So sánh hiệu quả các phương pháp tránh thai tự nhiên và hiện đại (Factcheck) | Google Groups

[Mikali Nguyễn]

So sánh hiệu quả của các phương pháp tránh thai tự nhiên (NFP) & hiện đại

Tập 1: Dẫn nhập và phân tích bối cảnh

* Dẫn nhập:  

1. Bài này này là để factcheck cho bài:
Tài liệu "Chuẩn bị cho bí tích hôn phối" của Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình (BL)
https://groups.google.com/g/AlphonseFamily/c/GyxtCMzLgDU

2. Ở bài trên có nói: "Ngày nay, nền tảng khoa học[2] của các phương pháp tự nhiên trong việc điều hòa sinh sản đã được công nhận một cách vững chắc". Dựa vào ghi chú, có thể thấy nhận định này được đưa ra căn cứ vào 1 cuốn sách có tên "Các phương pháp tự nhiên trong việc điều hòa sinh sản: một giải pháp đích thực", được phát hành sau 1 Hội nghị quốc tế Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình (9/12 - 11/12/1992). Đây là hội nghị gặp gỡ quốc tế với những người đề xướng các phương pháp tự nhiên. Các bài tham luận và đóng góp của các chuyên gia đã được xuất bản trong tập sách này.

3. Ở đây có phân tích về Thông điệp Humanae Vitae (1968). Thông điệp này chứa đựng nhiều nội dung thần học mang đậm tính chất thiêng liêng. Nhưng bài này chỉ chú ý tập trung đến nội dung thiết thực liên quan đến đời sống tình dục của các tín hữu Công giáo (cấm ngừa thai nhân tạo), là điều mà họ quan tâm hơn là các nội dung khác.

I. PHÂN TÍCH BỐI CẢNH 

1. Humanae Vitae với việc chống ngừa thai nhân tạo

Tài liệu của Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình nói trên tiếp tục ủng hộ các phương tránh thai tự nhiên mà đạo Công giáo luôn cổ vũ vì nó phù hợp với Thông điệp Humanae Vitae (“Sự sống con người”) là một tông huấn (encyclical) rất quan trọng do ĐGH Phaolô VI ban hành ngày 25/7/1968. Đây là một trong những văn kiện gây nhiều tranh luận và phản đối nhất trong Giáo hội Công giáo thời hiện đại, liên quan trực tiếp đến hôn nhân, tình dục, sinh sản và luân lý gia đình. 

Nội dung chính của Thông điệp này, liên quan đến đời sống tình dục của giáo dân, là:

- Phản đối mọi hình thức tránh thai nhân tạo (thuốc, bao cao su, vòng, triệt sản…).
- Chấp nhận các phương pháp điều hòa sinh sản theo tự nhiên (Natural Family Planning – NFP), nghĩa là vợ chồng có thể quan hệ trong những thời kỳ không thụ thai, với sự tôn trọng nhịp sinh học của cơ thể.

* Các biện pháp ngừa thai nhân tạo không cho phép áp dụng:

- Bao cao su (condoms, diaphragms, màng chắn…), dù cho là để phòng ngừa lây nhiễm qua đường tình dục. 

- Thuốc tránh thai nội tiết: viên tránh thai hằng ngày, thuốc tiêm, miếng dán, vòng âm đạo. 

- Dụng cụ tử cung: IUD – vòng tránh thai. 

- Triệt sản nhân tạo: thắt ống dẫn tinh (nam), thắt ống dẫn trứng (nữ). 

- Bao cao su nữ, bọt diệt tinh trùng, gel, thuốc đặt diệt tinh trùng. 

- Thuốc hoặc phương pháp phá thai sớm: “Morning-after pill” (thuốc ngừa thai khẩn cấp), thuốc phá thai (mifepristone, misoprostol…), bị coi là phá thai sớm, tuyệt đối cấm.

2. Lập trường ủng hộ chống ngừa thai nhân tạo ở giới chức cấp cao của Vatican
Humanae Vitae trở thành nền tảng cho lập trường luân lý của Giáo hội về tình dục và sinh sản, không có phản đối công khai từ giới chức cấp cao của Vatican.  

2.1. Các Giáo hoàng: 

Không có Giáo hoàng nào từ khi Humanae Vitae được ban hành (1968) đến nay: Phaolô VI, Gioan Phaolô I, Gioan Phaolô II, Bênêđictô XVI, Phanxicô và Lêô XIV công khai không ủng hộ lập trường chống tránh thai nhân tạo vì điều này sẽ mâu thuẫn với giáo huấn luân lý chính thức của Giáo hội, vốn được xem là bất biến trong vấn đề này. Tất cả các Giáo hoàng đều tái khẳng định giáo huấn của Humanae Vitae, dù với các sắc thái khác nhau:

- Đức Phaolô VI: là người khởi xướng giáo huấn.
- Đức Gioan Phaolô I: dù có triều đại ngắn, không có bằng chứng rõ ràng cho thấy ngài phản đối.
- Đức Gioan Phaolô II và Bênêđictô XVI: là những người bảo vệ mạnh mẽ nhất.
- Đức Phanxicô: có cách tiếp cận mục vụ hơn nhưng vẫn ủng hộ giáo huấn trong các tài liệu chính thức.

- Đức Lêô XIV : chưa có phát biểu gì về vấn đề ngừa thai. Tuy nhiên trong buổi cử hành Thánh lễ kỷ niệm Năm Thánh dành cho các gia đình, ĐGH Lêô XIV đã trích dẫn 1 đoạn ở Humanae Vitae ( “thước đo của tình yêu đích thực giữa một người đàn ông và một người phụ nữ”)

2.2. Các hồng y ủng hộ chống ngừa thai nhân tạo mạnh mẽ:

- Luis Francisco Ladaria Ferrer (2018 và sau đó): cựu Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin (2017-2024)
- James Francis Stafford (2018): cựu Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Giáo dân (1996-2003), Tổng trưởng Tòa Ân giải Tối cao (2003-2009)
- Gerhard Ludwig Müller: cựu Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin (2012-2017)
- Robert Sarah: cựu Tổng trưởng Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích (2014-2021).

- Raymond Leo Burke: cựu Tổng trưởng Tòa Ân giải Tối cao (2008-2014)

- Walter Brandmüller: Cựu Chủ tịch UB Giáo hoàng về Khoa học Lịch sử (1998-2009).
Các hồng y nói trên nay không còn nắm chức vụ nào quan trọng ở Vatican. Họ đều thuộc giới bảo thủ:
- Bảo thủ cực đoan: Robert Sarah, Raymond Leo Burke, Walter Brandmüller
- Bảo thủ mạnh mẽ: Gerhard Ludwig Müller
- Bảo thủ vừa phải: Luis Francisco Ladaria Ferrer, James Francis Stafford

* Tại Việt Nam: Không có Hồng y VN nào (như Đức Hồng y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn hoặc các giám mục khác) được ghi nhận phát biểu công khai về Humanae Vitae trong những năm gần đây. Tuy nhiên, Giáo hội Công giáo Việt Nam vẫn dạy về các phương pháp tự nhiên trong các khóa chuẩn bị hôn nhân, cho thấy sự ủng hộ gián tiếp.

2.3. Lập trường của các Thượng Hội đồng Giám mục

Tất cả các Thượng Hội Đồng Giám mục từ 1967 đến nay: Thượng Hội Đồng Giám mục 1967 (trước Humanae Vitae), Thượng Hội Đồng về Gia đình (1980 & 2014–2015), Thượng Hội Đồng Amazon (2019), Thượng Hội Đồng về Hiệp Hành (2021–2024, đang tiến hành) đều tôn trọng và không bác bỏ giáo huấn Humanae Vitae.
Có sự tranh luận và thảo luận mục vụ (đặc biệt trong 2014–2015, và gần đây trong tiến trình Hiệp Hành), nhưng chưa bao giờ có sự thay đổi chính thức.
Lập trường chung:
- Ngừa thai nhân tạo = cấm tuyệt đối.
- Ngừa thai tự nhiên = được phép, khuyến khích.

