“TÜCAUM VI. ULUSAL COĞRAFYA SEMPOZYUMU 2010” DUYURUSU
DEĞERLİ COĞRAFYACILAR,
COĞRAFYAYA YAKIN İLGİ DUYAN DEĞERLİ BİLİM İNSANLARI
VE UYGULAYICILAR,
Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÜCAUM) olarak Ulu Önder Atatürk’ün “Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir” veciz sözüyle taçlanan Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde 16-17 Ekim 2008 tarihlerinde gerçekleştirdiğimiz V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu’na Türkiye üniversitelerinin coğrafya bölümlerinden ve coğrafyaya yakın ilgi duyan disiplinlerden büyük ilgi gösterilmiştir. Sempozyuma katılarak elde ettikleri araştırma sonuçlarını bildiri olarak sunan ve tartışmaya açan bilim insanlarına, bu çalışmalara eleştirileri ve öneriyle katkı sağlayanlara sonsuz şükranlarımızı sunuyoruz. Amacımız, Türkiye’deki coğrafyacıları ve coğrafya ile yakından ilgili bilim insanlarını iki yıl ara ile Ekim ayı içinde bir araya getirerek disiplinler arası etkileşimi sağlamak, bilimsel ve sosyal dayanışmayı güçlendirmektir. Coğrafyanın çeşitli bilim dallarından oluşması, her bir dalının ilişkili olduğu disiplinlerin farklılığı ve konu zenginliği göz önünde bulundurularak “TÜCAUM VI. ULUSAL COĞRAFYA SEMPOZYUMU 2010” da altı seksiyon halinde konulu olarak düzenlenecektir. 13-14-15 Ekim 2010 (Çarşamba, Perşembe, Cuma günlerinde) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde gerçekleştirilecek TÜCAUM VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumu’nun seksiyonları ile konu başlıkları aşağıda yer almaktadır. Şimdiden hazırlıklarınızı yapmanız için siz değerli araştırmacılara saygı ile duyurulur.
Not: Sempozyum takvimiyle ilgili süreç ve diğer ayrıntılar daha sonra duyurulacaktır.
Prof.Dr. Ali ÖZÇAĞLAR
TÜCAUM MÜDÜRÜ
Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı
“TÜCAUM VI. ULUSAL COĞRAFYA SEMPOZYUMU 2010”
SEKSİYONLAR
I. SEKSİYON
Seksiyon Başlığı: “Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Arazi Kullanımı”
Seksiyon Düzenleyicileri: Ali ÖZÇAĞLAR- Rüya BAYAR
Coğrafi mekânın kendisi olan arazi, aynı zamanda yeryüzünün tümü veya bir parçası olup insanla birlikte değer kazanmaktadır. Sahip olunan ülke arazisini tüm yönleriyle tanımak, varlığını tespit etmek, geçmişle ilişkili olarak bugünkü kullanım durumunu ortaya çıkarmak ve geleceğe yönelik planlamalar yapmak sürdürülebilir kalkınma bakımından büyük önem taşımaktadır. Günümüzde hızla yaygınlaşan Coğrafi Bilgi Sistemleri teknolojileri; arazi kullanımı tespiti, değişimi ve sürdürülebilirliğinde daha doğru ve net sonuçlar elde etmek için profesyonel çözümler getirmektedir.
Bu bağlamda CBS yazılımları kullanılarak hazırlanan arazi kullanımı çalışmalarının ele alınarak tartışılması öngörülmektedir. Bu bağlamda seksiyona gönderilecek bildirilerin şu konu başlıklarıyla örtüşmesi gerekmektedir.
· Türkiye’deki arazi varlığının tespiti ile ilgili CBS Uygulamaları;
· Türkiye’nin arazi varlığının tespitinde yaşanan sorunlar ve CBS ile getirilen çözümler;
· CBS ve Türkiye’deki arazi varlığı ile ilgili tespitlerin doğruluk derecesinin
değerlendirilmesi;
· Türkiye’deki arazi varlığının tespitinin arazi kullanım planlaması ve sürdürülebilir
kalkınma bakımından önemi ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin rolü;
· Türkiye’de arazi bölünüşü ve arazi kullanımının tarihsel süreç içindeki değişiminin CBS
ile tespiti;
· Şehir içi Arazi Kullanımında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları
· Kırsal Arazi Kullanımında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları
· Kamudaki Arazi Kullanım çalışmalarında Coğrafi Bilgi Sistemlerinin rolü.
