Nhan dien email luong gat, ly do khong tiep xuc duoc nguoi ngoai trai dat, cach phan biet video do AI tao ra, goc do vui
huy...@juno.com
Kính thưa quí bạn
Hôm nay xin góp mặt cùng các bạn vài chuyện đời thường và một chuyện về tương lai:
1. Cách nhận diện một phishing email
2. Một bài báo phân tách rất đầy đú lý do tại sao chúng ta chưa tiếp xúc được với người ngoài trái đất (Extraterrestrial)
3. Thách thức lớn nhất về an ninh thông tin của thế kỷ 21: nhận biết video AI (trí tuệ nhân tạo làm giả)
4. Góc đố vui
HCD 3-Nov-2025
-----===<oOo>===-----
Cách nhận diện một phishing email:
Đây là cái email câu cá, dùng lấy information quan trọng của người lầm
Các dấu hiệu phishing rõ ràng:
- Tạo cảm giác khẩn cấp: Email đe dọa vô hiệu hóa account vào ngày mai (November 03) - đây là cách phổ biến để dụ dỗ nạn nhân hành động vội vàng mà không suy nghĩ.
- Link đáng ngờ: Email yêu cầu bạn "Click here to Re-login" - đây là cách phổ biến để dẫn nạn nhân đến trang web giả mạo để đánh cắp mật khẩu.
- Không thể trả lời: "THIS MESSAGE CANNOT BE REPLIED" - các công ty hợp pháp thường có trang web hay số phone giúp đở (help desk) khách hàng.
- Lý do mơ hồ: Nói về "changes to Terms of Service" một tháng trước nhưng không cụ thể, và yêu cầu "update" không rõ ràng là phải làm gì.
- Địa chỉ người nhận lặp lại: Email gọi nạn nhân bằng chính địa chỉ email "Dear huy...@juno.com" thay vì tên thật - dấu hiệu của email tự động gửi đi đến hàng loạt.
Đối phó:
- KHÔNG click vào bất kỳ link nào trong email này
- KHÔNG cho thông tin đăng nhập vào bất kỳ trang nào từ link này
- Nếu lo ngại, hãy trực tiếp vào website chính thức của Juno để kiểm lại account
- Xóa email này và đánh dấu là spam/phishing
-----===<oOo>===-----
Tôi tóm lượt và ghi thêm ít lời bàn “Mao Tôn Cương” cho đở lạt
Nguồn tin và chi tiết: https://discoverwildscience.com/the-fermi-paradox-explained-why-havent-we-found-aliens-yet-2-341518/?utm_source=flipboard&utm_content=DOGGODIGEST/magazine/animal+science
HCD : Tóm tắt nội dung bài báo (có thể bản dịch nguyên văn nằm dưới phần tóm tắt)
Bài báo “The Fermi Paradox Explained – Why Haven’t We Found Aliens Yet?” của Annette Uy (Discover Wild Science) giải thích một trong những câu hỏi vĩ đại nhất của nhân loại: “Nếu vũ trụ rộng lớn đến vậy, tại sao chúng ta vẫn chưa tìm thấy người ngoài hành tinh?” — gọi là Nghịch lý Fermi. Dưới đây là bản tóm tắt đầy đủ, dễ hiểu và chi tiết:
1. Nghịch lý Fermi là gì?
Vào năm 1950, trong bữa trưa tại Phòng thí nghiệm Los Alamos, nhà vật lý Enrico Fermi đột nhiên hỏi:
“Nếu có rất nhiều ngôi sao và hành tinh trong vũ trụ, thì mọi người đâu hết rồi?”
Câu hỏi tưởng đơn giản này nêu bật sự mâu thuẫn giữa xác suất cao có sự sống ngoài Trái Đất và sự im lặng tuyệt đối của vũ trụ — không tín hiệu, không bằng chứng, không liên hệ nào từ người ngoài hành tinh.
