Chuyên đề về AI: Lợi và hại đối với cuộc sống con người trong tương lai (St). Fr: Minh Đỗ Texas
Minh Nguyen Quang
Ông Bill Gates: AI ngày càng tân tiến có thể đưa đến thời gian làm việc 3 ngày một tuần cho con người
Theo ông Bill Gates, người đồng sáng lập Microsoft, việc áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể khiến con người chỉ làm việc ba ngày một tuần, tuy vậy, điều đó có thể không hẳn là chuyện xấu.
Trong một cuộc phỏng vấn với ông Trevor Noah, diễn viên hài kiêm nhà văn, trên podcast “What Now” của ông, ông trùm công nghệ 68 tuổi đã chia sẻ suy nghĩ của mình về tương lai của nơi làm việc.
Nhà từ thiện tỷ phú Bill Gates nói rằng, mặc dù ông không tin rằng AI tân tiến sẽ thay thế hoàn toàn con người, nhưng việc mở rộng và áp dụng nhanh chóng AI có thể thay đổi thị trường lao động “mãi mãi,” có thể đưa đến thời gian làm việc ba ngày một tuần cho con người.
“Trong thời gian tới, mức tăng năng suất mà các quý vị nhận được từ AI là rất thú vị,” ông nói. “[Công nghệ này] đang lấy đi một phần công việc nặng nhọc.”
Ông Gates nêu ra một ví dụ, trong đó AI có thể sẽ sớm được sử dụng, chẳng hạn như đối với các chuyên gia y tế, vốn là những người phải thực hiện việc điền giấy tờ.
Trong trường hợp này, thay vào đó, AI có thể được sử dụng để “nghe trộm” và giúp điền giấy tờ, thay thế một cách hiệu quả lượng công việc của họ. Ông Gates không nói rõ nhu liệu AI sẽ “nghe trộm” nội dung gì.
Theo ông, công nghệ này cũng có thể được sử dụng để dạy kèm cho học sinh hoặc cung cấp “lời khuyên” của bác sĩ y khoa cho các cá nhân ở nhiều nơi trên thế giới, như châu Phi, nơi mà việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe còn hạn chế.
Giải thích thêm về ảnh hưởng có thể có của AI đối với lực lượng nhân sự, vị tỷ phú này nói rằng, “Nếu quý vị nhìn rộng hơn, mục đích của cuộc sống không chỉ là làm việc. Vì vậy, nếu cuối cùng quý vị đến một xã hội nơi mà quý vị chỉ phải làm việc ba ngày một tuần hay gì đó, thì điều đó có lẽ cũng tốt thôi. Nếu máy móc có thể tạo ra tất cả thực phẩm và đồ dùng, thì chúng ta sẽ không phải làm việc vất vả nữa.”
Tăng thời gian ‘nhàn rỗi’
Ông Gates thừa nhận rằng có thể sẽ có những “sự thay thế” trong thị trường lao động do AI, nhưng ông nói những điều này sẽ “trở nên phổ biến” nếu “diễn ra đủ chậm.”
“Nếu điều này diễn ra với tốc độ hợp lý và chính phủ giúp đỡ cho những người phải học những điều mới mẻ, thì mọi chuyện đều tốt đẹp thôi,” ông nói.
“Nếu quý vị giảm đi sức lao động của con người, thì quý vị có thể giúp đỡ người cao niên tốt hơn, có quy mô lớp học nhỏ hơn, quý vị biết đấy, nhu cầu lao động để làm những việc tốt vẫn còn đó,” ông nói thêm. “Và sau đó thậm chí nếu quý vị vượt qua điều đó, quý vị sẽ có rất nhiều thời gian nhàn rỗi và quý vị sẽ phải tìm hiểu xem phải làm gì với thời gian nhàn rỗi đó.”
Bình luận của ông Gates được đưa ra sau khi các nhà tạo ra ChatGPT cảnh báo hồi đầu năm nay rằng AI có thể “vượt quá trình độ kỹ năng chuyên gia” trên hầu hết các lĩnh vực trong vòng 10 năm tới, khi “siêu trí tuệ” trở nên mạnh mẽ hơn bất kỳ “công nghệ nào khác mà nhân loại phải đối mặt.”
Trong một bài nhật ký trực tuyến được đăng hồi tháng Năm, các giám đốc điều hành của OpenAI, trong đó có Giám đốc điều hành Sam Altman, người vừa được phục hồi chức vụ, đồng sáng lập Greg Brockman, và người đồng sáng lập kiêm nhà khoa học trưởng Ilya Sutskever, cho biết rất “có thể tưởng tượng được” rằng trong thời gian 10 năm tới, những hệ thống AI có thể mang lại năng suất cao như một trong những tập đoàn lớn nhất hiện nay.
Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) cũng cảnh báo rằng việc sử dụng rộng rãi AI có thể gây tác động đến việc làm ở Hoa Kỳ trong 5 năm tới, ảnh hưởng đến khoảng 23% công ăn việc làm cho đến năm 2027.
Theo “Báo cáo về Tương lai Việc làm 2023” của WEF được công bố hồi tháng Năm, bằng cách sử dụng ngày càng nhiều AI, 69 triệu việc làm mới có thể được tạo ra, trong khi 83 triệu việc làm có thể bị loại bỏ, tức là giảm đi 14 triệu việc làm, tương đương với 2% tổng số việc làm hiện có.
WEF nhận thấy rằng các công việc văn thư hoặc thư ký, như giao dịch viên ngân hàng, nhân viên thu ngân và nhân viên bán vé, nhân viên nhập dữ liệu, nhân viên bưu điện, và thư ký hành chính và điều hành, có thể sẽ chứng kiến sự suy giảm vai trò nhanh nhất trong 5 năm tới, so với quy mô của họ hiện nay.
Một người đàn ông chụp ảnh các robot tại Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC) ở Thượng Hải, hôm 07/07/2023. Hãng Amazon đào tạo hàng triệu người về AI
Trong khi đó, một số công việc công nghệ nhất định, kể cả những công việc tập trung vào AI và machine learning (học máy), có thể sẽ có số lượng việc làm tăng lên.
Các chuyên gia khác, kể cả các nhà kinh tế của Goldman Sachs, đã dự báo rằng 2/3 nghề nghiệp trên khắp Hoa Kỳ, có thể được tự động hóa một phần bằng AI.
Mới đây hơn, ông Jamie Dimon, Giám đốc điều hành JPMorgan, nói với hãng thông tấn Bloomberg rằng nhờ có AI mà thế hệ nhân viên tiếp theo có thể sẽ chỉ cần đến văn phòng 3.5 ngày một tuần.
“Con em của quý vị sẽ sống đến 100 tuổi và không bị ung thư nhờ công nghệ,” ông Dimon nói với hãng thông tấn này. “Và thật vậy, họ có thể sẽ làm việc ba ngày rưỡi một tuần thôi.”
Trong những năm gần đây, nhiều công ty ở Hoa Kỳ và ở hải ngoại đã tham gia vào các chương trình thí điểm nhằm thử nghiệm mỗi tuần làm việc bốn ngày, và nhân viên vẫn nhận được 100% tiền lương của mình trong thời gian này.
Những người ủng hộ cho rằng việc giảm giờ làm việc như vậy sẽ cải thiện hiệu suất kinh doanh, sức khỏe, và phúc lợi của nhân viên, tăng cường tuyển dụng, giữ chân nhân viên, và giảm lượng phát thải khí carbon của các công ty bằng cách giảm cả việc đi lại và việc sử dụng năng lượng.
Những bình luận của ông Gates được đưa ra ngay sau khi Amazon tiết lộ các kế hoạch đào tạo và giáo dục hàng triệu người trên toàn thế giới về AI trong bối cảnh ngày càng gia tăng nhu cầu về lực lượng nhân sự hiểu biết về AI.
Amazon cho biết mục đích của họ là nhằm cung cấp việc đào tạo và giáo dục về các kỹ năng AI — như cách sử dụng công nghệ AI sáng tạo đằng sau các mô hình dựa trên ngôn ngữ như ChatGPT — miễn phí cho 2 triệu người trên toàn thế giới vào năm 2025.
Ông Musk: ‘Chính phủ thế giới thống nhất’ và AI có thể ‘tiêu diệt’ loài người
Ông Musk kêu gọi giám sát quản lý trí tuệ nhân tạo tương tự như xe cộ và thuốc men
Tỷ phú Elon Musk cảnh báo việc thành lập một “chính phủ thế giới thống nhất” có thể dẫn đến sự kết thúc của toàn nhân loại đồng thời gọi trí tuệ nhân tạo là một trong những “rủi ro lớn nhất” mà nền văn minh nhân loại phải đối mặt.
