Sjamanisme.

[Gerard]

Mosterd na de maaltijd, een bericht in 2011. Maar toch. Wil je de
(geest van de) DDJ en de Zhuang zi echt goed kunnen begrijpen, dan zul
je je moeten verdiepen in het sjamanisme. Ik heb het dan niet over
allerlei New-Age achtige rommel, maar wat uit onderzoek bekend is. Het
Daoisme staat op de schouders van het sjamanisme. De DDJ en de Zz zijn
ermee doorspekt. In de academische wereld houdt men dit aspect verre
van zich, want academici beginnen onmiddellijk te stuiteren als ze het
woord sjamanisme horen. Daar zijn het academici voor, haha. Afgezien
van het feit dat dat geen wetenschappelijke houding is, mis je daarmee
de geest van waaruit de DDJ geschreven is. Voor geinteresseerden is
een geschikte eerste opstap het boek Tau Te Tjing, van Man-ho Kwok,
Martin Palmer (ja, die) en Jay Ramsay.

[Bartho Kriek]

Beste Gerard,

Echt goed begrijpen... Die woorden zijn steeds leger en/of zinlozer voor
me geworden. Ook als we het over maar ��n bepaalde versie hebben, de
Wang Bi-versie.

Dat terzijde is het natuurlijk zo dat de Daodejing in het as-tijdperk is
ontstaan, waarin de mens zijn primitieve mythische bewustzijn/geloof
verloor en wereldwijd in een geestelijke crisis belandde waar jodendom,
Plato, Boeddhisme, Zarathoustra enz. allemaal een reactie op en
oplossing voor vormden.

En het gebruikelijke intellectualisme is vaak in feite niets anders dan
een intelligent (beter gezegd, ingewikkeld, met het soort
ingewikkeldheid waar w�l intelligentie voor nodig is) soort domheid.
Vaak doortrokken van religieuze elementen ook, meningen over goed en
kwaad of iets als vrije wil die meteen ook het geestelijke zicht
vertroebelen zo niet totaal vervormen.

Dat het ook anders kan, hebben de grote filosofen natuurlijk laten zien,
zoals Plato, Spinoza en Schopenhauer. In een handboek iets over ze lezen
is zinloos volgens mij, ze zelf lezen, dan gebeurt er wat met je.

Bartho

[Harmen Mesker]

Op 3-4-2011 10:55, Gerard schreef:

> Het
> Daoisme staat op de schouders van het sjamanisme. De DDJ en de Zz zijn
> ermee doorspekt.

Kan je hier voorbeelden van geven? Want dat sjamanisme een rol heeft
binnen het dao�sme staat buiten kijf, maar hoe ik dat in de Daodejing en
Zhuangzi terug zou moeten vinden is mij niet duidelijk.

Harmen Mesker.

[Harmen Mesker]

Op 3-4-2011 10:55, Gerard schreef:

> Het
> Daoisme staat op de schouders van het sjamanisme. De DDJ en de Zz zijn
> ermee doorspekt.

Kan je hier voorbeelden van geven? Want dat sjamanisme een rol heeft

[Gerard Korthof]

Dag Bartho.

 

Excuus voor de late reactie. In mijn leven was van alles aan de hand wat voorrang had.

Vwb je reactie. Ik herken dat van die woorden. Enerzijds heb je ze nodig om te communiceren en (wijsheid) te verwerven, dingen te snappen, te begrijpen wat anderen bedacht hebben - anderzijds kom ik ook steeds meer tot de overtuiging dat ze niet het laatste mogen en kunnen zijn. Ik heb veel gelezen in de Zhuang zi en de Daodejing. Begin steeds meer Hfst 1 van de DDJ letterlijk te nemen en gewoon zonder allerlei academische exegese (eenvoudig) letterlijk te nemen. Onder de bedekkende deken van de taal ligt een (levens)gevoel dat met taal niet goed over te dragen is. Dichters (en landschapstekenaars) komen er m.i. veel dichter bij: een sfeer een rustige acceptatie en beleving. Ik probeer het weer te geven met een Chinees gedicht uit de 11e eeuw na Chr.

 

Kop en staart zang. 

 

Ik, Yu Fu, geef niet veel om poezie.

Ik dicht alleen als ik me tevreden voel.

Niemand kan dan zo lachen als ik.

Of beter nog: met weinig woorden in hart en ziel samen zijn.

Voor het zwoegen op de akkers verlaat ik me op mijn zoons.

Voor een beker wijn en een hapje erbij doe ik een beroep op mijn oudje.

Ik geloof niet dat er onder de mensen treurige dingen zijn.

En dus geef ik ook niet veel om poezie.

 

Die sfeer, dat is wat m.i. bedoeld wordt als er gezegd wordt: 'De eeuwige Tao kan niet in woorden worden uitgedrukt. De eeuwige naam kan niet worden genoemd.': Tevredenheid, berusting, geen doel hebben, opgaan/meegaan in de dingen.

 

Ik ben eens getroffen geweest door onze eigen nietigheid (mijn eigen nietigheid) toen ik ineens de golvende uitgestrektheid zag van een Toscaans landschap. Dat wat Tjeu van den Berk een numineuze ervaring noemt. Dat! Niet onder woorden te brengen.

 

Vr groet: Gerard. 