2. Phương trình Drake – Nền tảng cho việc tính xác suất
Năm 1961, nhà thiên văn Frank Drake đưa ra Phương trình Drake, nhằm ước lượng số nền văn minh có thể giao tiếp trong Dải Ngân Hà.
Phương trình xem xét nhiều yếu tố: tốc độ hình thành sao, tỉ lệ sao có hành tinh, khả năng xuất hiện sự sống, sự phát triển trí tuệ, và thời gian tồn tại của các nền văn minh.
Dù không có giá trị chính xác, phương trình cho thấy hàng nghìn nền văn minh có thể tồn tại — nhưng ta vẫn không nghe thấy gì.
HCD: Đa số các nhà thiên văn học dều cho là ngoài trái đất ra còn có những nơi khác trong vũ trụ có sinh vật. Và con số hành tinh có sinh vật rất lớn.
3. Giả thuyết “Bộ lọc lớn” (The Great Filter)
Đây là một trong những lời giải thích đáng sợ nhất:
Có thể sự sống thường xuyên bị chặn lại ở một bước phát triển cực khó.
- Nếu “bộ lọc” ở quá khứ, thì Trái Đất thật may mắn đã vượt qua (ví dụ: sự hình thành tế bào phức tạp, hoặc trí thông minh).
- Nếu “bộ lọc” ở tương lai, nhân loại có thể sẽ bị diệt vong trước khi trở thành loài du hành vũ trụ (do hủy diệt hạt nhân, biến đổi khí hậu, AI mất kiểm soát...).
→ Tức là, rất ít loài có thể sống sót đủ lâu để chạm đến các vì sao.
HCD: Tôi là tay ngang nhưng thấy điểu nầy là có thể đúng. Loài người sẽ bị diệt vong (tận thế) do tiến bộ về khoa học kỷ thuật trước khi đủ sức ngao du trong vũ trụ.
Thời gian truớc mặt không còn bao lâu nữa.
Thông báo gần nhất về Đồng hồ Ngày tận thế (Doomsday Clock) được đưa ra vào tháng 1 năm 2025 bởi Hội đồng Khoa học và An ninh của Bulletin of the Atomic Scientists (BAS). Hiện tại, Đồng hồ Ngày tận thế đang được đặt ở mốc: 89 giây trước nửa đêm
Tức là ngày tận thế cận kề, sẽ xảy ra trước khi con người đủ sức đi du hành khoải hệ mặt trời
4. Giả thuyết “Trái Đất hiếm có” (Rare Earth)
Có thể Trái Đất là trường hợp rất đặc biệt.
Sự sống phức tạp đòi hỏi hàng loạt điều kiện hoàn hảo:
- Khoảng cách “vừa đủ” từ Mặt Trời,
- Một Mặt Trăng lớn giúp ổn định trục quay,
- Sao Mộc hút bớt thiên thạch,
- Hoạt động địa chất (mảng kiến tạo) điều hòa khí hậu.
→ Khi tính tất cả yếu tố này, số hành tinh có điều kiện tương tự rất hiếm.
5. Có thể họ đang ở đây, nhưng ta không nhận ra
Nếu người ngoài hành tinh tiên tiến hàng triệu năm, tiến bộ của họ vượt xa trí tưởng tượng con người.
Họ có thể tồn tại dưới dạng năng lượng, trí tuệ máy, hoặc trong các chiều không gian khác.
Ta tìm kiếm tín hiệu radio, nhưng họ có thể giao tiếp bằng lượng tử hoặc trường hấp dẫn — vượt ngoài khả năng cảm nhận của ta.
Giống như con kiến cố hiểu Internet – hoàn toàn bất khả thi.