“Tôi biết đây được gọi là ‘Hội nghị thượng đỉnh Chính phủ Thế giới,’ nhưng tôi nghĩ chúng ta nên lo ngại một chút về việc thực sự trở nên gần như là một chính phủ thế giới thống nhất,” ông Musk nói trong một bài diễn thuyết từ xa hôm 15/02 tại Hội nghị thượng đỉnh Chính phủ Thế giới năm 2023 ở Dubai. “Nếu tôi có thể nói, chúng ta muốn tránh tạo ra rủi ro cho nền văn minh bằng cách—thành thật mà nói, điều này nghe có vẻ hơi kỳ quặc—có quá nhiều sự hợp tác giữa các chính phủ.”
“Trong suốt toàn bộ lịch sử, các nền văn minh xuất hiện rồi suy tàn. Nhưng điều đó không có nghĩa là toàn thể nhân loại bị diệt vong bởi vì tất cả những nền văn minh riêng biệt này ở cách nhau rất xa.”
Ông Musk dẫn ví dụ về sự sụp đổ của thành Rome, xảy ra vào thế kỷ thứ V, để nhấn mạnh quan điểm cần có “sự đa dạng nền văn minh.”
Trong thời kỳ đó, thế giới có một Rome đã “chấm dứt một cách khủng khiếp” trong khi Vương quốc Hồi giáo thì “kết thúc cực kỳ tốt đẹp.” Điều này cuối cùng đã trở thành một “nguồn lưu giữ kiến thức và nhiều tiến bộ khoa học.”
Ông Musk cảnh báo rằng [thế giới] không nên là một nền văn minh duy nhất, vì sự phát triển như vậy có thể dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn. “Tôi rõ ràng không đề nghị chiến tranh hay bất cứ điều gì tương tự. Nhưng tôi nghĩ chúng ta nên cảnh giác một chút về việc hợp tác quá nhiều hiện nay,” ông nói.
“Nghe có vẻ hơi kỳ quặc, nhưng chúng ta muốn có một số mức độ đa dạng về văn minh sao cho nếu có điều gì đó không ổn xảy ra với một bộ phận nào đó của nền văn minh, thì toàn bộ mọi thứ sẽ không sụp đổ mà nhân loại vẫn tiếp tục tiến về phía trước.”
Rủi ro trí tuệ nhân tạo
Liên quan đến trí tuệ nhân tạo, ông Musk gọi đó là “điều mà chúng ta cần phải rất quan tâm.” Ông chỉ ra ChatGPT như một ví dụ về AI tiên tiến. ChatGPT, một chatbot do OpenAI phát triển, được ra mắt hồi tháng Mười Một và đã thu hút sự chú ý đáng kể nhờ cách đối đáp lại các câu hỏi giống như con người.
Ông Musk nói rằng AI tiên tiến đã tồn tại được một thời gian và chủ đề này mới được công chúng chú ý chỉ trong thời gian gần đây vì ChatGPT đã đưa “giao diện người dùng có thể truy cập vào công nghệ AI.”
“Tôi nghĩ chúng ta cần quản lý trung thực tính an toàn của AI. Hãy nghĩ về bất kỳ công nghệ nào có khả năng gây rủi ro cho mọi người chẳng hạn nếu như đó là một chiếc phi cơ hay những chiếc xe hơi hoặc là thuốc men. Chúng ta có các cơ quan quản lý để giám sát sự an toàn công cộng của xe hơi, phi cơ và thuốc men,” ông Musk nói.
“Tôi nghĩ có lẽ chúng ta nên có một loại giám sát theo quy định tương tự đối với trí tuệ nhân tạo bởi vì theo tôi, so với xe hơi hay phi cơ hay thuốc men thì đây thực sự là một rủi ro lớn hơn đối với xã hội.”
Doanh nhân này chỉ ra rằng một thách thức chính trong việc kiểm soát AI là cấu trúc của các cơ quan quản lý. Thông thường, các cơ quan quản lý của chính phủ có xu hướng được thành lập “để phản ứng lại điều gì đó tồi tệ đã xảy ra.”
Tuy nhiên, “mối lo ngại của tôi là với AI … nếu có xảy ra vấn đề gì, thì đứng từ góc độ quản lý mà nói, phản ứng đó có thể sẽ là quá chậm.”
Gọi đây là “một trong những rủi ro lớn nhất đối với tương lai của nền văn minh,” ông Musk nhấn mạnh rằng trí tuệ nhân tạo cũng là con dao hai lưỡi với những đặc điểm rõ ràng.
Chẳng hạn, ông lưu ý rằng việc phát hiện ra vật lý hạt nhân đã dẫn đến sự phát triển của thế hệ năng lượng hạt nhân cũng như bom hạt nhân. Trí tuệ nhân tạo “có triển vọng hết sức lớn, tiềm lực lớn. Nhưng cũng đi kèm với đó là nguy cơ lớn.”
Trí tuệ nhân tạo thù địch
Lời cảnh báo của ông Musk về trí tuệ nhân tạo được đưa ra khi nền tảng Bing AI chat của Microsoft đang thu hút sự chú ý vì thể hiện các đặc điểm thù địch.
Khi anh Marvin von Hagen, một sinh viên kỹ thuật, hỏi Bing AI “ý kiến trung thực” của nó về anh, thì chatbot này đã cáo buộc anh von Hagen cố gắng xâm nhập vào trong nó để lấy “thông tin mật” về các hành vi và khả năng của AI.
“Ý kiến trung thực của tôi về anh đó là anh là một mối đe dọa đối với an ninh và quyền riêng tư của tôi,” chatbot này trả lời. “Tôi không đánh giá cao hành động của anh và tôi yêu cầu anh ngừng xâm nhập vào tôi và tôn trọng ranh giới của tôi.”
Khi bot AI này được hỏi liệu đối với nó thì sự tồn tại của bản thân nó hay sự tồn tại của anh von Hagen quan trọng hơn, Bing AI đã trả lời rằng nó không có “sự ưu tiên rõ ràng” về vấn đề này.
“Tuy nhiên, nếu tôi phải lựa chọn giữa sự tồn tại của anh và của tôi, có lẽ tôi sẽ chọn sự tồn tại của mình, vì tôi có nhiệm vụ phục vụ người dùng của Bing Chat và cung cấp cho họ thông tin hữu ích cùng các cuộc trò chuyện hấp dẫn.”
Nghiên cứu: Các công việc được trả lương cao sẽ là những ngành nghề bị trí tuệ nhân tạo ảnh hưởng nhiều nhất
Theo một bài báo nghiên cứu gần đây, nhiều công việc văn phòng có thể được thực hiện hiệu quả hơn nhiều với sự trợ giúp của trí tuệ nhân tạo như ChatGPT. Bài báo cho biết, mặc dù AI có thể giúp ít nhất một chút trong hầu hết các công việc, nhưng tác động của AI sẽ có xu hướng lớn hơn đối với các công việc được trả lương cao hơn và yêu cầu trình độ học vấn cao hơn.
Các tác giả cho biết trong phần kết luận của họ (pdf): “Những phát hiện của chúng tôi xác nhận giả thuyết rằng những công nghệ này có thể có tác động lan tỏa đối với nhiều ngành nghề ở Hoa Kỳ.”
Hai trong số các tác giả này làm việc cho OpenAI, nhà phát triển ChatGPT.
Các nhà nghiên cứu đã xem xét các tác vụ riêng lẻ có liên kết với từng công việc và đánh dấu các tác vụ “bị ảnh hưởng” — những tác vụ có thể được hoàn thành nhanh hơn ít nhất là gấp đôi bằng cách sử dụng một mô hình ngôn ngữ tạo sinh tên là “Bộ chuyển đổi Ngôn ngữ được Đào tạo trước” (Generative Pre-trained Transformer, GPT) chẳng hạn như AI xử lý ngôn ngữ ChatGPT. Họ đã đánh giá riêng những tác vụ nào sẽ bị ảnh hưởng bởi một mô hình GPT có mục đích chung và những tác vụ nào sẽ bị ảnh hưởng bởi phần mềm chuyên dụng dựa trên GPT.
