Alphonse Family
Bài 4.
Giáo phái HTCĐCT: Tìm hiểu các nghi thức.
Khăn trùm đầu
* Ở Bài 3: "Giáo phái Đức Chúa Trời Mẹ: Có Đức Chúa Trời Mẹ?" ta đã phân tích và phản biện giáo lý cơ bản của HTCĐCT về việc rao giảng có ĐCT Mẹ. Ở các bài tiếp theo này ta sẽ tìm hiểu thêm về các nghi thức (hoặc được cho là nghi thức) của Giáo phái này, gồm: Khăn trùm đầu - Nước thánh (?)...- Nghỉ ngày Sabat thứ bảy....
* Nhìn chung một số nghi thức phụng vụ của Giáo phái có khuynh hướng bảo tồn, quay về lại với truyền thống ở vào thời kỳ đầu của các Cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi.
* Khác với Bài 3 nói trên, ở các tập tiếp theo tôi chỉ chú trọng tìm hiểu hơn là phản biện vì đây là các vấn đề có tính chất thứ yếu (mặc dù Giáo phái có nâng lên tầm trọng yếu đi nữa) thuộc về nghi thức, truyền thống mang tính đặc thù của mỗi đạo giáo.
* Ở Tập này, tôi chỉ giới hạn đối chiếu Khăn trùm đầu của phụ nữ dành cho nghi thức tôn giáo ở Giáo phái với Do Thái giáo và Kitô giáo. Tập này gồm 2 phần: Tìm hiểu về chủ trương đội Khăn Trùm đầu của Giáo phái và Lịch sử Khăn trùm đầu của Kitô giáo.
*****
Theo các nhà nghiên cứu, mạng che đầu hay khăn trùm đầu (Veil), mang nhiều tên gọi khác nhau, đã từng hay đang được sử dụng trong sinh hoạt và nghi thức tôn giáo ở Do Thái giáo, Tin Lành, Công giáo, Giáo hội Coptic, đạo Amish và Hồi giáo.
I. TÌM HIỂU CHỦ TRƯƠNG ĐỘI KHĂN TRÙM ĐẦU CỦA GIÁO PHÁI
Giáo phái này chủ trương người phụ nữ phải đội Khăn trùm đầu trong khi thực hiện nghi thức tôn giáo hay cầu nguyện ở nơi thờ phượng công cộng (nam không được trùm đầu). Việc buộc sử dụng Khăn trùm đầu đối với các tín hữu được Giáo phái diễn giải ở website chính thức dưới đây gồm Kinh thánh trích dẫn (chữ xanh) và Lập luận (chữ nâu):
http://vn.watv.org/truth/truth_life/content_veil.asp
Kinh thánh trích dẫn: Corinto I: 11: Cách ăn mặc của phụ nữ
4 Phàm nam nhân nào cầu nguyện hay nói tiên tri mà có lúp đầu, thì làm nhục cho (kẻ làm) đầu của mình. 5 Phàm người nữ nào cầu nguyện hay nói tiên tri lại không mang lúp trên đầu, thì làm nhục cho (kẻ làm) đầu của mình: vì cũng một thể như gái bị cạo đầu. 6 Nếu ngươì nữ nào không mang lúp, thì cứ cạo trọc đi! Nhưng nếu là nhục cho nữ giới khi bị xén tóc hay cạo trọc, thì hãy mang lúp!
7 Nam nhân không được mang lúp trên đầu, một khi là hình ảnh là ánh quang của Thiên Chúa; còn người nữ là ánh quang của nam nhân. 8 Vì không phải nam đã xuất tự nữ, nhưng nữ xuất tự nam! 9 Và cũng không phải người nam được dựng nên vì người nữ, nhưng người nữ vì người nam. 10 Vì lẽ đó người nữ phải có (lúp làm dấu) tùng quyền trên đầu, vì cớ các thiên thần. 11 Tuy nhiên trong Chúa, không nam, thì nữ chẳng có; và không nữ, thì nam cũng là không. 12 Vì cũng như người nữ có do tự người nam, thì người nam cũng có nhờ người nữ. Và mọi sự đều do tự Thiên Chúa.
