TIN BUỒN CỘNG ĐỒNG: Nhà văn GIAO CHỈ – Cựu Đại Tá VŨ VĂN LỘC Vừa Qua Đời, Vài Tin Đáng Chú Ý Và Kính Chuyển Tin Thế Giới Đó Đây (Cám Ơn)

[Kq Le Van Hai]

Văn Thơ Lạc Việt – Cộng Đồng Người Việt San Jose.

Vô cùng thương tiếc, chúng tôi vừa được từ người thân, thông báo tin buồn:

Nhà văn GIAO CHỈ – Cựu Đại Tá VŨ VĂN LỘC,

người giữ hồn sử Việt tị nạn, người sáng lập Viet Museum – đã từ trần hôm nay, Chủ Nhật ngày 30 tháng 11 năm 2025, tại San Jose. (Mọi chi tiết liên quan, cáo phó, tang lễ, xin được thông báo sau)

Sự ra đi của Ông để lại niềm thương tiếc vô bờ cho gia đình, thân hữu, Văn Thơ Lạc Việt, và toàn thể cộng đồng người Việt tại Bắc California – đặc biệt là những người từng mang ơn ông vì đã góp phần gìn giữ ký ức của hàng triệu thuyền nhân Việt Nam.

Người đàn ông, với tài năng dựng lại ký ức thuyền nhân giữa lòng San Jose!

Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc, đến Hoa Kỳ năm 1976, là một trong những khuôn mặt tiêu biểu nhất của cộng đồng Việt tại Bắc California.

Hơn ba thập niên, ông âm thầm sưu tầm từng trang thư, tấm ảnh, quân phục, huy chương, những tư liệu của chiến sĩ VNCH, và cả chiếc thuyền vượt biển – để xây dựng nên Bảo Tàng Thuyền Nhân & Việt Nam Cộng Hòa (Viet Museum).

Nằm trong Công viên Lịch Sử San Jose, ngôi nhà gỗ Victorian màu vàng ấy đã trở thành nơi lưu giữ ký ức của cả một dân tộc lưu vong.

Ông Lộc vẫn thường nói:

“Nếu chúng ta không thu góp lại hôm nay, lịch sử của hàng triệu người sẽ biến mất.”

Bằng tấm lòng và nghị lực hiếm có, ông vận động cộng đồng, quyên góp khắp nơi, rồi thuyết phục các vị dân cử – từ San Jose đến Washington D.C. – để bảo tàng được hình thành năm 2007.

Trước đại dịch, Viet Museum đón hàng chục ngàn lượt khách mỗi năm, trở thành một trong những biểu tượng văn hóa của Thung Lũng Silicon.

Di sản quý báu để lại cho cộng đồng!

Nhà văn Giao Chỉ không chỉ là người gây dựng bảo tàng.

Ông còn là cây viết đặc sắc, người kể chuyện lịch sử với giọng văn bình dị, nhân bản, sâu thẳm tình quê.

Bộ sưu tập đồ sộ ông để lại, từ thư tay, ảnh chụp, bản đồ, dấu tích chiến tranh và hành trình vượt biển, đến tấm bản đồ đồng ông quý nhất – mô tả thế giới không biên giới, nơi con người đi tìm tự do – sẽ mãi mãi ở lại như lời chứng cho một thời bi thương nhưng kiêu hãnh của người Việt.

Dấu ấn đời binh nghiệp

Cựu Đại Tá Vũ Văn Lộc:

•Xuất thân Khóa 4 Cương Quyết, Thủ Đức – Đà Lạt

•Trung đội trưởng Tiểu Đoàn Biệt Lập 530 tại Bình Đông – Chợ Lớn

•Tham chiến miền Tây: các chiến dịch Nguyễn Huệ, Thoại Ngọc Hầu…

•Giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Tổng Cục Tiếp Vận

•Giám đốc Trung Tâm Binh Thư, chỉ huy cơ quan PathFinder phối hợp với chuyên viên Ngũ Giác Đài

•Được đặc cách thăng cấp Đại Tá nhân kỷ niệm 15 năm thành lập Tổng Cục Tiếp Vận

Từ người lính VNCH đến nhà văn, từ người tị nạn đến người lưu giữ ký ức, cuộc đời ông là hành trình phụng sự quê hương trong cả chiến tranh lẫn hòa bình.

Một mất mát lớn của San Jose và cộng đồng người Việt hải ngoại.

San Jose – nơi có hơn 140,000 cư dân Việt – từng nhiều lần vinh danh ông.

Dân biểu Zoe Lofgren từng nói:

“Viet Museum là niềm tự hào của Thung Lũng Silicon. Công trình của ông Vũ Văn Lộc sẽ tiếp tục dạy cho các thế hệ mai sau về hành trình tị nạn của người Việt Nam.”

Sự ra đi của ông để lại khoảng trống lớn – không chỉ cho gia đình và bạn hữu, mà cho mọi người từng cúi đầu trước những hiện vật của Viet Museum và thầm nói lời tri ân.

Vĩnh Biệt Vị Cố Vấn Kỳ Cựu, Gần 30 Năm, Của Văn Thơ Lạc Việt!

Xin gửi lời phân ưu sâu sa nhất đến tang quyến.

Nguyện cầu hương linh Nhà văn Giao Chỉ – Đại Tá Vũ Văn Lộc

an nghỉ trong bình an vĩnh cửu.

Di sản ông để lại sẽ mãi sống trong lòng cộng đồng,

như ngọn nến thắp sáng ký ức thuyền nhân giữa đất trời tự do.

Nam Mô A Di Đà Phật

Vĩnh biệt một người giữ hồn sử Việt!

(LVH)

 

Nổ súng tại trung tâm mua sắm ở Westfield Valley Fair, ở thành phố San Jose, California. Trong ngày Black Friday, 3 người bị bắn!

(Trí Đạt)

Vào ngày Black Friday, một trung tâm mua sắm ở California, Mỹ đã xảy ra vụ nổ súng. (Chụp từ màn hình TikTok của ABC7LA)

-Chiều thứ Sáu (28/11), đúng ngày “Black Friday”, tại trung tâm mua sắm Westfield Valley Fair ở thành phố San Jose, bang California đã xảy ra một vụ nổ súng, khiến 3 người bị thương phải đưa vào bệnh viện địa phương cấp cứu. Cảnh sát San Jose cho biết họ nhận được cuộc gọi báo án vào khoảng 5:40 chiều theo giờ địa phương.

KRON4 đưa tin, vụ nổ súng xảy ra lúc 5:40 chiều. Cảnh sát phát hiện 3 nạn nhân bị bắn trong trung tâm thương mại và lập tức đưa họ đến bệnh viện cấp cứu. Cảnh sát sau đó xác nhận ba nạn nhân gồm một người đàn ông trưởng thành, một phụ nữ trưởng thành và một thiếu nữ 16 tuổi. Cả ba đều không nguy hiểm đến tính mạng.

Trong thông báo đăng trên nền tảng X, Sở Cảnh sát San Jose cho hay lực lượng cảnh sát vẫn đang rà soát kỹ càng toàn bộ khu mua sắm, và xác nhận có 3 nạn nhân đã được đưa tới bệnh viện, vết thương không nguy hiểm đến tính mạng, đồng thời kêu gọi người dân “tiếp tục tránh xa khu vực này”.

Cảnh sát nhấn mạnh, “vụ nổ súng này dường như là một sự cố đơn lẻ, không phải tình huống tay súng đang hoạt động trong trung tâm thương mại”, đồng thời cho biết đang tiến hành sơ tán, phong tỏa để bảo đảm không còn mối đe dọa đối với an toàn công cộng.

Thị trưởng San Jose Matt Mahan viết trên X rằng “hiện cộng đồng không còn đối mặt với mối đe dọa liên tục nào” và bày tỏ: “Đây không phải là tin tức mà tôi muốn chia sẻ với mọi người vào cuối tuần lễ này. Tôi cầu nguyện cho các nạn nhân, và tôi biết các sĩ quan của chúng ta đang làm mọi điều có thể để tìm ra kẻ gây án và buộc hắn phải chịu trách nhiệm.”

