MUTLEQ OXU - Saleh emeller hansılardır ve bir saleh emel ile cennete daxil olmaq mümkündürmü? - www.DiniFetvalar.com
Abu Hamza as Salafi
Saleh emeller hansılardır ve bir saleh emel ile cennete daxil olmaq mümkündürmü?
Sual: Saleh emeller deqiq olaraq hansılardır? Bezilerini bilirem, lakin ola bilsin hamısını bilmirem.
Cavab:
Hemd Allaha mexsusdur.
Saleh emeller islam şerietine müvafiq olan ve bunu ederken hemin insanın bunları ixlasla sırf Allah Tebareke ve Tealanın razılığını qazanmaq üçün etdiyi emellerdir. Şeyxul İslam ibn Teymiyye Allah ona rehmet etsin ibadetin terifini bele vermişdir: “İbadet ümumi bir termin olub-Allahın sevdiyi ve razı qaldığı, zahirde ve daxilde olan söz ve emellerder ibaretdir. ” Saleh emellerin növleri çoxdur ve saymaq bir kenara qalsın, bunların hamısının burada siyahısını vermek bele mümkün deyil.
Bununla bele onlardan bezilerini qeyd edek:
1. Allaha iman-bura aiddir: Allaha, Onun meleklerine, kitablarına, resullarına, axiret gününe, qederin xeyir ve şerrine iman emtek.
2. Vaxtında qılınan namaz-gündüz ve gece erzinde Allah teala beş defe namaz qılmağı vacib buyurmuşdur. Sehabeler (Allah onlardan razı olsun) ittifaq edibler ki, namazı terk eden insan küfr etmişdir. Namazları müeyyen olunmuş vaxtlarının xaricinde qılmaq icazeli deyil. Namazın bütün erkanlarını ve vacibatlarını yerine yetirmek lazımdır ve müselman bir kes Peyğember (Ona Allahın salavatı ve salamı olsun) nece namaz qılıbsa ele qılmalıdır.
3. Meqbul hecc- aşağıdakı menanı ifade edir:
• Hecc ibadeti halal mal ile yerine yetirilmelidir.
• Hecc ederken exlaqsız emeller, fasiqlik, günah ve mübahiselerden uzaq durmaq lazımdır.
• Heccin bütün ayinlerini Peyğemberin Sünnesine müvafiq yerine yetirmek lazımdır.
• Hecc ibadetini ederken gösteriş üçün deyil, sırf Allah rzası üçün ixlasla edilmelidir.
• Hecc ibadetinin ardınca asilik ve yaxud günah edilmemelidir.
4. Valideynlere yaxşılıq etmek- Allah Tealaya itaet sayılan işlerde onlara itaet etmek lazımdır. Asilik ve yaxud günah sayılan işlerde valideynlere itaet etmek olmaz. Onlara hörmet, ehsan, yaxşılıq etmek odur ki, onlar ile danışarken onların üzerine sesi ucaltmaq ve acı sözlerle onları incitmek olmaz. Hemçinin onlara xerclemek ve onlara xidmet göstermek bu yaxşılığa aiddir.
5. Allah yolunda cihad. Allah teala yer üzünde tövhidi heyata keçirmek ve islamı bütün dünyaya tebliğ etmek üçün cihadı meşru etmişdir. Mücahidler üçün Allah teala böyük ecr hazırlayıb.
6. Allah üçün sevmek ve Allah üçün nifret etmek. Bunun menası odur ki, müselman müselman qardaşını Allah üçün sevmeli, rengine, milliyyetine ve var-dövletine göre sevmemelidir. Eksine qardaşını Allaha itaetine ve Allaha yaxınlıq derecesine göre sevmelidir. Eynile günahkarı Allaha asilik etdiyi dereceye göre nifret etmelidir.
7. Quran oxumaq ve ezberlemek-ferqi yoxdur ister her gün oxuduğu Qurandan hisseler ve yaxud gece namazında oxuduğu qiraet olsun.
8. Az olsa da itaetlerinde davamlı olmaq. Peyğember (Ona Allahın salavatı ve salamı olsun) az olub davamlı edilen emelleri sevirdi. Davamlı suretde edilen kiçik emel ara-sıra edilen
çox emellerden daha yaxşıdır.