13 Tự mình, anh em hãy xét lấy: người nữ không mang lúp mà cầu nguyện cùng Thiên Chúa, thì có xứng đáng không? 14 Chính thiên nhiên lại không dạy anh em rằng nam nhân mà tóc xõa là một sự ô nhục, 15 còn người nữ xõa dài là vinh dự cho họ đó ư? Là vì bộ tóc không khác gì tấm lúp ban sẵn cho nữ giới.
Từ đó Giáo phái đưa ra 3 lập luận chính cho rằng:
- Khăn Trùm Đầu là Mạng lịnh của Đấng Christ
- Khăn Trùm Đầu là sự Quan phòng Sáng tạo
- Khăn Trùm Đầu là lẽ tự nhiên mà Đức Chúa Trời ban cho
Bình chú:
- Đoạn Kinh thánh nói trên là trong Thư gửi tín hữu Corinto của sứ đồ Phaolô ở phần "Trật tự trong cộng đoàn. Trang phục của phụ nữ" cho thấy dường như việc phụ nữ phải trùm khăn khi cầu nguyện là bắt buộc. Bản dịch trên là bản dịch của GS Kinh thánh - Linh mục Nguyễn Thế Thuấn CSsR, được coi là bản dịch mang tính học thuật, có nói đến "lúp che đầu" (Giáo phái dịch là "Khăn che đầu"), lập đi lập lại 08 lần. Nhưng có điều lạ là ở bản dịch KPA sau này thì lại không nói gì đến vật thể này. Ta hãy xem bản dịch KPA của Nhóm phiên dịch Những Giờ Kinh Phụng vụ:
4Phàm người nam nào cầu nguyện hoặc nói tiên tri mà che đầu, thì hạ nhục Đấng làm đầu mình a. 5Phàm người nữ nào cầu nguyện hoặc nói tiên tri mà lại để đầu trần, thì làm nhục kẻ làm đầu mình b, vì người ấy như thể trọc đầu vậy. 6Người nữ mà để đầu trần, thì cứ cắt tóc đi ! Nhưng nếu cắt tóc hay trọc đầu là một điều xấu hổ đối với người nữ, thì hãy che đầu lại ! 7Người nam không được che đầu, bởi vì là hình ảnh và vinh quang của Thiên Chúa ; còn người nữ là vinh quang của người nam. 8Thật vậy, không phải người nam tự người nữ mà có, nhưng người nữ tự người nam. 9Cũng chẳng phải người nam được dựng nên vì người nữ, nhưng người nữ vì người nam. 10Bởi thế, người nữ phải mang trên đầu một dấu hiệu phục tùng c, vì có các thiên thần d. 11Tuy nhiên, trong Chúa, không nam thì chẳng có nữ, và không nữ thì chẳng có nam. 12Thật thế, như người nữ tự người nam mà có, thì người nam cũng bởi người nữ mà sinh ra, và mọi sự đều tự Thiên Chúa mà có.
13Anh em hãy tự xét xem : người nữ không che đầu mà cầu nguyện với Thiên Chúa thì có xứng hợp không ? 14Chính thiên nhiên lại không dạy anh em rằng người nam mà để tóc dài là điều ô nhục, 15còn người nữ mà để tóc dài thì lại là vinh dự cho họ đó sao ? Là vì Thiên Chúa ban cho người nữ mái tóc làm khăn che đầu.
Vì không có thời gian đối chiếu với Kinh Thánh bản gốc bằng chữ Hi Lạp nên tôi cũng chưa hiểu tại sao lại có sự khác lạ như vậy?
- Tuy nhiên, việc này thuộc về
truyền thống văn hóa hay nghi thức phụng vụ, mang tính chất kém bền vững (có thể thay đổi) trong tín ngưởng của từng dân tộc và trong từng thời kỳ, hơn là 1 vấn đề thuộc về tín lý có tính bất di, bất dịch.
Xem xét trong toàn bộ Kinh thánh Cựu ước lẫn Tân ước, không thấy có chỗ nào nói Đức Chúa Trời hay Chúa Giêsu có ra lệnh hay khuyên làm như vậy hoặc phê phán nếu không thực hành việc này.
* Ở Cựu ước: có những đoạn như Sáng thế Ký 24:65 , Dân Số 5:18 và Ê-sai 47: 2... cho thấy một số phụ nữ đã chọn đeo khăn choàng đầu vào thời kỳ Cựu ước. Tuy nhiên, như đã nói trên, không có đoạn Kinh Cựu Ước nào cho thấy có một mệnh lệnh hay phê phán nào từ Thượng Đế về việc buộc phụ nữ phải trùm đầu hay che đầu.