İletişim :
Prof.Dr. Ali Özçağlar
E-Mail: ozcaglar@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1211; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
Öğr.Gör. Dr. Rüya Bayar
E-Mail: bayar@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1245; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
II: SEKSİYON
Seksiyon Başlığı:
"Mekânsal
ve Yaşamsal Nüfus Süreçleri"
Seksiyon Düzenleyici:
E. Murat ÖZGÜR - Ankara Üniversitesi
Seksiyon İçeriği:
Nüfusun mekânda dağılımı, karar oluşturma ve planlama süreçlerinde kritik öneme sahip bir unsurdur. Bir ülkede nüfusun mekânda yeniden dağılımı, o ülkenin alansal birimlerinin doğal nüfus artış hızı farklılıkları ile yine bu alansal birimlerdeki net göç bilançosunun bileşiminden oluşmaktadır. Bu bağlamda, nüfusun doğal artışını ve yapısını belirleyen doğurganlık ve ölümlülük; sosyoekonomik gelişme düzeyindeki artışla paralellik gösteren göç ve hareketlilik, Türkiye gibi değişik boyutlarda geçişler yaşayan bir ülkede, eksilmeyen bir ilgiyle üzerinde durulmayı hak eden araştırma konularıdır.
Nüfus, doğası gereği disiplinler arası bir alan olduğundan, beşeri coğrafya ile birlikte; demografi, sosyoloji, planlama, antropoloji, ekonomi, tarih, sosyal psikoloji gibi bu konuda araştırmalar üreten, her biri farklı bakış açısı ve yönteme sahip birçok disiplinden söz edilebilir. Bir bakıma nüfus uzmanlar grubunu oluşturan bu disiplinlerin üyelerinin Türkiye'de nüfusun mekânsal ve yaşamsal süreçlerine ilişkin yeni açılımlar getirecek ve farklı bakış açılarıyla politika oluşturmaya katkı sağlayacak çalışmalarının paylaşıldığı ve tartışıldığı bir bilimsel ortamın yaratılması bu seksiyonun ana amacını oluşturmaktadır. Bu amaca yönelik olarak aşağıdaki alt başlıklardaki bildirilere sempozyumun olanakları içinde yer verilmesi düşünülmektedir:
· Doğurganlık
· Ölümlülük
· Göç ve hareketlilik
· Yeni nüfus yaklaşımları
· Uluslar arası karşılaştırmalı demografik süreçler
· Türkiye'de doğurganlık patern ve eğilimleri
· Türkiye'de ölümlülük patern ve eğilimleri
· Türkiye'de iç göç patern ve eğilimleri
· Türkiye ve uluslar arası göç
İletişim :
Prof.Dr. E.Murat Özgür
E-Mail: ozgur@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1208; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
III: SEKSİYON
Seksiyon Başlığı:
“Ekonomik Coğrafya’da Yeni Yaklaşımlar”
Seksiyon Düzenleyicileri:
Hamdi KARA-Nuri YAVAN
Seksiyon İçeriği:
1990’lardan itibaren dünyanın hızlı bir küreselleşme sürecine girmesi ekonomik, siyasal, toplumsal ve mekânsal alanda büyük bir değişim ve dönüşüm meydana getirmiştir. Dünya ekonomisinde meydan gelen bu değişim/dönüşümler ekonomik coğrafyayı derinden etkilemiştir. Küreselleşme sürecine paralel olarak aynı zamanda tüm sosyal bilimlerin özellikle de iktisatçıların coğrafyayı yeniden keşfetmesi ve mekâna olan ilgisinin artması ekonomik coğrafyanın değişim sürecini daha da hızlandırmıştır. Geçmişte sadece ekonomik faaliyetlerin dağılışının incelenmesi ile uğraşan ekonomik coğrafya günümüzde, bunun yanı sıra, ekonomik olayların yerel, ulusal ve küresel ölçekte mekânsal etkileşimi ve bunların ekonomik, sosyal ve politik süreçlerle olan etkileşimi üzerinde yoğunlaşmaktadır. Son yirmi yılda ekonomik coğrafyacılar mekanı sadece fiziki çevreye, ekonomiyi de yalnızca piyasa yapısının işleyişine indirgeyen deterministik bakış açsısını hızla terk etmiş, bunun yerine mekanı toplumsallaştıran, ekonomiyi ise kompleks sosyal yapı, ilişki ve ağ organizasyonu şeklinde tanımlayan politik kural/süreçleri ihmal etmeyen bir yaklaşım benimsemiştir. Gerçektende bugün çağdaş ekonomik coğrafya’nın gündeminde küreselleşme, çokuluslu şirketler, doğrudan yabancı yatırım, kümelenme, yenilikçilik, girişimcilik, ağlar, üretim zinciri, tüketim, post-fordist esnek üretim, teknoloji bölgeleri, işgücü, bölgesel/yerel gelişme politikaları, eşitsiz gelişme, etnik ve cinsiyete dayalı mekân ekonomisi gibi konular bulunmaktadır. Sadece konusal bakımdan değil aynı zamanda paradigmasal açıdan da ekonomik coğrafya 1990’lardan günümüze önemli bir değişim ve dönüşüm geçirmiştir. Ekonomik coğrafya içerisinde mekansal analiz geleneğinin önemi göreceli olarak azalırken, politik ekonomi ve kurumsal-kültürel yaklaşım perspektifi hakim paradigma durumuna gelmiştir. Ancak “Uluslararası Ticaret ve Ekonomik Coğrafya’ya” yaptığı katkıdan dolayı 2008 Yılı Nobel Ekonomi Ödülü’nü alan Paul Krugman tarafından geliştirilen Yeni Ekonomik Coğrafya Modeli ile mekânsal analiz geleneği yeni bir ivme kazanmıştır. Sonuç olarak ekonomik coğrafya yaklaşım bakımından mekânsal analizden politik ekonomiye oradan da kurumsal/kültürel yaklaşıma doğru bir paradigmasal kayma yaşamıştır. Paradigmasal dönüşümün yaşandığı bu süreçte, doğal olarak hem araştırma konuları hem de araştırma metotları eskiye nazaran farklılaşmıştır.
Bu seksiyonun amacı, son yıllarda ekonomik coğrafya alanında ortaya çıkan yeni yaklaşımları/perspektifleri, hem teorik düzlemde tartışmak hem de Türkiye örneğinde ampirik çalışmalar yoluyla irdelemektir. Bu bağlamda bu oturumda ekonomik coğrafya literatüründe öne çıkan ve sıkça tartışılan yeni kavramsal/kuramsal çerçevelerin kullanılması ve bunlara dayalı olarak yapılan özgün çalışmaların tartışılması hedeflenmektedir. Bu seksiyonda yukarıda çerçevesi çizilen içeriğe sahip, aşağıda ana başlıkları belirtilen konulardaki bildirilere yer verilecektir.
