“War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve

8 views
Skip to first unread message

Henri Masson

unread,
Nov 23, 2014, 5:46:29 AM11/23/14
to Reago-fr, Reago, Change-kampanjo, Twitter_Agado
Mi sendis ĉi matene per FB, Google+ kaj Twitter informojn pri tiu projekto, kiu rilatas kun la 80-jariĝo de la apero de  “War is a Racket“  en 2015.

Mi arigis ĝis nun 77 tradukojn de tiu titolo el la 80, kiujn mi fiksis kiel minimuma nombro, tamen certe parto el ili bezonas aŭ korekton aŭ poluron.
Se vi konas personojn, kiuj kompetentas pri lingvoj ĝis nun uzitaj, por korekti, aŭ ne uzitaj por proponi pliajn lingvojn, tio estos bonvena.

Ankaŭ anglalingva traduko de klarigoj aŭ adapto estus utila. Mi sendis la informon dulingve EO/FR per FB al Societo Smedley Butler, Veteranoj  por paco UK, kaj Irakaj Veteranoj kontraŭ milito :
https://www.facebook.com/SmedleyButlerSociety?fref=ts
https://www.facebook.com/veteransforpeace.org.uk?fref=ts
https://www.facebook.com/IraqVeteransAgainstTheWar?fref=ts
Ĝis nun ne venis "ŝato" au komento.

Se iuj bonvolas plusendi al aliaj porpacaj organizaĵoj anglalingvaj, ne nur usonaj, kaj aldoni klarigon en la angla, tio estos pli bona.
Esplorinda estas tiu listo de kontraŭmilitaj organizaĵoj, kiu cetere fontas el Wikipedia :
https://www.facebook.com/pages/List-of-anti-war-organizations/103230093065164?fref=ts

Henri


“War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve

La celo de tiu kampanjo estas memorigi kaj atentigi, dum la jaro 2015, okaze de la 80a datreveno de la apero de la libro "War is a Racket" (Milito estas trudŝtelo) pri la vivo kaj kuraĝo de ties aŭtoro — Generalo Smedley Butler (1881-1940). Konfirmiĝis kaj plue konfirmiĝas la praveco de tiu titolo.
La unua ŝtupo konsistas arigi minimume 80 tradukojn de la titolo. Helpe de Google Translate kaj ImTranslator, mi atingis nur 77. Korektoproponoj estos tamen bonvenaj. Asterisko * signas kongruajn rezultatojn, principe korektajn. Mi ricevis promeson de amiko el Samarkando por la uzbeka (uz) kaj la taĝika (tg).

Pliaj detaloj estas troveblaj en la lingvo de tiu projekto, t.e. Esperanto :
(EO) — “War is Racket“ 80-jara kaj 80-lingve
http://www.ipernity.com/blog/32119/801387

Kaj en la franca :
(FR) — “War is Racket“ : 80 ans et en 80 langues
http://www.ipernity.com/blog/32119/801399

Bonvenaj estos pliaj tradukoj kaj diskonigo de tiu kampajo.
La ĝisnunaj 77 tradukoj aperas ĉe :
  (EO) — “War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve
http://www.ipernity.com/blog/32119/801409

17-lingva afiŝo :
http://www.ipernity.com/doc/32119/36023669


“War is a Racket“ : 80 ans et en 80 langues


Le but de cette campagne est de rappeler et d'attirer l'attention, durant l'année 2015, à l'occasion du 80e anniversaire de la parution du livre "War is a Racket" (La guerre est un racket) sur la vie et le courage de son auteur — le général Smedley Butler (1881-1940). La vérité de ce titre a été et est toujours confirmée.

La première étape consiste à rassembler au minimum 80 traductions du titre. A l'aide de Google Translate et d'ImTranslator, je n'en ai obtenu que 77. Des propositions de correction seront cependant bienvenues. L'astérisque * signale des résultats concordants, en principe corrects. J'ai reçu la promesse d'un ami de Samarcande pour l'ouzbek (uz) et le tadjik  (tg).

