Con người & Sự kiện liên quan đến việc Đức Phật nhập diệt - Google Groups
Minh Nguyen Quang
3/ Các bình luận nếu có sẽ đăng ở cuối cùng của loạt bài này
Tuân lời, theo đó Cunda phục vụ món sukara-maddava được đích thân chuẩn bị cho Đức Phật và phục vụ các món ăn còn lại cho chư Tăng chúng .
3.2. Sau khi dùng bữa xong: Đức Phật bảo: "này Cunda, hay đem chôn món sukara-maddava còn lại, bởi Ta không thấy 1 ai trong thế gian này bao gồm chư thiên, Ma, Phạm, và dân chúng, cùng với chúng sa môn, Bà la môn, và mọi người, có thể ăn mà tiêu hóa được món này, trừ Như Lai"
Sau khi dùng món ăn của Cunda, Thế Tôn bị nhiễm bệnh nặng, bệnh lỵ huyết, đau đớn gần như đến chết, và Thế Tôn chánh niệm tỉnh giác, nhẫn nại, chịu đựng cơn bệnh.... Vì sự việc này mà Cunda đã vô cùng hối hận vì đã vô tình đầu độc Đức Phật.
- Ông Châu Na có ý gì hối hận không?
Tôn-giả A nan Đà đáp:
- Thưa Thế Tôn, ông Châu Na cúng dường đức Phật như thế không được lợi phúc gì cả, vì sau khi Như Lai thụ trai tại nhà ông thì Ngài nhập diệt.
Đức Phật dạy:
- Chớ nói như vậy, chớ nói như vậy. Hiện nay Châu Na được lợi ích lớn là: “Được sức khoẻ tốt, được tiếng tốt, được sống lâu, có nhiều của cải tiền bạc, đến khi qua đời được sinh lên cõi Trời muốn chi có nấy”, tại sao vậy? Vì: người cúng dàng Như Lai lúc thành đạo cũng như người cúng dàng Như Lai lúc sắp nhập Niết Bàn, công đức của hai người này không hơn không kém. Vậy thầy hãy đến báo cho Châu Na biết.
Tôn-giả A-nan-Đà vâng lời dạy của đức Phật, liền trở lại báo tin mừng cho ông Châu Na biết; Đức Phật đi được một đoạn đường nữa thì bệnh tình phát khởi trầm trọng, nên Ngài phải dừng lại nghỉ dưới một gốc cây....
5. Câu chuyện giữa Đức Phật, Tôn giả A nan và Thiên Ma Ba Tuần liên quan đến cái chết của mình:
Đây là đoạn xảy ra sát trước khi gặp Cunda để thọ dụng:
Khi đức Phật đi đến ngôi tháp Già ba La, Ngài bảo Tôn giả trải tọa cụ (“niṣidana”: là tấm vải nhỏ để trải ra ngồi thiền) dưới gốc cây để Ngài nghỉ tại đấy, khi Tôn giả trải tọa cụ xong, đức Phật an tọa rồi bảo:
- Này A-Nan, người nào thường xuyên tu tập bốn món thần túc, có thể tùy ý muốn sống đến một kiếp hay hơn một kiếp cũng được. Này A Nan, Như Lai đã nhiều lần tu tập bốn món thần túc này, chuyên chú nhớ mãi không quên. Bởi vậy cho nên Như-Lai tùy ý muốn sống một kiếp hay hơn một kiếp cũng được để diệt trừ sự tăm tối cho đời, đem lại lợi ích cho Người và Trời.
Lúc đó Tôn giả A nan Đà nghe rồi làm thinh không thưa hỏi nói năng chi cả, Đức Phật lại nói lần thứ hai, Tôn giả vẫn làm thinh; Đức Phật lại nói y như thế lần thứ ba, Tôn giả cũng vẫn làm thinh, vì lúc đó bị ma si ám, mê man không hiểu để thưa thỉnh, rồi đức Phật bảo:
- Này A-Nan nên biết, nay đã phải thời (đến giờ).
Tôn-giả A-nan-Đà vâng ý chỉ, đứng dậy đảnh lễ rồi lui ra, đến một gốc cây không xa ngồi thiền.
Chỉ trong chốc lát Ma Ba-Tuần đến thưa với Phật (lần 1):
- Sao Ngài chưa sớm vào Niết bàn? nay đã đúng thời rồi, xin Ngài mau diệt độ.