Nhiều khách mua sắm đã đăng lên mạng xã hội những hình ảnh và video cho thấy họ phải trốn trong các cửa hàng, ẩn nấp sau kệ hàng giữa lúc tưởng rằng có “tay súng đang xả súng” trong trung tâm thương mại.

Một người dùng X chia sẻ đang “trú ẩn trong cửa hàng nhờ chỗ nấp của Abercrombie” và đăng kèm bức ảnh người mua sắm Black Friday núp sau các dãy kệ.

Hiện chưa rõ cảnh sát đã bắt giữ được nghi phạm hay chưa, và cuộc điều tra vẫn đang tiếp diễn.

 

Tiệc vui thành tiệc máu! 4 người bị bắn chết, 10 bị thương, trong tiệc gia đình ở Stockton, Bắc California

 -(NV) Bốn người thiệt mạng và 10 người bị thương do bị bắn trong bữa tiệc gia đình ở Stockton, Bắc California, cảnh sát loan báo hôm Thứ Bảy, 29 Tháng Mười Một, theo AP.

Nạn nhân bao gồm cả người lớn lẫn trẻ em, bà Heather Brent, phát ngôn viên Sở Cảnh Sát San Joaquin County (JCSO) cho hay. Theo thông tin ban đầu, “đây có lẽ là vụ tấn công có mục tiêu cụ thể,” bà Brent cho biết trong buổi họp báo tại hiện trường.

Tính tới sáng sớm Chủ Nhật, nghi can vẫn chưa bị bắt, giới chức xác nhận và kêu gọi công chúng giúp truy tìm nghi can. Điều tra viên vẫn đang cố gắng xác định lý do nghi can nổ súng.

Vụ nổ súng xảy ra ngay trước 6 giờ chiều Thứ Bảy bên trong một nhà hàng tổ chức tiệc tùng, có chung bãi đậu xe với cơ sở thương mại khác.

Giới chức hữu trách chưa công bố thêm thông tin nào về tình trạng của nạn nhân. Trước đó, giới chức loan báo vài người được chở đi bệnh viện.

Stockton có khoảng 320,000 cư dân và cách thủ phủ Sacramento của California khoảng 40 dặm về phía Nam.

 

Một công dân Afghanistan đã bị bắt vì đe dọa đánh bom một tòa nhà ở Texas

(Trương Đình)

Người biểu tình tập trung trước văn phòng ICE ở Portland, hôm 5/10/2025. (Ảnh: John Fredricks/ The Epoch Times)

-Vào thứ Bảy (29/11), Tricia McLaughlin — Trợ lý Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ — cho biết một người đàn ông Afghanistan đã bị bắt trong tuần này với tội danh đe dọa khủng bố, sau khi đăng video đe dọa trên TikTok. Người này đã đe dọa cho nổ tung một tòa nhà ở Fort Worth, Texas.

Bà McLaughlin viết trên nền tảng X ngày thứ Bảy: “Chỉ một ngày trước vụ tấn công nhằm vào lực lượng Vệ binh Quốc gia của chúng ta, một người đàn ông Afghanistan khác — người được phép nhập cảnh vào Mỹ theo chương trình ‘Operation Allies Welcome’ (Chiến dịch Chào đón Đồng minh) của ông Biden — đã bị bắt vì đe dọa cho nổ tung một tòa nhà ở Fort Worth”.

Theo tuyên bố do bà McLaughlin công bố, người đàn ông Afghanistan này tên Mohammad Dawood Alokozay đã đăng một video lên TikTok cho thấy anh ta đang chế tạo bom, với mục tiêu tấn công nằm trong khu vực Fort Worth.

Bà McLaughlin cho biết người này đã bị Lực lượng An ninh Công cộng Texas và Nhóm Đặc nhiệm Chống khủng bố chung (JTTF) của FBI bắt giữ vào thứ Ba (25/11), và bị truy tố vì tội đe dọa khủng bố. Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) đã ban hành lệnh giam giữ anh ta.

Operation Allies Welcome là chương trình dưới thời Tổng thống Biden nhằm tái định cư cho hàng nghìn người Afghanistan đã hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến Afghanistan, vì lo ngại họ sẽ bị Taliban trả thù sau khi quân đội Mỹ rút đi.

Một ngày sau vụ bắt giữ Alokozay, tức 26/11, một người đàn ông Afghanistan khác tên Rahmanullah Lakanwal đã nổ súng vào hai thành viên Vệ binh Quốc gia Mỹ gần Nhà Trắng, khiến một người tử vong và người còn lại đang nguy kịch. Lakanwal cũng nhập cảnh Mỹ năm 2021 theo chương trình Operation Allies Welcome.

Vụ nổ súng này đã khiến Tổng thống Donald Trump một lần nữa kêu gọi siết chặt chính sách nhập cư. Ngày 27/11, ông tuyên bố ông sẽ: “tạm dừng vô thời hạn việc nhập cư từ tất cả các ‘quốc gia thế giới thứ ba’ để hệ thống nhập cư và thẩm tra của Mỹ được khôi phục hoàn toàn”.

 

WSJ: Ông Maduro yêu cầu ân xá trong cuộc gọi với Tổng thống Trump

(Bảo Min)

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. (Ảnh ghép: Shuttesrtock)

-Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đã bác bỏ đề nghị ân xá diện rộng của Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro trong một cuộc điện đàm tuần trước, nói với nhà lãnh đạo đang gặp khó khăn này và các trợ lý cấp cao của ông rằng hãy từ bỏ yêu cầu và rời khỏi đất nước khi sức ép từ Mỹ ngày càng gia tăng.

Ông Trump và ông Maduro đã thảo luận về một đề xuất ân xá rộng trong cuộc điện đàm tuần trước, theo những người am hiểu cuộc trao đổi nói với Wall Street Journal.

Ông Maduro được cho là đã đề nghị ân xá chung cho bản thân, các trợ lý cấp cao và gia đình của họ. Nhiều người trong số này đang đối mặt với các lệnh trừng phạt hoặc cáo trạng hình sự của Mỹ liên quan đến tham nhũng, buôn bán ma tuý và vi phạm nhân quyền.

Những người am hiểu cuộc gọi cho biết, ông Trump đã bác bỏ yêu cầu và cảnh báo Maduro rằng Mỹ sẽ leo thang hành động quân sự nếu Maduro không rời Venezuela.

Theo các nguồn tin này, ông Trump cũng nói với các quan chức chủ chốt của chế độ, gồm Bộ trưởng Nội vụ Diosdado Cabello, Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino, Phó tổng thống Delcy Rodríguez và Chủ tịch Quốc hội Jorge Rodríguez, rằng họ nên rời khỏi đất nước.

2 ngày sau cuộc gọi, ông Trump công khai tín hiệu về lập trường cứng rắn hơn.

Trong bài phát biểu dịp Lễ Tạ ơn tại Mar-a-Lago, ông nói rằng các cuộc tấn công trên bộ nhằm vào Venezuela có thể sớm bắt đầu.

“Tấn công trên bộ thì dễ hơn. Điều đó sẽ bắt đầu rất sớm. Chúng tôi đã cảnh báo họ, đừng gửi chất độc vào đất nước chúng tôi nữa,” ông nói.

Hôm thứ Bảy, ông Trump đăng một thông điệp tuyên bố không phận xung quanh Venezuela nên được xem là đóng hoàn toàn.

“Gửi tất cả các hãng hàng không, phi công, kẻ buôn ma tuý và những kẻ buôn người, hãy coi KHÔNG PHẬN PHÍA TRÊN VÀ XUNG QUANH VENEZUELA LÀ ĐÓNG TOÀN BỘ,” ông viết.

Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ dẫn một Thông báo gửi phi công được ban hành tuần trước, khuyến cáo họ thận trọng do “tình hình an ninh xấu đi và hoạt động quân sự gia tăng.”

Các hãng hàng không Mỹ đã ngừng bay đến Venezuela.

Bộ Chỉ huy Miền Nam Mỹ đã tăng cường hiện diện tại Caribe, thực hiện các chuyến bay mô phỏng tấn công và triển khai nhiều khí tài, gồm tàu sân bay USS Gerald R. Ford, các tàu khu trục hải quân, tiêm kích F-35B và máy bay không người lái MQ-9 Reaper. Trong một tuyên bố, Bộ Chỉ huy cho biết tư thế tăng cường này sẽ giúp “phát hiện, giám sát và phá vỡ các đối tượng và hoạt động phi pháp”.

