Mikali Nguyễn
Ba tuần sau khi Đức Giáo hoàng được nhập viện tại Phòng khám Gemelli vào ngày 14 tháng 2 vì căn bệnh mãn tính, dấu hiệu của một “giai đoạn lâm sàng” trong triều đại của Ngài đã hiện hữu rõ nét. Nếu các bác sĩ cùng đội ngũ y tế vượt qua được giai đoạn khẩn cấp này, Vatican sẽ bước vào một kỷ nguyên chuyển mình với các đặc điểm sau:
1.
Ngừng dùng thuốc
tạm thời
Các vấn đề về hô hấp phức tạp, khiến Ngài phải nhập viện với nhiều cơn cấp tính
đe dọa tính mạng, phần nào do việc điều trị viêm phế quản mãn tính bằng liều
cortisone cao – một liệu pháp không thể kéo dài mà không làm suy yếu hệ miễn
dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Để kéo dài cuộc sống, Giáo hoàng sẽ cần sự
chăm sóc y tế chuyên nghiệp ngay tại Vatican, thay vì chỉ dựa vào đội ngũ bác
sĩ chuyên gia của Gemelli khi tình hình đã quá trầm trọng.
2.
Cải thiện điều
kiện sống
Truyền thông Ý gần đây đã nhiều lần bàn tán về việc cải tạo căn hộ của Giáo
hoàng tại nhà khách Santa Marta, nhằm phù hợp với nhu cầu của một người cao
tuổi dễ bị nhiễm trùng và mắc các bệnh về hô hấp. Trong khi đó, căn hộ tại Cung
điện Tông đồ – dù dễ được trang bị công nghệ y tế hiện đại – có thể không đáp
ứng được mong muốn “ở giữa mọi người” của Ngài.
3.
Chấm dứt những
chuyến đi dài mỏi mòn
Chuyến hành trình gian khổ đến Indonesia, Đông Timor, Paua New Guinea và
Singapore vào tháng 9 năm ngoái có thể sẽ là lần cuối cùng Giáo hoàng đảm nhận
một chuyến đi quá dài. Việc điều chỉnh thời gian bay và thích ứng với khí hậu,
múi giờ khác biệt sẽ càng khó khăn hơn, làm hạn chế khả năng tham gia các
chuyến đi xa. Trong trường hợp tốt nhất, những chuyến đi ngắn như chuyến đi đến
Nicaea nhân dịp Công đồng vẫn có thể được duy trì.
4.
Giảm bớt số lượng
sự kiện công khai và bài phát biểu
Ngay trước khi nhập viện, Giáo hoàng đã từng rút ngắn các bài phát biểu dài,
thỉnh thoảng nhường một phần lời nói cho nhân viên phụ đọc. Hình thức này có
khả năng được duy trì sau khi Ngài trở về Vatican, đồng nghĩa với việc số lượng
các cuộc gặp gỡ trực tiếp và các bài phát biểu chính thức sẽ giảm đi đáng kể –
mặc dù sức hấp dẫn cá nhân của Ngài vẫn không thể thay thế hoàn toàn.
5.
Giữ vững quyền
lực cá nhân
Khác với giai đoạn cuối triều đại của Giáo hoàng John Paul II, trong ba tuần
đầu tại phòng khám, không có dấu hiệu cho thấy Giáo hoàng Francis sẽ chuyển
giao quyền quản lý hoặc chia sẻ vai trò quyết định với các nhân viên chủ chốt.
Ngài vẫn tự chủ trong các quyết định về nhân sự và cải cách, không trao quyền
tự do tương tự như các vị giáo hoàng tiền nhiệm.
6.
Biến đổi nhân sự
và cơ cấu quản lý
Ngay từ những tuần đầu nhập viện, rõ ràng rằng kinh nghiệm của Giáo hoàng trong
các quyết định nhân sự và dự án cải cách vẫn còn nguyên giá trị. Đặc biệt, đối
với Thành phố Vatican và Giáo triều La Mã – dù đã có cải cách hiến pháp
"Praedicate evangelium" từ tháng 3 năm 2022 – vẫn còn nhiều vấn đề
cần giải quyết. Gánh nặng tài chính buộc Ngài phải thành lập ủy ban gây quỹ
ngay khi đang nằm viện, trong khi việc cải tổ ban lãnh đạo tại giáo phận Rome
dần cho thấy kết quả khả quan.
7.
Thượng Hội Đồng
Thế Giới chưa chấm dứt nhiệm kỳ
Các dự án cải tổ về kỷ luật, giáo luật và giáo điều vẫn còn đang được Thượng
hội đồng Thế giới triển khai. Những nhân vật chủ chốt như Hồng y Gianfranco
Ghirlanda, Tổng giám mục Filippo Iannone và đặc biệt là Tổng Giám mục Fernandez
– người có mối quan hệ mật thiết với Giáo hoàng – đang đóng vai trò quan trọng
trong công cuộc đưa ra những thay đổi cần thiết. Đồng thời, Hồng y Mario Grech
và Hồng y Jean-Claude Hollerich cũng sẽ tiếp tục thúc đẩy chương trình “chuyển
đổi theo hướng công đồng” của Giáo hội.
8.
Nâng tầm vai trò
của Parolin và các cộng sự quốc tế
Nếu Giáo hoàng ngày càng hạn chế các chuyến đi quốc tế và giảm bớt cuộc gặp gỡ
với các nguyên thủ quốc gia, thì Hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin và Bộ
trưởng Ngoại giao Paul Gallagher sẽ trở thành những nhân vật chủ chốt của
Vatican trên trường quốc tế. Các chuyến thăm cấp nhà nước và hội nghị quốc tế
đã nhiều lần chứng tỏ vai trò của họ, đặc biệt khi Parolin vừa được ghi nhận đã
“tiếp kiến” Tổng thống Litva Gitanas Nauseda trong tuần thứ ba Giáo hoàng nhập
viện.
9.
Hội đồng Hồng y
ngày càng được lắng nghe
Trong bối cảnh sự hiện diện của Giáo hoàng giảm dần, các hồng y – những người
luôn mặc chiếc mũ đỏ đặc trưng – sẽ có cơ hội thể hiện vai trò của mình nhiều
hơn. Họ không chỉ đảm nhận việc đọc các bài phát biểu do Giáo hoàng duyệt mà
còn dẫn dắt các sự kiện quan trọng như buổi cầu nguyện Mân Côi hàng đêm tại
Quảng trường Thánh Peter.
Lm. Anmai, CSsR tạm dịch
https://katholisch.de/artikel/60007-neun-punkte-fuer-die-spaetphase-des-franziskus-pontifikats