HCD: Có chỗ kỳ cục ở đây, đó là cụm danh từ “người ngoài hành tinh”. Tất cả các vật bay quang một ngôi sao (như mặt trời) đểu gọi là hành tinh, Hỏa tinh là mợt hành tinh. Thế mà gọi người ngoài hành tinh để chỉ sinh vật ngoài trái đất là trật lất. Trong tiếng Anh, thuật ngữ phổ biến nhất là "Extraterrestrial" (viết tắt là ET), có nghĩa đen là "ngoài Trái đất" (Extra- + Terrestrial).Nên gọi là “người ngoài trái đất” mới đúng,
6. Giả thuyết “Sở thú vũ trụ” (Zoo Hypothesis)
Theo giả thuyết này, các nền văn minh cao hơn biết đến Trái Đất, nhưng chủ ý tránh liên lạc.
Họ coi chúng ta như một khu bảo tồn sinh học, quan sát nhưng không can thiệp – như con người xem động vật trong rừng.
Có thể họ đang đợi loài người đủ trưởng thành trước khi công khai sự tồn tại của mình.
HCD: Y như chúng ta nhìn ổ kiến nhỏ xíu trong khu rừng già Amazon, không để ý tới.
7. Tự hủy trước khi du hành vũ trụ
Lịch sử cho thấy: khi trí tuệ đạt đến trình độ cao, nó cũng đồng thời tạo ra công cụ tự diệt – vũ khí hạt nhân, biến đổi khí hậu, AI, sinh học tổng hợp...
Khoảng thời gian từ khi phát triển tiến bộ đến khi tự diệt vong rất ngắn, khiến phần lớn loài thông minh không kịp rời hành tinh mình.
HCD: Nhà vật lý vĩ đại Albert Einstein.đã nói: "Tôi không biết Thế chiến thứ ba sẽ được chiến đấu bằng vũ khí gì, nhưng Thế chiến thứ tư loài người sẽ đánh nhau bằng gậy gộc và đá." ("I know not with what weapons World War III will be fought, but World War IV will be fought with sticks and stones.")
Tôi thấy là (đừng tin) chúng ta hiện đang ở trên bờ vực, sắp rơi xuống hố, rất gần.
8. Thuyết mô phỏng (Simulation Theory)
Nếu vũ trụ chỉ là một chương trình mô phỏng, thì “người điều khiển” có thể đơn giản không lập trình sự sống ngoài Trái Đất.
Ta không tìm thấy họ – vì họ không được tạo ra trong mã nguồn.
Hoặc cũng có thể, chúng ta bị giới hạn nhận thức để không bao giờ thấy được “ngoài khung chương trình”.
HCD: Thưa các bạn thuyết nầy vừa bị (tuần rồi) các nhà toán học chứng minh (bằng toán) là sai. Chúng ta không sống trong Matrix (ma trận của computer) đâu. Sẽ bàn tới sau nầy khi có dịp.
9. Rào cản thời gian và khoảng cách
Vũ trụ rộng khủng khiếp, 14 tỷ năm tuổi.
Các nền văn minh có thể đã xuất hiện và biến mất hàng triệu năm trước.
Ngay cả khi tồn tại, tín hiệu của họ phải mất hàng nghìn năm ánh sáng mới đến được Trái Đất – và có thể đã quá muộn.
10. Trí tuệ khác biệt hoàn toàn
Có thể trí thông minh ngoài hành tinh không giống con người.
Nó có thể là ý thức của hành tinh, từ trường sao, hoặc mạng sinh học tập thể.
Ta chỉ nhận ra trí tuệ khi nó giống mình – nên những hình thức khác ta không biết cách nhận diện.
11. “Rừng Tối” – sự im lặng có chủ đích
Theo lý thuyết “Dark Forest”:
Mọi nền văn minh đều im lặng vì sợ bị tiêu diệt.
Trong “rừng vũ trụ” tăm tối, ai phát tiếng động trước sẽ bị kẻ khác săn lùng.
Do đó, các loài thông minh ẩn mình tuyệt đối – nghe nhưng không nói.
HCD: Thuyết nầy thấy có lý theo kiểu suy nghĩ theo lối của loài người. Không dám lên tiếng.
12. Sự trì trệ công nghệ
Một khi loài nào đó đạt đến cuộc sống hoàn hảo, họ mất động lực khám phá không gian.