3. Nghịch lý về quan điểm chống ngừa thai nhân tạo ở thời hiện đại

Giáo hội Công giáo vẫn luôn ra sức ủng hộ tính bất biến của Humanae Vitae, cổ võ cho các phương pháp ngừa thai tự nhiên, ngăn cấm việc áp dụng các phương pháp ngừa thai nhân tạo (coi đó là phạm tội!). Các khóa huấn luyện tiền hôn nhân và các bài giảng ở nhà thờ đều thể hiện lập trường không thay đổi như vậy. Tuy nhiên:

3.1. Lập trường của LHQ vs đạo Công giáo

LHQ không công kích trực diện Giáo hội, nhưng cách tiếp cận của họ đối lập với Humanae Vitae. Trong khi Giáo hội Công giáo cấm mọi hình thức ngừa thai nhân tạo, LHQ lại coi đó là phương tiện cần thiết để bảo vệ sức khỏe, giảm tử vong mẹ và thúc đẩy bình đẳng giới. Xem ngừa thai như “quyền con người cơ bản”

👉 Trong các văn kiện của UNFPA (Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc) và WHO (Tổ chức Y tế Thế giới), việc tiếp cận biện pháp tránh thai hiện đại được coi là một phần của quyền con người về sức khỏe sinh sản. LHQ coi đây là điều kiện thiết yếu để phụ nữ và gia đình có quyền tự quyết định về số con, khoảng cách sinh, và bảo vệ sức khỏe.

👉 Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của LHQ là 

- “Bảo đảm phổ cập dịch vụ chăm sóc sức khỏe tình dục và sinh sản, bao gồm kế hoạch hóa gia đình, thông tin và giáo dục.”.

- Bình đẳng giới: nhấn mạnh quyền phụ nữ được tiếp cận phương tiện tránh thai hiện đại.

👉 Khuyến khích phương pháp ngừa thai hiện đại (artificial/modern contraception):Bao cao su, thuốc tránh thai, vòng, que cấy, triệt sản, thuốc tránh thai khẩn cấp… được xem là biện pháp y tế chính thống.
LHQ thường phân phối miễn phí bao cao su và thuốc tránh thai ở các vùng nghèo, khu vực có dịch HIV/AIDS, hoặc trong chương trình kế hoạch hóa gia đình quốc gia.

So sánh tóm tắt quan điểm về ngừa thai giữa Công giáo vs. Liên Hiệp Quốc

Chủ đề	Giáo hội Công giáo	Liên Hiệp Quốc (UNFPA, WHO, SDGs…)
Ý nghĩa hôn nhân & tình dục	Hôn nhân nhằm hiệp thông tình yêu và mở ra cho sự sống. Mỗi hành vi vợ chồng phải hướng tới khả năng sinh sản.	Tình dục và hôn nhân gắn với quyền cá nhân, hạnh phúc và sức khỏe. Sinh sản là tùy chọn do vợ chồng/quyền cá nhân quyết định.
Ngừa thai nhân tạo	Bị cấm tuyệt đối (bao cao su, thuốc, vòng, triệt sản…). Được coi là đi ngược “luật tự nhiên” và ý định của Thiên Chúa.	Khuyến khích và bảo đảm quyền tiếp cận. Bao gồm thuốc, vòng, que cấy, bao cao su, triệt sản… coi là dịch vụ y tế cơ bản.
Ngừa thai tự nhiên (NFP)	Được chấp nhận như một cách sống có trách nhiệm, miễn là dựa trên kiêng cữ và hiểu biết chu kỳ sinh sản.	Ít nhấn mạnh, vì coi NFP có hiệu quả thấp hơn. Thường khuyến khích các biện pháp “hiện đại” hơn.
Cơ sở lý luận	Dựa trên luân lý Công giáo (Humanae Vitae, 1968): tình dục phải kết hợp tình yêu và sự sống.	Dựa trên quyền con người, sức khỏe và bình đẳng giới (SDG 3 và SDG 5).
Chính sách	Dạy trong các khóa tiền hôn nhân, khuyến khích giáo dân sống theo NFP, phản đối các chính sách phát bao cao su/thuốc tránh thai.	Cấp phát miễn phí hoặc trợ giá thuốc tránh thai, bao cao su; thúc đẩy kế hoạch hóa gia đình ở các nước đang phát triển.

Như vậy:
- Công giáo: bảo vệ nguyên tắc luân lý, coi trọng sự gắn kết giữa tình yêu và sự sống.
- LHQ: ưu tiên thực tế sức khỏe cộng đồng, quyền phụ nữ và kiểm soát dân số.

3.2. Không tương hợp với luân lý thời đại và tín điều của các tôn giáo khác

Không có tôn giáo nào can thiệp sâu vào đời sống tính dục của vợ chồng và cấm tuyệt đối việc áp dụng phương pháp ngừa thai nhân tạo như ở đạo Công giáo. 

📊 Bảng so sánh lập trường các tôn giáo về ngừa thai nhân tạo

Tôn giáo / Nhánh	Lập trường chính thức	Ghi chú
Công giáo Rôma	❌ Cấm tuyệt đối	Chỉ cho phép phương pháp tự nhiên (Humanae Vitae 1968).
Chính thống giáo Đông phương	⚠️ Hạn chế, không cấm tuyệt đối	Một số Giáo hội cho phép dùng bao cao su/thuốc nếu có lý do chính đáng, cấm phá thai.
Tin Lành (Protestantism)	✅ Hầu hết chấp nhận	Từ Hội nghị Lambeth (1930) Anh giáo cho phép; đa số hệ phái hiện nay ủng hộ. Nhóm bảo thủ (Mennonite, Baptist truyền thống) vẫn phản đối.
Anh giáo (Anglican)	✅ Chấp nhận	Là hệ phái Kitô giáo đầu tiên cho phép tránh thai nhân tạo (1930).
Hồi giáo	⚠️ Cho phép tạm thời, cấm vĩnh viễn	Bao cao su/thuốc/vòng: thường được phép để giãn khoảng cách sinh nở. Triệt sản: chỉ khi lý do y khoa.
Do Thái giáo Chính thống	⚠️ Hạn chế	Thường không khuyến khích, chỉ cho phép vì sức khỏe hoặc lý do nghiêm trọng.
Do Thái giáo Bảo thủ & Cải cách	✅ Cho phép	Quyền tự quyết của vợ chồng.
Phật giáo	✅ Thường chấp nhận	Không có giáo huấn thống nhất; các nước Phật giáo thường ủng hộ kế hoạch hóa gia đình.
Ấn Độ giáo	✅ Chấp nhận	Xem ngừa thai là hợp đạo lý nếu nhằm quản lý gia đình, tránh khổ đau.
Các tôn giáo bản địa / truyền thống	🌐 Đa dạng	Tùy từng nền văn hóa, không có giáo huấn thống nhất.

---

👉 Như vậy: Công giáo Rôma là tôn giáo lớn duy nhất còn cấm tuyệt đối ngừa thai nhân tạo. Các tôn giáo khác hoặc cho phép hoặc chỉ hạn chế một phần.

3.3. Nghịch lý về thực tế áp dụng ngừa thai tự nhiên (Humanae Vitae) trong đời sống tình dục của các gia đình Công giáo

Về khía cạnh niềm tin tôn giáo, ta thấy người ở các đạo khác không bàn về việc áp dụng phương pháp ngừa thai nào. Họ coi đó là vấn đề tình dục riêng tư của gia đình, không có gì đáng để bàn và tôn giáo không xen vào.

Ở các gia đình đạo Công giáo, cũng hiếm khi đề cập đến các ngăn cấm tại Humanae Vitae. Nhưng trong thực tế họ có áp dụng các phương pháp ngừa thai nhân tạo hay không? Nếu tuân thủ, không áp dụng phương pháp ngừa thai tự nhiên (vốn có hiệu quả kém, sẽ phân tích sau) thì tại sao gia đình họ cũng thường có 1 đến 2 con, như các gia đình đạo khác? Họ đã làm gì để tránh thai hữu hiệu? Họ có sợ bị tội hay lương tâm họ có cắn rứt hay không?

Sau đây là các con số điều tra và thống kê, sẽ nói lên tất cả điều mà không ai nói ra nhưng ai cũng ngầm hiểu.

“Có bao nhiêu phần trăm gia đình người tín hữu Công giáo tuân thủ áp dụng pháp phương pháp ngừa thai nhân tạo theo giáo huấn ở Humanae Vitae?”