- Thôi, thôi Ba Tuần, ngươi đừng nói nữa, Ta đã tự biết thời. Như Lai giờ đây chưa vội vào Niết bàn, vì Ta cần đợi các Tỳ kheo về đông đủ; trong số đó có những đệ tử đã khéo chế ngự được thân tâm, mạnh dạn không khiếp sợ, họ thường sống trong an ổn. Họ không những việc lợi mình đã làm xong, mà còn làm thầy để dẫn dắt kẻ khác, hiện đang truyền bá chính pháp, giảng giải nghĩa lý; nếu họ gặp chủ thuyết ngoại đạo, họ đủ sức đem chính pháp và sự tự chứng ngộ cùng thần biến của mình ra để hàng phục chúng, nhưng mà những đệ tử ấy chưa về. Lại có những Tỳ kheo (Tăng), Tỳ kheo Ni (Ni), Ưu Bà Tắc (Cư sĩ Nam), Ưu Bà Di (Cư sĩ Nữ) cũng chưa quy tụ; vả lại Ta muốn truyền phạm hạnh một cách sâu rộng, và phổ biến giáo lý giác ngộ cho hàng Trời-Người đều biết và thấy thần biến.
Ma Ba-Tuần thưa (lần 2):
- Khi xưa, Ngài ở bên bờ sông Ni Liên Thuyền thuộc xứ Uất Tỳ La, và lúc ở dưới gốc cây A du Ba Ni câu Luật khi Ngài mới thành đạo Chính-Giác, những lúc ấy tôi đã đến thỉnh Ngài nên vào Niết bàn; nay đã đúng lúc rồi, vậy xin Ngài hãy mau mau diệt độ.
Đức Phật lại trả lời:
- Thôi, thôi, Ba Tuần, Ta tự biết thời, Như Lai chưa vội vào Niết bàn, mà cần đợi các đệ tử trở về, và cho đến hàng Trời Người đều biết và thấy được thần biến, Ta mới nhập diệt.
Ma Ba Tuần lại thưa (lần 3):
- Thưa Ngài, nay các đệ-tử của Ngài đã nhóm họp, và cho đến hàng Trời - Người đã thấy thần biến, nay đã đúng lúc rồi, sao Ngài chưa diệt độ?
Đức Phật bảo:
- Thôi, thôi, Ba Tuần, Ta tự biết thời, còn không bao lâu nữa, sau 3 tháng này, Ta sẽ ở nơi sinh quán đời trước của Ta, giữa cây Long Thọ, trong rừng Ta La thuộc xứ Câu thiLa mà nhập Niết bàn.
Lúc ấy Ma Ba Tuần nghĩ: “Phật không bao giờ đổi ý, không bao giờ nói dối, và chắc chắn là Ngài sẽ diệt độ”, nên vui mừng nhảy nhót rồi biến mất.
Sau khi Ma Ba-Tuần biến đi không lâu, đức Phật nhập định Ý-tam-Muội mà xả bỏ tuổi thọ; ngay lúc đó cõi đất rung động mạnh, nhân dân cả nước đều kinh sợ, lông tóc dựng ngược....
Sáng hôm sau, đức Phật bảo Tôn-giả A-nan-Đà đến Hương Pháp nhóm họp hết thảy các Tỳ kheo chung quanh vùng đến giảng đường Hương Pháp. Tại đấy, đức Phật dạy các Tỳ kheo:
- Ta do những Pháp sau đây mà tự chứng ngộ thành bậc Chính Đẳng Chính Giác, đó là: “Bốn Niệm Xứ, Bốn Ý Đoạn, Bốn Thần Túc, Bốn Thiền, Năm Căn, Năm Lực, Bảy Giác Chi, và Tám Chính Đạo”. Vậy các thầy hãy ở trong giáo pháp ấy siêng năng tu học, cùng nhau hưng say (hưng thịnh say sưa) phát triển. Các thầy hãy khéo thụ trì tùy theo trường hợp mà tu hành, tại sao vậy?, vì không bao lâu nữa, Như Lai, sau 3 tháng sẽ nhập Niết bàn.
Các Tỳ kheo nghe Phật nói như thế, hết sức sửng sốt kinh hoàng, hoang mang tột độ, gieo mình xuống đất, giậm chân đập tay, cất tiếng kêu than: “Tại sao đức Thế Tôn diệt độ quá sớm? Tại sao con mắt thế gian diệt mất quá mau? Tại sao đức Thế Tôn bỏ chúng con bơ vơ? Chúng con sẽ không còn nhìn thấy đức Thế Tôn nữa. Chúng con sẽ mất đức Thế Tôn mãi mãi v.v.”
Có Tỳ kheo thương cảm lăn lóc, cũng như rắn bị chém đứt làm hai, quằn quại, run rẩy, ngẩn ngơ, không còn biết gì cả.
Một lúc trôi qua như thế, đức Phật bảo:
- Các thầy hãy dừng cơn bi lụy, chớ ôm lòng sầu muộn, vì từ Trời, Đất cho đến chư Thiên, Người, Vật, không một cái gì là không thành trụ hoại diệt (sinh ra, phát triển, biến dạng, diệt mất), không một sinh vật nào sinh ra mà không chết đi. Nếu các thầy muốn cho các pháp hữu vi không biến dịch thì không được. Hơn nữa trước đây Ta đã từng giảng rằng: “Ân ái là vô thường, nếu có xum họp ắt phải có chia lìa, nhất là thân này không phải của ta, mạng sống không tồn tại mãi mãi được”.
