hindiba ve karahindiba

[Melda Keskin]

sevgili aysegul, - sari cicekli olan ("radika", "kara hindiba", "arslandisi", vb.), latince adi "Taraxacum officinale" olan ve su anda cicek acmis durumda olan bitki; hani tohumlari, tuylu bir top gibi olup uflemekten keyif aldigimiz. - cogunlukla nefis buzlu bir mavi (ya da benim cok az gordugum pembe) olani ise (sadece "hindiba") latince adi "Cichorium endiva". Su sira daha sadece yerle bir rozet seklinde yesil yaprak halinde. yazin ilerleyen gunlerinde uzayacak, yapraksiz uzun saplarda cicek aciyor. ikisi de ayri ayri faydali ve yapraklari, kokleri sifali bitkiler. sanirim latince isimlere asina olmak onemli (google'da ayri ayri resimleri bulunup bakilabilir), cunku turkcede "hindiba" ve "kara hindiba" isimleri ayni bitki gibi algilaniyor, birbirinin yerine kullanilabiliyor; insanlarin kafasini karistiriyor. liste uyelerine cok sevgiler, baharla birlikte olaganustu guzel etkinlikler, melda "We see the world as 'we' are, not as 'it' is." (Dünyayı 'olduğu' gibi değil, 'olduğumuz' gibi görürüz.) --- On Wed, 4/18/12, ekom...@googlegroups.com <ekom...@googlegroups.com> wrote: From: ekom...@googlegroups.com <ekom...@googlegroups.com> Subject: Digest for ekom...@googlegroups.com - 1 Message in 1 Topic To: "Digest Recipients" <ekom...@googlegroups.com> Date: Wednesday, April 18, 2012, 5:49 PM   Today's Topic Summary Group: http://groups.google.com/group/ekomimari/topics Yan: Bayramiç 2. Tohum Takas ve Yerel Ürün Şenliğine davetlisiniz. [1 Update]  Yan: Bayramiç 2. Tohum Takas ve Yerel Ürün Şenliğine davetlisiniz. aysegul dost <ayseg...@gmail.com> Apr 18 02:22PM +0300   Yeniköy ü çok özledim...burnumda tütüyor.Bu haberlerle ektiğin umutlar için gönlüne sağlık,emeklerinize sağlık!Hayalleri tazelemek, umutları tazelemek.Hiç yılmadan usanmadan gelen Bahar gibi.   Yabani Radikalar pempe yada eflatun renk de de görülür Mustafa cım...Hindibag otu da denir bu gillere..köylüler çayını da yaparlar radikanın, kökünden ve yapraklarından..iyice yıkayıp bir bardağa bir iki kaşık gibi denk gelecek şekilde 1 dakka kadar kaynatılır..sonra bekletilir bir miktar..sonra afiyet olsun..karaciğere böbreğe şifalıdır..c vitamini boldur.   hindibağ otuna ilgim vardı azcık araştırmıştım vaktinde..yapraklarından ıspanak pazı kıvamında yemek de yapılır..böreği de olur..sarı çiçeklisine bazı yörelerde arslandişi de denir:)       sevgiler     -- *Ayşegül Dost     tel: 0537 746 54 51*

[Ayla Seyhun]

Sevgili Melda'nın bahsettiği mavi çiçekli olan cichorium Güney Afrika da kültüre alınmış (yani insan eliyle tarla ekimi başlamış). Köklerinden kahve yapılıyor. Neskafe gibi... Marketlerde bulabiliyorsunuz. Bence çok daha lezzetli idi... 

Sevgiler

Ayla

2012/4/19 Melda Keskin <b...@firtinakusu.net>

[Nihal Poyraz Temurcu]

Cichorium 'dan (hindiba) Flaman ciftciler witloof (andiv)'u kesfetmisler, lahanaya benzer, hafif acimsi tadda, yemegi yapilan bir yesillik.
Nihal

--
Nihal
_______________________________________________________________________________

P	Bu mesaji yazdirmadan once cevremizi dusunun...
	Please consider the environment before printing this mail note…

[aysegul dost]

Evet latince isim/kökünden araştırmak lazım:)

Çok detaya girmeyeyim dediydim.

Bu kır güzeli ile Aıbadem- Koşuyolunda (birzamanlar bağ bahçe olan güzelim bir semt) bulunan şehir içinde az kalmış-saklanmış 'Validebağ Korusu'nda karşılaşmıştım.Ne olduğuna hayret edip, ilk kez gördüğüm için,araştırdığımda marifetlerini öğrenip bolbol da topladıydım.

Eflatun-mavimsi renkte olana Yabani Hindibag/Radika da deniyor, hatta beyazı da var ki latincesi 'Cichorium intybus L.'.Bazı yörelerde ise sadece Radika deniyor, sarı olanına ise Kara Hindibağ yada Arslandişi deniyor.Aynı ailedenler ,ailenin adı 'Asteraceae' namı diger 'papatyagiller'..Hindiba olarak genellenmiş yaygınlaşmış hanlk dilinde.