Theo các khảo sát và nghiên cứu gần đây, tỷ lệ này rất thấp, dưới đây là một số dữ liệu đáng chú ý:
 Thống kê từ Hoa Kỳ (NSFG, Guttmacher Institute…)
👉 Guttmacher Institute (2011): Trong số phụ nữ đang ở độ tuổi sinh sản và có nguy cơ mang thai, 87% người Công giáo hiện đang dùng các phương pháp ngừa thai không phải NFP; chỉ 2% dùng phương pháp điều hòa sinh sản tự nhiên được phép theo giáo hội.
Ngoài ra, 98% phụ nữ Công giáo từng sử dụng biện pháp tránh thai nhân tạo tại một thời điểm nào đó.
👉 National Catholic Register (2024): Hơn 90% người Công giáo đã dùng bao cao su, và trên 60% đã dùng thuốc tránh thai (pill).
👉 Theo khảo sát NSFG (2015–2017, USA), 92% người Công giáo từng dùng bao cao su, 63% từng dùng thuốc tránh thai, và 23% từng dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp (Plan B).
Chỉ 20% người Công giáo từng thử áp dụng phương pháp NFP.
Ở phạm vi toàn cầu
👉 Khảo sát Univision (2014): với hơn 12.000 tín hữu ở 12 quốc gia, cho thấy 78% người Công giáo toàn cầu đồng ý với việc sử dụng ngừa thai nhân tạo — trái với giáo huấn công giáo.
👉 Theo Pew (2015): khoảng 76% người Công giáo Mỹ cho rằng giáo hội nên cho phép sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại.
👉 Catholic Review: ở Latin America, tỷ lệ ủng hộ tránh thai cũng rất cao: Argentina (86%), Hoa Kỳ (83%), Chile (80%), Colombia (76%), Peru (75%), Mexico (69%), Brazil (63%).

Tổng hợp

Nhóm khảo sát	Tỷ lệ sử dụng ngừa thai nhân tạo (Artificial Contraception)	Tỷ lệ sử dụng NFP (phương pháp sinh sản tự nhiên)
USA (Guttmacher)	87% (hiện tại), 98% (ever-used)	~2%
USA (NSFG)	Condoms 92%, Pill 63%, Plan B 23%	20% từng thử NFP
Toàn cầu (Univision)	78% đồng tình sử dụng ngừa thai	—
USA (Pew)	—	76% cho rằng giáo hội nên cho phép tránh thai

Kết luận: 

1/ Tỷ lệ gia đình Công giáo tuân thủ giáo huấn (không dùng ngừa thai nhân tạo) rất thấp, chỉ chiếm khoảng 2% theo Guttmacher.

2/ Phần lớn tín hữu thực tế vẫn sử dụng các phương pháp tránh thai hiện đại, không đếm xỉa gì đến Giáo huấn .

3/ Điều này cho thấy khoảng 98–99% tín hữu Công giáo không tuân theo giáo huấn chính thức của giáo hội về ngừa thai.

Kết luận của tập này:

1. Việc cấm ngừa thai nhân tạo là một giáo huấn luân lý chính thức (moral teaching) và có tính bắt buộc. Nhưng đa số giáo dân không thực hành theo đúng giáo huấn, đây là một “cuộc khủng hoảng giáo lý” (catechesis crisis)

2. Những người không thực hành không ai nói ra và cũng hiếm có ai lên tiếng phản đối? Ở nhà thờ thì dĩ nhiên không.

3. Những người rao giảng đáng lẽ phải thấy các nghịch lý nói trên. Nhưng họ vẫn tiếp tục tuân giữ và tuyên truyền cho giáo huấn phi thực tế này (hầu hết họ đều là tu sĩ không lập gia đình).

4. Có sự cách biệt giữa lương tâm cá nhân và giáo huấn: 

Nhiều người Công giáo dựa trên lương tâm cá nhân và hoàn cảnh gia đình, nên không cảm có tội hay phạm sai lầm gì nặng nề khi dùng ngừa thai nhân tạo.

 

* Nhiều thần học gia luân lý (nhất là sau Công đồng Vatican II) nhấn mạnh đến quyền lương tâm cá nhân, ngay cả khi nó đi khác với huấn quyền.  

Theo đó, nếu một người Công giáo, sau khi thành thật cầu nguyện, học hỏi, tham khảo lương tâm, mà vẫn xác tín rằng trong hoàn cảnh của mình ngừa thai nhân tạo là cần thiết để bảo vệ hôn nhân, sức khỏe, hay công ích gia đình, thì hành động đó không nhất thiết là tội lỗi nặng về mặt chủ quan, dù khách quan trái với giáo huấn.  

MS

[Mikali Nguyễn]

Tập 2. Tìm hiểu về Hội nghị quốc tế 1992 và các Tuyên bố tại Hội nghị 

* Cuốn sách "Các phương pháp tự nhiên trong việc điều hòa sinh sản (NFP): một giải pháp đích thực" được xuất bản từ các bài tham luận, đóng góp của các chuyên gia, được phát hành sau 1 Hội nghị quốc tế do Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình tổ chức vào năm 1992. Đây là 1 hội nghị quy tụ đông đảo các chuyên gia đề xướng hoặc ủng hộ các phương pháp tránh thai tự nhiên. Tập này có sự trợ giúp của các AI. 

1. Tổng quan về Hội nghị

Hội nghị nói trên có tên là  “International Meeting with the Promoters of Natural Family Planning” (Cuộc gặp gỡ quốc tế với những người đề xướng các phương pháp điều hòa sinh sản tự nhiên) do Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình (Pontifical Council for the Family) tổ chức tại Roma trong thời gian từ 9–11/12/1992
Sau hội nghị, các bài tham luận và đóng góp của 45 chuyên gia đã được xuất bản trong tập sách mang tên: “Metodi naturali per la regolazione della fertilità: l’alternativa autentica / The Natural Methods for the Regulation of Fertility: The Authentic Alternative” (“Các phương pháp tự nhiên trong việc điều hòa sinh sản: Giải pháp đích thực”), nguồn: Vita e Pensiero, 1994.

2. Mục tiêu tóm tắt của Hội nghị: 

Tòa Thánh tổ chức hội nghị 1992 vì muốn khẳng định NFP là “giải pháp đích thực” sau nhiều tranh cãi hậu Humanae Vitae, đồng thời chuẩn bị thần học – khoa học – mục vụ cho Năm Gia đình 1994 mà Đức Gioan Phaolô II rất coi trọng.  

Khẳng định lại giáo huấn của Humanae Vitae trong bối cảnh khoa học y học mới.
Cụ thể là để:
👉 Đáp lại các chỉ trích rằng NFP kém hiệu quả hoặc lỗi thời.

👉 Củng cố nền tảng thần học và nhân học để chuẩn bị cho Tuyên ngôn về Gia đình (1994).

3. Tóm tắt Tuyên bố chung của Hội nghị

Hội nghị 1992 đã khẳng định:
👉 NFP là một giải pháp khoa học, luân lý, nhân bản và mục vụ đích thực.
👉 NFP giúp bảo vệ sự sống, phẩm giá con người, và xây dựng tình yêu vợ chồng theo đúng kế hoạch của Thiên Chúa.
👉 Các chuyên gia cam kết tiếp tục phát triển, giảng dạy và phổ biến NFP thay cho các biện pháp ngừa thai nhân tạo.

Bảng so sánh ngắn gọn theo tinh thần Hội nghị Quốc tế 1992

📊 So sánh Phương pháp Tự nhiên (NFP) và Ngừa thai nhân tạo

Tiêu chí	Phương pháp Tự nhiên (NFP)	Ngừa thai nhân tạo
Cơ chế	Dựa trên quan sát dấu hiệu sinh sản tự nhiên (như dịch nhầy cổ tử cung, nhiệt độ, chu kỳ kinh) → vợ chồng điều chỉnh quan hệ tình dục phù hợp.	Can thiệp vào tiến trình sinh sản: thuốc tránh thai, đặt vòng, bao cao su, triệt sản...
Sức khỏe	Không tác dụng phụ; giúp phụ nữ hiểu rõ chu kỳ của mình; có thể hỗ trợ điều trị vô sinh.	Có thể gây tác dụng phụ (rối loạn nội tiết, huyết khối, ung thư vú/cổ tử cung…); một số phương tiện xâm lấn gây viêm nhiễm.
Hiệu quả	Cao khi áp dụng đúng; hiệu quả kép: giúp tránh thai hoặc đạt thai.	Hiệu quả cao nếu sử dụng đúng, nhưng một số phương tiện có tỷ lệ thất bại (bao cao su rách, quên uống thuốc...).
Phẩm giá & Luân lý	Tôn trọng thân xác, phẩm giá và tình yêu vợ chồng; không tách rời sự kết hợp và sự sinh sản.	Có thể làm biến đổi ý nghĩa hành vi vợ chồng: biến tình dục thành khoái cảm thuần túy, loại bỏ chiều kích sinh sản.
Quan hệ vợ chồng	Khuyến khích đối thoại, trách nhiệm, tự chủ, hợp tác giữa vợ và chồng.	Thường làm một người chịu trách nhiệm chính (thường là người nữ dùng thuốc hoặc đặt vòng), dẫn đến mất cân bằng.
Văn hóa sự sống	Góp phần xây dựng “văn hóa sự sống” – tôn trọng và đón nhận sự sống mới.	Có nguy cơ củng cố “văn hóa sự chết” – chọn lựa loại trừ sự sống (kéo theo phá thai khi thất bại).
Tôn giáo / Luân lý Công giáo	Được Hội Thánh Công giáo ủng hộ và khuyến khích (Humanae Vitae, Hội nghị 1992).	Bị Hội Thánh Công giáo phản đối vì đi ngược lại luật tự nhiên và ý định của Thiên Chúa trong hôn nhân.

