"Bolwerk van gierzwaluwen" (onderzoek in Almelo)

[Frits]

Hallo,

Dit jaar wordt in de Almelose wijk Aalderinkshoek waar ik woon een groot
verduurzamingsproject aan huurwoningen uitgevoerd.

Het blijkt dat hiervoor in 2024 door EcoMilieu een grondige
inventarisatie heeft plaatsgevonden in het kader van de Omgevingswet.

Het complete document met o.a. foto's van nestlocaties van gierzwaluwen
is hier te downloaden (EcoMilieu-onderzoek vanaf pag. 29):

https://files.catbox.moe/uvl74e.pdf (10 MB)

Citaat (pag. 50) uit het onderzoek:

"Het betreft hier een bolwerk van gierzwaluwen, met maar liefst 62
nestlocaties in het plangebied..."

Ik woon al vele jaren in deze wijk en was me er niet van bewust dat er
zoveel nestplaatsen zijn. Dit terwijl ik vanuit de hoogste flat hier
ongehinderd uitzicht heb over de hele wijk.

(Conclusie: ik ben een waardeloze gierzwaluwenwaarnemer, maar dit terzijde.)

Op pag. 47 is tot op huisnummerniveau te vinden waar de nestplaatsen van
gierzwaluwen zich bevinden.

Groeten,
Frits

[Jaap Langenbach]

Hallo,

Erg mooie tip Frits. Ik heb de afgelopen weken vele 10-tallen ontheffingen Wnb en omgevingsvergunningen bekeken maar deze heeft verreweg de meeste info erbij. Meestal ontbreekt het ecologenrapport. Discussie met provincie ook interessant !

Hoe kwam je aan de link?

Hoe zien die 85 kasten eruit, of zijn het toch neststenen geworden, want ze moeten  blijven hangen hoewel het "tijdelijke" mitigatie is. Fotootje? Volgend jaar onderzoek doen, dan kun je je gemiste waarnemingen opkrikken. Laat ons weten als er een kast bezet raakt.

Ik snap helaas de fasering niet helemaal geloof ik. Op p.19 staat wel deels werken tijdens broedseizoen maar op p. 8 voor 1-5 en na 1-10., punt 16. Maar in punt 17 wel in broedseizoen werken! En in bijlage II p. 55 weer iets anders over fasering. Wordt er ook gerenoveerd buiten de groene en paarse clusters?

Mijn bespreking staat op mijn ongelooflijke projectenpagina met nu 400 stuks en 32.000+ kasten. Je kunt ze in jouw buurt nu makkelijk vinden op de projectenkaart in Maps. Klik op de gierzwaluw bij Almelo en je bent er:

https://gierzwaluw.website/Projecten.html 

Vriendelijke groet,

Jaap Langenbach, 06 3849 7474

Utrecht

https://gierzwaluw.website

Op ma 6 okt 2025 om 11:22 schreef Frits <ae...@7600.nl>:

--
Je hebt dit bericht ontvangen, omdat je je hebt aangemeld bij de groep 'Gierzwaluwen' van Google Groepen.
Als je je wilt afmelden bij deze groep en geen e-mails van de groep meer wilt ontvangen, stuur je een e-mail naar gierzwaluwen...@googlegroups.com.
Ga naar https://groups.google.com/d/msgid/gierzwaluwen/7da873bf-4a17-09b2-cedd-0ca2f5acacd2%407600.nl om deze discussie te bekijken.

[Rick Wortelboer]

Dag,

Mooi voorbeeld hoe woningcorporaties te werk gaan.

Jammer dat er alleen uitwendige nestplekken worden aangebracht, verrassenderwijs alleen op woningen (flats) die buiten het project vallen. Hoewel er lokgeluiden gebruikt moeten gaan worden, is het nog maar de vraag of ze deze kasten snel gaan accepteren. Ze zien er heel anders uit dan de huidige nestplekken. De kasten zijn wel permanent, zoals ook aangegeven in Kennisdocument Gierzwaluw 2.0 (tijdelijke mitigatie voor gierzwaluwen bestaat niet).

 

In de toelichting die door de Provincie is gevraagd (het rapport was toch niet zo compleet) staat: "De verduurzamingswerkzaamheden hebben geen invloed op de staat van de nestplaatsen van de gierzwaluw. Er is bewust gekozen voor een minder optimale isolatie van de woningen om alle (actuele en potentiële) nestplaatsen van de gierzwaluw te behouden. De werkzaamheden veroorzaken een verstoring

zoals beperking invliegmogelijkheden (oa. door aanwezige steigers en werkzaamheden), na de werkzaamheden zijn alle (actuele en potentiële) nestplaatsen onveranderd weer toegankelijk voor de gierzwaluw."

Dat klinkt heel mooi. De woningen worden in oktober natuurvrij gemaakt en voor het broedseizoen weer beschikbaar gemaakt. Hoewel... 