Bộ trưởng Chiến tranh Pete Hegseth, trong chuyến thăm Cộng hòa Dominica, đã nhận được sự cho phép để máy bay Mỹ tiếp nhiên liệu và vận chuyển thiết bị phục vụ các nhiệm vụ chống ma tuý.

Hegseth sau đó viết: “Chúng ta mới chỉ bắt đầu tiêu diệt bọn khủng bố ma tuý”.

Quân lực chênh lệch, quân đội Venezuela ở thế bất lợi

Theo Reuters, nhiều nguồn tin am hiểu tình hình quân sự Venezuela cho biết so với Mỹ, năng lực quân sự Venezuela chênh lệch nghiêm trọng. Quân đội nước này bị suy yếu bởi tình trạng huấn luyện không đầy đủ, lương thấp và trang bị xuống cấp.

Từ khi lên nắm quyền năm 2013, ông Maduro duy trì lòng trung thành của quân đội bằng cách bổ nhiệm tướng lĩnh giữ các chức vụ quan trọng trong chính phủ. Nhưng đời sống của binh sĩ lại rất hạn chế: lương tháng quy đổi chỉ khoảng 100 USD, tương đương chưa tới 1/5 số tiền cần thiết để một hộ gia đình bình thường đáp ứng nhu cầu cơ bản.

Một số nguồn tin cho biết hiện đã xuất hiện tình trạng đào ngũ ở một số đơn vị, và nếu Mỹ tiến hành tấn công quân sự, tình hình có thể trầm trọng hơn. Những năm gần đây, “kinh nghiệm tác chiến” chủ yếu của quân đội Venezuela là trấn áp người dân tay không tấc sắt trong các cuộc biểu tình, chứ không phải tác chiến đối ngoại.

Ông Maduro từng tuyên bố 8 triệu dân thường trên cả nước đang tham gia huấn luyện dân quân. Tuy nhiên, một nguồn tin ước tính số người thực sự tham gia phòng thủ trong thời chiến chỉ là vài nghìn nhân viên tình báo, người ủng hộ vũ trang của đảng cầm quyền và một bộ phận dân quân.

Về trang bị, quân đội Venezuela chủ yếu dựa vào vũ khí do Nga sản xuất, nhiều loại đã phục vụ hàng chục năm và xuống cấp nghiêm trọng. Caracas trong những năm 2000 từng mua khoảng 20 chiến đấu cơ Sukhoi, nhưng nhìn chung bị đánh giá thua kém đáng kể so với máy bay ném bom B-2 của Mỹ. Trực thăng, xe tăng và tên lửa vác vai của Nga mà Venezuela đang sử dụng cũng phần lớn thuộc các mẫu cũ.

Venezuela sẽ đáp trả thế nào nếu bị tấn công?

Theo các tài liệu kế hoạch mà Reuters thu thập được và lời kể của nhiều nguồn tin, nếu Mỹ tiến hành không kích hoặc tấn công trên bộ, Venezuela dự định áp dụng hai chiến lược chính: (1) Kháng cự kiểu du kích “trường kỳ”, và (2) Tạo hỗn loạn khiến đất nước rơi vào tình trạng “khó quản trị”.

Chiến lược “trường kỳ kháng cự” từng được các quan chức cấp cao nhắc đến công khai, nhưng không tiết lộ chi tiết. Theo kế hoạch, chiến lược sẽ dựa vào hơn 280 đơn vị quân sự nhỏ trên toàn quốc, thực hiện phá hoại và các chiến thuật du kích khác.

Venezuela hiện triển khai khoảng 5.000 tên lửa phòng không vác vai Igla của Nga. Gần đây, ông Maduro trên truyền hình quốc gia đã công khai ca ngợi hệ thống này.

Một nguồn tin cho biết trong trường hợp bị tấn công, các đơn vị tác chiến sẽ nhận lệnh lập tức phân tán và ẩn náu ở nhiều địa điểm khác nhau để tránh trở thành mục tiêu tập trung.

Chiến lược thứ hai được gọi là “phi trật tự hóa” (de-ordering), tuy chưa từng được chính quyền thừa nhận. Nguồn tin nói rằng kế hoạch này sẽ sử dụng lực lượng tình báo và các nhóm ủng hộ đảng cầm quyền có vũ trang để gây hỗn loạn diện rộng ở thủ đô Caracas, khiến quốc gia “không thể quản lý được”, nhằm tăng chi phí và mức độ khó khăn cho can thiệp quân sự từ bên ngoài.

Nhiều lực lượng vũ trang phức tạp, vướng     cáo buộc bạo lực và buôn ma túy

Ngoài quân chính quy và dân quân, nhiều lực lượng vũ trang khác cũng hoạt động trong lãnh thổ Venezuela.

Tại khu vực phía tây Venezuela có sự hiện diện của các nhóm du kích Colombia; đây cũng là trung tâm trồng coca – nguyên liệu chính để sản xuất cocaine.

Ngoài ra, các nhóm ủng hộ đảng cầm quyền được gọi là “tổ chức cộng đồng” thường xuất hiện trên đường phố bằng đội mô tô, đối đầu với người biểu tình. Các nhóm này đôi khi mang theo vũ khí và được xem là một phần của lực lượng vũ trang thân chính phủ.

Phe đối lập Venezuela, các tổ chức phi chính phủ, chính phủ Mỹ và một số quốc gia Mỹ Latinh nhiều lần cáo buộc ông Maduro và quân đội Venezuela có liên hệ với các tập đoàn buôn ma túy, liên quan đến bạo lực và tội phạm.

Chính phủ Venezuela luôn bác bỏ các cáo buộc này, cho rằng Mỹ tìm cách “thay đổi chế độ” để kiểm soát nguồn dự trữ dầu mỏ khổng lồ của Venezuela, và xem các cáo buộc đó là cái cớ cho sự can thiệp bên ngoài.

 

 

 

Tin Quốc Tế Đó Đây

Tổng Thống Pháp Thông Báo Thiết Lập Chế Độ Quân Dịch Trên Cơ Sở Tự Nguyện

(Hình AP - Christophe Ena: Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại căn cứ quân sự ở Orleans, Pháp, ngày 16/1/2020.)

-Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo thiết lập chế độ quân dịch trên cơ sở tự nguyện, kể từ mùa Hè năm 2026. Theo điện Elysée, được thông tấn xã Reuters dẫn lại, trước mối đe dọa từ Nga, ngoài Pháp, khoảng 10 nước Âu Châu, trong đó có "Đức, Đan Mạch và nhiều quốc gia Đông Âu" đã tái lập chế độ quân dịch.

Trong chuyến thị sát hôm 27/11/2025, tại một đơn vị quân đội ở Varces, thuộc tỉnh Isère, Tổng thống Macron thông báo các thanh niên tuổi từ 18 đến 19 có thể đăng ký tham gia quân dịch trong thời hạn 10 tháng. Điện Elysée cho thông tấn xã AFP biết, người đi quân dịch tự nguyện được hưởng mức lương /tháng ít nhất là từ 800 Euro trở lên.

Nước Pháp dự kiến huy động khoảng 3.000 quân nhân tình nguyện vào năm 2026, 10.000 người vào năm 2030, và 50.000 vào năm 2035.

Theo thông tấn xã AFP, trong bối cảnh đe dọa Nga gia tăng với cuộc xâm lược Ukraine, Tổng thống Pháp nhấn mạnh "cách duy nhất" để tránh được "hiểm họa" là "sẵn sàng đối phó" hơn là để bị chìm trong "nỗi sợ".

Trong phát biểu hôm 27/11, Tổng thống Macron nhấn mạnh là mọi hoạt động trong quân đội, mà các thanh niên tham gia theo chế độ quân dịch tự nguyện, "sẽ chỉ diễn ra trên lãnh thổ nước Pháp". Hôm thứ Ba, 25/11, Tổng thống Macron đã bác bỏ thông tin về việc Pháp sẽ "đưa thanh niên đến Ukraine".

