Tại sao các Giáo hoàng thường ký tên với "PP" sau tên của họ | Lm. Anmai, CSsR

[Mikali Nguyễn]

TẠI SAO CÁC GIÁO HOÀNG (THƯỜNG) KÝ TÊN VỚI “PP” SAU TÊN CỦA HỌ

Trong lịch sử lâu dài của Giáo Hội Công Giáo, một chi tiết nhỏ nhưng đầy ý nghĩa đã thu hút sự chú ý của nhiều người: chữ viết tắt “PP” xuất hiện sau chữ ký của các giáo hoàng trên các tài liệu chính thức. Từ những sắc lệnh cổ xưa đến các thông điệp hiện đại, bạn sẽ thấy những dòng chữ như Franciscus PP., Benedictus XVI PP., hay Ioannes Paulus II PP. Những chữ cái này, tuy ngắn gọn, mang trong mình một câu chuyện sâu sắc về vai trò, sứ mệnh và truyền thống của giáo hoàng. Vậy “PP” thực sự có nghĩa là gì, và tại sao nó lại quan trọng đến vậy?

Trái ngược với những suy đoán phổ biến, “PP” không phải là viết tắt của Papa Pontifex (Cha Giáo Hoàng) hay Pater Patrum (Cha của các Cha). Những giả thuyết này, dù nghe có vẻ hợp lý, lại không chính xác. Thực tế, “PP” bắt nguồn từ tiếng Latin: Pastor Pastorum, có nghĩa là “Người Chăn Chiên của các Người Chăn Chiên.”

Danh hiệu này phản ánh vai trò cốt lõi của giáo hoàng trong Giáo Hội Công Giáo: một vị mục tử tối cao, người dẫn dắt không chỉ các tín hữu mà còn cả các giám mục – những người chăn chiên của các giáo phận trên toàn thế giới. Theo Sách Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo, giáo hoàng, với tư cách là Giám mục Rôma và người kế vị Thánh Phêrô, “là nguồn cội và nền tảng hiển nhiên của sự hiệp nhất của các giám mục và toàn thể tín hữu” (Sách Giáo Lý Công Giáo, số 882). Nói cách khác, giáo hoàng không chỉ là một nhà lãnh đạo quyền lực, mà còn là một mục tử chăm sóc đoàn chiên với tình yêu và trách nhiệm.

Việc sử dụng chữ viết tắt “PP” bắt đầu từ thời kỳ đầu Trung Cổ, khi các tài liệu chính thức của Giáo Hội cần một cách thức ngắn gọn để xác nhận vai trò của giáo hoàng. Phong cách này có thể được lấy cảm hứng từ truyền thống của các quan chức La Mã cổ đại, những người thường ký tên kèm theo chữ viết tắt của chức danh dân sự. Tuy nhiên, thay vì nhấn mạnh quyền lực thế tục, các giáo hoàng đã chọn một danh hiệu thiêng liêng hơn: Pastor Pastorum.

Trong bối cảnh lịch sử, chữ ký này không chỉ là một dấu ấn hành chính mà còn là một tuyên ngôn về bản chất của quyền uy giáo hoàng. Nó nhấn mạnh rằng giáo hoàng không cai trị như một vị vua trần thế, mà phục vụ như một người tôi tớ, được Chúa Kitô ủy thác để “chăm sóc chiên của Thầy” (Gioan 21:17). Qua nhiều thế kỷ, “PP” đã trở thành một phần không thể tách rời của truyền thống Vatican, xuất hiện trên các tài liệu từ sắc lệnh giáo luật đến các thông điệp gửi đến toàn thể Giáo Hội.

Chữ ký “PP” không chỉ là một chi tiết hành chính khô khan; nó mang trong mình ý nghĩa thần học sâu sắc. Danh hiệu Pastor Pastorum nhắc nhở cả giáo sĩ lẫn giáo dân rằng vai trò của giáo hoàng không dựa trên quyền lực tối cao, mà trên sứ vụ phục vụ. Mỗi giám mục trong Giáo Hội là một mục tử của giáo phận mình, nhưng giáo hoàng, với tư cách là người kế vị Thánh Phêrô, có trách nhiệm đặc biệt: hướng dẫn toàn thể Giáo Hội, đảm bảo sự hiệp nhất và trung thành với đức tin.

