Thực tập hồi sức tim phổi (CPR) đúng cách tại...Mega US Expo 2025 - Google Groups

[Mikali Nguyễn]

Thực tập hồi sức tim phổi (CPR) đúng cách tại...Mega US Expo 2025 

Đây là 1 bài nói về phương pháp hồi sức tim phổi (CPR), không phải nói về Hội chợ.

Hồi sức tim phổi (CPR), thường gọi là ép tim – thổi ngạt là kỹ thuật sơ cứu khẩn cấp khi một người ngừng tim – ngừng thở, nhằm duy trì máu và oxy lên não, tim và các cơ quan quan trọng cho đến khi có cấp cứu chuyên nghiệp.  

* Xin lưu ý ngay từ đầu: CPR (ép tim – thổi ngạt) không phải là biện pháp cấp cứu cho đột quỵ (stroke), là trường hợp xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, gây thiếu máu nuôi não. Khi bị đột quỵ, người bệnh thường còn mạch và tim vẫn đập, chỉ có triệu chứng: yếu liệt, méo miệng, nói khó, hôn mê… CPR chỉ dùng khi ngừng tim – ngừng thở (tim không đập, bệnh nhân không thở) với các triệu chứng như: người mất ý thức, không phản ứng khi gọi/lắc nhẹ; không thở hoặc thở ngáp cá; không bắt được mạch (nếu có kinh nghiệm kiểm tra).

Trên mạng có nhiều nơi chỉ cách CPR, nhưng chúng tôi muốn giới thiệu bài này để thực hiện CPR đúng cách từ hướng dẫn của 1 công ty bán thiết bị cấp cứu và tổ chức các khóa huấn luyện sơ cấp cứu chuyên nghiệp, có mô hình và thiết bị mô phỏng, có người hướng dẫn kỹ thuật và biểu diễn thực hành tại chỗ.

---o0o---

Chúng tôi có mặt tại “Ngày hội Xúc tiến Giao thương - Cánh cửa Kết nối Thị trường Hàn – Việt 2025” (MEGA US EXPO 2025) diễn ra tại Trung tâm hội nghị White Palace (TP.HCM) vào 2 ngày 14 & 15/8/2025. 

  

Tại đây có 1 gian hàng của Công ty Wellbeing chuyên đào tạo sơ cấp cứu, bán dụng cụ rung tim để cấp cứu đột quỵ. Trước gian hàng có 1 hình nộm để khách tham quan có thể thực tập hồi sức tim phổi (CPR) cho đúng phương pháp. 

 

Đó là 1 hình nộm nửa trên người bằng cao su gồm lồng ngực và đầu, gắn các thiết bị cảm ứng để đo đạc các chỉ số và tính điểm về lực ép, tần số ép... khi tác động bằng CPR

 

1. Nguyên tắc chung để cấp cứu nạn nhân bằng CPR

Bước 1: Đảm bảo an toàn & kiểm tra nạn nhân
1.1. Đặt người trên mặt phẳng cứng.
1.2. Gọi trợ giúp, gọi 115 hoặc nhờ người khác gọi.
1.3. Kiểm tra thở: 

👉 Ngửa đầu, nâng cằm.
👉 Quan sát ngực trong 10 giây. Nếu không thở → bắt đầu ép tim.

Bước 2: Ép tim ngoài lồng ngực
👉 Đặt gót bàn tay lên 1/2 dưới xương ức, tay kia chồng lên, thẳng tay.
👉 Dùng lực từ vai, ép thẳng xuống 5–6 cm (người lớn).
👉 Tần số 100–120 lần/phút (như nhịp “Stayin’ Alive”).

Bước 3: Thổi ngạt (hô hấp nhân tạo)
👉 Mỗi lần ép 30 cái → thổi 2 hơi.
👉 Ngửa đầu, bóp mũi, áp miệng kín, thổi hơi khoảng 1 giây/hơi đủ để ngực nạn nhân nâng lên.
👉 Nếu không thành thạo, có thể chỉ ép tim liên tục (Hands-only CPR).

Bước 4: Tiếp tục
👉 Làm liên tục: 30 ép - 2 thổi.
👉 Không dừng quá 10 giây khi chuyển động tác.
👉 Tiếp tục đến khi có nhân viên y tế hoặc nạn nhân tỉnh lại.

2. Thực hành và hướng dẫn tại chỗ

Đoạn này tập trung chỉ rõ cách thực hiện bước 2 ở trên "Ép tim ngoài lồng ngực", theo thứ tự và tỉ mỉ từng bước qua hình chụp:

2.1. Tìm chính xác nơi đặt tay để thực hiện CPR:

👉 Dùng ngón tại chấm vào vị trí xương ức ở giữa ngực

👉 Để 2 ngón tay của bàn tay còn lại vào sát bên điểm chấm

👉 Dùng bàn tay lòng bàn (tay trái, nếu thuận tay phải) áp vào vị trí của 2 ngón tay trên. Lưu ý: vị trí là ở bên phải lồng ngực, phía bên tim

 

👉 Dùng bàn tay còn lại (tay thuận) chồng lên bàn tay đó theo đúng cách như trong hình

* Hình chụp thực hành theo thứ tự:

   

 

2.2. Tư thế chuẩn bị:

👉 Hai chân dang rộng ra, đổ người về phía trước 

👉 Vai, khủy tay và cổ tay vuông góc với lồng ngực nạn nhân 

 

2.3. Thực hành ép tim:

👉 Độ sâu ép: 5-6 cm

👉 Tốc độ ép: 100 - 120 lần/phút. Ép liên tục

 

* Lưu ý: lực ép phải đủ mạnh với độ sâu 5-6 cm. Phần lớn những người tại Hội chợ này đều không thực hành đúng yêu cầu. Máy đo thường là lọt vào vùng xanh dương nhạt, không vào vùng xanh lá đậm (trên vạch Min), không đạt số điểm tối thiểu là 60 điểm.