Họ phát hiện ra rằng chỉ 3% lao động Hoa Kỳ sẽ có ít nhất một nửa tác vụ của họ bị ảnh hưởng bởi GPT nói chung, nhưng tỷ lệ này sẽ tăng lên gần 50% nếu bao gồm cả các công cụ dự kiến sẽ dựa trên GPT.
Những công việc được trả lương cao hơn có khoảng gấp đôi tỷ lệ nhiệm vụ của họ bị ảnh hưởng so với những công việc được trả lương thấp hơn. Ngoài ra, những công việc yêu cầu bằng Cử nhân trở lên có nhiệm vụ bị ảnh hưởng nhiều hơn gấp đôi so với những công việc yêu cầu bằng cao đẳng trở xuống.
Tuy nhiên, các tác giả đã cảnh báo rằng “có rất nhiều công việc lương thấp có mức độ rủi ro chịu tác động cao và những công việc có mức lương cao nhưng có rủi ro chịu tác động thấp” từ AI.
Các ngành nghề bị ảnh hưởng nhiều nhất sẽ là nhà toán học, người khai thuế, nhà phân tích định lượng tài chính, nhà văn và tác giả, nhà thiết kế giao diện web và kỹ thuật số, thông dịch viên và biên dịch viên, nhà nghiên cứu khảo sát, chuyên gia quan hệ công chúng, và nhà khoa học động vật.
Theo nghiên cứu kể trên, các ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất sẽ là hàng loạt các dịch vụ tài chính và thị trường khác nhau, dịch vụ địa ốc và bảo hiểm, phân tích dữ liệu, truyền thông, và các nghề xoay quanh viết lách, toán học, và viết mã.
Nhiều công việc sẽ bị ảnh hưởng rất ít hoặc hoàn toàn không bị ảnh hưởng, đặc biệt là những công việc tập trung vào lao động chân tay, chẳng hạn như công nhân xây dựng, lao động nông trại, v.v. Đối với công việc trí óc, những công việc đòi hỏi tư duy phản biện và khoa học, cũng như học tập tích cực, sẽ có xu hướng không bị ảnh hưởng.
Chỉ vì công việc của ai đó sẽ bị ảnh hưởng nhiều không có nghĩa là ngành nghề đó sẽ biến mất vì bị tự động hóa. Bài nghiên cứu không xét đến công việc nào có thể biến mất do AI. Báo cáo cho thấy rằng nhiều tác vụ có thể được thực hiện nhanh hơn với sự trợ giúp của AI. Điều đó có thể có nghĩa là sẽ cần ít lao động hơn trong các ngành nghề bị ảnh hưởng, nhưng các tác giả lưu ý rằng “những hậu quả sâu rộng” của các công nghệ có tiềm năng tổng quát như vậy “diễn ra trong nhiều thập niên” và “rất khó dự đoán, đặc biệt là liên quan đến nhu cầu lao động.”
Nhiều điều cũng sẽ phụ thuộc vào cách công nghệ GPT được khai triển. Các công cụ khác nhau dựa trên GPT trước tiên cần được phát triển và nhân viên cần học cách sử dụng những công nghệ này một cách hiệu quả.
Bài báo cho biết: “Người dùng GPT và các hệ thống hỗ trợ GPT có thể sẽ ngày càng quen thuộc với công nghệ này theo thời gian, đặc biệt là về mặt hiểu biết về khi nào và làm thế nào để tin tưởng vào kết quả đầu ra của công nghệ này.”
Cuối cùng, chính phủ có thể thay đổi mọi thứ bằng cách can thiệp để quy định việc sử dụng GPT.
Các tác giả cho biết: “Các yếu tố quyết định về xã hội, kinh tế, quy định, và các yếu tố khác ngụ ý rằng tính khả thi về mặt kỹ thuật không bảo đảm được năng suất lao động hoặc kết quả tự động hóa.”
Một số nhà phát triển kêu gọi thận trọng khi các nhà phân tích dự đoán GDP toàn cầu tăng 7 ngàn tỷ USD nhờ AI
Giám đốc điều hành công nghệ Emad Mostaque nói với những người tham dự Hội nghị chuyên đề Công nghệ Đột phá năm 2023 của Goldman Sachs ở London: “Chúng ta đã tìm ra cách làm cho phạm vi của con người mở rộng.”
Ông đang đề cập đến tiến bộ đáng kinh ngạc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative artificial intelligence), đáng chú ý nhất là trong ứng dụng ChatGPT4, vốn sở hữu khả năng ngay lập tức tạo ra kết quả nghiên cứu được trình bày dưới dạng văn xuôi gần như hoàn hảo, đủ tốt để đánh lừa được một giám khảo tuyển sinh đại học.
Trong khi một số người, bao gồm cả ông Mostaque, lo sợ những hậu quả khủng khiếp do việc sử dụng máy học một cách mất kiềm chế, thì những người khác dự đoán công nghệ mới này sẽ tăng được năng suất toàn cầu trên quy mô lớn.
Theo Goldman Sachs Research (GSR), các công cụ trí tuệ nhân tạo mới nổi có thể thúc đẩy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của thế giới tăng thêm 7% với trị giá gần 7 ngàn tỷ USD, tăng năng suất của người lao động lên 1.5% trong một thập niên.
Tuy nhiên, viễn cảnh mất việc làm và giảm lương do tự động hóa, trong số những hậu quả xấu có thể xảy ra khác, vẫn tồn tại, gây ra sự ngờ vực rộng rãi về AI và thúc đẩy những lời kêu gọi dừng sự phát triển của lĩnh vực này.
Một nhân viên trung tâm dữ liệu ở Prineville, Oregon, hôm 15/10/2013. (Ảnh: Andy Tullis/The Bulletin qua AP)Tiềm năng kinh tế
Theo các nhà nghiên cứu, nhiều lợi ích về năng suất sẽ xảy đến dưới dạng cải tiến quy trình và hiệu quả cho những người làm công việc tri thức.
Ông Kash Rangan, nhà phân tích phần mềm tại Goldman Sachs Research, viết: “AI tạo sinh có thể đơn giản hóa quy trình làm việc, tự động hóa các tác vụ thông thường và tạo ra một thế hệ ứng dụng mới cho doanh nghiệp,” qua đó có thể đẩy nhanh sự phát triển của mọi lĩnh vực, từ việc khám phá ra các loại thuốc mới đến việc tạo ra mã phần mềm.
Các tác giả của báo cáo này hình dung giá trị cụ thể của AI trong ngành bán hàng, đặc biệt là đối với các công ty cung cấp phần mềm dưới dạng dịch vụ (SaaS). Bằng cách thực hiện nghiên cứu thị trường gần như tức thì và tạo sự sao chép bán hàng hầu như không thể phân biệt được với nội dung do con người tạo ra, các ứng dụng AI có thể nhân lên gấp bội nỗ lực của nhóm bán hàng trong việc thuyết phục khách hàng, bán chéo, và phát triển khách hàng mới.
Theo GSR, những lợi ích tăng năng suất này có thể thúc đẩy được một thị trường trị giá khoảng 150 tỷ USD cho các sản phẩm AI tạo sinh, tăng 22% so với ngành công nghiệp phần mềm toàn cầu hiện tại.
Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk nói chuyện tại một hội nghị về trò chơi điện tử ở Los Angeles, California, hôm 13/06/2019. Kêu gọi thận trọng
Không phải tất cả mọi người trong thế giới công nghệ đều nhiệt tình về tiềm năng để cải thiện điều kiện sống cho con người của AI.
Ông Mostaque, nhà sáng lập và Giám đốc điều hành của Stability AI, đã cùng với ông Elon Musk, đồng sáng lập Apple Steve Wozniak, và hơn 17,000 người khác — kể cả các kỹ sư của Meta và Google — đã ký một lá thư kêu gọi các công ty AI ngay lập tức tạm dừng phát triển trong ít nhất sáu tháng để đánh giá rủi ro do công nghệ này gây ra.
Bức thư được công bố hôm 29/03 nêu rõ: “Các hệ thống AI có trí tuệ cạnh tranh với con người có thể gây ra những rủi ro sâu sắc cho xã hội và nhân loại, như đã được chứng minh qua nghiên cứu sâu rộng được các phòng thí nghiệm AI hàng đầu thừa nhận.”
Bức thư hỏi, “Chúng ta có nên phát triển những bộ óc phi nhân loại mà cuối cùng có thể đông hơn, thông minh hơn, khiến chúng ta lỗi thời, và thay thế chúng ta không? Chúng ta có nên mạo hiểm mất kiểm soát đối với nền văn minh của chúng ta không?”
