Cách khám phá hình ảnh giả mạo do AI tạo ra (St). Fr: Minh Đỗ Texas

[Minh Nguyen Quang]

Cách khám phá hình ảnh giả mạo do AI tạo ra

Các hình ảnh, video và âm thanh lừa đảo đang lan rộng do sự gia tăng và lạm dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo…

Sự giả mạo bằng trí tuệ nhân tạo đang nhanh chóng trở thành một trong những vấn đề lớn nhất mà mọi người phải đối mặt khi sử dụng mạng xã hội. Các công nghệ như deepfake cho phép người dùng tạo ra video và hình ảnh giả mạo một cách hết sức chân thực, đôi khi khó phân biệt được với những tài liệu thực tế.

Thông tin lan truyền

Những ngày gần đây, trên mạng xã hội Twitter và nhiều nền tảng khác, người dùng đã lan truyền hình ảnh ông cựu TT Trump bị cảnh sát mặc trang phục chống bạo động New York bắt trên đường phố. 

Những bức ảnh khác diễn tả cảnh ông Putin đứng sau song sắt của nhà tù.

Sự lan truyền chóng mặt của những tấm ảnh này một phần bắt nguồn từ yếu tố thời sự khi cựu Tổng thống Donald Trump có thể phải đối mặt với cáo buộc hình sự, còn Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây bị Tòa hình sự quốc tế (ICC) phát lệnh bắt giữ.

Kiểm chứng

Theo kiểm chứng của hãng tin Reuters, những bức ảnh nói trên đều không có thật. 

Chúng được đăng tải lần đầu trên Twitter bởi ông Eliot Higgins, nhà sáng lập tổ chức báo chí điều tra Bellingcat có trụ sở tại Hà Lan.

Bài đăng của ông nhận được hàng chục nghìn lượt tương tác và chia sẻ trên nhiều nền tảng mạng xã hội khác nhau. Xác nhận với Reuters, Higgins cho biết những bức ảnh trên được ông tạo ra bằng công cụ tạo ảnh sử dụng AI, Midjourney v5.

Thậm chí trong bài đăng của mình  ,  nhà sáng lập Bellingcat cũng nêu rõ đây là ảnh giả. Tuy nhiên với việc đăng tải các bức ảnh gây xôn xao dư luận, Higgins sau đó đã bị chính Midjourney, công

 ty chủ quản của AI tạo ra các bức ảnh giả nói trên chặn truy cập vào hệ thống của họ.

Được biết, các ứng dụng chẳng hạn như DALL-E, Midjourney và Sora của OpenAI,hỗ trợ việc giả mạo trở nên dễ dàng hơn, kể cả đối với những người không có kỹ thuật, bởi vì chỉ cần nhập yêu cầu, hệ thống sẽ đưa ra nhiều kết quả giả mạo khác nhau theo mong muốn 

của khách hàng.

Việc gia tăng sử dụng AI mang lại cả lợi ích lẫn những vấn đề nguy hiểm mới và đầy bất ngờ. 

Nghe thì có thể công nghệ này vô hại,tuy nhiên nó cũng có thể được lạm dụng để tạo ra thông tin sai lệch hoặc xâm phạm quyền riêng tư và danh dự của cá nhân.

Deepfake là một thuật ngữ được đề cập đến việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo ra video, âm thanh hoặc hình ảnh giả mạo có chất lượng cao,thường không thể phân biệt được với các dữ liệu gốc.

Vậy nên, Henry Ajder, người sáng lập công ty tư vấn Latent Space Advisory và là chuyên gia hàng đầu về AI tổng hợp cho biết một số lời khuyên để phân biệt hình ảnh deepfake, chẳng hạn như chuyển đổi khuôn mặt là một trong những phương pháp deepfake phổ biến nhất.

Muốn phân biệt được hình ảnh, video có phải giả mạo không hãy nhìn vào làn da xem có cùng tông màu với các bộ phận khác trên cơ thể không. 

Bên cạnh đó, đôi mắt có chớp tự nhiên trong video không,bởi vì một số deepfake kỹ thuật kém nó sẽ mô phỏng không hoàn hảo lại điều này.

Ngoài ra, miệng và răng cũng là đặc điểm quan trọng mà AI khó thể giả mạo được, bởi chỉ cần để ý xem hình miệng có phù hợp với âm thanh không là biết đâu mới là video gốc. Còn AI chưa đủ tinh vi để có thể cắt ghép phần răng cho phù hợp hình miệng, vì vậy nếu video giả mạo thì răng sẽ bị mờ.

Tính nhất quán của bóng tối và ánh sáng cũng là một điểm quan trọng. Thường thì đối tượng được lấy nét rõ ràng và có vẻ sống động như thật một cách thuyết phục nhưng các yếu tố trong phông nền có thể không thực tế.

AI có khả năng tái tạo lại các sự kiện và nhân vật lịch sử.

Một trong những ứng dụng quan trọng của AI trong lịch sử là phục hồi và bảo tồn các hiện vật lịch sử. Các thuật toán học máy có thể phân tích các hiện vật bị hư hỏng hoặc xuống cấp, chẳng hạn như các bản thảo hoặc tác 

phẩm nghệ thuật cổ và khôi phục chúng về trạng thái ban đầu bằng kỹ thuật số. 

Quá trình này giúp các nhà sử học và nhà nghiên cứu có được sự hiểu biết chính xác hơn về quá khứ.

AI có thể được sử dụng để tạo ra các bản tái tạo ảo sống động về các di tích lịch sử, tòa nhà và phong cảnh. 

Thông qua việc sử dụng các mô hình 3D và dữ liệu lịch sử do AI tạo ra, chúng ta có thể quay ngược thời gian và khám phá các thành phố cổ, đền thờ và di tích như nguyên trạng của chúng. 

Công nghệ này cho phép các nhà sử học tiến hành khảo cổ học (ảo ) và thu được những hiểu biết mới về quá khứ.

Bức ảnh do AI tạo ra về sự tồn tại của robot thời kỳ đầu. 

Việc AI có thể tạo văn bản dễ dàng cũng là một thách thức đáng kể. Tuy nhiên kẻ xấu có thể sử dụng AI để tạo ra các tài liệu lịch sử giả mạo, truyền bá thông tin sai lệch hoặc thậm chí bịa đặt toàn bộ những sự kiện trong quá khứ. 

Điều này làm dấy lên mối lo ngại về độ tin cậy của các nguồn lịch sử và khả năng các tác phẩm giả mạo do AI tạo ra có thể đánh lừa các nhà nghiên cứu và công chúng.

Một bức ảnh khác về con ngựa khổng lồ do AI tạo ra. 

Đoạn video deepfake giả chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong Un. (Ảnh cắt từ clip).

Các chuyên gia cho biết, trong bối cảnh các hình ảnh do AI tạo ra ngày càng trở nên khó phân biệt Thật hay Giả Phương cách tốt nhất để đối phó với tin giả liên quan hình ảnh giả mạo là cần nâng cao nhận thức và giáo dục cộng đồng.