· Ekonomik coğrafyada yeni perspektifler 1: politik ekonomi yaklaşımı
· Ekonomik coğrafyada yeni perspektifler 2: kurumsal-kültürel yaklaşım
· Krugman’ın yeni ekonomik coğrafya modeli
· Kümelenme, sanayi kümeleri
· Çok uluslu şirketler ve doğrudan yabancı yatırım
· Lokasyon seçimi ve mekânsal yığılma ekonomileri
· Endüstriyel yoğunlaşma ve yerelleşme
· Üretim zinciri ve ağları
· Tüketimin yeni mekânları ve servis ekonomisinin değişen coğrafyası
· Yenilik sistemleri, girişimcilik ve ağlar
· İşgücü ve işsizliğin coğrafyası
· Para ve finansın coğrafyası
İletişim :
E-Mail: nyavan@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1212 ; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
IV. SEKSİYON
Seksiyon Başlığı:
“Fiziki Coğrafya’da Yeni Araştırma Yöntemleri ve Uygulamaları”
Seksiyon Düzenleyicileri:
Hakan YİĞİTBAŞIOĞLU-Uğur DOĞAN
Seksiyon İçeriği:
Son yıllarda Fiziki coğrafya alanında yapılan araştırmalarda veri çözünürlüğü ve sonuçların kesinliği gelişen laboratuar teknikleri ile teknoloji sayesinde büyük bir artış göstermiştir. Ülkemizde yeni tanınmaya başlayan bu teknikler halen sınırlı ölçüde kullanılmaktadır. Seksiyonumuzda, Türkiye’de yapılan araştırmalarda kısmen kullanılan ve gelecekte yapılması planlanan çalışmalarda daha yoğun kullanılacağını düşündüğümüz bu laboratuar teknikleri (Yeni yaşlandırma teknikleri, örnek alım yöntem ve aletleri, ölçüm cihazları, vb) ve teknolojik gelişmeleri (Bilgisayar uygulamaları, vb) tanıtan veya bunların uygulaması niteliğinde olan bildiriler kabul edilecektir. Aşağıda değerlendirmeye alınacak araştırmaların ana hatları belirtilmiştir.
· Polen, diatom, oksijen izotop vb analizler ve uygulamaları
· Sedimantolojik analizler ve uygulamaları
· Fiziki Coğrafya’da GPS ve CBS uygulamaları
· Çeşitli tarihleme teknikleri ve örnek alımları ve uygulamalarını içeren çalışmalar
· Jeofizik yöntemlerinin jeomorfoloji araştırmalarında kullanımı
İletişim :
Doç.Dr. Uğur Doğan
Telefon: (0312) 310 32 80/1248; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
V. SEKSİYON
Seksiyon Başlığı:
“Su Kaynakları Yönetimi”
Seksiyon Düzenleyileri:
İhsan ÇİÇEK- Necla TÜRKOĞLU
Seksiyon İçeriği:
Dünyamızı diğer gezegenlerden ayrıcalıklı kılan en önemli varlık sudur. Su yaşamımız için vazgeçilmez bir unsurdur. Dünyamızın 2/3’ünü sular oluşturmasına rağmen, tatlı su kaynakları çok sınırlıdır. Yapılan araştırmalara göre, artan dünya nüfusuna bağlı olarak su kaynaklarının tüketimi giderek artmakta ve dünyanın birçok bölgesinde su problemi daha şiddetli olarak yaşanmaktadır. 1950 yılında dünyada 75 milyon insan (%3) su stresi yaşarken, günümüzde 43 ülkede 700 milyon insan su stresi ve su kıtlığı çekmektedir Dünyadaki hızlı nüfus artışına bağlı olarak su arzında sıkıntı yaşayan nüfus oranı hızla artmaktadır. Eğer dünya nüfusu bu şekilde artmaya devam ederse su sıkıntısı yaşayanların oranı 2025’te % 36’ya, 2050’de ise % 42’ye çıkacaktır. Bu durumda yaklaşık 2.3 milyar kişi su stresi, 1.7 milyar kişi ise su kıtlığı yaşayacaktır.
Kırılgan olan dünya barışını korumak ve yaşamın devamlılığını sağlamak için güvenli içme ve kullanma suyu sağlamak zorundayız. Sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir su enerjisi, sağlıklı su temini, çevre ve ekosistemleri koruyabilmek için su kaynaklarının yönetimine gereken hassasiyeti göstermeliyiz. Toplumsal bir bilinç oluşturmak için Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2005-2015 yılları arasını “Yaşam İçin Su” sloganıyla su konusuna ayırmıştır.
