Màn phản biện cực gắt giữa SV TQ và VN về Hoàng Sa và cái kết (Factcheck) | HCD
Mikali Nguyễn
Màn phản biện cực gắt giữa sinh viên TQ và VN về Quần đảo Hoàng Sa và cái kết (Factcheck)
Thưa các bạn tôi nhận được cái email này khá lý thú:
https://www.youtube.com/watch?v=muLHeps9Qvo
https://www.facebook.com/reel/2506504129732001
Không có Giáo sư Alisa Finch tại Đại học Harvard (Không có bằng chứng độc lập nào xác nhận cuộc tranh luận cụ thể này diễn ra tại Harvard hoặc bất kỳ trường đại học nào như mô tả).
Nếu các bạn có thì giờ thì nghe qua cũng hay
Để các bạn có cái nhìn trước, dưới đây tôi tóm tắt câu chuyện:
Tóm tắt, cái video này trình bày lại một cuộc tranh luận học thuật căng thẳng tại Đại học Harvard về chủ quyền Quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa giữa một giáo sư, một sinh viên Trung Quốc (Vương Lỗi) và một sinh viên Việt Nam (Thu An).
1. Màn Khởi Đầu và Khẳng Định Đanh Thép về Hoàng Sa
- Chất vấn của Sinh viên Trung Quốc: Trong lớp học của Giáo sư Alesha Finch về lịch sử và chính trị Đông Nam Á, sinh viên Vương Lỗi (Trung Quốc) đứng dậy chất vấn vì sao giáo sư "cố tình bỏ qua" vấn đề Hoàng Sa (mà cậu gọi là "của chúng tôi") và không đưa vào hạng mục tranh chấp.
- Phản hồi của Giáo sư Finch: Giáo sư Finch sửa lại thuật ngữ là Paracels theo quốc tế và khẳng định quần đảo này không phải là vùng tranh chấp mà là "một vùng lãnh thổ đang bị chiếm đóng" (being occupied), dựa trên bằng chứng lịch sử khách quan và luật pháp quốc tế.
2. Tranh Luận về Bằng chứng Lịch sử
- Lập luận của Trung Quốc (Vương Lỗi): Lịch sử Trung Quốc ghi nhận ngư dân đã đến từ thời nhà Hán, triều Tống đưa vào bản đồ hành chính, và các chuyến hải hành của Đô đốc Trịnh Hòa (nhà Minh) đi qua. Cậu cho rằng Trung Quốc đã khai phá, quản lý liên tục trong hàng ngàn năm.
- Phản bác của Giáo sư Finch: Giáo sư nhấn mạnh sự khác biệt giữa "đi ngang qua" hay "ghi nhận sự tồn tại" với việc "xác lập và thực thi chủ quyền một cách hiệu quả và liên tục" (effective and continuous occupation).
- Ông trưng ra Bộ Quốc sử và Châu bản triều Nguyễn (Việt Nam) từ thế kỷ 17, ghi chép chi tiết việc thành lập và duy trì Đội Hoàng Sa là một tổ chức nhà nước chuyên ra Hoàng Sa (Bãi Cát Vàng) để đo đạc, thu tài nguyên và cắm mốc chủ quyền, chứng minh đây là hoạt động thực thi chủ quyền của Nhà nước.
- Ông còn đưa ra các bản đồ cổ của phương Tây (như John Baptist Buache d'Anville năm 1735) đều ghi nhận Paracels nằm trong vùng kiểm soát của Vương quốc An Nam (Annam).
- Bổ sung của Sinh viên Việt Nam (Thu An): Thu An khẳng định chủ quyền Hoàng Sa không chỉ là lịch sử mà là "bãi cát vàng trong tâm thức dân tộc". Cô chỉ ra hầu hết các bản đồ chính thống của các triều đại Trung Quốc (Minh, Thanh, Dân Quốc) đều vẽ cực nam lãnh thổ dừng lại ở đảo Hải Nam.