D'autres détails peuvent être trouvés dans la langue de ce projet , c'-à-d. l'espéranto :
(EO) — “War is Racket“ 80-jara kaj 80-lingve
http://www.ipernity.com/blog/32119/801387

et en français :
(FR) — “War is Racket“ : 80 ans et en 80 langues
http://www.ipernity.com/blog/32119/801399

D'autres traductions seront bienvenues, ainsi que la diffusion de cette campagne.

Les 77 traductions obtenues jusqu'à maintenant apparaissent sur  :

  (EO) — “War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve
http://www.ipernity.com/blog/32119/801409

Affiche en 17 langues :
http://www.ipernity.com/doc/32119/36023669


Henri Masson

unread,
Nov 25, 2014, 7:58:53 AM11/25/14
to re...@yahoogroups.com, Reago-fr, Change-kampanjo
Pri "racket" mi serĉis en la franca per "sinonimo" kaj ne trovis ion valoran.
Mi serĉis ankaŭ per "difino" kaj trovis, ke en Kebekio oni jure nomas tion "vol avec violence" (ŝtelo kun perforto)

Aliloke oni trovas :

Extorsion d'argent ou de biens matériels par l'intimidation, le chantage ou la violence. Synonyme chantage
Trudakiro (aŭ eltrudo) de materiaj havaĵoj per timigo, ĉantaĝo aŭ perforto. Sinonimo : ĉantaĝo.

Ne taŭgas por tiu uzo la difinoj de "Esperanto Dictionnary" de John Wells : bru(eg)o, malhonestaĵo, ĉantaĝo

Same pri "Comprehensive English-Esperanto Dictionnary" de Benson :

fiafero, aŭ fikomerco

Generalo Smedley Butler komparis sin kun Al Capone : tio kion Al Capone faris en tri kvartaloj, li mem faris obeeme sur tri kontinentoj, tamen ne nur kun plena aprobo de la usona ŝtato, sed pro ordono.

Certe la vorto "ŝtelo" estas malforta en "trudŝtelo", ĉar temas pri grandskala rabado akompanata de mortigo (eĉ murdo), detruado, ruinigo.

En la franca ekzistas "mettre à sac" aŭ "mise à sac" (pillage) = rabi, disrabi, prirabi.

rabo, disrabo, disrabado, rabirado.

En la historio de Francio ekzistas "le Sac du Palatinat" (nomata ankaŭ "Ravage") fare de Ludoviko la 14a en Germanio. Tie la francaj trupoj ne nur murdis sed ŝtelis, sekse perfortis, rabis, detruis, incendiis.

Ŝajnas al mi ke "organizita" estas superflua en "La milito estas organizita rabomurdo". Estus preferinde trovi plej bonan kombinon de la radikoj rab kaj murd, eble alia. Nevcesas koncizeco. Temas pri kampanjo por la jaro 2015 (pro la 80-jariĝo de la publikigo de "War is a Racket"), do, restas iom pli ol monato por finpretigi la liston. Mi atingis 77 lingvojn kaj baldaŭ ricevos du pliajn : la uzbekan kaj la taĝikan.


La kompleta listo aperas ĉe :

(EO) — Tradukoj/traductions — “War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve

Mi bezonas ankaŭ reviziadon kaj korekton de la tradukoj, kiujn mi ricevis per Google Translate kaj ImTranslator. Foje ambaŭ kongruis.

Ĉu taŭgas, en la nederlanda, "Oorlog is een Racket" ?


Amike.
Henri

 

Leo De Cooman l...@de-cooman.be [reago] a écrit le 25/11/14 11:27 :


Kvankam mi ne estas alnfalingvano, mi proponas:
"La milito estas organizita rabomurdo."

Amike salutas Leo



Henri Masson espe...@wanadoo.fr [reago] schreef op 25/11/2014 6:09:
 

Kion proponas anglalingvanoj ?

