İnternet balonunun fazla abartıya
dayanamayıp patladığı günlerde e-girişimcilik dünyasına adım attı.
Sansasyon yaratan bir formatla dikkatleri üzerine geçti. Bilgi çöplüğüne
dönen sanal alemde uzmanlık bilgisinin gücünü fark etti. Sonra...
İNTERAKTİF BİR BAŞARI HİKAYESİ: ERSAN ÖZER VE UZMAN TV
Televizyonculuk, editörlük ve internet birikimini birleştirerek 2007
yılında Uzman TV’yi kuran Magnet Yönetici Ortağı Ersan Özer, içerikten
para kazanma hedefini dört buçuk yıl sonra gerçekleştirebildiğini
söylüyor. Özer’in 2012 beklentisi ise 12 milyon lira ciro.
Uzun yıllar gazetecilikten sağladığı bilgi ve deneyimle interneti
birleştirip kendisine yeni bir alan yaratan Ersan Özer, tam da ABD’de
internet ve teknoloji balonunun patladığı bir dönemde Türkiye’de
internetten para kazanabilmek için kollarını sıvadı.
itiraf.com’un
ardından arkadaşlık siteleriyle hem hedeflediği kitleye ulaşmayı hem de
para kazanmayı sağlayabildi. Ancak temel olarak yapmak istediği içerik
üzerinden para kazanmaktı.
Dünyada videonun (Youtube) patladığı bir dönemde video üzerine bir
şeyler yapmak isteyen Özer’in aklına uzmanlara odaklı video tabanlı bir
soru-cevap sitesi yapmak geliyor. Arkadaşlık sitelerinin çok tuttuğunu,
buradan iyi paralar kazandıklarını ve 2007 yılında internetten
kazandıkları parayı yine internete yatırma kararı aldıklarını belirten
Magnet Yönetici Ortağı Ersan Özer, "Televizyon, internet ve içerik
üretme deneyimlerimi birleştirmek için bir video projesi arıyordum. O
dönemler video dünyada patlamıştı ama daha çok kullanıcıların ürettiği
videolar vardı. Sadece uzmanların olduğu, video tabanlı bir soru-cevap
sitesi Uzman TV fikri bu ortamda gelişti" diyor. Ancak Uzman TV bir
önceki işleri kadar hızlı para getirmiyor. Başlangıçta bir iki yıl
içerisinde kârlı bir iş modeli olarak görülse de Uzman TV’nin kâr
üretmesi ancak dört buçuk yıl sonra sağlanabiliyor.
Türkiye’de içerikten para kazanmanın zor olduğu herkesin malumu. Nitekim
Özer de bu nedenle kaliteli içerik üretilemediğinin altını çiziyor.
"İnternette ise bir kişi üretiyor beş bin kişi çalıyor. Haber
sitelerinin dışında içerik üretimi yok" diyen Özer, Türkiye’de bir takım
büyük grupların internet balonunun patladığı bir dönemde içerik işine
girdikleri için işleri yürütemediklerine dikkat çekiyor. "Video işinden
para kazanılacaksa profesyonel içerikten para kazanılacak diye bir
öngörümüz vardı. Çünkü kullanıcının ürettiği üzerinden reklamverenin
kontrol sağlaması mümkün olmayacağı için reklamının görülmesini
istemiyordu. Biz de ise örneğin tıp alanında bir hoca gripten korunma
yöntemlerini, ileri sürüş teknikleri konusunda bir uzman emniyetli
sürüşü anlatıyor. Yani profesyonel bir çekimle uzmanların yer aldığı bir
yapı planlamıştık. İyi bir içerik üretebilirsek bundan para
kazanabiliriz diye düşünüyorduk. Çünkü reklamverenler; profesörün,
mimarın, akademisyenin olduğu bir platformda olmayı ister" diyen Özer,
başlangıçta işlerin planladığı gibi gitmediğini, Uzman TV’den sonra da
içeriğe ilginin değişmediğini ve içeriğin Türkiye’de para
kazandırmadığını söylüyor.
Dört Buçuk Yıl Sonra Para Kazanıyor
Uzman TV 2009 yılına kadar neredeyse hiç reklam alamadan yoluna devam
ediyor. Peki bu dönem nasıl finanse ediliyor? Magnet’in çatısı altında
bulunan arkadaşlık sitelerinden iyi para kazandıklarını ve buradan
kazandıkları gelirle Uzman TV’yi finanse ettiklerini, ancak Magnet’in
her zaman para kazanan bir şirket olduğunu belirten Özer şunları
söylüyor; "Arkadaşlık sitelerinden iyi kazanıyoruz ve buradan
kazandığımız parayla Uzman TV’yi fonlayabildik. Ama bu dönemde
şirketimiz kârlıydı. Magnet’i Gittigidiyor.com’un kurucuları olan Serkan
Borançılı, Burak Divanlıoğlu, Aydonat Atasever’le ortak kurmuştuk. 2006
yılı mayıs ayında Ciner Medya da ortaklar arasına girdi. Bu süreçte
ortaklarımız gelir yaratamamamızı sorun etmediler."
