"Roj bash heval"
KURDISH2000PLUS
Serdar Dicle
Ēend roj berź hevalake min ku temenź wź li dorī ēel sali ye gazżnc
dikir: -Xortekī an keēeke bīst salī ji min re dibźje "heval", lź ez bi
emrź xwe metik an xaltīka wan tźm. Ev li zora min diēe. Di salźn bihurī
de ez jī rojekź li sūkź rastź nasekī xwe hatim, li gel wī xortek hebū.
Destź xwe dirźjī min kir ū got: -Roj baž heval! Ez veciniqīm, renge min
guherī.. Bi dengekī sar ū bi mesafe min bersīv da: "Merhaba". Min di
cih de biryar da ku bi vī camźrī re di jiyana xwe de ez ź tu carī
nebim "heval". Ne ez ź xwe nźzīkī wī bikim, ne ez ź bihźlim ew xwe li
min bigre.. Tenź bi hevokek ji sź gotina pek tź me hevdu naskir ū
windakir. Destūr bidin ez sebebź xwe jż were binivīsīnim. Ma hevaltī
ewqas erzan ū rehet bū gelo weha meriv dikaribū bi yek gotinź bidest
bixe ū bike benīžt di dev xwe de? Tižtźn ewqas bź ked ū zeman bi erzanī
ū rehet dihat qezenē kirin, her weha jī ewqas zū , rehet ū erzan wź
bihata firotin. Min ev di jiyana xwe de baž dizanī. Min ź ev fersend
neda wī ū xirabī pź nekira... "Heval" ū "Hevrź" bi mane ū naveroka xwe
du gotinźn ji hevdu dūr in.. "Heval" mumkun e "Hevrź" be jī, di jiyana
mirov a polītīk de; mumkun e mirovek di raman ū helwesta xwe ya polītīk
de cuda, camźrekī tenź cīran be jī.. Lź "Hevrź" mirovźn di yek
rźxistinź de bi hevdu re kar dikin.. Heta bi yek devī diaxifin ū bi yek
mźjiyī difikirin "hevrź" ne, gava li ser hebek nok wek rźxistina xwe
nefikire, īcar ne "hevrź" ne "heval" e; xayīn e, dijminź partiyź, lewra
dijminź gel ū welat e jī... Esas ji "hevaltiya" bikartź "hevrźtī" tź
qest kirin. Bela ku ev gotżna "hevrź" li nik xelkź nehat qebūl kirin ū
cihź xwe negīrt, em qīma xwe bi "heval" tīnin.. Baž e, wī camźrī ēawa
bi carekź re fźm kir ū biryar da ku ez jī "heval" im ū layiqī vź gotina
ji bo wī qutsal im? Ji ku dizanibū ū bi vź ecźbź bi xwe bawer bū ku ez
jī wek wī li dū dinyayeke tenź bi rengź wī xemilandi me? Diyar e ku wī
li vź dinź barekī giran ji ser milźn xwe avźtibū.. Ne pirs ji xwe dikir
ne dida dūv bersīvźn wan. Loma ew ne ew bū. Ew yekī din bū. Gotinźn ji
dev derdiket ne yź wī būn, deyn stendibūn. Loma di kījan riyź de dest
bi mežan bikira karibū dawī bīne.. Meža wī jī, reva wī jī heta īhtīmala
zerarź jź dītinź bū.. Ji bo rź guhertinź, hevalź xwe firotin e, ne
hewceyī bayekī ji bakur sar ū sert; bayekī ji bažūr nerm ū germ jī bes
bū. Ew pelekī payīzź bū. Bi benekī zirav bi dara xwe girźdayī bū. Ev
hevaltiya wī hevaltiyeke yekalī ū bi zorź bū.. Ji bo min "heval"ź xwe
īlan bike, jż min nepirsī ū destūra min jī negirtibū. Ne wek hebū wek
dixwaze li mirovan diniherī. Ne wek hebū wek wī dixwest mirov qebūl
dikir.. Di vź dinź de testīqkirina "hevaltiya" mirovekī di nav du lźvźn
mirovekī de bū; vī camźrź bi gotina nivīskarź romana "1984"
Orwell "Birayź mezin" bigota ki ye, ēi ye ew bū.. Ev mejī li hin
welatźn sosyalīst 30 salī, li hin welatan 70 salī li ber xwe da, lź bi
ser neket.. Bela ku īro li cem me mode, qewet ū piranī bū, ne žert bū
herkes xwe bide dū. Ēimkī ne mode, ne qewet ne jī piranī tu carī ne
īžareta rastī ū heqiyź ye.. Mode, qewet ū piranī mumkun e bźtżrīn car
bibin sebebźn ēewtī ū neheqiyźn qandī xwe mezin.. Li dinź nimunźn weha
tije ne.. Em Kurd jī pižtī serź xwe bi deh caran li kevirźn mezin
dixin, ji žažītiyakź vedigerin.. lź ne ku rastiya xwe dibīnin; didin
dūv žažītiyak din.. Ū ev wek di ēemberekź de ji ku dest pź dikin, pižtī
bedelźn gżran vedigerin nuqta xwe ya gava pźžīn.. Di vź gotina "heval"
de tižtekī mirov biēūk dixe, īnsan ji īnsantiya xwe derdixe,
vežartiye.. Her mirov xwedī navekī ye ū ev nav wī bi bīr tīne.
