Thực hư ung thư do bức xạ điện thoại | Tuoitre. Fr: Tiểu Bối (Factcheck)

[Minh Nguyen Quang]

Vì có nhiều ý kiến khác nhau ở trên mạng nên bài này sẽ bị factcheck

Thực hư ung thư do bức xạ điện thoại

BẢO DUY

TTO - Hai nghiên cứu của chính phủ Mỹ được công bố gần đây cho thấy có mối liên hệ rất yếu giữa bức xạ điện thoại và các bệnh ung thư. Kết luận trên đang đi ngược lại các niềm tin phổ biến.

Sử dụng điện thoại đã trở thành nhu cầu cơ bản của con người - Ảnh: AFP

Các kết quả nghiên cứu được công bố trước nay khiến nhiều người lo lắng. Chẳng hạn, nghe điện thoại khi pin yếu có thể gây hại đến não bộ vẫn thường được chia sẻ trên các mạng xã hội.

Tuy nhiên, nghiên cứu được công bố hồi cuối tuần rồi tại Mỹ cho thấy kể cả khi sử dụng điện thoại liên tục trong thời gian dài, bức xạ điện thoại chỉ có thể gây ra một loại ung thư trên chuột. Các nhà khoa học kết luận điện thoại di động vẫn an toàn với con người. Tất nhiên, nó đã nhận được sự ủng hộ của các nhà cung cấp viễn thông và sản xuất điện thoại.

Nhiễm bức xạ sống lâu?

Trong hai nghiên cứu riêng biệt, những con chuột thí nghiệm bị "tra tấn" bằng bức xạ điện thoại ở mức cao liên tục 9 tiếng mỗi ngày, trong suốt thời gian 2 năm. Con người chỉ chịu đựng mức bức xạ này trong thời gian rất ngắn, chẳng hạn khi sóng điện thoại yếu dẫn tới việc điện thoại sử dụng nhiều pin hơn để bắt được sóng mạnh hơn, ông John Bucher – trưởng nhóm nghiên cứu của Viện khoa học sức khỏe môi trường quốc gia Mỹ cho biết.

Kết quả nghiên cứu cho thấy chỉ có một sự phát triển rất nhỏ một loại ung thư tim hiếm thấy ở chuột. Không có vấn đề nào đáng kể đối với những con chuột cái cũng như bằng chứng vững chắc cho thấy bức xạ điện thoại gây ra ung thư não.

Điều gây bối rối hơn nữa là những con chuột bị "tra tấn" bằng bức xạ điện thoại lại sống lâu hơn những con bình thường (!?). Ông Bucher nói có thể bức xạ điện thoại đã triệt tiêu các mầm bệnh bên trong con chuột. Tuy nhiên, cách giải thích này còn quá sơ sài và khiến nhiều người nghi ngờ.

Thực tế, công trình nghiên cứu trị giá 25 triệu USD của ông Bucher, do Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) tài trợ, vẫn chưa đi đến hồi kết. Được khởi động và đưa ra kết luận ban đầu cách đây 2 năm, kết quả công bố hôm 2-2 vừa rồi sẽ tiếp tục được thảo luận vào tháng 3 tới.

"Các bằng chứng về việc ADN được tìm thấy ở mô của một số loài động vật. Tuy nhiên chúng tôi không nghĩ chúng tôi đã tìm được bằng chứng đủ sức nặng để kết luận rằng bức xạ điện thoại gây ra những tổn hại đáng kể", ông Bucher cho biết.

Nhà nghiên cứu này khẳng định kết quả nghiên cứu mới cũng không khiến ông thay đổi thói quen sử dụng điện thoại và lời khuyên dành cho người khác.

Tôi áp điện thoại vào lỗ tai suốt. Nếu bạn lo lắng, hãy sử dụng tai nghe"

John Bucher - trưởng nhóm nghiên cứu của Viện khoa học sức khỏe môi trường quốc gia Mỹ

Nhắn tin sẽ giúp giảm nguy cơ ung thư từ bức xạ điện thoại? - Ảnh: AFP

Nghi ngờ

Những nỗi lo về ung thư do bức xạ điện thoại bắt đầu từ năm 2011, sau báo cáo của một nhóm làm việc thuộc Cơ quan nghiên cứu quốc tế về ung thư có trụ sở tại Pháp. Nó ngay lập tức làm dấy lên các cuộc tranh luận và là lý do để một loạt các nghiên cứu được tiến hành sau đó.

Các kết quả đều dẫn tới cùng một kết luận rằng lo bức xạ điện thoại có thể gây ung thư cũng giống như "lo bò trắng răng".

"Các chuẩn giới hạn về mức độ sử dụng điện thoại hiện nay vẫn đảm bảo sức khỏe của con người", Tiến sĩ Jeffrey Shuren - người đứng đầu bộ phận bức xạ của FDA, tuyên bố.

Dẫu vậy, những lo ngại là vẫn có. Những người theo thuyết âm mưu còn cho rằng các kết quả nghiên cứu chỉ đang cố che đậy và bảo vệ lợi ích của các tập đoàn truyền thông hùng mạnh.

Tháng 12-2017 bang California (Mỹ) đã phải ra một sổ tay hướng dẫn người dân giảm bức xạ từ điện thoại nếu họ cảm thấy quá lo lắng, chẳng hạn như sử dụng tai nghe hoặc nhắn tin thay vì gọi điện.