Sürdürülebilir su politikası için, uluslararası kuruluşların, hükümetlerin, yerel yönetimlerin, sivil toplum örgütlerinin, bilim adamlarının ve kullanıcıların ortak hareket etmesi gerekmektedir. Bu konuda akademisyenlere düşen görev, bilimsel veriler üretmek, bunları bilimsel ortamda tartışmak ve tüm paydaşları bir araya getirmektir. Bu amaçla VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumunda ayrı bir seksiyon olarak su konusuna yer verilmiştir. Bu seksiyonda ele alınması planlanan konular şunlardır:
· Su Yönetimi ve Planlama
· Su Kalitesi
· Su Güvenlik Sistemleri
· Kirlilik Kontrolü
· Sulama Problemleri
· Akarsu Havzaları Yönetimi
· Kuraklık ve Taşkın Riski
· Yeraltısuyu Akış Problemleri ve Çözümü
· Su ve Sağlık
· İklim Değişikliği ve Su Kaynakları
· Suların Jeopolitik Önemi
· Su Kaynakları ve Ekonomi
· Su Ekolojisi
· Hidrolojik Modelleme
İletişim :
Doç.Dr. İhsan Çiçek
E-Mail: cicek@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1213; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
Yrd.Doç.Dr. Necla Türkoğlu
E-Mail: turkoglu@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1218; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
VI. SEKSİYON
Seksiyon Başlığı:
“Çevre ve Kalkınma”
Seksiyon Düzenleyicileri:
Mehmet SOMUNCU-Mutlu YILMAZ
Seksiyon İçeriği:
Çevre, belirli bir zamanda dolaylı ya da dolaysız olarak kişiyi etkileyen, bireyin maddi ve manevi gelişmesini ve yaşam koşullarını belirleyen doğal ve toplumsal etkenlerin tümüdür. Kalkınma ise, ülkelerin, bölgelerin, toplulukların; ekonomik, toplumsal, kültürel ve çevresel şartlarında gerçekleştirilebilen, yerel ve toplumsal dengeli iyileşme süreci; yapısal gelişmedir. Dolayısıyla "çevre" hepimizin içinde yaşadığı yer, "kalkınma" ise o yerde durumumuzu iyileştirmek için hepimizin yaptığı iştir. Çevre ile kalkınma uzun yıllar birbirinden ayrı olarak düşünülmüş, kalkınmanın gerçekleştirildiği alanlarda çevrenin zarar göreceği yaygın bir düşünce olarak kabul görmüştür. Ancak bugünün ihtiyaç ve beklentilerini, gelecek kuşakların ihtiyaç ve beklentilerinden ödün vermeden karşılamanın yollarını arama amacına dayanan sürdürülebilir kalkınma kavramı, çevre ve kalkınmanın her düzey ve süreçte bütünlük taşıyan bir şekilde ele alınması ilkesine dayanmaktadır. Bu yaklaşımla koruma-kullanma esasına dayalı olarak bir yandan kaynaklar korunurken bir yandan da kalkınmanın gerçekleştirilmesi mümkündür.
Bu seksiyonun amacı, sürdürülebilir kalkınma bağlamında çevre ve kalkınma ilişkisinin vurgulandığı araştırmaların sunulmasıdır. Türkiye'de bu konuda başarı sağlamış olan uygulamaların yanısıra, konuyla ilgili teorik çalışmalar, araçlar ve stratejiler karşılaştırılacak ve tartışılacaktır.
Aşağıdaki başlıklar sempozyumda sunulacak bildiriler için yönlendirici nitelikte olup katılımcıların seksiyonun içeriği çerçevesinde farklı konularda da bildiri sunmaları beklenmektedir.
· Sürdürülebilir kalkınma
· Endüstriyel kalkınma ve çevre
· Kırsal kalkınma ve çevre
· Tarımsal kalkınma ve çevre
· Turizm kalkınması ve çevre
· Kalkınmada kaynakların önemi
· Kalkınmanın çevre üzerindeki etkileri
· Sürdürülebilir kaynak yönetimi
İletişim :
Doç.Dr. Mehmet Somuncu
E-Mail: somuncu@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1202; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA
Yrd.Doç.Dr. Mutlu Yılmaz
E-Mail:myilmaz@humanity.ankara.edu.tr
Telefon: (0312) 310 32 80/1214; DTCF-Coğrafya Bölümü, 06100 Sıhhiye/ANKARA