Nước Pháp hủy bỏ chế độ nghĩa vụ quân sự vào năm 1997. Năm 2019, Tổng thống Emmanuel Macron cho thành lập chế độ quân dịch phổ cập, nhắm vào các thiếu niên từ 15 đến 17 tuổi; Tuy nhiên, trong bối cảnh Nga xâm lược Ukraine, Phủ Tổng thống Pháp thừa nhận, chế độ quân dịch phổ cập không còn phù hợp nữa và được thay thế bằng chế độ quân dịch tự nguyện.

Theo một khảo sát của Viện Nghiên cứu Chiến lược của Trường Quân sự (IRSEM), công bố năm 2024, 40% giới trẻ từ 18 đến 25 tuổi sẵn sàng tham gia quân đội, và tỉ lệ này là ổn định trong khoảng 20 năm trở lại đây.

 

Hexane và Nguy Cơ Gây Bùng Nổ Các Bệnh Thoái Hóa Thần Kinh

-Báo Libération hôm 28/12/2025 tập trung vào thời sự trong nước, đặc biệt là chế độ quân dịch trên cơ sở tự nguyện mà Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mới công bố hôm 27/11 để chuẩn bị đối phó với các mối đe dọa chiến tranh, cũng như nhiều vấn đề khoa học-sức khỏe-xã hội như hiến tặng tinh trùng; chứng nghiện mạng xã hội ở thanh thiếu niên, thời gian biểu học hành, vui chơi trong ngày của trẻ....

Liên quan đến mối nguy hiểm của chất hexane trong thực phẩm, báo Libération có bài phỏng vấn Giáo sư David Devos, chuyên gia về bệnh Parkinson và đấu tranh chống lại các nguyên nhân môi trường gây ra căn bệnh này.

Hexane vốn dĩ là một chất lỏng không màu, được tạo ra từ quá trình sản xuất dầu mỏ, và được sử dụng trong công nghiệp chiết xuất dầu từ hạt cải dầu, hạt đậu nành hoặc hạt hướng dương. Hexane được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm: Dầu, bơ, sữa, thịt gà, thịt bò chay làm từ đậu nành.... Vấn đề là chất hexane có độc tính thần kinh và bị nghi ngờ là làm suy giảm khả năng sinh sản.

Giáo sư David Devos nói với báo Libération là hexane là nguyên nhân gây ô nhiễm thực phẩm và cũng là nguyên nhân môi trường gây ra các căn bệnh thoái hóa thần kinh như Parkingson, Alzeimer, Charcot. Chính vì thế, ông kêu gọi cấm các dung môi này và ủng hộ đề xuất đánh thuế hexane tại Pháp.

 

Shein, Temu: Những "Kẻ Phản Diện” Đáng Học Hỏi

-Về thương mại, nhật báo Le Monde hôm 27/11/2025 chạy tựa bài viết: "Shein và Temu có nhiều điểm đáng bị chỉ trích, nhưng vẫn có nhữnng thứ mà ta cần phải học hỏi”.

Tờ báo nhận định hai nền tảng thương mại điện tử đến từ Trung Quốc dường như mang đầy đủ những nét tính cách của "kẻ phản diện” mà người ta "muốn” ghét, những kẻ hung hãn và sẵn sàng làm mọi thứ để đạt được mục tiêu. Có thể dễ dàng thấy điều này qua nhiều chỉ trích mà Shein và Temu đang phải đối mặt như: Sản phẩm không phù hợp với quy định Âu Châu, các thực hành thương mại gây hiểu lầm, khó khăn trong việc thu hồi thuế VAT, nghi ngờ bán phá giá.... Tất cả những điều này có lẽ đã không được chú ý nếu họ không đạt được một thành công bùng nổ.

Trước hết, sự thành công của hai nền tảng trên là một minh họa tuyệt vời về tình trạng kinh tế khó khăn và tác động của lạm phát với sức mua của người dân. Đối với một số người, những sản phẩm giá rẻ này – cũng như các sản phẩm của các chuỗi giảm giá như Action hay các cửa hàng xả hàng như Noz hoặc Normal – là một cách để có thể chi tiêu khá thoải mái trong lúc vẫn phải thắt lưng buộc bụng.

Thứ hai, không thể đổ lỗi cho các nền tảng Trung Quốc về cuộc khủng hoảng thương mại mà Pháp đang phải đối mặt, được thể hiện qua việc tỷ lệ mặt bằng bỏ trống tăng, lượng khách đến các trung tâm thương mại giảm, nhiều thương hiệu phá sản hoặc thanh lý, v.v.... Theo Philippe Moati, Kinh tế gia, Giảng viên tại Đại học Paris Cité, thì những cuộc khủng hoảng này đã bắt đầu từ lâu trước khi Shein và Temu xuất hiện. Những khó khăn của ngành thương mại có nhiều nguyên nhân. Trong đó có sự khó khăn trong việc thực hiện các chuyển đổi cần thiết, sự chậm trễ trong quá trình số hóa và bán hàng trực tuyến, cũng như việc hầu hết các nhà lãnh đạo Pháp tham gia quá muộn vào mô hình marketplace.

Vượt lên trên tất cả những gì có thể chỉ trích ở Shein và Temu, cũng có nhiều điều đáng để học hỏi: Khả năng lắng nghe người tiêu dùng, việc quan sát xu hướng thông qua sự hiện diện trên mạng xã hội, khả năng phản ứng cực nhanh với các trào lưu, năng lực đáp ứng nhu cầu được phân mảnh ở mức cực nhỏ, mô hình sản xuất theo giòng chảy liên tục.... Vì vậy, ông Moati nhấn mạnh thay vì dựng lên những tuyến phòng thủ để ngăn chặn những "nhân vật phản diện” này, Âu Châu nên tập trung vào việc khám phá và khai triển các mô hình kinh tế thay thế, thúc đẩy các chính sách dài hạn.

 

Giải Oan Cho Điện Thoại

-Về chủ đề sức khoẻ, 2 nhật báo Le Monde và Les Echos hôm 27/11/2025 dẫn nghiên cứu được công bố hôm 26/11, của Cơ quan Quốc gia Pháp về An toàn Vệ sinh Thực phẩm, Môi trường và Lao động (ANSES), cho biết không tìm thấy bằng chứng nào về mối liên hệ giữa sóng điện thoại với sự phát triển của các tế bào ung thư.

Gần 15 năm sau khi tần số vô tuyến được Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (CIRC) phân loại vào nhóm "có thể gây ung thư”, Anses đã tiến hành rà soát hàng ngàn tài liệu khoa học, đánh giá các nghiên cứu hiện có về các cơ chế sinh học và khẳng định không tìm thấy sự gia tăng nguy cơ ung thư ở người dùng điện thoại, kể cả những người sử dụng ở tần suất cao. Với tất cả các vị trí ung thư được xem xét, từ não bộ, gan, máu, v.v..., các chuyên gia nhất trí cho rằng không thể chứng minh được mối liên hệ với các sóng vô tuyến này.

Các nghiên cứu trước đó được thực hiện vào năm 2016 bởi Chương trình Độc chất học Quốc gia của Hoa Kỳ quả thực đã cho thấy mối liên hệ giữa phơi nhiễm mạnh với tần số vô tuyến dạng GSM và các khối u tim ở chuột đực, nhưng các nghiên cứu này vẫn rất khó diễn giải và dường như không thể ngoại suy sang con người (ở người, những khối u này cực kỳ hiếm). Tuy vậy, ANSES vẫn đề xuất duy trì "việc sử dụng điện thoại di động một cách hợp lý”, đặc biệt đối với trẻ em, lưu ý rằng các rủi ro khác liên quan đến màn hình đã được chứng minh rõ, đặc biệt là về lối sống ít vận động và giấc ngủ.

 

Havana Công Bố Loạt Biện Pháp Thu Hút Ngoại Quốc Đầu Tư Vào Cuba

(Hình AP - Norlys Perez:Tổng thống Cuba, ông Miguel Diaz-Canel (giữa) cắt băng khánh thành hội chợ dành cho khách hàng tiềm năng từ ngoại quốc tại thủ đô Havana, ngày 24/11/2025.)

