Bài này dữ kiện đề bài và câu hỏi chưa chuẩn em ạ, nếu hỏi như đề em nêu thì không tính được tỉ lệ giao tử đột biến?
Tuy nhiên cách làm dạng bài này thầy có thể hướng dẫn em như sau:
Thứ nhất: Xác định giao tử đột biến
- Xét quá trình giảm phân tạo giao tử của cơ thể đực AaBbDd
+ Với cặp gen Aa
Những tế bào mang Aa giảm phân bình thường cho 2 loại giao tử: (A, a)
Một số tế bào mang Aa giảm phân I không phân li cho 2 loại giao tử: (Aa, O)
+ Cặp gen Bb giảm phân bình thường cho 2 loại giao tử (B, b)
+ Cặp gen Dd giảm phân bình thường cho 2 loại giao tử (D, d)
=> cơ thể đực cho 16 loại giao tử gồm:
+ 8 loại giao tử bình thường là tích của: (A : a)(B : b)(D : d) = (ABD, ABd....em tự viết tiếp nhé)
+ 8 loại giao tử đột biến là tích của: (Aa : O)(B : b)(D : d) = AaBD : AaBd....
- Xét quá trình giảm phân tạo giao tử của cơ thể cái AaBbDd
Vì đề bài chưa rõ là cặp gen hay tế bào mang gen nào không phân li ở giảm phân II nên thầy lấy ví dụ cặp gen Aa không phân li ở giảm phân II (lưu ý là cặp gen Aa)
+ Với cặp gen Aa
Những tế bào mang Aa giảm phân bình thường cho 2 loại giao tử: (A, a)
Những tế bào mang Aa giảm phân II không phân li cho 3 loại giao tử: (AA, aa, O)
+ Cặp gen Bb giảm phân bình thường cho 2 loại giao tử (B, b)
+ Cặp gen Dd giảm phân bình thường cho 2 loại giao tử (D, d)
=> cơ thể cái cho 20 loại giao tử gồm:
+ 8 loại giao tử bình thường là tích của: (A : a)(B : b)(D : d) = (ABD, ABd....em tự viết tiếp nhé)
+ 12 loại giao tử đột biến là tích của (AA : aa : O)(B : b)(D : d) = .....
Thứ hai xác định số loại kiểu gen đột biến ở F1 do phép lai: AaBbDd x AaBbDd tạo ra =>Tách từng cặp gen ta có
+ P: Aa x Aa => F1 có 12 loại kG là tích của 4 loại giao tử đực (A, a, Aa, O) với 5 loại giao tử cái (A, a, AA, aa, O) (em kiểm tra bằng cách kẻ bảng tổ hợp giao tử) gồm:
3 loại KG bình thường là AA, Aa, aa
9 loại kiểu gen đột biến là: AAA, Aaa, AO, AAa, aaa, aO, AAAa, Aaaa, O
+ P: Bb x Bb (cả đực và cái giảm phân bình thường)=> F1 có 3 loại KG (BB, Bb, bb)
+ P: Dd x Dd (cả đực và cái giảm phân bình thường)=> F1 có 3 loại KG (DD, Dd, dd)
Vậy phép lai P: AaBbDd x AaBbDd cho F1 có:
Số loại KG bình thường là: 3 x 3 x 3 = 27 loại
Số loại KG đột biến là: 9x3x3 = 81 loại gồm:
4x3x3 = 36 loại KG thuộc thể 3 nhiễm (AAABBDD....)
2x3x3 = 18 loại KG thuộc thể 1 nhiễm (ABBDD...)
2x3x3 = 18 loại KG thuộc thể 4 nhiễm (AAAaBBDD....)
1x3x3 = 9 loại KG thuộc thể khuyết/không nhiễm (OBBDD, ...)
Trân trọng, chúc em có được nhiều niềm vui trong học tập và cuộc sống.
Thầy Nguyễn Văn Công - GV trường THCS Đào Sư Tích - Trực Ninh - Nam Định.