4. Những người ký tên vào Tuyên bố chung là ai?

Hội nghị này quy tụ hùng hậu các chuyên gia ủng hộ phương pháp ngừa thai tự nhiên. Tuyên bố cuối Hội nghị ghi rõ “một nhóm 45 chuyên gia” thuộc 19 quốc gia và liệt kê đầy đủ người ký tên kèm theo quốc gia. Hoa Kỳ đông nhất: 13 chuyên gia. 

Điểm chung của họ là gì?
👉 Ủng hộ và thăng tiến việc nghiên cứu, giảng dạy và áp dụng các phương pháp tự nhiên điều hòa sinh sản (Natural Family Planning – NFP).
👉 Nhiều người trong số họ là bác sĩ, nhà nghiên cứu, thần học gia, mục tử, hoặc nhà đào tạo đã trực tiếp phát triển, ứng dụng và phổ biến các phương pháp như Billings Ovulation Method, Sympto-Thermal Method, Creighton Model, Standard Days Method…
👉 Họ coi các phương pháp này là “lựa chọn đích thực”, vừa phù hợp với khoa học y sinh, vừa tôn trọng nhân phẩm và luân lý Công giáo (theo tinh thần của Humanae Vitae và giáo huấn Hội Thánh).

Một số tên tuổi chuyên gia nổi bật đã tham gia Hội nghị quốc tế 1992 (Roma, do Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình tổ chức) và có bài tham luận trong tập sách “Các phương pháp tự nhiên trong việc điều hòa sinh sản: Giải pháp đích thực”:

- Tiến sĩ John Billings & Bác sĩ Evelyn Billings (Úc): cha đẻ, người khai sáng và phát triển Phương pháp Billings (theo dõi chất nhầy cổ tử cung).
- Tiến sĩ Thomas Hilgers (Hoa Kỳ): người sáng lập hệ thống Creighton Model & NaProTechnology và trung tâm nghiên cứu Pope Paul VI Institute.
- Tiến sĩ Josef Rötzer (Áo): người tiên phong pháp triển Sympto-Thermal Method (STM).
- Tiến sĩ Erik Odeblad (Thụy Điển): nhà sinh lý học, nghiên cứu chi tiết về dịch nhầy cổ tử cung.
- Tiến sĩ Mercedes Wilson (Guatemala/Hoa Kỳ): chuyên gia giáo dục và truyền bá NFP.
- Tiến sĩ Richard Fehring (Hoa Kỳ): nhà nghiên cứu hiệu quả của các phương pháp NFP.
- Tiến sĩ Anna Cappella, Prof. Gian Luigi Colombo, Prof. Carlo Cacamo (Ý): các nhà khoa học Ý phát triển, thống kê và đào tạo NFP.

* Như vậy, đây không phải các chuyên gia hay viện nghiên cứu độc lập - khách quan hay là những nhà nghiên cứu để “phê phán” hay “chống đối” NFP, mà chính là những nhà tiên phong và ủng hộ mạnh mẽ nhất cho việc sử dụng phương pháp tránh thai tự nhiên, theo đúng định hướng của Hội đồng Giáo hoàng về Gia đình.

5. Tìm hiểu về các phương pháp tránh thai tự nhiên và hiệu quả công bố tại Hội nghị

Hội nghị 1992 đưa ra thông điệp rằng các phương pháp tự nhiên trong điều hòa sinh sản có hiệu quả khoa học cao khi áp dụng đúng, đồng thời mang lại giá trị đạo đức và nhân học vượt trội so với các phương tiện tránh thai nhân tạo. 

Cuốn sách "Giới thiệu về điều hòa sinh sản theo phương pháp tự nhiên" đề cập đến các phương pháp tránh thai tự nhiên và cung cấp tỷ lệ hiệu quả của từng phương pháp như sau: 

2. 1. Phương pháp Sympto-Thermal (Nhiệt độ và Chất nhầy): ~99% hiệu quả

Phương pháp Sympto-Thermal kết hợp đo nhiệt độ cơ thể cơ bản, quan sát chất nhầy cổ tử cung và các dấu hiệu sinh sản khác (như vị trí cổ tử cung). 
2.2. Phương pháp Creighton (Quan sát Chất nhầy Creighton): >98% hiệu quả

Phương pháp Creighton (Creighton Model Fertility Care System) tập trung vào việc quan sát chất nhầy cổ tử cung một cách chi tiết. 
2.3. Phương pháp Billings (Quan sát Chất nhầy - Tính thời điểm Rụng trứng Billings: >97% hiệu quả

Phương pháp Billings Ovulation Method dựa trên việc quan sát chất nhầy cổ tử cung để xác định thời kỳ dễ thụ thai. 
2.4. Phương pháp Two-Day (Phương pháp Hai Ngày): ~96% hiệu quả
Phương pháp Two-Day dựa trên việc kiểm tra chất nhầy cổ tử cung trong hai ngày liên tiếp để xác định thời kỳ dễ thụ thai. 
2.5. Phương pháp Standard Days: ~95% hiệu quả
Phương pháp Standard Days (SDM - Phương pháp Chu kỳ Chuẩn ) dành cho phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều (26-32 ngày) và sử dụng lịch để xác định các ngày dễ thụ thai (thường từ ngày 8-19). 
2.6. Phương pháp Ecological Breast-Feeding (LAM): ~94% hiệu quả
Phương pháp LAM (Lactational Amenorrhea Method - Phương pháp Vô Kinh Khi Cho Con Bú) dựa trên việc cho con bú hoàn toàn để ức chế rụng trứng. 

Tóm tắt:

👉 Phương pháp Sympto-Thermal: ~99% effective (reference)
👉 Phương pháp Creighton: >98% effective (reference)
👉 Phương pháp Billings: >97% effective (reference)
👉 Phương pháp Two-Day: ~96% (reference)
👉 Phương pháp Standard Days: ~95% (reference)
👉 Phương pháp Ecological Breast-Feeding (LAM): ~94% effective (reference)

6. Lưu ý về Phương pháp tránh thai Ogino–Knauss

- Phương pháp Ogino–Knauss được phát triển bởi bác sĩ Kyusaku Ogino (Nhật Bản) và Hermann Knaus (Áo) vào những năm 1920-1930. Phương pháp này xác định các ngày dễ thụ thai (thường từ ngày 10 đến ngày 17 trong chu kỳ 28 ngày) để kiêng quan hệ nếu muốn tránh thai.

- Phương pháp Ogino–Knauss hiện vẫn đang được quảng bá hàng đầu và rộng rãi tại các tài liệu khuyến khích ngừa thai tự nhiên của đạo Công giáo.

- Nhưng không có tài liệu cụ thể nào từ Hội nghị trên xác nhận rằng phương pháp Ogino–Knaus được đề cập trực tiếp tại Hội nghị. Các tài liệu về NFP từ những năm 1990 (như, nghiên cứu đa trung tâm châu Âu về NFP từ 1989-1995) thường tập trung vào các phương pháp Sympto-Thermal, ít nhắc đến Ogino–Knaus do nó đã lỗi thời.

Lý do lỗi thời:
👉 Khi sử dụng đúng cách (perfect use), phương pháp Ogino–Knaus đạt hiệu quả khoảng 90-95% trong việc tránh thai, theo các nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Y học Sinh sản. 