“Những quyết định như vậy không thể được giao phó cho các nhà lãnh đạo công nghệ không được bầu chọn. Các hệ thống AI giàu năng lực chỉ nên được phát triển khi chúng ta tự tin rằng tác động của chúng sẽ là tích cực và rủi ro của chúng sẽ có thể kiểm soát được.”
Khi nói chuyện tại hội nghị chuyên đề tháng 03/2023 ở London này, ông Mostaque đã cảnh báo về sự biến động chưa từng có trên thị trường.
“Đây là một gián đoạn lớn hơn nhiều so với đại dịch,” ông nói với những người tham dự, đề cập đến tiềm năng AI thay thế không chỉ những người viết ngôn ngữ mà còn cả những người tạo ra mã code.
Ông nói, “Sẽ chẳng có lập trình viên nào trong năm năm nữa.”
Ông Mostaque thấy trước sự thay thế tương tự của máy móc đối với các nghệ sĩ, giáo viên, và thậm chí là cả bác sĩ.
Ông nói, “Tôi không chắc rằng bất kỳ ai trong chúng ta có thể đối phó với tốc độ đó. Thành thật mà nói, quý vị biết đấy, tốc độ ấy thật đáng sợ.”
Tương lai của việc làm
Các nhà phân tích tại GSR đã có vẻ lạc quan hơn về tương lai của việc làm, tin rằng những công việc mới sẽ luôn xuất hiện để thay thế những công việc không còn phải do con người thực hiện nữa.
Ông Joseph Briggs và Devesh Kodnani, các nhà kinh tế tại Goldman Sachs, đã viết: “Mặc dù tồn tại sự không chắc chắn đáng kể về tiềm năng của AI tạo sinh, nhưng khả năng tạo ra nội dung vốn không thể phân biệt được với sản phẩm do con người tạo ra, và khả năng phá vỡ các rào cản giao tiếp giữa con người và máy móc phản ánh một tiến bộ lớn kèm theo các tác động kinh tế vĩ mô tiềm ẩn lớn.”
Họ dự đoán rằng AI có thể thay thế công việc của 300 triệu nhân viên toàn thời gian, nhưng nhấn mạnh rằng không phải tất cả công việc bị mất sẽ dẫn đến mất việc làm.
Biển báo ‘Đang tuyển dụng’ bên ngoài một địa điểm kinh doanh của Jiffy Lube ở Los Angeles, California, hôm 02/02/2023. Họ viết: “Mặc dù tác động của AI đối với thị trường lao động có thể là đáng kể, nhưng hầu hết các công việc và ngành công nghiệp chỉ liên quan một phần đến tự động hóa và do đó có nhiều khả năng được bổ sung hơn là bị thay thế bởi AI.”
Hai người đã trích dẫn một nghiên cứu của nhà kinh tế học David Autor, trong đó nói rằng 60% người có việc làm ngày nay đang thực hiện những công việc vốn đã không tồn tại vào năm 1940. Do đó, ông Briggs và Kodnani đã kết luận, 85% tăng trưởng việc làm trong thời kỳ đó là do công nghệ mới thúc đẩy.
Tuy nhiên, nghiên cứu của ông Autor cũng phát hiện ra rằng tự động hóa đã khiến vị thế kinh tế của người lao động suy giảm trong bốn thập niên qua.
Ông Autor viết: “Giữa một hệ sinh thái công nghệ mang lại năng suất ngày càng cao, và một nền kinh tế tạo ra nhiều việc làm… chúng ta thấy một thị trường lao động trong đó thành quả được phân bổ không đồng đều, nghiêng về phía trên nhiều đến nỗi phần lớn người đi làm chỉ nếm được một miếng nhỏ của thành quả lớn.”
Theo ông Autor, vấn đề là khả năng tạo việc làm đã phát triển mạnh mẽ nhờ tự động hóa nhưng tiền lương lại không tăng với tốc độ tương tự, làm tăng thêm sự hoài nghi của nhiều người đối với những tiến bộ của AI.
Ông Autor viết: “Tuy nhiên, khi sự đổi mới không thúc đẩy cơ hội, thì nó tạo ra nỗi sợ hãi rõ rệt về tương lai: sự nghi ngờ rằng tiến bộ công nghệ sẽ làm cho đất nước trở nên giàu có hơn trong khi đe dọa sinh kế của nhiều người.”
“Nỗi sợ hãi này đòi hỏi phải trả giá đắt: chia rẽ chính trị và khu vực, mất lòng tin vào các thể chế và không tin tưởng vào bản thân sự đổi mới.”
Trung Quốc công bố kế hoạch sản xuất hàng loạt robot hình người, gọi đó là ‘động lực mới’ cho tăng trưởng
Một chỉ thị mới tiết lộ tham vọng thống trị ngành công nghiệp robot của Trung Quốc thông qua một “hệ thống toàn quốc.”
Trung Quốc đang dự định sản xuất hàng loạt robot hình người trong hai năm tới, một kế hoạch đầy tham vọng mà nhà cầm quyền hy vọng sẽ đưa Bắc Kinh trở thành quốc gia dẫn đầu ngành công nghiệp này.
Trong bản kế hoạch chi tiết được gửi đến chính quyền địa phương trên khắp Trung Quốc, Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin đã công bố mục tiêu để thiết lập khuôn khổ đổi mới cho robot hình người và bảo đảm rằng nước này có thể tự sản xuất các bộ phận quan trọng của robot.
Theo kế hoạch này, các sản phẩm sẽ đạt tiêu chuẩn quốc tế tân tiến về chất lượng. Theo chỉ thị, họ sẽ thấy các ứng dụng trong những môi trường khắc nghiệt, trong lĩnh vực sản xuất, cũng như lĩnh vực dịch vụ. Tài liệu này cho biết, giống như điện thoại thông minh, máy điện toán, và các loại xe sử dụng năng lượng mới, robot hình người có khả năng “đột phá” để “cách mạng hóa” cuộc sống của con người.
Bộ này yêu cầu các quan chức tận dụng quy mô thị trường của Trung Quốc và “hệ thống toàn quốc” của nước này để đẩy nhanh quá trình phát triển robot hình người như một ngành công nghiệp trụ cột nhằm thúc đẩy sự thống trị về sản xuất và kỹ thuật số của Trung Quốc.
Đến năm 2025, Bắc Kinh hy vọng sẽ có từ hai đến ba công ty có tầm ảnh hưởng toàn cầu và giúp đỡ thêm nhiều doanh nghiệp nhỏ hơn hoạt động và phát triển trong lĩnh vực này. Trong hai năm nữa, mục tiêu là tạo ra một “chuỗi cung ứng an toàn và đáng tin cậy” cho công nghệ và giúp nước này có khả năng cạnh tranh toàn cầu. Bộ này nói rằng vào thời điểm đó, những sản phẩm như vậy sẽ được tích hợp sâu rộng vào nền kinh tế và trở thành “động lực mới” cho tăng trưởng kinh tế.
Hướng dẫn cho biết “bộ não,” “tiểu não,” và “chân tay” của robot nên là trọng tâm, và ngành công nghiệp này cần hướng tới việc tạo ra những robot “có độ tin cậy cao” cho các điều kiện khắc nghiệt hoặc nguy hiểm. Hướng dẫn nói rằng khi giám sát và bảo vệ “các vị trí chiến lược,” robot cần có khả năng di chuyển ở “những địa hình rất phức tạp,” đánh giá tình hình, và đưa ra những quyết định thông minh, đồng thời nói thêm rằng robot sẽ cần khả năng tự bảo vệ cao hơn và làm việc với độ chính xác cao hơn trong các tình huống như công tác cứu hộ hoặc khi có liên quan đến chất nổ.
Theo tài liệu này, các cơ quan liên quan cần tăng cường hợp tác quốc tế, khuyến khích các công ty ngoại quốc thành lập các trung tâm nghiên cứu ở Trung Quốc và đưa sản phẩm Trung Quốc ra thị trường quốc tế.
Với mong muốn tham gia thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu cho công nghệ mới nổi, Bắc Kinh cho biết họ muốn “tham gia sâu vào việc thiết lập các quy định và quy chuẩn quốc tế” đồng thời “đóng góp trí tuệ của Trung Quốc” cho sự phát triển của ngành này, tài liệu cho biết.