Çok eskilerden beri tedavilerde kullanılan bitkiler..Hatta İbn-i Sina bu bitkinin yapraklarının yıkanmadan ve soğuk su ile yapılan ekstrelerinin kullanılmasının gerektiğini savunan özel bir kitapçık hazırlamıştır. "Hindiba Risalesi" denilen bu kitapçıktan yazmalar İstanbul kütüphanelerinde bulunur. İslam inancına göre Hindiba yaprakları yıkanmadan yenilmelidir. Çünkü "Hindiba üzerine cennet çisintisinden damlar."..

Hatta resmetmek çizmek istediğim iki bitkiden biridir, eflatun hindiba..bir de gelincik!Ama bu kır güzelleri narin toprağıyla alıp masaya koysanız bile boynu bükülür, 'toprağım da toprağım ' diye

:)

sevgilerimle

--
Ayşegül Dost

  
tel: 0537 746 54 51

[aysegul dost]

Buarada yeri gelmişken; bitkilere, botaniğe ilgisi olanlara bir kitap önerisi:

Tubitak yayınlarından Türkiye'de Botanik Tarihi Araştırmaları, Asuman Baytop*

[denizucok]

Bu kadara aslandişi lafı geçmişken karşıma bugün dandelion şarabı tarifi çıktı! :)
http://www.rootsimple.com/2012/04/mellow-yellow-how-to-make-dandelion.html
Link ingilizce ama birileri tarif kısmını tercüme eder diye düşünüyorum.

Sevgiler,
- Deniz

[A.Jale Emre]

Gelincikler de, kara hindiba da yapabilirsem siselenip dolapta bekleyen sevgili ciceklerden, yanlarinda kombucha cayimi da senelerdir hic eksik tutmamaya calisiyorum.

Gelincik yapraklarinin kirmizi suyunu tum kis boyunca sinuzit icin kullaniyorum.

Benim taraxacum officinale,kara hindiba ile tanisikligim kedilerde gorulen bas belasi salgin hastalik fiv ile basladi, azcik arastirinca bu hastalik icin veteriner homeopaty de kullanildigi bilgisiyle karsilastim. Remedy getirtmeyi dusundum, olmadi. bitkiyi tum olarak sicak suda bekletip ictikleri suya karistirdim.  Tazeleyebildikce bekletiyorum suyunu ne olur ne olmaz sularina koyuyorum arada.

H. Kemal Cagin' in Bitkilerin Gizli Dunyasi isimli kitabinda taraxacum officinale' e seytan arabasi isminin de verildigi yaziyor.

seker rahatsızligi olanlar cicek actigi donemde cicekli saplari yikayip cicekli kismi koparip sapini yavas yavas cignemelilermis

yorgunluk ve halzislige de birebirmis bu saplar. 14 gun kur yapacakmisiz yorgunluk icin. Gercekten etkili.

koklerinden de kahveye benzeyen bir icecek yapiliyormus demis.

Yesil mercimekli kara hindiba salatasi tarifi yapmis kitapta demek ki mercimekle yakisiyor hindiba. Taze saplarinin tadi guzel, mercimekle beraber olabilir, yapip yemedim henuz.

Turkiye ve avrupa florasindaki kara hindiba turleri olarak

t.alpinum, t.officinale, t.turcicum, t. nigricans ve t. palustre isimlerini saymis.

dandelion sarabini yapmak isterim

3.7 lt (1 galon su) ve o kadar kara hindiba cicegi cicekler uste cikana ve sari suyu gorunene kadar 24 veya 48 saat bekletilecek, 4 limon ve 4 portakal suyu ve kabuklarinin rendesi ile 4 pound 1.8 kg seker ve fermante icin bir parca bayat ekmek, uzeirne bir kumas pecete ortulecek, arada karistirilacak 

iki hafta sonra siselenip mantar konacak, aralik sonuna kadar bekletilecek (kis gundonumu 21 aralik) 

boyle mi acaba?

cichorium endivia icin ayni kitapta 

16.yy dan beri avrupada tarimi yapildigi, 

ekim icin golgeliksiz alanlarin tercih edildigi

ekimden 3 ay sonra dis yapraklari bir araya baglanan ya da ortulen bitkinin cok fazla gunes alarak dogal aci tadinin olusmasi engellendigi yaziyor.

Bu islemin suresi 10 ila 30 gun arasinda degisirmis

ancak bu endivia icin turkiyede dogal olarak bulunmaz demis yazar

Cichorium intybus L. icin nardeng marulu da deniyormus demis surada da

http://www.plantnames.unimelb.edu.au/new/Cichorium.html#intybus

Karincalarin cikardiklari asitle mavi cicek yapraklari telasla parlak kirmizaya donuyormus.

Turkiye ve avrupa florasindaki turler icin, c. intybus, c.glandolusum, c.pumilum isimlerini saymis.

Bugunlerde gecen seneden beri yakinimda buyuyen, callistigim yerin yakin bahcesinde de tonlarcasi olan angelica officinalis' in cilginca acan yesil ciceklerini hayretle izliyorum.