La tradukon "trudŝtelo" uzis Vinko Markov en artikolo de "La Sago" ; ĝi aperas en la artikolo de Vikipedio pri Smedley Butler :
http://eo.wikipedia.org/wiki/Smedley_Butler

Amike.
Henri



Vladimir Minin min...@yahoo.com [reago] a écrit le 24/11/14 18:08 :
Versxajne "milito estas armita rabado". Mi proponas traduki tiel.
Amike, Vladimir MININ
     
 
    “War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve
   La celo de tiu kampanjo estas memorigi kaj atentigi, dum la jaro 2015, okaze de la 80a datreveno de la apero de la libro "War is a Racket" (Milito estas trudŝtelo)  


------------------------------------
Posted by: Vladimir Minin <min...@yahoo.com>
------------------------------------

Chi tiu listo estas por anoncoj pri mencioj pri Esperanto en la nacilingva informilaro. Ghia celo estas ebligi al listanoj konvene respondi al tiaj mencioj.

Afishoj devas trakti: (1) Tiajn menciojn; (2) Eventualajn respondojn. Oni ne rajtas afishi chi tie pri aliaj temoj, por kiuj ekzistas aliaj novajhgrupoj (konsideru ekz. reago-teorio kaj sce).

Oni povas tamen diskuti pri aliaj aferoj rilate la reagadon (ekzemple pri gvidlinioj por respondi al mencioj pri Esperanto, kio tamen estas temo por reago-teorio).
------------------------------------

Yahoo Groups Links

<*> To visit your group on the web, go to:
    http://groups.yahoo.com/group/reago/

<*> Your email settings:
    Individual Email | Traditional

<*> To change settings online go to:
    http://groups.yahoo.com/group/reago/join
    (Yahoo! ID required)

<*> To change settings via email:
    reago-...@yahoogroups.com 
    reago-ful...@yahoogroups.com

<*> To unsubscribe from this group, send an email to:
    reago-un...@yahoogroups.com

<*> Your use of Yahoo Groups is subject to:
    https://info.yahoo.com/legal/us/yahoo/utos/terms/



Geen virus gevonden in dit bericht.
Gecontroleerd door AVG - www.avg.com
Versie: 2015.0.5577 / Virusdatabase: 4223/8627 - datum van uitgifte: 11/25/14




__._,_.___

Posted by: Leo De Cooman <Leo.De...@pandora.be>


Chi tiu listo estas por anoncoj pri mencioj pri Esperanto en la nacilingva informilaro. Ghia celo estas ebligi al listanoj konvene respondi al tiaj mencioj.

Afishoj devas trakti: (1) Tiajn menciojn; (2) Eventualajn respondojn. Oni ne rajtas afishi chi tie pri aliaj temoj, por kiuj ekzistas aliaj novajhgrupoj (konsideru ekz. reago-teorio kaj sce).

Oni povas tamen diskuti pri aliaj aferoj rilate la reagadon (ekzemple pri gvidlinioj por respondi al mencioj pri Esperanto, kio tamen estas temo por reago-teorio).





__,_._,___

Henri Masson

unread,
Nov 26, 2014, 12:23:49 AM11/26/14
to reag...@googlegroups.com, re...@yahoogroups.com, Change-kampanjo
Post interŝanĝo kun Leo de Cooman, mi finfine trovis ke "gangsteraĵo" eble plej bone resumas la farojn de agresemaj ŝtatoj.

PIV difinas la vorton "gangstero" jene :

"Ano de bando da krudaj, perfortemaj krimuloj, ekspluatantaj neleĝajn profitofontojn en grandaj urboj."

Ŝajnas al mi ke la traduko estas same malfacila en naciaj lingvoj. Ekzemple mi uzis por la albana la saman tradukon, kiujn liveris Google kaj ImTranslator, ĉar ili kongruis :
"Lufta është një raketë". Nu, mia albana amiko Barhyl Selimi proponis : "Lufta është një dallavere", kiujn bone tradukas Google kaj ImTranslate al la franca sed fuŝe al Esperanto : "Milito estas raqueta". ImTranslate ne konas Esperanton.

Henri

Christian Lavarenne a écrit le 25/11/14 22:56 :
"La milito estas organizita rabomurdADo"

le ad sert de fréquentatif : faire pas seulement un meurtre mais des meurtres à répétition.

Amike

Christian L.