👉 Nhưng trong sử dụng thông thường (typical use), hiệu quả giảm xuống còn khoảng 75-88%, do phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, điều hiếm gặp ở nhiều phụ nữ.

👉 So sánh với các phương pháp tránh thai tự nhiên hiện đại khác, Ogino–Knaus kém hiệu quả hơn nhiều như với: Phương pháp Sympto-Thermal:  99% (perfect use), Phương pháp Billings: khoảng 97-99% (perfect use), Phương pháp Creighton: >98% (perfect use)

* Ở Tập sau ta sẽ tập trung nghiên cứu 3 phương pháp tránh thai hiện đại được coi là có hiệu quả cao hàng đầu nói trên.

MS

[Mikali Nguyễn]

Tập 3: Natural Cycles: 1 một phương pháp tránh thai tự nhiên dựa trên công nghệ AI

Thật là thiếu sót khi nghiên cứu về các phương pháp tránh thai tự nhiên dựa trên nhận biết khả năng sinh sản (FABM - Fertility Awareness-Based Methods) mà không nói gì về Natural Cycles.

Natural Cycles là một phương pháp tránh thai tự nhiên hiện đại hơn các phương pháp cũ. Phương pháp này dựa trên công nghệ AI, là một ứng dụng (app) đã được FDA (Mỹ) và CE (châu Âu) công nhận để theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và dự đoán ngày rụng trứng.

👉 Hội nghị Rome 1992 chỉ bàn về FABM truyền thống như: Billings , Creighton, Sympto-Thermal, Two-Day ... chứ không biết và nói gì về Natural Cycles bởi vì phương pháp này chỉ ra đời sau hơn 20 năm (2012).

👉 Cho đến nay trong các tài liệu tuyên truyền về FABM ở các nhà thờ vẫn không thấy nói gì về Natural Cycles.

Sau đây là các thông tin tìm hiểu thêm về Natural Cycles

Cách hoạt động
- Người dùng đo nhiệt độ cơ thể cơ bản (Basal Body Temperature – BBT) mỗi sáng bằng nhiệt kế điện tử chính xác.
- Ứng dụng nhập số liệu, phân tích kết hợp với chu kỳ trước đó và (nếu có) dữ liệu hormone để dự đoán thời điểm rụng trứng.
- App hiển thị ngày nào là “ngày xanh” (an toàn, không có khả năng thụ thai) và “ngày đỏ” (có khả năng thụ thai, cần tránh quan hệ không bảo vệ hoặc dùng bao cao su).
Hiệu quả
- Trong điều kiện sử dụng hoàn hảo (perfect use): khoảng 98% hiệu quả (tương đương nhiều biện pháp tránh thai khác như thuốc viên).
- Trong sử dụng thực tế (typical use): khoảng 93% hiệu quả, vì có thể xảy ra lỗi do người dùng không đo nhiệt độ đều đặn hoặc quan hệ trong ngày “đỏ”.
Ưu điểm
- Không dùng hormone nên tránh được các tác dụng phụ như tăng cân, rối loạn tâm trạng, giảm ham muốn.
- Giúp hiểu rõ hơn về chu kỳ kinh nguyệt và khả năng sinh sản.
- Có thể chuyển đổi mục tiêu (từ tránh thai sang hỗ trợ thụ thai).
Hạn chế
- Cần kỷ luật: phải đo nhiệt độ hàng ngày, đúng giờ, sau giấc ngủ tối thiểu 3–4 giờ.
- Hiệu quả giảm nếu chu kỳ không đều, mất ngủ, uống rượu, ốm bệnh, căng thẳng.
- Không bảo vệ khỏi bệnh lây qua đường tình dục (STD).
- Cần hiểu biết và sự hợp tác từ cả hai vợ chồng/bạn tình.
👉 Tóm lại: Natural Cycles phù hợp với phụ nữ muốn tránh hormone, có chu kỳ khá đều và có kỷ luật theo dõi. 

So sánh với các phương pháp tránh thai tự nhiên (FABM)

Phương pháp	Nguyên lý	Cách thực hiện	Hiệu quả (typical use)	Ưu điểm	Hạn chế
Natural Cycles (NC)	Dùng AI phân tích nhiệt độ cơ bản (BBT) + dữ liệu chu kỳ để dự đoán ngày rụng trứng.	Đo BBT mỗi sáng bằng nhiệt kế chuyên dụng, nhập vào app. App cho biết “ngày đỏ” (nguy cơ cao) và “ngày xanh” (an toàn).	~93%	Được FDA/CE công nhận; tiện lợi, hiện đại, khách quan hơn (máy tính phân tích). Không dùng hormone. Có thể chuyển đổi mục tiêu (tránh thai/thụ thai).	Cần kỷ luật đo hằng ngày; hiệu quả giảm khi chu kỳ quá thất thường, mất ngủ, stress; không chống STD.
Ogino-Knaus (Calendar Method)	Dựa trên lịch chu kỳ kinh: tính toán ngày rụng trứng dựa vào chu kỳ ngắn nhất và dài nhất.	Theo dõi kinh nguyệt ít nhất 6–12 tháng; loại trừ những ngày dễ thụ thai.	~75%	Đơn giản, không cần thiết bị; dễ áp dụng.	Hiệu quả thấp nếu chu kỳ không đều; dựa trên giả định, dễ sai lệch.
Two-Day Method	Dựa vào chất nhầy cổ tử cung: nếu hôm nay hoặc hôm qua có nhầy → nguy cơ cao.	Kiểm tra nhầy cổ tử cung mỗi ngày. Nếu không thấy nhầy 2 ngày liên tiếp → an toàn.	~96% (perfect) / ~86% (typical)	Dễ hiểu, chỉ cần quan sát 1 dấu hiệu; khá hiệu quả.	Phải kiểm tra hằng ngày; dễ nhầm lẫn; cần sự kiên nhẫn.
Billings Ovulation Method (BOM)	Dựa trên quan sát chất nhầy cổ tử cung chi tiết (độ ẩm, độ kéo sợi, màu sắc) để xác định ngày rụng trứng.	Ghi chép hằng ngày các dấu hiệu nhầy và cảm giác ẩm ướt/khô.	~78–90%	Được nghiên cứu nhiều, khá phổ biến; không cần thiết bị.	Đòi hỏi đào tạo/kỹ năng quan sát; dễ sai sót; mất thời gian ghi chép.

📌 Nhận xét nhanh:

• Natural Cycles: hiện đại nhất, được công nhận chính thức, độ chính xác cao hơn Ogino-Knaus. Nhưng cần kỷ luật và điện thoại/app.

• Ogino-Knaus (lịch kinh): dễ áp dụng nhưng hiệu quả thấp, ít được khuyến nghị.

• Two-Day: đơn giản, đáng tin cậy, nhưng cần theo dõi chất nhầy đều đặn.

• Billings: khoa học, nhiều nghiên cứu, nhưng hơi phức tạp khi thực hành.

Natural Cycles không chỉ là một “calendar app” đơn thuần mà thực sự có thuật toán phân tích dữ liệu, thường được mô tả là AI (trí tuệ nhân tạo) hay cụ thể hơn là machine learning.

📑 Chứng nhận chính thức

• FDA (Mỹ, 2018) phê duyệt Natural Cycles là biện pháp tránh thai kỹ thuật số đầu tiên dựa trên thuật toán.

• CE (châu Âu) cấp chứng nhận thiết bị y tế loại IIb.

📊 Minh họa

• Typical use Pearl Index (PI): ~7 (≈93% hiệu quả).

• Perfect use PI: ~2 (≈98% hiệu quả).
  → Con số này nhờ vào việc AI tính toán sát với dữ liệu cá nhân hơn là lịch kinh thuần túy.

[Mikali Nguyễn]

Tập 4:  “Hormonophobia” là gì?

Nghiên cứu về chủ đề này, ta cần biết thêm về thuật ngữ "hormonophobia" (nỗi sợ hormone).

Ngoài sự ngăn cấm về tránh thai nhân tạo ở đạo Công giáo (lý do tôn giáo), các nhà nghiên cứu có mô tả về những trải nghiệm không hài lòng về tránh thai hormone - đặc biệt ở thuốc viên, miếng dán, vòng tránh thai, tiêm - được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội. Những chia sẻ này đã bị phản ánh như hình thức lan truyền "hormonophobia", là 1 hội chứng về nỗi sợ hoặc ác cảm quá mức với hormone, dựa trên nguyên nhân phi lý hoặc đánh giá rủi ro sức khỏe bị thổi phồng. Điều này được gây dựng trong bối cảnh tranh cãi và truyền thông gây hoang mang liên tục về tránh thai hormone.

