Macahelliler: “3 - 5 günlük yiyeceğimiz kaldı”

[GÜRCÜ KÜLTÜR MERKEZİ]

Macahelliler: “3 - 5 günlük yiyeceğimiz kaldı”

 

UNESCO tarafından korunacak alanlar içerisinde tescillenmiş olan Artvin Borçka'ya bağlı Macahel'de, yollar kardan kapalı ve  hayvanlar açlıktan ölüyor. İki-üç metreyi bulan kardan dolayı hayvanlarına yem bulamayan köylüler zor durumda, 'imdat' diyorlar. Karayolları dahil tüm kurumlara başvuran ve soruna çare arayan köylüler, başka bölgelerde yaban hayvanlarına et atılması gibi, havadan yem vb yiyecek istiyorlar. Köylüler, kısa süre sonra kendilerinin yiyeceklerinin de biteceği endişesi yaşıyorlar.

İlknur Yılmaz

Artvin'in Borçka ilçesine bağlı olan Macahel toplam 6 köyden oluşan bir vadi.  Karayoluyla ulaşmak oldukça güç. 50 Kilometrelik Borçka Macahel yolu hava koşulları uygunsa yaklaşık 2,5 saat sürüyor. Keskin virajları, dik yokuş ve inişleri, karda yağmurda kapanan geçitleriyle ünlü bir toprak yolla ulaşım sağlanabiliyor. Macahel'e ulaşmak için,  Karçal dağlarında deniz seviyesine göre  400 metreden  bin 860 metreye kadar yükseğe çıkmak  gerekiyor. Temmuz ayında bile dağlarında kar eksik olmayan Macahel'de,  300'ü aşkın odunsu ve otsu bitki, yaklaşık 66 kuş, 30 yabani hayvanın  yaşadığı gözlemlenmiş. UNESCO 2005 yılında Paris'te düzenlediği toplantıda, aralarında Türkiye'den Macahel'in de yer aldığı 17 ülkeden 23 sahayı, Dünya Biyosfer Rezerv Ağına eklemiş. Böylece Macahel, ilk biyosfer rezerv alanı olarak tescillenerek koruma altına alınmış.

'YARDIM' İSTEMEYE UTANIYORLAR

Macahel'de daha önceleri kışın hastalık ve benzeri durumlarda “Protokol Yolu”ndan önce Gürcistan'a geçiliyor ve tekrar Türkiye sınırından gelinerek Borçka'ya ulaşım sağlanıyordu.

Bugüne dek Macahel'in köylüleri her kış sorunlar yaşıyor ve hep kendileri çözüm üretiyordu. Bu kış zorlu geçti. Macahelliler yardım istemeye bile utanıyorlar. Köyde yaşayanlar sorularımızı yanıtlamakta zorlandılar bu yüzden. Onları “bu sizin ayıbınız değil” diyerek ikna etmek bize düştü.

Şimdi Macahel'de kar iki-üç metre yüksekliğinde  ve yolLAR kapalı. Macahel'in  köylüleri besledikleri hayvanlara yedirecekleri yemlerinin kalmadığını söylüyorlar. 5-6 hayvanın açlıktan, yem bulamamaktan öldüğünü söylüyor ve yolların bir an önce açılmasını istiyorlar. Aksi halde onların geçim kaynağı olan hayvanlar bir bir ölecek. Kendi yaşamları da risk altında.

YİYECEĞİMİZ BİTTİ DEMEYE UTANIYORLAE

Macahel bölgesinde Kayalar (Kvebistavi) Köyünde yaşayan Nazım Özgöz, tüm köy yollarının kapandığını, birbirleriyle iletişim kuramadıklarını, komşularının ineğinin öldüğünü aktardı. Özgöz. kendisinin de 2 inek 2 de dana beslediğini ve yemlerinin tükendiğini söyledi. Köylerinde hep yaşlıların yaşadığını belirten Özgöz boğazı düğümlenerek, “bizim Macahel'liler size 'bizim yiyeceğimiz bitti' demeye utanırlar. Ama bizim evde sadece fasulye turşusu var yiyecek olarak. Eşim turşuları suya koyup yıkadı tuzunu azalttı ve yemek yaptı. Onu yiyoruz kaç gündür” dedi.