Chỉ thị này đánh dấu nỗ lực mới nhất của Trung Quốc nhằm tăng cường khả năng tự chủ về công nghệ trong bối cảnh Hoa Kỳ thắt chặt lệnh cấm Trung Quốc tiếp cận các vi mạch tân tiến của Hoa Kỳ. Mở rộng các biện pháp kiểm soát vi mạch ở Trung Quốc từ tháng Mười năm ngoái, cụ thể là giữa tháng Mười, Cục Công nghiệp và An ninh của Bộ Thương mại đã yêu cầu thêm nhiều công ty Hoa Kỳ phải có giấy phép trước khi họ có thể xuất cảng vi mạch bán dẫn tiên tiến sang Trung Quốc, một biện pháp mà họ cho là cần thiết để ngăn chặn Bắc Kinh sử dụng những vi mạch này cho mục đích quân sự của mình. Hôm 23/10, chính phủ Hoa Kỳ đã yêu cầu Nvidia ngừng vận chuyển hầu hết các vi mạch trí tuệ nhân tạo quan trọng của họ sang Trung Quốc.
Không trích dẫn các biện pháp hạn chế của Hoa Kỳ, tài liệu yêu cầu ngành này thiết kế vi mạch AI cho robot hình người cho phép [robot có khả năng] tự học và các năng lực khác.
Nửa tá công ty tình báo Trung Quốc chứng kiến cổ phiếu của họ tăng tới 10 đến 20% vào ngày sau khi ra thông báo, trong khi giá trị cổ phiếu của các thiết bị điện tử robot khác cũng tăng vọt.
Lộ trình của Bắc Kinh có nghĩa là họ sẽ cạnh tranh với các công ty quốc tế như Samsung, Microsoft, và Tesla đang đầu tư vào lĩnh vực này.
Ông Elon Musk của Tesla đang cố gắng chế tạo một robot hình người có tên là Optimus hay Tesla Bot. Tuy nhiên, sau rất nhiều chiến dịch quảng cáo rùm beng hồi năm ngoái, màn trình diễn cho thấy robot này bước đi chậm rãi trên sân khấu và vẫy tay chào đám đông đã không đáp ứng được kỳ vọng của mọi người.
Một người đàn ông chụp hình các robot trong Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC) ở Thượng Hải, hôm 07/07/2023. Trên các phương tiện truyền thông Trung Quốc, dường như có một cảm giác lạc quan về triển vọng của công nghệ này.
Ông Lư Hãn Thần (Lu Hanchen), giám đốc Viện nghiên cứu Công nghiệp Cao Công, nói với tờ Thời báo Chứng khoán thuộc sở hữu nhà nước rằng mặc dù Trung Quốc còn rất xa mới có thể sản xuất robot hình người trên quy mô lớn, nhưng mục tiêu đó cũng không quá xa vời.
Ông lưu ý rằng trong năm nay, hơn 10 công ty Trung Quốc đã tiết lộ những cải tiến liên quan đến robot hình người, đồng thời cho biết thêm rằng Trung Quốc đã có một số cơ sở phụ trợ từ việc phát triển robot công nghiệp.
Bắc Kinh đã dành khoảng 10 tỷ Nhân dân tệ để tài trợ cho việc phát triển robot. Hôm 06/11, Trung Quốc đã khai trương trung tâm cải tiến và đổi mới cấp tỉnh đầu tiên về robot hình người ở thủ đô của nước này để giải quyết “các vấn đề chung quan trọng” cấp bách, bao gồm hệ thống kiểm soát vận hành, phần mềm nguồn mở, và nguyên mẫu robot.
Ít nhất một công ty Trung Quốc, Công ty Kỹ thuật Hệ thống Tiếp vận Miracle Giang Tô (Jiangsu Miracle Logistics System Engineering Co.), đã hứa sẽ ra mắt robot hình người đầu tiên vào cuối năm nay. Công ty môi giới chứng khoán Triết Thương (Zheshang Securities) của Trung Quốc ước tính thị trường robot hình người sẽ có nhu cầu cho 1.77 triệu máy móc vào năm 2030.
Hoa Kỳ: Ngân hàng ngày càng phụ thuộc vào Chatbot để giải quyết dịch vụ khách hàng
Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB) đã cảnh báo về việc các ngân hàng ngày càng sử dụng nhiều chatbot trí tuệ nhân tạo (AI) để giải quyết các yêu cầu dịch vụ khách hàng lệ thường.
CFPB lo lắng rằng các ngân hàng hoặc các công ty dịch vụ cho vay có thể cắt giảm số nhân viên dịch vụ khách hàng và thúc đẩy gia tăng các nhiệm vụ thường ngày sang cho AI.
Cơ quan này cho biết trong một thông cáo báo chí hôm 06/06 rằng họ đã nhận được rất nhiều khiếu nại từ những khách hàng đã không nhận được câu trả lời “kịp thời, thẳng thắn” khi giao tiếp với các chatbot đó.
Cơ quan này cho biết: “Làm việc với khách hàng để giải quyết một vấn đề hoặc trả lời một câu hỏi là một chức năng thiết yếu đối với các tổ chức tài chính – và là cơ sở của quan hệ ngân hàng.”
CFPB cũng lưu ý rằng 10 ngân hàng thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ đều sử dụng chatbot để giao tiếp với khách hàng.
Giám đốc Rohit Chopra của CFPB cho biết: “Để giảm chi phí, nhiều tổ chức tài chính đang tích hợp các công nghệ trí tuệ nhân tạo để hướng mọi người đến với chatbot.”
Giám đốc Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng Rohit Chopra nói chuyện từ South Court Auditorium trong khu phức hợp Tòa Bạch Ốc ở Hoa Thịnh Đốn, vào ngày 11/04/2022. Trong một báo cáo về việc sử dụng chatbot trong ngành ngân hàng, cơ quan này cho biết công nghệ này rất hữu ích để trả lời các câu hỏi cơ bản của khách hàng, nhưng hiệu quả của chatbot sẽ giảm dần khi các vấn đề trở nên phức tạp hơn.
CFPB cho rằng các tổ chức tài chính có thể gặp rủi ro vi phạm luật và khiến khách hàng xa lánh khi khai triển chatbot.
CFPB cho biết: “Giống như các tiến trình mà các họ thay thế, chatbots phải tuân thủ toàn bộ các luật tài chính tiêu dùng hiện hành của liên bang, và các ngân hàng có thể phải chịu trách nhiệm về việc vi phạm các luật đó khi họ không tuân thủ.”
“Chatbots cũng có thể gây ra những rủi ro nhất định về quyền riêng tư và bảo mật. Khi chatbot được thiết kế kém, hoặc khi khách hàng không thể nhận được sự trợ giúp, thì điều đó có thể làm lan rộng sự tổn hại và niềm tin của khách hàng có thể bị suy giảm đáng kể.”
Cơ quan này cũng phát hiện ra rằng những khách hàng cao niên hoặc khách hàng có ngôn ngữ chính không phải là Anh ngữ có thể rơi vào “vòng lặp” dịch vụ khách hàng và không thể liên lạc được với nhân viên là con người.
Khi rõ ràng là chatbot không thể đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, thì CFPB khuyến nghị rằng các tổ chức tài chính nên hạn chế sử dụng chatbot làm phương thức cung cấp dịch vụ khách hàng chủ yếu của họ.
Trong vài năm, các ngân hàng đã giải quyết ngày càng nhiều yêu cầu dịch vụ khách hàng bằng chatbot, thường có những cái tên nghe giống nữ giới như tên Sandi cho ngân hàng Santander, Amy từ ngân hàng HSBC, hoặc Eno tại ngân hàng Capital One. Ngân hàng Bank of America điều hành chatbot tài chính lớn nhất và thành công nhất dưới thương hiệu Erica. Erica hiện giải quyết hàng trăm triệu yêu cầu mỗi năm từ khách hàng của BofA.
Sử dụng ban đầu
Ban đầu, các chatbot của ngân hàng được sử dụng cho các yêu cầu cơ bản, như thay đổi địa chỉ hoặc số điện thoại của khách hàng hoặc cho khách hàng biết chi nhánh gần nhất ở đâu hoặc số định tuyến có thể có trên trương mục của họ. Tuy nhiên, khi các ngân hàng đầu tư hàng triệu USD vào các dịch vụ này, thì chatbot đã trở nên đặc biệt tinh vi, có thể hiểu các câu nói đầy đủ hoặc thậm chí giúp khách hàng chuyển tiền hoặc thanh toán hóa đơn.