1. Lý do dẫn đến Hormonophobia
Từ các bài nghiên cứu được phân tích sâu, các nhà nghiên cứu đã xác định được 8 nhóm nguyên nhân thường gặp khiến phụ nữ và nam giới (là bạn tình) tránh hoặc bác bỏ phương pháp tránh thai hormone vì các lý do sau:
1. Tác dụng phụ vật lý (physical side effects)
2. Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần (altered mental health)
3. Tác động xấu đến đời sống tình dục (negative impact on sexuality)
4. Lo ngại về khả năng có con trong tương lai (concerns about future fertility)
5. Quan niệm “tự nhiên” (invocation of nature)
6. Quan tâm đến chu kỳ kinh nguyệt (concerns about menstruation)
7. Nỗi sợ và lo lắng chung (fears and anxiety)
8. Việc giảm coi trọng các tác dụng phụ (delegitimization of side effects)

2. Sự lan rộng của hội chứng Hormonophobia

 "Hormonophobia” không chỉ xuất hiện lẻ tẻ mà thực sự đang lan rộng toàn cầu, và có những dấu hiệu mạnh ở cả Việt Nam.
👉 Nghiên cứu xã hội học và y tế công cộng (ScienceDirect, Social Science & Medicine 2021) ghi nhận: ngày càng nhiều phụ nữ từ chối hoặc ngừng biện pháp tránh thai hormone do lo ngại tác dụng phụ (tăng cân, vô sinh, trầm cảm, ung thư…).
👉 Trào lưu “natural contraception / hormone-free” phát triển mạnh ở châu Âu và Mỹ, dẫn đến sự phổ biến của: FABM/NFP (Billings, Sympto-Thermal, Two-Day…) và Ứng dụng kỹ thuật số như Natural Cycles (AI-based).
👉 Phong trào feminist health movements (ở Mỹ, Đức, Pháp) cũng góp phần đẩy mạnh thái độ “chống hormone”, coi việc dùng thuốc tránh thai lâu dài là “áp đặt y tế” hơn là lựa chọn tự do.

Ở Việt Nam, các khảo sát cho thấy:
👉 Tỷ lệ ngừng dùng thuốc/hormone cao do lo ngại sức khỏe (BMC Women’s Health 2020).
👉 Phụ nữ trẻ có xu hướng tin vào “hại lâu dài” của thuốc tránh thai (dù bằng chứng y học không hoàn toàn ủng hộ).
👉 Bác sĩ sản khoa ở Việt Nam ghi nhận nhiều bệnh nhân yêu cầu “biện pháp tự nhiên” thay vì thuốc hay que cấy.
Điều này phù hợp với khái niệm hormonophobia lan sang Việt Nam: một phần nhờ mạng xã hội, truyền miệng, và báo chí sức khỏe.

Tóm lại
👉 Hormonophobia ở đây được hiểu là một hiện tượng xã hội – y khoa, phản ánh nỗi lo không cân xứng hoặc thiếu căn cứ với hormone, trong khi phương pháp này có hiệu quả cao và được nghiên cứu rộng rãi.
👉 Khảo sát hệ thống từ châu Âu/Phương Tây cho thấy các lý do tránh tránh thai hormone không chỉ đơn giản là về tác dụng phụ, mà còn liên quan đến nhận thức, cảm xúc và văn hóa.
Lập luận phản đối tránh thai hormone thường là đa chiều, không chỉ xuất phát từ sợ tác dụng phụ, mà còn liên quan đến tín ngưỡng, cảm xúc, mong muốn giữ trạng thái “tự nhiên” và nhận thức xã hội.

[Mikali Nguyễn]

  Tập 5. Hiệu quả của phương pháp tránh thai tự nhiên và các phương pháp tránh thai nhân tạo/hiện đại

1. Các thuật ngữ:
Pearl Index (PI): là một chỉ số dùng trong nghiên cứu và lâm sàng để đo lường hiệu quả tránh thai của một phương pháp.
Công thức cơ bản:
PI = Số ca có thai x 1200/ tổng số tháng quan sát x số phụ nữ tham gia

Đơn vị: số ca mang thai trên 100 phụ nữ sử dụng phương pháp đó trong 1 năm.
👉 PI càng thấp → phương pháp càng hiệu quả. Ví dụ:
- PI = 1 → trung bình 1 phụ nữ có thai trên 100 phụ nữ dùng phương pháp này trong 1 năm.
- PI = 10 → khoảng 10/100 phụ nữ sẽ có thai trong 1 năm trong 1 năm

Typical use vs Perfect use
1. Perfect use: sử dụng đúng, đều đặn, chính xác như hướng dẫn.
2. Typical use: sử dụng trong thực tế, có sai sót (quên thuốc, đo nhiệt độ muộn, dùng bao cao su sai cách...).
→ Thực tế typical use PI thường cao hơn (nghĩa là hiệu quả thấp hơn) so với perfect use.

LARC: Viết tắt của Long-Acting Reversible Contraception (Tránh thai tác dụng dài hạn nhưng có thể hồi phục).
🔹 Đặc điểm:
Hiệu quả rất cao (PI <1 → hiệu quả >99%).
Tác dụng kéo dài từ 3 – 12 năm (tùy loại).
Khi muốn có thai trở lại → chỉ cần tháo ra, khả năng sinh sản phục hồi nhanh.
Thuộc nhóm “thuận tiện”: không cần nhớ uống thuốc hay thay đổi hằng tuần.
🔹 Các loại phổ biến:
- IUD (vòng tránh thai – đồng hoặc nội tiết)
- Que cấy tránh thai (implant)
 

STI/STD:

 1. STI = Sexually Transmitted Infection, nghĩa: Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục). Dùng khi nói đến tác nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn, ký sinh trùng…) đã xâm nhập cơ thể, chưa chắc có triệu chứng.
Ví dụ: nhiễm HPV, chlamydia, HIV giai đoạn đầu… có thể chưa có biểu hiện.
2. STD = Sexually Transmitted Disease, nghĩa: Bệnh lây truyền qua đường tình dục. Dùng khi nhiễm trùng đã gây ra triệu chứng/biến chứng lâm sàng.
Ví dụ: lậu có tiết mủ, giang mai có săng, HIV tiến triển thành AIDS…

Tóm lại:

👉 STI: nhiễm trùng (khái niệm rộng, bao gồm cả giai đoạn không triệu chứng).
👉 STD: bệnh (khi nhiễm trùng biểu hiện ra ngoài).
Hiện nay, y khoa thường ưu tiên dùng STI để nhấn mạnh rằng có thể nhiễm mà không có triệu chứng, nhưng vẫn lây.

 

BBT = Basal Body Temperature = nhiệt độ cơ thể cơ bản 🌡️
- BBT là nhiệt độ cơ thể thấp nhất trong ngày, đo ngay sau khi ngủ dậy, trước khi ra khỏi giường, trước khi ăn/uống hay hoạt động gì.
- Nó phản ánh sự thay đổi nhỏ (≈0.2–0.5°C) liên quan đến rụng trứng do hormone progesterone làm nhiệt độ tăng.

2. Bảng so sánh hiệu quả tránh thai giữa các phương pháp tự nhiên (FABM, gồm cả Natural Cycles) và các phương pháp nhân tạo/hiện đại

A. Phương pháp tự nhiên (FABM)

Phương pháp	PI (typical)	PI (perfect)	Hiệu quả thực tế ước tính	Ghi chú nhanh
Natural Cycles (app)	~7	~2	~93%	Dựa vào BBT + thuật toán; cần đo đều hằng ngày.
Symptothermal (BBT + nhầy)	~8–13	~0.4–2	~87–92%	Hiệu quả nhất trong nhóm FABM nếu thực hành chuẩn.
Billings (chất nhầy CTC)	~10–15	~3–5	~85–90%	Cần kỹ năng quan sát, ghi chép.
Two-Day Method	~14	~4	~86%	Quy tắc “hôm nay hoặc hôm qua có nhầy = ngày có nguy cơ”.
Ogino–Knaus (lịch kinh)	~13–20	~9	~80–87%	Phụ thuộc chu kỳ đều; kém tin cậy nhất trong bảng.