-Cuba tuần này công bố hàng loạt biện pháp nhằm thu hút ngoại quốc đầu tư, trong bối cảnh Hoa Kỳ gia tăng cấm vận, kinh tế quốc gia bị khủng hoảng, thâm hụt ngoại tệ và thiếu nhiên liệu trầm trọng.

Tại một diễn đàn được tổ chức trong khuôn khổ Hội chợ Quốc tế Havana lần thứ 41, Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư Ngoại quốc, Oscar Pérez-Oliva, hôm 25/11/2025 thông báo các biện pháp "nhằm mở rộng khả năng hoạt động của các nhà đầu tư ngoại quốc" và "cũng nhằm đơn giản hóa thủ tục" để các công ty ngoại quốc lập chi nhánh tại Cuba.

Những quy định mới sẽ sớm được công bố trên Công Báo, nhưng theo thông tấn xã AFP, Bộ trưởng Pérez-Oliva cho biết, các công ty đầu tư vào Cuba, hoặc các công ty có kế hoạch hoạt động tại Cuba, từ nay có thể có "tài khoản ngân hàng ở ngoại quốc" để gửi tiền thu được từ xuất cảng và để có thể hoạt động một cách "linh hoạt" bằng cách sử dụng đồng Peso Cuba hoặc Mỹ kim, tùy theo nhu cầu. Các công ty này cũng có thể được nhập cảng nhiên liệu "khi cần".

Các doanh nghiệp ngoại quốc có thể tiếp thị sản phẩm của họ với tất cả các thành phần kinh tế trong nước, dù là chính phủ hay tư nhân, cũng như được trực tiếp tuyển dụng nhân viên và trả "tiền thưởng bằng ngoại tệ". Cuba được biết đến với bộ máy quan liêu cồng kềnh, các tiêu chuẩn mới sẽ cho phép rút ngắn thời gian đánh giá, thẩm định các đề xuất đầu tư từ 15 ngày như trước đây xuống còn 7 ngày.

Mặc dù cho phép ngoại quốc đầu tư nhiều hơn vào lĩnh vực ngân hàng và tài chính của Cuba, nhưng Bộ trưởng Pérez-Oliva nhấn mạnh rằng các biện pháp được công bố không hề đi ngược lại Hiến Pháp 2019, khẳng định "bản chất không thể thay đổi của chủ nghĩa xã hội" tại nước này.

Theo Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư Ngoại quốc, Cuba hiện có 376 công ty có vốn từ 40 quốc gia. Theo một số chuyên gia trong nước, Cuba cần mức đầu tư hàng năm 5 tỉ Mỹ kim, nhưng chính quyền Havana thừa nhận, ngoại quốc đầu tư trong những năm gần đây còn rất thấp so với nhu cầu nói trên.

 

Trung-Nhật: Bắc Kinh Tìm Cách Biến Khủng Hoảng Song Phương Thành Quốc Tế

-Liên quan đến căng thẳng Trung-Nhật, báo Le Monde có bài viết "Trong một cuộc điện đàm, Donald Trump được Tập Cận Bình mời can dự vào khủng hoảng với Nhật Bản". Cũng trong cuộc điện đàm này, ông Tập đã đặt Đài Loan thành trọng tâm các thách thức với Hoa Kỳ, kêu gọi nguyên thủ Mỹ "duy trì một thái độ bình đẳng, tôn trọng và có qua có lại".

Báo Le Monde nhận định sau khi Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi phát biểu trước Quốc hội hôm 7/11 rằng nếu Bắc Kinh tấn công quân sự Đài Loan, đây có thể được xem là một yếu tố đe dọa đến "sự tồn vong" của Nhật Bản, nên Tokyo có thể sẽ tính đến một giải pháp quân sự để phòng vệ, Bắc Kinh đã đáp trả bằng các biện pháp kinh tế. Nhưng nay, Trung Quốc đã chuyển sang chiến thuật mới: biến vấn đề song phong thành quốc tế, bằng cách tập hợp các quốc gia khác cùng chung tay giải quyết, bắt đầu từ Hoa Kỳ.

Đối với báo Le Monde, cuộc gặp đầu tiên giữa lãnh đạo Trung-Mỹ hôm 30/10 tính từ khi Donald Trump trở lại nắm quyền, đã kết thúc trong bí ẩn. Tại sao Chủ tịch Trung Quốc không nêu vấn đề thường được coi là quan trọng nhất đối với Bắc Kinh: Tình trạng và tương lai của Đài Loan? Rõ ràng là ông Tập, trước tiên muốn ổn định quan hệ thương mại Mỹ-Trung và chờ đợi một bối cảnh thuận lợi hơn, ví dụ chuyến công du Bắc Kinh của Donald Trump tháng 4/2026, mới đề nghị Hoa Thịnh Ðốn nên giữ thái độ trung lập trong hồ sơ gai góc về Đài Loan.

Nhưng cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Bắc Kinh và Tokyo đã làm thay đổi cục diện và thuyết phục Tập Cận Bình nêu vấn đề này trong cuộc điện đàm với ông Trump hôm 24/11.

Tập Cận Bình rõ ràng muốn ngăn cản Donald Trump thể hiện sự đoàn kết với chính quyền của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi, với lập luận rằng Tokyo "đã vượt qua ranh giới đỏ" và theo Ngoại trưởng Trung Quốc, Vương Nghị, "Hoa Kỳ hiểu tầm quan trọng của vấn đề Đài Loan đối với Trung Quốc".

Cuộc điện đàm Trump-Tập đã gây ra một số lo ngại ở Tokyo: Chỉ vài tiếng đồng hồ sau khi nói chuyện với Tập Cận Bình, Donald Trump đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Nhật Bản. Ông Trump được cho là đã thông báo cho Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi về các cuộc thảo luận với Chủ tịch Trung Quốc và tái khẳng định sức mạnh của mối quan hệ giữa hai nước và "vấn đề Đài Loan được cho là một trong những chủ đề chính", theo tiết lộ của một viên chức Nhật Bản được trích dẫn trên báo chí. Tuy nhiên, tờ Wall Street Journal, trích dẫn các nguồn tin từ Mỹ và Nhật Bản, cho biết Donald Trump đã khuyên Sanae Takaichi không nên "khiêu khích" Trung Quốc về vấn đề Đài Loan, thông tin đã bị một phát ngôn viên chính phủ Nhật Bản bác bỏ.

Dẫu sao thì đến ngày 26/11, Thủ tướng Nhật Bản Takaichi khi phát biểu trước Quốc hội cho dù vẫn nhắc lại phát biểu hôm 7/11 và tái khẳng định rằng tuyên bố của bà chỉ phản ánh các quy định năm 2015, cho phép Nhật Bản can thiệp ở ngoại quốc trong trường hợp "sự tồn vong" của quốc gia bị đe dọa, nhưng bà Sanae Takaichi cũng tuyên bố rằng chính phủ Nhật Bản "vẫn để ngỏ khả năng đối thoại với Trung Quốc". Tuy nhiên, theo báo Le Monde, chính phủ của Thủ tướng Takaichi đang rơi vào thế khó xử vì thiếu các kênh liên lạc không chính thức với lãnh đạo Trung Quốc, nên về ngắn hạn khó có thể làm dịu cuộc khủng hoảng lần này.

 

Trung Quốc Xoa Dịu Donald Trump Để Cô Lập Đài Loan Hiệu Quả Hơn

-Cùng về chủ đề Trung Quốc-Đài Loan, báo Le Figaro nhận định "Tập Cận Bình trông chờ vào khuynh hướng thỏa hiệp của Tổng thống Mỹ để đạt được nhượng bộ về một vấn đề có tầm quan trọng sống còn đối với Bắc Kinh".

Giữa lúc căng thẳng leo thang giữa Bắc Kinh với Tokyo, và trong khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang nỗ lực buộc Ukraine nhượng bộ Vladimir Putin, thì Chủ tịch Trung Quốc đã cố gắng xoa dịu người đứng đầu Tòa Bạch Ốc về vấn đề nhạy cảm Đài Loan, và tìm cách gây chia rẽ liên minh quân sự Nhật-Mỹ mà Bắc Kinh xem là một trở ngại cho tham vọng thôn tính Đài Loan.