* Ở Tân ước: cũng chỉ có đoạn Thư Corinto I nói trên là có đề cập đến việc này.
Tuy nhiên đoạn Thư Corinto I này đã gây ra tranh cãi:
* Một số Giáo hội tin
rằng đây là chỉ dẫn mang tính chất bắt buộc trong mọi thời đại và ở mọi
địa phương nên vẫn giữ nguyên nghi thức này. Giáo phái HTCĐCT thuộc nhóm này, tuy nhiên khăn trùm đầu của họ có phần khác lạ so với các tôn giáo khác (xem hình bên dưới).
* Số khác cho rằng sở dĩ sứ đồ Phaolô nói như vậy vì đây thuộc về vấn đề văn hóa. Phaolô chỉ đơn giản là cố gắng chỉ dẫn để tạo ra một sự khác biệt về trang phục ăn mặc giữa những cô gái mại dâm Corinthian thời đó và những phụ nữ Cơ Đốc giáo tin kính. Theo cách giải thích đó, nhà thờ sẽ không buộc phải thực hành việc này.
* Có học giả cho rằng ở đoạn trên Corinto I (13-15) Phaolô có ý nói người phụ nữ nên xõa tóc dài khi cầu nguyện thay cho lúp đội đầu vì đó là vinh dự mà Thiên Chúa ban cho họ. Nhà thần học nữ quyền Katharine Bushnell đưa ra một cách diễn giải tương tự cho rằng Phaolô không có ý định bắt phụ nữ che đầu bằng một miếng vải trùm.
- Nghiên cứu về khăn trùm đầu của Do Thái giáo (Veiling in Jewish religion), là khởi nguồn của Kitô giáo, tôi không thấy ở luật Do Thái có bắt buộc phụ nữ đội khăn trùm đầu khi cầu nguyện[1].
* Sách Mishnah Ketubot 7:6, Mishna Berura 75:2, Even ha-Ezer 21:2, Rambam Hilkhot Ishut, 24... có nói phụ nữ phải trùm đầu, cấm để đầu trần khi đi ra đường (gần như Hồi giáo).
* Trang phục ra đường của phụ nữ Do thái giáo ở Iraq
* Sách Mishnah Ketubot 15b (hoàn thành trong thế kỷ II) có buộc cô dâu Do Thái phải mang 1 tấm mạng che. Thực ra phong tục này đã có từ lâu đời trước đó. Kinh Thánh cho ta biết khi Rebecca sắp cưới, đầu tiên cô khi gặp chú rể là Isaac, cô lấy tấm mạng che mặt mình.
Nói chung họ chỉ buộc phải che mặt hay trùm đầu khi đi ra đường hay vào dịp lễ cưới mà thôi.
Do vậy không có gì làm cơ sở để chứng minh cho lập luận của Giáo phái cho rằng đây là "Mạng lịnh của Đấng Christ", là sự "Quan phòng Sáng tạo" hay là "Lẽ tự nhiên mà Đức Chúa Trời ban cho" khi buộc phụ nữ phải đội Khăn trùm đầu khi cầu nguyện.
II. LỊCH SỬ KHĂN TRÙM ĐẦU CỦA KITÔ GIÁO[2]
Khăn trùm đầu sử dụng ở nơi thờ phượng công cộng, được thực hiện bởi hầu hết phụ nữ Kitô giáo cho đến cuối thế kỷ 20. Ngày nay nó là một tập quán ở thiểu số các Kitô hữu đương đại ở phương Tây, mặc dù nó vẫn được thực hiện ở các nơi khác trên thế giới, chẳng hạn như Nga, Ukraine, Ấn Độ, Pakistan và Hàn Quốc. Cách ăn vận của tín hữu Kitô giáo thay đổi theo vùng.
1. Giáo hội ban đầu:
Mạng che được các phụ nữ của Giáo hội sớm thực hiện. Điều này đã được chứng thực bởi nhiều nhà văn trong suốt nhiều thế kỷ đầu tiên của Kitô giáo.