9. Emaneti yerine yetirmek. Bu vacib bir emel ve emellerin en feziletlisinden biridir. Islam dinine göre münafiq emanete xeyanet eden ve ona verilen emaneti sahibine geri qaytarmayan biridir.
10. İnsanlara qarşı bağışlayıcı mövqede olmaq. İnsanın öz şexsi haqqlarından keçmesi. Bu cür etmek hemin insanın deyişmesine ve yaxud tövbe etmesine ve etdiklerine göre peşmançılıq hissi keçirmesine sebeb olacaqsa ona zülm edeni bağışlamaq. Peyğember (Ona Allahın salavatı ve salamı olsun) demişdir: “Qulun diger insanları bağışlamasını artırması ona yalnız izzet getirer.” Müslim, 2588
11. Sözünde doğru-dürüst olmaq. Peyğember (Ona Allahın salavatı ve salamı olsun) demişdir: “Bir insan doğru danışmağa davam eder ve doğru danışmaq üçün çalışarsa Allahın yanında doğru danışanlardan (sadiqlerden) yazılır. Doğru danışmaq nicat tapmaqdır; bu Peyğemberlerin ve onlara haqq yolda tabe olanların bu exlaqla ezemetli exlaqi xüsusiyyetdir”. Müslim, 2607
12. Allah yolunda xerclemek. Bura daxildir: cihada xerclemek, valideynlerine xerclemek, feqir, miskin ve möhtaclara xerclemek, mescidlerin inşasına xerclemek, Quran ve islami kitabların nüsxelerinin çap edilmesine xerclemek, aileye ve övladlara xerclemek.
13. Dilinden ve emelinden müselmanların salamat qalmaları. Bu o demekdir ki, insan söz gezdirmek, qeybet, tehqir ve söyüş,lenet etmek kimi xüsusiyyetlerden çekinmeli ve vurulmağa, döyülmeye layiq olmayan insanlara bu cür davranmaqdan çekinmelidir.
14. Ac olanları yedizdirmek-bura hem insanları, hem de heyvanları yedizdirmek daxildir.
15. Tanıdığın ve tanımadığın insanlara salam vermekle salamı yaymaq. Şeriet metnlerinde salamın önce verilmesi qadağan olunan kesler, yeni kafirler bundan istisna teşkil edir.
16. Ehtiyacı olanlara, müsafirlere ve çaresizlere yardım etmek.
17. Şerri, münkeri insanlardan uzaqlaşdırmaq. Bu cür etmek sedeqedir ve size fayda vere biler.
Elece de bir çox diger saleh emeller var.
Aşağıdakı hedisde bir neçe saleh emellerin adı çekilir:
Beyheqi revayet edir ki, Ebu Zer dedi. Men dedim: “Ey Allahın Resulu, bir insanı cehennem odundan ne xilas edecek?
O dedi: Allaha iman etmek.
Men dedim: Ey Allahın Resulu, bu iman ile yanaşı her hansı emel varmı?
O dedi: Allahın ona bexş etdiyi ruziden versin.
Men dedim: Ey Allahın Resulu, eger insan yoxsuldursa ve vermeye bir şeyi yoxsa nece?
O dedi: Yaxşı işler görmeyi emr edib pis işlerden çekindirsin.
Men dedim: Ey Allahın Resulu, yaxşı işler görmeyi emr edib pis işlerden çekindirmeye gücü çatmırsa nece?
O dedi: Aciz olana yardım etsin (yeni, bacarığı olmayan ve öyrene bilmeyene yardım etsin)
Men dedim: Eger özü de aciz olub bir şey ede bilmirse nece?
O dedi: Mezluma yardım etsin.
Men dedim: Özü zeif olub mezluma yardım ede bilmese nece?
O dedi: Deyesen sen yoldaşında her hansı xeyir qoymaq istemirsen?! Ele ise insanlara eziyyet vermekden çekinsin.
Men dedim: Ey Allahın Resulu, bunu etse cennete daxil olacaq?
O dedi: Hansı mömin bu xüsusiyyetlerden birini qazanmağa cehd ederse onun elinden tutub cennete daxil olana qeder apararam.
Şeyx Albani “el-Terğib” (876) eserinde hedisi sehih olaraq tesnif edib.
Tövfiq Allahdandır.
Muhammad Saleh elMuneccid
Windows Live™: Keep your life in sync. Check it out.