Kiến thức do Google cung cấp sẽ trở thành dĩ vãng do có AI?
Hiện nay công cụ search Google để tìm kiếm thông tin là vượt trội hơn các trình duyệt khác. Người ta nói: "Muốn biết gì thì hỏi Google", "Google là Thầy"...
Hiện nay có khoảng 5,01 tỷ người dùng Google trên toàn cầu, chiếm khoảng 90,14% thị phần công cụ tìm kiếm toàn. Theo dữ liệu năm 2025, Google xử lý hơn 5 nghìn tỷ lượt tìm kiếm mỗi năm, tương đương với khoảng 13,6 đến 16,4 tỷ lượt tìm kiếm mỗi ngày trên toàn cầu. Lượng tìm kiếm trên Google tăng đều đặn, với tốc độ tăng trưởng khoảng 10-15% mỗi năm trong những năm gần đây
Ở VN, Google chiếm khoảng 90-92% thị phần công cụ tìm kiếm.
Tuy nhiên người dùng ngày càng quan tâm đến các công cụ AI như ChatGPT, Grok 3... để tìm kiếm thông tin nhanh, đặc biệt với các câu hỏi phức tạp hoặc cần tổng hợp. Google Search đang mất dần sức hút với thế hệ trẻ, những người muốn câu trả lời trực tiếp thay vì liệt kê danh sách liên kết rồi tự mò tìm.
Cho đến nay Google vẫn là nguồn cung cấp kiến thức quan trọng, nhưng đang thay đổi do sự có mặt của nhiều AI mà đa số đều miễn phí.
Mặc dù Google đã và đang đầu tư mạnh vào AI, với các mô hình như Gemini và các tính năng AI trong Google Search (như tổng quan AI-generated). Điều này cho thấy Google không đứng ngoài cuộc đua AI mà đang tích hợp nó để nâng cao khả năng cung cấp thông tin. Nhưng liệu kiến thức do Google cung cấp có trở thành dĩ vãng do cạnh tranh từ AI? Nó là một chủ đề phức tạp, liên quan đến sự phát triển của công nghệ tìm kiếm, trí tuệ nhân tạo (AI), và cách con người tiếp cận thông tin.
Nhìn qua thì thấy Google search có vẻ đuối sức trong lĩnh vực cung cấp thông tin từ sự cạnh tranh của AI và các mô hình ngôn ngữ lớn:Sự nổi lên của các AI như ChatGPT, Grok, DeepSeek và các đối thủ khác: cũng như Gemini, các mô hình AI này cung cấp cách tiếp cận thông tin khác biệt: trả lời trực tiếp, tổng hợp, và mang tính đối thoại. Thay vì liệt kê liên kết như Google, các mô hình này cung cấp câu trả lời ngắn gọn, dễ hiểu, và đôi khi được cá nhân hóa.
Ưu điểm của AI:
Tốc độ và tiện lợi: AI có thể trả lời ngay lập tức mà không cần người dùng duyệt qua nhiều trang web, vốn tốn rất nhiều thời gian hơn.
Câu trả lời rất thuyết phục: AI trả lời rất logic, kèm theo phân tích lý do...thường rộng hơn so với kiến thức cần hỏi chính. Nó trình bày rất bài bản, có khi bằng biểu bảng so sánh và lúc nào cũng nói thêm: bạn cần hỏi gì thêm xin cho biết và có gợi ý câu hỏi thêm sát với câu hỏi chính.
Nhiều người, nhất là người già, người thiếu kiến thức và lập luận thường không bằng so với AI đã được lập trình sẵn trí tuệ thông minh.
Tính đối thoại và khả năng tương tác cao:
👉 AI tạo cảm giác giống một "cố vấn" hơn là một công cụ tìm kiếm, giúp người dùng dễ dàng đặt câu hỏi theo cách tự nhiên. Người dùng có thể đặt câu hỏi tiếp nối, điều mà Google Search truyền thống khó làm được.
👉 Dĩ nhiên AI không hề phiền hà gì mà vẫn kiên nhẫn trả lời các câu hỏi, dù cho có trên trời dưới đất đi chăng nữa. Điều này làm cho người dùng ngày càng hào hứng.
Tổng hợp thông tin: AI có thể kết hợp dữ liệu từ nhiều nguồn, tạo ra câu trả lời cô đọng, trong khi Google vẫn phụ thuộc vào việc hiển thị kết quả từ các trang web. Cùng 1 chủ đề tìm kiếm, Google hiển thị quá nhiều nguồn trả lời, gây phức tạp đối với việc tìm thông tin tối ưu cần tìm. Nhất là đối với các chủ đề phức tạp, sử dụng AI là thuận lợi hơn hết vì không phải search tìm từ nhiều nguồn và tự tổng hợp, phân tích với khả năng của nhiều người thường hạn chế.
Câu trả lời cụ thể và cá nhân hóa: AI như ChatGPT có thể cung cấp câu trả lời trực tiếp, súc tích và được tùy chỉnh theo ngữ cảnh, thay vì buộc người dùng phải tự chọn lọc thông tin từ nhiều liên kết.