Bir an önce yolların açılmasını isteyen Özgöz, “Yağ bitti. Zeytin bitti. İneğimiz sütten kesildi. Süt de içme olanağımız yok. Devletten talebimiz bir an önce yolları açsınlar en azından Camili'ye ulaşabilelim. Camili Köyüne bir dozer bırakmışlar ama mazotu yok. Kullanılamıyor. Mazot Borçka'da kalmış. Biz mi kendimizi ifade edemiyoruz bilemiyorum ki. Ama zor durumdayız” dedi. 

HAYVANLARIN YEMLERİ BİR ÖĞÜN AZALTILIYOR

Macahel'de Efeler (Eprati) Köyünde yaşayan, telefonla bağlantı kurabildiğimiz Cevdet Kahya, bu sene kışın çok zorlu geçtiğini, kış için biriktirdikleri hayvan yemlerinin  tükenmek üzere olduğunu aktardı. “Her zaman yedirdiğimiz miktarın daha azını verebiliyoruz.” diyen Kahya, hayvanlar için üç beş günlük, kendileri için ise 10 gün yetecek kadar yiyecekleri kaldığını söyledi. En azından Macahel'de var olan 6 köyün arasındaki yolların açılması gerektiğini belirten Kahya, “Bu köylerde 200-250 kişi yaşıyor. Köylerde hayvanlar ölmeye başladı. Borçka Camili arasındaki yol açılsın en azından. Aramızda bir dağ var ve yol açılamıyor.” dedi. 

'GEREKİRSE HELİKOPTERLE YARDIM GÖNDERİLSİN'

Yine Efeler Köyünden Erdal Altınkaya, “Son bir aydır birbirimizle yardımlaşarak yaşıyoruz. Artık yolu mu açarlar, helikopterle yardım mı gönderirler bilmiyorum. Biz bu köyde 3-5 kişi varız. Aylardır yolumuz kapalı. Birbirimizden yardım alarak yaşıyoruz” dedi.

Maral Köyü muhtarı Metin Bayram, köylerle bağlantı kurmaya çalıştıklarını ve ne kadar hayvan yemi kaldığını sorduklarını anlattı. Bayram, Uğur ve Kayalar köylerinde 2 evin, Maral köyünde 3-4 evin yemlerinin tümüyle bittiğini, imeceyle hem yiyecekleri paylaştıklarını, hem de kar yağmadığında dağdan karayemiş kesmeye çalıştıklarını söyledi. Borçka Kaymakamlığı'na ve Artvin Valiliği'ne, Karayolları Müdürlüğü'ne dilekçeler yazdıklarını söyleyen Bayram, “iki dozerle Borçka Macahel yolunu açmaya çalışacaklar, biz dilekçemizde helikopterle yiyecek yardımı yapılmasını istedik. Yol eğer açılamazsa acil durumda bunun yapılması lazım” dedi.

HALKOYLAMASINDA TÜRKİYEDE KALMAYI SEÇTİLER

Camili köyünden olan, şimdi Borçka'da bulunan  ve devlet yetkilileriyle yapılan görüşmelere katılan  Olgun Yavuz ise, Macahel'de bu kış ekim ayından beri kar olduğu için köydeki hayvanların ve burada kışı geçiren insanların zor durumda olduğunu belirtti.

Hayvan ölümlerinin başladığını ve bu durumdan yetkilileri haberdar ettiklerini belirten  Yavuz, “fakat kaymakamımızın çabaları işini bilmeyen diğer bürokratlara takılmaktadır. Bizlere son olarak 'yol açmaya çalışalım' deniliyor ve eğer kar yağmazsa bir ay içinde yolun açılabileceği söyleniyor” dedi.  Oysa orada tam bir afet durumu yaşandığını, pek çok köylünün  kendi yiyeceğini hayvanlarla paylaşmaya başladığını, eğer bir hafta daha bu insanlara ulaşılamazsa yoğun hayvan ölümlerinin başlayacağını aktaran Yavuz, “bu durum ulaşabildiğimiz köylülerin durumu. Hiç haber alamadığımız mahalleler, köyler de var.

UNESCO tarafından biosfer alanı olarak ilan edilen bölgenin durumu bu şekilde . Kendi isteği ile yani halkoylaması ile oyunu Gürcistan'da değil, Türkiye'de yaşamaktan yana kullanmış olan bu bölgenin neden cezalandırıldığını ve yeterince önemsenmediğini de anlamakta güçlük çekmekteyim” dedi. (Ankara/EVRENSEL)

21/03/2012/