B) Phương pháp nhân tạo/hiện đại

Phương pháp	PI (typical)	PI (perfect)	Hiệu quả thực tế ước tính	Ghi chú nhanh
Que cấy tránh thai	~0.1	~0.1	~99.9%	Hiệu quả cao nhất, 3–5 năm.
IUD nội tiết	~0.1–0.4	~0.1–0.4	~99.6–99.9%	3–8 năm, kinh ít hơn.
IUD đồng	~0.6–0.8	~0.6–0.8	~99.2–99.4%	Không hormone, 10+ năm.
Tiêm Depo	~4	<1	~96%	3 tháng/lần.
Thuốc viên hằng ngày	~7	<1	~93%	Cần uống đúng giờ.
Miếng dán / Vòng âm đạo	~7	<1	~93%	Thay hàng tuần / hàng tháng.
Bao cao su nam	~13	~2	~87%	Bảo vệ STI/STD.
Bao cao su nữ	~21	~5	~79%	Bảo vệ STI/STD.
Xuất tinh ngoài	~20	~4	~80%	Rủi ro cao; không khuyến nghị đơn lẻ.
Triệt sản nam	~0.15	~0.1	~99.85%	Vĩnh viễn.
Triệt sản nữ	~0.5	~0.5	~99.5%	Vĩnh viễn.

Nhận định nhanh
👉 Về hiệu quả thuần túy: nhóm LARC (que cấy, IUD) vượt trội (PI <1).
👉 FABM có thể hiệu quả tốt nếu thực hành chuẩn (đặc biệt Symptothermal và Natural Cycles), nhưng nhạy với sai sót (bỏ đo, quan hệ trong ngày “đỏ”, chu kỳ bất thường…).
👉 Phòng bệnh lây truyền (STI/STD): chỉ bao cao su (nam/nữ) bảo vệ. FABM, thuốc, IUD, que cấy không bảo vệ STI.
👉 Nếu muốn “không hormone” nhưng hiệu quả cao: cân nhắc IUD đồng; nếu muốn tự nhiên: Symptothermal hoặc Natural Cycles + bao cao su trong ngày nguy cơ.

3. Tóm gọn so sánh hiệu quả tránh thai (theo chỉ số PI) giữa phương pháp tự nhiên (FABM, Natural Cycles) và phương pháp nhân tạo/hiện đại:

1. Phương pháp tự nhiên (FABM, không hormone, không dụng cụ)

Phương pháp	PI (typical use)	Hiệu quả thực tế
Ogino–Knaus (lịch)	13–20	~80–87%
Billings (chất nhầy)	10–15	~85–90%
Two-Day	~14	~86%
Symptothermal	8–13	~87–92%
Natural Cycles (app)	~7	~93%

👉 Điểm chung: Nếu perfect use, hiệu quả có thể ~95–98%. Nhưng trong thực tế (typical use), hiệu quả chỉ ngang hoặc thấp hơn thuốc viên tránh thai uống.

2. Phương pháp nhân tạo/hiện đại

Phương pháp	PI (typical use)	Hiệu quả thực tế
Que cấy (implant)	0.1	~99.9%
IUD nội tiết	0.1–0.4	~99.6–99.9%
IUD đồng	0.6–0.8	~99.2–99.4%
Thuốc uống hằng ngày	~7	~93%
Miếng dán / Vòng âm đạo	~7	~93%
Tiêm Depo	~4	~96%
Bao cao su nam	~13	~87%
Bao cao su nữ	~21	~79%
Xuất tinh ngoài	~20	~80%

👉 Điểm chung: Nhóm LARC (que cấy, IUD) hiệu quả vượt trội, hầu như tương đương triệt sản nhưng có thể hồi phục.

 4. So sánh hiệu quả & đặc điểm

Tiêu chí	Tự nhiên (FABM, Natural Cycles)	Nhân tạo/Hiện đại (IUD, que cấy, thuốc, bao cao su…)
PI (typical use)	7–20	0.1–7
Hiệu quả thực tế	~80–93%	~93–99.9%
Perfect use	~95–98%	~99–99.9%
Yếu tố ảnh hưởng	Dễ sai sót: quên đo BBT, chu kỳ không đều, quan hệ sai ngày	Ít phụ thuộc hành vi (đặc biệt LARC)
Thuận lợi	Không hormone, tự nhiên, rẻ, dễ dừng bất cứ lúc nào	Hiệu quả rất cao, nhiều lựa chọn, một số không cần nhớ hằng ngày
Hạn chế	Kém ổn định, cần kỷ luật, không bảo vệ STI	Có thể gây tác dụng phụ (hormone), cần can thiệp y khoa
Bảo vệ STI	❌ Không	✅ Chỉ bao cao su
Phù hợp với ai	Người muốn tránh hormone, chấp nhận rủi ro cao hơn	Người ưu tiên hiệu quả, ít rủi ro, bảo vệ kép (với bao cao su)

MS

[Mikali Nguyễn]

Tập 6 (kết): Các vấn nạn & Nhận xét tổng quát

1. Các thống kê ở Tập 5 nói lên điều gì?

Trái với các nỗ lực quảng bá của nhà thờ Công giáo, nhằm bênh vực - bám víu vào tín điều đã lạc hậu (ở Humanae Vitae 1968), với các nghiên cứu và thống kê khoa học - khách quan ở Tập 5 từ: 

- WHO & CDC Hoa Kỳ → bảng chuẩn quốc tế (PI cho tất cả phương pháp).
- Lancet, Contraception, BMJ → nghiên cứu so sánh từng FABM và nhân tạo.
- Natural Cycles publications → số liệu riêng cho phương pháp này.
- Guttmacher → thống kê toàn cầu, liên hệ với phá thai.

- Các nghiên cứu về ngừa thai được công bố từ các tạp chí y khoa quốc tế...

Các bảng so sánh ở Tập 5 cho thấy các phương pháp ngừa thai tự nhiên (FABM) có hiệu quả thấp hơn nhiều so với các phương pháp ngừa thai nhân tạo ở các chỉ số chính:

👉 PI của FABM chỉ đạt 7- 20, có hiệu quả cao nhất ở mức 7 (khi áp dụng 1 phương pháp duy nhất là Natural Cycles), trong khi ở phương pháp nhân tạo đạt 0,7 - 7 (càng thấp hiệu quả càng cao)

👉 Hiệu quả thực tế chỉ đạt ~80–93% so với ~93–99.9%

👉 Perfect use (sử dụng hoàn hảo) cũng chỉ đạt ~95–98% so với số gần như tuyệt đối của PP nhân tạo là ~99–99.9%

2. Tại sao đại đa số tín hữu Công giáo đều có sử dụng ít nhất 1 trong các biện pháp ngừa thai bị cấm?

Nên nhớ, theo chiều hướng mong muốn kiểm soát việc mang thai theo kế hoạch sinh sản của mỗi gia đình, tỷ lệ % hiệu quả dù chênh lệch thấy rất nhỏ nhưng có thể phá vỡ kế hoạch, làm cho 1 sinh linh ra đời, dẫn đến nhiều hệ lụy về khả năng nuôi dưỡng, mâu thuẫn vợ chồng, đảo lộn cuộc sống người mẹ và của gia đình rất lớn và hệ lụy quan trọng cuối cùng là lựa chọn buộc phải phá thai.... nên nhiều tín hữu Công giáo tìm đến các phương pháp ngừa thai nhân tạo cho tiện lợi, chắc chắn và an toàn, theo sự cân nhắc của lương tâm và bất chấp giáo huấn. 

3. Nhà thờ thiếu cập nhật kiến thức về ngừa thai tự nhiên

Trong toàn bộ các phương pháp ngừa thai tự nhiên chỉ có Natural Cycles là hiệu quả nhất. Nhưng trong giáo lý hôn nhân, Giáo hội Công giáo chưa chính thức giới thiệu hay huấn luyện về Natural Cycles; thay vào đó, họ tập trung vào Billings, Sympto-Thermal, Creighton... và vẫn giới thiệu Ogino–Knaus (có hiệu quả rất thấp)! 

Natural Cycles chỉ được người ta tự biết đến, nhưng không nằm trong giáo trình chính thức. Điều đó nói lên sự lạc hậu, không cập nhật kiến thức về ngừa thai hiện đại

4. Tranh cãi nhất trong các phương pháp ngừa thai bị cấm

Trong các phương pháp trên, có 2 phương pháp ngừa thai đáng chú ý thường dùng

👉 Bao cao su: có hiệu quả kép (dual protection): vừa tránh thai vừa ngăn ngừa lây nhiễm bệnh qua đường tình dục (STI/STD).