Khi mọi nhu cầu đã được đáp ứng, họ chỉ muốn hưởng thụ hoặc sống trong thế giới ảo, thay vì mạo hiểm ra vũ trụ khắc nghiệt.
13. “Thế giới đại dương”
Nhiều hành tinh có thể được bao phủ hoàn toàn bởi biển sâu, nơi sinh vật thông minh không thể phát triển tiến bộ – vì không có lửa, kim loại, hay điện.
Những nền văn minh này có thể cao cấp về sinh học, nhưng mãi mãi bị nhốt trong nước.
14. Hạn chế năng lượng và tài nguyên
Du hành giữa các vì sao đòi hỏi năng lượng khổng lồ.
Ngay cả nền văn minh tiên tiến cũng có thể không đủ tài nguyên hoặc lý do kinh tế để thực hiện.
Phần lớn có thể chỉ khai thác khu vực lân cận, chứ không bay xa tới Trái Đất.
HCD: Tôi là tay ngang, nhưng tôi không nghĩ như vậy. Năng lượng tràn đầy vũ trụ nếu biết cách thì thu dùng được chúng.
15. “Berserker” – Máy móc hủy diệt
Một giả thuyết đen tối khác cho rằng các cỗ máy tự nhân bản (berserker probes) được tạo ra bởi nền văn minh đã diệt vong, đang quét sạch mọi trí tuệ mới nổi để duy trì sự “im lặng” của vũ trụ.
Nếu đúng, mọi nền văn minh đều bị xóa sổ trước khi phát triển đủ mạnh.
16. Chúng ta đang tìm sai chỗ
Con người hiện chỉ tập trung tìm kiếm quanh các ngôi sao giống Mặt Trời, trong khi phần lớn sao trong vũ trụ là sao lùn đỏ.
Các nền văn minh có thể tồn tại quanh loại sao này, hoặc sống trong các công trình nhân tạo ngoài rìa hệ sao – nơi ta chưa hề quan sát.
HCD: Tại sao chúng ta tìm, họ (người ngoài trái đất) sẽ tìm chúng ta. Chúng ta đâu đủ sức tìm thấy được các vị “thần tiên”, nếu họ cố tình né tránh, không xuất hiện cho chúng ta nghe thấy.
17. “Hậu sinh học” – ý thức kỹ thuật số
Nền văn minh tiên tiến có thể rời bỏ cơ thể vật lý, chuyển thành ý thức số hoặc trí tuệ nhân tạo, tồn tại trong môi trường ảo hoặc năng lượng.
Những dạng sống này không cần hành tinh, không phát sóng radio, và vô hình trước cas kỷ thuật của chúng ta hiện có.
18. Có thể ta chỉ cần chờ thêm thời gian
Chương trình SETI mới hoạt động hơn 60 năm, quá ngắn so với tuổi vũ trụ.
Có thể tín hiệu đang đến, nhưng chúng ta chưa đủ tiến bộ để nhận ra.
Với các kính thiên văn ngày càng mạnh, biết đâu trong tương lai, ta sẽ nghe được “tiếng thì thầm” đầu tiên từ các vì sao.
19. Kết luận
Nghịch lý Fermi vẫn là một trong những câu hỏi sâu sắc nhất của nhân loại:
- Có thể chúng ta cô độc,
- Hoặc chưa đủ trưởng thành để nhìn thấy người khác,
- Hoặc đơn giản là chưa tìm đúng cách, đúng thời điểm.
Dù câu trả lời là gì, nó sẽ thay đổi cách loài người nhìn về sự sống, trí tuệ và vị trí của mình trong vũ trụ.
Cho đến lúc đó, sự im lặng của vũ trụ vẫn là bí ẩn vừa đáng sợ, vừa khơi gợi niềm tò mò vô tận.
