|
Nasıl ki, meselâ bir çiçek vücuttan gider; fakat yüzer
tohumcuklarını ve tohumcuklarda mahiyetini vücutta bırakmakla beraber,
küçük elvâh-ı mahfuzada ve elvâh-ı mahfuzanın küçük nümuneleri olan
hafızalarda binler suretini bırakıp, zîşuurlara etvâr-ı hayatıyla ifade
ettiği tesbihât-ı Rabbâniye ve nukuş-u esmâiyeyi okutturur, sonra gider.
Öyle de, yeryüzünün saksısında güzel masnuatla münakkaş olan bahar
mevsimi, bir çiçektir. Zâhiren zevâl bulur, ademe gider. Fakat onun
tohumları adedince ifade ettikleri hakaik-i gaybiye ve çiçekleri adedince
neşrettiği hüviyet-i misaliye ve mevcudatı adedince gösterdikleri hikmet-i
Rabbâniyeyi kendine bedel olarak vücutta bırakıp sonra bizden saklanır.
Hem o giden baharın arkadaşları olan sair baharlara yer boşaltır-tâ onlar
gelip vazife görsünler. Demek o bahar zâhirî bir vücudu çıkarır, mânen bin
vücut giyer.
ÜÇÜNCÜ
İŞARET
وَثَالِثًا:
مَعَ
نَشْرِ
الثَّمَرَاتِ
اْلاُخْرَوِيَّةِ
وَالْمَنَاظِرِ
السَّرْمَدِيَّةِ
fıkrası ifade ediyor ki:
Dünya bir destgâh ve bir
mezraadır; âhiret pazarına münasip olan mahsulâtı yetiştirir. Çok Sözlerde
ispat etmişiz: Nasıl ki cin ve insin amelleri âhiret pazarına
gönderiliyor. Öyle de, dünyanın sair mevcudatı dahi, âhiret hesabına çok
vazifeler görüyorlar ve çok mahsulât yetiştiriyorlar. Belki küre-i arz
onlar için geziyor. Belki denilebilir ki, onun içindir. Bu sefine-i
Rabbâniye, yirmi dört bin senelik bir mesafeyi bir senede geçip meydan-ı
haşrin etrafında dönüyor.
Meselâ, ehl-i Cennet elbette arzu ederler
ki, dünya maceralarını tahattur etsinler ve birbirine nakletsinler. Belki
o maceraların levhalarını ve misallerini görmeyi çok merak ederler.
Elbette, sinema perdelerinde görmek gibi, o levhaları, o vak’aları
müşahede etseler, çok mütelezziz olurlar.
Madem
öyledir; herhalde, dâr-ı lezzet ve menzil-i saadet olan dâr-ı Cennette,
عَلٰى
سُرُرٍ
مُتَقَابِلِينَ1
işaretiyle, sermedî manzaralarda, dünyevî maceraların
muhaveresi ve dünyevî hâdisâtın manzaraları Cennette
bulunacaktır.
Dipnotlar - Arapça İbareler -
Haşiyeler :
1 : “Karşılıklı tahtlarda.” Hicr Sûresi,
15:47.
|
Lügatler
:
adem : yokluk, hiçlik
amel : iş,
davranış
dâr-ı Cennet : Cennet diyarı
dâr-ı lezzet :
gerçek ve daimî lezzet yeri olan Cennet
destgâh :
tezgâh
dünyevî : dünyaya ait
ehl-i Cennet : Cennet
ehli, Cennetlikler
elvâh-ı mahfuza : herşeyin kaderinin
kaydedilip muhafaza edildiği mânevî levhalar
etvâr-ı hayat :
hayat boyu yaşanan değişiklikler, hayat safhaları
hâdisât :
olaylar
hakaik-i gaybiye : bilinmeyen ve görünmeyen âlemlerin iç
yüzleri
hikmet-i Rabbâniye : kâinatın Rabbi tarafından herşeyin
belirli gayelere yönelik olarak anlamlı, faydalı ve tam yerli yerinde
yaratılması
hüviyet-i misâliye : yansıyan kimlik, örnek mahiyet,
şahsiyet
ins : insanlar
küre-i arz : yerküre,
dünya
mahsulât : ürünler
mânen : mânevî
yönden
masnûat : san’at eserleri
menzil-i saadet :
mutluluk yeri
mevcudat : varlıklar
meydan-ı haşir :
haşir meydanı
mezraa : tarla
misal :
görüntü
muhavere : karşılıklı konuşma
münakkaş :
nakışlanmış, süslenmiş
müşahede etme :
gözlemleme
mütelezziz olma : lezzet alma
neşretme :
yayma
nukuş-u esmâ : isimlerin nakışları
nümune :
örnek
sair : diğer, başka
sefine-i Rabbâniye :
Allah’ın gemisi, dünya
sermedî : sürekli
suret :
biçim, şekil
tahattur etme : hatırlama
tesbihât-ı
Rabbâniye : Allah’ı öven ve kusurdan yüce tutan sözler
vak’a
: olay
vücud : beden, varlık
zâhiren :
görünürde
zâhirî : görünürdeki
zeval : sona
erme
zîşuur : şuur sahibi
|