👉 Xuất tinh ngoài:  thường được giới y khoa xếp vào nhóm phương pháp tránh thai tự nhiên (FABM truyền thống) vì không dùng thuốc, hormone, hay dụng cụ y tế.

Nhưng nhà thờ Công giáo vẫn cấm bao cao su và xuất tinh ngoài, vì cả hai đều được xem là “ngừa thai nhân tạo” (?!). 

Vấn đề này đã gây nhiều tranh cãi, nhất là về BCS khi BCS được xem là công cụ y tế hiệu quả, cứu sống hàng triệu người. Do vậy, giữa chủ trương của LHQ và giáo điều của Giáo hội có sự mâu thuẫn về bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giáo huấn luân lý. 

* Nhiều đời ĐGH (Gioan Phaolô II, Bênêđictô XVI và Phanxico) đã bị phỏng vấn "xoáy", hỏi thẳng về việc dùng bao cao su trong bối cảnh HIV/AIDS, Zika hoặc kiểm soát sinh sản. Các ngài đều lúng túng, lảng tránh trả lời hoặc trả lời tái khẳng định giáo huấn chống lại mọi hình thức ngừa thai nhân tạo, dẫn đến búa rìu của dư luận.

Riêng ĐGH Phanxicô có nói trong 1 cuộc phỏng vấn (năm 2015, trên máy bay từ Philippines về): “Một số người nghĩ để là người Công giáo tốt thì phải sinh thật nhiều con. Không đúng. Người Công giáo không cần sinh sản như thỏ. Điều quan trọng là làm cha mẹ có trách nhiệm.” Câu trả lời này nhấn mạnh lại tinh thần “responsible parenthood – làm cha mẹ có trách nhiệm”, để ngỏ cho việc:

👉 Khuyến khích các đôi vợ chồng suy xét theo lương tâm cá nhân và đối thoại với linh mục? 

👉 Vợ chồng được quyền cân nhắc điều chỉnh sinh con dựa trên lý do chính đáng (sức khỏe, kinh tế, tinh thần…)? 

4. Các chức sắc cao cấp của Vatican lảng tránh nói về ngừa thai 

Trong vài chục năm qua, các chức sắc cao cấp của Vatican (kể cả Giáo hoàng) ít khi trực tiếp nhắc tới “ngừa thai”, nhất là theo nghĩa hẹp là tránh thai nhân tạo.

Giáo hội tập trung nhiều hơn vào:
👉 Phá thai (abortion).
👉 Hôn nhân và gia đình (Familiaris Consortio, Amoris Laetitia).
👉 Đồng tính, gender, ly dị tái hôn.

Có thể Vatican muốn tránh gây chia rẽ thêm trong cộng đoàn, vì đa số giáo dân đã không tuân thủ nghiêm túc Humanae Vitae.  

5. Có mâu thuẫn về lập luận - thực tiễn và luân lý trong chủ trương chống ngừa thai của Giáo hội Công giáo (Humanae Vitae):

5.1. Humanae Vitae chủ trương bảo vệ học thuyết truyền sinh nhưng vẫn cho phép ngừa thai?

Nguyên tắc cốt lõi về truyền sinh ở Humanae Vitae là: "Mọi hành vi vợ chồng phải giữ hai chiều kích bất khả phân ly":
1/ Kết hợp (unitative) – biểu lộ tình yêu vợ chồng.
2/ Truyền sinh (procreative) – mở ra cho sự sống mới.

Nhưng vẫn Thông điệp này vẫn cho phép vợ chồng được áp dụng phương pháp ngừa thai tự nhiên. Việc này không nhằm mục đích nào khác là để ngăn ngừa có thai (không cho sự sống ra đời, không truyền sinh). Đây là mâu thuẫn lớn.

5.2. Giáo hội Công giáo chống phá thai nhưng ngăn cấm ngừa thai (nhân tạo, có hiệu quả cao). Giữa 2 chủ trương này có mối liên hệ gì với nhau?

Humanae Vitae chủ trương chống phá thai triệt để, xem là tội nặng ngang với tội giết người nhưng việc chống ngừa thai bằng phương pháp nhân tạo (tiện lợi, ít sai sót, có hiệu quả cao) lại chính là nguyên nhân chính dẫn đến là phá thai và nhất là phá thai không an toàn, có nguy cơ tử vong cao ở người phụ nữ. Đó có phải là gián tiếp giết người?

Bằng chứng từ nghiên cứu toàn cầu cho thấy:
1. WHO, Guttmacher Institute, UNFPA: 

- Ở những nước có tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai cao, tỷ lệ phá thai thường giảm.
Ví dụ: Đông Âu và Trung Âu – sau khi tăng tiếp cận biện pháp tránh thai hiện đại, số ca phá thai giảm mạnh từ thập niên 1990 đến nay.
- Ở các nước nghèo/châu Phi: dù phá thai bị cấm hoặc hạn chế, tỷ lệ phá thai vẫn cao do nhu cầu tránh thai không được đáp ứng (unmet need).

2. Nghiên cứu Lancet (2018): ~44% số ca phá thai toàn cầu xảy ra ở phụ nữ không dùng hoặc dùng sai biện pháp tránh thai.

3. Nghiên cứu Guttmacher Institute (2018, 2020): các vùng có tỷ lệ sử dụng tránh thai hiện đại thấp (chỉ dùng Xuất tinh ngoài, Ogino, FABM truyền thống) có tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn và phá thai cao hơn.

4. UNFPA cảnh báo: hơn 60 % mang thai ngoài ý muốn dẫn đến phá thai, và 45 % các ca phá thai là không an toàn, góp phần vào 5–13 % tổng số tử vong mẹ toàn cầu.

Kết luận:

👉 Tiếp cận rộng rãi biện pháp tránh thai hiện đại → giảm đáng kể số ca mang thai ngoài ý muốn → giảm phá thai.

👉 Đáp ứng nhu cầu chưa được thỏa mãn về tránh thai (unmet need) là một trong những cách hiệu quả nhất để giảm nạo phá thai không an toàn, đồng thời bảo vệ sức khỏe bà mẹ.  

Humanae Vitae về chống ngừa thai nhân tạo đã bị rất nhiều phản bác từ thần học gia, giám mục, cả các phong trào giáo dân và bị dị ứng từ xã hội về nhiều khía cạnh

👉 Thần học: đặt nặng luật tự nhiên, chưa chú trọng tình yêu – hiệp thông. Quá nhấn mạnh luật tự nhiên và cấu trúc sinh học, mà ít quan tâm đến bối cảnh xã hội, gia đình, tâm lý.  Việc ngừa thai không làm mất đi bản chất yêu thương trong đời sống vợ chồng.
👉 Đạo đức: coi nhẹ lương tâm cá nhân. Lương tâm cá nhân phải có quyền quyết định sau cùng: vợ chồng có thể sử dụng biện pháp ngừa thai nhân tạo khi họ xét thấy đó là lựa chọn tốt nhất để sống trách nhiệm.
👉 Xã hội: làm nặng gánh cho phụ nữ, ngăn cản y tế công cộng.

- Thông điệp không quan tâm đủ đến quyền phụ nữ trong việc kiểm soát thân thể và sức khỏe sinh sản.
- Việc cấm thuốc tránh thai và bao cao su khiến phụ nữ, nhất là ở các nước nghèo, phải chịu hậu quả nặng nề (mang thai ngoài ý muốn, phá thai không an toàn, tử vong mẹ).

👉 Giáo hội học: gây chia rẽ nội bộ và khủng hoảng uy tín.
Yêu cầu của Humanae Vitae quá lý tưởng, không thực tế với đời sống hôn nhân bình thường, nên khi áp dụng sẽ:

- Gây ra việc xa rời bí tích Hòa giải (vì nhiều tín hữu cảm thấy “luôn phạm tội”), tạo ra khoảng cách giữa tín hữu - Giáo hội 

- Quan trọng hơn hết là ngày càng đẩy các tín hữu trở thành người chai lì, bất chấp với các giáo huấn của Giáo hội hoặc trở thành  những người "tín hữu không thực hành" (Non-practicing Catholics)

Ngoài ra còn tạo ra mâu thuẫn - khoảng cách giữa tín điều và nền tảng đạo đức với các tôn giáo khác và với thế giới đương đại.

MS