Báo Le Figaro nhận định Tập Cận Bình đã chủ động cô lập Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi. Không chỉ cho rằng bà Takaichi vượt qua "lằn ranh đỏ", ông Tập còn đi xa hơn, yêu cầu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ngầm chấp thuận việc "thống nhất" Đài Loan với Trung Hoa đại lục.

Lợi dụng mong muốn của ông Trump củng cố thỏa thuận thương mại mong manh với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Tập Cận Bình nhấn mạnh "việc Đài Loan trở về Trung Quốc là một phần quan trọng của trật tự quốc tế thời hậu chiến", ngụ ý không thể thương lượng lại lịch sử và rằng Mỹ-Trung phải cùng nhau bảo vệ chiến thắng năm 1945, thời Mỹ-Trung cùng nhau chiến đấu chống lại Tokyo.

Vấn đề Đài Loan không được nhắc tới trong thượng đỉnh Tập-Trump đầu tiên tại Nam Hàn, nhưng Tập Cận Bình nay đã khơi lại vấn đề này, thể hiện quyết tâm biến Đài Loan thành chủ đề then chốt trước cuộc gặp tiếp theo của hai nhà lãnh đạo tại Trung Quốc vào mùa Xuân 2026. Theo báo Le Figaro, sự sỉ nhục mà Donald Trump dành cho Volodymyr Zelensky, và gần đây là tấm thảm đỏ trải dài đón Thái tử Ả Rập Saudi, ông Mohammed ben Salman đã khuyến khích "vị hoàng đế đỏ" Tập Cận Bình thử vận may trước Donald Trump. Đó là bởi vì Tổng thống Hoa Kỳ chủ yếu tôn trọng kẻ mạnh, coi thường các nguyên tắc dân chủ trong quan hệ quốc tế, và đặc biệt là chỉ ưu tiên các thương vụ kinh doanh, sự tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ, cũng như bị ám ảnh bởi giải thưởng Nobel Hòa bình.

Lợi dụng những điều nói trên, Tập Cận Bình muốn bình thường hóa chiến dịch thôn tính Đài Loan, hy vọng đạt được những nhượng bộ của Tổng thống Mỹ trước chuyến thăm Bắc Kinh vào tháng Tư 2026. Theo Wall Street Journal, Bắc Kinh đang cố gắng để chính quyền Trump ra một tuyên bố chính thức phản đối nền "độc lập" của Đài Loan. Báo Le Figaro kết luận "vài giòng chữ nguệch ngoạc trên một thông cáo chung sẽ là một chiến thắng vô giá trước Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức, vốn đã suy yếu tại Đài Bắc. Mối đe dọa này treo lơ lửng trên đầu Đài Bắc, hiện đang lo lắng theo dõi tình hình" chiến tranh Ukraine.

 

Cháy Chung Cư Hồng Kông: Cả Trăm Người Thiệt Mạng

(Hình REUTERS - Tyrone Siu: Ông Wong, cư dân ở quận Taipo, Hồng Kông than khóc, nói rằng vợ mình vẫn bị mắc kẹt trong tòa nhà đang bốc cháy, ngày 26/11/2025.)

-Lính cứu hỏa vẫn chưa hoàn toàn làm chủ được tình hình sau vụ hỏa hoạn nghiêm trọng nhất của thành phố.

Sáng 27/11/2025, các giới chức Hồng Kông cho biết đã tìm thấy xác 55 nạn nhân trong vụ cháy ở khu chung cư Hồng Phú Uyển (Wang Fuk Court), quận Đại Bộ (Tai Po), thuộc khu vực Tân Giới. Hàng chục người bị thương và khoảng 900 trong số gần 5.000 dân cư đã được lệnh sơ tán trong đêm 26/11. Thông tín viên Florence de Changy của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại chỗ cho biết thêm tình hình:

"Sáng nay cảnh sát thông báo đã bắt giữ 3 người đàn ông bị cho là có liên quan đến vụ hỏa hoạn lớn đốt cháy Hồng Phú Uyển (Wang Fuk Court). Đây là một khu tập thể nhà ở được chính phủ trợ cấp, bao gồm 8 tòa nhà 30 tầng, nằm tại quận Đại Bộ thuộc phần đất liền của Hồng Kông. Đám cháy đã bùng lên vào giữa chiều qua, ở phần dưới của một trong các tòa nhà cao tầng và chỉ trong vài giờ, tất cả đã biến thành một biển lửa.

Theo các nhân viên điều tra, ngọn lửa đã lan rộng một cách bất thường. Mọi chú ý đã nhắm vào các tấm xốp được bọc quanh các cửa số của chung cư, như lời nhân viên cảnh sát Eileen Chung kể lại. Cô giải thích: Ai cũng biết vật liệu này rất dễ cháy, vì vậy đây có thể là một trong những nguyên ngân khiến đám cháy đã lan nhanh như vậy. Từ sáu tháng qua, mặt tiền các tòa nhà trong khu vực này đang được trùng tu, do vậy có nhiều giàn giáo tre và lưới an toàn bằng nhựa đã được dựng lên chung quanh.

Báo chí địa phương trích dẫn lời một số nhân chứng còn sống sót cho biết, hệ thống báo động hỏa hoạn đã không hoạt động. Công nhân làm việc chung quanh thì có thói quen hút thuốc, xả tàn thuốc và các loại rác ngay tại chỗ.

Từ hôm thứ Hai (24/11) đầu tuần, Hồng Kông đã được đặt trong tình trạng báo động đỏ về nguy cơ hỏa hoạn, do thời tiết rất hanh khô và gió lớn. Gần đây, ba vụ cháy nghiêm trọng khác đã xẩy ra trong thành phố".

 

Vụ Hỏa Hoạn Chung Cư ở Hồng Kông: Hơn Một Trăm Người Thiệt Mạng, Hàng Chục Người Vẫn Mất Tích

(Hình AP / Chan Long Hei: Lính cứu hỏa đang nỗ lực dập tắt đám cháy tại khu dân cư ở quận Tai Po, Hồng Kông, ngày 27/11/2025.)

-Tại Hồng Kông, sau vụ hỏa hoạn lớn thiêu rụi khu chung cư cao tầng chiều thứ Tư (26/11), sáng 28/11/2025, lực lượng cấp cứu đã khống chế được ngọn lửa và kiểm tra hầu hết các căn hộ bị cháy.

Một số người sống sót đã được tìm thấy, nhưng số người chết tăng lên. Theo thống kê sơ bộ, ít nhất 128 người thiệt mạng, 79 người bị thương và con số này còn có nguy cơ tăng thêm, trong khi có hàng chục người mất tích.

Theo lính cứu hỏa, hệ thống báo động đã không hoạt động "bình thường". Một cuộc điều tra hình sự về tham nhũng đã được tiến hành. Các gia đình của những người mất tích tiếp tục đến các bệnh viện với hy vọng người thân của họ không nằm trong số các nạn nhân. Thông tín viên Florence de Changy của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) tại Hồng Kông cho biết thêm thông tin:

Việc kiểm tra phần lớn các căn hộ đã kết thúc vào sáng thứ Sáu (28/11). Lực lượng cảnh sát đã mất cả đêm để cứu một vài người sống sót và đưa ra ngoài nhiều thi thể bị cháy đựng trong các túi đen.

Những người sống sót, tập trung trong trung tâm đón tiếp và các trường học gần đó, được mời đến nhận dạng qua ảnh thi thể người thân của họ, theo các tầng hay căn hộ mà họ đã ở đó.

Do vụ cháy bùng phát đầu giờ chiều ngày trong tuần, nên đa phần các nạn nhân là người cao tuổi, trẻ nhỏ và người giúp việc, thường là những người gốc Phi Luật Tân hay Nam Dương.

Xung quanh khu vực hỏa hoạn đã diễn ra nhiều hoạt động bày tỏ tình liên đới. Các quán ăn cung cấp bữa ăn miễn phí, một khách sạn 160 phòng sẵn sàng đón tiếp nạn nhân và một núi đồ ăn, quần áo được chuyển đến từ khắp nơi.

