Wgc Zuidrand

[Nickie Koskinen]

DeZuidrand is een streek, gelegen ten zuiden van de stad Antwerpen, tussen de Rupelstreek en de Voorkempen en in het zuiden begrensd door de Nete met heel wat potentie om zich te ontwikkelen tot een landschappelijk geheel.

Meer dan de helft van dit gebied bestaat uit open ruimte, opgebouwd uit typische landschappen en een fijnmazig netwerk van waterlopen verweven met landbouwlandschappen, kasteelparken, bosfragmenten, trage wegen en kleine landschapselementen. De aanwezige natuur en bos in de zuidrand wordt sterk bepaald en gedragen door beekvalleien, waterlopen, akkers, kasteeldomeinen, forten en parken en tuinen. Ze vormen een fijnmazig groenblauw netwerk dat de open ruimte met elkaar verbindt en doordringt tot in de dorps- en stadskernen. De aanwezige landbouw in de zuidrand wordt bepaald door grondgebonden landbouw, veeteelt en glastuinbouw. De landbouw speelt een belangrijke rol als behoeder en medebeheerder van de open ruimte. De aanwezige streekprodukten en horecazaken getuigen van een Zuidrand die smaakt. De geschiedenis van de kasteelfamilies, landbouwfamilies en volksverhalen zoals dat van de bendes, kasteelheren, enz geven kleur aan de geschiedenis van de Zuidrand.

Het cultuurhistorisch patrimonium in het gebied wordt ondermeer gekenmerkt door de fortengordel, die de forten in Wommelgem, Borsbeek, Mortsel, Edegem en Wilrijk verbindt. De kastelen en bijhorende parken en domeinen zoals Solhof en Cleydael in Aartselaar, Hof Ter Linden in Edegem, Altenapark in Kontich en Weyminckhove in Hove en Albertpark in Lint, het kasteel van Boechout zijn typisch voor de streek. Enkele kastelen waren de hoven van Plaisantie waar de begoede burgers en adel zich kwam ontspannen. Ook de omgeving en hoeves zoals de Dieseghemhoeve in Mortsel, maken hier deel van uit.Ander cultuurhistorisch patrimonium zoals de molen in Aartselaar en de stenen molen in Boechout zijn de laatste molens in de Zuidrand die verwijzen naar het graan dat verwerkt werd van de akkers. Kapellen en kapelbomen vertellen over religieuze gebruiken en de grot in Edegem die ook vandaag nog een bedevaartsoord is.

In de Zuidrand van Antwerpen werkt de provincie aan de natuur en het landschap. We maken een plek waar mensen op adem kunnen komen, kinderen kunnen spelen en joggers en fietsers kunnen genieten van de natuur.

Met Erfgoedbank Zuidrand krijg je een blik naar het verleden van de gemeentes Aartselaar, Borsbeek, Edegem, Hove, Kontich, Lint en stad Mortsel.

Verken de zuidrand van vroeger of herbeleef je jeugd dankzij de input van onze verenigingen en inwoners die deze website verrijken met foto- audio- en filmmateriaal.

Wil je zelf iets toevoegen aan de erfgoedbank of je verhaal delen?

Laat het ons hier weten!

Het strategisch project omvat de zuidrand van Antwerpen. Om te komen tot een beleefbare open ruimte in de Antwerpse Zuidrand wil het project, in samenspraak met het strategisch project Rupelstreek, verder bouwen op reeds bestaande visies en initiatieven. Er zal op een meer gestructureerde manier werk worden gemaakt van de uitvoering en afstemming van planprocessen die reeds verschillende jaren in het gebied lopen. Het gaat om de ontwikkeling en het beheer van de open ruimte als een toegankelijk en aaneengesloten geheel voor de inwoners van de regio. Met een participatieve, gebiedsgerichte aanpak zal gewerkt worden aan een evenwicht van bos en bosuitbreiding, natuur en de realisatie van instandhoudingsdoelstellingen, (duurzame) landbouw, recreatie, landschap en erfgoed, ontsluiting van o.a. bossen, kasteeldomeinen en beekvalleien, enz.

Voor de tweede periode van het strategisch project wordt er verder ingezet op het versterken van de dynamiek tussen de Vlaamse overheid, provincies, gemeenten en partners. Dit door het uitvoeren van acties uit het actieplan om de visie te realiseren en in te zetten op een doorvertaling van de visie in de nieuwe openruimtegebieden:

Verder wordt er, om het landschappelijk potentieel verder te ontwikkelen tot een aaneengesloten beleefbare, multifunctionele open ruimte en een klimaatadaptieve en veerkrachtige open ruimte, ingezet op volgende doelen:

In een participatief proces met een uitgebreide vertegenwoordiging van burgers, overheden en het middenveld, werd een globale visie voor het gebied uitgetekend. Deze visie zal meer in detail worden uitgewerkt op basis van logische, samenhangende deelgebieden. Dit zal gebeuren in werkgroepen die in het najaar van 2015 opgestart zijn, zoals de werkgroep rond Boshoek. Dit werk moet resulteren in een operationele visie voor het gebied en zijn deelgebieden en een bijhorend actieprogramma.

Een definitief actieprogramma met de gestelde prioriteiten zal een heterogene lijst van acties omvatten die betrekking hebben op concrete uitvoering, sensibilisatie en overleg, voorbereiden en uitvoeren van planprocessen. De kansen en knelpunten worden op vlak van ruimtelijke structuur in kaart gebracht. De uitwerking van de acties gebeurt voor verschillende gebieden en voor 4 thema's:

Bosuitbreiding met het pilootproject Reukens in de gemeente Aartselaar, kasteeldomeinen en parkbeheerplannen met het pilootproject Hof te Linden in de gemeente Edegem, en de instandhoudingsdoelstellingen operationaliseren.

Acties uitwerken rond beleving van open ruimte zoals de wandellussenkaart en fietsroute van het Landschapspark Zuidrand en de herziening van de Abraham Hansroute. Daarbij zal er een streekverband voorzien zijn die de toeristische economie moet versterken.

Daarnaast werd gewerkt aan een afstemming van visies en plannen, een proces dat in zijn laatste fase zit en als output een afgestemde algemene visie "Beleefbare open ruimte" zal neerleggen en een doorvertaling van deze visie in de twee openruimtegebieden Aartselaar-Edegem-Kontich en Kontich-Hove-Boechout-Lint-Lier. Er werd gewerkt aan realisaties die passen binnen het bestaande beleidskader en met het oog op het realiseren van de projectdoelen. Na de synthesestudie van PTA, die afgestemd werd met het strategisch project Rupel en Fortengordels, werd de aanzet gegeven tot een synthesekaart "ruimtelijke visie" voor de open ruimte in de Zuidrand van Antwerpen. Dit gebeurde op basis van een inventarisatie en analyse van bestaande visies. Concreet werden ruimtelijk samenhangende deelgebieden scherper gesteld en werden een aantal aanbevelingen en prioritaire acties voor het gebied aangegeven. De synthesestudie moet een overzichtelijk toetsingskader voor toekomstige planningsprocessen en operationele plannen vormen.

Omgeving voor de Toekomst is een van de belangrijkste prioriteiten van de Vlaamse overheid. Samen met verschillende actoren streven we naar een versnelde aanpak om de bouwshift te realiseren, Vlaanderen klimaatbestendig te maken en de biodiversiteit te behouden en te herstellen.

3a8082e126