3. Lịch sử Hiện đại và Luật pháp Quốc tế
- Sự kiện năm 1974: Giáo sư Finch gọi việc Trung Quốc huy động hải quân và không quân tấn công và chiếm lấy Hoàng Sa từ tay quân đội Việt Nam Cộng Hòa vào tháng 1 năm 1974 là một hành vi xâm lược, không phải "giải phóng", và việc sử dụng vũ lực không bao giờ tạo ra chủ quyền hợp pháp theo Hiến chương Liên Hợp Quốc.
- Vấn đề Trường Sa và Đường Lưỡi Bò: Một sinh viên Trung Quốc khác nêu câu hỏi về Trường Sa, cho rằng đây là khu vực tranh chấp phức tạp với nhiều bên và Trung Quốc có "đường lưới bò" (Nine-dash line) làm cơ sở.
- Giáo sư Finch giải thích đường lưới bò được vẽ tùy tiện năm 1947, không có tọa độ địa lý rõ ràng, và quan trọng nhất là mâu thuẫn trực tiếp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982).
- Ông trích dẫn Phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) năm 2016 (vụ kiện Philippines chống Trung Quốc) đã tuyên bố rõ ràng không có cơ sở pháp lý nào cho "quyền lịch sử" của Trung Quốc đối với tài nguyên trong phạm vi đường lưới bò.
- Khẳng định Chủ quyền bằng "Sự Sống": Thu An trình chiếu hình ảnh trường học, chùa chiền và cột mốc chủ quyền của người Việt tại Trường Sa, nhấn mạnh: Chủ quyền không phải là những đường nét trên bản đồ hay yêu sách mơ hồ, mà là "mồ hôi, là sự sống, là hiện thực không thể chối cãi" của những thế hệ người Việt đã và đang sinh sống, bảo vệ quần đảo.
4. Kết Thúc: Sự Thấu Hiểu và Lời Cảm ơn
- Thừa nhận của Vương Lỗi: Vương Lỗi đứng dậy, gương mặt đỏ bừng vì xấu hổ và xúc động, thừa nhận họ chưa bao giờ được tiếp cận những bằng chứng, tài liệu phương Tây hay phân tích về sự kiện năm 1974 như một cuộc xâm lược ở quê nhà. Cậu bày tỏ sự tôn trọng với lập luận của Thu An và nhận rằng họ đã bị "tẩy não với một sự tuyên truyền một chiều" và đã sai khi bước vào với tâm thế kiêu ngạo.
- Lời kết của Giáo sư Finch: Giáo sư khen ngợi sự thẳng thắn của Vương Lỗi, nhấn mạnh "cá đảm để thừa nhận mình có thể đã sai, còn lớn hơn nhiều so với việc cố chấp bảo vệ một quan điểm sai lầm." Ông kết thúc bài giảng bằng cách nhắc nhở sinh viên về trách nhiệm của người trí thức là đặt câu hỏi, tìm kiếm bằng chứng, lắng nghe và đi tìm sự thật, và rằng lòng yêu nước chân chính phải được xây dựng trên nền tảng của sự thật và công lý.
Nhưng tiếc thay đây không phải là chuyện có thật
Sinh Viên Trung Quốc Chất Vấn Chủ Quyền HOÀNG SA-TRƯỜNG SA Tại Đại Học Harvard Và Cái Kết! BĐS Trong Tầm Ngắm
Các bạn có thể xem trực tiếp video tại đây:
http://www.youtube.com/watch?v=muLHeps9Qvo
Video chỉ trích một phần bản đồ này
HCD: Nhưng tới đây mà dừng thì quả thật vô duyên. Tại sao? Thưa trích dẫn những lập luận trên đa số là của Việt Nam, trong báo webpage Việt Nam, đâu có đủ mạnh. Vậy thì sao? Thưa tôi tìm tài liệu của các quốc gia Tây phương khác giúp các bạn quan tâm có thêm tài liệu chứng minh mạnh hơn:
Đây là bản đồ đề cập trong Video (tôi copy nguyên bản trong một thư viện Tây Phương):
Các bạn có thể tìm bản đồ phân giải cao nơi đây: Tôi để chữ màu đen từ đây.
David Rumsey Historical Map Collection — kho bản đồ lịch sử (search “Vietnam”, “Tonkin”, “Cochinchina”, “Annam”) có nhiều bản in/lithograph có thể zoom rất lớn và tải TIFF/JPG độ phân giải cao. Rất phù hợp nếu bạn cần phiên bản scan chất lượng bản in.
