Mikali Nguyễn
Đôi khi nghĩ rằng, giữa thế gian này, thật tốt khi có một mái nhà do chính tay ta thắp sáng. Ước muốn ấy không chỉ là một nhu cầu sinh lý cơ bản, mà còn là một khát vọng sâu thẳm về sự an lạc tinh thần, về một chốn dung thân thực sự trong cuộc đời đầy biến động. Mái nhà ấy là biểu tượng cho quyền được nghỉ ngơi, quyền được yêu thương và quyền được sống một cuộc đời có ý nghĩa. Nó không cần phải là một công trình kiến trúc đồ sộ, mà chỉ cần là một nơi có hơi ấm, có ánh sáng, và quan trọng hơn hết, có dấu ấn của chính ta – người chủ nhân đã dùng tâm huyết để tạo dựng nên nó.
Sự thắp sáng ở đây mang ý nghĩa kép: vừa là ánh sáng vật lý từ ngọn đèn, vừa là ánh sáng của niềm hy vọng, của sự sống động và của tình người. Khi ta nói "mái nhà do chính tay ta thắp sáng," ta đang khẳng định vai trò chủ động của mình trong việc kiến tạo hạnh phúc. Ta không chờ đợi ánh sáng từ bên ngoài, từ sự ban phát của số phận hay của người khác, mà tự mình tạo ra nguồn sáng cho cuộc đời mình và những người thân yêu. Đó là một tuyên ngôn về sự tự lập, về trách nhiệm và về khả năng tự hàn gắn những vết thương của tâm hồn. Ánh sáng ấy, dù chỉ là một đốm lửa nhỏ, cũng đủ sức xua đi màn đêm u tối của cô đơn và tuyệt vọng.
Thật tốt khi có một mái nhà có gạo nước đủ đầy, rau quả tươi xanh. Sự đủ đầy này là nền tảng vững chắc cho mọi niềm vui và sự an tâm. Trong dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, việc có thể đảm bảo những nhu cầu thiết yếu nhất cho bản thân và gia đình đã là một thành tựu đáng trân trọng. "Gạo nước đủ đầy" không chỉ nói về sự no đủ vật chất, mà còn hàm chứa sự ổn định, sự dự phòng cho tương lai, giúp ta thoát khỏi nỗi lo thường trực về miếng cơm manh áo. Khi cái dạ dày được lấp đầy, tâm trí mới có thể được giải phóng để nghĩ đến những điều cao cả hơn, đẹp đẽ hơn.
Hơn nữa, sự hiện diện của rau quả tươi xanh mang lại một cảm giác về sự sống động, về sức khỏe và sự kết nối với thiên nhiên. Nó gợi lên hình ảnh một khu vườn nhỏ xinh, dù chỉ là vài chậu rau trên ban công, nơi ta tự tay gieo trồng và chăm sóc. Việc được thưởng thức những sản phẩm tươi mới do chính mình tạo ra hoặc lựa chọn cẩn thận là một niềm hạnh phúc giản dị mà sâu sắc. Nó là sự tôn vinh lối sống lành mạnh, chậm rãi, nơi con người biết dừng lại để quan sát và tận hưởng vẻ đẹp của sự sinh trưởng. Màu xanh ấy không chỉ làm đẹp thêm bữa ăn mà còn làm phong phú thêm tâm hồn, nhắc nhở ta về sự tuần hoàn của cuộc sống và sự bền bỉ của thiên nhiên.
Sự đủ đầy vật chất ấy cần được cân bằng bởi sự giàu có về tinh thần. Mái nhà lý tưởng còn có người bầu bạn yêu thương. Tình yêu thương là mạch nước ngầm nuôi dưỡng mọi sự sống trong tổ ấm. Đó là sự hiện diện của một người, hay nhiều người, mà ta có thể hoàn toàn tin tưởng, dựa dẫm và sẻ chia. Người bầu bạn không nhất thiết phải luôn đồng tình với ta, nhưng họ luôn đồng hành cùng ta. Họ là những người chấp nhận ta với tất cả những khuyết điểm, những thất bại, và vẫn nhìn thấy giá trị đích thực bên trong ta.
Mối quan hệ yêu thương này không chỉ là những lời nói ngọt ngào, mà còn là những hành động âm thầm: một cái nắm tay khi khó khăn, một ánh mắt động viên, một bữa cơm nóng hổi được chuẩn bị sau ngày dài làm việc. Sự bầu bạn tạo nên một hệ thống hỗ trợ tinh thần vững chắc, nơi ta được phép yếu đuối mà không sợ bị phán xét. Chính những mối quan hệ này biến căn nhà thành nhà, biến không gian vô tri thành một chốn đầy ắp kỷ niệm và cảm xúc. Thiếu vắng tình yêu thương, dù nhà có lớn đến đâu, vẫn chỉ là một cái vỏ rỗng, một nơi trú ngụ tạm bợ chứ không phải là tổ ấm. Tình yêu thương là chất keo dính kết nối các thành viên, giúp họ cùng nhau vượt qua mọi sóng gió.
