීරයක් නැති දෑත් වලින් ඔහුට ලේ වීදුරුවක් ලබාදී, ළමයෙකුගේ හඬින් එය එක උගුරට පානය කරන ලෙස ඔහුට පවසා තිබුණේය. තවත් සිහිනයක, තමාගේ හිස බන්දේසියක් මත සිට තමාට සිනාසෙන අයුරු ඔහු දුටුවේය. සති කිහිපයක් ඇවෑමෙන් ඔහු කෙසඟව ගොස් ඇටසැකිල්ලක් බවට පත්වූයේය. ඔහුගේ මිතුරන් වැල නොකැඩී පැමිණ ඔහුගේ ආත්ම ශක්තිය වැඩි දියුණු කළ අතර ඔහු ද ඔවුන්ගේ ආත්ම ශක්තිය ඉහළ නැංවුවේය. ඔහුගෙන් සමුගන්නා විට, එම ඇඳ මත වැතිර සිටින මනස සහ ආත්මය ඉතා හොඳින් පවතින නමුත් ශරීරයේ අන්තර්ගතයෙන් අඩක් අහිමිව ගිය ඔහුගේ දර්ශනයෙන් වැලපුණෙමු.
ඔහුව බැලීමට පැමිණෙන සියලු දෙනාටම ඔහු නීතියක් පැනවූයේය: හැඬීම තහනම්. ඔයා මොනවටද අඬන්නේ, යැයි හෙතෙම කෙටි සිනහවකින් යුතුව අපෙන් අසනු ඇත. ඔව්, අප හඬන්නේ කුමටද, අප අපෙන්ම අසනු ඇත. මේ අන් අයෙකු නොව එම්කි ය. ඔහු අනෙක් අය සුවකරන්නෙකු වීමට සිටියේය. ඇයි ඔහු තමන්වම සුව කර නොගන්නේ? ඔහුට වෛද්යවරයෙකු වීමට අවශ්ය වූයේ යම් පුද්ගලයෙකුට යහපත් සෞඛ්යයක් ලබාදීම යනු ඔහුට දිගු කාලීනව වටිනා ජීවිතයක් ලබාදීම යැයි විශ්වාසයක් තිබූ හෙයිනි. හැමෝටම යහපත් සෞඛ්යයක්, අප්රිකාවට වඩාත්ම අවශ්ය දෙය බව ඔහු නිතර කීවේය. ආදර්ශ ප්රජාතන්ත්රවාදි ආයතන මත රැඳී ඇති අප්රිකාවේ අනාගතය ගැන කතිකාව ඔහුව පුදුමයට පත් කළේය. එවැනි විසිතුරු බටහිර දෘෂ්ටිවාදයන් කිසිදාක අපගේ ජනතාව අතර මුල්බැස නොගන්නා බව ඔහු නිතර පැවසුවේය. ඔහුට අනුව සියලු මිනිසුන් සමාන නොවන අතර සෑම ඡන්දයක්ම එකම බරක් සහිත ඒවා නොවීය. මන්ද වැඩිහිටියන් තරුණයන්ට වඩා බුද්ධිමත් බැවින්, ඔවුන්ගේ ඡන්දයට වැඩි බරක් තිබිය යුතුය. දුප්පතුන්ට වඩා පොහොසතුන් බලවත් බැවින් ඔවුන්ගේ ඡන්දය බලවත් ලෙස දැකිය යුතුය. මේ සියල්ල ගැන සලකා බලා වගුගත නොකළ යුතු දැයි ඔහු නිතර තර්ක කළේය. අප්රිකාව පුරා විසිරී සිටින ගෝත්රික සමාජ මේ සියල්ල දරාගැනීමට නොහැකි තරම් කුඩා ද? එවැනි සමාජ ඡන්ද දායකයන් තල්ලු කරන්නේ ඔවුන්ගේ බුද්ධියේ කුසලතාවය මත නොව, තම පෞරාණික ගෝත්රික ගම්මානයට යන පාරට තාර දමා ගැනීමේ ක්රමයක් ලෙස ගෝත්රික නායකයාගේ විශ්වාසය පදනම් කරගෙනය. එවැන්නක් අවශ්ය නොවන්නේ කා හටද? බටහිර කුහක ප්රතිපත්ති, යැයි ඔහු විහිලු කරනු ඇත. සියලු මිනිසුන් සමාන වන්නේ කවර නම් ග්රහලොවකද? ඇමරිකාවේ, මේ ශ්රේෂ්ඨ රටෙහි, මේ පරිපූර්ණ ප්රජාතන්ත්රවාදී රටෙහි පවා, පොහොසතුන් දුප්පතුන්ට උසස් වන අතර තරුණයන්ට වැඩි ගෞරවයක් ලැබෙන්නේය. ඉතින් නැහැ, අපට අවශ්ය වන්නේ ආනයනය කරන ලද ආණ්ඩුවක් පිළිබඳ අදහසක් නොව, යහපත් සෞඛ්යයකින් යුතුව ජීවත් වෙමින්, අපට ගැලපෙන පරිදි අපවම පාලනය කර ගත හැකි ආණ්ඩු ක්රමයක් බව ඔහු නැවත කියනු ඇත.