--
--
Pour résilier votre abonnement à ce groupe, écrivez à :
reago-fr-u...@googlegroups.com
Pour afficher d'autres options, visitez ce groupe à l'adresse http://groups.google.com/group/reago-fr?hl=eo
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "reago-fr" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to reago-fr+u...@googlegroups.com.
For more options, visit https://groups.google.com/d/optout.

--
--
Pour résilier votre abonnement à ce groupe, écrivez à :
reago-fr-u...@googlegroups.com
Pour afficher d'autres options, visitez ce groupe à l'adresse http://groups.google.com/group/reago-fr?hl=eo
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "reago-fr" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to reago-fr+u...@googlegroups.com.
For more options, visit https://groups.google.com/d/optout.

Henri Masson

unread,
Nov 26, 2014, 5:13:06 AM11/26/14
to reag...@googlegroups.com, Reago, Change-kampanjo
Efektive, dankon, ĉar temas ĉiukaze pri aŭ longdaŭra aŭ daŭra afero. Kaj en la kazo de Usono, temas pri eksteraj militoj kiuj praktike neniam ĉesis depost la ekstermado de la indianoj :

List of wars involving the United States - Wikipedia, the free ...

Amike.
Henri


Christian Lavarenne a écrit le 26/11/14 10:36 :
aŭ gangsterado, ĉu ne ? (ĉar milito temas ĉefe pri ago, pli ol la posta nur rezulto de la milito)

Amike

Christian L.

Leo De Cooman

unread,
Nov 26, 2014, 7:00:37 AM11/26/14
to esperanto...@googlegroups.com
 La PIVa difino de "gangsteraĵo" ŝajnas tauĝi por ĉi tiu afero. Bedaŭrinde la radiko "gangster-" estas neoficiala. Ĉu ĝi estas oficialiginda?

Amike salutas Leo



Henri Masson schreef op 26/11/2014 6:23:

Henri Masson

unread,
Nov 27, 2014, 12:07:45 PM11/27/14
to re...@yahoogroups.com, Reago-fr, Change-kampanjo
Mi konfesas, ke el la diversaj proponoj mi estas pli kaj pli konfuzita, embarasita.
La radiko "gangster" taŭgus laŭ senco sed, Johan pravas, ne pro malfacileco prononci ĝin korekte.
Programoj de voĉa rekono ne povus kompreni ĝin en multaj kazoj. Oni povus same diri pri "bankster", nek PIVa nek oficiala, sed uzata, almenaŭ de mi ;-)

La vorto "bando" estas uzata ankaŭ por muzikgrupoj, do, estas risko de konfuzo. Tamen en la franca ekzistas "bandit" kaj en Esperanto "bandito", kiun, laŭ PIV, Zamenhof mem uzis :

bandit2o. Rabisto sur vojo aŭ strato, apartenanta ordinare al bando: por venkoj de banditoj ne ekzistas triumfojZ. ☞ gangstero, murdisto.
Tamen eble prezentiĝas eliro per la multe pli facile prononcebla "mafio". En la franca oni povus diri "une affaire mafieuse" (mafia afero, ĉu "mafia case" en la angla ? ), do, mi provizore metis "Milito estas mafiaĵo". En la franca, la vorto "racket" estis tiel prenita, senŝanĝe : "La guerre est un racket". Ekzistas la vorto "raquette", kun tute sama prononco, por ĵetpilko.

Krome la vorto "mafio" estas pli forta ol "gangstero" aŭ "bandito", plie, tio estas organizita afero, ne individua. PIVa difino :

Mafi/o. Sicilia sekreta krimula asocio.
mafio. Ĉia sekreta krimula asocio.
Eĉ se Butler uzis relative "mildan" vorton por la titolo, liaj klarigoj montras, ke eĉ mafiuloj estas nur amatoroj kompare kun la homaj, financaj kaj materialaj rimedoj pri kiuj disponas la armeoj.

La milita politiko estas grandparte sekreta, trompa, ĉantaĝa, same kiel tiu de mafioj. Mafioj tiaj, kiaj estas la kolombia, kiuj riĉiĝas per ŝakrado de narkotaĵoj, povas same timigi ŝtatojn.