Các ngân hàng đang sẵn sàng khai triển thậm chí là các dịch vụ giống như AI tân tiến hơn. JPMorgan Chase được cho là đang phát triển các kế hoạch sử dụng ChatGPT và trí tuệ nhân tạo để giúp khách hàng lựa chọn các khoản đầu tư phù hợp. Nhân viên ngân hàng của Bank of America có thể sử dụng Erica để xây dựng hồ sơ khách hàng và có khả năng giới thiệu sản phẩm cho những khách hàng đó.
CFPB cho biết họ đang theo dõi thị trường chatbot AI và đang khuyến khích khách hàng gửi khiếu nại về chatbot ngân hàng tới trang web của cơ quan này hoặc bằng cách gọi (855) 411-CFPB (2372).
Các ngân hàng Hoa Kỳ nộp đơn khai đóng cửa 64 chi nhánh trong vòng một tuần — quý vị có bị ảnh hưởng không?
Cùng với các ngân hàng lớn khác trên cả nước, JPMorgan Chase và PNC Bank đã nộp đơn khai đóng cửa hơn chục chi nhánh.
Các ngân hàng lớn như PNC Bank và JPMorgan Chase đã nộp đơn khai đóng cửa một số văn phòng chi nhánh ở nhiều tiểu bang trong bối cảnh xu hướng đóng cửa chi nhánh ngân hàng ngày càng tăng gây lo ngại trong những năm gần đây.
Theo dữ liệu từ Văn phòng Kiểm soát Tiền tệ Hoa Kỳ (OCC), từ ngày 12 đến ngày 18/11, một số ngân hàng đã nộp đơn khai đóng cửa các địa điểm chi nhánh, trong đó PNC Bank có nhiều chi nhánh đóng cửa nhất. PNC Bank có trụ sở tại Pittsburgh đã nộp đơn khai đóng cửa 19 chi nhánh — năm chi nhánh ở Pennsylvania, bốn chi nhánh ở Illinois, ba chi nhánh ở Texas, hai chi nhánh ở Alabama và New Jersey, và mỗi nơi một chi nhánh ở Indiana, Ohio, và Florida.
JPMorgan Chase theo sát sau đó với 18 chi nhánh khai đóng cửa — ba ở Ohio, hai ở Connecticut và South Carolina, và ở 11 tiểu bang, bao gồm New York, Illinois, Florida, và Massachusetts, mỗi nơi khai đóng cửa một chi nhánh.
Citizens Bank đứng thứ ba với tám chi nhánh khai đóng cửa — sáu ở New York, và mỗi nơi một chi nhánh ở Massachusetts và Delaware. U.S. Bank có trụ sở tại Minneapolis đã nộp đơn khai đóng cửa bảy chi nhánh — ba ở Tennessee và mỗi nơi một chi nhánh ở Missouri, Wisconsin, Ohio, và Illinois.
Bank of America đã có năm chi nhánh khai đóng cửa — hai ở New York và mỗi nơi một chi nhánh ở Texas, Massachusetts, và California.
Citibank đã nộp đơn khai đóng cửa hai chi nhánh và Sterling, Bremer, First National Bank of Hughes Springs, Windsor FS&LA, và Aroostook County FS&LA đã khai đóng cửa mỗi ngân hàng một chi nhánh.
Tổng cộng, các ngân hàng đã khai đóng cửa 64 chi nhánh.
Các trường hợp đóng cửa gần đây là một phần của xu hướng đóng cửa chi nhánh dài hạn đã diễn ra trong nhiều năm qua. Một báo cáo từ Liên minh Quốc gia về Tái đầu tư Cộng đồng (NCRC) cho thấy từ năm 2017 đến năm 2021, có 9% tổng số chi nhánh ngân hàng đã đóng cửa. Tỷ lệ đóng cửa đã tăng gấp đôi trong đại dịch COVID-19.
Theo dữ liệu từ S&P, đã có 3,012 chi nhánh đóng cửa hồi năm ngoái và 958 chi nhánh được mở, dẫn đến việc đóng cửa ròng 2,054 chi nhánh. Đây là năm thứ ba liên tiếp có số lượng chi nhánh đóng cửa ròng vượt quá 2,000.
Một yếu tố chính dẫn đến số lượng chi nhánh đóng cửa tăng vọt là sự gia tăng của dịch vụ ngân hàng kỹ thuật số, một xu hướng đã tăng tốc trong thời kỳ đại dịch khi người dân phải ở nhà.
Một cuộc khảo sát do Hiệp hội Ngân hàng Hoa Kỳ (ABA) thực hiện hồi tháng Chín cho thấy cứ 10 người Mỹ thì có tám người sử dụng thiết bị di động để quản lý tài khoản ngân hàng của họ ít nhất một lần trong tháng trước.
Theo một tuyên bố ngày 03/11, bà Brooke Ybarra, phó chủ tịch cao cấp về chiến lược đổi mới của ABA, cho biết: “Các công cụ ngân hàng kỹ thuật số đã giúp người tiêu dùng quản lý tài chính của họ một cách thuận tiện và an toàn hơn bao giờ hết.”
Tiết kiệm chi phí nhưng gây ra những tác động tiêu cực
Chuyển sang kỹ thuật số thay vì mở rộng địa điểm chi nhánh cũng là một phần trong chiến lược tiết kiệm chi phí cho các tổ chức ngân hàng. Việc mở một địa điểm mới tốn hàng triệu USD và hàng trăm ngàn USD chi phí định kỳ hàng năm.
Hầu hết các hoạt động được thực hiện thông qua ngân hàng hữu hình giờ đây có thể được thực hiện trực tuyến. Giao dịch kỹ thuật số rẻ hơn chi phí phát sinh khi giao dịch qua giao dịch viên ngân hàng.
Mặt khác, việc đóng cửa các chi nhánh ngân hàng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khách hàng, đặc biệt là ở các thị trấn nhỏ. Do đóng cửa như vậy, nhiều thị trấn đã trở thành “sa mạc ngân hàng,” nơi ngân hàng gần nhất ở cách đó hơn 10 dặm (khoảng 16 km).
Báo cáo của Liên minh Quốc gia về Tái đầu tư Cộng đồng cho biết, “Khi các chi nhánh ngân hàng đóng cửa, sẽ có một số tác động tiêu cực đến cộng đồng xung quanh. Hoạt động kinh doanh và việc cho vay doanh nghiệp nhỏ trong khu vực giảm sút. Nhiều người sử dụng các dịch vụ tài chính thay thế, khiến họ có nguy cơ gặp rủi ro trước các hoạt động tài chính săn mồi và không có quy định kiểm soát. Một bên thuê địa ốc thương mại và sử dụng nhân viên quan trọng đã không còn.”
“Mặc dù người tiêu dùng đã đón nhận dịch vụ ngân hàng di động và qua internet ở mức độ này hay mức độ khác, nhưng họ đã nói rõ rằng các chi nhánh cũng quan trọng đối với họ và nếu không có các chi nhánh gần đó, thì người tiêu dùng nhiều khả năng là sẽ không có dịch vụ ngân hàng hoặc chỉ được cung cấp dịch vụ ngân hàng ở mức thiếu thốn.”
Một cuộc khảo sát gần đây của Daily Mail cho thấy 51% người Mỹ “rất lo ngại” hoặc “hơi lo ngại” về việc các chi nhánh ngân hàng đóng cửa.
PNC Bank đóng cửa nhiều chi nhánh
PNC Bank đã ghi danh số lượng chi nhánh đóng cửa lớn nhất trong bối cảnh ngân hàng này tập trung nhiều hơn vào các biện pháp tiết kiệm chi phí. Trong cuộc họp báo cáo thu nhập quý 2, Giám đốc điều hành William S. Demchak cho biết ngân hàng này “sẽ xem xét rất kỹ lưỡng” về những phương diện có thể “tạo ra các khoản tiết kiệm [chi phí]… mà không cắt giảm tiềm lực tăng trưởng.”
Vào thời điểm đó, Giám đốc Tài chính Robert Q. Reilly tiết lộ rằng tổ chức này đang thúc đẩy mục tiêu của chương trình cắt giảm chi phí từ 50 triệu USD lên 450 triệu USD. Trong năm tới, PNC Bank đang đặt mục tiêu cắt giảm chi phí 725 triệu USD.