Hạn chế của AI và cũng là thế thượng phong lâu dài của Google
1. AI cũng phải cần ăn để sống mà Google là nguồn chính:
Ai được huấn luyện để truy cập và xử lý thông tin cập nhật từ các nguồn kiến thức trên internet.
👉 Google là nguồn thu thập lưu trữ và cung cấp thông tin mạnh nhất hiện nay. Google đã tích hợp AI vào tìm kiếm, với các tính năng như AI Overviews, trả lời câu hỏi bằng văn bản tổng hợp. Điều này giúp Google cạnh tranh trực tiếp với các mô hình AI.
👉 Google vẫn có lợi thế về cơ sở hạ tầng (hàng tỷ trang web được lập chỉ mục), dữ liệu người dùng khổng lồ, và khả năng tích hợp với các sản phẩm khác như YouTube, Maps, và Gmail.
👉 Những thông tin do con người cung cấp, bài viết do con người viết ra và đăng hàng ngày từ website, facebook, google groups và các công cụ mạng khác xuất phát từ thực tế đang sống: kinh nghiệm, trải nghiệm, phát hiện, ý tưởng...chính là nguồn thức ăn thiết yếu đầu vào cho AI. Thiếu nguồn này AI sẽ chết đứng hay dậm chân tại chỗ mà không cập nhật thông tin được.
👉 Google vẫn có ưu thế khi cung cấp nguồn thông tin rõ ràng, trích dẫn từ các trang web uy tín. Trong khi đó, AI đôi khi có thể đưa ra thông tin sai lệch nếu dữ liệu huấn luyện không chính xác.
2. AI chưa biết factcheck chuyên sâu:
👉 Google cung cấp liên kết đến nguồn gốc. Nhưng không phải lúc nào các nguồn tin này đều chính xác mà nhiều khi trái ngược nhau, trong đó có cả fakenews, tin không chính xác. Từ đó AI nhiều khi tổng hợp và đưa ra thông tin sai lệch hoặc thiếu nguồn tham khảo rõ ràng
👉 AI có thể cho biết cách tổng quát thông tin nào là fakenews nhưng chỉ đối với những thông tin đơn giản. Đối với các tin giả, tin thiếu chính xác có tính phức tạp cao phải truy nguyên nguồn gốc, phỏng vấn, so sánh và phân tích đối chiếu thì nằm ngoài khả năng của nó, ít nhất là cho đến nay.
3. Google cập nhật thông tin nhanh hơn AI: Phụ thuộc vào dữ liệu huấn luyện, có nhiều AI không cập nhật kịp theo thời gian thực. Nếu không được cập nhật liên tục, nó có thể lạc hậu so với Google, vốn liên tục crawl web để cập nhật thông tin.
4. AI kỵ liên quan đến thông tin cá nhân và chính trị
Các câu hỏi liên quan đến các chủ đề này thường được AI trả lời là "tôi là loại trí tuệ nhân tạo, xin lỗi tôi không thể trả lời cho câu hỏi này". Như vậy người ta phải tự tìm kiếm thông tin theo kiểu truyền thống.
Kiến thức Google sẽ không hẳn là "đi vào dĩ vãng", nhưng vai trò của Google đang bị thách thức và phải chuyển đổi.
👉 Tìm kiếm truyền thống (dựa trên liên kết) có thể giảm dần tầm quan trọng, nhưng Google sẽ không biến mất. Thay vào đó, nó sẽ chuyển đổi thành một nền tảng tích hợp AI mạnh mẽ hơn, kết hợp tìm kiếm truyền thống với khả năng trả lời thông minh.
👉 Các mô hình AI như Grok hay ChatGPT có thể chiếm lĩnh một số phân khúc (như câu hỏi học thuật hoặc sáng tạo), nhưng khó thay thế hoàn toàn Google do sự phụ thuộc của người dùng vào hệ sinh thái Google và độ tin cậy của nguồn liên kết.
👉 Các vụ lừa đảo qua mạng, như đã đề cập trước, cũng khiến người dùng cẩn trọng hơn với thông tin trực tuyến. Google có lợi thế ở đây vì cung cấp nguồn liên kết minh bạch, trong khi AI đôi khi bị nghi ngờ về tính xác thực.
Tóm lại: Kiến thức do Google cung cấp sẽ không "đi vào dĩ vãng", nhưng cách Google cung cấp kiến thức đang thay đổi do cạnh tranh từ AI. Google đang tích hợp AI để duy trì vị thế, trong khi các mô hình AI độc lập như Grok hay ChatGPT mang lại trải nghiệm mới mẻ nhưng vẫn có hạn chế về độ chính xác và nguồn gốc thông tin. Trong tương lai, người dùng có thể sử dụng cả hai: Google cho tìm kiếm truyền thống và kiểm chứng nguồn, còn AI cho các câu trả lời nhanh và tổng hợp.
MS