Jen, aldone, mia listo en la nuna stato. Estas senteble, ke la vorto "racket" starigas problemon por multaj lingvoj. Tion oni povos reliefigi en la diskonigo de la projekto. Certe multaj titoloj bezonas korekton, sed tiu listo jam konsistigas laborbazon. Se ĉirkaŭ vi troviĝas persono(j) tre kompetenta(j) pri unu aŭ pluraj el tiuj lingvoj aŭ pliaj, lia/ŝia/ilia helpo estos bonvena. Tio krome havigas al vi okazon paroli al ili pri Esperanto, kiu estas la lingvo de tiu projekto ;-)

Asterisko signas tradukojn en ordo, do, tre malmultaj ĝis nun.

Antaŭdankon.
Henri



Leo De Cooman l...@de-cooman.be [reago] a écrit le 26/11/14 16:43 :


'Johan Derks' johan...@gmail.com [reago] schreef op 26/11/2014 9:25:
 

Date: woensdag 26 november 2014 6:23
Subject: Re: [reago-fr] Re: [reago] “War is a Racket“ 80-jara kaj 80-lingve

 

Post interŝanĝo kun Leo de Cooman, mi finfine trovis ke "gangsteraĵo" eble plej bone resumas la farojn de agresemaj ŝtatoj.

PIV difinas la vorton "gangstero" jene :

"Ano de bando da krudaj, perfortemaj krimuloj, ekspluatantaj neleĝajn profitofontojn en grandaj urboj."

Ŝajnas al mi ke la traduko estas same malfacila en naciaj lingvoj. Ekzemple mi uzis por la albana la saman tradukon, kiujn liveris Google kaj ImTranslator, ĉar ili kongruis :
"Lufta është një raketë". Nu, mia albana amiko Barhyl Selimi proponis : "Lufta është një dallavere", kiujn bone tradukas Google kaj ImTranslate al la franca sed fuŝe al Esperanto : "Milito estas raqueta". ImTranslate ne konas Esperanton.

Henri

Mi ne havas opinion pri la taugeco de la enpreno en Esperanto de la vorto "gangster", 
sed mi forte dubas pri la maniero en kiu la vorto estas (ne-)adaptita al la Esperanta ortografio.
Sinsekvo de kvar konsonantoj, el kiuj unu estas ne au apenau elparolata, estas kontrau la naturo de Esperanto.
Oni sciu, ke ankau multaj preferas Vashintono ol Vashingtono.
En la plimulto de lingvoj kun ne-latina alfabeto, oni adaptas la vorton lau la naturo de la koncerna lingvo:
kenkstar, gangustalu ktp.
Ankau el alia vidpunkto oni povas meti demandosignojn.
"gangster" estas derivita de "gang" kaj la Esperanta vorto por "gang" estas bando.
Oni povas do derivi "bandulo".
Chu ne estus pli bela richigo de Esperanto, se oni ekuzas la vorton "bandulo" ol "gangstero"?
 
Se oni opinias, ke Esperanto estas europa lingvo,
en kiu oni devas lerni elparoli vortojn elprenitajn el la angla lau - parte - angla maniero,
oni skribu ankau "genster". Se krome oni volas gardi la akcenton sur la origina silabo, oni skribu "genstro".
Nur tiu lasta formo estas konsekvenca kaj ne kontrauas la naturon de Esperanto.
"gangstero" estas nur tauga por konformigi Esperanton al la ideo, ke ghi estas tuj lernebla lingvo sen propra identeco.
Tiujn lingvojn ni havas plurajn: Interlingua, Interlingue, Europanto.
 
Johan Derks
 

Fakte, ĉar la senco de la angla "gang" estas bando, la vorto povus esti "banditaĵo" aŭ "banditado" por indiki la daŭran agadon. Tiu vorto havus la avantaĝon esti oficiala.
Sed PIV iom distingas inter gangsteroj kaj banditoj.... Ŝajnas al mi, ke usonaj banditoj estas pli perfortemaj.... Ĉu antaŭmeti "fi" aŭ postmeti "eg"?

Amike salutas Leo


__._,_.___

Posted by: Leo De Cooman <Leo.De...@telenet.be>
Smedley-Butler80-LO.rtf
Reply all
Reply to author
Forward
0 new messages