Rồi Ngài nói tiếp: Ta sở dĩ khuyên bảo như thế vì tối hôm qua Thiên Ma Ba Tuần đã đến thỉnh Ta nhập Niết bàn ba lần, tới lần thứ ba Ta đã chấp thuận lời thỉnh cầu ấy, và sau đó Ta đã xả bỏ tuổi thọ rồi.
Bấy giờ Tôn giả A nan Đà đứng dậy, quỳ gối phải, chắp tay thưa:
- Cầu mong đức Thế Tôn thương xót chúng sanh, hãy sống thêm một kiếp, không nên diệt độ sớm, để làm lợi ích cho Trời và Người.
Khi ấy đức Phật im lặng không đáp, Tôn giả A nan Đà thưa thỉnh lần thứ 2, đức Phật cũng vẫn im lặng, Tôn giả thưa thỉnh lần thứ 3, lúc ấy đức Phật mới nói:
- Này A Nan, thầy 3 lần làm phiền Ta, Thầy đã đích thân nghe từ Như Lai nói là người nào tu tập bốn pháp Như ý túc một cách chuyên chú không quên, nên tùy ý muốn kéo dài mạng sống trong một kiếp hay hơn một kiếp cũng được. Như-Lai đã tu tập bốn pháp Như ý túc một cách chuyên chú không quên, có thể tùy ý kéo dài tuổi thọ trong một kiếp hay hơn một kiếp, Thầy đã được Ta nhắc đi nhắc lại tới ba lần như thế; tại sao lúc ấy thầy không thỉnh cầu Như-Lai sống một kiếp hay hơn một kiếp? Nay thầy mới nói há không trễ muộn hay sao? Ta ba lần hiện tướng, thầy 3 lần làm thinh. Sau đó không lâu, Thiên Ma tới, thỉnh cầu Ta nhập Niết bàn 3 lần, Ta đã hứa với Thiên Ma, và Ta đã xả bỏ tuổi thọ tối hôm qua; một khi đã xả bỏ, nhổ bỏ, mà muốn cho Như Lai hành động trái với lời nói của mình sẽ không bao giờ có sự kiện ấy.
* Ở trên đây ta thấy có Đức phật ngỏ ý muốn sống thêm cho trọn kiếp hay hơn một kiếp (kalpa: rất nhiều năm, xấp xỉ: 10^14 năm, mức thọ mệnh dài nhất trong tiểu kiếp là 84.000 tuổi) nhưng bị sức ép hay bị ngăn trở bởi:
1. Thiên Ma Ba Tuần thúc giục Phật sớm diệt độ và Ngài đã hứa...:
Thiên ma Ba Tuần là Ma Vương trú ngụ và cai quản cõi Trời thứ sáu - cõi Trời Tha Hóa Tự Tại (cõi Trời cao nhất trong cõi Trời Dục Giới).
Ngoài việc cố gắng ngăn cản Phật Thích Ca đạt được Giác ngộ bằng đội quân của mình và hình ảnh những người phụ nữ xinh đẹp, quyến rũ, được cho là con gái của mình, Ma vương còn nhiều lần thúc giục Đức Phật sớm diệt độ (sớm chết) để ngăn cản Phật truyền bá chánh pháp. Y đã hiện ra 2 lần để thực hiện ý đồ này:
2. Những hành vi kỳ lạ của tôn giả A Nan:
2.2. Đức Phật bị ly huyết nên mất nước, khát nước trầm trọng. Ngài đã khẩn thiết yêu cầu A Nan lấy nước uống. Nhưng tôn giả viện cớ nói có khoảng 500 cỗ xe chạy qua, do bánh xe khuấy lên làm nước vẩn đục không uống được, nên phải đi đến con sông sắp tới mới có nước trong...Giục mãi đến lần thứ 3 Tôn giả mới đi lấy nước thì có nước trong tại đó. Ngay sau đó, Đức Phật có giải thích rằng vì nước sông luôn tuôn chảy và sẽ cuốn trôi các chất vẩn đục. Việc này A Nan sao lại không biết?
Đại hội này đã đưa A Nan ra kiểm điểm buộc phải sám hối do 5 tội thiếu trách nhiệm trong bổn phận làm thị giả của Đức Phật. Trong đó có 2 tội:
1/ Không cầu xin Đức Phật sống trường thọ. Khi Đức Phật già yếu, Ngài nói với Ānanda rằng trên thực tế, một vị Phật có thể sống trong một kiếp. Trước câu nói này, Ānanda không nói gì, và Đức Phật nhập niết bàn 3 tháng sau đó. Ānanda sau đó bị buộc tội im lặng, không yêu cầu Đức Phật ở lại trần gian trong một kiếp.