Sự khiêm nhường của chữ ký này đặc biệt nổi bật trong bối cảnh hiện đại, khi lãnh đạo thường được liên kết với quyền lực và địa vị. Trong khi các nhà lãnh đạo thế giới có thể sử dụng những danh hiệu hoa mỹ, giáo hoàng chọn một chữ viết tắt giản dị, nhấn mạnh vai trò của mình như một người cha thiêng liêng, một người chăn chiên đi giữa đoàn chiên. Điều này phản ánh lời dạy của Chúa Giêsu: “Ai muốn làm đầu thì phải làm người rốt hết, và làm tôi tớ mọi người” (Mác 9:35).

Thú vị thay, chữ viết tắt “PP” không chỉ giới hạn trong các tài liệu chính thức. Trong suốt lịch sử, nó đã xuất hiện trong nhiều hình thức nghệ thuật và kiến trúc của Giáo Hội. Từ các bức tranh khảm trong các nhà thờ cổ ở Rôma đến các bích họa thời Phục Hưng, “PP” thường được khắc hoặc vẽ bên cạnh tên của giáo hoàng, như một dấu ấn của sự hiện diện và quyền uy thiêng liêng.

Ví dụ, trong các dấu ấn giáo hoàng thời Trung Cổ, “PP” đôi khi được chạm khắc tinh xảo, kết hợp với các biểu tượng khác như chìa khóa của Thánh Phêrô hay vương miện giáo hoàng. Dù nhỏ bé, ký hiệu này luôn mang một sức mạnh biểu tượng, nhắc nhở người xem về vai trò của giáo hoàng như một cầu nối giữa truyền thống cổ xưa và hiện tại.

Trong một Giáo Hội Công Giáo toàn cầu, trải dài qua các châu lục và ôm trùm vô số nền văn hóa, chữ ký của giáo hoàng đóng vai trò như một biểu tượng mạnh mẽ của sự hiệp nhất. Mỗi khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô ký tên Franciscus PP., ngài không chỉ nói với tư cách là Giám mục Rôma, mà còn như một mục tử hiệp thông với mọi giám mục và tín hữu trên thế giới. Chữ “PP” là một lời nhắc nhở rằng, bất kể sự đa dạng về ngôn ngữ, văn hóa hay truyền thống, Giáo Hội vẫn được gắn kết bởi một đức tin chung và một sứ mệnh chung.

Hơn nữa, “PP” được giữ nguyên bất kể ngôn ngữ của tài liệu. Dù được viết bằng tiếng Latin, Ý, Pháp hay bất kỳ ngôn ngữ nào khác, ký hiệu này không thay đổi, như một tiếng vọng bền bỉ của truyền thống hàng thế kỷ. Sự nhất quán này càng làm nổi bật vai trò của giáo hoàng như một điểm tựa vững chắc trong một thế giới không ngừng biến động.

Trong thời đại mà quyền lực thường được đánh đồng với sự kiểm soát, “PP” mang đến một thông điệp ngược lại: lãnh đạo chân chính bắt nguồn từ tình yêu, sự phục vụ và trách nhiệm. Danh hiệu Pastor Pastorum nhắc nhở chúng ta rằng giáo hoàng, dù ở vị trí cao nhất trong Giáo Hội, không phải là một nhà cai trị xa cách, mà là một người cha, một người thầy, và một người bạn đồng hành trên hành trình đức tin.

Chữ ký khiêm tốn này cũng là một lời mời gọi đối với tất cả các tín hữu. Nó khuyến khích mỗi người, dù là giáo sĩ hay giáo dân, suy ngẫm về cách họ có thể sống như những “người chăn chiên” trong cộng đồng của mình – chăm sóc, hướng dẫn và yêu thương những người xung quanh, như Chúa Giêsu đã làm.

Lần tới khi bạn bắt gặp chữ ký Franciscus PP. hay bất kỳ chữ ký giáo hoàng nào khác, hãy dừng lại một chút để suy ngẫm về ý nghĩa sâu xa của nó. Đằng sau hai chữ cái nhỏ bé ấy là một câu chuyện dài hàng thế kỷ về đức tin, sự phục vụ và sự hiệp nhất. “PP” không chỉ là một chữ viết tắt; nó là một tuyên ngôn về bản chất của vai trò giáo hoàng: một người chăn chiên giữa các người chăn chiên, được gọi để dẫn dắt đoàn chiên với lòng khiêm nhường, tình yêu và sự tận tụy.

Trong một thế giới thường xuyên bị chia rẽ bởi quyền lực và tham vọng, “PP” là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng lãnh đạo cao cả nhất là lãnh đạo bằng trái tim của một mục tử – luôn sẵn sàng hy sinh vì đoàn chiên của mình.

Lm. Anmai, CSsR