Khi cuộc sống xô bồ, mệt mỏi và kiệt sức là điều không thể tránh khỏi. Chính lúc ấy, ta mới thấy được giá trị vô ngần của việc có giường ấm để nằm. Chiếc giường ấm không chỉ là nơi ta ngủ, nó là thánh địa của sự phục hồi. Nó là lời mời gọi tha thiết sau những giờ phút vật lộn với công việc, với áp lực xã hội. Cảm giác được buông thả thân thể trên chiếc nệm mềm mại, được vùi mình vào chiếc chăn ấm áp là một trong những niềm hạnh phúc cơ bản nhất của con người. Giấc ngủ, trong sự an toàn của mái nhà mình, không chỉ giúp cơ thể hồi phục mà còn giúp tâm trí sắp xếp lại những hỗn độn của một ngày.
Sự ấm áp của chiếc giường còn mang ý nghĩa tinh thần: đó là sự an toàn tuyệt đối. Khi ta nằm xuống, ta biết mình đang ở trong vòng bảo vệ, được bao bọc bởi tình yêu thương và sự bình yên mà chính ta đã tạo dựng. Đó là khoảnh khắc ta cho phép bản thân được buông bỏ mọi gánh nặng, mọi vai trò xã hội để trở về với cái tôi chân thật nhất. Nó là sự thừa nhận rằng con người cần được nghỉ ngơi, cần được chăm sóc, và cần có một nơi để ẩn náu. Giường ấm là nơi vun đắp những giấc mơ, là nơi ta lấy lại sức mạnh để sáng hôm sau thức dậy, sẵn sàng đối diện với thế giới bằng một tinh thần mới mẻ, đầy nghị lực. Sự mệt mỏi được xoa dịu, và niềm hy vọng được nảy mầm trong bóng tối tĩnh lặng của đêm.
Điều kỳ diệu là, dẫu cho mái nhà ấy có chút đơn sơ nhưng lòng vẫn ngập tràn niềm vui. Sự đơn sơ ở đây là một lựa chọn triết lý sống, không phải là sự thiếu thốn bắt buộc. Đó là sự từ chối chạy theo chủ nghĩa vật chất, là sự ưu tiên cho chất lượng của các mối quan hệ và trải nghiệm hơn là sự tích lũy tài sản. Ngôi nhà đơn sơ có thể thiếu những tiện nghi xa hoa, nhưng nó lại giàu có về sự chân thật, về tiếng cười và sự ấm cúng. Mọi thứ trong nhà đều mang tính công năng, đều được chọn lựa vì giá trị sử dụng và ý nghĩa tinh thần, chứ không phải vì mục đích phô trương.
Niềm vui ngập tràn trong lòng không đến từ việc sở hữu những thứ đắt tiền, mà đến từ sự trân trọng những gì đang có. Đó là niềm vui khi nhìn thấy cây rau mình trồng lớn lên, niềm vui khi cùng người thân quây quần bên mâm cơm đạm bạc, niềm vui khi được tựa vào vai người mình yêu thương sau một ngày dài. Sự đơn sơ dạy ta về lòng biết ơn. Khi ta biết ơn những điều nhỏ bé, những điều bình thường cũng trở nên phi thường. Lòng ngập tràn niềm vui là một trạng thái tâm lý được nuôi dưỡng bởi sự bình an nội tại, sự chấp nhận và sự hài lòng với cuộc sống hiện tại.
Mái nhà tự tay thắp sáng là biểu tượng của sự tự tại – một triết lý sống vượt lên trên những ràng buộc của vật chất và danh vọng. Nó là sự khẳng định rằng hạnh phúc không phải là một đích đến ở tương lai, mà là cách ta sống trong hiện tại. Việc tự tay thắp sáng ngôi nhà của mình là một hành trình tự khám phá, một quá trình biến cái bên ngoài (ngôi nhà) trở thành sự phản chiếu của cái bên trong (tâm hồn). Ta đặt vào đó không chỉ công sức mà còn là những ước mơ, những kỷ niệm, những bài học kinh nghiệm.
Cuộc sống này là một chuỗi ngày tìm kiếm sự an trú. Nhiều người tìm kiếm sự an trú ở những nơi xa xôi, trong những triết lý phức tạp, hoặc trong sự giàu sang không giới hạn. Nhưng cuối cùng, nơi an trú thực sự lại nằm ngay tại căn nhà đơn sơ, nơi ta có thể sống thật với chính mình. Nó là nơi ta được phép thất bại, được phép yếu đuối, và được phép bắt đầu lại. Mái nhà ấy là một pháo đài tinh thần, bảo vệ ta khỏi những tác động tiêu cực của thế giới bên ngoài.
Để kết thúc, điều ta khao khát không phải là một lâu đài, mà là một tổ ấm nhỏ bé nhưng trọn vẹn. Tổ ấm ấy có sự hòa quyện của đủ đầy vật chất vừa phải (gạo nước, rau xanh) và sự phong phú tinh thần vô tận (tình yêu thương, sự bầu bạn, sự an toàn). Đó là nơi mà mọi mệt mỏi được xoa dịu, nơi mọi niềm vui được nhân lên. Mái nhà do chính tay ta thắp sáng là minh chứng hùng hồn nhất cho việc hạnh phúc là một sự lựa chọn, một sự vun đắp liên tục, và là một món quà ta tự trao cho chính mình mỗi ngày. Thật tuyệt vời khi được sống trong một mái nhà như thế, đơn sơ mà rạng ngời, nhỏ bé mà chứa đựng cả một vũ trụ bình yên.
Lm. Anmai, CSsR.