- Nhà văn Kitô giáo thời kỳ đầu Tertullian (150–220) giải thích rằng trong thời của ông, nhà thờ Corinthia vẫn đang thực hành việc phủ đầu. Nhà thần học, Hippolytus của Rôma (170–236) khi đưa ra các chỉ dẫn cho các cuộc họp mặt tại nhà thờ nói "... tất cả phụ nữ đều phải được che đầu bằng một miếng vải mờ đục... "
- Lịch sử nhà thờ ban đầu cho thấy ở Rome, Antioch và Châu Phi việc che đầu đã trở thành tiêu chuẩn của Giáo hội.
- Nghệ thuật Kitô giáo thời kỳ đầu cũng xác nhận rằng phụ nữ mặc áo choàng che đầu trong khoảng thời gian này.
2. Trong lịch sử Công giáo:
Việc che đầu phụ nữ được Giáo hội Công giáo La mã thực hành cho đến khi Bộ Giáo Luật năm 1983 có hiệu lực:
- Trong lịch sử, vào thế kỷ V và VI, phụ nữ được yêu cầu phải có khăn che đầu khi nhận bí tích Thánh Thể, sau Công đồng Autun 578 và Angers. Tương tự như vậy, năm 585, Thượng Hội đồng Auxerre (Pháp) tuyên bố rằng phụ nữ phải đội mũ trùm đầu trong Thánh lễ. Thượng Hội đồng Rome năm 743 cũng tuyên bố rằng "Một người phụ nữ đang cầu nguyện trong nhà thờ mà không có đầu của cô được che sẽ mang lại sự xấu hổ, theo lời của thánh Tông Đồ". Vào thời Trung cổ, nhà thần học nổi danh Thomas Aquinas (1225-1274) nói rằng "người phụ nữ nên đeo một tấm che để chỉ ra trước Thiên Chúa rằng cô ấy là đối tượng khác với nam giới".
- Trong Bộ Giáo luật năm 1917, đó là một yêu cầu mà phụ nữ phải thực hiện bao gồm việc che đầu trong nhà thờ. Bộ luật này nói: "Phụ nữ phải có đầu được che và ăn mặc khiêm tốn, đặc biệt là khi họ tiếp cận với bàn thánh Chúa."
- Sau đó, việc che đầu không còn được đề cập cụ thể trong Bộ Giáo luật sửa đổi năm
1983 khi tuyên bố Bộ luật năm 1917 đã bị bãi bỏ. Theo Bộ luật mới, tất cả các tiêu chuẩn khác không
được đề cập có nghĩa đơn giản là bị bãi bỏ. Ở luật mới, không có điều khoản nào được đưa ra đề cập đến việc che đầu.
* Các nữ tu Công giáo
3. Trong lịch sử Tin Lành:
Trong số những người cải cách Tin Lành, Martin Luther, người sáng lập Giáo hội Lutheran, khuyến khích các bà mặc một tấm màn che khi ở nơi thờ phượng công cộng.
* Tranh vẽ nhà thờ thời Martin Luther, tất cả phụ nữ đều mang khăn che đầu
John Knox và John Calvin, lãnh đạo Giáo hội Cải cách, cả hai đều kêu gọi phụ nữ mang khăn trùm đầu. John Wesley, người sáng lập giáo phái Methodism, đã cho rằng phụ nữ, đặc biệt là trong hội đồng tôn giáo, nên "mang mạng che mặt của cô ấy".
Các nhà bình luận khác, những người đã ủng hộ việc che đậy đầu trong thời gian thờ phượng công cộng bao gồm John Gill, Charles Spurgeon, Matthew Henry, AR Fausset, AT Robertson, Harry A. Ironside và Charles Caldwell Ryrie .
Ở Thụy Điển, việc sử dụng mạng che
mặt là phổ biến trong thời kỳ cũ, nhưng đã bị mờ dần vào đầu thế kỷ 20. Và khi
phụ nữ ở quy mô rộng hơn bắt đầu đi nhà thờ mà không có tấm mạng che ở vào
giữa những năm 1920 thì từ đó nó không còn được quan tâm đến nhiều nữa....
Hình ảnh khăn trùm đầu ở các tôn giáo
* Khăn trùm đầu trước khi vào nhà thờ ở Nga và Orthodox Christian ở Kiev
* Khăn đầu của phụ nữ Do Thái giáo ở Israel
MS