Er staat namelijk (ook in de toelichting):

"Tijdens het broedseizoen van de gierzwaluw blijven ten alle tijde voldoende nestlocaties voor de

gierzwaluw beschikbaar. Alle grondgebonden woningen in de wijk zijn in dezelfde stijl gebouwd
waardoor elke woning beschikt over dezelfde potentiële nestplaatsen, de genoemde kolommen (zie
bijlage I van de quickscan voor foto’s van de woningen). Veel van deze woningen zijn in particulier
bezit. Deze woningen staan verdeeld door de wijk en aan deze woningen wordt niet gewerkt.
Hierdoor zijn er aan de voorzijde van de particuliere woningen 145 potentiële nestplaatsen
beschikbaar en aan de achterzijde zijn 177 potentiële nestplaatsen beschikbaar (enkele plaatsen zijn
al in gebruik door gierzwaluw of huismus, deze zijn hierin niet meegeteld). Hiermee zijn er in totaal
222 potentiële alternatieve nestplaatsen, verdeeld over de wijk en gelijk aan de actuele nestplaatsen,
beschikbaar voor de gierzwaluw (zie bijlage I, oranje stippen: alternatieve nestlocaties gierzwaluw).
Omdat ook een deel van de particuliere huizen door gierzwaluwen gebruikt worden verwachten we
dat, door het gieren van de al aanwezige gierzwaluwen, de gierzwaluwen uit het plangebied naar
deze locaties worden ‘getrokken’. De permanente mitigerende nestkasten die aan de flats worden
opgehangen dienen als overcompensatie en waarborgen toekomstige duurzame groei van de

populatie."

Dit betekent dat er toch bestaande nestplekken ongeschikt zijn tijdens het broedseizoen, en wel bij alle woningen in het project. Dat betekent ook dat de vogels bij de andere nestplekken (waar 'giervluchten plaatsvinden') gaan proberen binnen te dringen, bij gebrek aan hun oude nestplek. Net zoals in de Joanneskerk bij renovaties bij Leystromen in de buurt (dat ging daar niet goed). Het is dus niet zo dat opeens de 'vrije plekken' (de gele stippen) worden ingenomen. De oplossing is dan om gefaseerd te werken: niet het hele project in één keer ontmoedigen en renoveren, maar spreiden over meerdere jaren. Dit is aangegeven in groene blokken en paarse blokken (pag 9, besluit provincie). Dit is door de provincie afgedwongen, want stond eerst niet in het activiteitenplan. Dat is prima.

Plaatje van de spouwmuurkolommen waar de gierzwaluwnesten zitten.

Vraag is natuurlijk of de bestaande nesten allemaal weer in gebruik genomen gaan worden. Misschien kan Frits hier in 2026 een mooi projectje van maken. Misschien samen met de vogelwerkgroep, of mensen uit deze praatgroep, want in je eentje ga je nooit alle nesten ontdekken. Of misschien met leden van de KNNV afdeling Twente/Almelo. Een plek voor een landelijke dag van de KNNV-werkgroep Gierzwaluwen in 2026?

Groeten,

Rick

Op ma 6 okt 2025 om 16:35 schreef Jaap Langenbach <gierzwalu...@gmail.com>:

Je hebt dit bericht ontvangen omdat je bent geabonneerd op de groep 'Gierzwaluwen' van Google Groepen.

Als je je wilt afmelden bij deze groep en geen e-mails van de groep meer wilt ontvangen, stuur je een e-mail naar gierzwaluwen...@googlegroups.com.

Ga naar https://groups.google.com/d/msgid/gierzwaluwen/CAEMufw4771aHd3ckwuCUKnnHH993%2BYoRwvZcwotwZccgpT4qxw%40mail.gmail.com om deze discussie te bekijken.

Virusvrij.www.avast.com

[Jaap Langenbach]

Hallo,

Het voorschrift voor tijdelijk / permanent in het Kennisdocument is iets anders dan Rick aangeeft. Bij bijna alle voorschriften in het KD staat een "tenzij", of een "bij voorkeur" o.i.d. Zodat afwijken bijna altijd mogelijk is . Zo ook hier:

De tekst gaat zo:

"  1. Permanent aanbieden van nestgelegenheden.

Als regel kan meegegeven worden dat vervangende nestgelegenheid ook permanente nestgelegenheid is. Maatregelen die op een andere locatie aangeboden worden ter overbrugging van tijdelijk onbruikbaar geraakte broedplaatsen (en/of als permanente voorzieningen niet tijdig gerealiseerd kunnen worden), mogen dus niet zonder meer verwijderd worden. Is dit niet mogelijk, dan moet dit ecologisch onderbouwd worden." 

Hoe je een minder goede maatregel ecologisch kunt onderbouwen wordt niet aangegeven. 

In de praktijk wordt die ecologische onderbouwing meestal geïnterpreteerd als "tijdelijke kasten mogen verwijderd worden als geconstateerd is dat ze niet in gebruik zijn". Wat "in gebruik" inhoudt wordt dan meestal weer niet omschreven, maar geïnterpreteerd als "leegstand op 1 september". Maar als er gebroed is en ze het volgend jaar terugkomen mogen ze niet weg want beschermd nest ! Kost verder een gigantische inspanning om al die kasten op "gebruik" te monitoren. 

Dus keihard verbod voor het verwijderen van 'tijdelijke' kasten is nodig. Scheelt veel gedoe, tijd en geld. En ze moeten dus ook van permanente kwaliteit zijn. Er is heel wat tijdelijke rommel opgehangen in projecten op basis van vorige KD. Het lijkt nu wat beter te gaan, maar mij nog weinig projecten met laatste KD van bekend.

Op dinsdag 7 oktober 2025 om 10:45:56 UTC+2 schreef rickwor...@gmail.com:

[Rick Wortelboer]

Dus afwijken van de regel moet onderbouwd worden. Dat is wel een drempel voor het zomaar kunnen verwijderen

Rick

Op di 7 okt 2025, 12:46 schreef Jaap Langenbach <gierzwalu...@gmail.com>:

Ga naar https://groups.google.com/d/msgid/gierzwaluwen/ecc19d1b-fc01-4c2e-bbf6-ce34946273can%40googlegroups.com om deze discussie te bekijken.