Chính quyền đã mở điều tra hình sự. Vật liệu xốp rất bắt cháy được sử dụng trong các công trình sửa chữa khu nhà từ hơn một năm nay, có thể là nguyên nhân chính khiến lửa lan ra nhanh chóng.

 

Đối Mặt Với Các Mối Nguy Từ Trung Quốc, Đài Loan Đề Xuất Tăng Chi Tiêu Quốc Phòng

-Nhật báo Les Echos hôm 27/11/2025 quan tâm đến việc tăng chi tiêu quốc phòng của Đài Loan.

Trong bài "Đài Loan muốn tăng ngân sách quốc phòng”, tờ báo nhận định trước áp lực ngày càng lớn từ Trung Quốc và sự hỗ trợ không mấy chắc chắn từ Hoa Kỳ, Tổng thống Đài Loan, ông Lại Thanh Đức đã đề xuất tăng thêm 40 tỉ Mỹ kim cho ngân sách quốc phòng trong giai đoạn 2026-2033, đặc biệt để mua thêm vũ khí Hoa Kỳ và củng cố năng lực phòng thủ trước Bắc Kinh.

Nếu ngân sách này được thông qua, nỗ lực quốc phòng của Đài Loan sẽ đạt 3,3% GDP vào năm 2026 tới – mức cao nhất kể từ năm 2009, theo thông tấn xã Reuters. Mùa Hè vừa qua, Lại Thanh Đức đã cam kết nâng con số này lên 5% GDP vào năm 2030, tức mức từng được duy trì tại Đài Loan trong giai đoạn 1988-1994. Thời điểm đó, căng thẳng rất gay gắt giữa Trung Quốc và Đài Loan đã dẫn đến "cuộc khủng hoảng eo biển thứ ba” vào năm 1995-1996, với một loạt vụ phóng phi đạn.

Ngân sách này sẽ được dùng để tài trợ cho các kỹ thuật quân sự mới tích hợp trí tuệ nhân tạo và để xây dựng T-Dome, một hệ thống phòng không tương tự như "Vòm Sắt” của Do Thái, vốn đã được ông Lại công bố vào tháng Mười. Đài Loan cũng dự định mua thêm vũ khí mới của Hoa Kỳ. Simona Alba Grano, chuyên gia về quan hệ Trung Quốc-Đài Loan tại Đại học Zurich, giải thích rằng: "Đài Loan không thể cạnh tranh đối xứng với Trung Quốc, nhưng họ có thể khiến chi phí của hành động gây hấn tăng cao đến mức một cuộc tấn công sẽ trở nên quá rủi ro và quá đắt đỏ về mặt chính trị đối với Bắc Kinh”.

Tuy nhiên, đề xuất này không dễ để được thông qua. Quốc dân đảng (KMT), lực lượng giành được đa số tại Quốc Hội từ năm 2024, sẽ phản đối việc tăng chi tiêu quân sự. Dẫu vậy, "việc hoàn toàn chặn ngân sách sẽ là rủi ro chính trị đối với KMT, cả trên bình diện quốc gia lẫn quốc tế. Đảng này sẽ mất uy tín chính trị tại Hoa Thịnh Ðốn”, bà Simona Alba Grano dự đoán. Do đó, KMT có thể sẽ yêu cầu một số điều chỉnh.

 

Tổng Thống Mỹ Đề Nghị Thủ Tướng Nhật Bản Không Khiêu Khích Trung Quốc Về Vấn Đề Đài Loan

(Hình REUTERS - Kiyoshi Ota: Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi trong lễ ký kết văn kiện thực hiện Thỏa thuận Thương mại song phương, tại nhà khách Akasaka Palace, Tokyo, Nhật Bản, ngày 28/10/2025.)

-Theo tiết lộ của một số viên chức Nhật Bản và Hoa Kỳ xin ẩn danh, trong cuộc điện đàm hôm 25/11/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã yêu cầu Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takiachi không gây thêm căng thẳng với Trung Quốc về vấn đề Đài Loan. Tuy nhiên, ông Trump không đưa ra các đề xuất cụ thể.

Theo thông tấn xã Reuters, tại cuộc họp báo thường nhật hôm 27/11, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Minoru Kihara đã từ chối bình luận về chi tiết của "cuộc trao đổi ngoại giao” giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Nhật. Xin nhắc lại, cách nay 2 ngày, Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi cho biết là sau khi điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề nghị nói chuyện với bà, nhưng Thủ tướng Takaichi khi đó cũng không nêu chi tiết nội dung cuộc điện đàm với nguyên thủ Mỹ.

Quan hệ giữa hai nước Nhật-Trung vẫn chưa lắng dịu trở lại sau khi Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi phát biểu trước Quốc hội hôm 7/11 rằng nếu Bắc Kinh tấn công quân sự Đài Loan, đây có thể được xem là một yếu tố đe dọa đến "sự tồn vong" của Nhật Bản, nên Tokyo có thể sẽ tính đến một giải pháp quân sự để phòng vệ. Phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản đã vấp phải nhiều chỉ trích và biện pháp trả đũa của Bắc Kinh trong các lĩnh vực du lịch, nhập cảng.... Thông tấn xã Reuters xem đây là căng thẳng ngoại giao lớn nhất giữa Tokyo với Bắc Kinh tính từ nhiều năm trở lại đây.

Tại Tokyo, một số viên chức lâu nay lo ngại rằng Trump có thể sẵn sàng giảm bớt sự ủng hộ dành cho Đài Loan để theo đuổi một Thỏa thuận Thương mại với Trung Quốc, với hậu quả là tiếp thêm sức mạnh cho Bắc Kinh và gây ra xung đột tại khu vực Đông Á đang ngày càng bị quân sự hóa. Kazuhiro Maejima, Giáo sư Chính trị Hoa Kỳ tại Đại học Sophia, nhận định "Nhật Bản luôn bị xem như một công cụ hoặc một quân bài” để quản lý mối quan hệ này.

Về phía Trung Quốc, Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản, hôm 27/11, trong bài xã luận đã nhấn mạnh Nhật Bản là kẻ thù chung của Mỹ-Trung trong Đệ nhị Thế chiến. Bài xã luận viết: "Trung Quốc và Hoa Kỳ có trách nhiệm chung trong việc cùng nhau bảo vệ trật tự quốc tế sau chiến tranh và phản đối bất kỳ nỗ lực hoặc hành động nào nhằm khôi phục chủ nghĩa quân phiệt”.

Sau khi Nhật Bản công bố kế hoạch khai triển phi đạn trên một hòn đảo cách Đài Loan khoảng 100 cây số (62 dặm), cũng vào hôm 27/11, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố Tokyo sẽ phải trả "một cái giá đắt” nếu vượt quá giới hạn về vấn đề Đài Loan.

 

Mỹ: Donald Trump Tuyên Bố Ngừng Nhận Dân Nhập Cư Đến Từ Các "Nước Thuộc Thế Giới Thứ Ba”

(Hình AP - Alex Brandon: Tổng thống Mỹ Donald Trump giơ cao một bức ảnh, khi phát biểu với các phóng viên sau khi nói chuyện với binh lính qua video từ khu bất động sản Mar-a-Lago của mình vào ngày Lễ Tạ ơn tại Palm Beach, bang Florida, Hoa Kỳ, ngày 27/11/2025.)

-Hôm 27/11/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo rằng chính quyền của ông sẽ "tạm ngừng vô thời hạn” đón nhận dân nhập cư đến từ tất cả các "nước thuộc thế giới thứ ba”, sau vụ nổ súng ở Hoa Thịnh Ðốn khiến một thành viên của Vệ binh Quốc gia thiệt mạng. Chủ nhân Tòa Bạch Ốc quy trách nhiệm cho người tiền nhiệm Joe Biden đã thất bại trong việc kiểm soát nhập cư.

Kẻ nổ súng mang quốc tịch A Phú Hãn tên Rahmanullah Lakanwal, đến Hoa Kỳ năm 2021 trong khuôn khổ chương trình "Operation Allies Welcome” do Joe Biden khai triển để tiếp nhận những người A Phú Hãn từng hỗ trợ quân đội Mỹ trong chiến tranh A Phú Hãn.

