Cai trị, chủ nghĩa độc đoán, vụ Rupnik: Đức Phanxicô trả lời các chỉ trích | Phanxico.vn
Minh Nguyen Quang
Cai trị, chủ nghĩa độc đoán, vụ Rupnik: Đức Phanxicô trả lời các chỉ trích
Trong một phỏng vấn với hãng thông tấn Mỹ Associated Press được đăng ngày thứ tư 25 tháng 1, lần đầu tiên kể từ sau khi Đức Bênêđictô XVI qua đời, Đức Phanxicô nhắc lại những trách cứ mà ngài là mục tiêu. Ngài cũng tuyên bố, ngài chưa bao giờ can thiệp vào vụ Rupnik, vụ được đặt theo tên của một tu sĩ Dòng Tên người Slovenia bị buộc tội cưỡng hiếp một số phụ nữ.
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2023-01-25
Ngày
thứ ba 24 tháng 1, Đức Phanxicô trả lời phỏng vấn hãng thông tấn AP,
trong đó ngài nhắc lại những lời chỉ trích chống ngài trong những ngày
gần đây. DOMENICO STINELLIS/AP
“Một cái mụn nổi”. Với phong cách thẳng thắn đặc trưng của ngài, lần đầu tiên Đức Phanxicô trả lời một loạt chỉ trích ngài đã hứng chịu kể từ sau khi Đức Bênêđictô XVI qua đời. Trong một phỏng vấn dành cho hãng thông tấn AP của Mỹ, ngài phản ứng với những tiếng nói đã nổi lên trong những tuần gần đây, đặt câu hỏi về quan hệ của ngài với giáo hoàng danh dự, cách quản trị và những định hướng triều giáo hoàng của ngài. Những lời chỉ trích lớn tiếng, một điều hiếm thấy ở Vatican càng bị khuếch đại do cái chết bất ngờ của hồng y người Úc George Pell.
Ngài nói: “Nó giống như bị mụn nổi, nó làm khó chịu, nhưng thà chỉ trích rõ ràng như vậy hơn là im lặng.” Như thường lệ, ngài chọn cách tầm thường hóa những lời chỉ trích này, liên hệ chúng với một loại hình thức hao mòn triều giáo hoàng của mình hơn là liên hệ đến cái chết của Đức Bênêđictô XVI.
Ngài nhớ lại: “Chính quyền đang mệt mỏi. Khi tôi mới đắc cử, phản ứng đầu tiên là mọi người ngạc nhiên: Một người da đỏ ở Nam Mỹ, để xem bây giờ ông làm được những gì, ông đề nghị gì. Mới đầu là những điều tốt đẹp, sau đó họ bắt đầu nhìn thấy những khiếm khuyết tôi mắc phải, cách suy nghĩ khác biệt. Điều này không làm hài lòng một số người, và có những lời chỉ trích.”
Đức Phanxicô thừa nhận: “Chúng ta muốn họ không chỉ trích để được bình yên, nhưng tôi thích họ nói ra hơn vì như thế mới có tự do ngôn luận.” Với vài lời này, ngài ném quả bóng trở lại vào chân những người chỉ trích ngài, đặc biệt là những người cáo buộc ngài quá độc tài hoặc không nhường chỗ cho đối thủ.
“Chỉ trích giúp chúng ta trưởng thành và làm mọi thứ tốt hơn”
Ngài nói: “Nếu không như vậy, thì sẽ có một loại độc tài về khoảng cách, như tôi thường nói, một chế độ độc tài mà hoàng đế ở đó và không ai có thể nói với ông bất cứ điều gì. Không, cứ để họ nói vì… chỉ trích giúp chúng ta phát triển và làm mọi thứ tốt hơn.”
Ngài nói thêm: “Nhưng nếu chúng hợp pháp, thì những lời chỉ trích nên ‘nói thẳng’ vì đó là cách để tất cả chúng ta lớn lên, phải không?”, ngài dường như muốn nhấn mạnh đến sự thiếu can đảm của những người chỉ trích hành động của ngài mà không lộ diện. Tuy nhiên, ngài đã có những nhận xét rất tích cực về hồng y Pell, một trong những người chỉ trích nặng nhất, hồng y là tác giả của bản ghi nhớ ẩn danh gây khó chịu cho ngài và cho ban quản trị của ngài.
Ngài nói: “Họ nói hồng y chỉ trích tôi, đó là điều tốt, ngài có quyền. Chỉ trích là quyền của con người. Hồng y là người xuất chúng. Đáng kinh ngạc.” Dù trong riêng tư hay công khai, Đức Phanxicô chưa bao giờ che giấu sự ngưỡng mộ của ngài với hồng y Pell, người mà ngài cho rằng sức mạnh của cá tính cần thiết để khởi động cuộc cải cách tài chính của Giáo triều.
Trong cuộc phỏng vấn này, ngài cũng trả lời các loại chỉ trích khác đã xuất hiện ở Rôma kể từ tháng 11: liên quan đến việc Vatican quản lý vụ linh mục Dòng Tên Marko Rupnik, nghệ nhân tranh khảm bị một số phụ nữ cáo buộc lạm dụng tình dục rất nghiêm trọng. Ngài nhận xét: “Với tôi, đây thực sự là một bất ngờ. Với một nghệ sĩ lớn ở cấp độ này, là cả một bất ngờ lớn và là một vết thương.”
Rupnik? “Tôi không liên quan gì đến vụ này”
Đức Phanxicô dứt khoát phủ nhận việc ngài can thiệp vào trường hợp này, đặc biệt ở hai điểm. Đầu tiên, ngài nói ngài đã không dỡ bỏ vạ tuyệt thông cho linh mục Rupnik, người đã bị xử phạt rất ngắn năm 2020 vì đã giải tội cho một phụ nữ mà ông đã tấn công tình dục. Nhưng lệnh trừng phạt này – nghiêm trọng nhất trong luật nội bộ của Giáo hội công giáo – đã được dỡ bỏ chưa đầy một tháng sau đó.
Sau đó, ngài nói ngài không đưa ra một chỉ dẫn nào cho Bộ Giáo lý Đức tin, khi bộ loại tất cả phiên tòa giáo luật nào chống lại linh mục vì đã hết thời hiệu. Ngài nói: “Tôi không liên quan gì đến việc này”, ngài xác nhận thời hiệu sẽ dỡ bỏ một cách có hệ thống khi một linh mục có hành vi bạo lực tình dục với trẻ vị thành niên hoặc người lớn dễ bị tổn thương.
Ngài bào chữa: “Đây là những công cụ pháp lý để đảm bảo, nếu không có điều này, công lý sẽ trở nên rất dễ thao túng. Ngài khẳng định, sự can thiệp duy nhất của ngài là đảm bảo hồ sơ được xem xét “trước tòa án bình thường”, theo tiến trình cổ điển. Ở đây, một lần nữa, đây là cách để ngài trả lời những chỉ trích, đặc biệt là của những người cho rằng, như hồng y Gerhard Müller, cựu bộ trưởng bộ Giáo lý Đức tin trong quyển sách ngài vừa xuất bản, cho rằng những người thân cận với giáo hoàng được đối xử đặc biệt.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Vụ Rupnik: Ai tố ai?
Dòng Tên yêu cầu linh mục Marko Rupnik ở gần Rôma trong thời gian ‘điều tra sơ bộ đang diễn ra’