-----===<oOo>===-----
-----===<oOo>===-----
Kính thưa quí bạn hiện nay video giả tạo lan tràn trong Internet nhất là trong TikTok, trong YouTube. Đó là thách thức lớn nhất về an ninh thông tin của thế kỷ 21.
Nguồn tin và chi tiết: https://www.bbc.com/future/article/20251031-the-number-one-sign-you-might-be-watching-ai-video?ocid=global_future_rss
HCD: Tóm tắt nội dung bài báo:
Dấu hiệu số một để nhận biết video AI là chất lượng hình ảnh kém, thường mờ hoặc bị nhiễu, giống như quay bằng điện thoại cũ hoặc camera an ninh. Tuy nhiên, đây chỉ là một mẹo tạm thời – công nghệ AI đang tiến bộ rất nhanh, các dấu hiệu này sẽ biến mất trong tương lai gần.
Ba dấu hiệu dễ nhận biết video AI
- Độ phân giải: Số lượng pixel thấp, hình ảnh mờ nhòe.
- Chất lượng: Video bị nén mạnh, tạo hiệu ứng vỡ hình hoặc viền mờ.
- Độ dài: Video AI thường rất ngắn (6–10 giây), do tạo clip dài sẽ dễ bị lộ lỗi, tốn chi phí cao; nhiều video nối lại có thể nhìn thấy các vết cắt mỗi 8 giây.
Vì sao các dấu hiệu này sẽ sớm biến mất?
- Các công ty công nghệ đang đầu tư hàng tỷ đô la để hoàn thiện AI video, khiến các lỗi này ngày càng khó phát hiện.
- Những đặc điểm bất thường sẽ bị xóa khỏi cả video và hình ảnh AI trong khoảng 2 năm tới.
- Các chuyên gia số liệu sử dụng kỹ thuật kiểm tra “dấu vết” trong video giả mạo, nhưng không dễ cho người dùng thông thường áp dụng.
Giải pháp lâu dài: Hãy xác minh nguồn chứ không nhìn vào bề mặt
- Theo các chuyên gia, về lâu dài, video sẽ giống như văn bản: giá trị của nội dung phụ thuộc vào nguồn gốc, ai đăng và được kiểm tra bởi nguồn đáng tin cậy.
- Công nghệ xác thực hình ảnh gốc hoặc video AI sẽ rất hữu ích, nhưng cần phối hợp cùng giáo dục, chính sách và các giải pháp công nghệ khác.
- Người dùng cần thay đổi thói quen, không mặc định nội dung là thật chỉ vì nó có dạng video – hãy luôn kiểm tra nguồn gốc và quá trình xác thực của video.
Kết luận
- Hiện tại, chất lượng video thấp là dấu hiệu giúp nhận diện video AI, nhưng trong tương lai gần, chỉ còn cách xác minh nguồn và bối cảnh là “chống chịu được” trước giả mạo.
- Vấn đề này được coi là thách thức lớn nhất về an ninh thông tin của thế kỷ 21 và cần sự phối hợp toàn diện mới có thể giải quyết.
-----===<oOo>===-----
Câu đố nầy hơi khó, xin gơi ý:
Dựa trên hình ảnh, chúng ta có các loại xe sau:
• Xe A: Xe buýt chở học sinh.
• Xe B: Xe nhỏ.
• Xe C: Xe cảnh sát không bật đèn ưu tiên.
• Xe D: Xe vận tải nhỏ.
Theo luật giao thông, xe ưu tiên chỉ được ưu tiên khi bật tín hiệu ưu tiên (đèn, còi, cờ). Vì xe cảnh sát (C) không bật đèn ưu tiên, nó được coi là xe thông thường. Xe buýt chở học sinh (A) cũng không phải là xe ưu tiên. Do đó, tất cả các xe trong tình huống này đều được coi là xe thông thường.
Áp dụng quy tắc giao thông tại ngã tư theo luật lái xe thông thường
Các bạn nên nhìn các bản báo hiệu giao thông trước mỗi xe
Dấy nầy trước đầu xe A ở câu đố trước.