Gotina "heval" mirov winda dike, dike berxikekī ji kerī .. bź mīsyon,
bź vīzyon, bź fonksiyon.. "Birayź mezin" živan rūyź wī bide ku mecbūr e
biēe wir. Bźje "rabe, radibe; rūnź, rūdinź." "Heval" ji bo destxistina
hedefek polītīk dibe "maže." Bi navź xwe mirov "Subje" ye, bi "heval"
dibe "obje". Li gor vī mźjī ū meyilź hedefa polītīk ne ji bo mirov e;
mirov ji bo wź ye. Loma mirov heta wek berxikekī bźmźjī ū bźdev barź lź
dibe hildigire, daxwazźn "Birayź mezin" bi cih tīne "heval" e; gava ji
wan xususiyetźn taybetī bidūr dikeve, dipirse, īcar ji rź derketiye,
asteng e.. ji bo ne be numūnek xirab divź ji ser rź bźpaqij
kirin.. "Heval" psīkolojīk girźdan ū tengkirina mejiyź mirov
e..Żžareteke fanatizmź ye. Mirov ji temama tekīliyźn wī yźn bi jiyanź
re girźdayī ye, bidūr dixe.. Ji xźndī destxistina armancźn polītīk
tižtekī di mejiyź īnsźn de nahźle.. Lema gava žorež bi ser nekeve, yźn
pźžī li ortź dimīne, bź kar, birēī ū tazī xwe dibīne,"heval"in..Gava
tźkožīnek tźkdiēe kesźn ji herkesī bźtir zū ji "dawź" sar dibin, ji
norm ū pīvanźn xwe bidūr dikevin, kesźn zźde giredayī ne.. Bikaranīna
gotina "heval" pirsek etīkī ye. Gava heta mirovek destūrź nede, īnsan
ēawa dikare xwe bi xwe wī "heval" īlan bike? Ciwanekī 20 salī ji yekī
40-50 salī; camźrekī 40-50 salī ji ciwanekī 20 salī re nikare
bźje "heval".. Ew ap, xal, pismam ū xwarziyźn hevdū ne. Neheqī ū etīk
ne tenź di emir de vežartiye.. Her weha di keda mirov de jī vežartī ye.
Kesekī tu raman, berhem ū kedek pźžkźžī civatź nekiribe; gava ēūbe
derekź barek hilnegirtibe, ew bi xwe būbe bar ū li pižta "hevalan"
rūnižtibe, ēawa dikare bibe "heval?" Divź qalīte nizm nebe. Sewiye
danekeve. Bźsewiyebūn divź bilind nebe..Dihat gotin ku "kesen ne tu
tižt wź bibin her tižt." Her car ji xźndi ēend kesan "kesźn ne tu
tižt"tu carī nebū "her tižt."Her wek xwe man. Lź kesźn "her tižt"
kirin "ne tu tižt."Dubare kirina dīrokź hewce ye? Ev meyīl ū helwesta
sunnī li welatźn sosyalīst hilwežiya..
Gelo li gel me hīn dom dike?
Gotinek Rūsan heye:
Mirovźn biaqil ji žažītīyźn xelkź fźr dibin Mżrovźn bźaqżl jż žažītīyźn
xwe ders dżgżrżn."
Em kījanź ji wan hilbijźrin?
(Ji kovara ROJA NŪ hatiye girtin)
Sent via Deja.com http://www.deja.com/
Before you buy.
KURDISH2000PLUS
ne ji Roja Nū, wekī berź hatibū diyarkirin.
........
In article <8j4eko$5kf$1...@nnrp1.deja.com>,
> (Ji kovara RIYA TEZE hatiye girtin)
KURDISH2000PLUS
hatiye girtin. Me navên ROJA NÛ, RIYA TEZE û ROJA TEZE li nav hev
xistin. Ev 3 kovarên kurdî yên ji hev cuda ne. Em ji rêvebirên ROJA
NÛ jî hêviya lêborînê dikin ji ber ev shashtiya me.
................
