Người xưa đã đúc kết một chân lý qua bao thế hệ: “Đàn ông là rường cột của gia đình.” Câu nói tưởng chừng đơn giản ấy không chỉ thuần túy nói về vai trò gánh vác vật chất, đảm bảo cơm áo gạo tiền, mà còn hàm chứa một đạo lý sâu xa hơn, liên quan mật thiết đến khí vận của cả một mái nhà. Tâm của người đàn ông ra sao, cách họ đối diện với đời và với người như thế nào, chính là luồng sinh khí, là nền tảng tinh thần quyết định sự thịnh suy, an lạc của toàn bộ gia đình.
Người đàn ông, trong vai trò là trụ cột, có thể không cần quá tài giỏi xuất chúng trên thương trường, không nhất thiết phải giàu sang phú quý hơn người, nhưng nhất định phải có một tấm lòng thiện lương, một tâm thế bình ổn và một bản lĩnh biết kiềm chế. Sức mạnh thật sự của người đàn ông không nằm ở cơ bắp hay quyền lực, mà nằm ở khả năng làm chủ nội tâm mình. Bởi lẽ, khi người đàn ông biết tu tâm dưỡng tính, biết kiến tạo một thế giới tinh thần vững chãi và nhân hậu, thì gia đạo tự nhiên sẽ hưng vượng, như một lẽ tất yếu của nhân quả.
Khái niệm tu tâm mà người xưa đề cao không phải là những hành động mang tính hình thức, không phải là việc lên chùa niệm Phật hay nói những lời đạo lý suông mà không hành động. Tu tâm của người đàn ông nằm ngay trong đời sống thường nhật, trong cách họ đối nhân xử thế với những người thân yêu nhất của mình. Tu tâm là biết lắng nghe vợ con bằng sự tôn trọng vô điều kiện, thay vì áp đặt bằng cái tôi to lớn, cứng nhắc của người làm chủ. Đó là sự kiên nhẫn để thấu hiểu, là sự hạ mình để đồng cảm, đặt hạnh phúc và cảm xúc của người khác lên trên sự đúng sai cá nhân.
Tu tâm còn là bản lĩnh biết kìm cơn nóng giận bộc phát, không để một phút nông nổi, một lời nói cay nghiệt thốt ra trong cơn thịnh nộ khiến tổ ấm vốn đang yên bình bỗng chốc rạn nứt. Người đàn ông tu tâm hiểu rằng, cảm xúc là ngọn lửa có thể thiêu rụi mọi công trình yêu thương đã dày công xây dựng. Họ biết lùi lại một bước, hít thở sâu, chuyển hóa năng lượng tiêu cực thành sự trầm tĩnh và giải quyết vấn đề bằng lý trí, bằng tình thương.
Hơn thế nữa, tu tâm là biết nhẫn nại trước mọi phong ba bão táp của cuộc đời và khó khăn mưu sinh, không than trách số phận, không oán thán cuộc đời hay đổ lỗi cho người khác. Bởi người đàn ông tu tâm hiểu rõ rằng, gia đình đang trông vào mình như một hải đăng kiên định. Họ là người phải giữ vững niềm tin, truyền đi năng lượng tích cực, biến khó khăn thành động lực, chứ không phải là nguồn cơn lan truyền sự bi quan, tuyệt vọng.
Người đàn ông biết tu tâm, tự khắc biết sống có trách nhiệm một cách sâu sắc và tự nguyện. Họ biết làm chủ cảm xúc của mình một cách hoàn hảo, biết yêu thương đúng cách, không phải bằng những lời hứa hẹn sáo rỗng hay sự phô trương bề ngoài. Họ không cần dùng lời lẽ ngọt ngào để xoa dịu nhất thời, nhưng đằng sau sự im lặng, sau những hành động giản dị, lại là một bờ vai vững chãi có thể che chở mọi giông tố, là sự đảm bảo cho một mái nhà luôn ấm áp và an toàn.
Sức mạnh vô hình của sự tu tâm tạo nên những thay đổi kỳ diệu trong vận mệnh gia đình. Khi người đàn ông biết lùi một bước, không cố chấp tranh cãi, không cố giành phần thắng trong mọi cuộc đối thoại, người phụ nữ sẽ cảm nhận được sự bao dung và có chỗ dựa để an lòng. Sự nhún nhường đúng lúc ấy không phải là yếu đuối, mà là bản lĩnh của sự tự tin vào chính mình, là sự ưu tiên cho hòa khí gia đình.
Khi người đàn ông biết nhẫn, biết chờ đợi, biết kiên trì vượt qua giai đoạn khó khăn mà không bỏ cuộc hay gây tổn thương cho người khác, thì vận nhà sẽ tự nhiên hanh thông, thuận lợi. Sự nhẫn nại là chìa khóa mở ra cánh cửa thành công và may mắn, bởi mọi thứ tốt đẹp đều cần thời gian để đơm hoa kết trái.
Và quan trọng nhất, khi người đàn ông biết nghĩ điều thiện, làm việc thiện, sống có đức, gieo nhân lành, thì phúc khí tự khắc sẽ kéo về với gia đình họ như dòng suối tìm về biển lớn. Tấm lòng thiện lương ấy là thỏi nam châm thu hút năng lượng tốt đẹp, hóa giải nghiệp chướng và mang lại sự bình an cho mọi thành viên.
Một người đàn ông càng tu tâm, khí chất của họ càng trở nên thanh cao, tỏa sáng. Lời nói của họ mang trọng lượng và uy tín, bởi nó xuất phát từ một tâm hồn chân thật và chính trực. Ánh mắt của họ có sự bao dung, khiến người đối diện cảm thấy được an ủi, tin tưởng. Nhà có một người đàn ông như thế, tự nhiên phúc đức sẽ dày, con cháu được hưởng nhờ sự tu dưỡng của đời trước.
Bởi lẽ, trong triết lý phương Đông, tâm chính, thì phúc sinh; tâm sáng, thì nhà vượng. Sự giàu có thực sự của một gia đình không nằm ở số lượng của cải tích lũy được trong ngân hàng, mà ở cách người đàn ông giữ được sự tĩnh tại, giữ được lòng mình thiện lương giữa những sóng gió và cám dỗ của cuộc đời.
Một người đàn ông biết tu tâm, là người kiến tạo nên một không gian sống đầy yêu thương và an toàn. Họ sẽ khiến người phụ nữ được nở nụ cười bình yên và mãn nguyện, bởi cô ấy không phải sống trong sợ hãi, lo âu, hay sự bất ổn. Con cái sẽ được lớn lên trong yêu thương và sự gương mẫu, được thừa hưởng một nền tảng tinh thần vững chắc. Và nhờ đó, mái nhà sẽ trở thành nơi ấm áp nhất giữa đời, là chốn đi về mà bất cứ ai cũng khao khát tìm về.
Vậy nên, tu thân không chỉ là đạo của người quân tử, là bài học đạo đức cao siêu, mà là phúc của một đời gia đạo. Đó là sự đầu tư không bao giờ lỗ vốn, là tài sản vô giá truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đàn ông tu tâm, chẳng cần cầu tài lộc, chẳng cần ngày đêm tìm kiếm những lợi ích vật chất phù du, bởi lẽ, phúc tự đến, vận tự hanh thông, và nhà tự nhiên hưng vượng.
Lm. Anmai, CSsR.