Trên mạng xã hội Truth Social, được hãng tin Anh Reuters trích dẫn, Tổng thống Hoa Kỳ cho biết: "Tôi sẽ tạm ngừng vô thời hạn việc nhập cư đối với các nước thuộc thế giới thứ ba để hệ thống nhập cư của Mỹ có thể phục hồi hoàn toàn. Tôi sẽ hủy bỏ hàng triệu trường hợp nhập cảnh trái phép dưới thời Biden, kể cả những hồ sơ được ký tự động, và trục xuất bất kỳ ai không mang lại lợi ích thực sự cho Hoa Kỳ". Tuy nhiên, ông không nêu đích danh các nước liên quan và cũng không giải thích rõ "thế giới thứ ba” hay "tạm ngừng vô thời hạn” nghĩa là gì.

Ngoài ra, Donald Trump cũng tuyên bố sẽ chấm dứt mọi quyền lợi và trợ cấp liên bang dành cho "những người không phải công dân Hoa Kỳ”, và sẽ tước quốc tịch của những người được cho là mối đe dọa cho sự ổn định trong nước. Ông còn dự định trục xuất mọi người ngoại quốc bị coi là gánh nặng xã hội, nguy cơ an ninh hoặc "không phù hợp với nền văn minh phương Tây”.

 

Tin Việt Nam

***

Hoa Vi và ZTE Giành Nhiều Hợp Đồng Cung Cấp Thiết Bị Mạng 5G Cho Việt Nam

(Hình REUTERS - Staff: Logo của Hoa Vi tại gian hàng trong Triển lãm Di động Thế giới, Thượng Hải, Trung Quốc, ngày 28/6/2023.)

Các tập đoàn viễn thông hàng đầu của Trung Quốc, Hoa Vi và ZTE, đã giành được hàng loạt hợp đồng trong năm nay để cung cấp thiết bị 5G cho Việt Nam – một dấu hiệu nữa cho thấy mối liên kết ngày càng chặt chẽ giữa Hà Nội và Bắc Kinh, đồng thời làm dấy lên lo ngại trong giới viên chức phương Tây.

Hãng tin Reuters ngày, 28/11/2025, dựa trên bảy nguồn thao tin trực tiếp liên quan đến sự việc, cho biết, theo dữ liệu đấu thầu chưa từng được công bố, tập đoàn Hoa Vi tham gia một liên danh trúng gói cung cấp thiết bị 5G trị giá 23 triệu Mỹ kim vào tháng 4 năm nay, còn ZTE thắng ít nhất hai hợp đồng, một trong số đó vào tuần trước, tổng trị giá hơn 20 triệu Mỹ kim cho ăng-ten. Các thương vụ diễn ra chỉ vài tuần sau khi Hoa Kỳ áp thuế đối với hàng hóa Việt Nam.

Dù không xác định được mối liên hệ trực tiếp giữa thuế quan của Hoa Kỳ và việc Trung Quốc thắng thầu, thông tấn xã Reuters nhận xét, trong nhiều năm, Việt Nam được xem là dè dặt trong việc sử dụng kỹ thuật Trung Quốc trong các cơ sở hạ tầng nhạy cảm, nhưng trong những tháng gần đây, Việt Nam đã cởi mở hơn với các công ty kỹ thuật Trung Quốc, trong bối cảnh quan hệ với láng giềng phương Bắc đang ấm lên, còn quan hệ với Hoa Thịnh Ðốn rạn nứt do các mức thuế quan áp đặt đối với hàng hóa Việt Nam.

Hiện Ericsson (Thụy Điển) và Nokia (Phần Lan) vẫn kiểm soát phần lõi của hạ tầng 5G Việt Nam, với Qualcomm cung cấp thiết bị mạng, nhưng các công ty Trung Quốc đang mở rộng hiện diện trong các gói thầu nhỏ hơn của các doanh nghiệp Nhà nước. Nguồn tin nội bộ cho biết đó là vì kỹ thuật Trung Quốc rẻ hơn.

Hoa Vi và ZTE bị cấm tại Hoa Kỳ và một số nước Âu Châu vì rủi ro an ninh. Trong các cuộc họp gần đây tại Hà Nội, viên chức Hoa Kỳ cảnh báo việc sử dụng kỹ thuật Trung Quốc có thể đe dọa niềm tin vào mạng lưới viễn thông Việt Nam và hạn chế khả năng tiếp cận kỹ thuật tiên tiến từ Hoa Thịnh Ðốn.

Hà Nội gần đây cũng tăng cường hợp tác với Bắc Kinh trong nhiều dự án nhạy cảm khác như đường sắt xuyên biên giới và đặc khu kinh tế, cho thấy mức độ hội nhập kinh tế-kỹ thuật ngày càng sâu sắc giữa hai nước, trong bối cảnh Việt Nam cố gắng cân bằng giữa áp lực phương Tây và ưu tiên chiến lược riêng của mình.

Các bên liên quan như Hoa Vi, ZTE, Nokia, Qualcomm, Tòa Ðại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, Tòa Ðại sứ Trung Quốc, Bộ Ngoại giao Thụy Điển và Bộ Thông tin-Truyền thông Việt Nam đã không phản hồi đề nghị bình luận của thông tấn xã Reuters.

 

[Nguyễn Vạn Bình]

Nguyễn Vạn Bình

Dacsa...@yahoo.Com 

Begin forwarded message:

From: 'Dinh Mac' via NEWVTLV2021 <newvt...@googlegroups.com>
Date: December 1, 2025 at 10:26:27 PM GMT+8
To: Bien Hoa Em <embi...@yahoo.com>, To: Louis Tuấn Lê <louis...@gmail.com>, KQ Le Van Hai <khongqua...@gmail.com>, "Cc: 'Minh Thuy Nguyen' via NEWVTLV2021" <newvt...@googlegroups.com>, Chinh Nguyen <cnchinh...@gmail.com>, Phuong Hoa <99phu...@gmail.com>, Douglas Nguyen Hong Dzung <douglash...@gmail.com>, Thai Phạm <thai...@gmail.com>, thuy nguyen <tvhon...@yahoo.com>, Chu Tan <chuta...@gmail.com>, Ngo Dinh Chuong <ngodin...@yahoo.com>, Dieu Tan <quang...@yahoo.com>, Minh Thúy Nguyễn <minhth...@yahoo.com>, Hoang Mai Nhat <leanhth...@yahoo.com>, Thanh Nguyen <thyt...@yahoo.com>, te truc vien le <led...@gmail.com>, Thiên Phương <kaptain...@yahoo.com>, Nguyen Lam <lamngu...@gmail.com>, Cong Tran <congt...@yahoo.com>, Hanh Thao <hanhthao...@yahoo.com>, Lan Cung <cun...@yahoo.com>, Cao Anh Nguyet <phun...@sbcglobal.net>, Nhuận Xuân Lê <thanh...@thanh-thanh.com>, Cam Anh <binhs...@yahoo.com>, Cao My Nhan <caomy...@gmail.com>, Tiến Nguyễn <khoit...@hotmail.com>, May Lang Thang <maylang...@yahoo.com>, Thanh Thương Hoàng <chieu....@gmail.com>, Lang Pham <lang...@gmail.com>, Nam Nguyen <nguye...@yahoo.com>, BS Tran Nam <nthp...@gmail.com>, Quốc Nam <quocna...@gmail.com>, han le <sachi...@yahoo.ca>, Thu Nguyen <kimngu...@yahoo.com>, Yenson <yen_...@yahoo.com>
Subject: Re: TIN BUỒN CỘNG ĐỒNG: Nhà văn GIAO CHỈ – Cựu Đại Tá VŨ VĂN LỘC Vừa Qua Đời, Vài Tin Đáng Chú Ý Và Kính Chuyển Tin Thế Giới Đó Đây (Cám Ơn)
Reply-To: Dinh Mac <macp...@yahoo.com>



https://nhinrabonphuong.blogspot.com/2025/12/tin-buon-cong-ong-nha-van-giao-chi-cuu.html

--
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "NEWVTLV2021" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to newvtlv2021...@googlegroups.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/newvtlv2021/354262995.2027095.1764599177950%40mail.yahoo.com.