ආහ්, එම්කි. විශ්මයාකාර එම්කි.
ඔහු නොමැති ජීවිතයක් අපට ළඟදීම නොඑළඹෙන බව අපි අපටම කියාගතිමු. ඔහුගේ මෙම රෝගය මුළාකිරීමක් පමණක් බව අප අපටම ඒත්තු ගන්වා ගත් අතර ඔහු එය තම දෙමාපියන්ට ද ඒත්තු ගැන්නුවේය. තමා රෝහලින් පිටවූ වහාම ඔවුන් බැලීමට පැමිණෙන බැවින් නිවසේම රැඳී සිටින ලෙස ඔහු විසින් දන්වන ලදී. සමහර විට දෙමාපියන්ට පමණක් ඇති බලාපොරොත්තුව, තමන්ගේ දරුවන් තමන්ට වඩා කල් ජීවත් වන බවට වූ බලාපොරොත්තුව නිසා හෝ ඔවුන් විසින් ඔහුව විශ්වාස කළ නිසාවෙන්, ඔවුන් අප්රිකාවේ නැවතුණු බැවින්, ඒ අධම රෝගය සමඟ ඔහු සටන් කරන අයුරු දැකබලා ගැනීමේ අවස්ථාව ඔවුන්ට අහිමි විය.
එහෙත් මට කිසිදු අවස්ථාවක් මඟහැර ගත නොහැක.
විවේකි පැය වලදි මම ඔහු සමඟ සිටියෙමි. ඔහුගේ වම්පසින් වූ පුටුවේ හිඳගෙන මම ඔහු නැවත දෑස් හරින තුරු ඔහු සැතපී සිටින දෙස බලා සිටිමි. ඒවා විවර වූ විට, ඔහුව බැලීමට පැමිණි අය සහ ඔහු වෙත ගෙනා තෑගි සහ ප්රාර්ථනාවන් ගැන මම පැවසීමි. බොහෝ වේලාවන් හීදි ඔහු ඔහේ හිස වනා නැවත නින්දට, බියෙන් තැති ගන්නා සිහින ඇති ස්ථානයට ගියේය. දිවාකාලයේ ඔහු අවදිව ඉන්නා දිනවලදී අපි කොඳුරන හඬින් නිස්සාර දේවල් ගැන: වෛද්යවරිය පැළඳගෙන සිටි දම් පැහැති පාවහන්, රෝහලේ කෑම බිම වල නීරස බව, බුලූ ගේ අලුත් කොණ්ඩා මෝස්තරය ගැන කතා කළෙමු. ඔහුගේ රෝගය, අගෝස්තුවේ ලැව් ගින්නක් මෙන් සියල්ල දවාලමින් අප අතර ඇවිළී ගියේය. ඔහු දෙස හෙළන සෑම බැල්මකින්ම මගේ හදවත විශාල විය. මෙම තත්වය තුළ ඔහු සිටින අසුන්දර ස්වභාවය පවා පරයමින් ඔහු තුළ ඇති සුන්දරත්වය ජය ගන්නා අයුරු පෙනිණි. ඔහුව මා දෙසට ඇදගෙන, වැළඳගෙන ඔහුට යා යුතුම නම් මාවද රැගෙන යන පැවසීමට කැමැත්තක් මා තුළ විය. තවත් විටෙක මටම පමණක් සුව කළ හැකි යැයි විහ්වාස කළ ක්රමයකට ඔහුව සුවකරගන්නට ඔහුගේ ඇකිළෙන සිරුර රැගෙන පළා යන්නට මට සිතෙයි. සෑම විටම මා ඔහුගේ ඇඳ අසල වාඩිවි සිටිනු දැක ඔහුට මා ගැන වෙනස් දෙයක් - මට ඔහු ගැන