Tóm tắt COP30: Những gì đạt được cho cộng đồng địa phường và người bản địa?

[Thu Le]

Kính gửi: Quý thành viên Mạng lưới,

Hội nghị khí hậu COP30 diễn ra tại Belém, Brazil, đã ghi nhận sự tham gia đông đảo nhất từ trước đến nay của các lãnh đạo người bản địa toàn cầu. Hội nghị này đã đưa ra nhiều cam kết lịch sử nhằm bảo đảm quyền sử dụng đất cho người bản địa, cộng đồng địa phương và người gốc Phi (Afro-descendant).

• Cam kết quan trọng:
  • Intergovernmental Land Tenure Commitment (Cam kết quốc tế về quyền sử dụng đất): Đây là một sáng kiến quan trọng nhằm đảm bảo quyền sử dụng đất lâu dài cho người bản địa.
  • Quỹ tài chính: Một cam kết tài trợ lên tới 1,8 tỷ USD đã được công bố để hỗ trợ việc bảo vệ quyền đất trong vòng 5 năm tới.
  • Tropical Forest Forever Facility (TFFF): Quỹ này sẽ phân bổ ít nhất 20% các khoản thanh toán hàng năm trực tiếp cho người bản địa và cộng đồng địa phương, được xem là một "chiến thắng mang tính lịch sử" vì công nhận vai trò của họ trong việc bảo vệ rừng.

• Những lo ngại và thất vọng:
  • Dù có các cam kết này, nhiều đại biểu người bản địa vẫn bày tỏ sự thất vọng vì thiếu lộ trình rõ ràng để cung cấp tài chính khí hậu cho các hoạt động thích ứng, khắc phục tổn thất và thiệt hại.
  • Chưa có kế hoạch cụ thể nào được đưa ra để đảo ngược nạn phá rừng hoặc tiến tới loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, điều này ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các mục tiêu khí hậu.

• Ý kiến từ đại diện người bản địa:
  • Đại diện từ Articulation of Indigenous Peoples of Brazil (APIB) cho biết: “Hội nghị này mang tính lịch sử cho người bản địa.” Tuy nhiên, họ cũng nhấn mạnh rằng vẫn còn nhiều đất của người bản địa cần được định rõ ranh giới.

• Ý nghĩa cho tương lai:
• COP30 có thể được xem là một cột mốc quan trọng khi quyền của người bản địa đã được đưa vào trung tâm của một hội nghị khí hậu toàn cầu, không chỉ như những “đối tượng bị ảnh hưởng” mà như “đồng chủ thể” trong việc bảo vệ rừng và thiên nhiên.
• Nếu các cam kết được thực thi hiệu quả và nguồn quỹ được giải ngân đúng cách, đây sẽ là cơ hội lớn để thúc đẩy bảo tồn rừng và bảo vệ đa dạng sinh học. Tuy nhiên, nếu thiếu minh bạch và giám sát, các cam kết này có thể trở thành “lời hứa trên giấy”, và rừng cùng các cộng đồng vẫn dễ bị tổn thương trước sức ép từ khai thác và thay đổi sử dụng đất.

Quý anh chị có thể đọc toàn văn bài viết tại: What was achieved for Indigenous peoples at COP30?

Trân trọng,

Ms. Lê Thu

Điều phối viên, Mạng lưới EUDR Lâm nghiệp

Mobile:++84 916306546
Email: hath...@gmail.com