Lịch sử Trung tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu (factcheck) | Peter Thiên

[Mikali Nguyễn]

Trung tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu

Nếu nói Huế là trung tâm kinh đô của các triều đại vua chúa của người Việt cổ thì Đà Nẵng được coi là kinh đô của nền văn hóa rực rỡ của Vương Quốc người Chăm xưa.
Trà Kiệu trên vùng đất đồi là kinh thành của các Vua, Mỹ Sơn một thung lũng thần linh, đền thờ thần của người Chăm còn Hội An là trung tâm thương mại sầm uất nhất của vùng thời đó, có nhiều thương gia Nhật - Ấn - Trung qua lai buôn bán và còn lưu lại nhiều dấu tích ở Hội An.
Trà Kiệu - Mỹ Sơn - Hội An nằm trên đỉnh của một tam giác có dòng sông Thu Bồn chảy qua mà thượng nguồn là Trà Kiệu chảy qua Mỹ Sơn và phần hạ nguồn chính là Hội An.
Qua chiến tranh tàn phá chỉ còn lưu lại ít dấu vết. Cũng có dư luận cho rằng Trung tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu được xây dựng từ 1596 (điều này cũng có lý vì triều đại của các Vua Chăm xây dựng từ thế kỷ 13) do các cha dòng Augustino và được sửa chữa nhiều lần... trên nền của kinh đô người Chăm.
Trung tâm TM Trà Kiệu được Google map đánh giá 4 sao về xếp hạng du lịch và hành hương.TT Thánh Mâu được xây trên cao rồi phía sau tượng đài Đức Mẹ có một nhà thờ lên cao gấp đôi. U80 để lên tới nhà thờ là cả phấn đấu

* Vì có nhiều đoạn bị nghi ngờ về mặt lịch sử nên bị factcheck ở bên dưới.

 

 

 

 

FACTCHECK

1. Huế là trung tâm kinh đô của các triều đại vua chúa của người Việt cổ?

Không đúng:
Người Việt cổ: Khái niệm "người Việt cổ" khá rộng, bao gồm nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau, từ thời các quốc gia cổ đại Âu Lạc, Văn Lang cho đến trước khi nhà Nguyễn thống nhất đất nước. Trong suốt thời kỳ này, trung tâm chính trị của người Việt di chuyển nhiều nơi, không cố định ở Huế.
Các triều đại vua chúa: Việt Nam có lịch sử lâu dài với nhiều triều đại phong kiến khác nhau, mỗi triều đại thường có kinh đô riêng. Ví dụ:
- Thời Hùng Vương: Kinh đô của các vua Hùng được cho là nằm ở vùng đất Phong Châu (nay thuộc Phú Thọ).
- Thời Âu Lạc: Kinh đô của An Dương Vương là ở Cổ Loa (Hà Nội).
- Các triều đại Lý, Trần, Lê Sơ: Kinh đô chủ yếu đặt ở Thăng Long (Hà Nội).

Huế trở thành trung tâm kinh đô của Việt Nam trong một giai đoạn lịch sử sau đây:
- Thời chúa Nguyễn: Từ thế kỷ 17, chúa Nguyễn đã chọn Phú Xuân (Huế) làm kinh đô của Đàng Trong.
- Thời nhà Nguyễn: Sau khi thống nhất đất nước, vua Gia Long quyết định tiếp tục xây dựng Huế thành kinh đô của cả nước. Kinh thành Huế được xây dựng quy mô lớn, trở thành biểu tượng của quyền lực nhà Nguyễn trong suốt hơn 140 năm.

Tóm lại:
Huế là trung tâm kinh đô của Việt Nam trong giai đoạn nhà Nguyễn (1802-1945), chứ không phải của "các triều đại vua chúa của người Việt cổ"

2. Đà Nẵng được coi là kinh đô của nền văn hóa rực rỡ của Vương Quốc người Chăm xưa?

Không đúng
Kinh đô của Vương quốc Chăm Pa xưa không cố định một nơi.
Vương quốc Chăm Pa, một nền văn minh rực rỡ từng tồn tại ở miền Trung Việt Nam, đã trải qua nhiều giai đoạn lịch sử với những biến động về lãnh thổ và trung tâm quyền lực. Do đó, kinh đô của họ cũng di chuyển qua nhiều địa điểm khác nhau.
Một số kinh đô nổi tiếng của Chăm Pa:
- Indrapura: Nằm ở vùng Amaravati (khoảng vùng Quảng Nam ngày nay), Indrapura được coi là một trong những kinh đô quan trọng của Chăm Pa.
- Vijaya: Kinh đô này nằm ở vùng Vijaya (khoảng vùng Bình Định ngày nay) và là trung tâm chính trị của Chăm Pa trong một thời kỳ dài.
- Virapura: Nằm gần Phan Rang ngày nay, Virapura là kinh đô của Chăm Pa vào khoảng thế kỷ VIII và IX.
Tóm lại:
Đà Nẵng không phải là kinh đô chính thức của Vương quốc Chăm Pa trong suốt thời kỳ tồn tại của vương quốc này.
Tuy nhiên, khu vực Đà Nẵng ngày nay nằm trong vùng đất từng thuộc quyền kiểm soát của Chăm Pa và có nhiều di tích Chăm Pa cổ xưa. Vùng đất này được gọi là Amaravati trong các văn bản cổ của Chăm Pa.

3. Trà Kiệu là kinh thành của các vua người Chăm?

Đúng:
Nằm tại vị trí ngày nay là làng Trà Kiệu, xã Duy Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là Kinh thành Simhapura của vương quốc Champa. Simhapura, hay còn gọi là Kinh thành Sư Tử, là một trong những kinh đô quan trọng nhất của vương quốc Champa. Simhapura được thành lập vào khoảng cuối thế kỷ 4 đầu thế kỷ 5, từng là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của vương quốc Champa trong một thời gian dài.

4. Trung tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu được xây dựng từ 1596 do các cha dòng Augustino...?

Không đúng.
3.1. Ngôi nhà thờ đầu tiên: 

- Theo các tư liệu lịch sử, ngôi nhà thờ đầu tiên tại Trà Kiệu được xây dựng vào khoảng năm 1628. Tuy nhiên, đây không phải là ngôi nhà thờ mà chúng ta thấy ngày nay.
- Theo tư liệu chính thức, Đức Mẹ Trà Kiệu là tên gọi mà người công giáo Việt Nam dùng để gọi Đức Maria trong đền thờ được xây dựng năm 1898,

3.2. Năm Công giáo du nhập vào VN:

Công giáo có mặt tại Việt Nam từ thế kỷ 16. Theo dữ liệu được chính sử của VN ghi nhận, năm 1533 là năm đạo Công giáo du nhập vào VN, được thiết lập vững chắc bởi các thừa sai Dòng Tên Bồ Đào Nha và Ý vào đầu thế kỷ 17. Nền tảng truyền giáo do các tu sĩ Dòng Tên xây dựng được tiếp nối bởi Hội Thừa sai Paris Pháp và Dòng Đa Minh Tây Ban Nha.

3.3. Các cha dòng Augustinô vào VN:

Theo lịch sử các cha dòng Augustinô đã có mặt tại vùng đất Quảng Nam, bao gồm cả Đà Nẵng, vào khoảng cuối thế kỷ 16 và đầu thế kỷ 17, không phải vào đầu TK 16. Tu sĩ nổi bật là Huynh Rafael da Madre de Deus

MS