දැනුණු වඩාත් සමීප හැගීමක්- දැනේවා යැයි මම ප්රාර්ථනා කළෙමි. එහෙත් එවැනි දෙයක් නොමැති බව ඔහුගේ වැසුනු දෑසින් පවා මට දැකගත හැකි විය. ඔහු ගැන මට කිසිදු අයිතියක් නොතිබිණි. ඔහුට අයිතිවාසිකම් කිව හැකි එකම ගැහැණියට සියොරා ලියෝන් හි හිඳිමින් ඔහු සුව වන පුවත ලැබෙන තෙක් බලා සිටීම පමණක් කළ හැකි විය.
වැසි සහිත රාත්රියක ඔහු නින්දේදීම මිය ගියා වැනි පුවතක් කොහෙත්ම නොවීය.
මට කිසිදාක මතක තබාගත නොහැකි ආකාරයේ සිහිනයකින් වෙව්ලමින් මම එදින උදැසන අවදි වූයෙමි. පාසලේ සිට වැඩ කරන ස්ථානයට, වැඩකරන ස්ථානයේ සිට රෝහලට බසයෙන් යන තෙක් එහි අන්තර්ගතයන් සමඟ වැස්ස ඇද හැලෙන අයුරු මම දුටුවෙමි. ඔහුගේ කාමරයට මා පිවිසෙන විට ඔහු එතැන නොවීය. එක් කෙටි මොහොතකට ඔහු තමන්ගේ සයනයට ඉහලින් පාවෙන බවක් දුටු බව මා කල්පනා කළ ද, ඊළඟ තත්පරයේදි ඔහු කොතැනකවත් නොවිණි. ඔහු කොතනදැයි කාගෙන් හෝ විමසන්නට හෙදියන්ගේ ස්ථානය වෙත යන අතරතුර, විවර වූ මුඛයෙන් යුතුව, දෑත් හිස මත තබාගත් බුලූ කොරිඩෝව දිගේ වේගයෙන් එන අයුරු මම දුටුවෙමි.
ගිහිල්ලා! ගිහිල්ලා!
මොකක්? මොනාද ඔයා කියන්නෙ, බුලූ?
එම්කි අපිව අතෑරලා ගිහින්! එම්කි ගිහින්!
වසරකට පසුවත්, ඔහු ජීවත්ව සිටියදී මට කියනු ඇතැයි මා ප්රාර්ථනා කල දේවල් කියන, මා ප්රාර්ථනා කල අයුරින් මා වැළඳගන්නා, ඔහුව මම තවමත් මගේ සිහින වල දකිමි. සෑම සිහිනයක්ම අවසානයේදි මුළුමනින්ම ජලයෙන් නිර්මිත රටක සංචාරය කරන්නට ඔහු නික්ම යයි. සදාකාලිකව පාවෙන ඒ රට මම දුර සිට දකිමි. මා ඔහු පසුපස දිව ගියද, ඔහු ජලය බවට හැරුණු අතර, එම රට විසින් ගිලගන්නා ලදී. මෙම සිහිනවලින් අවදිවන විට මගේ සයනය තෙත් ව තිබේ. මම හැඬුව ද, ඒ කදුළු හාර්ලම් හි නිවසක අවමංගල උත්සවයේ අලංකාර නොකල මිනි පෙට්ටියක ඔහු වැතිර සිටිනු දකිද්දී මා කෑ ගසා හැඬු විට ආ කඳුළු තරම් අමු ඒවා නොවේ. ඒ ඔහුව මගේ දෝතට ගැනීමට තිබූ අවසාන අවස්ථාව වුව ද, මට කල හැකි වූයේ දණින් වැටීම පමණි.