2009 yılında küçük de olsa reklam almaya başlayan Uzman TV ancak geçen
yıl kasım ayında kâra geçebiliyor. Başka bir ifadeyle Uzman TV ancak
dört buçuk yıl sonra kâr üretebilen bir proje haline geliyor. Bu dönemde
yaklaşık 6-7 milyon lira yatırım yaptıklarını belirten Özer, bu
yatırımların etkisiyle sitenin çok hızlı büyüdüğünü belirtiyor.
İçerikten para kazanılamazken Uzman TV’nin uzun bir sürenin ardından da
olsa kâra geçmeyi başarması ise odaklı reklam anlayışının bir sonucu.
"Örneğin bebek nasıl emzirilir? sorusuna bir doktorun cevabını
verdiğimiz videonun önüne bebek bezi reklamı koyuyoruz. Yani hedefli bir
reklamcılık yapıyoruz. Başından beri bunu öneriyorduk ama internette
video reklamcılığı olmadığı için reklamverenler sıcak bakmıyordu" diyen
Özer, bu tür bir reklamcılığın gelecekte daha çok tercih edileceğine
inanıyor. Özer, "Çünkü daha ölçülebilir, kimin izleyip izlemediği net
olarak ortaya çıkıyor. Televizyon reklamcılığında insanların izleyip
izlemediği ölçülemiyor ve hedefleme çok düşük. Uzman TV olarak biz bu
sorunu çözdük" diyor. Türkiye’de reklam bütçelerinin yüzde 75’inin
televizyonlara gittiğini belirten Özer, Uzman TV’nin bu pastadan pay
almaya başladığını söylüyor. "Televizyondaki reklam filmleri internete
geldiği için hayatımız kurtuldu" diyen Özer şunları söylüyor; "Bütün
videolarımızın önünde reklam var. Bu reklamcılık pahalı. Normal
internetteki bir reklamın bin gösterimi 2 dolarken video üzerinden
gösterimi 30 dolar. Daha önce video reklamcılığı yoktu, 2009 yılından
itibaren anlaşılmaya başlandı. Bugün çok ciddi rakamlarla bütçeler
hedefliyoruz."
12 Milyon Satış Geliri Hedefi
Artık Uzman TV’nin kârlı bir şekilde yoluna devam ettiğine dikkat çeken
Özer’in bu yılki hedefi ise 12 milyon lira net satış gelirine ulaşmak.
Bu yıl 3 milyon civarında kâr planladıklarını belirten Özer, "İnternette
bugüne kadar yaptığımız her işi bir gün satmak üzere yapıyoruz. Uzman
TV’den para kazanıp sonrasında satmayı planlıyoruz. Dolayısıyla bugüne
kadar yatırdığımız parayı bugün kâr yapmasak da Uzman TV’yi satmak
istediğimizde fazlasıyla geri alabiliriz. Çünkü çok ciddi bir marka
oldu. Yatırdığımız paranın çok üzerinde bir değer yarattık. Uzman TV’ye
ayda 6.5 milyon kişi giriyor. Her ay 30 milyon video seyrediliyor.
Dolayısıyla bugün şirketimizin değeri en az 15 milyon dolar. Bizi bir
medya şirketi satın alabilir. Örneğin bir televizyon kanalı bütün
imkanlarını kullansa böyle bir büyüklük yaratamaz. Dünyada da bu işi
gerillalar yaratıyor, büyükler satın alıyor. Bizde de böyle olacak.
Dünyada da bizde de büyükler bu işte başarılı olamıyor. Çünkü bu iş
herkeste olmayan özel bir bilgi ve çok ciddi emek gerektiriyor. Ben
sabah altıya kadar çalışıyorum" diyor.
Uzman TV’de 75 kişiyi istihdam ettiklerini belirten Özer, bu kadar
insana iş üretebildikleri için kendisini çok mutlu hissettiğinin altını
çiziyor. Bugüne kadar Türkiye’de internet üzerinden üç proje yaptığını
hatırlatan Özer, önümüzdeki dönemde ise uluslararası bir projeye imza
atmak istiyor.
Uzmanlarla Para İlişkisi Yok
Uzman TV’nin uzmanlarla ilişkisini sorduğumuzda ise Özer, uzmanlarla bir
para ilişkilerinin olmadığının altını çiziyor. Özer, "Bizim uzmanlarla
bir para ilişkimiz yok. Ne para alıyoruz ne de para veriyoruz. Gündemde
olan merak edilen bir soruyu uzmanına sorup ayrıntılı cevap alıp
yayınlıyoruz. Ayrıca izleyici uzmanın özgeçmişini görebiliyor. Bu
anlamda güvenilir bir yapı oluşturduk. Seyrettiğiniz bir videonun
kaynağı bizde net. Konuşan uzmanın kim olduğu ortada. İnternetteki gibi
kaynaksız açıklamalar yok" diyor. Tıpkı bir gazete, televizyon veya
haber ajansında olduğu gibi, editörlerin gündemdeki konular üzerine
sorular belirleyip uzmanlara mikrofon uzattıklarını belirten Özer, en
fazla sağlık konusundaki videoların ilgi gördüğünü söylüyor. Özer,
"Yoğun ilgi güne göre değişiyor. Ama her zaman sağlık, yeme içme çok
revaçta. Bizim Uzman TV çatısı altında 22 alt konu başlığımız var. En
popüler alanlarımız sağlık, yeme içme ve güzellik-bakım" diyor.