2.4. Thổi ngạt:

👉 Thực hiện 30 lần ép : 2 lần thổi
👉 Sau mỗi lần thổi, để lồng ngực trở về vị trí 1 cách tự nhiên, không can thiệp gì khác

* Trong video dưới đây, có việc dùng băng gạc che miệng để giữ vệ sinh nơi hình nộm, nhưng như vậy là không đúng kỹ thuật. 

👉 Nguyên tắc quan trọng là khí thở từ người cứu phải đi vào phổi nạn nhân → vì vậy nếu dùng băng gạc, khăn vải, khẩu trang y tế thông thường để bịt kín miệng nạn nhân, thì không khí sẽ không vào được phổi, việc thổi ngạt sẽ không hiệu quả.

👉 Tuy nhiên, trong thực tế nhiều người ngại tiếp xúc trực tiếp (nguy cơ lây bệnh). Vì vậy người ta dùng:
- Dụng cụ chắn miệng (CPR face shield): là một miếng màng trong suốt có van 1 chiều, cho phép hơi từ bạn đi vào nạn nhân nhưng ngăn dịch cơ thể từ nạn nhân quay lại.
- Mặt nạ Ambu / pocket mask: thiết bị chuyên dụng, có van 1 chiều, an toàn và hiệu quả.
👉 Nếu không có các dụng cụ chuyên dụng, bạn có thể:
- Chỉ thực hiện ép tim ngoài lồng ngực (Hands-only CPR). Nhiều nghiên cứu cho thấy ép tim liên tục vẫn giúp tăng cơ hội sống, đặc biệt trong những phút đầu.
- Không nên dùng băng gạc hay vải bịt miệng vì sẽ cản trở hoàn toàn hơi thở cứu hộ.

* Video thực hành ép tim và thổi ngạt:

https://drive.google.com/file/d/1jjGfGTHb5IZFg_1_XEFr03WUtnn7xTv6/view

Các câu hỏi đặt ra với chuyên gia

Hỏi: Có phải luôn ép tim và thổi ngạt cùng lúc hay không? Khi nào nên ép tim và khi nào nên thổi ngạt?

Trả lời: Câu hỏi này rất quan trọng vì trong thực tế không phải lúc nào cũng cần hoặc có thể thổi ngạt. Có thể tóm tắt như sau: 

🫁 Khi nào nên thổi ngạt (30 ép : 2 thổi)
👉 Ngừng tim – ngừng thở do thiếu oxy (thường gặp ở):
👉 Trẻ em và trẻ sơ sinh (ngạt nước, hóc dị vật, ngạt do bệnh hô hấp).
Người lớn bị đuối nước, ngạt khói, ngộ độc khí, điện giật.
Trường hợp có người hỗ trợ, có dụng cụ bảo hộ (mask, face shield).
Khi người cấp cứu đã được đào tạo kỹ và sẵn sàng tiếp xúc trực tiếp.

❤️ Khi nào chỉ ép tim ngoài lồng ngực (Hands-only CPR)
 👉 Người lớn ngừng tim đột ngột (đa số do tim mạch, ví dụ nhồi máu cơ tim).
 👉 Khi người cấp cứu không được đào tạo thổi ngạt, hoặc lo ngại nguy cơ lây nhiễm.
 👉 Khi không có dụng cụ bảo hộ (không có mask, van 1 chiều).
Trong những phút đầu tiên (4–6 phút đầu): ép tim liên tục vẫn giúp duy trì lưu thông máu và tăng khả năng sống sót.

📝 Tóm gọn dễ nhớ
👉 Người lớn – ngừng tim đột ngột → ép tim liên tục.
👉 Trẻ em, đuối nước, ngạt khí, hóc dị vật → ép tim + thổi ngạt.

Hỏi: Có nguy cơ ép mạnh quá làm gãy xương ở ngực của nạn nhân không?

Trả lời: Xương lồng ngực không phải dễ gãy. Nhưng khi ép tim ngoài lồng ngực (CPR), cũng có nguy cơ làm gãy xương sườn hoặc xương ức của nạn nhân, nhất là:
👉 Người lớn tuổi (xương giòn, loãng xương).
👉 Khi ép mạnh và sâu (5–6 cm ở người lớn).
👉 Ép không đúng vị trí (lệch sang hai bên).
Nhưng vẫn phải chấp nhận rủi ro này vì:
👉 Gãy xương sườn không nguy hiểm bằng ngừng tim. Nếu không ép tim → máu không lên não → tử vong chỉ sau vài phút.
👉 Ngay cả khi gãy xương, máu và oxy vẫn được duy trì, nạn nhân có cơ hội sống.
👉 Trong cấp cứu, ưu tiên cứu mạng hơn bảo vệ xương.

MS