Khi tìm kiếm, hãy lưu ý rằng tên gọi quần đảo Hoàng Sa trong các bản đồ cổ phương Tây có thể là "Paracel," "Pracel," hoặc các biến thể khác.
Tài liệu lịch sử chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa (Paracel) được chia thành các nhóm chính: các thư tịch cổ của triều đình phong kiến Việt Nam và các văn bản pháp lý, hành chính trong thời kỳ Pháp thuộc và Việt Nam Cộng hòa.
Dưới đây là một số loại tài liệu và bằng chứng quan trọng:
1. Thời kỳ Phong kiến Việt Nam (Đến 1884)
Các bằng chứng từ thời kỳ này cho thấy triều đình Việt Nam đã thiết lập và thực thi chủ quyền đối với Hoàng Sa và Trường Sa một cách liên tục và hòa bình:
- Sách địa lý và lịch sử cổ Việt Nam:
- Phủ Biên Tạp Lục (1776) của Lê Quý Đôn: Ghi chép về việc Chúa Nguyễn đã lập ra đội Hoàng Sa và đội Bắc Hải để khai thác tài nguyên và thực thi quản lý tại quần đảo.
- Đại Nam Thực Lục Chính Biên (1821–1847): Bộ sử nhà Nguyễn ghi lại nhiều sự kiện quan trọng, bao gồm:
- Năm 1816 (Gia Long thứ 15): Vua Gia Long ra lệnh cho đội Hoàng Sa ra quần đảo cắm cờ và đo đạc thủy trình.
- Năm 1835 (Minh Mạng thứ 16): Vua Minh Mạng lệnh cho thuyền trưởng Phạm Hữu Nhật ra Hoàng Sa cắm mốc, dựng bia và trồng cây.
- Đại Nam Nhất Thống Chí (1882): Ghi rõ quần đảo Hoàng Sa nằm ở phía Đông đảo Lý Sơn, thuộc huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
2. Thời kỳ Pháp thuộc (1884 – 1954)
Pháp, với tư cách là quốc gia bảo hộ của Việt Nam (Liên bang Đông Dương), đã kế thừa và tiếp tục thực thi chủ quyền của Việt Nam bằng các hành động pháp lý và hành chính công khai:
- Văn bản hành chính:
- Nghị định số 156-SC (15 tháng 6 năm 1932): Toàn quyền Đông Dương Jules Brévié ký nghị định sáp nhập quần đảo Hoàng Sa (Paracels) vào địa giới hành chính của tỉnh Thừa Thiên (Trung Kỳ), thành lập một đơn vị hành chính gọi là "Délégation des Paracels".
- Nghị định số 3282 (5 tháng 5 năm 1939): Chia Quần đảo Hoàng Sa thành hai đơn vị hành chính là Délégation Nguyệt Thiềm và Délégation An Vĩnh.
- Hoạt động thực thi chủ quyền thực tế:
- Năm 1938, Pháp cho dựng bia chủ quyền và xây dựng Hải đăng cùng Trạm Khí tượng trên đảo Pattle (nay là đảo Hoàng Sa).
3. Thời kỳ Việt Nam Cộng hòa (1954 – 1970)
Sau Hiệp định Geneva 1954, chính quyền Việt Nam Cộng hòa (Miền Nam Việt Nam) tiếp tục quản lý quần đảo:
- Văn bản pháp lý và hành chính:
- Dụ số 174/NV (21 tháng 7 năm 1961): Tổng thống Việt Nam Cộng hòa ban hành Dụ chuyển quần đảo Hoàng Sa từ tỉnh Thừa Thiên về trực thuộc tỉnh Quảng Nam, thể hiện sự điều chỉnh và duy trì quản lý hành chính liên tục.
- Hoạt động thực tế:
- Duy trì và củng cố các cơ sở hành chính, quân sự và dân sự trên một số đảo thuộc Hoàng Sa, bao gồm Trạm Khí tượng Quốc tế trên đảo Hoàng Sa.
- Việc quản lý này kéo dài cho đến trước sự kiện Hải chiến Hoàng Sa năm 1974.