İçerik üretmenin zorluğuna değinen Özer, buna rağmen günde 40 video
ürettiklerini ve toplamda 30 bin videoya ulaştıklarını söylüyor. Uzman
TV’yi kurduklarında bir örneğinin olmadığını belirten Özer, bugün az da
olsa dünyanın farklı yerlerinde benzer sitelerin oluştuğunu belirtiyor.
"İsrail li bir girişimcinin kurduğu bu tür bir video sitesi olan
5min.com’u, ABD’nin en büyük internet servis sağlayıcısı olan American
Online (AOL) şirketi 80 milyon dolara satın aldı" diyen Özer, bu işin
ciddi yatırım gerektirdiğini ve ancak zaman içerisinde para
kazanabildiğinin altını çiziyor. Hatta profesyonel içerik sitelerinin
bir yıldan önce reklam almasının mümkün olmadığını dile getiriyor. 12
yıl gibi bir sürede üç projeye imza atan Özer, Endeavor girişimcisi
olmasının kendisine çok büyük değer kattığını söylüyor. Özer, "Endeavor
sayesinde ulaşamayacağım insanlara ulaşabildim. Yine Endeavor’a `şöyle
bir şeye ihtiyacımız var’ dediğimiz anda dünyanın dört bir yanındaki
imkanlarını kullanarak seferber oluyor" diyor.
İnternet Girişimcileri Kendi Deneyim ve Bilgilerine Önem Versin
İnternetten iyi para kazanan bir girişimci olarak yeni internet
girişimcilerinin deneyim ve bilgiye önem vermelerini öğütleyen Ersan
Özer şunları söylüyor; "Gazetecilik yaparken de ben içerik
hazırlıyordum. Bugün yaptığım farklı değil sadece farklı mecra
kullanıyoruz. Bugüne kadar hep medyada bulundum. Bu da medya, bu işi
yaparken televizyonculuk bilgisi lazım, editörlük bilgisi ve internet
bilgisi lazım. Başka biri bunu çok zor yapar. Ben 2000 yılında
itiraf.com’u kurdum, site bir anda popüler oldu sonra onu satıp
arkadaşlık sitelerini kurdum. Arkadaşlık sitelerinde şu anda lideriz.
Sonuçta hepsinde içerik önemli. Ben televizyonculuk, editörlük ve
internet birikimimi birleştirdim; ortaya Uzman TV çıktı. Uzman TV için
buna ihtiyaç var. Biri eksik olsaydı bugüne gelemezdik."
Girişimcilere, yurtdışında var olan bir projeyi Türkiye’ye taşımalarını
da öneren Özer, "Yeni bir şeylerin maliyeti daha yüksek ve zaman
gerekiyor. Yurtdışında tutmuş bir işi getirmek daha az riskli" diyor.
Gelişmiş ülkelerde bu alana güçlü sermaye girdiğini, çok sayıda fonun bu
tür işleri desteklediğini belirten Özer, internette konulan sermaye
oranında büyümenin mümkün olduğunun altını çiziyor.
İnternet girişimcisini destekleyen birçok fonun Türkiye’ye de yoğun ilgi
göstermeye başladığını vurgulayan Özer şunları anlatıyor: "Skype’ın
kurucusuna ait yatırım şirketinin Türkiye yöneticisi bizi ziyaret etti.
Türkiye’de çok büyük bir fırsat gördükleri için buraya yerleştiler.
Böyle çok sayıda yatırım şirketi Türkiye’yi radarına aldı. 50 milyon
dolara kadar yatırım yapmaya hazırlar." Yabancı fonların ilgisinin
Türkiye’de ciddi bir potansiyel olduğunun göstergesi olduğuna dikkat
çeken Özer, uluslararası işler yapabilmek için ciddi sermayenin
gerektiğini, bu fonların katkılarıyla önümüzdeki dönemde uluslararası
başarıyı yakalayacak projelerin doğacağına inanıyor.
Sırada Global Bir Girişim Var: YouLike
2012’nin ilk çeyreğinde Magnet’teki hisselerinin büyük bölümünü satan ve
yönetimden ayrılan Özer, yeni girişimi Youlike.com'u Mayıs ayında
kullanıcılarıyla buluşturdu. Başarıyla devam ettirdiği arkadaşlık
sitelerinden ve UzmanTv gibi markalaşmış bir girişimden kazandığı
tecrübelerle global bir sosyal ağ girişimine soyunan Ersan Özer, yeni
girişimi YouLike ile kullanıcılarını beğendikleri ve beğenmedikleri
şeylere göre eşleştirerek buluşturmayı hedefliyor.