Akciğer Embolisi Nedir? Teşhis Ve Tanı Yöntemleri Nelerdir?

[Ayhan Çetin]

Akciğer embolisi, akciğer arterlerinden birinin veya birkaçının pıhtı veya başka bir materyal ile tıkanması sonucunda oluşan ciddi bir tıbbi durumdur. Genellikle bacaklardaki derin ven trombozu (DVT) adı verilen bir durumdan kaynaklanır. Bu pıhtılar, kan dolaşımı yoluyla akciğerlere ulaşarak akciğer arterlerini tıkar ve akciğer embolisine neden olur. Akciğer embolisi, hızlı bir şekilde müdahale edilmediğinde ciddi komplikasyonlara ve hatta ölüme yol açabilir.

Akciğer embolisinin belirtileri ve semptomları, pıhtının büyüklüğüne, konumuna ve akciğerlerdeki kan akışının etkilenme derecesine bağlı olarak değişir. Yaygın semptomlar arasında ani başlayan nefes darlığı, göğüs ağrısı (özellikle derin nefes alırken veya öksürürken), hızlı veya düzensiz kalp atışı, öksürük (bazen kanlı olabilir), baş dönmesi ve bayılma hissi yer alır. Bazı durumlarda, akciğer embolisi hiçbir semptom göstermeyebilir ve sadece rutin bir tıbbi muayene sırasında veya başka bir nedenle yapılan testlerde tesadüfen ortaya çıkabilir.

Akciğer embolisinin teşhisi genellikle bir dizi tıbbi test ve görüntüleme prosedürü kullanılarak konur. Bu testler arasında D-dimer kan testi, göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT) anjiyografi, akciğer perfüzyon sintigrafisi ve echokardiyografi yer alabilir. Bu testler, pıhtının varlığını doğrulamaya, pıhtının büyüklüğünü ve konumunu belirlemeye ve akciğerlerdeki kan akışını değerlendirmeye yardımcı olabilir.

Akciğer embolisinin tedavisi, pıhtının büyüklüğüne, konumuna, hastanın sağlık durumuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri arasında kan inceltici ilaçlar (antikoagulanlar), pıhtıyı çözmek için trombolitik ilaçlar, filtre yerleştirme cerrahisi ve nadiren acil cerrahi müdahale yer alabilir. Tedavi erken başladığında, akciğer embolisinden kaynaklanan komplikasyonlar en aza indirilebilir ve hastanın iyileşme şansı artar.

Akciğer embolisi ciddi bir tıbbi durumdur ve erken teşhis ve tedavi hayati öneme sahiptir. Bu nedenle, akciğer embolisi belirtileri olan kişilerin derhal tıbbi yardım alması önemlidir. Uzman bir sağlık ekibi tarafından yapılan doğru teşhis ve tedavi ile hastaların sağlık durumları iyileştirilebilir ve komplikasyon riski azaltılabilir.