Nguồn tin và chi tiết: https://www.sciencefocus.com/news/17-risk-factors-stroke-dementia-depression?utm_source=flipboard&utm_content=user%2Fsciencefocus
HCD tóm tắt bản tin:
Tổng quát: Đột quỵ, mất trí nhớ và trầm cảm là ba căn bệnh phổ biến ở người cao tuổi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Một nghiên cứu do Bác sĩ Sanjula Singh tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và Trường Y Harvard dẫn đầu đã xác định 17 yếu tố lối sống có thể thay đổi, có liên quan đến ba căn bệnh này. Điều đáng chú ý là tất cả những yếu tố này đều có thể được điều chỉnh thông qua thói quen hàng ngày.
17 yếu tố gây nguy cơ có thể thay đổi được
Các yếu tố bảo vệ:
1. Lượng rượu tiêu thụ thấp hoặc rất thấp.
2. Hoạt động nhận thức thường xuyên (đọc sách, giải đố, học kỹ năng mới)
3. Chế độ ăn giàu rau, trái cây, sữa, cá và các loại hạt
4. Mức độ hoạt động thể chất trung bình hoặc cao
5. Cảm giác thuộc về mãnh liệt (A strong sense of belonging)
6. Mạng xã hội lớn hoặc sự tham gia xã hội mạnh mẽ (HCD: ghi tên vào MXH giúp nhiều phải không, BBC nói không phải tôi xúi đâu)
Các yếu tố làm tăng nguy cơ:
7. Huyết áp cao
8. Chỉ số khối lượng cơ thể cao (BMI)
9. Lượng đường trong máu cao
10. Cholesterol toàn phần cao
11. Mất thính lực
12. Bệnh thận hoặc suy giảm chức năng thận
13. Cơn đau cản trở hoạt động của cơ thể
14. Triệu chứng trầm cảm
15. Chế độ ăn nhiều thịt đỏ, uống nhiều thức uống có đường, ăn nhiều đồ ngọt và muối
16. Rối loạn giấc ngủ hoặc thời gian ngủ kéo dài
17. Hút thuốc lá
18. Sự cô đơn hoặc sự cô lập xã hội (HCD: ghi tên nhận email MTC đi)
19. Các biến cố căng thẳng trong cuộc sống hoặc căng thẳng mãn tính
Phát giác chính:
Trong số các yếu tố nguy cơ, huyết áp cao được xác định là yếu tố quan trọng nhất có thể thay đổi đối với sức khỏe não bộ. Huyết áp cao gây tổn thương các mạch máu nhỏ trong não, góp phần vào sự phát triển của cả ba tình trạng. Việc kiểm soát huyết áp thông qua chế độ ăn uống, tập thể dục và thuốc (bác sĩ ra toa) là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ não bộ.
Lợi ích của thay đổi lối sống
Những yếu tố này có mối liên hệ với nhau, nghĩa là việc cải thiện một yếu tố thường dẫn đến cải thiện ở các yếu tố khác. Ví dụ, giảm lượng muối trong chế độ ăn không chỉ giúp hạ huyết áp mà còn có thể giảm nguy cơ đột quỵ. Việc thay đổi lối sống theo từng bước nhỏ, như bắt đầu tập thể dục hoặc cải thiện chế độ ăn uống, có thể mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe não bộ.
Tầm quan trọng của giao thiệp xã hội:
Giao thiệp rộng (HCD: E nhiều bằng hữu trong nước không hiểu nên xin nói lại kiểu mới: “Kết nối xã hội mạnh mẽ”) và cảm giác thuộc về có thể giúp giảm nguy cơ trầm cảm và mất trí nhớ. Tham gia vào các hoạt động xã hội, duy trì mối quan hệ với gia đình và bạn bè, và tham gia vào cộng đồng có thể giúp cải thiện sức khỏe tâm thần và nhận thức.
Thay đổi nếp sống:
Việc thay đổi lối sống có thể có lợi ở mọi độ tuổi. Huyết áp cao ở tuổi trung niên đặc biệt có liên quan đến kết quả sức khỏe não bộ lâu dài, nhưng không có độ tuổi nào là quá muộn để bắt đầu thay đổi. Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa từ sớm có thể giúp duy trì sức khỏe não bộ và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác.
Lưu ý
Mặc dù nghiên cứu này cung cấp một lộ trình phòng ngừa mạnh mẽ, nhưng nó dựa trên các nghiên cứu quan sát và không thể chứng minh mối quan hệ nhân quả. Do đó, cần kết hợp với các nghiên cứu thực nghiệm để xác định rõ hơn về tác động của các yếu tố này đối với sức khỏe não bộ.
Thông điệp tích cực
Nghiên cứu này mang lại hy vọng rằng nhiều yếu tố nguy cơ đối với đột quỵ, mất trí nhớ và trầm cảm có thể được kiểm soát thông qua thay đổi lối sống. Bắt đầu từ những bước nhỏ như cải thiện chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất và duy trì kết nối xã hội có thể giúp bảo vệ sức khỏe não bộ và nâng cao chất lượng cuộc sống.
HCD: Thưa các bạn bài dài lắm, nhiều chi tiết đọc khó “nắm” được hết (lâu lâu dùng chữ mới để thấy mình không quê mùa). Tôi tóm tắt cho được nhìn thấy những chi tiết chính. Nếu các bạn cần thì nên đọc nguyên văn tiếng Anh ở link trên.