 

Op 5 april 2011 14:57 schreef Bartho Kriek <bkr...@planet.nl> het volgende:

Beste Gerard,

Echt goed begrijpen... Die woorden zijn steeds leger en/of zinlozer voor me geworden. Ook als we het over maar één bepaalde versie hebben, de Wang Bi-versie.

Dat terzijde is het natuurlijk zo dat de Daodejing in het as-tijdperk is ontstaan, waarin de mens zijn primitieve mythische bewustzijn/geloof verloor en wereldwijd in een geestelijke crisis belandde waar jodendom, Plato, Boeddhisme, Zarathoustra enz. allemaal een reactie op en oplossing voor vormden.

En het gebruikelijke intellectualisme is vaak in feite niets anders dan een intelligent (beter gezegd, ingewikkeld, met het soort ingewikkeldheid waar wél intelligentie voor nodig is) soort domheid. Vaak doortrokken van religieuze elementen ook, meningen over goed en kwaad of iets als vrije wil die meteen ook het geestelijke zicht vertroebelen zo niet totaal vervormen.

[Gerard Korthof]

Dag Harmen.

 

Ik heb een lastige tijd achter de rug. Vandaar dat ik zo laat reageer.

Lastig is ook mijn bewering in een paar zinnen te vatten. Ik ga een poging doen het aan te raken. 

 

Ik kwam op het idee toen ik in (mn) de Zhunag zi steeds weer prachtige beschrijvingen las, zoals daar waar in hoofdstuk 2 (De Gelijkheid der Dingen) Zz (via Wang NI) de volmaakte mens/ onsterfelijke beschrijft. Wat daar beschreven wordt is de vlucht van de sjamaan. Denk ook aan de vlucht van de vogel Peng. Ik zag daarna steeds meer elementen uit het sjamanisme. Het voert te ver om ze allemaal op te noemen. Ik geef nog een voorbeeld uit de Zz. nl. daar waar een naakte man komt 'solliciteren' naar een functie temidden van andere sollicitanten (ik weet  niet meer precies waar). Dat is alleen goed te begrijpen als je weet dat de (koning-)sjamaan in zijn ritueel zijn kleding aflegde en zijn naakte lichaam bloot stelde aan symbolische vernietiging door de blakerende stralen van de zon.  

Als je leest over de tijd van Lao zi en Zhuang zi gaat het bijna altijd over het historische: ze leefden in de tijd van de Strijdende Staten. Weinig krijg je te pakken als je het benaderd vanuit deze invalshoek: zowel Lao zi (mocht hij bestaan hebben) als Zhuang zi waren geboren en getogen in Song. Song is de bakermat van het sjamanisme. In Song werden de tradities van het Sjang-volk gehandhaafd. En de Song waren een 'hardnekkig volk' (zoals dat in de bijbel genoemd wordt). Maw ze weigerden, ook onder vreemde overheersing, hun eigen tradities op te geven. Als je het karakter van Zhuang zi ontleedt, dan past hij precies in die cultuur. Maw mi wordt er te wenig gekeken naar de geografische achtergrond van beide stichters. 

Naast de eerder genoemde vlucht van de sjamaan heeft het sjamanisme oa de volgende kenmerken: de raadgevende functie aan heerser en gemeenschap (Vorstenspiegel ten bate van de gewone man), er waren veel vrouwelijke sjamanen (het Taoisme is zeer vrouwvriendelijk vergeleken met alle andere systemen), de sjamaan treedt vaak naar voren bij (aanstaande) verandering, de sjamaan is vaak een soort outcast-eenzaat in zijn gemeenschap (kijk eens naar Hfst 20 in de DDJ), de sjamaan werkt met transformatie (Vlinderdroom). Attributen zijn (in China) vooral de boom (!), de pijl (!), de kalebas, vogels - veel dieren. De sjamaan leeft vaak een tamelijk teruggetrokken leven. Een sjamaan ondergaat altijd een lange initiatierite. Dat komt ook vaak terug, bvb. Lie zi.   

 

Tenslotte: wetenschappelijk onderzoek heeft vrij veel aan het licht gebracht over het Sjamanisme. Waar echter heel weinig over bekend is, is wat de sjamaan concreet ERVAART tijdens zijn trance. Belangrijkste reden is dat dat haast niet onder woorden te brengen is. En lees nu eens H1 van de DDJ:  ..... de Weg (!) ...kan niet onder woorden worden gebracht, niet worden benoemd. M.a.w. de Weg is mogelijk oorspronkelijk .....

 

Zoals gezegd: het valt niet mee om in kort bestek eea naar tevredenheid uit de doeken te doen. Ik hoop toch een aanzet te hebben gegeven.  

 

(Overigens heb ik van de week een oude wens van mij in vervulling zien gaan: ik heb op internet (toch) een concordantie van de DDJ gevonden! Daar ga ik me in verdiepen. Ik ben benieuwd).  

 

Met vriendelijke groet,

 

Gerard. 

 

Op 30 april 2011 22:11 schreef Harmen Mesker <hme...@gmail.com> het volgende:

Op 3-4-2011 10:55, Gerard schreef:

Het

Daoisme staat op de schouders van het sjamanisme. De DDJ en de Zz zijn
ermee doorspekt.

Kan je hier voorbeelden van geven? Want dat sjamanisme een rol heeft binnen het daoïsme staat buiten kijf, maar hoe ik dat in de Daodejing en Zhuangzi terug zou moeten vinden is mij niet duidelijk.

Harmen Mesker.