In article <8j4f93$67e$1...@nnrp1.deja.com>,
KURDISH2000PLUS <sha...@my-deja.com> wrote:
> Rastkirin: Gotara "ROJ BASH HEVAL" ji kovara RIYA TEZE hatiye girtin,
> ne ji Roja Nû, wekî berê hatibû diyarkirin.
> ........
>
> In article <8j4eko$5kf$1...@nnrp1.deja.com>,
> KURDISH2000PLUS <sha...@my-deja.com> wrote:
> > Roj baþ heval!
> > Serdar Dicle
> >
> > Çend roj berê hevalake min ku temenê wê li dorî çel sali ye gazýnc
> > dikir: -Xortekî an keçeke bîst salî ji min re dibêje "heval", lê ez
bi
> > emrê xwe metik an xaltîka wan têm. Ev li zora min diçe. Di salên
> bihurî
> > de ez jî rojekê li sûkê rastê nasekî xwe hatim, li gel wî xortek
hebû.
> > Destê xwe dirêjî min kir û got: -Roj baþ heval! Ez veciniqîm, renge
> min
> > guherî.. Bi dengekî sar û bi mesafe min bersîv da: "Merhaba". Min di
> > cih de biryar da ku bi vî camêrî re di jiyana xwe de ez ê tu carî
> > nebim "heval". Ne ez ê xwe nêzîkî wî bikim, ne ez ê bihêlim ew xwe
li
> > min bigre.. Tenê bi hevokek ji sê gotina pek tê me hevdu naskir û
> > windakir. Destûr bidin ez sebebê xwe jý were binivîsînim. Ma hevaltî
> > ewqas erzan û rehet bû gelo weha meriv dikaribû bi yek gotinê bidest
> > bixe û bike benîþt di dev xwe de? Tiþtên ewqas bê ked û zeman bi
> erzanî
> > û rehet dihat qezenç kirin, her weha jî ewqas zû , rehet û erzan wê
> > bihata firotin. Min ev di jiyana xwe de baþ dizanî. Min ê ev fersend
> > neda wî û xirabî pê nekira... "Heval" û "Hevrê" bi mane û naveroka
xwe
> > du gotinên ji hevdu dûr in.. "Heval" mumkun e "Hevrê" be jî, di
jiyana
> > mirov a polîtîk de; mumkun e mirovek di raman û helwesta xwe ya
> polîtîk
> > de cuda, camêrekî tenê cîran be jî.. Lê "Hevrê" mirovên di yek
> > rêxistinê de bi hevdu re kar dikin.. Heta bi yek devî diaxifin û bi
> yek
> > mêjiyî difikirin "hevrê" ne, gava li ser hebek nok wek rêxistina xwe
> > nefikire, îcar ne "hevrê" ne "heval" e; xayîn e, dijminê partiyê,
> lewra
> > dijminê gel û welat e jî... Esas ji "hevaltiya" bikartê "hevrêtî" tê
> > qest kirin. Bela ku ev gotýna "hevrê" li nik xelkê nehat qebûl
kirin û
> > cihê xwe negîrt, em qîma xwe bi "heval" tînin.. Baþ e, wî camêrî
çawa
> > bi carekê re fêm kir û biryar da ku ez jî "heval" im û layiqî vê
> gotina
> > ji bo wî qutsal im? Ji ku dizanibû û bi vê ecêbê bi xwe bawer bû ku
ez
> > jî wek wî li dû dinyayeke tenê bi rengê wî xemilandi me? Diyar e ku
wî
> > li vê dinê barekî giran ji ser milên xwe avêtibû.. Ne pirs ji xwe
> dikir
> > ne dida dûv bersîvên wan. Loma ew ne ew bû. Ew yekî din bû. Gotinên
ji
> > dev derdiket ne yê wî bûn, deyn stendibûn. Loma di kîjan riyê de
dest
> > bi meþan bikira karibû dawî bîne.. Meþa wî jî, reva wî jî heta
> îhtîmala
> > zerarê jê dîtinê bû.. Ji bo rê guhertinê, hevalê xwe firotin e, ne
> > hewceyî bayekî ji bakur sar û sert; bayekî ji baþûr nerm û germ jî
bes
> > bû. Ew pelekî payîzê bû. Bi benekî zirav bi dara xwe girêdayî bû. Ev
> > hevaltiya wî hevaltiyeke yekalî û bi zorê bû.. Ji bo min "heval"ê
xwe
> > îlan bike, jý min nepirsî û destûra min jî negirtibû. Ne wek hebû
wek
> > dixwaze li mirovan diniherî. Ne wek hebû wek wî dixwest mirov qebûl
> > dikir.. Di vê dinê de testîqkirina "hevaltiya" mirovekî di nav du
> lêvên
> > mirovekî de bû; vî camêrê bi gotina nivîskarê romana "1984"
> > Orwell "Birayê mezin" bigota ki ye, çi ye ew bû.. Ev mejî li hin
> > welatên sosyalîst 30 salî, li hin welatan 70 salî li ber xwe da, lê
bi
> > ser neket.. Bela ku îro li cem me mode, qewet û piranî bû, ne þert
bû
> > herkes xwe bide dû. Çimkî ne mode, ne qewet ne jî piranî tu carî ne
> > îþareta rastî û heqiyê ye.. Mode, qewet û piranî mumkun e bêtýrîn
car
> > bibin sebebên çewtî û neheqiyên qandî xwe mezin.. Li dinê nimunên
weha
> > tije ne.. Em Kurd jî piþtî serê xwe bi deh caran li kevirên mezin
> > dixin, ji þaþîtiyakê vedigerin.. lê ne ku rastiya xwe dibînin; didin
> > dûv þaþîtiyak din.. Û ev wek di çemberekê de ji ku dest pê dikin,
> piþtî
> > bedelên gýran vedigerin nuqta xwe ya gava pêþîn.. Di vê
gotina "heval"
> > de tiþtekî mirov biçûk dixe, însan ji însantiya xwe derdixe,
> > veþartiye.. Her mirov xwedî navekî ye û ev nav wî bi bîr tîne.
