TILSIMLAR MECMUASI-42-YİRMİNCİ MEKTUP İKİNCİ MAKAM(DEVAMI)

[Erhan Patlak]

                                                   TILSIMLAR MECMUASI

 

5.8.YİRMİNCİ MEKTUP İKİNCİ MAKAM(DEVAMI)

ONUNCU KELİME(DEVAMI)

İkinci sır: Mübayenet-i mahiyet ve adem-i takayyüdün kolaylığa sebebiyeti ise şudur ki: Sâni-i Kâinat, elbette kâinat cinsinden değildir. Mahiyeti, hiçbir mahiyete benzemez. Öyle ise, kâinat dairesindeki mânialar, kayıtlar Onun önüne geçemez, Onun icraatını takyid edemez. Bütün kâinatı birden tasarruf edip çevirebilir. Eğer kâinat yüzündeki görünen tasarrufat ve ef’âl kâinata havale edilse, o kadar müşkülât ve karışıklığa sebebiyet verir ki, hiçbir intizam kalmadığı gibi, hiçbir şey dahi vücutta kalmaz, belki vücuda gelemez. Meselâ, nasıl ki kemerli kubbelerdeki ustalık san’atı o kubbedeki taşlara havale edilse ve bir taburun zabite ait idaresi neferâta bırakılsa, ya hiç vücuda gelmez, veyahut çok müşkülât ve karışıklık içinde, intizamsız bir vaziyet alacak. Halbuki, o kubbelerdeki taşlara vaziyet vermek için, taş nev’inden olmayan bir ustaya verilse ve taburdaki neferâtın idaresi, mertebe itibarıyla zabitlik mahiyetini haiz olan bir zabite havale edilse, hem san’at kolay olur, hem tedbir ve idare suhuletli olur. Çünkü taşlar ve neferler birbirine mâni olurlar; usta ve zabit ise, mânisiz, her noktaya bakar, idare eder. İşte,وَ ِللهِ الْمَثَلُ اْلاَعْلٰى 1Vâcibü’l-Vücudun mahiyet-i kudsiyesi, mahiyât-ı mümkünat cinsinden değildir. Belki bütün hakaik-i kâinat, o mahiyetin Esmâ-i Hüsnâsından olan Hak isminin şualarıdır. Madem mahiyet-i mukaddesesi hem Vâcibü’l-Vücuddur, hem maddeden mücerreddir, hem bütün mâhiyâta muhaliftir; misli, misali, mesîli yoktur. Elbette o Zât-ı Zülcelâlin o kudret-i ezeliyesine nisbeten bütün kâinatın idaresi ve terbiyesi, bir bahar, belki bir ağaç kadar kolaydır. Haşr-i âzam ve dâr-ı âhiret, Cennet ve Cehennemin icadı, bir güz mevsiminde ölmüş ağaçların yeniden bir baharda ihyâları kadar kolaydır. Dipnotlar - Arapça İbareler - Haşiyeler : 1 : “En yüce sıfatlar Allah’ındır.” Nahl Sûresi, 16:60.

Lügatler : adem-i takayyüd : kayıtsızlık, bir sınırla sınırlanmama dâr-ı âhiret : âhiret yurdu ef’âl : fiiller, hareketler Esmâ-i Hüsna : Cenâb-ı Hakkın en güzel isimleri hâiz : sahip, elde etmiş Hak : herşeyi hakkıyla yaratan, varlığı hak olan ve her hakkın sahibi olan Allah hakaik-i kâinat : kâinatın iç yüzündeki gerçekler haşr-i âzam : en büyük haşir; öldükten sonra tekrar diriltilip Allah’ın huzurunda toplanma icad : yaratma, var etme icraat : faaliyet, iş yapma ihyâ : diriltme, hayat verme intizam : düzenlilik itibariyle : özelliğiyle kâinat : evren, yaratılmış herşey kudret-i ezeliye : varlığının başlangıcı olmayan ve ezelden beri var olan Allah’ın kudreti mâhiyât : mahiyetler, temel özellikler mahiyât-ı mümkünat : yaratılmışların mahiyetleri, temel yapıları mahiyet : özellik, temel yapı mâhiyet-i kudsiye : her türlü noksanlıktan uzak mahiyet, temel yapı mâni : engel mânia : engeller mesîl : benzer, eş misal : benzer, örnek misil : eş, benzer muhalif : karşıt, zıt mübayenet-i mahiyet : temel yapıdaki farklılık, farklı özelliklere sahip olma mücerred : soyut, soyutlanmış müşkülat : zorluklar, güçlükler nefer : asker, er neferat : askerler nev’i : tür, çeşit Sâni-i Kâinat : evreni ve herşeyi mükemmel bir san’atla yaratan Allah suhulet : kolaylık tabur : dört bölükten meydana gelen askerî birlik takyid : kayıt altına alma, sınırlandırma tasarruf etmek : kullanmak tasarrufât : tasarruflar, icraatlar, faaliyetler tedbir : idare etme, çekip çevirme Vâcibü’l-Vücud : varlığı zorunlu olan, varlığı hiçbir sebebe bağlı olmayan Allah vücuda gelmek : var olmak, meydana gelmek vücut : varlık zabit : subay Zât-ı Zülcelâl : sonsuz haşmet sahibi Zât, Allah