[Minh Nguyen Quang]

Factcheck

Tìm hiểu về Bức xạ điện thoại & Ung thư chúng tôi mò tìm trên mạng thì ngạc nhiên vì thấy có cả trăm bài viết đăng về chủ đề này. Tuy cũng đều nói là căn cứ khoa học và dựa vào thí nghiệm này thí nghiệm nhưng phân loại thì thấy chia ra 3 trường phái nói khác nhau:

1. Có hại bằng cách này hay cách nọ: chiếm đông nhất

2. Ba phải: nói có hại hoặc không có hại nhưng có thể ngược lại: chiếm khá đông

3. Không có hại tuy cũng có 1 số tác dụng không tốt: như bài này, chiếm ít nhất

Vì đây là chủ đề Thường thức & Đời sống, ảnh hưởng đến đời sống mỗi người hàng ngày nên chúng tôi bỏ công tìm hiểu lại 

* Đã có nhiều bài đăng ở Group này về chủ đề có liên quan. Hãy search tìm: Chỉ số SAR (Specific Absorption Rate), Chỉ số RF (radiofrequency)...

Để đánh giá mức độ tác động của smartphone tới sức khỏe con người, người ta thường đề cập đến Chỉ số hấp thụ đặc biệt SAR (Specific Absorption Rate). Đây là chỉ số đo tỷ lệ hấp thu năng lượng sóng điện thoại (RF) ở các mô và giúp lượng hóa tác động của sóng điện thoại đối với tế bào. 

Mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi xoay quanh vấn đề tác động thật sự của bức xạ điện thoại nhưng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyên người dùng nên hạn chế sử dụng và để smartphone cách xa cơ thể khi không dùng tới. Những smartphone có chỉ số SAR càng nhỏ, càng đỡ gây hại cho cơ thể con người và ngược lại

Từ niềm tin đó đã có nhiều bài đăng xếp hạng các loại ĐTDĐ có Chỉ số SAR cao nhất (phần lớn là ĐT của TQ) hay thấp nhất; ngủ với ĐT có sóng wifi sẽ bị bị ung thư, sưng ruột thừa, hiếm muộn; có người còn phát minh ra miếng dán với quảng cáo sẽ chống được bức xạ điện từ...

Sau đây là kết quả factcheck:

Tỷ lệ hấp thụ riêng (SAR) là thước đo tốc độ năng lượng được cơ thể con người hấp thụ khi tiếp xúc với trường điện từ tần số vô tuyến, chẳng hạn như trường phát ra từ điện thoại di động. SAR thường được đo bằng watt trên kilogam (W/kg).
Mức SAR cao có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là nghiên cứu khoa học hiện tại không thiết lập được mối liên hệ trực tiếp giữa mức SAR và những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Các cơ quan quản lý trên khắp thế giới đã đặt ra giới hạn SAR để đảm bảo rằng việc tiếp xúc với trường điện từ tần số vô tuyến vẫn ở mức an toàn.
Nếu lo ngại về mức SAR, bạn có thể tham khảo các giá trị SAR do nhà sản xuất cung cấp, thường có sẵn trong hướng dẫn sử dụng hoặc trên trang web của họ. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các thiết bị rảnh tay hoặc tùy chọn loa ngoài để giảm mức độ tiếp xúc với trường điện từ tần số vô tuyến.

Theo FFC (Ủy ban Truyền thông Liên bang Hoa Kỳ)

TẤT CẢ điện thoại di động phải đáp ứng tiêu chuẩn tiếp xúc RF của FCC, được đặt ở mức thấp hơn nhiều so với mức mà thử nghiệm trong phòng thí nghiệm chỉ ra và các chuyên gia y tế và sinh học thường đồng ý rằng những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe có thể xảy ra. Đối với những người dùng lo ngại về tính đầy đủ của tiêu chuẩn này hoặc những người muốn giảm mức độ tiếp xúc của mình hơn nữa, phương tiện hiệu quả nhất để giảm mức độ tiếp xúc là giữ điện thoại di động cách xa đầu hoặc cơ thể và sử dụng loa ngoài hoặc phụ kiện rảnh tay. Các biện pháp này nhìn chung sẽ có tác động nhiều hơn đến sự hấp thụ năng lượng RF so với sự khác biệt nhỏ về SAR giữa các điện thoại di động riêng lẻ, trong mọi trường hợp, đây là sự so sánh không đáng tin cậy về mức độ phơi nhiễm RF đối với người tiêu dùng, dựa trên các biến số sử dụng của từng cá nhân.

Tiêu chuẩn SAR tối đa ở ĐTDĐ theo quy định các nước:

Mỹ, Ấn Độ, Hàn quốc: SAR không được vượt quá 1,6 Watts mỗi kg

Tỷ lệ hấp thụ riêng (SAR) là thước đo năng lượng được cơ thể hấp thụ. Số đo của nó là Watt trên kilogam ( W/kg ). Để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tỷ lệ hấp thụ riêng của điện thoại di động không được vượt quá 1,6 Watts/kg.

Châu Âu, Úc, Nhật: SAR không được vượt quá 2 Watts mỗi kg

ĐTDĐ nào có chỉ số SAR lớn nhất và thấp nhất hiện nay? (số liệu đo tháng 6/2023)

https://dantri.com.vn/suc-manh-so/nhung-smartphone-nao-toa-ra-buc-xa-dien-tu-lon-nhat-hien-nay-20230605094025313.htm

Danh sách 15 smartphone tỏa ra mức bức xạ điện từ cao nhất hiện nay (Ảnh: BFS).

Những smartphone phát ra bức xạ điện từ thấp nhất hiện nay (Ảnh: BFS).