Dưới đây là vài tài liệu, bản đồ cổ phương Tây mà tôi tìm được liên quan đến quần đảo Paracel (Hoàng Sa) hoặc vùng Biển Đông / Nam Hải, cùng các thư viện bạn có thể theo các link để xem hình ảnh gốc hoặc bản scan.
Một vài bản đồ bạn có thể xem ngay
- Trong danh mục Old maps of the South China Sea (Wikimedia Commons) — bạn có thể lướt xem các file hình ảnh bản đồ cổ lục địa châu Á, Biển Đông cũ:
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Old_maps_of_the_South_China_Sea (Wikimedia Commons) - Bản đồ “South China Sea” trong bộ sưu tập số thư viện UWM (Wisconsin) — xem online bản đồ vùng Biển Đông cổ / hiện đại:
https://collections.lib.uwm.edu/digital/collection/agdm/id/24442 (UWM Collections)
Bản đồ và kho lưu trữ (link để tải / xem scan gốc)
- David Rumsey Historical Map Collection — các bản đồ Pháp / châu Âu ghi „Paracel“ / Hoàng Sa
- Mô tả: David Rumsey có nhiều bản đồ vẽ Đông Dương / Cochinchina / Annam (thế kỷ 18–19) mà phần bản đồ mô tả vùng bờ biển đông Việt Nam có ghi/hiện Paracel / Hoàng Sa. Một số mục (ví dụ: Partie, la Cochinchine) mô tả rõ ràng vùng bờ biển và Paracel.
- Xem / tải: mục tập hợp về Vietnam / từng bản đồ (bạn có thể mở và tải scan độ phân giải cao trên trang). (David Rumsey Map Collection)
- David Rumsey — thư mục ảnh theo tác giả Delavault (bản có chú: “Covers the eastern part of Vietnam and the Paracel Islands”)
- Mô tả: cụ thể các bản đồ do A. Delavault (đầu thế kỷ 19) có chú rằng chúng bao gồm “Paracel Islands”. Đây là bản đồ châu Âu in/lithograph dễ tải ở độ phân giải cao.
- Xem / tải: xem bộ sưu tập Delavault trên David Rumsey. (David Rumsey Map Collection)
- HathiTrust / thư mục bản đồ “South China Sea islands” (catalog record)
- Mô tả: HathiTrust liệt kê các bản đồ cổ mô tả Biển Đông / Paracel & Spratly — bản ghi cho thấy có bản đồ màu in (kèm chú “Shows the Paracel and Spratly islands”). Thư viện số này thường cho phép tải hoặc yêu cầu quyền truy cập qua các trường ĐH.
- Xem / tải: record HathiTrust (xem bản đồ cụ thể trong kết quả). (HathiTrust)
- Library of Congress / tài liệu liên quan (núi tài liệu PDF, sách, báo cáo có bản đồ vùng Paracel)
- Mô tả: LOC có các sách/pdfs lịch sử và atlas cũ có bản đồ South China Sea / Paracel (ví dụ tài liệu lưu trữ về Vietnam có bản đồ liên quan). Những file PDF ở LOC thường có ảnh/scan chất lượng cao.
- Xem / tải: catalogue và các file liên quan trên loc.gov. (Library of Congress Tile )
- Wikimedia Commons — Category: Old maps of the South China Sea
- Mô tả: tập hợp nhiều bản đồ cổ (châu Âu, Hà Lan, Anh, Pháp) về Biển Đông; rất nhiều file là ảnh scan công khai, tải trực tiếp được. Đây là nguồn nhanh để duyệt nhiều bản đồ khác nhau.
- Xem / tải: Wikimedia Commons (category “Old maps of the South China Sea”). (Wikipedia)
- Bài nghiên cứu / tập hợp bản đồ (nghiên cứu học thuật / blog chuyên sưu tầm bản đồ)
- Mô tả: một số bài nghiên cứu (Academia.edu, blog maproom, geogarage) liệt kê và trích dẫn những bản đồ châu Âu (thế kỷ 16–19) có ghi Paracel — những bài này thường dẫn tới bản scan trong David Rumsey, BnF (Gallica), British Library… (dùng để đối chiếu ngày xuất bản, tác giả bản đồ). (IJEMH)