> > Gotina "heval" mirov winda dike, dike berxikekî ji kerî .. bê
mîsyon,
> > bê vîzyon, bê fonksiyon.. "Birayê mezin" þivan rûyê wî bide ku
mecbûr
> e
> > biçe wir. Bêje "rabe, radibe; rûnê, rûdinê." "Heval" ji bo
destxistina
> > hedefek polîtîk dibe "maþe." Bi navê xwe mirov "Subje" ye,
bi "heval"
> > dibe "obje". Li gor vî mêjî û meyilê hedefa polîtîk ne ji bo mirov
e;
> > mirov ji bo wê ye. Loma mirov heta wek berxikekî bêmêjî û bêdev barê
> lê
> > dibe hildigire, daxwazên "Birayê mezin" bi cih tîne "heval" e; gava
ji
> > wan xususiyetên taybetî bidûr dikeve, dipirse, îcar ji rê derketiye,
> > asteng e.. ji bo ne be numûnek xirab divê ji ser rê bêpaqij
> > kirin.. "Heval" psîkolojîk girêdan û tengkirina mejiyê mirov
> > e..Ýþareteke fanatizmê ye. Mirov ji temama tekîliyên wî yên bi
jiyanê
> > re girêdayî ye, bidûr dixe.. Ji xêndî destxistina armancên polîtîk
> > tiþtekî di mejiyê însên de nahêle.. Lema gava þoreþ bi ser nekeve,
yên
> > pêþî li ortê dimîne, bê kar, birçî û tazî xwe dibîne,"heval"in..Gava
> > têkoþînek têkdiçe kesên ji herkesî bêtir zû ji "dawê" sar dibin, ji
> > norm û pîvanên xwe bidûr dikevin, kesên zêde giredayî ne..
Bikaranîna
> > gotina "heval" pirsek etîkî ye. Gava heta mirovek destûrê nede,
însan
> > çawa dikare xwe bi xwe wî "heval" îlan bike? Ciwanekî 20 salî ji
yekî
> > 40-50 salî; camêrekî 40-50 salî ji ciwanekî 20 salî re nikare
> > bêje "heval".. Ew ap, xal, pismam û xwarziyên hevdû ne. Neheqî û
etîk
> > ne tenê di emir de veþartiye.. Her weha di keda mirov de jî veþartî
> ye.
> > Kesekî tu raman, berhem û kedek pêþkêþî civatê nekiribe; gava çûbe
> > derekê barek hilnegirtibe, ew bi xwe bûbe bar û li piþta "hevalan"
> > rûniþtibe, çawa dikare bibe "heval?" Divê qalîte nizm nebe. Sewiye
> > danekeve. Bêsewiyebûn divê bilind nebe..Dihat gotin ku "kesen ne tu
> > tiþt wê bibin her tiþt." Her car ji xêndi çend kesan "kesên ne tu
> > tiþt"tu carî nebû "her tiþt."Her wek xwe man. Lê kesên "her tiþt"
> > kirin "ne tu tiþt."Dubare kirina dîrokê hewce ye? Ev meyîl û
helwesta
> > sunnî li welatên sosyalîst hilweþiya..
> > Gelo li gel me hîn dom dike?
> > Gotinek Rûsan heye:
> > Mirovên biaqil ji þaþîtîyên xelkê fêr dibin Mýrovên bêaqýl jý
> þaþîtîyên
> > xwe ders dýgýrýn."
> > Em kîjanê ji wan hilbijêrin?