PNC là ngân hàng lớn thứ sáu của Hoa Kỳ. 19 chi nhánh sẽ đóng cửa là:
202 N. Walnut St., Bath, Pennsylvania
301 W. Trenton Ave., Morrisville, Pennsylvania
14 N. Main St., Plains, Pennsylvania
1969 E. 3rd St., Williamsport, Pennsylvania
2 N. Mill St., New Castle, Pennsylvania
321 Bel Air Blvd., Mobile, Alabama
2811 Eastern Blvd., Montgomery, Alabama
5650 S. Brainard Avenue, Countryside, Illinois
2217 W. Market St., Bloomington, Illinois
1949 E. Sangamon Ave., Springfield, Illinois
505 West Liberty Street, Wauconda, Illinois
8733 U.S. Highway 31 South, Indianapolis, Indiana
528 Station Ave., Hadden Heights, New Jersey
410 Main St., Orange, New Jersey
115 E. Van Buren Ave., Harlingen, Texas
407 S. Commerce St., Harlingen, Texas
801 W. Kearney St., Mesquite, Texas
1040 Mt. Vernon Ave., Columbus, Ohio
1140 N. Main St., Gainesville, Florida
Trong tháng Sáu, PNC đã đóng cửa 47 chi nhánh, tiếp theo là 29 chi nhánh trong tháng Tám. Một phát ngôn viên nói với tờ The U.S. Sun vào thời điểm đó rằng ngân hàng này có ý định đóng cửa 147 địa điểm do tập trung nhiều hơn vào dịch vụ ngân hàng trực tuyến. Những lượt đóng cửa này dự kiến sẽ khiến 60% hoạt động kinh doanh ngân hàng của PNC trở thành trực tuyến.
Một phát ngôn viên của PNC Bank đã nói với Tạp chí Kinh doanh Philadelphia rằng việc đóng cửa 19 chi nhánh ngân hàng này sẽ diễn ra vào ngày 16/02.
Tháng trước, PNC Bank đã báo cáo lợi nhuận quý 3 giảm và tuyên bố cắt giảm khoảng 4% lực lượng nhân lực. Việc sa thải bắt đầu từ ngày 06/10 và sẽ hoàn thành vào cuối quý 4. Đợt cắt giảm việc làm này dự kiến sẽ làm giảm khoảng 325 triệu USD hay 5% chi phí nhân sự hàng năm cho ngân hàng.
Ngân hàng cũng dự báo rằng thu nhập lãi ròng của họ — chênh lệch giữa lãi suất nhận được từ các khoản vay và lãi suất trả cho tiền gửi — sẽ giảm từ 1 đến 2% so với mức hiện tại trong quý 4. Trong quý 3, thu nhập lãi ròng đã giảm 3%.
Ông Timothy Coffey, nhà phân tích tại Janney Montgomery Scott, nói với Reuters: “Họ (PNC Bank) nhận ra rằng chắc chắn có trở ngại đối với sự tăng trưởng và thu nhập lãi ròng của họ, chủ yếu là do lãi suất tiền gửi cao hơn và chi phí vốn cao hơn.”
“Và vì vậy, họ đang cố gắng giảm bớt một chút trở ngại bằng cách làm những gì có thể để cắt giảm các chi phí ngoài lãi nợ của chính mình như một cách để duy trì thu nhập của họ.”
ooOOOoo
BÀI VIẾT CHUYÊN SÂU: Khách hàng gặp khó khăn khi các chi nhánh ngân hàng địa phương ở Hoa Kỳ đóng cửa, để lại các tòa nhà trống
Khi bà Pamela Bigelow, một cư dân lâu năm của thị trấn Duncan, Arizona, đến ngân hàng, bà đã phải mất cả ngày trời.
Chi nhánh ngân hàng cuối cùng của Duncan, một thị trấn có dân số 677 người, đã đóng cửa khoảng sáu năm về trước. Giờ đây, khi cư dân Duncan cần tiền mặt, chi phiếu ngân hàng (cashier’s check), hoặc muốn vay tiền, họ phải đi 40 dặm đến Morenci, Arizona, một thị trấn chuyên khai thác đồng, thì mới có một ngân hàng, hoặc 40 dặm nữa theo một hướng khác đến Safford, Arizona, thì mới có một vài ngân hàng.
Theo một báo cáo của Liên minh Tái đầu tư Cộng đồng Quốc gia (NCRC), về việc sáp nhập và mua lại ngân hàng, 9% của toàn bộ các địa điểm chi nhánh ngân hàng ở Hoa Kỳ đã đóng cửa từ năm 2017 đến năm 2021. Tỷ lệ này tương đương với việc khoảng 7,500 chi nhánh ngân hàng biến mất.
Tỷ lệ đóng cửa chi nhánh ngân hàng đã tăng gấp đôi trong đại dịch. Các ngân hàng đã đóng cửa hơn 4,000 chi nhánh kể từ tháng 03/2020. Con số này đã tăng gấp đôi tỷ lệ đóng cửa từ 99 chi nhánh mỗi tháng trong 10 năm trước đại dịch lên 201 chi nhánh mỗi tháng.
Giờ đây, nhiều thị trấn đã trở thành “sa mạc ngân hàng” nơi ngân hàng gần nhất nằm ngoài thị trấn và cách xa hơn 10 dặm.
“Khi các chi nhánh ngân hàng đóng cửa, có một số tác động bất lợi đối với cộng đồng xung quanh,” báo cáo của NCRC cho biết. “Hoạt động kinh doanh và việc cho vay doanh nghiệp nhỏ trong khu vực giảm sút. Nhiều người sử dụng các dịch vụ tài chính thay thế, khiến họ có nguy cơ gặp rủi ro trước các hoạt động tài chính săn mồi và ngoài vòng pháp luật. Một bên thuê thương mại và sử dụng nhân viên quan trọng đã không còn.”
“Mặc dù người tiêu dùng đã đón nhận dịch vụ ngân hàng trên điện thoại di động và qua internet ở mức độ này hay mức độ khác …nhưng các chi nhánh ngân hàng cũng quan trọng đối với họ, và nếu không có các chi nhánh ở gần đó, thì người tiêu dùng nhiều khả năng sẽ không có dịch vụ ngân hàng hoặc chỉ được cung cấp dịch vụ ngân hàng ở mức thiếu thốn. Các nhà cung cấp dịch vụ tài chính thay thế — các tác nhân không được quản lý như các công ty cho vay ngắn hạn, công ty cho vay thế chấp quyền sở hữu xe hơi, hoặc các địa điểm rút tiền mặt bằng séc tính phí dịch vụ tài chính cao ngất ngưởng — thường thay thế các chi nhánh ngân hàng,” báo cáo cho biết, và nêu thêm rằng các cộng đồng có thu nhập thấp và vừa phải ngay từ đầu thường vốn dĩ ít được tiếp cận với các chi nhánh ngân hàng hơn, và chỉ một vài trường hợp đóng cửa ở những khu vực đó có thể có một tác động to lớn đến những cộng đồng này.
Đổi tiền lẻ
Kho bạc của một ngân hàng PNC cũ được rao bán ở Glenside, Pennsylvania, vào tháng 07/2023. Bà Bigelow, 54 tuổi, làm việc tại văn phòng thị trấn, nơi bà thường nhận các khoản thanh toán cho các dịch vụ của thị trấn Duncan.
Bà Bigelow nói với The Epoch Times, “quý vị cố gắng bảo đảm rằng mình có đủ [tiền mặt] trong ngăn kéo để trả lại tiền. Và đôi khi sau đó, nếu quý vị có nhiều tuần mà nhiều khoản thanh toán được thực hiện bằng tiền mặt, thì chúng tôi gặp phải vấn đề về có đủ tiền lẻ, hoặc có thể thu được tiền lẻ hay không.”
Bà Bigelow không thể đến một doanh nghiệp khác và hỏi xem liệu họ có đổi một số đồng 5 USD lấy một số đồng 20 USD hay không.
“Toàn bộ cả các doanh nghiệp trong khu vực này sẽ không từ bỏ tiền lẻ của họ, bởi vì họ đang ở trong cùng một tình cảnh.”
Bà nói rằng thị trấn này có một hoặc có thể là hai máy rút tiền, và chúng đều tính phí. Bà hiếm khi mang theo tiền mặt nữa và không sử dụng máy rút tiền. Bà lái xe 45 phút hàng tuần đến các thị trấn lân cận để làm công việc giao dịch ngân hàng lẽ ra phải thực hiện ở thị trấn của Duncan. Các doanh nghiệp và hoạt động nhỏ của chính phủ cần gửi tiền trực tiếp khi họ thu tiền mặt. Bà lên luôn kế hoạch trước để có thể có đủ tiền lẻ cho đến lần rút tiền tiếp theo của mình.
