|
İki Nüktedir.
BİRİNCİ NÜKTE:
Madem Cenâb-ı Hak var; herşey var. Madem Cenâb-ı
Vâcibü’l-Vücuda intisap var; herşey için bütün eşya var. Çünkü,
Vâcibü’l-Vücuda nisbetle herbir mevcut, bütün mevcudata, vahdet sırrıyla
bir irtibat peydâ eder. Demek, Vâcibü’l-Vücuda intisabını bilen veya
intisabı bilinen herbir mevcut, sırr-ı vahdetle, Vâcibü’l-Vücuda mensup
bütün mevcudatla münasebettar olur. Demek herbir şey, o intisap noktasında
hadsiz envâr-ı vücuda mazhar olabilir. Firaklar, zevâller, o noktada
yoktur. Bir ân-ı seyyâle yaşamak, hadsiz envâr-ı vücuda
medardır.
Eğer o intisap olmazsa ve bilinmezse, hadsiz firaklara ve
zevâllere ve ademlere mazhar olur. Çünkü, o halde, alâkadar olabileceği
herbir mevcuda karşı bir firakı ve bir iftirakı ve bir zevâli vardır.
Demek, kendi şahsî vücuduna, hadsiz ademler ve firaklar yüklenir. Bir
milyon sene vücutta kalsa da (intisapsız), evvelki noktasındaki o
intisaptaki bir an yaşamak kadar olamaz.
Onun için, ehl-i hakikat
demişler ki: “Bir ân-ı seyyâle vücud-u münevver, milyon sene bir vücud-u
ebtere müreccahtır.” Yani, Vücud-u Vacibe nisbetle bir an vücut, nisbetsiz
milyon sene bir vücuda müreccahtır.
Hem bu sır içindir ki, ehl-i
tahkik demişler: “Envâr-ı vücut ise Vâcibü’l-Vücudu tanımakladır.” Yani, o
halde kâinat, envâr-ı vücut içinde olarak, melâike ve ruhaniyat ve
zîşuurlarla dolu görünür. Eğer Onsuz olsa, adem zulümatları firak ve zevâl
elemleri herbir mevcudu ihata eder. Dünya, o adamın nazarında, boş ve hâli
bir vahşetgâh suretinde görünür.
Evet, nasıl ki bir ağaç
meyvelerinin herbirisi, ağacın başındaki bütün meyvelere karşı birer
nisbeti var. Ve o nisbetle birer kardeşi, arkadaşı mevcut olduğundan,
onların adedince ârızî vücutları vardır. Ne vakit o meyve ağacın başından
kesilse, herbir meyveye karşı bir firak ve zevâl hâsıl
olur.
|
Lügatler
:
adem : yokluk, hiçlik
alâkadar :
ilgili
ân-ı seyyâle : bir anda akıp giden zaman
dilimi
ârızî : sonradan ortaya çıkan
Cenâb-ı Hak :
Hakkın tâ kendisi olan, şeref ve yücelik sahibi Allah
Cenâb-ı
Vâcibü’l-Vücud : varlığı zorunlu olan, var olmak için hiçbir sebebe
ihtiyacı bulunmayan, şeref ve yücelik sahibi Allah
ehl-i hakikat
: doğru ve hak yolda olan kimseler
ehl-i tahkik : gerçeği
delilleriyle bilen âlimler
elem : acı, keder
envâr-ı
vücud : varlık nurları; Rabbiyle olan bağdan ortaya çıkan varlık
nurları, ışıkları
firak : ayrılık
hadsiz :
sınırsız
hâli : ıssız, boş
hâsıl olmak : meydana
gelmek
iftirak : ayrılma, dağılma
ihata : kapsama,
kuşatma
intisap : bağlanma, mensup olma
irtibat : bağ,
ilişki
kâinat : evren
mazhar : erişme, nail
olma
medar olma : dayanak, kaynak
melâike :
melekler
mensup : bağlı
mevcudat :
varlıklar
mevcut : varlık
münasebettar : ilgili,
bağlantılı
müreccah : tercih edilen
nazar :
bakış
nisbet : kıyas
nisbetsiz : bağlılığı
olmayan
nükte : ince mânâlı söz
peydâ etme : meydana
getirme, kazanma
remiz : işaret
ruhaniyat : ruhanîler,
maddî yapısı olmayan varlıklar
sırr-ı vahdet : birlik
sırrı
suret : biçim, şekil
Vâcibü’l-Vücud : varlığı
gerekli olan, var olmak için hiçbir sebebe ihtiyacı bulunmayan
Allah
vahdet : birlik, teklik
vahşetgâh : yalnızlık
yeri
vücud : varlık, var oluş
vücud-u ebter : kesik,
sona ermiş varlık; kendisiyle Rabbi arasındaki bağı kesen
varlık
vücud-u münevver : nurlanmış varlık; kendisiyle Rabbi
arasında bağ kuran varlık
Vücud-u Vâcib : varlığı zorunlu olan,
var olmak için hiçbir sebebe ihtiyacı bulunmayan varlık,
Allah
zevâl : kaybolma
zîşuur : şuur
sahibi
zulümat : karanlıklar
|