ෆ්රීටවුන් වලින් හැතැප්ම පනහක් පිටතින් පිහිටි පෞරාණික ගම්මානයට එම්කි ගේ දේහය රැගෙන යාම සඳහා ඔහුගේ පියා පැමිණියේය. බුලූ සහ මම ඔහු සමඟ ගුවන්තොටුපළට ගියෙමු. අවමංගල්ය ශාලාවේ රථයේ පිටුපස, ඔහු කිසිදාක නොතේරු ඇඳුමක් හැද, අයිස් පෙට්ටියක් ඇතුළත සීතලෙන් ගල්ගැසි දත් නියවමින් එම්කි කකුල් පහේ සංචාරයට සැරසී වැතිර සිටියේය. බුලූ, එම්කි සහ මම එකතුව ගිය ස්ථාන වේගයෙන් පසුකර යන විට බුලූ ගේ අත ගෙන හඬන්නට මට අවැසි වුවද, මට කල හැකි වූයේ මගේ කබායේ වාටියෙන් මගේ දෑස් සහ නාසය පිසදැමීම පමණකි. මගේ දකුණු අත පැත්තෙන්, එම්කිගේ පියා ශෝකයෙන් බරිතව වාඩිවී සිටියේ මුහුදු වෙරළ අද්දර දී මගේ මාමා ව වළ දැමූ දිනයේ මගේ සීයාගේ මුහුණේ තිබූ පෙනුමෙන් යුතුවය. තම එකම පුත්රයා වළ දැමීමෙන් පසුව ද ජීවිතය ගෙන ගිය මගේ සීයා ගැන එම්කිගේ පියාට පවසන්නට මට උවමනා විය. එම්කිගේ මරණයෙන් පසුව ඔහු ද ජීවත් වන බව විශ්වාසයෙන් යුතුව පැවසීමට මට අවැසි වුව ද, මම එසේ නොකළෙමි. හදවත විවිධාකාරයෙන් ඉරි තලා යන අතර ඒවා සුව වන ක්රමවේදය මනුෂ්යාගෙන් මනුෂ්යාට වෙනස් වේ. සමහර විටෙක මෙවැනි දුක්ඛදායකයන්ගෙන් ගැලවීමට අපට නොහැකිය.
(ඉම්බෝලෝ ම්බොයො (Imbolo Mbue) යනු කැමරූන් රාජ්යයේ උපත ලබා මේ වන විට නිව්යෝර්ක් නගරයේ ජීවත් වන ලේඛිකාවකි. ඇය සාහිත්ය ලෝකයට පිවිසෙන්නේ Emke නම් කෙටි කතාව හරහායි. ඇය විසින් 2016 වසරේදී පෙන්ගුයින් ප්රකාශන සමාගම හරහා ප්රකාශයට පත්කරන ලද Behold the dreamers නම් නවකතාවට PEN/Faulkner Award සම්මානය සහ Blue Metropolis Words To Change යන සම්මාන ද්විත්වය හිමිවීමත් සමඟම ඇය ලොව පුරා ජනප්රියත්වයට පත්වූවාය. එමෙන්ම ඩොලර් මිලියනයක ගිවිසුමකට පෙන්ගුයින් සමාගම සමඟ එළඹෙන්නට ද ඇයට හැකි විය. තවද 2021 වසරේ ඇය විසින් නිකුත් කරන ලද How beautiful we were නම් කෘතිය New York times best seller දර්ශකයට එකතු විය.)