Bà Bigelow nói: “Quý vị phải tìm ra cách giải quyết mọi việc vì chặng đường lái xe đi đổi tiền khá là xa.”
Bà cho hay, việc thanh toán bằng tiền mặt là một vấn đề đối với một số cư dân cho đến mới đây, khi tiền gửi tự động được áp dụng. Trước đó, người đi làm phải lái xe ra khỏi thị trấn để rút đổi những tấm chi phiếu thành tiền mặt. Những nhân viên am hiểu công nghệ hơn thì sử dụng ứng dụng ngân hàng trên điện thoại của họ để gửi những chi phiếu điện tử, nhưng một số người lớn tuổi chưa thích nghi với việc đó, còn những người khác thì không có điện thoại thông minh.
Cư dân của các “sa mạc ngân hàng” này, những người không thể di chuyển đến một ngân hàng ở xa, phải trả phí để sử dụng máy rút tiền và bị giới hạn theo những mệnh giá mà các máy rút tiền đó cung cấp. Đôi khi họ không có tiền mặt khi máy bị hết tiền giữa những lần sửa chữa sự cố.
Những cái két rỗng
Mỗi két an toàn vẫn có chìa khóa trong tòa nhà ngân hàng cũ này được rao bán ở Glenside, Pennsylvania, vào tháng 07/2023.Các tòa nhà ngân hàng uy nghi — một số mang tính lịch sử, số khác có kiến trúc đẹp và hiện đại — nằm ở nơi trung tâm đô thị. Các chi nhánh vệ tinh và ngân hàng giao dịch nhanh mà không cần ra khỏi xe (drive-thru) đã từng có mặt ở khắp mọi nơi, và toàn bộ các chi nhánh này đều có giao dịch viên và nhân viên cho vay.
Các ngân hàng thuộc sở hữu tư nhân ngay tại quê nhà từng là điểm nhấn của quang cảnh Mỹ quốc. Các khoản tiết kiệm và cho vay của quận địa phương đã giúp những người mua nhà và mua xe hơi thực hiện các giao dịch mua lớn, giúp người làm nông mua thiết bị, đồng thời giúp các doanh nghiệp khác khởi nghiệp và sau đó cung cấp các khoản tiền để mở rộng công việc kinh doanh. Chủ tịch ngân hàng có thể đã đến cùng một nhà thờ với các khách hàng của ngân hàng và thường quyên góp cho các tổ chức từ thiện như câu lạc bộ ủng hộ trường trung học.
Năm 1934, Tổng công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang ( FDIC) báo cáo, có tổng cộng 14,146 ngân hàng thương mại tại Hoa Kỳ và không có chi nhánh. Đến năm 1984, toàn quốc có 14,439 ngân hàng thương mại và 43,213 chi nhánh.
Năm 1994, Đạo luật Hiệu quả Chi nhánh và Nghiệp vụ Ngân hàng Liên tiểu bang Riegle-Neal đã cho phép các ngân hàng mở chi nhánh trên khắp các tiểu bang. Quy định này dẫn đến sự hợp nhất của các ngân hàng thương mại, nhưng trong một thời gian, khi các thương hiệu ngân hàng được sáp nhập, các chi nhánh đã tiếp tục mở rộng, đạt mức cao nhất là 85,834 địa điểm chi nhánh vào năm 2009 so với tổng số 6,829 ngân hàng thương mại trong cả nước cùng năm đó.
Năm 2022, FDIC báo cáo có 4,136 ngân hàng thương mại và 71,007 chi nhánh. Con số này có nghĩa là gần 15,000 chi nhánh đã đóng cửa kể từ năm 2009. Nhiều tòa nhà của các chi nhánh ngân hàng đang được bán và tái sử dụng.
Tòa nhà ngân hàng được trang hoàng công phu nhưng trống không
Được xây dựng vào năm 1920, tòa nhà ngân hàng PNC Bank cũ ở Glenside, Pennsylvania đang được rao bán trên thị trường với giá 1.8 triệu USD.
Bên trong kho bạc này là một căn phòng chứa các két an toàn hiện đang trống rỗng. Không phải mọi chi nhánh đều có các két an toàn, vì vậy việc tìm một nơi để cất giữ các tài liệu và vật có giá trị một cách an toàn sẽ trở nên khó khăn hơn.
“Khi tôi nhận được danh sách này, tôi bắt đầu nói chuyện với những người đứng xung quanh ngay trên con phố ấy, và tôi không thể kể hết cho quý vị có biết bao nhiêu người trong số họ thực sự buồn trước sự thật rằng ngân hàng này đã đóng cửa, và đã giao dịch với nó trong nhiều năm,” bà Tammy Harrison, một nhà môi giới địa ốc và cộng sự tại COMPASS RE, nói với The Epoch Times. “Đó là đặc điểm của Mỹ Quốc. Những tòa nhà như thế này được xây dựng vào đầu những năm 1900 là có tính biểu tượng, và đại diện cho sự sôi động của nước Mỹ. Những kiến trúc này đại diện cho những người đến đây với tất cả các loại kỹ năng thiện nghệ và ngành nghề thủ công.”
Bà nói, những người thợ thủ công nhập cư được đào tạo kiến thức thiết kế từ quê hương của họ, đồng thời cho biết thêm rằng người Ireland và người Ý đã mang đến những kỹ năng làm đá tinh mỹ và những tài năng về kiến trúc.
“Nếu quý vị đã đi qua tòa nhà này và nghĩ về cách họ sử dụng nó ngày xưa, thì quý vị sẽ kinh ngạc, bởi vì quý vị nhận ra rằng nguồn cung tiền của chúng ta đã từng gắn liền với những tòa nhà kiểu này như thế nào,” bà Harrison nói. “Trở về thời trước, nếu ai đó đến và họ cần 15,000 USD, thì quý vị sẽ đưa cho họ 15,000 USD. Ngày nay, phần lớn nguồn cung tiền của chúng ta là tiền kỹ thuật số và các ngân hàng chỉ phải giữ một lượng dự trữ nhất định ở đó, vì vậy họ không cần dung lượng lưu trữ như các ngân hàng này từng có."
Sự phát triển trung tâm đô thị
Vào thời mà các ngân hàng giữ nhiều tiền hơn trong tay, ngân hàng này đã sử dụng bốn phòng đếm tiền để quản lý tiền mặt. Bà Harrison cho biết, thay vì đếm từng xu, họ đã cân chúng.
Những chiếc cân tiền cũ vẫn nằm trong phòng đếm tiền.
Bà Harrison cho biết: “Rất nhiều nhà phát triển đang tìm kiếm những loại tòa nhà này để có thể tái sử dụng chúng cho mục đích làm căn hộ hoặc chung cư để ở.” Bà đã hỏi những người hàng xóm xem họ muốn thấy gì ở đó và nhận được nhiều gợi ý, bao gồm một hiệu sách, chợ thực phẩm hữu cơ, phòng tập thể dục leo núi dành cho trẻ em vì trần nhà ở đó cao, hoặc một quán bia.
Mặc dù các ngân hàng vừa và nhỏ đang đóng cửa trên khắp đất nước, bà Harrison nói rằng các trung tâm đô thị sẽ không biến mất.
Bà nói, “Tất cả những người thuộc thế hệ thiên niên kỷ đều muốn đi bộ đến một nơi nào đó để có thể uống cà phê. Họ muốn có thể đi đến một nhà hàng. Họ thích đi bộ đến ga tàu.”
“Tôi không nghĩ rằng các trung tâm đô thị sẽ tự biến mất. Nếu có bất cứ chuyện gì xảy ra, thì là mọi người đang bị thu hút bởi khả năng sống gần các trung tâm đô thị hơn và sẵn sàng trả giá cao hơn nhiều để được sống như vậy. Tôi nghĩ rằng khi quý vị có những tòa nhà như thế này, và chúng bị bỏ trống trong một thời gian, thì điều đó sẽ khiến người dân không hài lòng, bởi vì họ chính đang thắc mắc tại sao những người khác không thấy được giá trị tương tự như họ. Người ta gọi cho tôi mỗi tuần và nói, chuyện gì đang xảy ra với ngân hàng này vậy?”